کمال خالق پناه

کمال خالق پناه

مدرک تحصیلی: استادیار جامعهشناسی، گروه جامعهشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه کردستان، کردستان، ایران
پست الکترونیکی: kkhaleghpanah@yahoo.com

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۱ مورد.
۲۱.

برساخت سوژه ملی با میانجی آموزش وپرورش در ایران (دوره پهلوی اول)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جوامع تصوری تبارشناسی گفتمان ناسیونالیسم اقتدارطلب دوره پهلوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۷ تعداد دانلود : ۷۶۶
پژوهش حاضر تاریخ نهاد آموزش را نه از منظر پیشرفت که میل به هدایت جامعه به سوی سعادت عمومی دارد، بلکه از منظر انتقادی به مثابه نهادی یکدست ساز موردبررسی قرار می دهد بنابراین یافته های این پژوهش درصدد پاسخ به این پرسش خواهد بود که آموزش چگونه در وضعیتی متکثر، سوژه ملی را برساخت؛ چارچوب مفهومی پژوهش برآمده از مباحث اندرسون در رابطه با خلق تصویر ملت به میانجی آموزش وپرورش در سطح ذهنی و استفاده از مفهوم حکومتندی به منظور توضیح سازوکارهای انضباطی در سطح مادی است همچنین از روش تبارشناسی فوکو برای بازنمایی این مقطع تاریخی استفاده شده است. با تکیه بر تبارشناسی در این پژوهش، ابتدا شرایط گذار از آموزش مکتب خانه ای به آموزش مدرن براثر دو رخداد جنگ و بیماری در بستر ارتباط با غرب توضیحاتی ارائه شده است که منجر به صورت بندی کردارها و گزاره هایی حول گفتمان ترقی شد و تربیت ملت را به سطح رؤیت پذیری برکشاند و سپس به شرایط برآمدن گفتمان ناسیونالیسم اقتدارطلب در اواخر دوره قاجار پرداخته شده است؛ گفتمان فوق با برجسته کردن ترس از فروپاشی، زمینه های رسوخ در ابژه های قدرت را فراهم ساخت و این فرایند در نظام آموزشی ذیل یکدست سازی اذهان با محوریت کتاب های درسی و یکدست سازی بدن ها با تأکید بر مکانسیم های انضباطی به انجام رسید.
۲۲.

رابطه بین هویت سازمانی و انگیزش شغلی اعضای هیئت علمی با نقش میانجی سرمایه اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت سازمانی انگیزش شغلی اعضای هیئت علمی سرمایه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سازمان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کار و شغل
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۱۲۲۷
هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان رابطه هویت سازمانی از طریق سرمایه اجتماعی با انگیزش شغلی در میان اعضای هیئت علمی است. روش اجرای تحقیق از نوع  توصیفی- همبستگی است و جامعه آماری شامل تمام اعضای هیئت علمی رسمی دانشگاه های کردستان و رازی کرمانشاه است که در سال تحصیلی 94-1393 مشغول خدمت بودند. حجم نمونه 269 نفر عضو هیئت علمی انتخاب شدند. در تحلیل داده ها از تحلیل رگرسیون و روش معادلات ساختاری استفاده شده است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه هویت سازمانی میلر، الن و مایک؛ سرمایه اجتماعی ناهاپیت و گوشال؛ و پرسشنامه هاکمن و اولدهام استفاده شد، پایایی و روایی پرسشنامه ها به وسیله آلفای کرونباخ و تحلیل عامل تاییدی مورد سنجش قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که بین متغیرهای پژوهش همبستگی در سطح بالایی یعنی برای انگیزش شغلی و هویت سازمانی، برای انگیزش شغلی و سرمایه اجتماعی و نیز برای هویت سازمانی و سرمایه اجتماعی وجود دارد. هویت سازمانی و سرمایه اجتماعی به طور کلی می توانند انگیزش شغلی اعضای هیئت علمی را پیش بینی کنند. همچنین تاثیر هویت سازمانی از طریق مولفه شناختی (مربوط به سرمایه اجتماعی) بر انگیزش شغلی هیئت علمی مثبت و معنادار است.
۲۳.

مدرنیته و صورت بندی گفتمانی سیاست فرهنگی: تحلیل گفتمان سیاست فرهنگی دولتی در ایران (1285 ه . ش. تا به امروز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حکومت مندی دولت هویت ملی گفتمان سیاست فرهنگی تکثر فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۳۸۵
هدف این مقاله واکاوی گفتمان سیاست فرهنگی در ایران است. نقطه آغاز این امر، رویارویی ایرانیان با مدرنیته بود. رویارویی نظامی ایران با مدرنیته و پی بردن به عقب ماندگی های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در مقایسه با اروپا، گفتمان های متنوعی را در جهت پاسخگویی به سؤال «چرا عقب افتاده ایم؟» پدید آورد و تلاش هایی مبتنی بر دولت - ملت سازی برای تغییر در عقلانیت حکومتی و رسیدن به سامان سیاسی مدرن آغاز شد. جایگاه فرهنگ در این بازمهندسی روح جامعه بسیار اهمیت داشت. مشروطه، پهلوی و جمهوری اسلامی ایران به منزله سه دولت (به معنای فوکویی) برجای مانده از میراث دولت - ملت سازی در ایران، سیاست های فرهنگی مشترک و سیاست گذاری های فرهنگی متفاوتی را برای بازاندیشی در هویت ملی ایرانی به کار گرفته اند. هدف این مقاله، واکاوی این نظم گفتمانی با استفاده از روش تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه (1393) است؛ بنابراین، به کمک قوانین و اساس نامه های دولتی از زمان تأسیس مجلس شورای ملی (1285 ه . ش.) تا به امروز، گفتمان ذکرشده تحلیل شد. نتایج مقاله نشان می دهند در هر سه دوره بررسی شده، دولت، محور و معنادهنده سیاست گذاری های فرهنگی بوده است. گفتمان سیاست فرهنگی دولتی در ایران در دولت مشروطیت مفصل بندی و در دولت پهلوی با تأکید بر سیاست فرهنگی نمایشی بازمفصل بندی شد. در دولت جمهوری اسلامی ایران نیز همین روند با تأکید بر مهندسی فرهنگی ادامه پیدا کرده است.
۲۴.

سیر نزولی عادت واره نهادی معلمان (مطالعه موردی معلمان دوره متوسطه دوم شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: میدان آموزش عادت واره نهادی معلمان بوردیو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۵۲۵
پژوهش حاضر سعی در تبیین این مسأله را دارد که عادت واره نهادی معلمان در مشهد در چه سطحی قرار دارد؟ و در طول زمان تغییرات آن چگونه بوده است؟ یعنی این که معلمان در گذشته از چه عادت واره نهادی برخوردار بوده و امروزه از چه عادت واره نهادی برخوردار هستند؟ بدین منظور چارچوب مفهومی پژوهش بر اساس نظریات بوردیو تدوین گردید. جهت گردآوری و تحلیل داده ها از روش پیمایش و تحلیل موضوعی بهره گرفته شد. جامعه آماری مورد مطالعه در روش پیمایش عبارت بود از معلمان شهر مشهد که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه بندی و فرمول کوکران 360 نفر از آن ها به عنوان نمونه انتخاب شدند. در روش تحلیل موضوعی با استفاده از نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری با 31 نفر از معلمان مصاحبه گردید. نتایج بخش کمی و کیفی تحقیق بیانگر کاهش سطح عادت واره نهادی معلمان می باشند. به طوری که نتایج بخش کمی بیانگر آن است که سطح عادت واره نهادی معلمان پایین تر از سطح متوسط قرار دارد و نتایج بخش کیفی نیز نشان دهنده کاهش عادت واره نهادی معلمان در سال های اخیر است. چنین وضعیتی برای میدان آموزش که یکی از مهم ترین کارکردهای میدان اجتماعی را بر عهده دارد، رضایت بخش نیست. .
۲۵.

تجربه های فقیر در سینما: بازنمایی سینمایی تجربه جنگ در فیلم کوتاه کُردستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاریخ گرایی نوین روح زمانه شورش سمیرم سووشون تحلیل گفتمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۴۵۰
مدرنیزاسیون در تمامیت خود به مثابه تجربه ای تاریخی آسیب زا و متناقض بود. در این میان تجربه جنگ به عنوان یکی از آسیب ها، بازنمایی از تجربه مدرنیته برای جوامع غیرغربی است. در چنین بستری است که سینما به به بازنمایی این تجربه می پردازد. هدف پژوهش حاضر هم فهم چگونگی بازنمایی تجربه جنگ به واسطه منظومه مفهومی والتربنیامین، در سینمای کُردستان است. در نگاه بنیامین اگرچه جنگ باعث فقیرشدن تجربه ها می-شود اما از ط رفی دیگر سی نمای سیاس ی توانایی بازچنگ آوری تجربه ای دیگر را برای انسان های بدون تجربه فراهم می کند. در چنین فضایی تئوریک است که فیلم های «آپارتمان مورچ ه ها، چه ار ترانه برای کرکوک ، ۷۴» مبتنی بر روش نشانه شناسی مورد خوانش واقع شدند که هر کدام از فیلم ها مبتنی بر یک دیالکتیک رمزگانیدرصدد بازنمایی کردن تجربه جنگ به مثابه یک تجربه فقیر هستند. حضور رمزگان های مستندگونه مبتنی بر غیاب داستان در فیلم ها، بازنمایی تجربه را مواجه با یک بحران می کند. اما از سویی دیگر، مستندگونگی، فضایی سیاسی را به فیلم ها می بخشد. در نهای ت می توان گفت چشم انداز سینمای ستم دیدگان بستری برای پروبلماتیزه کردن فیلم ها برای بتصویر کشیدن سطوری دیگر از تاریخ چندخطی رافراهم می کند.
۲۶.

توسعه مرز محور و اضمحلال ظرفیت ها و فرصت های اجتماعات مرزی؛ با تاکید بر نقد بازارچه های مرزی (مورد مطالعه؛ بازارچه های مرزی ننور شهرستان بانه و خاو و میر آباد شهرستان مریوان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه مرز محور بازارچه های مرزی توسعه محلی اضمحلال ظرفیتها و فرصتها اجتماعات مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۵ تعداد دانلود : ۵۲۷
مفروضه بنیادین پژوهش حاضر این گزاره است که بازارچه ها ی مرزی و توسعه وابسته آن، سیاست مناسبی برای توسعه مناطق مرزی نبوده است. روش پژوهش حاضر، روش نظریه ی زمینه ای است که در آن به شرایط زمینه ای، علی و مداخله ای، پیامدها و همچنین راهبردها می-پردازد. ابزار گردآوری داده های مصاحبه نیمه ساخت یافته است که در این راستا با 45 نفر از ذی ربطان و ذی نفعان بعنوان نمونه های هدفمند شامل دهیاران، اعضای شوراهای بخش و روستاها، کارشناسان بازارچه ها تا مرحله اشباع داده ها، گفتگوهای عمیق صورت گرفت. بر اساس منطق روش نظریه زمینه ها داده ها در سه سطح کدگذاری باز، محوری و گزینشی استخراج شدند که تعداد مفاهیم ساخته شده در این مرحله 134 مفهوم اولیه، 15 مقوله محوری، ۴ مقوله اصلی و یک مقوله هسته ای استخراج شد. مقولات اصلی عبارتند از؛ کمبود زیرساخت های توسعه ای، اضمحلال بخش کشاورزی و دامداری و انزوای فرهنگی_اجتماعی، ناکارآمدی در سیاست های ترمیمی. تحلیل این مقولات، ما را به مقوله ی هسته ای یعنی طرد نهادی و ساختاری اجتماعات مرزی سوق داد. بر مبنای آن می توان نتیجه گرفت که منطق حاکم بر توسعه ی مرز محور با ارائه بازارچه ها به عنوان مهمترین محور توسعه در این مناطق، اجتماعات مرزی را طرد نموده است و ظرفیت ها و پتانسیل های آنها را به اضمحلال کشانده است. واژگان کلیدی: توسعه مرز محور، بازارچه های مرزی، توسعه ی محلی، اضمحلال ظرفیت ها و فرصت ها، اجتماعات مرزی
۲۷.

آیا شرق شناسی و شرق شناسی وارونه را پایانی هست؟

نویسنده:

کلید واژه ها: شرق شناسی شرق شناسی وارونه ادوارد سعید جلال العظم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۲۳۴
رویارویی با تجربه ی مدرنیته و سرمایه داری پروبلماتیک عام جهان اسلام در جهان مدرن است. این پروبلماتیک عام از سویه های درونی (مسئله هویت) و بیرونی (رابطه با سرمایه داری) برخوردار است. مواجهه با این پروبلماتیک ها در قالب گفتمان های شرق شناسی و شرق شناسی وارونه مفهوم سازی و صورت بندی شده و تا به امروز همچنان سیطره ی خود را حفظ کرده اند. هدف این مقاله کاوشی در امکان طرح پرسش از رهایی از گفتمان شرق شناسی و شرق شناسی وارونه است. پس از تحلیل گفتمان شرق شناسی و گرایش های درونی آن، به تحلیل گفتمان شرق شناسی وارونه می پردازیم و سپس با نشان دادن محدودیت های درونی هر کدام به پرسش از امکان جایگزین و اهمیت پرسش از خروج از این گفتمان ها می پردازیم. در نهایت این پرسش را مطرح می کنیم که آیا رهایی از شرق شناسی و شرق شناسی وارونه بدون توضیحی جدید از رابطه ی امر کلی و امر خاص ممکن خواهد بود؟ کلی گرایی ای که توهم بازگشت به دوران قبل از شرق شناسی را نداشته و در درون آن نیز باقی نماند، نه متکی به آموزه های غیرتاریخی ایده آلیستی باشد و نه اسیر خاص گرایی های پسا استعماری.
۲۸.

سنگینی دردها و تمرین صبوری با بدن: پدیدارشناسی تجربه ی زیسته ی دردهای مزمن در بیماران مبتلا به ام-اس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: درد مزمن بیماری ام اس تمرین مدارا آسیب پذیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۷ تعداد دانلود : ۲۳۶
زندگی با بیماری مزمن فرایندی طولانی مدت از مواجهه با سیمپتوم ها، زخم ها، تشخیص و درک این موقعیت و بازمفهوم سازی و بازسازی روایی آینده ی فرد بیمار است. دردهای مزمن یکی از آن سیمپتوم های پیچیده ای است که بیماران در زندگی روزمره ی خود، مرئی و نامرئی تجربه می کنند. ایده ی نظری مقاله این است که دردهای مزمن در بیماری های مزمن متضمن مدارایی طولانی مدت با بدن هستند، تمرین طولانی از زیستن با بدنی غیرقابل پیش بینی و دردهایی که مرئی و نامرئی، با دلیل و بی دلیل در زمانی که انتظارش را ندارید، سر می رسند. هدف من در این مقاله نشان دادن این ایده است که درد مزمن چگونه و به واسطه ی چه شیوه هایی شکلی از رنج است؟ مفروضه ی ما در این رابطه کنارگذاشتن نظریه های نوروفیزیولوژیکی است که درد را به حسی جسمی و تنانی و استوار بر پایه ی واکنش مغز تقلیل می دهند. براین اساس به مطالعه پدیدارشناختی تجربه زیسته دردهای مزمن در بیماران مبتلا به ام-اس پرداخته ایم. در این کاوش دشوار در میانه ی خاطرات ازهم گسیخته، استعاره های الهیاتی، دل نوشته های احساسی و غیره، پنج مضمون بنیادی خود را آشکار ساخته که عبارت اند از: آسیب پذیری و حس شکنندگی، درد در بنیان تجربه زندگی، ترس از معلولیت و تمرین مستمر مدارا با بدن و نارضایتی تنانه و شکایت از بدن.
۲۹.

تحلیل وضعیت، شرایط و پیامد های سرمایه مورد منازعه در آموزش و پرورش ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مطالعه کتاب خواندن نظریه ابرتابع رفتار دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱ تعداد دانلود : ۳۱۲
تلاش پژوهش حاضر، پاسخگویی به این سؤال است که معلمان در میدان آموزش برای دستیابی به کدام سرمایه با یکدیگر رقابت دارند؟ و شرایط و پیامد های این رقابت را چگونه تجربه می کنند؟ بدین منظور چارچوب مفهومی پژوهش براساس نظریات بوردیو تدوین گردید. مشارکت کنندگان این تحقیق عبارت بودند از معلمان نواحی هفت گانه آموزش و پرورش شهر مشهد که با استفاده از نمونه گیری هدفمند، نمونه گیری نظری و معیار اشباع نظری با 31 نفر از آنها مصاحبه گردید. نتایج تحقیق حاکی از آن است معلمان در سال های گذشته برای کسب و ارتقای سرمایه فرهنگی تجسم یافته در میدان آموزش تلاش می کردند، اما در سال های اخیر (اواخر دهه هشتاد) تحت تأثیر صوری شدن ضمن خدمت، بازدارندگی قوانین میدان آموزش، مشکلات منزلتی، محوریت یافتن مدرک تحصیلی، محوریت یافتن ضمن خدمت، عوامل فردی، مشکلات اقتصادی و اقتصادگرایی، این شکل از رقابت رو به کاهش بوده و به جای آن رقابت اقتصادی و رقابت برای دستیابی به سرمایه فرهنگی نهادی شکل گرفته است. این امر بیانگر «تغییر سرمایه مورد منازعه از سرمایه فرهنگی تجسم یافته به سرمایه فرهنگی نهادی/ اقتصادی در میدان تولید آموزش» است. شکل گیری این پدیده از یک سو، موجب اُفت فعالیت فراغتی، تضعیف سلامت جسمانی روانی و تضعیف عادت واره نهادی آنها است و از سوی دیگر، توانمندسازی اقتصادی و توانمندسازی علمی ضعیف معلمان را در پی داشته است.
۳۰.

بازخوانی انتقادی تاریخ (گفتمانکاوی تاریخ‌نگاری کردستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاریخ تاریخ‌نویسی ‌روایت کُرد کردستان گفتمان‌کاوی پسااستعمار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۳۲۹
تاریخ‌نگاری یکی از سازوکارهای معنابخشی به هویت‌های فرهنگی معاصر، از طریق حافظه جمعی، روایت، فانتزی (خیالپردازی) و اسطوره است. یکی از حوزه‌هایی که به بازاندیشی انتقادی تاریخ پرداخته و آن‌ را در رابطه با قدرت و نظام‌های سلطه مجدداً صورت‌بندی کرده، نظریه پسااستعماری است. این نوشتار تلاشی برای بازخوانی تاریخ کردستان، جنبه‌های روایی و صورت‌بندی‌های گفتمانی آن، از این منظر انتقادی است. در این جستار با روش و نظریه گفتمان به بررسی آثار و متون تاریخی نویسندگان کُرد و غیرکرد درباره کردستان پرداخته‌ شده است. نتیجه‌ی کلی این مطالعه‌ آن است که گفتمان استعماری و گفتمان ملی‌گرایی، چارچوب‌های اصلی این تاریخ‌نگاری بوده و در آنها، روایت‌های اروپامدار و غایت‌انگار ناسیونالیستی، برسازنده اصلی فرم روایی این تاریخ هستند. ویژگی اصلی این فرم روایت و این رویکرد تاریخ‌نگاری فقدان اشکال تاریخ‌نویسی فرودستان و صدای آنهاست.
۳۱.

بازنمایی عوامل و مؤلفه های خلقیات ایرانی ها در میدان دانشگاه: (مطالعه موردی: دانشگاه کردستان و دانشگاه علامه طباطبایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ دانشگاهی خلقیات ایرانی ها آموزش عالی نظریه مم ها خلقیات دانشگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳ تعداد دانلود : ۴۹۶
اخیرا خلقیات ایرانی به عنوان یکی از موانع توسعه مورد نظر جامعه شناسان بوده است. هدف اصلی این تحقیق، شناخت ابعاد بنیادی خلقیات ایرانی در بستر دانشگاه بود. با استفاده از یک مطالعه پیمایشی و از از طریق روش نمونه گیری در دسترس، تعداد 833 دانشجو و 266 آموزشگر دانشگاهی از دانشگاه های علامه طباطبایی و کردستان مورد مطالعه قرار گرفتند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که روایی محتوای آن توسط متخصصان رشته های جامعه شناسی و آموزش عالی و پایایی آن بر مبنای آلفای کرونباخ در سطح 9/0 تأیید شد. داده ها به وسیله آزمون تحلیل عاملی اکتشافی با روش مؤلفه های اصلی تحلیل گردید. نتایج پژوهش نشان داد که خلقیات دانشجویان ایرانی شامل؛ شش عامل بنیادی رفتار کلیشه ای و توسل به نیرنگ در امور علمی، شخصیت چندوجهی و حسادت، خودکامگی و انتقادناپذیری در روابط بین فردی، تعصب، سوگیری و پیش داوری در فعالیت های علمی، روحیه استثمارپذیری، خودشیفتگی و گرایش به کار فردی بود. همچنین خلقیات آموزشگران شامل؛ شش عامل منفعت طلبی و تجاوز به حقوق دیگران در انجام امور علمی، روحیه بهره کشی و شخصیت چندوجهی، خودکامگی و متوقع بودن، سوگیری، پیش داوری و تعارف در فعالیت های علمی، روحیه پرسشگری و سماجت علمی، خودشیفتگی و تمایل به کار فردی بود. در مجموع نتایج نشان داد که خلقیات آموزشگران و دانشجویان نمودی از خلقیات عمومی جامعه ایرانی است.
۳۲.

تعیین کننده های اجتماعی تعامل افراد با غریبه های شهری در سنندج(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زندگی عمومی تعامل با غریبه ها احترام و اعتماد عمومی فعالیت اختیاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۶ تعداد دانلود : ۱۲۹
در عصر شهری، ارتقاء مراقبت و احترام اجتماعی برای حمایت از آسیب پذیرترین افراد جامعه از اهمیت به سزایی برخوردار است. هدف مقاله حاضر، بررسی وضعیت تعامل اجتماعی شهروندان با غریبه های شهری و عوامل مؤثر بر آن در شهر سنندج است. روش این تحقیق پیمایش و از ابزار پرسشنامه برای جمع آوری داده ها در آن استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل افراد 15 سال به بالای ساکن شهر سنندج بود که حجم نمونه نیز بر اساس فرمول کوکران 350 نفر است که 360 نفر انتخاب و در نظر گرفته شدند. نمونه های مورد پژوهش از طریق خوشه بندی محلات شهر سنندج و انتخاب نمونه به شیوه تصادفی سیستماتیک از سه خوشه محل انتخاب گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی، ضرایب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شده است. یافته ها نشان داد که بین فعالیت انتخابی در فضاهای شهری و تعامل با غریبه ها رابطه معناداری مشاهده می شود. نتایج تحقیق نشان داد که بین میزان تعامل با غریبه های شهری در افراد مجرد و متأهل تفاوت وجود دارد. همچنین بین متغیرهای فعالیت انتخابی در فضاهای شهری، احساس احترام و اعتماد عمومی و تعامل با غریبه ها رابطه معناداری هست.
۳۳.

از مادرانگی همچون اسطوره تا بحران مادرانگی خوانشی نشانه شناختی بر بازنماییِ مادرانگی در سینمای ایرانِ پس از انقلاب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نشانه شناسی بحران مادرانگی اسطوره مادری مادرانگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۱۱۸
هدف از این نوشتار بررسی برساخت مادرانگی، با توجه به ساختار ایدئولوژیکِ فیلم های منتخب در سینمای ایرانِ پس از انقلاب است. پرسش بنیادینِ این مقاله پرسش از بازنماییِ ایدئولوژیکِ مضمون مادری است. برای بررسی این موضوع، منظومه ای از مقوله های مطالعات جامعه شناختی زنان در زمینه بازنماییِ مادرانگی همچون مادری، مادرانگی، غریزه مادرانگی، تجربه مادرانگی، مادرانگی متکثر و اسطوره ای را به وام گرفته ایم. ایده نظری مقاله این است که سینما در ایران، مادرانگی را به مثابه یک تقابل برساختی به تصویر می کشد. در تداومِ کار با استفاده از روش نشانه شناسیِ انتقادیِ جان فیسک، فیلم های «مادر»، «مهرِ مادری»، «دعوت»، «گیلانه» و «من مادر هستم» مورد بررسی واقع شده اند. خوانش نشانه شناختیِ این فیلم ها، بیان از این دارد که سینمای ایران تحول مادرانگی را در از اسطوره مادرانگی تا بحران مادرانگی را بازنمایی می کند و در این زمینه مادرانگی را همچون نشانه ای در حال تحول که معنای آن در ارتباط با امور بیرونی و نه درونی زنان همچون مردسالاری، اسطوره-های فرهنگی، طبقاتی و طردشده بر می سازد.
۳۴.

تحلیل تجربه های زنانه از جراحی زیبایی (مطالعه کیفی دلایل و پیامدهای جراحی زیبایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ابزاری شدن بدن جراحی زیبایی سبک زندگی بدن محور وسواس زیبایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۹۶
جراحی زیبایی، به مثابه یکی از شیوه های شایع مدیریت بدن، وارد الگوهای مصرف و فرایند صورت بندی هویت ساز زنان شده است. در پژوهش حاضر، به قصد راه بُردن به تجربه و درک زنان از جراحی زیبایی، به روش نظریه مبنایی با 27 نمونه زن با تجربه جراحی زیبایی مصاحبه نیمه ساخت یافته به عمل آمد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که زنان در مواجهه با دگردیسی هنجارهای زیبایی، بدل شدن زیبایی به امری اروتیک، ملال آور بودن زندگی روزمره، و تکثیر تصورات منفی از جسمانیت خویشتن به جراحی زیبایی روی می آورند. در این میان، فردی شدن زیبایی و پیشرفت های علم جراحی به مثابه زمینه تسهیلگر و الگوپذیری از مدل های رسانه ای به منزله شرایط مداخله گر عمل کرده اند. بازسازی معنایی تجربه و درک زنان از کنش جراحی زیبایی بر ابزاری شدن بدن، اکتسابی شدن زیبایی، و رسانه ای شدن بدن دلالت دارد. بر اساس مطالعه حاضر، جراحی زیبایی با وجود ارتقای اعتماد به نفس زنان، مخاطرات جسمی، وسواس زیبایی، اختلال در زندگی روزمره، و انزوای اجتماعی را در پی داشته است.
۳۵.

بازسازی تاریخی و اسلوب شخصیت پردازی در رمان سال های ابری: خوانش لوکاچی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روش دیالکتیکی رمان تاریخی شخصیت پردازی علی اشرف درویشیان گئورگ لوکاچ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۹۸
رمان تاریخی نه رمانی است که دربر گیرنده ی روایتی ساده و دم دستی از وقایع و مواد خام یک دوره تاریخی باشد.لوکاچ بر آن است که رمان تاریخی، عصاره ی انتزاع شده ی تاریخی است که جامعه ای از سر گذرانده. تاریخی که از خلال جریان های زندگی مردم عادی بازسازی شده و سعی در زنده کردن آن دسته از گرایشات مهم تاریخی دارد که برآیند ستیزشان، وضعیت کنونی جوامع را رقم زده است. موضوع رمان تاریخی نه روایت تاریخ از نگاه شخصیت های برجسته ی تاریخ، بلکه پرداختن به امور زندگی روزمره ی مردم عادی و به دست دادن دلایل عمل و انگیزه های گرایش های سیاسی-اجتماعی شان است. شخصیت پردازی یکی از مهم ترین ابزارهای فرمی است که رمان نویس در این راستا در اختیار دارد تا به بازسازی تاریخ نایل آید. لوکاچ بر آن است که شخصیت های رمان تاریخی باید در بستر زنجیره رخدادهای رمان شکل بگیرد نه اینکه حاصل توصیف دلبخواهانه ی مؤلف باشد. این پژوهش بر آن است که تمهیدات شخصیت پردازی درویشیان را در رمان سال های ابری مورد ارزیابی قرار دهد و، بر خلاف نظر برخی منتقدین، نشان دهد که وی از پس پرورش دادن کاراکترهای رمان خود از خلال زنجیره ی رخدادها برآمده است. روش به کار گرفته شده در این پژوهش خوانش دیالکتیکی لوکاچ از رمان تاریخی است.
۳۶.

طرد از میدان آموزش و بازتولید نابرابری جنسیتی: تحلیل روایت زنان روستاهای شهرستان دهگلان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش بازتولید تحلیل روایت زنان روستایی نابرابری اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۹۶
پژوهش حاضر به دنبال روایت های زنان روستایی از نابرابری جنسیتی در میدان آموزش است، این مقاله ضمن تفسیر موقعیت های فرودستی آنان، به کاوش در روایت زنان از وضعیت مناسبات آموزش جنسیت و عوامل برسازنده طرد از میدان آموزش و نابرابری جنسیتی در میدان آموزش می پردازد. برای این منظور از دستگاه نظری پی یر بوردیو به عنوان راهنمای کار و صورت بندی مفاهیم بهره جسته ایم. این پژوهش در سنتِ روشیِ کیفی صورت گرفته و از روش تحلیل روایت مضمونی برای کشف و استخراج مقولات استفاده شده است که در آن ابزارهای مشاهده مشارکتی و مصاحبه عمیق جهت گردآوری داده های مورد نیاز به کار گرفته شده است. میدان پژوهش حاضر مناطق روستایی شهرستان دهگلان است که با منطق نمونه گیری کیفی و هدفمند علاوه بر نمونه گیری از فضا (روستاهای بزرگ، متوسط و کوچک) نمونه گیری هدفمند و نظری نیز از سوژه های مورد مطالعه به عمل آمده که بر مبنای آن با 32 نفر از زنان 15 تا 35 ساله در 6 سکونت گاه روستایی با رعایت حداکثر تنوع مصاحبه های عمیق به عمل آمد. داده های حاصل از روایت در قالب 78 تم اولیه، 36 خرده تم، 8 تم اصلی و یک تم نهایی کدگذاری و صورت بندی شدند. تم های اصلی حاصل از روایت ها عبارت اند از: جامعه پذیری جنسیتی، مکانیسم تعمیق نابرابری اجتماعی، فقر مادی، فقر فرهنگی، عدم دسترسی به مراکز آموزشی، ازدواج زودرس دختران، محدودیت زنان در ورود به عرصه های عمومی و بازتولید ساختار اجتماعی. مقوله نهایی نیز آموزش به مثابه یک میدان تولید نابرابری جنسیتی در مناطق روستایی است که داستان روایت های متکثر زنان حول آن شکل گرفته و بدان معنا بخشیده اند.
۳۷.

فرهنگ های مصرف محلی و کالای جهانی: مردم نگاری فرهنگ محلی در مواجهه با امر جهانی در شهر بانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استراتژی های عامیانه جهانی شدن فرهنگ های مصرف کالای جهانی مردم نگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۷۲
هدف این مقاله مطالعه مردم نگارانه مواجهه فرهنگ محلی در شهر بانه با کالاهای جهانی است. به لحاظ نظری مقاله حاضر در چارچوب نظریه های فرهنگ مصرف مدعی است که مواجهه با امر جهانی را بایستی در ارتباط با هویت، بازار جهانی نئولیبرال و ایدئولوژی های جمعی فهمید. در پژوهش حاضر هم زمان با مشاهده مشارکتی با پانزده نفر مصاحبه انجام شد. نتیجه های حاکی از آن است که 1) فرهنگ های مصرف محلی بیشترین تأثیر را از ایدئولوژی های بازار و سازوکارهای تبلیغاتی آن می پذیرد و نقش ویژگی های ملی و دینی در برساخت معنا محدود به بازار است و بنابراین جهانی شدن و کالاهای جهانی فرهنگ مصرف استانداردی را خلق کرده اند که معانی مندرج در آن متمایز از فرهنگ محلی است، 2) مصرف محلی بدون فرهنگ مواجهه، چاره ای جز پذیرش منطق  بازار ندارد و 3) بازاری شدن و تجاری شدن عرصه های عمومی و خصوصی مردم محلی فرایند رو به گسترشی است که همگان را درگیر کرده و منجر به واکنش های اخلاقی و اتخاذ استراتژی های هویتی و عامیانه انطباق شده است.
۳۸.

عاملیت غیر جنسی زنانه در میانه تقابل های ساختاری: برساخت زنانگی در سینمای رخشان بنی اعتماد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تجربه مشترک زنانه جامعه شناسی زنانگی زنانگی زیبایی شناختی زنانگی سینمای رخشان بنی اعتماد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰ تعداد دانلود : ۷۸
هدف از این تحقیق بررسی چگونگیِ برساختِ زنانگی در سینمای رخشان بنی اعتماد، از کارگردانان زن در سینمای ایران، است. پرسش اساسی این مقاله فرم زیبایی شناختی و اجتماعی زنانگی در سینمای زنانه بنی اعتماد است. برای بررسی این موضوع، منظومه ای از مقوله های مطالعات جامعه شناختی زنان در زمینه برساخت زنانگی همچون مادرانگی، مردانگی، کلیشه های جنسیتی، تجربه مشترک زنانه، و غیره را به کمک گرفته ایم. ایده نظری مقاله این است که سینمای بنی اعتماد زنانگی را به مثابه حامل مصالحه در زمینه تقابل های ساختاری به تصویر می کشد. در ادامه، چهار فیلم کاملاً زنانه بنی اعتماد را بررسی کرده ایم؛ فیلم های نرگس، روسری آبی، بانوی اردیبهشت ، و خون بازی . خوانش مضاعف این فیلم ها در دو بُعد زیبایی شناختی و اجتماعی مؤید این موضوع است که زنانگی های بنی اعتماد غیرجنسی هستند و بنی اعتماد امیدوار است که زنانگی مبتنی بر عشق رمانتیک، موسیقی وار بر از هم گسیختگی های اجتماعی و طبقاتی فایق آید.        
۳۹.

منازعۀ معنا در میدان گردشگری (مورد مطالعه: گردشگران شهر سنندج)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بقایای ایستارهای زمان جنگ شبح قومیت پیش انگاشت های تاریخی تغییر نگرش و انتظارات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳ تعداد دانلود : ۹۰
گردشگری از جمله پدیده هایی است که از دیرباز بخشی از حیات اجتماعی آدمیان بوده است. باوجود تفاسیر متعدد گردشگران از کنش گردشگری و مکان های توریستی، ایماژها و تصوراتِ قبلی پیش از مواجهه با واقعیت مکانی و فرهنگی اذهانِ گردشگران را شکل می دهد. پژوهش حاضر درصدد است تا با کاربست مفاهیم و روش های کیفی ایماژها، تصورات، پیش پنداشت ها و انگاره های ذهنی گردشگرانی که در بهار 95 به شهر سنندج سفر کرده اند را فهم و تفسیر کند. به همین منظور داده های این مطالعه طی مصاحبه های عمیق با این گردشگران گردآوری شده است. با استفاده از روش نمونه گیری با حداکثر تنوع 26 نفر از مطلعین کلیدی انتخاب شدند. درنهایت داده های گردآوری شده در قالب 85 خرده مقوله و 20 مقوله محوری و یک مقوله هسته کدگذاری و تحلیل شده اند. نتایج مصاحبه با گردشگرانی که خارج از استان کردستان به سنندج سفر کرده اند نشان داد که «بقایای ایستارهای زمان جنگ»، «تبلیغات مذهبیِ ناقص» و «جهت دهی های سردرگم کننده» نقشی کلیدی در شکل دهی اذهان گردشگران دارند. هم چنین عواملی مثل «شبح قومیت» و «پیش انگاشت های تاریخی» و «تعامل های مخدوش» درمقام شرایط مداخله گر عمل می کنند. لذا گردشگرانی که به شهر سنندج سفر می کنند معمولاً واقعیت های عینی و نمادینی نظیر «تعامل های بی روح»، «ترحم نسبت به بومیان»، «مصالحه تاکتیکی»، «احساس تغییرناپذیر بودن جامعه مقصد» و «درهم تنیدگی زیست بوم و سنت ها» را تجربه می کنند. مسافرت آن ها به این منطقه، بنا به تفسیر خودشان، واجد پیامدهایی مثل «تغییر نگرش و انتظارات»، «تسهیل تعامل»، «دگردیسی ایستارها» و «کم رنگ شدن مرزها» است. مقوله هسته ای که از دل تحلیل همه این مقولات حاصل می شود و به مدد آن می توان فرایند گردشگری به شهر سنندج را قرائت کرد «گردشگری به مثابه قلمرو مبادله و منازعه معنا» است.
۴۰.

خوانش مضاعف: روش شناسی بنیامینی- دلوزی در تحلیل فیلم (همراه با تحلیل فیلم درباره الی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایماژ دیالکتیکی بازنمایی خوانش مضاعف ژیل دلوز سینما والتر بنیامین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱ تعداد دانلود : ۹۴
هدف این مقاله طرح بحثی روش شناختی در باب چگونگی خوانش فیلم از منظری بنیامینی_ دلوزی و نمایش نحو? کاربرد آن از رهگذر تحلیل یک فیلم است. برای این هدف ابتدا پروبلماتیک دوگانگی واقعیت و هنر و یا رابطه داستان و واقعیت یا سینما و واقعیت را به مثابه زمین? نظری طرح مباحث روش شناختی حول سینما و تحلیل فیلم توضیح می دهیم. سپس با توجه به این زمین? نظری، معرفت شناسی دلوزی در باب سینما و چالش آن با مسئل? افلاطونی تقابل بین واقعیت اجتماعی و بازنمایی یا تصویر سینمایی آن را به مثابه اساس نظری روش- شناسی بنیامینی- دلوزی در تحلیل فیلم به بحث می گذاریم. در اثنای این بحث، روش شناسی دلوزی- بنیامینی را در تقابل با رهیافت های روش شناختی مسلط زبان شناختی و روان شناختی در مطالعات سینمایی معرفی خواهیم کرد، مقالات بنیامین و دلوز در مطالعات سینمایی به گونه ای زیمنه ساز پایان دادن به سلط? محتوا -محوری در خوانش فیلم هاست و بنابراین رویکرد دلوز به سینما در تقابل با رهیافت های رئالیستی و پدیدار شناختی آندره بازن و رهیافت زبان شناختی و روانکاوانه کریستین متز است. چارچوب دلوزی- بنیامینی ضمن اجتناب از در افتادن به حوزه مطالع? سینما به مثابه ابزاری بازتابانه در چارچوب سنت بازنمایی، خوانشی مضاعف از سینما ارائه می دهد؛ به لحاظ روشی، روش شناسی دلوزی- بنیامینی متضمن تحلیل همزمان ابعاد زیبایی شناختی فیلم و زمینه های اجتماعی – سیاسی آن است. در پایان و برای پایان و تدقیق و تصریح بیشتر مباحث نظری و روشی فیلم «درباره الی» را بر اساس روش شناسی فوق مورد تحلیل قرار می دهیم.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان