سیروس علیدوستی

سیروس علیدوستی

مدرک تحصیلی: دکترای مدیریت، دانشیار، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۶ مورد.
۱.

پیشنهادهای سیاستی برای بخش علم و فناوری در برنامه پنج ساله هفتم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر پایه اسناد بالادستی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست های راهبردی و کلان سال ۱۱ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴۲ 240 - 271

کلید واژه ها: علم و فناوری اسناد بالادستی برنامه پنج ساله هفتم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی موضوع های سیاستی اجرای سیاست ارزیابی سیاست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 529 تعداد دانلود : 370
هدف از این پژوهش شناسایی حوزه های موضوعی سیاست علم و فناوری برپایه اسناد بالادستی و پیشنهاد برخی از گزینه های سیاستی برای این بخش در برنامه پنج ساله هفتم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. در این پژوهش با روش فراترکیب که از روش شناسی های کیفی است، سیاست های علم و فناوری در اسناد سیاستی کشور شناسایی و استخراج شد. سپس این سیاست ها برپایه همانندی ها و تفاوت های موضوعی دسته بندی گردید. براساس تحلیل و تفسیر سیاست های هر دسته نیز نامی بر آن ها نهاده شد. این نام ها همان موضوع های سیاست علم و فناوری است. در پایان نیز برای ویرایش این موضوع ها، دیدگاه دوازده تن از متخصصان دریافت شد. در این پژوهش، شش موضوع سیاستی کلان به همراه هفده موضوع فرعیِ آن ها معرفی شد. شش موضوع سیاستی کلان عبارت است از: 1. منابع انسانی و مهارت ها؛ 2. قوانین و مقررات؛ 3. زیرساخت های اطلاعاتی؛ 4. ارتباطات ملی، منطقه ای و جهانی؛ 5. بخش اطلاعات؛ 6. بخش اقتصاد اطلاعات. این پژوهش پیش نویسی از موضوع های سیاست علم و فناوری و نیز سیاست های در پیوندِ با این موضوع ها را به سیاست گذاران پیشنهاد می کند که می تواند در نگارش برنامه پنج ساله هفتم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به کار رود. در این پژوهش، در زمینه هریک از هفده موضوع، سیاستی فرعی شناسایی شد و افزون بر سیاست، نیازمندی های انجام سیاست و سنجه هایی برای ارزیابی آن نیز پیشنهاد شد.
۲.

مفهوم سازی برند کتابخانه ها بر پایه مرور نظام مند پژوهش ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۷ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۴) ۱۰۳-۱۳۴

کلید واژه ها: برند برندسازی کتابخانه مرور نظام مند مفهوم برند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 991 تعداد دانلود : 815
هدف: هدف از این پژوهش شناسایی مفهوم برند برای کتابخانه ها بر پایه مرور نظام مند پژوهش هاست. روش: این پژوهش با استفاده از روش مرور نظام مند و بر پایه نُه گام «مرکز مرور و نشر خدمات ملی بهداشت (ان اچ اس)» است. آثار علمی (مقاله، پایان نامه، و رساله) با موضوع برندسازیِ کتابخانه ها در ده پایگاه داده فارسی و هفت پایگاه داده جهانی جست وجو شد. آثار بازیابی شده، ارزیابی کیفیت و سرانجام 36 منبع انگلیسی و سه منبع فارسی تحلیل شدند. نتایج پژوهش بر پایه روش کرسول و میلر (2000) و با کاربرد روش های تبادل نظر با همتایان، ممیزی، و تعامل بلندمدت در بافت، روایی سنجی شدند. برای بررسی پایایی نیز روش گیبس (2007) به کار رفت. یافته ها: برند کتابخانه ها با 11 بُعد هویت برند، تداعی برند، آگاهی برند، تصویرسازی برند، هم خوانی برند، کیفیت برند، اعتبار برند (تخصص برند و اعتماد برند)، برتری برند، و وفاداری رفتاری مفهوم می یابد. اصالت/ارزش: دنیای بازاریابی و برندسازی پیچیده است و نمی توان از مدیران و کتابداران انتظار داشت که بدون آموزش یا مطالعه، با این مفاهیم آشنا باشند و بتوانند در مسیر درست بازاریابی و برندسازی پیش روند. این پژوهش نخستین پژوهشی است که برند را برای کتابخانه ها مفهوم سازی کرده است. نتایج پژوهش می تواند راهنمای خوبی برای درکی آسان از مفهوم برند و اهمیت آن برای کتابخانه ها، مدیران، و کتابداران باشد.
۳.

چارچوب مفهومی موضوع های راهبردی فناوری اطلاعات (تحلیل اسناد راهبردی ملی و جهانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۴ بهار ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۹۷) 949-992

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات اسناد راهبردی راهبردهای فناوری اطلاعات موضوع های راهبردی تحلیل محتوای کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 796 تعداد دانلود : 568
رسیدن به پیشرفت های قابل توجه در زمینه فناوری ها، از جمله فناوری اطلاعات و ارتباطات، یکی از موضوع هایی است که همواره در اسناد راهبردی، به ویژه در سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی به آن تأکید شده است. دسته بندی جامع موضوع های راهبردی فناوری اطلاعات در سطح بین المللی و ملی روشی است که می تواند بینشی مناسب برای تصمیم سازان و سیاست گذاران فراهم آورد. این نوع بازنمایی اطلاعات، از یک سو موجب توصیف و درک بهتر این حوزه خواهد شد و از سوی دیگر، تصویر کلی موضوع مورد مطالعه را در اختیار سیاست گذار قرار می دهد. هدف این پژوهش دستیابی به چارچوب مفهومی موضوع های راهبردی است که با استناد به مستندات راهبردیِ منتشرشده از سوی کشورها انجام شده است. بدین منظور، ۱۱۴ سند راهبردی فناوری اطلاعات با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و با رویکرد استقرایی سازماندهی و تحلیل شده است. یافته های این پژوهش بیش از 900 موضوع راهبردی فناوری اطلاعات را در بر می گیرد که در 16 دسته اصلی تجارت الکترونیکی؛ سازمان الکترونیکی؛ دولت الکترونیکی؛ سلامت الکترونیکی؛ یادگیری الکترونیکی؛ سایر نواحی کاربردی؛ فضای سایبری؛ اطلاعات و محتوای دیجیتال؛ منابع انسانی؛ صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات؛ جامعه اطلاعاتی و دانشی؛ زیرساخت؛ قوانین، مقررات، و خط مشی ها؛ اصلاحات فناوری اطلاعات و ارتباطات؛ تحقیق و توسعه؛ و ارتباطات از راه دور قرار دارند. این مقاله به یک نگاه جامع و همه جانبه در زمینه راهبردهای فناوری اطلاعات منجر می شود.
۴.

عوامل مؤثر بر موفقیت شبکه اجتماعی حرفه ای- تخصصی: یافته های مطالعه کیفی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت فناوری اطلاعات دوره ۱۰ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 235 - 258

کلید واژه ها: سیاست گذار شبکه اجتماعی حرفه ای تخصصی عوامل موفقیت کاربر مطالعه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 835 تعداد دانلود : 881
شبکه های اجتماعی حرفه ای تخصصی گونه ای از جوامع برخط نوپدید به شمار می روند که پذیرای کاربران دانشگاهی و محتوای علمی در بستر اینترنت هستند. بی شک موفقیت این گونه شبکه ها در گرو دستیابی مدیران و سیاست گذاران آنها به دانش منسجم و کاربردی از عوامل موفقیت است. با وجود اهمیت این موضوع، در بررسی پیشینه پژوهش مشخص شد که به عوامل مؤثر بر موفقیت این شبکه ها پرداخته نشده است. از این رو، پژوهش حاضر در پی شناسایی و استخراج عوامل مؤثر بر موفقیت شبکه اجتماعی حرفه ای تخصصی با رویکرد کیفی و روش مطالعه موردی و با تمرکز بر تجربه های سیاست گذاران و کاربران شبکه اجتماعی «انجمن» است. بر پایه یافته های این پژوهش، عوامل موفقیت از دید سیاست گذار در شش طبقه اصلی آمادگی جامعه برای پذیرش، اعتبار نهاد دارنده، پشتیبانی گروه مدیریت، انگیزش کاربران، کارایی وبگاه و اثربخشی سامانه مدیریت و کنترل دسته بندی شد؛ اما این عوامل از دید کاربران در چهار دسته اصلی انگیزه فردی، برقراری ارتباطات مؤثر، پویایی محتوا و جذابیت وبگاه قرار گرفت. روی آوری به این عوامل می تواند به کاربست سیاست ها و تصمیم های فراگیرتر برای افزایش انگیزه حضور و مشارکت کاربران بینجامد.
۵.

طراحی و ساخت پایگاه وب منابع اطلاعات شاخص های پایش و ارزیابی علم، فناوری و نوآوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۳ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۹۴) 1633-1660

کلید واژه ها: شاخص علم فناوری و نوآوری پایش و ارزیابی منابع اطلاعات شاخص ها نهادهای درگیر در پایش و ارزیابی وب سایت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 292 تعداد دانلود : 337
تاکنون درباره ارزیابی جایگاه علمی، فناورانه، و نوآورانه کشور شاخص های بسیاری در اسناد گوناگون ارائه شده است. در گزارش های سازمان های جهانی نیز شاخص های بسیاری برای این ارزیابی آمده است . فراوانی و پراکندگی این شاخص ها در اسناد و گزارش های ملی و جهانی، دسترسی به آنها و گزینش و کاربردشان را برای سیاست گذاران و پژوهشگران دشوار ساخته است. بنابراین دسترسی به این شاخص ها از یک درگاه واحد با توان سازمان دهی و جست وجوی برخط در میان آنها می تواند کار کاربران را آسان سازد. لذا هدف تحقیق حاضر طراحی سامانه ای برای منابع اطلاعات شاخص های پایش و ارزیابی علم، فناوری، و نوآوری است. این سامانه برای ارائه تصویری از سازمان های ملی و جهانی که در این زمینه کار می کنند، شاخص های ارزیابی و طبقه بندی موضوعی آنها، و معرفی منابع کلیدی اطلاعات در این زمینه به پژوهشگران و سیاست گذاران راه اندازی شده است. این سامانه، منابع اطلاعات داخلی شاخص ها را مانند کتاب، مقاله، پایان نامه، رساله، گزارش دولتی، سند ملی، و طرح های پژوهشی معرفی می کند. پایگاه داده این سامانه، جست وجوی ساده و پیشرفته را به دو زبان فارسی و انگلیسی در میان شاخص های علم، فناوری، و نوآوری با کاربرد واژه های معادل و بازنمایی و پیوند به منابع جهانی و ملی فراهم می آورد. کاربران نیز می توانند با پیشنهاد شاخص ها یا منابع اطلاعات به بلوغ و روزآمدی «شاخص» کمک کنند. «شاخص» با افزایش مشاهده پذیری و دسترس پذیری شاخص ها، سازمان ها، و منابع اطلاعات پایش و ارزیابی علم، فناوری، و نوآوری می تواند درگاهی ارزشمند برای سیاست گذاران و پژوهشگران این حوزه و تعامل آنها با یک دیگر باشد.
۶.

دروازه اطلاعات علمی، پژوهشی، و فناورانه ایران: خدمتی نوین برای پژوهشگران ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۴ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۹۵) 3-26

کلید واژه ها: خدمات اطلاعاتی دروازه اطلاعات دروازه موضوعی اطلاعات علمی اطلاعات پژوهشی اطلاعات فناورانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 446 تعداد دانلود : 387
دروازه های اطلاعات موضوعی، دسترسی کنترل شده به پایگاه های اطلاعات موضوعی و با کیفیت لازم را در میان منابع بی کران وب برای پژوهشگران فراهم می سازند و آنان را از سردرگمی و سرگشتگی در میان این منابع نجات می دهند. هدف اصلی این پژوهش ایجاد دروازه اطلاعات منابع علمی، پژوهشی و فناورانه ایران به عنوان منبعی ارزشمند برای استفاده دانشگاهیان و پژوهشگران در داخل و خارج از ایران است. روش این پژوهش، پیمایش توصیفی و طراحی سیستم است. برای طراحی و ساخت این دروازه، نخست پیشینه دروازه های اطلاعات و سپس، دروازه های همانند در جهان بررسی شد. برای گزینش انواع منابع نیز یک سیاهه وارسی طراحی گردید. سپس، معیارهای ارزیابی پایگاه های اطلاعاتی مشخص و بر پایه معیارها کار جست وجو و گردآوری اطلاعات پایگاه های گوناگون انجام شد. بر پایه یافته ها، مهم ترین قالب های اطلاعاتی گردآوری شده ده قالب اصلیِ نشریه، پایان نامه/رساله، گزارش طرح پژوهشی، همایش علمی، کتابخانه، پروانه ثبت اختراع، سخنرانی، دوره کوتاه مدت آموزشی، انجمن علمی، و کتاب دانشگاهی را در بر داشتند. دسته بندی موضوعی منابع نیز بر پایه شش موضوع اصلی علوم پایه، علوم پزشکی، فنی و مهندسی، کشاورزی و دامپزشکی، علوم انسانی، هنر و معماری، و موضوع های فرعی آن ها بود. سپس، زیرساخت نرم افزاری سامانه تولید و اطلاعات گردآوری شده در آن بارگذاری گردید. این سامانه که نخستین دروازه اطلاعاتی در ایران به شمار می رود، در نشانی dar.irandoc.ac.ir راه اندازی شد و در اختیار همگان قرار گرفت. از مهم ترین دستاوردهای کاربرد این سامانه می توان به فراهم ساختن فضایی مناسب برای دسترسی سریع دانشگاهیان و پژوهشگران به تازه ترین منابع اطلاعات علمی، پژوهشی، و فناورانه؛ ارائه اطلاعات آماری از منابع اطلاعات علمی، پژوهشی، و فناوری کشور در وب؛ کنترل کیفیت محتوا برای استفاده کاربران؛ و تشویق به اشتراک گذاری منابع تازه و باکیفیت موجود در شبکه برای استفاده پژوهشگران و دانشگاهیان اشاره کرد.
۸.

بنیانی برای طراحی مدل بلوغ کتابخانه دیجیتالی: کاربرد روش فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۲ بهار ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۸۹)

کلید واژه ها: مدل بلوغ ویژگی ها کتابخانه دیجیتالی فراترکیب بنیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 735 تعداد دانلود : 645
ساخت کتابخانه دیجیتالی با چالش های بسیاری روبه رو است که به یک باره نمی توان بر آن ها چیره شد. پدیده هایی با چنین پیچیدگی، با مدل های بلوغ دنبال می شوند. در یک مدل بلوغ، ویژگی های یک پدیده در سطوح گوناگونی تقسیم بندی می شوند و ابتدا باید ویژگی های هر سطح بهبود یا تحقق یابد و سپس، به بهبود ویژگی های سطح بعد از آن پرداخته شود. بر این پایه، برای کتابخانه دیجیتالی نیز می توان مدل بلوغ طراحی کرد تا با دنبال کردن آن، بتوان با کارایی و اثربخشی بیشتری به کتابخانه دیجیتالی دست یافت. از آنجا که برای کتابخانه دیجیتالی تاکنون مدل بلوغ طراحی نشده است، در اینجا با بررسی نوشتارهای کتابخانه دیجیتالی و مدل بلوغ با کاربرد رویکرد کیفی و روش فراترکیب، ویژگی های بلوغ کتابخانه دیجیتالی ارائه می شود تا بنیانی برای طراحی چنین مدلی به دست آید. با توجه به اینکه مفهوم بلوغ کتابخانه دیجیتالی دارای چند بعد و گسترده است، فراترکیب به عنوان روشی مناسب برای تلفیقی جامع از مدل های ارائه شده در حوزه های دیگر با نوشته های موجود در زمینه کتابخانه دیجیتالی بر پایه تفسیر و ترجمه آن هاست. بر این پایه، 68 منبع معتبر (38 منبع در حوزه کتابخانه دیجیتالی و 30 منبع در حوزه مدل بلوغ در حوزه های گوناگون) از میان منابع موجود برگزیده شدند. با تحلیل این منابع، سه مقوله، هفت مفهوم، و 35 کد برای ویژگی های بلوغ کتابخانه دیجیتالی به دست آمد که در میان آن ها، بیشترین تأکید مطالعات پیشین بر کاربرد سیستم های نرم افزار ی/ سخت افزار ی به عنوان پشتیبان و توانمندساز کتابخانه دیجیتالی و مفهوم محتوای کتابخانه دیجیتالی است. ویژگی های یافت شده علاوه بر ایجاد بنیانی برای طراحی مدل بلوغ کتابخانه دیجیتالی می تواند به عنوان ابزاری در اختیار مدیران پروژه های کتابخانه دیجیتالی قرار گیرد تا با کاربرد آن ها وضعیت بلوغ پروژه خود را ارزیابی کرده و بتوانند برای دست یابی به سطوح بالاتر بلوغ برنامه ریزی کنند.
۹.

سازمان ها به مثابه شبکه های اجتماعی حرفه ای تخصصی: معرفی استعاره ای برای تبیین جایگاه افراد و دانش در سازمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۸ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۲) 113 - 128

کلید واژه ها: اجتماعی حرفه ای تخصصی ارتباطات سازمانی دانش سازمانی استعاره های سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 684 تعداد دانلود : 445
هدف:معرفی استعاره شبکه اجتماعی حرفه ای تخصصی برای سازمان و نقش آن در شکل گیری الگوهای فکری کارکنان به عنوان  بستری تازه برای ارتباطات سازمانی. روش شناسی:ابتدا مفاهیم شبکه های اجتماعی حرفه ای تخصصی با مطالعه یک شبکه ایرانی از این گونه شناسایی شدند. بر پایه مفاهیم به دست آمده و  با پشتیبانی متون مرتبط نقش بسترساز این شبکه ها در مدیریت ارتباطات سازمانی تبیین گردید. یافته ها:استعاره شبکه اجتماعی حرفه ای تخصصی، سازمان را الف) اجتماعی از افراد و گروه های تخصصی برای برقراری ارتباط حرفه ای؛ ب) محیطی مشارکتی برای ایجاد، سازمان د هی، و به اشتراک گذاری اطلاعات و دانش سازمانی؛ و پ) ابزاری برای ارائه خدمات شغلی و حرفه ای در راستای پشتیبانی از افراد و دانش آنها می بیند. شبکه های اجتماعی حرفه ای تخصصی الگوهای فکری سازمانی را به گونه ای دگرگون می سازند که افراد و دانش بتوانند نقش پررنگ تری در پیشبرد اهداف سازمانی ایفا کنند. نتیجه گیری:نگاه به استعاره شبکه اجتماعی حرفه ای تخصصی برای سازمان بیش از آنکه مبتنی بر فناوری باشد بر مبنای یک توانمندساز با توانایی برپایی اجتماعی پویا و دانش محور استوار است؛ که در جهت تغییر بینش مدیران و کارکنان سازمانی به سوی سازمان هایی فرد/ دانش محور در حرکت است.
۱۰.

تحلیل مدل های ارزیابی و موفقیت کتابخانه های دیجیتالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۳ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۹۱)

کلید واژه ها: مدیریت کتابخانه های دیجیتال مدل های ارزیابی مدل های موفقیت مدل 5اس لنز مفهومی لنز مدیریت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 294 تعداد دانلود : 122
این مقاله در حوزه کلی موفقیت و ارزیابی کتابخانه های دیجیتال به بررسی مدل های غالب آن می پردازد و در پی یافتن رابطه ای بین آنها و مدل های مولد آنهاست. برای این منظور ابتدا اهمیت کتابخانه های دیجیتال و چارچوب نظری مقاله مطرح می شود. سپس مدل های اساسی کتابخانه دیجیتال به عنوان سازه بررسی می شود. آنگاه مدل های مدیریتی به کار رفته برای ساختن مد ل های ارزیابی و موققیت کتابخانه دیجیتال به طور مختصر معرفی می شود و در قسمت بعد رابطه بین مدل های اساسی، مدل های مدیریتی و مدل های موفقیت و ارزیابی کتابخانه های دیجیتال با ارائه نقشه رابطه آنها مورد تحلیل قرار می گیرد. پنج مدل اصلی و یک مقوله فرعی به عنوان حاصل این قسمت عرضه می شود. سرانجام در جمع بندی و نتیجه گیری، سه مقوله نگاه عمل گرای کتابداران، دیدگاه پژوهشی متخصصان رایانه و لنز مفهومی مدل های مدیریتی معرفی می شود. همچنین این مقاله پیش بینی می کند که لنز مفهومی مدل های مدیریتی در آینده غنای بیشتری را به مدل های موفقیت کتابخانه های دیجیتال خواهد داد. پیشنهاد مقاله برای پژوهش های آینده استفاده از مدل «نهادگرایی» است.
۱۱.

مفهوم سازی عوامل موفقیت شبکه های اجتماعی برخط از دیدگاه کاربری و سیاست گذاری: مطالعه تحلیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال ششم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۲

کلید واژه ها: کاربر عوامل موفقیت شبکه های اجتماعی مفهوم شبکه های اجتماعی دیدگاه ذی نفعان سیاست گذار مطالعه تحلیلی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی شبکه های اجتماعی
تعداد بازدید : 275 تعداد دانلود : 377
فهم عوامل موفقیت شبکه های اجتماعی برخط از دیدگاه کاربران و سیاست گذاران که ذی نفعان کلیدی شبکه های اجتماعی هستند می تواند چارچوب مفهومی لازم را برای طراحی شبکه های اجتماعی موفق تر شکل دهد. برای دست یابی به این دانش، پژوهش های مرتبط در موضوع عوامل تأثیرگذار بر موفقیت شبکه های اجتماعی، تحلیل و سپس 89 عامل استخراجی، دسته بندی، و مفهوم سازی شدند. بر این پایه، شبکه های اجتماعی شش مفهوم و کارکرد گوناگون و مکمل دارند و موفقیت آنها دستاورد توجه به عوامل گوناگون در این شش مفهوم است. از دیدگاه کاربری، شبکه های اجتماعی «پایگاهی برای شبکه سازی برخط»، «محیطی برای مشارکت»، و «ابزاری کمکی» هستند. از دیدگاه سیاست گذاری نیز این شبکه ها «اجتماع برخطی» از کاربران، «کسب وکاری» ارائه دهنده محصول و خدمت، و «شبکه های اطلاعاتی اجتماعی» مفهوم سازی شدند. نتایج این پژوهش، چارچوبی مفهومی درباره چیستی، چرایی و چگونگی موفقیت شبکه های اجتماعی برای سیاست گذاران آن از جمله بنیان گذاران، طراحان و مدیران فراهم می کند آن شبکه های اجتماعی موفق تری طراحی، پیاده سازی و مدیریت کنند.
۱۲.

نمایه ساز ماشینی منابع فارسی: مدلی یک پارچه برای پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۹ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۷۶)

کلید واژه ها: نمایه سازی نمایه سازی ماشینی «یو .ام.ال » مدل مفهومی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری نمایه سازی و چکیده نویسی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها تخصصی
تعداد بازدید : 208 تعداد دانلود : 352
نمایه سازی ماشینی به گونه ای از نمایه سازی گفته می شود که در آن با استفاده از الگوریتم رایانه ای، واژه های کلیدی یک مدرک از عنوان یا متن، استخراج و سپس به شکل مدخل های نمایه مرتب و سازمان دهی می شوند . با وجود نیاز روزافزون به کاربرد رایانه در نمایه سازی، تاکنون برای زبان فارسی، نمایه ساز ماشینی ساخته نشده است . از این رو در این مقاله نتیجه بررسی و شناخت جنبههای علمی و عملیاتی این سیستم نمایهسازی در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران ارائه می شود که بر پایه مأموریت و دانش سازمانی خود یکی از آماده ترین بسترها را برای ساخت اینگونه نمایه ساز دارد. به این منظور، ابتدا به پیوند میان نمایه سازی و بازیابی اطلاعات، مباحث نظری و سیر تحول نمایه سازی ماشینی، نمایه سازی ماشینی از دیدگاه های عملیاتی و فرایندی، پروژه های موفق نمایه سازی به زبان های گوناگون در دنیا پرداخته شده و نیازمندیهای نمایه ساز ماشینی برای زبان فارسی توصیف شده است . سپس اجزای یک نمایه ساز برای زبان فارسی تشریح و مدل مفهومی نمایه ساز ماشینی و همچنین روابط میان اجزا، جزئیات زیرسیستم ها، و مدل مفهومی سیستم طراحی شده اند. در پایان، نیازمندی های ساخت نمایه ساز ماشینی برای این پژوهشگاه به بحث گذاشته شده است و وضعیت پروژه های انجام شده و تجربه های موجود در این زمینه نیز تبیین شده اند.
۱۴.

اطلاعات و امکانات ارتباطی در وب سایت سازمانهای دولتی: مرور نوشتارها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم و فناوری اطلاعات بهار ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۵)

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات ارتباطات دولت الکترونیکی اطلاعات محتوا وب سایت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام)
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی سایت های کتابداری و اطلاعاتی
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام) فن آوری اطلاعات
تعداد بازدید : 665 تعداد دانلود : 305
فناوری اطلاعات، به عنوان فناوری مسلط در جهان معاصر با کاربردی وسیع در ارکان گوناگون جامعه، تغییراتی وسیع را پدید آورده است که یکی از نتایج آن، پیدایی دولت الکترونیکی بوده است. مهمترین بستر برای توسعه دولت الکترونیکی، وب سایت ها هستند که نقش رابط بین دولت و شهروندان را ایفا می کنند و از طریق آنها، داده ها و اطلاعات می توانند به راحتی به اشتراک نهاده و به کاربران منتقل شوند. این کارکرد در وهله اول، ارائه اطلاعات دولتی و تامین ارتباط میان دولت و مخاطبان آن است. از این رو، در این مقاله ابتدا با تعریف دولت الکترونیکی و مراحل تکوین آن، جایگاه اشاعه و ارائه اطلاعات دولتی و ارتباط بین دولت و مخاطبان آن بررسی و سپس اطلاعات و ارتباطات پایه ای که باید از طریق پایگاه وب دستگاه های دولتی ارائه شوند، با بررسی نوشتارهای موجود تبیین می گردند. حجم و تنوع اقلام اطلاعاتی و ارتباطی وب سایت سازمان های دولتی سبب شده است که هم دولت ها به تعیین این اقلام بپردازند و هم پژوهشگران وب سایت ها را بررسی و پیشنهادهایی ارائه کنند. مرور نوشتارهای این موضوع نشان می دهد که اطلاعات عمومی سازمان مانند نام و نشان آن، معرفی سازمان، گزارش های سازمان، اعلانات عمومی سازمان، چگونگی تعامل با سازمان، چگونگی تماس با سازمان، و همچنین اقلام عمومی مانند پیوندهای مهم، تاریخ روزآمدسازی، قابلیت جستجو، راهنمای وب سایت، پرسش های متداول، بیانیه حریم خصوصی، بیانیه حقوق پدیدآوران، و نقشه وب سایت از جمله مهمترین اقلام اطلاعاتی و امکانات ارتباطی وب سایت های دولتی به شمار می روند.
۱۵.

ارزیابی طرح غدیر (عضویت فراگیر کتابخانه ها) از دیدگاه کتابخانه های همکار:کاربرد ""سورکوآل""(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم و فناوری اطلاعات پاییز ۱۳۹۰ ویژه نامه مدیریت کتابخانه ها

کلید واژه ها: کیفیت خدمات ارزیابی کیفیت وزارت علوم تحقیقات و فناوری طرح غدیر سروکوآل عضویت فراگیر کتابخانه ها همکاری میان کتابخانه ها پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 983 تعداد دانلود : 39
طرح غدیر"" با هدف ایجاد امکان دسترسی مستقیم افراد زیر پوشش به منابع کتابخانه های دانشگاهی طراحی شده و از سال 1378، پس از یک دوره آزمایشی با همکاری 240 کتابخانه، از سوی پژوهشگاه علوم و فنّاوری اطلاعات ایران به عنوان مرکز هماهنگ کننده در وزارت علوم، تحقیقات، و فنّاوری به اجرا درآمده است. با گذشت چندین سال از شروع این طرح، لازم بود کیفیت این خدمت ارزیابی شود تا در صورت نیاز، تغییراتی در آن صورت پذیرد. به همین دلیل، در این مقاله نتیجه ارزیابی کیفیت خدمات مرکز هماهنگ کننده این طرح از دیدگاه کتابخانه های همکار آن با استفاده از ""سروکوآل"" و روش پیمایش ارائه شده است. جامعه این پژوهش را تمامی کتابخانه های زیر پوشش طرح تشکیل می داد که عضویت در آن را پذیرفته اند. این کتابخانه ها که به عنوان کتابخانه های عضو یا همکار نامیده می شوند، شامل 240 کتابخانه وابسته به 66 دانشگاه و مؤسسه پژوهشی بودند. تمامی اعضاء جامعه آماری برای گردآوری داده ها درنظر گرفته شد و پرسشنامه ها در اختیار مدیران کتابخانه هایی که عضو طرح بودند، قرار گرفت و از آنان درخواست شد پرسشنامه ها را در اختیار نمایندگان طرح غدیر در کتابخانه (در صورت وجود) نیز قرار دهند. درنهایت، از میان پرسشنامه های برگردانده شده از طرف 131 کتابخانه، 178 پرسشنامه قابل تحلیل تشخیص داده شد. به این ترتیب، میزان رضایت و انتظار کتابخانه ها از خدمات و شکاف بین خدماتی که دریافت کرده اند و انتظارات و خواست های آنها از مرکز هماهنگ کننده بررسی گردید. بر این اساس، میزان رضایت کتابخانه ها از این پژوهشگاه و خدمات آن در چارچوب این طرح در حد بالاتر از متوسط و به نسبت زیاد (میانگین 5/3) قرار داشت. در ابعاد سروکوآل نیز، همدلی (150/1-) و پاسخ گویی (10/1-)، بیشترین میزان شکاف و اطمینان خاطر (53/-)، کمترین میزان شکاف را بین خدمات مورد انتظار و خدمات دریافت شده از مرکز هماهنگ کننده دارا بودند.
۱۶.

کاربرد دو روش تصمیم گیری در تحلیل رتبه بندی متخصصان از مدل های تغییر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم و فناوری اطلاعات تابستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۶۶)

کلید واژه ها: ایران کتابخانه های دانشگاهی مدیریت تغییر مدل های تغییر مدل های تصمیم گیری چندشاخصه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مدیریت و سازمان کتابخانه ها
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها دانشگاهی
تعداد بازدید : 307 تعداد دانلود : 673
تحقیق حاضر قصد دارد با استفاده از روش اتفاق نظر (اجماع) متخصصان و تحلیل رتبه بندی های نظرات، به گزینش از بین مدل های مدیریت تغییر بپردازد تا در نهایت به مدل تغییری که با ابعاد گوناگون و مسائل مطرح در کتابخانه های دانشگاهی ایران تناسب داشته باشد، دست یابد. در نتیجه، این کتابخانه ها خواهند توانست این مدل را در راستای غلبه نسبی بر چالش های ناشی از تغییر و بهبود مدیریت تغییر به کار گیرند. با استفاده از روش اتفاق نظر، پرسشنامه پژوهش شامل سه مدل تغییر انتخاب شده از ادبیات و شاخص هایی برای رتبه بندی آنها، به تعدادی از خبرگان علم کتابداری و اطلاع رسانی و علم مدیریت ارائه شد. تحلیل نظرات خبرگان و انتخاب گزینه برتر، با استفاده از دو روش مدل های تصمیم گیری چندشاخصه انجام شد. یافته های به دست آمده، گزینش مدل تغییر برای خدمات اطلاع رسانی را توسط خبرگان تایید کرد.
۱۷.

ارائه مدلی کاربردی برای سنجش بلوغ مدیریت دانش در صنعت نرم افزار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست علم و فناوری سال سوم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلید واژه ها: بلوغ مدیریت دانش عملکرد سازمانی سرمایه های فکری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دانش و IT
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دانش و IT تکنولوژی و توسعه
تعداد بازدید : 914 تعداد دانلود : 250
به هر میزان که سازمان ها دارای فرایندهای دانش بر بیشتری باشند، به همان میزان نیازمند برنامه های واقع گرا و کاربردی برای مدیریت دانش سازمانی به عنوان منبعی راهبردی برای بهبودهای مستمر آتی خواهند بود. در این پژوهش، هدف اصلی پژوهشگران، ارائه مدلی مدون و کاربردی برای شفاف سازی نقش سنجش بلوغ مدیریت دانش و تشریح رویکردی است که توسط آن بتوان مدیریت دانش را به صورت راهبردی و جهت بهبودهای مستمر آینده، مورد ارزیابی و بهبود قرار داد. برای دستیابی به این هدف، مروری مختصر بر ادبیات مرتبط با مدیریت دانش و دیدگاه فکری سرمایه های فکری ارائه شده و سپس، مفاهیم عملکرد دانش محور سازمانی (بر مبنای شاخص های سنجش مدیریت دانش) مورد بحث قرار گرفته اند. سپس، مدلی شامل عوامل و شاخص های تأئید شده در ادبیات موضوعی تحقیق ارائه شده است که در آن، شاخص ها برحسب میزان پیچیدگی و دشواری و طبق ارزیابی و تأئید خبرگان، در سطوح بلوغ توزیع شده اند. در پایان، معتبرترین شرکت تولیدکننده نرم افزار در ایران به عنوان سازمانی دانش محور مورد سنجش قرار گرفته و توسط مدل بلوغ مدیریت دانش، سطح بلوغ آن به صورت دقیق مشخص شده و راهکارهایی نیز جهت بهبود بلوغ مدیریت دانش این سازمان ارائه شده اند تا راهگشای تحقیقات آتی در زمینه سنجش بلوغ مدیریت دانش در دیگر شرکت های تولیدکننده نرم افزار ایران باشد.
۱۸.

بازطراحی اقلام محتوایی پرتالهای استانی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم و فناوری اطلاعات تابستان ۱۳۸۹ شماره ۴ (پیاپی ۶۲)

کلید واژه ها: دولت الکترونیکی روش دلفی پرتال `فناوری اطلاعات محتوا؛ اطلاعات

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام)
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام) فن آوری اطلاعات
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی شبکه های اطلاعاتی و کامپیوتری وب
تعداد بازدید : 785 تعداد دانلود : 100
مهم ترین بستر برای توسعه دولت الکترونیکی، وب سایتهایند که نقش رابط بین دولت و شهروندان را ایفا می کنند. وب سایتها در مراحل مختلف تکوین دولت الکترونیکی کارکردهای گوناگونی دارند. این کارکرد در وهله اول، ارائه اطلاعات دولتی و تامین ارتباط میان دولت و مخاطبان آن است. با وجود این در صورت، ساخت پایگاههای وب مستقل و ناهماهنگ با یکدیگر برای سازمانهای دولتی، این خطر وجود دارد که در طول زمان با مجموعه ای نامتقارن و ناموزون از وب سایتهای دولتی روبه رو شویم که کاربرد آنها را کاهش دهد و بهره وری لازم را از سرمایه گذاری صورت گرفته فراهم نسازد. در گونه ای از پایگاههای وب که به نام پرتالهای استانی شناخته می شود، این هماهنگی از طریق ابلاغ «سرفصلها و عناوین اطلاعات پرتال استانی و حداقل ضوابط و ویژگیهای نرم افزاری آن» در سال 1383 از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور (سابق) صورت پذیرفته است. در این مقاله نتایج پژوهشی ارائه می شود که در آن به بررسی وضعیت پرتالهای استانی در مقایسه با سرفصلها و عنوانهای یاد شده پرداخته شده است. به این منظور پس از معرفی سرفصلها و عنوانها، نتایج بررسی وضع کنونی پرتالهای استانی ارائه و در ادامه نیز به چگونگی بازنگری در مجموعه اقلام محتوایی و اطلاعاتی پرتالهای استانی از طریق بررسی نوشتجات، استخراج اقلام پرتالهای مشابه در سه کشور پیشرفته در حوزه دولت الکترونیکی و کاربرد روش دلفی بیان می شود.
۱۹.

عوامل مؤثر بر توسعه فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیکی در شرکت‌های کوچک و متوسط(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم و فناوری اطلاعات بهار ۱۳۸۹ شماره ۳ (پیاپی۶۱)

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات تغییر عوامل موفقیت دسته‌بندی شرکتهای کوچک و متوسط عوامل شکست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 23
تغییرات در سمت‌وسوی رشد فناوری به همراه تغییرات در اقتصاد جهانی باعث شده‌اند که شرکت‌های کوچک و متوسط از اهمیت روزافزونی در توسعه اقتصاد کشورها برخوردار شوند. این شرکت‌ها برای موفقیت در فضای رقابتی باید کیفیت محصولات و فرایندهای مدیریتی خود را همزمان با کاهش هزینه‌ها بهبود بخشند. به همین منظور نیز کاربرد فناوری اطلاعات در آن‌ها الزامی است. مطالعات نشان می‌دهند که هر چند این شرکت‌ها می‌توانند از فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیکی سود برند، اما برای بهره‌مندی از این مزایا و موفقیت در کاربرد این فناوری نیاز به شرایطی خاص دارند. به عبارت دیگر موفقیت در کاربرد فناوری اطلاعات در آن‌ها، اقتضایی است. وجود چنین واقعیت‌هایی باعث شده که مطالعات و پژوهش‌های زیادی به شناخت عوامل مؤثر بر کاربرد این فناوری در شرکت‌های کوچک و متوسط اختصاص یابند که در این مقاله به بررسی آن‌ها پرداخته می‌شود. به این منظور ابتدا نقش شرکت‌های کوچک و متوسط در توسعه اقتصادی، تبیین و سپس به کاربردهای فناوری اطلاعات در آن‌ها پرداخته می‌شود. در ادامه نیز پژوهش‌هایی که به بررسی عوامل مؤثر بر کاربرد این فناوری در این شرکت‌ها پرداخته‌اند، معرفی و نتایج آن‌ها در قالب مدل تغییر «پتیگرو» و «ویپ»، دسته‌بندی و ارائه می‌شوند.
۲۰.

ادواری های علمی در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری: رویکرد سیستمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره دوازدهم پاییز ۱۳۸۸ شماره ۳ (پیاپی ۴۷)

کلید واژه ها: ایران نگرش سیستمی ارتباطهای علمی ادواریهای علمی وزارت علوم تحقیقات و فناوری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها همکاری های بین کتابخانه ای
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی انواع منابع اطلاعاتی نشریات
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری ارتباطات علمی
تعداد بازدید : 709 تعداد دانلود : 273
ادواریهای علمی در تبادل و اشتراک یافته های علمی در جامعة دانشگاهی از ابزارهای اصلی به شمار میآیند و در سالهای اخیر در وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری اهمیتی ویژه یافته اند. از این رو در این مقاله، پس از ارائة سابقه و نقش ادواریهای علمی در ایران، وضعیت آنها در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با نگرش سیستمی بررسی میشود. بر این اساس، ادواریها، با هفت موجودیت خارجی درگیر و خود دارای شش زیرسیستم اصلیِ منابع، قالب، محتوا، انتشار، داوری و ساختارند. در ادامه، رابطة این ادواریها با هر موجودیت خارجی و نیز وضعیت هر زیرسیستم، بررسی و وضعیت آنها تبیین میشوند. بررسی کاستیهای موجود پیرامون این ادواریها نشان میدهد جهت گیری اصلی این سیستم بر گسترش ارتباطهای علمی از این کانال، تسهیل ورود نشریه های جدید، و نیز تقویت جریان طبیعی برای رشد این گونه ادواریها قرار ندارد و بدین ترتیب دچار ناکارآمدیهایی شده است که آن را از هدفهای اصلیاش دور نگه میدارد و موجب افت کارایی و اثربخشی این سیستم در کشور میشود. به همین دلیل نیز در پایان مقاله پیشنهادهایی برای برای بهبود وضعیت ادواریهای علمی ارائه شده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان