جان گرووز در زمرهی کارکشته ترین محققان و فعالا ن در زمینهی برندسازی با استفاده از موسیقی قرار دارد. وی همچنین نویسندهی کتاب ارتباطات با استفاده از ابزار موسیقی: از سگ پاولوف تا برندسازی از طریق صوت (ComMusication: from Pavlov's dog to sound branding) است.
همانگونه که از نام کتاب برمیآید، گرووز در این کتاب به بررسی تأثیر صوت و موسیقی و کاربرد آن در تعامل و ارتباط میپردازد. کتاب بر اهمیت بیش از پیش موسیقی در تعاملات مدرن و امروزی برندها تأکید دارد. در عصر ارتباطات چندحسی، جان گرووز موسیقی را ابزاری قدرتمند برای تأثیرگذاری روی هیجانات، افکار و رفتار انسانها میداند. وی علاوه بر داشتن تخصص درآهنگ نویسی و آهنگ سازی، مشاوری زبده در ارائهی راهکار در زمینهی هویت سازی برای برند از طریق ابزار صوت و موسیقی است. عمده شهرت گرووز مرهون ساخت موسیقی تبلیغاتی برای برندهای مختلف است.
او در این نوشتار، تحلیلی دارد از برندهای حامی المپیک لندن 2012، که کوشیدند تا از طریق موسیقی، نام و نشان تجاری خود را تقویت و در ذهنها جاودانه کنند.
المپیک 2012 یک رویداد جهانی است. آیا میتوان از المپیک امسال آموخت؟
صاحبان کسب وکارها برآنند که از هر رویداد و اتفاقی باید درسهایی برای کسب وکار آموخت. این درسها آماده اند و پیش روی مدیرانی است که علا قه مندند بدانند از المپیک میتوان چه چیزهایی آموخت.
اثر پیش رو بر آن است تا برخی از این آموزه ها را دربارهی کسب وکارها معرفی کند. به طور حتم با مطالعهی آن، مدیران تیزبین میتوانند این نگرش را در خود تقویت کنند که تنها شاهد درخشش قهرمانان بودن کافی نیست بلکه، باید قهرمان شد. قهرمانی در کسب وکارها نیز فراتر از دانش، مهارتها، و تجربه است و آن ایجاد موقعیتهایی است که چالش برانگیز باشد.
جرالد زالتمن، استاد برجستهی دانشگاه هاروارد، در زمرهی نام آورترین استادان مطرح دنیا در حوزهی بازاریابی و رفتار مصرفکننده است.
دلایل شهرت جهانی او را در همین صفحات بخوانید. زالتمن پیش از این نیز به طرق مختلف، برای خوانندگان نشریهی توسعه مهندسی بازار معرفی شده بود:
1) فیلم ""خواندن ذهن مشتری(""با زیرنویس فارسی/) قابل خرید با قیمت 1000 تومان (کتابفروشی بازاریابی)
2) ترجمهی مقالهی ""بازاریابی استعاره ای؛ خداحافظی با گالوپ، سلام بر سالواتور دالی"" (شمارهی 8، زمستان 1387، صفحات 16، 17، 18)
3) مقالهی ""سودمندی تازه ترین تکنیک تحقیقات بازار برای ترسیم رکود اقتصاد جهانی"" (شمارهی 9، بهار 1388)
با این اطلاعات، گفتگو با زالتمن دارای لطف بود. چرا که زالتمن میتوانست خودش و حاصل تحقیقات بدیع اش را برای خوانندگان نشریهی توسعه مهندسی بازار تشریح کند. نخست هماهنگیهایی برای پرسشها با زالتمن به عمل آمد. زالتمن در کمال تعجب و به دور از انتظار ما، با سرعت بالا، گفتگو را انجام داد. متعاقب آن از وی در خواست کردیم برای پرسشهای احتمالی در فرصت دیگری این گفتگو تداوم یابد. هر بار برای درخواست مان سریعتر از انتظارمان، پاسخ گرفتیم. چنین است منش استادان جهانی که در کنار دانش زبانزد، رفتار حرفه ای و متواضعانه ای دارند.
در گفتگو با پروفسور زالتمن، دو نکته در این پرسش و پاسخها برایمان جالب بود:
1) تأثیر معماری و موسیقی برای درک رفتار مشتریان
2) نظر زالتمن دربارهی ایران و مجلهی ""توسعه مهندسی بازار.
جرالد زالتمن؛ دریافت مدرک لیسانس از کالج بیتس (Bates)، اخذ مدرک MBA از دانشگاه شیکاگو، دریافت مدرک دکتری در رشتهی جامعه شناسی از دانشگاه جان هاپکینز، 7 سال تدریس در دانشگاه نورث وسترن، 16 سال تدریس در دانشگاه پیتزبرگ و 20 سال تدریس در دانشگاه هاروارد.
اگر فکر میکنید تمام این افتخارات نمیتوانند متعلق به یک نفر باشند، لازم است هر چه زودتر با پروفسور جرالد زالتمن آشنا شوید. فردی که از سال 1968 تا به امروز در بالاترین رده های دانشگاهی دنیا تدریس کرده ولی هیچ گاه خود را به تدریس محدود نکرده است. در حقیقت آنچه پروفسور زالتمن را از سایر اساتید و صاحبنظران بازاریابی جدا میکند استفادهی کاربردی وی از مباحثی است که دیگر اساتید فقط به تعاریف آنها در کلاس بسنده میکنند.
فیلیپ کاتلر، پدر بازاریابی جدید، نظریه پرداز جهانی است. او در این مقاله، نخست الزامات محیطی و چالشهای آن را بررسی میکند، و سپس با تکیه بر این چالشها و الزامات، بازاریابی را از منظری تازه، بازآفرینی میکند.
نبوغ کاتلر ستودنی است، چرا که در سایهی این بازآفرینی است که ""بازاریابی"" میتواند به عنوان مطالعات علمی همچنان کارآمدی و کارایی خود را برای پرسشهای تازه اثبات کند.
کاتلر در این اثر- که پیش رو دارید- با بهره مندی از دو عنوان ، ""بازاریابی کاهشی""، و ""بازاریابی اجتماعی"" کوشیده است تا وظایف اصلی بازاریابی را برای شرکتهای پیشتازی ترسیم کند که دوست دارند پایدار باقی بمانند. ویژگی این مقاله در آن است که با ذکر جزئیات در 4 پی، تکتک فعالیتهای ضروری شرکتها را برمیشمارد.
چه زمانی شرکتهای ایرانی خود را ""با بازاریابی کاهشی"" و تفکر ""بازاریابی اجتماعی"" انطباق خواهند داد تا پایداری خود را حفظ کنند؟ پاسخ این پرسش، در میزان سرعت تغییراتی است که شرکتها را ناگزیر میسازد تا از بازاریابی به معنای سنتی آن فاصله بگیرند.
آموزشگاه بازارسازان، مرکز تخصصی پرورش نیروهای ویزیتوری و فروش، تاکنون 48 فیلم آموزش فروش را در قالب 6 لوح فشرده (DVD ) با عنوان ""هر آنچه میخواهید دربارهی فروش بدانید"" تولید و روانهی بازار کرد.
آموزشگاه بازارسازان با هدف توانمندسازی و آموزش نیروهای ویزیتوری و فروش در ایران، بتدریج در فرصتهای زمانی، همچنان فیلمهای دیگری را تولید و عرضه خواهد کرد. این فیلمهای کاربردی، آموزشهایی است که مربیان زبدهی فروش در دنیا در کنار مدیران برجستهی فروش دنیا ارائه میکنند. فیلمها به زبان انگلیسی است اما با زیرنویس فارسی تهیه و تولید شده است.
لوح فشردهی شمارهی 1 (DVD) در شمارهی پیشین معرفی شد. لوح فشردهی شمارهی 2 (DVD)، شما را با دیگر ""مربیان و مدیران فروش دنیا"" آشنا میکند. این مدیران فروش، دانشگاه بزرگی را در دست دارند به نام ""دانشگاه بازار.""
گفتنی آنکه هر لوح فشرده (حاوی 8 فیلم) با قیمت 3500 تومان از کتابفروشی بازاریابی واقع در تهران، میدان انقلاب قابل خریداری است (تلفن: 51 و 66408271.)
بازاریابی حسی (Experiential Marketing) از رویداد بزرگ المپیک 2012 لندن حداکثر بهره برداری را کرد.
شرکتهای بزرگی نظیر پراکتراندگمبل (P&G)، بیام دبلیو آدیداس، سامسونگ، کادبری، و کوکاکولا ، در اقدامی متفاوت، با بهره مندی از ""بازاریابی حسی"" کوشیدند تا نام تجاری خود را در اذهان تقویت کنند.
پراکتراندگمبل، به سراغ شهردار لندن رفت تا با مواد شوینده، شهر لندن را زیباتر کند، بیام دبلیو و آدیداس بر آن شدند تا شبکهی اجتماعی را برای خود فعال سازند، کوکاکولا بنای عظیم کریستالی مهیا کرد تا با موسیقی، دیگران را به وجد آورد و...
شرح این فعالیتها را در این اثر بخوانید.
بازاریابی"" بویژه در سالهای اخیر با حضور دانشهای گوناگون، ملزم است آن دانشها و بینشها را به کاربندد تا تعبیر و درک دقیقتری از ""رفتار مصرفکننده"" به دست آورد.
مقالهی حاضر بر پایهی ""روایت"" منظری را پیش روی عالمان میگشاید تا بهتر بتوان ""رفتار مصرفکننده"" را تفسیر کرد. ""اقتصاد تجربه"" نیز واژگان کلیدی این مقاله است که چارچوب ویژه ای در اختیار ""بازاریابی"" قرار میدهد؛ موضوعی که نسبتاً تازه در ادبیات بازاریابی از آن یاد شده است.
پیش بینی این مقاله نیز درخور توجه است آنجا که میگوید: آیندهی بازاریابی مراقبت از مصرفکننده نیست بلکه، مراقبت از احتیاجات مصرفکننده است. دیدگاهی کاملاً مغایر با دیدگاه کاتلر در کتاب مارکتینگ تری.
بازاریابی"" بیش از پیش مطالعات بین رشته ای را مورد توجه قرار داده است. اکنون برخی از مشاوران بازاریابی یا مشاوران مدیریت بازاریابی با بهره مندی از الگوی پزشکی مبتنی بر رویکرد آسیب شناسی، فعالیتهای خود را نظام مند کرده اند.
در الگوی پزشکی، نخست آسیب شناسی با استفاده از آزمایشهای بالینی و آزمایشگاهی صورت میگیرد تا پزشک به تشخیص دقیق دست یابد. پس از آن، پزشک اجازه دارد مراحل درمانی را آغاز کند و به دنبال راه حل برطرف کردن مشکل برآید.
مشاوران بازاریابی نیز با استفاده از این الگو، به جای هرگونه شتابزدگی در ارائهی راه حلهای مقطعی، نخست سازمان سپس واحد بازاریابی و فروش و اجزای وابسته به آن را عارضهیابی میکنند. اقدامی که گاه تا ماههای متوالی به طول میانجامد.
مشاوران بازاریابی، پس از این مراحل با در دست داشتن تشخیص درست از عارضه ای که کسب وکار به آن دچار شده است، درمان و معرفی راه حلهای عملی را آغاز خواهند کرد.
مقالهی حاضر، این الگو را با رویکرد آسیب شناسی برای مشاوران بازاریابی تشریح کرده است.
گری همل، بزرگ اندیشمند مدیریت، یک شورشی تمام عیار است. متولد 1954. همل در 54 سالگی، دسته و گروهی را در دنیا به راه انداخت که ""هنگ شورشیان"" نامید.
هنگ شورشیان در سال 2008 آغاز به کار کرد با ترکیبی از برجسته ترین استادان مدیریت نظیر پیتر سنگه، پراهالاد و برجسته ترین مدیران اجرایی دنیا. این هنگ، یک دستورالعمل بیشتر ندارد و آن: تدوین دستورکار برای مدیریت در 100 سال آینده است!
گریهمل و هنگ شورشیان بر این باورند که ""مدیریت"" به رغم پیشرفتهای چشمگیر و درخشانی که داشته، ""تاریخ گذشته"" است. از این رو آستینها را بالا زده اند تا بنیادهای عظیم مدیریت را فرو ریزند، و بنیادهای تازه ای بیافرینند.
تأسیس شرکتهای بدون مدیر یکی از این بنیادها است. در این مصاحبه میخوانید: شرکت رب گوجه فرنگی با 400 کارمند و درآمد 57 میلیون دلاری، با 30 سال قدمت، هیچ مدیری ندارد؛ تمام کارکنان شرکت، چک شرکت را دارند و به صلاحدید و سلیقهی خود، مواد و تجهیزات خریداری میکنند! بوروکراسی، سلسله مراتب و سایر واژه هایی از این دست، در این گونه شرکتها مفاهیم بیگانه ای است که جلوی درآمدزایی و سود شرکت را خواهد گرفت! فیلمهای گری همل را با عنوان ""سازمانهای بدون مدیر"" از توسعه مهندسی بازار خریداری کنید.
گری همل در این گفتگو که پیش رو دارید تا حدودی افکارش را بازگو کرده است. مطالعه و آگاهی از این افکار میتواند مدیرعامل، و مدیران بازاریابی و فروش را بر آن دارد تا پیش از آنکه عمر مدیریت به پایان رسد، بنیادهایی را در شرکت خود فرو ریزند که در آیندهی نزدیک فرو میریزد، و بنیادهایی را پایه گذاری کنند که ضامن بقای شرکت، درآمدزایی و سود آنها است.
دکتر گری همل، استاد برجستهی مدیریت و یکی از شناخته شده ترین چهره های علمی قرن 21، در اولین روز سال 1954 به دنیا آمده است. وی که از همان دوران کودکی با هوش و استعدادش تعجب همگان را برانگیخته بود، اولین کارش را پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه با مدیریت اجرایی در یک بیمارستان آغاز کرد و سپس در کسوت استاد در دانشگاه مشغول به تدریس شد.
همل یکی از بزرگترین اساتید در زمینهی مدیریت استراتژیک و همچنین بنیانگذار مؤسسهی بین المللی مشاورهی مدیریت استراتگوس ( Strategos) است. وی مدرک دکتری خود را در سال 1990 از دانشگاه میشیگان دریافت کرد. او همچنین مدیر مؤسسهی وودساید (Woodside ) در کالیفرنیا است.
دانشگاه بازار"" و ""دانشگاه علم""، هر دو به موازات هم در جستجو برای رونق تحول آفرینی در بازارها هستند. از این رو آشنایی با بزرگان ""دانشگاه بازار"" و ""دانشگاه علم"" یک ضرورت است که میتواند توجه ما را هر چه بیشتر به رونق کسب وکارها و تحول آفرینی جلب کند.
آشنایی با ""بزرگان دانشگاه بازار""، به سراغ مدیران برجستهی جهانی میرود تا به اختصار برهه هایی از زندگی و قابلیتهای اجرایی آنان را آشکار سازد. ملاک نیز تاریخ تولد آنها در فاصلهی انتشار نشریهی ""توسعه مهندسی بازار"" است.
آشنایی با ""بزرگان دانشگاه علم"" به سراغ استادان جهانی میرود تا به اختصار برهه هایی از زندگی و قابلیتهای اندیشه ای آنان را بازگو سازد. ملاک این بخش نیز تاریخ تولد آنها در فاصلهی انتشار نشریه است.
هر بار با 2 ""مدیر"" برجستهی جهانی و 2 ""استاد"" برجستهی جهانی آشنا میشویم. در این شماره، این 4 بزرگ بازار و دانشگاه عبارتند از:
1) مگ ویتمن، مدیرعامل هیولت پاکارد
2) آلن مولا لی، مدیرعامل فورد
3) هنری مینتزبرگ، استاد دانشگاه کانادا
4) جان کوئلچ، استاد دانشگاه هاروارد
گفتنی آنکه ""توسعه مهندسی بازار""، یک فیلم را از جان کوئلچ ترجمه و روانهی بازار کرده است با عنوان ""روانشناسی رفتار مصرفکننده در زمان رکود""؛ مرکز پخش: فروشگاه انتشارات بازاریابی، تلفن:71 و 66408251.
دکتر استفن کاوی، استاد بازاریابی نیست. با وجود این، بسیاری از بازاریابهای جهانی و مدیران کسب وکار، با او آشنایند، و اندیشه های او را برای حضور موفقیت آمیز در آغاز راه اندازی یک کسب وکار و یا تداوم و رونق بخشی کسب وکار به کار بسته اند.
دکتر کاوی به خانواده اش عشق میورزید. خانواده در نگاه وی، فراتر از خانوادهی هسته ای است او به خانوادهی بزرگ شامل نوه ها و نتیجه ها عشق میورزید و وقت زیادی را با این خانوادهی بزرگ به سر میبرد. در تمام رویدادهای اصلی زندگی خانوادهی بزرگش، نظیر مراسم تولد، جشنها، و تعطیلات حضوری ثابت و پررنگ داشت؛ چرا که در باور وی، ""بزرگترین کارهایی که ما انجام میدهیم، در چاردیواری خانه است و آن دوست داشتن، متعهد بودن و وفادار بودن تا آخر عمر است.""
دکتر کاوی هم در کتابها و هم در زندگی عملیاش نشان داد که تعادل بین کار و زندگی، رمز موفقیت او بوده است. چگونه مدیران میتوانند در ازدحام فعالیتهای پرتنوع، پیچیده، همراه با شرایط دشوار محیط خرد و کلان این تعادل را برقرار کنند، پرسشی است که باید در صفحات زندگی، و صفحات کتابهای دکتر کاوی جستجو کنند.
به مناسبت در گذشت دکتر استفان کاوی در 26 تیرماه 1391 (26 ژولای 2012) ضرورت داشت تا نیم نگاهی به اندیشه های او داشته باشیم.
بازاریابی مبتنی بر علوم شناختی نظیر عصب شناسی، در زمرهی مطالعات بین رشته ای است.
مطالعات بین رشته ای در حوزهی بازاریابی با استفاده از تعدادی نظریه و فرضیه آغاز شد. اما اینک در پرتو تکنولوژیهای پیچیده و مدرن، آزمایشهای فراوانی در محیط تصنعی نظیر آزمایشگاهها و محیط واقعی نظیر فروشگاههای خرده فروشی در حال اجرا و انجام است.
هدف از این آزمایشها آن است که بتوان با استفاده از نتایج قابل اتکا و اعتماد، رفتارهای مصرفکننده را در قالب الگوهای رفتاری کشف کرد تا بتوان پیش بینی کرد که چگونه میتوان کالایی را بیشتر فروخت یا اقبال آن را نزد مشتریان افزایش داد.
مقالهی پیش رو، دریچه ای است به روی بازاریابی مبتنی بر عصب شناسی. این مقاله با سایر آثار مندرج در همین شمارهی نشریه قابلیت تکمیل شدن دارد.
دکتر منصور صمدی، دکتر محمود محمدیان، دکتر حسین وظیفه دوست، دکتر بهرام خیری، دکتر کامبیز حیدرزاده، و پرویز درگی، استادانی بودند که در میزگرد ""رفتار مصرفکنندهی ایرانی"" حضور داشتند.
میزگرد ""رفتار مصرفکنندهی ایرانی"" نخست از کلیات شروع شد اما به پرسشهای بنیادینی نیز پاسخ داد که به صورت مکرر در ""بازاریابی ایران"" مطرح است نظیر آنکه ""رفتار مصرفکننده"" به عنوان موضوعی در مطالعات بین رشته ای تا چه حد نیازمند ""نگرش بومی"" است. بحثها گاه چالشی و گاه در تکمیل گفته های استادان در حوزه های رفتار مصرف کننده پیش میرود.
میزگرد ""رفتار مصرفکنندهی ایرانی"" در این شماره، با گفتگوی توسعه مهندسی بازار با جرالد زالتمن، استاد برجستهی رفتار مصرفکننده دانشگاه هاروارد، و با معرفی دکتر پرادیپ، متخصص برجستهی نورومارکتینگ، ابعاد بیشتری از ""رفتار مصرفکننده"" را آشکار میسازد.
میزگرد ""رفتار مصرفکنندهی ایرانی"" یک شروع است که میتواند با آرا و نظرات و دیدگاههای متعدد و متنوع و حتی متناقض و متضاد، پی گرفته شود. ""توسعه مهندسی بازار"" این آمادگی را دارد تا این دیدگاهها را انتشار دهد. استادان بازاریابی، صاحبنظران بازاریابی، دانشجویان بازاریابی، و اهالی بازاریابی میتوانند با ارسال دیدگاهها و آثار خود، بر غنای میزگرد رفتار مصرفکنندهی ایرانی بیفزایند.