پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی

پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی

پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی سال نهم تابستان 1400 شماره 1 (پیاپی 33) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تدوین مدلی علّی بهزیستی ذهنی بر پایه تاب آوری تحصیلی و نقش واسطه ای تعامل معلم دانش آموز، سازگاری هیجانی و ادراک از جو مدرسه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهزیستی ‏ذهنی تعامل معلم - دانش آموز ادراک از جّو مدرسه تاب آوری تحصیلی سازگاری هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۳۱۱
هدف از پژوهش حاضر تدوین مدل علّی بهزیستی ذهنی بر پایه تاب آوری تحصیلی و نقش واسطه ای تعامل معلم دانش آموز، سازگاری هیجانی و ادراک از جو مدرسه است. بهزیستی ذهنی به عنوان یکی از شاخص های مهم کیفیت زندگی مطرح شده است و متغیرهای زیادی از قبیل متغیرهای زیستی، اجتماعی، شخصیتی، شغلی و... در میزان بهزیستی ذهنی افراد نقش دارند. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل همه دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر ارومیه بود و شرکت کنندگان 350 نفر بودند که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند و به پرسش نامه های سازه های موجود در مدل پاسخ دادند. برای برازش مدل از روش حداقل مربعات جزئی (نسل دوم مدل های ساختاری) استفاده شد.از یافته های قابل توجه پژوهش حاضر می توان به تأثیر مستقیم تاب آوری بر تعامل معلم -دانش آموز، سازگاری هیجانی و ادراک از جو مدرسه و همچنین تأثیر مستقیم سازگاری هیجانی و تعامل معلم -دانش آموز بر بهزیستی ذهنی اشاره کرد. در مجموع مدل اصلاح شده پژوهش حاضر توانست 30 درصد از واریانس بهزیستی ذهنی را تبیین کند که این امر نشان دهنده اهمیت متغیرهای موجود در مدل است.
۲.

اثربخشی آموزش به کمک بازی وارسازی بر اضطراب ریاضی و انگیزه ریاضی دانش آموزان پایه نهم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازی وارسازی اضطراب ریاضی انگیزه ریاضی پایه نهم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۶ تعداد دانلود : ۴۷۵
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی آموزش به کمک بازی وارسازی بر اضطراب ریاضی و انگیزه ریاضی دانش آموزان پایه نهم انجام گردید. این پژوهش به شیوه شبه آزمایشی و با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل صورت گرفت. جامعه  آماری، دانش آموزان پایه نهم شهرستان ملارد است که براساس نمونه گیری دردسترس، 50 نفر انتخاب و به صورت تصادفی 25 نفر در گروه آزمایش و 25 نفر دیگر در گروه کنترل قرار گرفتند. دانش آموزان گروه آزمایش، طی 7 جلسه بخشی از مفاهیم ریاضی را به کمک بازی وارسازی آموزش دیدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه های اضطراب ریاضی و انگیزه ریاضی براساس پژوهش های معتبر است که روایی صوری و محتوایی آنها به وسیله صاحب نظران و تعدادی از دبیران ریاضی با تجربه تایید گردید. آلفای کرونباخ پرسش نامه های اضطراب ریاضی و انگیزه ریاضی به ترتیب، 865/0 و 903/0 است که بیانگر پایایی قابل قبول آنها است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد، آموزش به کمک بازی وارسازی، اضطراب ریاضی دانش آموزان پایه نهم را کاهش (05/0>P و 227/23=F) و انگیزه ریاضی آنها را افزایش می دهد (05/0>P و 521/16=F). یافته های پژوهش مشخص کرد آموزش به کمک بازی وارسازی، از میزان اضطراب و فشارهای روانی دانش آموزان در درس ریاضی می کاهد و آموزش و یادگیری این درس را جذاب تر و لذت بخش تر می کند.
۳.

خودکارسازی حقایق اساسی ضرب در کودکانِ با ناتوانی یادگیری ریاضی: یکپارچه سازی یادگیری مفهومی و یادگیری مبتنی بر حافظه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خودکارسازی حقایق ضرب آموزش مستقیم روش بازنمایی عینی - نمادین - انتزاعی روش تشخیص - تمرین - تصحیح روش پوشاندن - رونویسی - مقایسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۲ تعداد دانلود : ۲۳۷
هدف پژوهش حاضر بررسی کارآمدی رویکرد تلفیقی به آموزش خودکارسازی حقایق ضرب در دانش آموزان با ناتوانی ریاضی بود. پژوهش حاضر در قالب یک طرح تک آزمودنی با چند خط پایه هم زمان انجام شد. تعداد پنج دانش آموز با ناتوانی ریاضی با استفاده از نسخه ایرانی مقیاس هوشی وکسلر - ویرایش پنجم، آزمون ریاضیات ایران کی مت و بر اساس ملاک های ورود و خروج از میان تعدادی از دانش آموز معرفی شده به مرکز اختلالات یادگیری انتخاب شدند. مداخله آموزشی شامل آموزش مفهومی حقایق و راهبردهای ضرب با استفاده از آموزش مستقیم و سه حالت بازنمایی دانش (عینی - نمادین - انتزاعی) و خودکارسازی حقایق آموخته شده با استفاده از روش تشخیص - تمرین - تصحیح در ۱۷ جلسه (به طور میانگین ۳۰ دقیقه ای) ارائه شد. داده ها با استفاده از یک آزمون خود کاری ریاضی جمع آوری و با استفاده از نرم افزار R به صورت دیداری و کمی تحلیل شدند. تحلیل های دیداری و شاخص های ناهمپوشانی و نیز اندازه های اثر به دست آمده (بیشترین ۸۹/۲ و کمترین ۴۵/۲) افزایش معنادار در عملکرد را برای هر پنج شرکت کننده نشان دادند. همچنین یافته ها پایداری خودکاری به دست آمده در مرحله نگه داری را نیز تأیید کردند. به نظر میرسد یافته های این پژوهش می تواند رویکردی یکپارچه و مؤثر از آموزش شامل یادگیری مفهومی و یادگیری مبتنی بر حافظه را برای خودکارسازی حقایق ضرب در اختیار معلمان و درمانگران قرار دهد.
۴.

طراحی و اعتبارسنجی برنامه درسی مبتنی بر شایستگی عمومی برای دانش آموزان دوره دوم متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طراحی و اعتبارسنجی برنامه درسی شایستگی عمومی دوره دوم متوسطه نظری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۳۸۲
هدف تحقیق طراحی و اعتبارسنجی برنامه درسی مبتنی بر شایستگی عمومی برای دانش آموزان دوره دوم متوسطه بود. روش تحقیق از نوع آمیخته اکتشافی است که داده های آن به شیوه میدانی و با استفاده از پرسش نامه جمع آوری گردید. جامعه آماری شامل متخصصان برنامه ریزی درسی و همه دبیران و کارشناسان دوره متوسطه نظری استان فارس بود. نمونه آماری در بخش کمّی در دو مرحله انتخاب گردید. در ابتدا ده نفر از متخصصان برنامه ریزی درسی به صورت هدفمند انتخاب شدند و سپس از بین همه دبیران و کارشناسان دوره متوسطه نظری استان فارس که در زمینه برنامه ریزی درسی صاحب نظر بودند هشتاد نفر به عنوان نمونه آماری به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری برای جمع آوری داده ها، در مرحله کیفی شامل تحلیل محتوای قیاسی و در مرحله کمّی پرسش نامه محقق ساخته بود که روایی صوری آن و پایانی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسش نامه 92/0 مورد تأیید قرار گرفت. داده ها با استفاده از تحلیل محتوای کیفی با نظام مقوله بندی قیاسی و روش های کمی از جمله تحلیل عاملی از طریق نرم افزار SPSS تحلیل شد. یافته های کیفی الگوی طراحی شده ویژگی های مرتبط با عناصر اصلی هدف، محتوا، روش و ارزش یابی را مورد تأیید قرار داد و یافته های کمّی گویای اعتبارسنجی الگوی طراحی شده بود. پس می توان نتیجه گرفت که برنامه درسی مبتنی بر شایستگی عمومی برای دوره دوم متوسطه نظری در این پژوهش می تواند در نظام آموزشی جدید مورد استفاده قرار گیرد.
۵.

روابط ساختاری بین مهارت های اجتماعی عاطفی و عملکرد تحصیلی: نقش میانجی گر انگیزش تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انگیزش تحصیلی عملکرد تحصیلی مهارت های اجتماعی عاطفی میانجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۳۰۲
پژوهش حاضر با هدف روابط ساختاری بین مهارت های اجتماعی عاطفی و عملکرد تحصیلی با توجه به نقش میانجیگر انگیزش تحصیلی انجام شد. در مطالعه توصیفی همبستگی با مدل معادله های ساختاری حاضر، از بین جامعه آماری شامل کلیه نوجوانان دختر ۱۶ تا ۱۸ ساله شهر تهران در سال تحصیلی 1399-1398، نمونه آماری به تعداد ۳۵۰ نفر به روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و با پرسشنامه های عملکرد تحصیلی، انگیزش تحصیلی و پرسشنامه شایستگی اجتماعی-هیجانی مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد، چولگی و کشیدگی و ...) و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری) به وسیله نرم افزار آماری SPSS و AMOS استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بین مهارت های اجتماعی عاطفی و عملکرد تحصیلی با توجه نقش میانجیگر انگیزش تحصیلی رابطه معنادار وجود دارد. به عبارت دیگر، بین مهارت های اجتماعی عاطفی با عملکرد تحصیلی ارتباط مستقیم وجود دارد (01/0>p) و انگیزش تحصیلی، این ارتباط را به صورت معنادار میانجی گری می کند (01/0>p). پیشنهاد می شود از نتایج پژوهش حاضر به عنوان چارچوبی برای طراحی برنامه های آموزشی در جهت تقویت عملکرد تحصیلی دانش آموزان استفاده شود.
۶.

ارائه مدل علّی تأثیر جهت گیری های انگیزشی و فشارآورهای تحصیلی بر خودکارآمدی پژوهشی: نقش واسطه ای روحیه پژوهشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جهت گیری های انگیزشی فشارآورهای تحصیلی روحیه پژوهشی خودکارآمدی پژوهشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۱۷۷
هدف این پژوهش بررسی نقش واسطه ای روحیه پژوهشی در رابطه میان جهت گیری های انگیزشی و فشارآورهای تحصیلی با خودکارآمدی پژوهشی در راستای ارائه یک مدل علّی برای روابط بین متغیرهای پژوهش بود. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی با آزمون مدل معادلات ساختاری و جامعه آماری شامل همه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه خوارزمی در سال تحصیلی 99-1398 بود که برای انتخاب گروه نمونه آماری به تعداد قابل کفایت برای آزمون مدل با توجه به نظر لوهلین و بیاوجیان (2016) در ازای هر متغیر 15 نفر نمونه در نظر گرفته شد. 280 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند و به منظور گردآوری داده ها از پرسش نامه های خودکارآمدی پژوهشی صالحی (1389)، انگیزش پژوهشی صالحی (1390)، روحیه پژوهشی شیرزاد و همکاران (1395) و فشارآورهای تحصیلی کامکاری و همکاران (1389) استفاده شد. تحلیل ها به روش مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از 22 SPSS و آموس 24 AMOS انجام شدند. نتایج نشان داد مدل پیشنهادی با داده های این پژوهش برازش مناسب و مطلوبی دارد (044/0=RMSEA، 99/0=GFI، 96/0=AGFI، 997/0=CFI). جهت گیری های انگیزش درونی پژوهشی و انگیزش بیرونی پژوهشی دارای اثر مثبت بر روحیه پژوهشی و خودکارآمدی پژوهشی بودند. بی انگیزگی پژوهشی دارای اثر مستقیم و منفی بر روحیه پژوهشی بود؛ اما دارای اثر مستقیمی بر خودکارآمدی پژوهشی نبود. فشارآورهای تحصیلی اثر مستقیمی بر روحیه و خودکارآمدی پژوهشی نداشتند. همچنین اثر مستقیم روحیه پژوهشی بر خودکارآمدی پژوهشی مثبت و معنادار بود. نتایج غیرمستقیم مسیرها نشان داد که جهت گیری انگیزش درونی و بی انگیزگی پژوهشی با میانجی گری روحیه پژوهشی اثر غیرمستقیم بر خودکارآمدی پژوهشی دارند؛ اما جهت گیری انگیزش بیرونی پژوهشی و فشارآورهای تحصیلی با میانجی گری روحیه پژوهشی اثر غیرمستقیم بر خودکارآمدی پژوهشی نداشتند. 46 درصد از پراکندگی نمرات روحیه پژوهشی و 16 درصد از پراکندگی نمرات خودکارآمدی پژوهشی به وسیله جهت گیری های انگیزش پژوهشی و فشارآورهای تحصیلی تبیین شد. یافته ها با نتایج پژوهش های مشابه قبلی هم خوانی داشت وگامی مهم برای تبیین عوامل موثر بر خودکارآمدی پژوهشی و همچنین به عنوان الگویی مناسب برای طراحی برنامه های جامع مؤثر بر پژوهش است.
۷.

مقایسه اثربخشی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و یادگیری اجتماعی- هیجانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر مؤلفه های شایستگی اجتماعی- هیجانی و عملکرد تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عملکرد تحصیلی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی یادگیری اجتماعی - هیجانی مبتنی بر ذهن آگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۹ تعداد دانلود : ۴۶۳
هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی روش های کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و یادگیری اجتماعی- هیجانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر مؤلفه های شایستگی اجتماعی- هیجانی و عملکرد تحصیلی کودکان بود. روش این مطالعه به شیوه نیمه آزمایشی و با طرحپیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل نابرابر بود جامعه پژوهش شامل دانش آموزان پسر دوره دوم ابتدایی شهر همدان در سال 98-1397 بود که 54 نفر از آنها، با شیوه خوشه ای انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش (18 نفره) و یک گروه کنترل (18 نفره) قرار گرفتند. ابتدا افراد گروه های آزمایش و کنترل مقیاس شایستگی های اجتماعی- هیجانی ژو و ای (2012) و آزمون محقق ساخته عملکرد تحصیلی را در مرحله پیش آزمون تکمیل کردند. سپس افراد یک گروه آزمایش در 10 جلسه تحت آموزش روش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و گروه آزمایشی دیگر در 18 هفته (90 فایل صوتی) تحت آموزش روش یادگیری اجتماعی- هیجانی مبتنی بر ذهن آگاهی قرار گرفتند و در گروه کنترل هیچ مداخله ای صورت نگرفت. بعد از اتمام آموزش همه گروه ها دوباره ابزار را در مرحله پس آزمون تکمیل کردند. نتایج به دست آمده از آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که اثربخشی دو روش ذهن آگاهی بر افزایش مؤلفه های شایستگی اجتماعی- هیجانی و عملکرد تحصیلی معناداری بود (01/0p>). اما تفاوت معناداری در اثربخشی دو روش مشاهده نشد (05/0p>). بر اساس این یافته ها می توان نتیجه گرفت که ذهن آگاهی می تواند به عنوان یک روش تأثیرگذار بر ارتقاء شایستگی های اجتماعی- هیجانی و عملکرد تحصیلی در مدارس ابتدایی مورد استفاده قرار بگیرد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۵