پوران رئیسی

مقدمه: پرداختن به آمیخته ی بازاریابی در بیمارستان ها و سازمان های ارایه دهنده ی خدمات درمانی در عصر حاضر جهت رفع نیازهای درمانی واقعی، داشتن سهم بیشتر بازار، مشتری، درامد و افزایش کارایی و اثربخشی این مراکز ضروری می باشد. هدف از این مقاله، ارایه ی الگوی آمیخته ی بازاریابی در خدمات درمانی، جهت بیمارستان های دولتی ایران بود. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و تحلیلی بود. با توجه به خدماتی بودن عرصه ی بهداشت و درمان، در این پژوهش از الگوی مفهومی P7 آمیخته ی بازاریابی خدمات Booms and Bitner استفاده گردید که مشتمل بر 7 بعد محصول، قیمت، مکان، ترویج، شواهد فیزیکی، فرایند و کارکنان می باشد. سپس با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، متغیرهای مربوط به هر بعد جمع آوری گردید. ابزار جمع آوری داده ها در بخش مطالعات کتابخانه ای، فیش کارت و در بخش مطالعه ی میدانی پرسش نامه ی محقق ساخته بود که سؤالات آن بر اساس طیف پنج گزینه ای لیکرت تنظیم گردید. اعتبار محتوایی پرسش نامه توسط خبرگان موضوع پژوهش به شیوه ی کیفی تأیید و جهت روایی آن از Cronbach¢s alpha استفاده گردید. جامعه ی پژوهش را مدیران بیمارستان های دولتی و خصوصی شهر تهران و کارشناسان حوزه ی معاونت سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تشکیل دادند. داده ها با بهره گیری از نرم افزارهای SPSS نسخه ی 18 و 8.50 Lisrel و به روش تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در مرحله ی تحلیل عاملی اکتشافی، در بعد «نوع خدمت» 9 متغیر، بعد «مکان» 6 متغیر، بعد «قیمت» 8 متغیر، بعد «ترویج» 8 متغیر، بعد «شواهد فیزیکی» 10 متغیر، بعد «کارکنان» 8 متغیر و در بعد «فرایند» 6 متغیر شناسایی گردید. در تحلیل عاملی مرتبه ی اول، متغیرهایی که بیشترین تأثیر را در هر بعد داشتند، شناسایی نموده و در تحلیل عاملی مرتبه ی دوم، شاخص های برازش نرم افزار Lisrel، الگوی آمیخته بازاریابی خدمات درمانی را با 7 بعد تأیید کرد. ابعادی که بیشترین تأثیر را در الگو داشتند، شامل: بعد «مکان» با ضریب 82/0 و بعد «قیمت» با ضریب 81/0 بودند. نتیجه گیری: مراکز ارایه دهنده ی خدمات درمانی می توانند آمیخته ی بازاریابی را با 7 بعد و متغیرهای مربوط به آن ها را با تمرکز بر مکان و قیمت، در مدیریت بازاریابی خود استفاده نمایند.

فرهنگ سازمانى عاملى موثر بر عملکرد سازمان است.هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه ى فرهنگ سازمانى با بهره ورى کارکنان در بیمارستان هاى عمومى آموزشى دانشگاه علوم پزشکى ایران بود. روش بررسی: این مطالعه از نوع مطالعات همبستگى ست و جامعه آمارى را کارکنان بیمارستان هاى عمومى آموزشى دانشگاه علوم پزشکى ایران(1244N=) تشکیل مى دهد. تعداد 96 نفر با روش نمونه گیرى طبقه اى انتخاب شدند. ابزار گردآورى داده ها، پرسشنامه اى مشتمل بر سه بخش اطَلاعات دموگرافیک، فرهنگ سازمانى و بهره ورى ست که با مقیاس پنج گزینه اى لیکرت (1= بسیارکم وتا 5= خیلى زیاد) نمره دهى شد. داده ها به روش خودپاسخگویى گرداورى ؛ و با استفاده از شاخص هاى آمار توصیفى و آزمون آمارى مجذورکاى تحلیل شد. یافته ها: بین فرهنگ سازمانى و بهره ورى رابطه معنى دارى وجود دارد 01/0 P< و57 X2= ؛ در بین شاخص هاى فرهنگ سازمانى جامعه ى مورد مطالعه، کنترل و خلاقیَت فردى (با میانگین نمره 37/61 و 94/58) وضعیت بهترى نسبت به سایر شاخص هاى فرهنگ سازمانى داشتند. بالاترین میانگین نمرات بهره ورى کارکنان نیز مربوط به مؤلَفه هاى وضوح و شناخت نقش(35/69 از 130) و توانایى (68/57) بود. نتیجه گیری: با توجَه به رابطه ى مثبت فرهنگ سازمانى و بهره ورى کارکنان ، تغییر فرهنگ سازمانى حاکم بر بیمارستانها ى مورد مطالعه (با اقداماتى از قبیل فراهم نمودن محیط مناسب براى افراد خلَاق و ارتقاى آگاهى پرسنل در زمینه ى ارزش کار)مطلوب خواهد بود. "

یکى از رو شهاى توسعه منابع انسانى، گردش شغلى م یباشد که درسازما نهاى بهداشتى و درمانى ایران کمتر پژوهش شده است. هدف مطالعه حاضر بررسى تاثیر گردش شغلى بر عملکرد پرستاران در بیمارستا نهاى تامین اجتماعى تهران بود. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع على و گذشته نگر، به صورت شاهد - موردى در 9 بیمارستان تامین اجتماعى تهران انجام و پرستارانى که دا راى (N1 = گردید. جامع هى پژوهش پرستاران بیمارستان هاى مورد مطالعه که داراى گردش شغلى نبوده ( 48 است. اززیر جامع هى اول 45 نفر در پ ژوهش شرکت نمودند و به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. از (N2 = گردش شغلى بوده ( 502 زیرجامع هى دوم 45 نفر به شیوه همسا نسازى به عنوان گروه مورد انتخاب شدند. ابزار گردآورى داد هها پرسشنامه بود و جهت ارزشیابى عملکرد سالیانه پرستاران از امتیاز ارزشیابى سالیانه موجود در سازمان استفاده شد. با استفاده از آزمون آنالیز .(Pvalue =0/ 28 م یباشد ( 796 / 28 و 41 / یافته ها: میانگین امتیاز عملکرد گروه مورد و شاهد به ترتیب 42 واریانس، بین گردش شغلى و عملکرد پرستاران ارتباط معن یدارى مشاهده نشد. نتیجه گیری: عملکرد پرستاران در بیمارستا نهاى مورد مطالعه مستقل از وضعیت گردش شغلى آ نها م یباشد و گر دش شغلى به شیو هى موجود موجب بهبود عملکرد پرستاران نشده است. "

رهبری یکی از وظایف ضروری مدیران است. موفقیت سازمان درتحقق اهداف٬ درگرو چگونگی اعمال مدیریَت و سبک رهبری قرار دارد. هدف پژوهش حاضر٬ تعیین ارتباط سبک رهبری مدیران شبکه های بهداشت و درمان استان آذربایجان شرقی با شاخص های عملکردی بود. روش بررسی : پژوهش حاضر از نوع مقطعی(همبستگی)؛ و جامعه ی پژوهش مدیران وکارکنان شبکه های بهداشت ودرمان استان آذربایجان شرقی (1035=(N می باشند. تمامی 18نفر مدیران ؛ و339 نفراز کارکنان جامعه ی آماری به روش نمونه گیری تصادفی، انتخاب شدند. ابزار گرد آوری داده ها٬ پرسشنامه ای(مشتمل بر سه بخش، سنجش سبک رهبری از دیدگاه مدیران٬ سنجش سبک رهبری مدیران از دیدگاه کارکنان وفرم اطَلاعاتی عمومی با شاخص های عملکردی) بود. داده ها به روش خود پاسخگوئی از نمونه های پژوهش به دست آمد و با استفاده از شاخص های آمار توصیفی؛ وآزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه،و ضریب همبستگى اسپیرمن تحلیل شد. یافته ها: شصت ویک ویکدهم درصد مدیران دارای سبک مشاوره ای؛ و9/38درصددارای سبک مشارکتی بودند. بین نوع سبک رهبری مدیران با شاخص های عملکردی ارتباط معنی داری مشاهده نشد. ولی بین سبک رهبری مدیران از دیدگاه کارکنان با شاخص نسبت زایمان توسط افراد دوره ندیده ارتباط معنی دار پیدا شد(p-value<0.05 و r=0/124). نتیجه گیری : مدیران در رهبری کارکنان بیشتر از سبک مشاوره ای استفاده می کنند، وکارکنان را در تصمیم گیری ها مشارکت می دهند. مشارکت دادن کارکنان در تصمیم گیری ها٬ هدف گذاری ها و پرداختن به توانمندی ها وشایستگی های آنان منجرَ به بهبود شاخص های عملکردی درشبکه های بهداشت ودرمان می شود. "

1- پوران رئیسی: دانشیار گروه تحقیق،دانشکده مدیریَت و اطلاع رسانى پزشکى ،دانشگاه علوم پزشکى ایران(نویسنده مسئول)، نشانى پستی:خیابان ولیعصر(عج)،بالاتر از ظفر،خیابان شهید بابک بهرامى،پلاک1،دانشکده مدیریَت و اطلاع رسانى پزشکى تلفن:09123010482 نمابر: 88788827- 021Email:praeissi@yahoo.com 2- امیر اشکان نصیرى پور: استادیار، گروه مدیریَت خدمات بهداشتى درمانى، دانشکده مدیریَت و اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامى واحد علوم تحقیقات تهران 3-لیلا رستمی:کارشناسى ارشد مدیریَت خدمات بهداشتى درمانى،دانشکده مدیریَت و اقتصاد،دانشگاه آزاد اسلامى،واحد علوم تحقیقات. چکیده مقدَمه:امروزه اکثر کشورهاى توسعه یافته در حال انتقال از حالت بوروکراتیک و ادارى به وضعیَت کارآفرینى مى باشند ، از همین روى شناسایى و پرورش ویژگیهاى مربوط به کارآفرینى بخصوص در مدیران از اهمیَت ویژه برخوردار است. هدف اصلى پژوهش حاضر بررسى رابطه ویژگیهاى شخصیَتى مدیران کارآفرین در سازمانهاى بهداشتى درمانى وابسته به دانشگاه علوم پزشکى تبریز بود. روش بررسی: براى این مطالعه161 نفر از کارکنان سازمانهاى خدمات بهداشتى و درمانى دانشگاه علوم پزشکى تبریز (N=2550 ) به روش نمونه گیرى خوشه اى انتخاب شدند و نظرات آنان در مورد ویژگیهاى شخصیَتى مدیرانشان در رابطه با کارآفرینى سازمانى سنجیده شد . ابزار گردآورى داده ها پرسشنامه هاى استاندارد ویژگى هاى شخصیَتى مقیمى (1382) با ضریب ثبات 8/0 و پرسشنامه کارآفرینى ذبیحى و مقدسى(1385) با ضریب ثبات 78/0 بود. داده ها به روش خود پاسخگویى وتکمیل پرسشنامه از پاسخگویان جمع آورى گردید. یافته ها: در پژوهش حاضر رابطه مستقیم و معنى دارى بین ویژگى هاى شخصیَتى مدیران و کار آفرینى سازمانى دیده شد ( 65/0=r و 01/0< P). از بین ویژگى هاى شخصیَتى ،جذب فرصتهاى مناسب براى سازمان بیشترین تاثیر را بر کار آفرینى سازمانى داشت(17/23=Fو 01/0< P ). نتیجه گیری:ویژگیهاى شخصیَتى مدیران با کارآفرینى سازمانى رابطه ى مثبت و معنى دار دارد، و براى اعتلاى کارآفرینى در بیمارستانها و مراکز بهداشتى درمانى، پرورش ویژگیهاى شخصیَتى فرصت ساز در بین مدیران ضرورت دارد.

امروزه تعارض در سازمانها به صورت یک مساله ی جدی وجود دارد، باید به خاطر داشت که این وجود تعارض نیست که باعث اختلال و از هم پاشیدگی در سازمانها می شود، بلکه مدیریَت ناکارساز تعارض سبب نتایج نامطلوب می شود. این مطالعه به منظور تعیین همبستگی هوش هیجانی با راهبردهای مدیریَت تعارض بین مدیران بیمارستانهای آموزشی قزوین انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع همبستگی ست ؛ و به صورت مقطعی انجام شد. نمونه ی مورد پژوهش 78 نفر از مدیران بیمارستانهای آموزشی قزوین بود. داده ها با استفاده از پرسشنامه ی هوش هیجانی شرینگ و پرسشنامه راهبردهای مدیریَت تعارض رابینز؛ و پرسشنامه ی ویژگیهای دموگرافیک به شیوه ی لیکرت جمع آوری ؛و با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی، آزمون هبستگی پیرسون، آزمون تی و آنالیز واریانس تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که بین میزان هوش هیجانی مدیران مورد مطالعه با راهبرد عدم مقابله در مدیریَت تعارض همبستگی ازلحاظ آماری معنی دار معکوس وجود دارد(γ = - 0/370). بین میزان هوش هیجانی مدیران با دو راهبرد راه حل گرایی و راهبرد کنترل همبستگی ازلحاظ آماری معنی دار مشاهده نشد (P>0/05 ). همچنین همبستگی هوش هیجانی با هیچ یک از ویژگیهای فردی مدیران (سن، جنس، سابقه خدمت، سابقه مدیریَت و میزان تحصیلات) از نظر آماری معنی دار نیست. نتیجه گیری: میزان هوش هیجانی مدیران می تواند عامل مهمی در شناسایی تعارضها و اتخاذ راهبرد مناسب برای مدیریَت تعارض در سازمان باشد. "

امداد رسانى به مجروحان و مصدومان در زمان وقوع بحران و کاهش بار مصیبت ناشى از حوادث یکى از وظایف مراکز درمانى مى باشد و در این میان بیمارستان ها باید آمادگى لازم را براى رویارویى با این حوادث داشته باشند. هدف پژوهش حاضر بررسى میزان آمادگى بیمارستان هاى مرزى استان کرمانشاه جهت رویارویى با بحران هاى مرزى بود. روش بررسی: به منظور انجام این مطالعه میزان آمادگى بیمارستان هاى مرزى استان کرمانشاه (الزهرا(س) درشهرستان گیلان غرب، شهدا در شهرستان سرپل ذهاب و حضرت ابوالفضل العباس(ع) درشهرستان قصرشیرین) توسط چک لیست بر روى شش بعد ذیل ارزیابى گردید: سیستم اطلاعاتى مدیریت بحران، سامانه فرماندهى، آموزش هاى مرتبط با بحران، سازماندهى نیروى انسانى براى مقابله بحران، تجهیزات و تسهیلات و وضعیت برگزارى مانور و تمرین. داده ها از طریق مصاحبه، مشاهده و استفاده از آمار موجود جمع آورى گردید. مصاحبه بر روى مدیران بیمارستان انجام پذیرفت. یافته ها: نتایج حاصله نشان داد که وضعیت سیستم اطلاعاتى مدیریت بحران، سامانه فرماندهى بحران، آموزش هاى مرتبط با بحران، سازماندهى نیروى انسانى براى مقابله با بحران هاى مرزى در سطح متوسط، وضعیت تجهیزات و تسهیلات در سطح خوب و وضعیت برگزارى مانور و تمرین براى آمادگى رویارویى با بحران در حد ضعیف مى باشد. یافته ها همچنین نشان داد که میزان آمادگى بیمارستان شهدا جهت رویارویى با بحران هاى مرزى در سطح خوب، بیمارستان حضرت ابوالفضل العباس(ع) در سطح متوسط مایل به خوب و بیمارستان الزهرا(س) در سطح متوسط مایل به ضعیف مى باشد، در مجموع میزان آمادگى بیمارستان هاى فوق الذکر براى رویارویى با بحران هاى مرزى متوسط بود. نتیجه گیری: بیمارستان هاى مرزى استان کرمانشاه علیرغم داشتن تجهیزات و تسهیلات مطلوب، آمادگى لازم را جهت رویارویى با بحران هاى مرزى ندارند وضرورى است تدابیر مناسبى را در این زمینه اتخاذ نمایند."

هدف مطالعه حاضربررسی رابطه متغیرهای کلان اقتصادی )نرخ تورم، درآمد سرانه ملی و نرخ بیکاری( بر میزان فروش بیمه نامه های درمان مکمل در طی دوره 1369:1 تا 1382:4 ) فصل اول سال 1369 تا فصل چهارم سال 1382) با استفاده از آمارهای فصلی تعدیل شده است. روش بررسی: در این پژوهش برای آزمون تجربی مدل، از الگوی خودتوضیح برداری (مدل VAR) استفاده شد. جهت بررسی هم انباشتگی متغیرها، مرتبه هم نباشتگی متغیرهای الگو تعیین گردید سپس تعداد وقفه های بهینه مدل مشخص شد. در گام بعدی تعداد بردارهای هم انباشتگی الگو تعیین و سپس الگوی مطلوب مشخص گردید یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که همه داده ها در سطح 5درصد، انباشته از درجه یک بوده و هیچ بردار هم-انباشتگی بین آنها وجود ندارد.همچنین نتایج حاصل از ترسیم پاسخگویی در مقابل ضربه واحد اعمال شده (یک انحراف معیار) از سوی هر یک از متغیرهای مدل نشان داد که درآمد سرانه در کوتاه مدت و بلندمدت بیشترین تاٌثیر مستقیم را بر میزان فروش بیمه نامه های درمان دارد. رابطه بین تورم و میزان فروش بیمه درمان مکمل، تا 5/2 سال مثبت و بعد از آن، منفی می باشد. نرخ بیکاری نیز رابطه مثبت و مستقیمی را با میزان فروش بیمه درمان مکمل نشان دارد. نتیجه گیری: متغیرهای کلان اقتصادی با میزان فروش بیمه های درمان مکمل مرتبط می باشد.

روانشناسان معتقدند بیست درصداز موفقیت هاى شخص به بهره هوشى (IQ) و هشتاد درصد به هوش هیجانى(EQ) بستگى دارد. رابطه ى هوش هیجانى با عملکرد مدیران بیمارستان ها مورد مطالعه قرار نگرفته است. هدف این مطالعه تعیین رابطه ى هوش هیجانى وابعاد پنج گانه ى آن با عملکرد مدیران بیمارستانهاى آموزشى کرمانشاه بود. روش بررسی: این یک مطالعه ى همبستگى کاربردى ست.جامعه ى پژوهش 60 نفر مدیران سطوح مختلف مدیریتى بیمارستان هاى آموزشى کرمانشاه است. ابزار گردآورى داده ها پرسشنامه ى 33 سئوالى شرینگ است که با مقیاس پنج درجه اى لیکرت درجه بندى شده است. پرسشنامه ها به روش خودپاسخگویى تکمیل شد. ابزار اندازه گیرى عملکرد مدیران، فرم هاى ارزشیابى عملکرد سالانه ،ابلاغى وزارت بهداشت بود که توسط مافوقان خود مورد ارزشیابى قرارگرفته بودند.داده ها باشاخص هاى آمارتوصیفى وآزمون پیرسون ارایه مى شود. یافته ها: مدیران مورد بررسى از لحاظ هوش هیجانى با میانگین نمره98/117و کسب 50/71 درصد کل نمرات ، داراى وضعیَت قوى متمایل به متوسط بودند. در رابطه با ابعاد هوش هیجانى، مهارتِ مدیران بر روى مؤلفه هاى «مدیریت روابط» و «خودمدیریتی» به ترتیب قوى ترین و ضعیف ترین بود. میزان مهارت مدیران بر روى مؤلفه هاى خودآگاهى، آگاهى اجتماعى و خودانگیزى به ترتیب در رتبه هاى دوم، سوم و چهارم قرار داشت. در رابطه با عملکرد شغلى مدیران مورد بررسى با میانگین امتیاز 22/88 و کسب 20/80 درصد امتیازات مربوط به عملکرد داراى وضعیت قوى مى باشند. بین هوش هیجانى مدیران با عملکرد شغلى آنان همبستگى مثبت معنى دار(777/.=r) وجود داشت. همچنین، هریک ازابعاد پنج گانه ى هوش هیجانى با عملکرد همبستگى مثبت معنى دار داشت. نتیجه گیری: با بهبود روند انتخاب و گزینش مدیران بیمارستان ها بر اساس مهارت هاى هوش هیجانى و همچنین آموزش و ارتقاى قابلیت هاى هوش هیجانى مى توان عملکرد آنان را بهبود بخشید.