ابوالقاسم یعقوبی

ابوالقاسم یعقوبی

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه روان شناسی دانشگاه بوعلی سینا

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۱۱۵ مورد.
۲۱.

بررسی مناطق مغزی مرتبط با مهارت های اصلی هوش منطقی- ریاضی گاردنر با استفاده از تصویرسازی تشدید مغناطیسی کارکردی (مطالعه موردی)

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال هشتم ۱۴۰۰ شماره ۶ (پیاپی ۳۹) ۹۷-۸۳

کلید واژه ها: استدلال منطقی استراتژی های بازی تصویر سازی تشدید مغناطیسی محاسبات هوش منطقی - ریاضی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 29 تعداد دانلود : 112
مقدمه: هوش منطقی- ریاضی از نیازهای فراگیر زندگی مدرن امروزی برای مقابله با انواع گوناگونی از موقعیت های محاسبه ای و حل مسئله به شمار می آید. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی مناطق مغزی مرتبط با مهارت های اصلی هوش منطقی- ریاضی (محاسبات، استدلال منطقی و استراتژی های بازی) با استفاده از تصویر سازی تشدید مغناطیس کارکردی بود. روش: روش این پژوهش یک طرح میان- موردی بود. از میان ۲۸ داوطلب زن و مرد ۱۸ سال به بالا که در سال ۱۳۹۹ به آزمایشگاه نقشه برداری مغز مراجعه کردند، یک آزمودنی با هوش منطقی-ریاضی خیلی بالا به روش هدفمند و با استفاده از مقیاس ارزیابی رشدی هوش های چندگانه انتخاب شد. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش، تکالیف محاسبات، شطرنج و استدلال منطقی بود. همچنین از تصویر سازی تشدید مغناطیس کارکردی جهت بررسی مناطق مغزی استفاده گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPM نسخه ۱۲، پیش پردازش و آنالیز آماری شدند. یافته ها: یافته ها، فعال سازی عصبی مشابهی را بین مهارت های محاسبات، استدلال منطقی و بازی شطرنج در مناطق پیشانی و آهیانه ای نشان داد. همچنین فعالیت قابل توجهی را نیز در نواحی مخچه، اینسولا، شکنج کمربندی، پیش گوه، شکنج پیش و پس مرکزی، شکنج دوکی شکل و شکنج فوق حاشیه ای نشان می دهد که در هر سه مهارت چشمگیر بودند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که الگوهای فعال سازی عصبی در هر مهارت، دارای پایه های عصبی منحصربه فردی بوده، با این وجود با سایر مهارت های هوش منطقی- ریاضی، دارای الگو های مشترک نیز می باشند. این الگو های مشترک و منحصر به فرد، معماری عصبی بی همتایی را در حمایت از نظریه هوش های چندگانه، به عنوان یک مدل علمی از هوش انسان ارائه می دهند.
۲۲.

مقایسه اثربخشی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و یادگیری اجتماعی- هیجانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر مؤلفه های شایستگی اجتماعی- هیجانی و عملکرد تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی سال نهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۳۳) 103 - 117

کلید واژه ها: عملکرد تحصیلی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی یادگیری اجتماعی - هیجانی مبتنی بر ذهن آگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 14 تعداد دانلود : 640
هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی روش های کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و یادگیری اجتماعی- هیجانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر مؤلفه های شایستگی اجتماعی- هیجانی و عملکرد تحصیلی کودکان بود. روش این مطالعه به شیوه نیمه آزمایشی و با طرحپیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل نابرابر بود جامعه پژوهش شامل دانش آموزان پسر دوره دوم ابتدایی شهر همدان در سال 98-1397 بود که 54 نفر از آنها، با شیوه خوشه ای انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش (18 نفره) و یک گروه کنترل (18 نفره) قرار گرفتند. ابتدا افراد گروه های آزمایش و کنترل مقیاس شایستگی های اجتماعی- هیجانی ژو و ای (2012) و آزمون محقق ساخته عملکرد تحصیلی را در مرحله پیش آزمون تکمیل کردند. سپس افراد یک گروه آزمایش در 10 جلسه تحت آموزش روش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و گروه آزمایشی دیگر در 18 هفته (90 فایل صوتی) تحت آموزش روش یادگیری اجتماعی- هیجانی مبتنی بر ذهن آگاهی قرار گرفتند و در گروه کنترل هیچ مداخله ای صورت نگرفت. بعد از اتمام آموزش همه گروه ها دوباره ابزار را در مرحله پس آزمون تکمیل کردند. نتایج به دست آمده از آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که اثربخشی دو روش ذهن آگاهی بر افزایش مؤلفه های شایستگی اجتماعی- هیجانی و عملکرد تحصیلی معناداری بود (01/0p>). اما تفاوت معناداری در اثربخشی دو روش مشاهده نشد (05/0p>). بر اساس این یافته ها می توان نتیجه گرفت که ذهن آگاهی می تواند به عنوان یک روش تأثیرگذار بر ارتقاء شایستگی های اجتماعی- هیجانی و عملکرد تحصیلی در مدارس ابتدایی مورد استفاده قرار بگیرد.
۲۳.

تدوین مدل سرزندگی تحصیلی براساس معنا در زندگی با میانجی گری شادکامی در دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی مثبت سال هفتم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۲۸) 41 - 54

کلید واژه ها: سرزندگی تحصیلی شادکامی معنای زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 52 تعداد دانلود : 579
سرزندگی تحصیلی، یکی از سازه های مثبت روانشناسی است که پژوهشگران در حوزه تحصیلی به آن توجه داشته اند. بنابراین، هدف پژوهش حاضر، طراحی مدل سرزندگی تحصیلی براساس معنا با میانجی گری شادکامی در دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر همدان بود. روش تحقیق، همبستگی و از نوع معادلات ساختاری بود. حجم نمونه 370 نفر از دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم شهر همدان بودند که با روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مقیاس های سرزندگی تحصیلی، معنای زندگی و شادکامی آکسفورد استفاده شد. برای تحلیل داده ها از آزمون معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان دادند معنا بر سرزندگی تحصیلی و شادکامی اثر مستقیم و مثبتی دارد. شادکامی نیز بر سرزندگی تحصیلی اثر مستقیم و معناداری دارد. همچنین، شادکامی نقش میانجی معناداری در رابطه بین معنا و سرزندگی تحصیلی دارد. با توجه به اینکه معنا در ایجاد انگیزه نقش داشته است، باعث تلاش بیشتر می شود که نتیجه آن، کسب اهداف مطلوب و احساس شادکامی خواهد بود و شادکامی باعث احساس مثبت و شادابی در محیط تحصیلی و به دنبال آن، افزایش سرزندگی تحصیلی می شود.              
۲۴.

اضطراب در قلمرو شخصیت: نقش نگرش ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال دهم اردیبهشت ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۵۹) 15-24

کلید واژه ها: اضطراب برون گرایی روان رنجورخویی نگرش ناکارآمد ویژگی های شخصیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 56 تعداد دانلود : 909
مبحث شخصیت و ویژگی ­ های شخصیتی در عین اینکه بسیار در پژوهش ­ ها به آن پرداخته شده است از لحاظ بررسی برخی متغیرها در ارتباط با آنها مورد غفلت قرار گرفته است. اینکه این ویژگی ­ ها با واسطه ­ گری نگرش ­ های ناکارآمد چگونه با اضطراب مرتبط هستند موضوعی است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. به این منظور تعداد 240 نفر از دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا همدان به عنوان نمونه انتخاب گردید و پرسشنامه ­ های اضطراب بک (1990)، پرسشنامه نگرش ­ های ناکارآمد بک و وایسمن (1978) و پرسشنامه شخصیتی نئو مک کری و کاستا (1985) به آنها داده و پر شد که تعداد 6 نفر از افراد پرسشنامه ­ ها را به صورت مخدوش پر کرده بودند لذا نمونه نهایی تعداد 234 نفر انتخاب گردید. نتایج مدل معادلات ساختاری نشان داد که به طور کلی مدل پژوهش دارای برازش نیکویی مطلوبی است. روابط بین اضطراب با روان ­ رنجورخویی با حضور و بدون حضور متغیر میانجی‌گر نگرش‌های ناکارآمد معنی‌دار و مثبت می‌باشد و همچنین روابط بین اضطراب با برون‌گرایی با حضور و بدون حضور متغیر میانجی‌گر نگرش‌های ناکارآمد معنی‌دار و معکوس می‌باشد. همچنین یافته ­ ها حاکی از آن بودند که در سطح معناداری 01/0 تنها متغیر روان ­ رنجورخویی به واسطه نگرش‌های ناکارآمد با اضطراب رابطه معنی ­ داری دارد و این رابطه برای برون ­ گرایی برقرار نیست. بنابراین می ­ توان نتیجه گرفت که نگرش ­ های ناکارآمد می ­ توانند به عنوان یک میانجی بین روان ­ رنجورخویی و اضطراب عمل کنند.
۲۵.

رابطه پیوند با مدرسه و شایستگی اجتماعی با قلدری دانش آموزان با نقش میانجی همدلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های نوین روانشناختی سال شانزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۲ 1 - 17

کلید واژه ها: قلدری پیوند با مدرسه شایستگی اجتماعی همدلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 322 تعداد دانلود : 408
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه پیوند با مدرسه و شایستگی اجتماعی با قلدری دانش آموزان با نقش میانجی همدلی بود. روش پژوهش از نوع علی-مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش، همه دانش آموزان دختر و پسر دوره متوسطه اول شهرستان بویین زهرا در سال تحصیلی 99-1398 بودند. نمونه آماری شامل 247 دانش آموز بودند که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری، پرسشنامه قلدری ایلی نویز (2001)، مقیاس خود-گزارشی شایستگی اجتماعی جانتیلا و همکاران (2006)، مقیاس برداشت دانش آموز از پیوند با مدرسه اسپرینگر و همکاران (2009) و مقیاس همدلی ریچاد و همکاران (2017) بودند. مدل فرضی پژوهش با تحلیل مسیر و با استفاده از نرم افزار Lisrel 8.50آزمون شد. یافته ها حاکی از آن بود که پیوند با مدرسه، شایستگی اجتماعی، و همدلی بر قلدری اثر مستقیم دارند. همچنین شایستگی اجتماعی بر همدلی اثر مستقیم و بر قلدری به واسطه همدلی اثر غیرمستقیم دارد. اما پیوند با مدرسه بر همدلی اثر مستقیمی ندارد، همچنین داده های بدست آمده نشان می دهد که مدل پژوهش از برازش خوبی برخوردار است. با توجه به این یافته ها، پیشنهاد می شود در طراحی و اجرای برنامه های کاهش قلدری دانش آموزان، در کنار آموزش همدلی به این گروه از دانش اموزان، به رشد شایستگی اجتماعی آنان توجه نموده و در راستای بهبود پیوند آنان با مدرسه تلاش شود.
۲۶.

تاثیر شن بازی بر کاهش ناگویی هیجانی دانش آموزان نارساخوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناسی تربیتی سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۸ 85-104

کلید واژه ها: شن بازی درمانی ناگویی هیجانی دانش آموزان نارسا خوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 82 تعداد دانلود : 761
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر روش شن بازی بر کاهش ناگویی هیجانی دانش آموزان نارساخوان انجام شد. این پژوهش از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه ی دانش آموزان پسر نارساخوان دارای ناگویی هیجانی پایه های دوم و سوم شهر قروه بود، که در سال تحصیلی 99-1398 به مراکز اختلالات یادگیری و هسته مشاوره این شهر، ارجاع داده شده بودند. نمونه های این پژوهش، شامل 20 دانش آموز پسر نارساخوان دارای ناگویی هیجانی پایه های دوم و سوم بود که به طور نمونه گیری هدفمند گزینش گردید. سپس این تعداد نمونه به طور تصادفی در دو گروه 10 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس محقق ساخته ناگویی هیجانی، آزمون وکسلر چهار و آزمون نارساخوانی نما بود. پیش آزمون در هر دو گروه آزمایش و کنترل انجام شد. سپس روش مداخله ای شن بازی بر روی گروه آزمایش اجرا شد و گروه کنترل هیچ مداخله مشابهی را دریافت نکرد، و پس آزمون بعد از اجرای روش شن بازی در هر دو گروه آزمایش و کنترل انجام شد. نتایج تحلیل واریانس چند متغییره نشان داد که آزمودنی های گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل در متغییر ناگویی هیجانی بعد از اجرای روش شن بازی کاهش معناداری را نشان دادند(002/0p <). نتایج این پژوهش نشان داد که روش شن بازی بر کاهش دشواری در بیان احساسات(03/0p <)، کاهش دشواری در خیالپردازی(02/0p <)، کاهش دشواری در تشخیص احساسات از تغییرات فیزیولوژیکی(002/0p <) و کاهش تفکر عینی(001/0p <) تفاوت معناداری داشت. اما بر کاهش دشواری در شناسایی احساسات تفاوت معناداری نداشت(05/0p>).
۲۷.

تدوین مدل ساختاری ناسازگاری تحصیلی بر اساس بی عدالتی آموزشی، فرسودگی، فریبکاری تحصیلی وعدم خود کارآمدی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۱۴ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۹ 41 - 54

کلید واژه ها: بی عدالتی آموزشی عدم خود کارآمدی فرسودگی تحصیلی فریبکاری تحصیلی ناسازگاری تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 811 تعداد دانلود : 756
هدف پژوهش تدوین مدل ساختاری ناسازگاری تحصیلی بر اساس بی عدالتی آموزشی، فرسودگی، فریبکاری تحصیلی وعدم خود کارآمدی دانشجویان بود. روش پژوهش همبستگی در قالب الگوسازی مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه بوعلی سینای همدان در سال تحصیلی97-1396بود . ابزارهای اندازه گیری شامل پرسشنامه عدالت آموزشی گل پرور(1389) فرسودگی تحصیلی برسو و همکاران (1998)، فریبکاری تحصیلی گل پرور (1389) پرسشنامه خودکارآمدی اون و فرامن (2001)، سازگاری تحصیلی بیکر و سریاک(1984) بود. داده های پژوهش با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری از طریق نرم افزار آماری AMOS تحلیل شد. نتایج نشان داد مدل معادلات ساختاری روابط بین بی عدالتی آموزشی، عدم خودکارآمدی، فرسودگی و فریبکاری تحصیلی در تبیین ناسازگاری تحصیلی از برازش مناسب برخوردار است.همچنین روابط غیر مستقیم بین متغیرهای مذکور در مدل نیز مورد تایید قرار گرفت. این یافته ها حاکی از آن است که کنترل بی عدالتی آموزشی، می تواند گام موثری در جهت کاهش فرسودگی، فریبکاری ، عدم خودکارآمدی و ناسازگاری تحصیلی باشد.
۲۸.

بررسی تفاوت اثربخشی آموزش هیجان مدار و تئوری انتخاب بر رضایت زناشویی و دلزدگی زناشویی زوجین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۶۳ 377 - 393

کلید واژه ها: رویکرد هیجان مدار تئوری انتخاب رضایت زناشویی دلزدگی زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 808 تعداد دانلود : 37
هدف این پژوهش مقایسه اثربخشی دو رویکرد هیجان مدار و تئوری انتخاب بر رضایت و دلزدگی زناشویی زوجین بود.  روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش شامل زوجین متأهل دارای مشکلات زناشویی مراجعه کننده به مرکز مشاوره شهر همدان در سال 1398 بودند که از میان آنها 30 زوج  با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه مساوی  جایگزین شدند. هر یک از گروههای آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای با یکی از روش های مشاوره گروهی (مبتنی بر نظریه انتخاب و رویکرد هیجان مدار) آموزش دیدند. آزمودنی ها پرسشنامه های رضایت زناشویی انریج (1998) و دلزدگی زناشویی پاینز (1996) را در مراحل پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری و آزمون تعقیبی بکار رفت. نتایج نشان داد هر دو روش مشاوره گروهی مبتنی بر نظریه انتخاب و هیجان مدار بر افزایش رضایت زناشویی و کاهش دلزدگی زناشویی در زوجین موثر بودند (05/0p< ). همچنین نتایج آزمون تعقیبی نشان داد بین اثربخشی این دو روش بر رضایت دلزدگی زناشویی در زوجین تفاوت معناداری وجود نداشت(05/0p> ).  با توجه به اثربخشی دو رویکرد تئوری انتخاب و هیجان مدار می توان از این رویکردها برای مداخلات روانشناختی زوجین استفاده کرد.
۲۹.

رابطه سبک دلبستگی با مؤلفه های احساس ذهنی بهزیستی و خلاقیت هیجانی در دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵۶ 157 - 180

کلید واژه ها: سبک دلبستگی احساس ذهنی بهزیستی خلاقیت هیجانی آمادگی هیجانی بداعت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 154 تعداد دانلود : 939
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سبک دلبستگی با مؤلفه های احساس ذهنی بهزیستی و خلاقیت هیجانی در دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه بوعلی سینا همدان در سال تحصیلی 1394-1395 به تعداد 7529 نفر و نمونه پژوهش شامل 367 نفر از این دانشجویان بود که به روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند. از پرسشنامه های سبک دلبستگی بزرگسال کولیینز و رید، احساس ذهنی بهزیستی دینر و واتسون و خلاقیت هیجانی آوریل به عنوان ابزار پژوهش استفاده شد. داده ها پس از جمع آوری براساس فرضیه های پژوهش و با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه همزمان تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین سبک دلبستگی ایمن با احساس ذهنی بهزیستی رابطه معنادار مثبت و بین سبک دلبستگی اضطرابی با احساس ذهنی بهزیستی رابطه معنادار منفی وجود دارد. همچنین بین سبک دلبستگی ایمن با خلاقیت هیجانی و مؤلفه های آن رابطه معنادار مثبت و بین سبک دلبستگی اضطرابی با مؤلفه آمادگی هیجانی رابطه معنادار مثبت و بین سبک دلبستگی اجتنابی با مؤلفه بداعت رابطه معنادار منفی نشان داده شد. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که سبک دلبستگی دانشجویان مجموعا 11/0 از نمرات احساس ذهنی بهزیستی و 27/0 درصد از نمرات خلاقیت هیجانی را پیش بینی می کند. در مجموع نتایج حاکی از اهمیت نقش سبک دلبستگی در احساس ذهنی بهزیستی و خلاقیت هیجانی دانشجویان بود. واژه های کلیدی: سبک دلبستگی، احساس ذهنی بهزیستی، خلاقیت هیجانی، آمادگی هیجانی، بداعت
۳۰.

اخلاق اقتصادی از منظر قرآن کریم با تکیه بر راهبرد های روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد اسلامی سال بیستم بهار ۱۳۹۹ شماره ۷۷ 5 - 34

کلید واژه ها: اقتصاد اخلاق راهبردهای رشد قرآن روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 495 تعداد دانلود : 276
هر دین آسمانی یک سخن جهانی دارد. سخن جهانی اسلام، اخلاق است که مبنای همه فعالیت های فردی و اجتماعی به شمار می آید. در عرصه اقتصاد رقابت آن قدر جدی است که گاه برخی برای ربودن گوی سبقت، حاضرند حریم اخلاق را بشکنند تا به هر قیمتی سود لازم را به دست آورند. در مکتب اقتصادی اسلام لازم است اخلاق اقتصادی در رقابت های اقتصادی رعایت شود و فضایلی چون اتقان در کار، انصاف، عدالت و قسط مورد توجّه قرار گیرد و از رذایلی مانند: کم فروشی، رباخواری، احتکار، اسراف و تبذیر پرهیز گردد. هدف این پژوهش ارائه راهبردهای روان شناختی قرآن برای رشد اخلاق اقتصادی است. روش این پژوهش با رویکرد کیفی و تحلیل محتواست و در آن از فن تحلیل محتوای مضمونی بر مبنای واحد جملات استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش، کل قرآن و حجم نمونه، 95 آیه از آیات قرآن است. روش نمونه گیری هدفمند بوده و با هدف انتخاب آیات اقتصادی که اشارات اخلاقی و روان شناختی دارند، انجام گرفته است. در این پژوهش راهبردهای شناختی، دیداری، شنیداری، گفتاری و کرداری قرآن برای رشد اخلاق اقتصادی با ابزار جدول تحلیل محتوای کمّی و کیفی ارائه  و آنگاه نمایه مدل مفهومی آن نیز طراحی شده است.
۳۱.

ساخت و تعیین شاخص های روان سنجی مقیاس ناگویی هیجانی کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سلامت روان کودک دوره هفتم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۳) ۶۶-۷۸

کلید واژه ها: ساخت و اعتباریابی ساختار عاملی ناگویی هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 281 تعداد دانلود : 931
زمینه و هدف: ناگویی هیجانی به عنوان دشواری در شناسایی و بیان احساسات، تفکر بیرونی محور، و فرایندهای تخیلی محدود، تعریف شده است. بیشتر مطالعات در زمینه ناگویی هیجانی در افراد بزرگسال انجام شده و پژوهش های کمتری جهت ارزیابی ناگویی هیجانی کودکان انجام شده است؛ بنابراین هدف این پژوهش ساخت، اعتباریابی، و شناسایی ساختار عاملی مقیاس ناگویی هیجانی کودکان بود. روش : این پژوهش به روش توصیفی- پیمایشی انجام شد و جامعه آماری آن شامل تمامی دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر قروه در سال تحصیلی 99-1398 بود. حجم نمونه شامل 260 دانش آموز از جامعه ذکر شده بود که به شیوه نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. مقیاس ناگویی هیجانی تورنتو (ریف و همکاران، 2006) جهت تعیین روایی همگرا، و مقیاس محقق ساخته ناگویی هیجانی کودکان توسط والدین دانش آموزان تکمیل شد. داده ها به کمک نرم افزارهای SPSS 22 و LISREL 8.5و به روش ضریب همبستگی، تحلیل عاملی اکتشافی، و تأییدی تحلیل شدند. همچنین روایی محتوایی این مقیاس توسط 4 نفر از متخصصان حوزه روان شناسی تأیید شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی نشان داد که پنج عامل دشواری در شناسایی احساسات، دشواری در بیان احساسات، دشواری در خیال پردازی، دشواری در تشخیص احساسات از تغییرات فیزیولوژیکی، و تفکر عینی با مقدار ویژه بالاتر از 1 توانسته اند 59/26 درصد از واریانس گویه ها را تبیین کنند. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که شاخص برازش مدل، در سطح مطلوبی قرار دارد. یافته های این پژوهش نشان داد که میزان آلفای کرونباخ برای کل مقیاس70/. و برای هر یک از عوامل دشواری در شناسایی احساسات، دشواری در بیان احساسات، دشواری در خیال پردازی، دشواری در تشخیص احساسات از تغییرات فیزیولوژیکی، و تفکر عینی به ترتیب 89/.، 81/.، 88/.،60/. و 71/. به دست آمد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده از این مطالعه می توان نتیجه گیری کرد که مقیاس 26 گویه ای ناگویی هیجانی کودکان از نظر اعتبار و ساختار عاملی، ابزار مناسبی جهت استفاده در حوزه های مختلف روان شناسی، آموزشی، و پژوهشی است و استفاده از این آن به تمامی متخصصان و پژوهشگران حوزه روان شناسی، پبشنهاد می شود.
۳۲.

عوامل بازدارنده هیجان های پیشرفت در دانشجویان تحصیلات تکمیلی (بر اساس نقش کنترل تحصیلی ادراک شده، ارزیابی شناختی استرس تحصیلی، هزینه- سود ادراک شده، و حمایت اجتماعی ادراک شده)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های نوین روانشناختی سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۶۰ 1 - 17

کلید واژه ها: کنترل تحصیلی ادارک شده ارزیابی شناختی هزینه- سود حمایت اجتماعی هیجان های پیشرفت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 250 تعداد دانلود : 793
این پژوهش با هدف شناسایی برخی عوامل فردی و اجتماعی بازدارنده ی هیجان های پیشرفت دانشجویان تحصیلات تکمیلی انجام شد. جامعه پژوهش تمام دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز در سال تحصیلی 99-1398 بودند. حجم نمونه 400 تن (224 دختر و 176 پسر) بودند که به شیوه نمونه گیری در دسترس از بین 14 دانشکده موجود، 7 دانشکده با نام های ادبیات و علوم انسانی، اقتصاد- مدیریت و علوم اجتماعی، علوم تربیتی و روان شناسی، حقوق و علوم سیاسی، مهندسی مکانیک، مهندسی برق و کامپیوتر، و مهندسی مواد و عمران انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های کنترل تحصیلی ادراک شده پری، لادکیج، پکران و پلتییر (2001)، ارزیابی شناختی استرس تحصیلی پی کاک و لانگ (1990)، انتظار-ارزش- هزینه- سود رشید و دلفان (1398)، حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت، دهلم، زیمت و فارلی (1988) و هیجان های پیشرفت پکران (2005) سود برده شد. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشانگر نقش معنادار کنترل تحصیلی ادراک شده، ارزیابی شناختی (به غیر از مؤلفه تهدید)، هزینه- سود ادراک شده، و حمایت اجتماعی ادراک شده (به غیر از مؤلفه حمایت دوستان) در پیش بینی هیجان های پیشرفت منفی دانشجویان بود. بر پایه یافته ها پیشنهاد می شود کادر آموزشی دانشگاه ها در کنار آموزش، با شناخت و دستکاری ارزیابی های شناختی معیوب دانشجویان و تبدیل آنها به ارزیابی های کارآمد، طراحی محیط های یادگیری و اجتماعی (به ویژه خانواده) حمایت کننده همراه با برقراری تعامل مثبت، آشناسازی دانشجویان با سود تحصیل همانند آموزش کارآفرینی، در سازگاری هیجانی بهتر دانشجویان و نیز کاهش هیجانهای منفی آنها نقش موثری داشته باشند.
۳۳.

پیش بینی سازگاری اجتماعی بر اساس ناگویی هیجانی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهر همدان

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال سوم آبان ۱۳۹۹شماره ۲۹ 25 - 15

کلید واژه ها: سازگاری اجتماعی ناگویی هیجانی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 187 تعداد دانلود : 276
هدف از پژوهش حاضر، پیش بینی سازگاری اجتماعی بر اساس ناگویی هیجانی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهر همدان بوده است. در این مطالعه طرح پژوهشی از نوع همبستگی و جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر همدان در سال تحصیلی 98-1397 می باشد که بر اساس گزارش اداره آموزش و پرورش کل 5982 نفر می باشند. با استفاده از جدول برآورد نمونه کرجسی مورگان(1970)، نمونه ای به حجم 375 نفر در نظر گرفته شد. بعد از مشخص شدن تعداد نمونه آماری، به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه سازگاری اجتماعی کالیفرنیای ثورث، کلارک و تیکز (1939)، پرسشنامه ناگویی هیجانی تورنتو بگبی، پارکر و تیلور (1994)، استفاده و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و آزمون آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی همزمان) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های به دست آمده نشان داد که مقدار همبستگی سازگاری اجتماعی و ناگویی هیجانی، 52/0 می باشد که از نظر آماری معنادار است (01/0p ≤ ). بر اساس نتایج این پژوهش ناگویی هیجانی با بتای 38/0- سهم بالایی را در پیش بینی سازگاری اجتماعی داشته و نیز رابطه آن با سازگاری منفی و معکوس است.
۳۴.

تحول تفکر آرزومندانه در کودکان و نوجوانان 7 تا 14 ساله ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره هشتم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۲۵) ۲۴-۳۷

کلید واژه ها: تفکر آرزومندانه سوگیری تمایل تحول آزمون کارت علامت دار رفتار های پرخطر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 171 تعداد دانلود : 676
پژوهش های متعددی به بررسی تفکر آرزومندانه یا سوگیری تمایل در کودکان و بزرگسالان پرداخته اند اما پژوهشی در مورد تحول تفکر آرزومندانه در سنین کودکی و نوجوانی انجام نشده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تحول تفکر آرزومندانه در کودکان و نوجوانان سنین 7 تا 14 سال ایرانی است. پژوهش حاضر از نوع مطالعات تحولی با روش مقطعی بود. جامعه آماری، کلیه دانش آموزان سنین 7 تا 14 سال مدارس عادی دولتی شهر آمل در سال تحصیلی 99-98 بود. حجم نمونه شامل 240 نفر در 4 گروه سنی(هر گروه شامل 30 دختر و 30 پسر) که با روش نمونه گیری در دسترس، انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده، آزمون کارت علامت دار بود که به صورت نرم افزار تحت وب، طراحی شده بود. داده ها با روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر، تحلیل شدند. نتایج این پژوهش نشان دادند که تفکر آرزومندانه در کودکان و نوجوانان ایرانی نه تنها با افزایش سن کاهش نمی یابد بلکه افراد 14-11 سال در پیش بینی رویدادهای ناخوشایند، سوگیری شدیدتری نسبت به کودکان 10-7 نشان می دهند. با توجه به تأثیری که تفکر آرزومندانه در فرایند تصمیم گیری بویژه در پیش بینی رویدادهای منفی و به دنبال آن در بروز رفتارهای پرخطر دارد پژوهش بیشتر برای یافتن راهکارهایی برای آگاهی بخشی و متعادل سازی تفکر آرزومندانه، ضروری است.
۳۵.

تبیین بهزیستی روانشناختی بر اساس ذهن آگاهی، نیاز به شناخت و سرمایه های روانشناختی در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۵۲ 217 - 237

کلید واژه ها: بهزیستی روانشناختی ذهن آگاهی نیاز به شناخت سرمایه های روانشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 95 تعداد دانلود : 603
ارتقاء بهزیستی روان شناختی یکی از وظایف مهم برای مدیران و متخصصان نظام آموزشی است. بهزیستی روان شناختی همواره در محیط های علمی مورد توجه روانشناسان بوده است. پژوهش حاضر با هدف تبیین بهزیستی روان شناختی بر اساس ذهن آگاهی، نیاز به شناخت و سرمایه های روان شناختی در دانشجویان صورت گرفت. روش پژوهش توصیفی - همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا همدان در سال تحصیلی 96-1395 بود. نمونه آماری با استفاده از جدول برآورد کرجسی و مورگان به تعداد 375 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های مقیاس ذهن آگاهی براون و رایان، مقیاس نیاز به شناخت کاسیوپو، پتی و کائو، پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف و پرسشنامه سرمایه های روان شناختی لوتانز بود. داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که بین بهزیستی روان شناختی با سرمایه های روان شناختی (001/0>P؛ 730/0=R)، نیاز به شناخت (001/0>P؛ 505/0=R) و ذهن آگاهی (001/0>P؛ 382/0=R) همبستگی مثبت معنادار وجود دارد. در ضمن ذهن آگاهی، سرمایه روان شناختی و نیاز به شناخت 56 درصد از واریانس بهزیستی روان شناختی را تبیین می کنند. با توجه به اینکه متغیرهای ذهن آگاهی، نیاز به شناخت و سرمایه های روان شناختی پیش بینی کننده های معناداری برای بهزیستی روان شناختی هستند، می توان با ایجاد و ارتقاء چنین ظرفیت هایی بهزیستی روان شناختی دانشجویان را بهبود بخشید.
۳۶.

تأثیر آموزش رفتار بی آلایش بر گرایش به رابطه مثلثی

نویسنده:
منبع: آسیب شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 161-180

کلید واژه ها: رفتار بی آلایش رابطه مثلثی تعهد زناشویی خود افشایی صمیمیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 134 تعداد دانلود : 714
رفتار بی آلایش زناشویی بیشتر به عنوان یک نیاز روان شناختی بنیادی و یکی از ویژگی های کلیدی ارتباطات زناشویی شناخته شده است که بر سازگاری زناشویی تأثیر می گذارد. هدف پژوهش حاضر آشکار ساختن اثربخشی آموزش رفتار بی آلایش بر کاهش تراز گرایش به رابطه مثلثی بود. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. به منظور جمع آوری اطلاعات از میان همه مراجعین زن دارای نشانگان گرایش به رابطه مثلثی مراجعه کننده به مرکز مشاوره سینای شهرستان همدان در 6 ماهه نخست سال 1393 که تعداد این افراد نزدیک به 200 نفر بود، 30 زن انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش جایگزین شدند. ابزار گردآوری داده پرسشنامه محقق ساخته گرایش به رابطه مثلثی بود. نخست از هر دو گروه کنترل و آزمایش داده های پیش آزمون جمع آوری شد. سپس گروه آزمایش 12 جلسه آموزش رفتار بی آلایش دریافت کرد ولی گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. در مرحله آخر از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. نتایج تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش رفتار بی آلایش باعث کاهش گرایش به رابطه مثلثی در زنان متأهل می شود (01/0> p ، 79/40= F ). همچنین آموزش رفتار بی آلایش باعث کاهش گرایش به گفتگوی خودمانی با دیگران (01/0> p ، 10/15= F )، کاهش گرایش به افشاگری با دیگران (01/0> p ، 29/9= F )، کاهش گرایش به وقت گذاشتن با دیگران (01/0> p ، 46/14= F ) و کاهش خروج از منزل با دیگران (01/0> p ، 96/7= F ) می گردد.
۳۷.

تاثیر آموزش مهارت های آگاهی واج شناختی بر سرعت خواندن و درک مطلب دانش آموزان نارساخوان پایه دوم ابتدایی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تربیتی سال چهاردهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۵۸ 95 - 118

کلید واژه ها: نارساخوانی آگاهی واج شناختی سرعت خواندن و درک مطلب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 874 تعداد دانلود : 188
خواندن درست و درک آنچه خوانده می شود همیشه یک دغدغه است که در صورت ناتوانی در این حوزه، فرد دچار نارسایی در خواندن می شود پس خواندن یک مشکل پیش رونده است که بر سایر حوزه ها ی آموزشی آسیب می ز ند. لذا این پژوهش با هدف تعیین تاثیر آموزش مهارت های آگاهی واج شناختی بر سرعت خواندن و درک مطلب دانش آموزان نارساخوان پایه دوم ابتدایی انجام گرفت. طرح پژوهش نیمه آزمایشی به صورت پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل کلیه ی دانش آموزان نارساخوان پایه دوم ابتدایی مراکز اختلالات یادگیری شهرستان همدان در سال تحصیلی 93-92 بودند. که از بین آنها 20 نفر دانش آموز نارساخوان انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل به صورت تصادفی جایگزین شدند. سپس آموزش آگاهی واج شناختی به مدت 10 جلسه ی 45 دقیقه ای برای گروه آزمایش برگزار شد. برای گردآوری اطلاعات از آزمون تشخیص خواندن، چک لیست نارساخوانی، تکالیف آگاهی واج شناختی و آزمون ریون استفاده گردید. نتایج نشان داد که آموزش واج شناختی، مهارت های آگاهی واج شناختی دانش آموزان را افزایش داد و باعث افزایش سرعت خواندن و درک مطلب دانش-آموزان نارساخوان شد. با توجه به نتایج پژوهش می توان گفت آموزش آگاهی واج شناختی باعث بهبود سرعت خواندن و درک مطلب دانش آموزان نارساخوان می شود.
۳۸.

اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر تاب آوری تحصیلی در تعلل ورزی تحصیلی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال هفتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 233 - 249

کلید واژه ها: برنامه آموزشی تاب آوری تحصیلی تعلل ورزی تحصیلی دانش آموزان عملکرد تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 423 تعداد دانلود : 596
هدف: هدف این پژوهش بررسی میزان اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر تاب آوری تحصیلی در تعلل ورزی تحصیلی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان بود. روش: پژوهش حاضر از نظر روش شناسی جزء طرح های نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل است.جامعه آماری پژوهش را همه دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول شهر کرمانشاه تشکیل دادند که در سال تحصیلی 97-96 مشغول به تحصیل بودند. از این جامعه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی ابتدا یک مدرسه و سپس 60 نفر از دانش آموزان آن مدرسه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 30 نفره آزمایش و کنترل جایگزین شدند. به گروه آزمایش 9 جلسه 90 دقیقه ای برنامه مبتنی بر تاب آوری تحصیلیآموزش داده شد. اعضای هر دو گروه در هر سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری پرسشنامه تعلل ورزی تحصیلی سواری را تکمیل کردند. همچنین از معدل کارنامه های ماهانه اسفند، فروردین و اردیبهشت سال تحصیلی 97-96 به عنوان نمرات عملکرد تحصیلی دانش آموزان استفاده شد. داده ها نیز با روش تحلیل واریانس آمیخته بررسی شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که میانگین نمرات متغیر تعلل ورزی تحصیلی و عملکرد تحصیلی در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، در مرحله پس آزمون و پیگیری افزایش معناداری داشته است.   نتیجه گیری: بنابراین،برنامه آموزشی مبتنی بر تاب آوری تحصیلی در تعلل ورزی تحصیلی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان اثربخش بوده است.
۳۹.

ساخت و اعتباریابی آزمون خرد بر اساس مؤلفه های ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندازه گیری تربیتی سال نهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۶ 91 - 117

کلید واژه ها: خرد سنجش خرد فرهنگ ایران روش ترکیبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 626 تعداد دانلود : 721
هدف: این پژوهش با هدف ساخت و اعتباریابی آزمون خرد بر اساس مؤلفه های ایرانی انجام گرفت. روش: در این پژوهش از روش ترکیبی(کیفی-کمی) از نوع طرح اکتشافی سود برده شد. در مرحله اول(کیفی)، ابتدا با 20 نفر از اساتید علوم انسانی شهر همدان، مصاحبه(نیمه ساختار یافته) انجام شد (روش پژوهش کیفی از نوع پدیدار شناسی بود). روش نمونه گیری هدفمند و بر اساس اشباع نظری بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات مصاحبه ها از روش تحلیل محتوای آشکار استفاده شد. در مرحله دوم(کمی) براساس کد گذاری و تدوین مضامین اطلاعات حاصل از مصاحبه ها پرسشنامه ای 40 سوالی تدوین شد. سپس براساس روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تعداد 400نفر (281 نفر زن و 119 نفر مرد) در پژوهش شرکت کردند. در این مرحله برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی تاییدی سود برده شد(آزمون بارتلت و KMO و نمودار سنگریزه). همچنین به منظور بررسی روایی سازه آزمون خرد از ضریب همبستگی درونی پرسشنامه و ضریب همبستگی این آزمون با آزمون آردلت ، برای روایی محتوایی آزمون خرد از ضریب آلفای کرونباخ و روش دو نیمه کردن و برای پایایی آزمون از روش باز آزمایی استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل محتوا در مرحله اول(کیفی) نشان داد که خرد دارای چهار مولفه است :1 - مؤلفه « شناختی» ،2 - مؤلفه ی «عاطفی» ،3- مؤلفه «انعطاف پذیری و گشودگی به تجربه » ،4- مؤلفه «از خود فراروی / هدفمندی و جستجوی معنا». همچنین نتایج حاصل از تحلیل عاملی(مرحله دوم) چهار عامل را نشان داد؛ عامل اول(شامل سوالات 2-3-4-5-6-8-10-14-15-20-21-32-40) با عنوان «بعد عاطفی»، عامل دوم (شامل سوالات 1-7-9-12-13-16-17-19-22-23-24-25-29-30) با عنوان « بعد شناختی»، عامل سوم(شامل سوالات 26-27-28-35-36-38) با عنوان «بعد انعطاف پذیری» و عامل چهارم(شامل سوالات 11-18-31-33-34-37-39) با عنوان «بعد از خود فرا روی». نتایج پژوهش بیانگر آن است که ساخت آزمون خرد از اعتبار و روایی لازم برخوردار است. نتیجه گیری: براساس نتایج حاصل از پژوهش در دو مرحله کیفی و کمی می توان گفت که خرد دارای 4 مولفه شناختی ، عاطفی ، گشودگی به تجربه و از خود فراروی است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان