درخت حوزه‌های تخصصی

دکتر رابرت چیالدینی، استاد برجستهی جهانی در حوزهی روانشناسی اجتماعی، به جای پاسخگویی مکتوب به پرسشهای ما، درخواست کرد تا تلفنی گفتگو کنیم. وی در این گفتگو از ""مطالعات بین رشته ای"" گفت: نظیر پیوند بین روانشناسی اجتماعی و بازاریابی، پیوند بین مطالعات عصب شناسی و مذاکره، و از کتاب ارزشمندش با عنوان ""تأثیرگذاری"" گفت که تاکنون 2 میلیون نسخهی آن به فروش رفته است. پیشنهاد میشود برای تکمیل این گفتگو، صفحات بعدی ""توسعه مهندسی بازار"" را با این دو متن بخوانید: 1- ""تأثیرگذاری""، پیوند بین روانشناسی اجتماعی و بازاریابی و تبلیغات؛ گفتگو با دکتر فاطمه باقریان، مترجم کتاب ""تأثیرگذاری."" 2- دکتر رابرت چیالدینی، از طعمه شدن در کف خیابانهای آریزونا تا مشاور شخصیتهای مهم.

نورومارکتینگ، هم به لحاظ ابزار و هم به لحاظ روشهای بررسی، سیطرهی بلامنازع خود را هر روز در دنیای بازاریابی و فروش بیشتر میگستراند. ابزارهای نورومارکتینگ هم اینک به مدد خرده فروشان آمده اند تا بر پایهی داده های حاصل از بررسی مغز خریداران به هنگام حضور در فروشگاه، تحلیلهای عصب شناختی تحویل دهند. کاربرد نورومارکتینگ در خرده فروشی به گونه ای است که مالکان خرده فروشی را برانگیخته است تا به لحظه لحظه ها و میلیثانیه هایی بیندیشند که مشتری جذب قفسه، کالای درون آن، بسته بندی، و... میشود؛ چرا که نورومارکتینگ در پرتو این ابزارها، پاسخگوی بسیاری از پرسشهایی است که پرسشنامه ها و تحلیلهای کمّی و یا تحلیلهای کیفی ناتوان از پاسخگویی دقیق هستند نظیر دسته بندی انواع ویترین که واکنشهای مثبت یا منفی ایجاد میکند، ثبت الگوهای جستجو و استراتژیهای گردش بازدیدکنندگان، اندازه گیری میزان توجه، درگیری ذهن و پاسخ احساسی خریداران به انواع تزئینات و جلوه های فروشگاهی، اینکه خریدار به چه چیزی نگاه میکند و میخرد، به چه چیزی نگاه میکند و نمیخرد، و بسیاری پرسشهای نامکشوف که این اثر به تفکیک با دقتهای علمی در جستجوی پاسخ آن است.

گسترش تجارت بین المللی کالاهای فرهنگی فرصت مناسبی برای حضور آثار سینمایی در بازارهای جهانی و کسب منافع اقتصادی و قدرت فرهنگی فراهم نموده است. اما اغلب کشورها، از جمله ایران، تاکنون نتوانسته اند حضوری فعال در بازارهای جهانی داشته باشند. به منظور بهره مندی از این فرصت لازم است مولفه های موثر بر آمادگی موسسات سینمایی برای فعالیت در بازار جهانی در چهارچوب یک الگوی جامع تعیین گردند. پژوهش حاضر درصدد ارائه الگوی جامع از آمادگی موسسات سینمایی برای جهانی شدن در قالب چهار سطح تحلیل موسسات سینمایی، محیط صنعت، محیط ملی و بین المللی است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری، اطلاعات توصیفی- پیمایشی است و تهیه کنندگان سینما به عنوان جامعه آماری برای جمع آوری اطلاعات میدانی انتخاب شده اند است. الگوی حاضر با استفاده از تکنیک های تحلیل عاملی و الگو سازی معادلات ساختار یافته مورد آزمون قرار گرفت. طبق نتایج کسب شده از این کار پژوهشی، مشخص شد که توان موسسات سینمایی برای ورود به بازار جهانی تابعی از چهار متغیر مستقل توانمندی موسسات سینمایی، توانمندی اجزای صنعت، و هم افزایی حاصل از روابط میان آن ها و حمایتگری فضای ملی و آمادگی بستر روابط بین المللی است. همچنین صنعت سینما برای ورود به بازار جهانی بیش از هر چیز نیازمند اصلاح و بهینه سازی فضای ملی است و پس از آن به ترتیب مولفه های روابط بین المللی، ساختار صنعت و موسسات سینمایی قرار می گیرند.

دکتر منصور صمدی، دکتر محمود محمدیان، دکتر حسین وظیفه دوست، دکتر بهرام خیری، دکتر کامبیز حیدرزاده، و پرویز درگی، استادانی بودند که در میزگرد ""رفتار مصرفکنندهی ایرانی"" حضور داشتند. میزگرد ""رفتار مصرفکنندهی ایرانی"" نخست از کلیات شروع شد اما به پرسشهای بنیادینی نیز پاسخ داد که به صورت مکرر در ""بازاریابی ایران"" مطرح است نظیر آنکه ""رفتار مصرفکننده"" به عنوان موضوعی در مطالعات بین رشته ای تا چه حد نیازمند ""نگرش بومی"" است. بحثها گاه چالشی و گاه در تکمیل گفته های استادان در حوزه های رفتار مصرف کننده پیش میرود. میزگرد ""رفتار مصرفکنندهی ایرانی"" در این شماره، با گفتگوی توسعه مهندسی بازار با جرالد زالتمن، استاد برجستهی رفتار مصرفکننده دانشگاه هاروارد، و با معرفی دکتر پرادیپ، متخصص برجستهی نورومارکتینگ، ابعاد بیشتری از ""رفتار مصرفکننده"" را آشکار میسازد. میزگرد ""رفتار مصرفکنندهی ایرانی"" یک شروع است که میتواند با آرا و نظرات و دیدگاههای متعدد و متنوع و حتی متناقض و متضاد، پی گرفته شود. ""توسعه مهندسی بازار"" این آمادگی را دارد تا این دیدگاهها را انتشار دهد. استادان بازاریابی، صاحبنظران بازاریابی، دانشجویان بازاریابی، و اهالی بازاریابی میتوانند با ارسال دیدگاهها و آثار خود، بر غنای میزگرد رفتار مصرفکنندهی ایرانی بیفزایند.

در بازار کسب و کار امروز، توجه شایانی به مفهوم ارتباطات بین فراهم کننده خدمت و مشتریان شده است. امروزه آنچه حائز اهمیت است برقراری ارتباطاتی با کیفیت با مشتریان به منظور ارتقاء کیفیت ذهنی ادراک شده آنان از خدمت می­باشد که این امر به نوبه خود سبب ایجاد وفاداری در مشتریان خواهد شد. کیفیت رابطه با مشتریان می­تواند بر عواملی چندگانه همچون کیفیت ذهنی ادراک شده و وفاداری مشتریان موثر بوده و می­تواند سبب کسب مزیت رقابتی برای سازمان­ها بخصوص در بخش خدمات گردد. در مقاله حاضر با ارائه مدلی، تأثیر کیفیت رابطه با مشتری بر کیفیت ادراک شده و وفاداری مشتریان مورد بررسی قرار گرفته است. داده­های مورد نیاز برای این تحقیق با روش نمونه­گیری غیـرتصادفی در دسترسی از مشتریان هتل­های پنج ستاره کلان شهر مشهد و با ابزار پرسشنامه جمع­آوری شده است. این تحقیق از نوع کاربردی با ماهیت پیمایشی می­باشد. همچنین از روش معادلات ساختاری با استفاده از نـرم افزار اسمارت پی ال اس به منظور تجزیه و تحلیل داده­ها استفاده شده است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که کیفیت رابطه با مشتری بر کیفیت ادراک شده و وفاداری موثر می­باشد. در بررسی تأثیر غیرمستقیم، نتایج تحقیق نشان­دهنده اثر معنادار و مثبت کیفیت رابطه با مشتری از طریق کیفیت ادراک شده بر وفاداری است.

متغیر بودن قوانین رقابتی در دنیای کسب و کار، فرایند ارائه محصول جدید به بازار را با اهمیت خاصی جلوه داده است. رشد سریع تکنولوژی، افزایش ریسک پذیری و مخاطره در بازارهای جهانی و تغییرات روز افزون در نیازهای مشتریان، تیم های توسعه محصول جدید را با فشارهای روز افزونی مواجه ساخته است. با این حال، فرایند توسعه محصول جدید همواره با حد بالایی از عدم اطمینان و پیچیدگی همراه است. به منظور موفقیت در انجام پروژه NPD، ریسک های موجود در این فرایند باید شناسایی شده و مورد بررسی قرار گیرند. از طرفی، شبکه های بیز به عنوان یک روش قوی در مدلسازی تصمیمگیری در شرایط عدم اطمینان در حوزههای مختلف، توجه زیادی را به خود جلب نموده اند. شبکه های بیز برای بسیاری از مسائل همراه با عدم قطعیت و استدلال احتمالی یک سیستم پشتیبانی تصمیم فرآهم می آورند. در این مقاله، ابتدا فاکتورهای ریسک موجود در توسعه محصول جدید در یک شرکت تولید لوازم الکتریکی شناسایی شده و سپس با استفاده از شبکه های بیز روابط بین آنها مدل سازی شده تا ریسک موجود در این فرایند مورد ارزیابی قرار گیرد. برای تعیین احتمالات اولیه و شرطی گره ها از نظر کارشناسان و خبرگان این حوزه استفاده شده است. ریسک های موجود در این فرایند به سه دسته بالا، متوسط و پایین دسته بندی شده است و در نرم افزار AgenaRisk مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از خروجی نرم افزار نشان می دهد که تولید محصول مورد نظر از ریسک نسبتا بالایی برخوردار است. علاوه بر این، استنتاج پیش بینی و استنتاج تشخیصی با دو سناریوی مختلف بر روی مدل اعمال شده است.

شعار تبلیغاتی یکی از مهمترین عناصر برنامه های تبلیغاتی شرکت هاست. برنامه های تبلیغاتی در صنعت بانکداری ایران طی سال های اخیر به دلیل تشدید رقابت اهمیت بسیار زیادی یافته است. یک شعار تبلیغاتی دارای ساختار و محتوای مناسب برای بانک می تواند موجب جلب توجه بیشتر مخاطبان و اثربخشی تبلیغات شود. این مطالعه درصدد شناسایی ویژگی های ساختاری و محتوایی یک شعار مناسب برای بانک ها از منظر مشتریان هستند. این پژوهش با تحلیل محتوای نتایج مصاحبه با 70 نفر از مشتریان نظام بانکی در چارچوب نظریه دستور گشتاری چامسکی، مهمترین ویژگی های ساختاری و محتوایی یک شعار خوب بانکی را شناسایی نمود. نتایج نشان داد که فراوانی ویژگی های محتوایی شعار 71 مورد (80%) و ویژگی های ساختاری 18 مورد (20%) است. همچنین رتبه بندی ویژگی های مورد نظر مشتریان در کل عبارتند از: سرعت ارائه خدمات(25%)، برخورد مناسب با مشتری(12%)، واقع گرایی(10%)، کوتاهی(8%) و توجه به امنیت و اعتماد(7%).

در سال های اخیر، بحث و بررسی در خصوص برند جایگاه ویژه ای در محافل علمی و دانشگاهی و همچنین در حوزه کسب و کار یافته است. بسیاری از محققان و مدیران شرکت ها به این نتیجه رسیده اند که با ارزش ترین دارایی یک شرکت در جهت بهبود فرایند بازاریابی، برند و دانش برندینگ است. با وجود این، مفهوم هویت برند که عاملی درون سازمانی و یکی از مهمترین مباحث در حوزه بازاریابی و برند است، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بر این اساس، مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر هویت برند بر توسعه وفاداری به برند در صنعت مواد غذایی (محصولات لبنی) صورت گرفته است. در تحقیق حاضر برند کاله (مربوط به شرکت تولید محصولات لبنی کاله) که برند شناخته شده ای در سطح ایران است، جهت مطالعه انتخاب شد. به این ترتیب، تمامی مشتریان محصولات کاله در کلان شهر تهران به عنوان جامعه آماری تحقیق و نمونه ای معادل 475 نفر جهت مطالعه انتخاب شد. این پژوهش از نوع مطالعات پیمایشی بوده و برای جمع آوری داده ها نیز از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها و تأیید مدل نیز از روش مدل سازی معدلات ساختاری (SEM) و تحلیل عاملی تأییدی (CFA) استفاده شده است. یافته های تحقیق حاکی از اثر مثبت هویت برند بر وفاداری به برند و رابطه مستقیم این دو بود. برند با هویت قوی منشا شکل گیری روابط بلندمدت میان مشتری و شرکت گشته و وفاداری را در پی خواهد داشت.

""رفتار مصرفکننده"" تازه ترین کتاب ترجمه ای دکتر مسعود کرمی است؛ اثر لئون شیفمن، لزلی کانوک که در پاییز 1391، از سوی مهربان نشر چاپ و توزیع شد. انتشار این کتاب در ایران - رفتار مصرفکننده - دانش بازاریابی را در این حوزه از مطالعات، هم در سطح دانشگاهی و هم در سطح سازمانها، شرکتها، و بنگاههای اقتصادی افزایش خواهد داد. از این رو فرصت را مغتنم شمردیم تا با دکتر کرمی گفتگویی در این باره داشته باشیم. گفتگوی ما با دکتر کرمی، از کتاب تازه اش یعنی رفتار مصرفکننده آغاز شد، اما به مرور و فراتر از آن گسترش یافت. نقد نظام آموزشی در دانشکده های مدیریت ایران، و نقد نظام بازاریابی ایران، بخشی از این گفتگو بود که دکتر کرمی عنوان کرد. شایستهی اعلام است که دکتر کرمی دو پشتوانهی قوی دارد؛ نخست آنکه افزون بر حضور در مراکز دانشگاهی برای تدریس درس رفتار مصرفکننده و سایر دروس بازاریابی، در دانشگاه بازار نیز حضوری فعال و جدّی دارد. دو دیگر آنکه، مطالعات بین رشته ای بویژه در حوزه های جامعه شناسی، انسان شناسی، و رمان، اجازه میدهد تا وی در کمال آرامش و در متنی نرم، تیزترین انتقادات را برای دانشگاه علم و دانشگاه بازار اظهار کند. در کنار این انتقادات، پیشنهادهای وی برای دانشگاه علم و دانشگاه بازار، فوق العاده کاربردی، قابل ارزیابی و اجرایی است.

مکان یابی شعب موسسات مالی و اعتباری و بانک ها از تصمیمات بسیار مهم و استراتژیک در امر بانکداری است. این موضوع به ویژه در موسسات مالی و اعتباری و بانک های خصوصی، به دلیل محدودیت های بیشتر در بودجه نسبت به بانک های دولتی، اهمیت فراوانی دارد. از این رو، این نوع بانکداری مستلزم پذیرش و استفاده از تکنولوژی های پیشرفته نظیر سیستم اطلاعاتی جغرافیایی، بمنظور افزایش رضایت مندی مشتریان و حفظ و نگهداری آنان است. به همین خاطر، در تحقیق حاضر که با عنوان الگویی برای مکان یابی شعب موسسه قوامین که در بین 30 نفر از مدیران، رؤسای شعب و کارمندان با سابقه در شهر رشت با هدف شناسایی مکان های مناسب برای احداث شعب با استفاده از رویکردهای کمی (آزمون تی یک نمونه ای برای شناسایی شاخصه ها) و کیفی ( روش تحلیل سلسله مراتبی برای وزن دهی به شاخصه ها) و با استفاده از نرم افزارهای SPSS،Expert Choice، GISو LINGOصورت گرفت، مشخص گردید که بر مبنای شاخصه های بدست آمده و استفاده از مدل ریاضی حداکثر پوشش، می توان 95 ٪ از تقاضای منطقه مورد مطالعه را با احداث حداکثر 4 شعبه در نقاط مشخص شده (به علاوه 4 شعبه موجود)، تحت پوشش قرار داد.

حباب قیمتی به معنای افزایش شدید و پیوسته در قیمت دارایی ها است. این پدیده به گونه ای است که افزایش های اولیه قیمت ناشی از عواملی مثل پیش بینی افزایش های آتی قیمت ها موجب جذب خریداران جدید، سفته بازی و از این رو افزایش بیشتر قیمت ها می شود. برای بررسی این موضوع، فرضیة اصلی این تحقیق آن است که آیا افزایش شدید قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران توسط عوامل بنیادی بازار تعیین می شود یا سفته بازی عوامل بازار نیز در تعیین قیمت نقش دارند؟ به منظور بررسی رابطه ی بین سیاست پولی و قیمت های سهام، مکانیزم انتقال براساس مدل خطی شده ی انتظارات عقلایی با فرض رفتار پیش نگر درقیمت سهام در چارچوب مکتب کینزی جدید درنظر گرفته شده است. بررسی های تجربی این موضوع بااستفاده ازروش متغیرهای ابزاری GMM و به-کارگیری داده های آماری در بازه ی زمانی فروردین 1379 تا اسفند 1388، نشان می دهند که نرخ بهره ی حقیقی اثر منفی و تولید اثر مثبت اما ضعیف بر بازدهی حقیقی سهام دارند. همچنین بازدهی های دوره های گذشته، بازخوردی مثبت بر قیمت های جاری سهام دارند که این امر دلالت بر وجود رفتارهای سفته بازی و انحراف قیمت ها از ارزش ذاتی خود دارد.

مقدمه: پرداختن به آمیخته ی بازاریابی در بیمارستان ها و سازمان های ارایه دهنده ی خدمات درمانی در عصر حاضر جهت رفع نیازهای درمانی واقعی، داشتن سهم بیشتر بازار، مشتری، درامد و افزایش کارایی و اثربخشی این مراکز ضروری می باشد. هدف از این مقاله، ارایه ی الگوی آمیخته ی بازاریابی در خدمات درمانی، جهت بیمارستان های دولتی ایران بود. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و تحلیلی بود. با توجه به خدماتی بودن عرصه ی بهداشت و درمان، در این پژوهش از الگوی مفهومی P7 آمیخته ی بازاریابی خدمات Booms and Bitner استفاده گردید که مشتمل بر 7 بعد محصول، قیمت، مکان، ترویج، شواهد فیزیکی، فرایند و کارکنان می باشد. سپس با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، متغیرهای مربوط به هر بعد جمع آوری گردید. ابزار جمع آوری داده ها در بخش مطالعات کتابخانه ای، فیش کارت و در بخش مطالعه ی میدانی پرسش نامه ی محقق ساخته بود که سؤالات آن بر اساس طیف پنج گزینه ای لیکرت تنظیم گردید. اعتبار محتوایی پرسش نامه توسط خبرگان موضوع پژوهش به شیوه ی کیفی تأیید و جهت روایی آن از Cronbach¢s alpha استفاده گردید. جامعه ی پژوهش را مدیران بیمارستان های دولتی و خصوصی شهر تهران و کارشناسان حوزه ی معاونت سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تشکیل دادند. داده ها با بهره گیری از نرم افزارهای SPSS نسخه ی 18 و 8.50 Lisrel و به روش تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در مرحله ی تحلیل عاملی اکتشافی، در بعد «نوع خدمت» 9 متغیر، بعد «مکان» 6 متغیر، بعد «قیمت» 8 متغیر، بعد «ترویج» 8 متغیر، بعد «شواهد فیزیکی» 10 متغیر، بعد «کارکنان» 8 متغیر و در بعد «فرایند» 6 متغیر شناسایی گردید. در تحلیل عاملی مرتبه ی اول، متغیرهایی که بیشترین تأثیر را در هر بعد داشتند، شناسایی نموده و در تحلیل عاملی مرتبه ی دوم، شاخص های برازش نرم افزار Lisrel، الگوی آمیخته بازاریابی خدمات درمانی را با 7 بعد تأیید کرد. ابعادی که بیشترین تأثیر را در الگو داشتند، شامل: بعد «مکان» با ضریب 82/0 و بعد «قیمت» با ضریب 81/0 بودند. نتیجه گیری: مراکز ارایه دهنده ی خدمات درمانی می توانند آمیخته ی بازاریابی را با 7 بعد و متغیرهای مربوط به آن ها را با تمرکز بر مکان و قیمت، در مدیریت بازاریابی خود استفاده نمایند.

متولدان آبان ماه را از ""دانشگاه بازار"" و ""دانشگاه علم"" جستجو کردیم. ایندرا نویی، مدیرعامل پپسی، و تیم کوک، مدیرعامل اپل، از ""دانشگاه بازار"" معرفی شدند. هر یک از این دو، موفقیتهای فراوانی را نصیب شرکت خود ساخته اند. تام پیترز، استاد و نویسندهی معروف جهانی، و زیگ زیگلار، فروشندهی بین المللی، در زمرهی سرآمدان جهانی هستند که آثار و تألیفات آنها مورد توجه دانشگاهیان و مدیران کسب وکاری قرار دارد. پیشنهاد شما برای شمارهی آیندهی مجلهی ""توسعه مهندسی بازار"" (آذر و دی، سال ششم، شمارهی 28) چه کسانی است؟ شما میتوانید متولدان ماههای آذر و دی را به صورت جداگانه برای ""دانشگاه بازار"" و ""دانشگاه علم"" معرفی کنید. تلفن تماس: 66423667 و 66434055.

امروزه اینترنت به عنوان ابزار جدید در انجام عملیات بانکی نقش کلیدی بازی می کند. نبود راهکارهای لازم برای ارتقای وب گاه بانکها در ایران مسئله ای است که باید توجه ویژه ای به آن داشت. هدف تحقیق حاضر، تبیین و طراحی مدلی برای ارزشگذاری وب گاه بانکها در ایران است. روش پژوهش مورد استفاده در این تحقیق توصیفی ـ پیمایشی است و جامعه آماری تحقیق مشتریان بانکهای شهر مشهد هستند که از خدمات اینترنت بانک استفاده می کنند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده می شود. از آزمونهای تحلیل رگرسیون، تحلیل مسیر استفاده می شود. نتایج تحقیق نشان می دهد عواملی چون وفاداری وب، کیفیت ادراک شده، ارتباطات بازاریابی، خدمات مشتری و آگاهی وب در تبیین ارزش وب گاه بانکها نقش بسزایی دارند.

اهمیت روز افزون نقش دانش در اقتصاد به تفکر «اقتصاد دانش محور» منجر شده است. اقتصاد دانش محور را می توان نوعی از اقتصاد تصور کرد که در آن تولید و بهره برداری از دانش نقش عمده ای در ایجاد ثروت ایفا می کند. بر همین اساس نیز هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر شاخص های اقتصاد دانش محور بر تولید ناخالص داخلی کشورها می باشد. در راستای هدف اصلی مقاله پنج فرضیه مطرح شده است. این تحقیق بر اساس هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و توسعه ای و بر اساس ماهیّت انجام کار از نوع توصیفی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کشورهایی می باشد که داده های مربوط به درجه اقتصاد دانش محور بودن آنها در پایگاه اطلاعاتی بانک جهانی موجود می باشد. تعداد این کشورها بر اساس داده های این پایگاه 148 کشور می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها در این تحقیق از آزمون های آماری کلموگروف- اسمیرنوف و آزمون رگرسیون استفاده شده است. نتایج بررسی ها نشان می دهد که توسعه انسانی، رژیم اقتصادی و مشوق های اقتصادی، سیستم نوآوری و ابداع، آموزش و منابع انسانی و زیر ساخت های اطلاعاتی بر تولید ناخالص داخلی کشورها تأثیر دارند.