مریم مختاری

مریم مختاری

مدرک تحصیلی: عضو هیات علمی دانشگاه یاسوج
پست الکترونیکی: mokhtari1380@yahoo.com

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۵۷ مورد.
۱.

واکاوی کیفیت فعالیت موسیقیایی زنان با رویکرد نظریه داده بنیاد (مورد مطالعه: زنان مشارکت کننده در کلاس های موسیقی شهر برازجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فعالیت موسیقیایی باورهای جنسیتی برازجان هنر جنسیت زده موسیقی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 64 تعداد دانلود : 77
در ایران، فعالیت موسیقیایی زنان همیشه مورد بحث و مناقشه بوده است. اما با گسترش ایده های تجدد این بحث و چالش شدت و حدت بیشتری یافته است. از یک طرف، فعالیت موسیقیایی زنان در شرع و عرف سنتی چندان پذیرفته و مرسوم نیست، از طرفی دیگر، با گسترش فرصت های آموزشی و حقوقی برابرگرای جنسیتی زنان بیشتری وارد عرصه های موسیقیایی می شوند. در چنین وضعیتی، شناسایی کیفیت فعالیت موسیقیایی زنان از منظر زنان فعال در عرصه موسیقی می تواند به توصیف و فهم دقیقتر شرایط و موانع فعالیت موسیقیایی زنان کمک نماید. از اینرو، پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و روش نظریه داده بنیاد ماهیت، شرایط، محدودیت ها، راهبردها و پیامدهای فعالیت موسیقیایی زنان مشارکت کننده در کلاس های موسیقیایی شهر برازجان را مطالعه نموده است. روش نمونه گیری، هدفمند با رعایت حداکثر تنوع بوده است. اطلاعات لازم از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری و داده ها با روش تحلیل مضمونی و کدگذاریِ سه مرحله ای باز، محوری و گزینشی تحلیل شدند. بر اساس تحلیل داده ها می توان ماهیت فعالیت موسیقیایی این زنان را از نوع محدود در فضایی سرکوبگرانه توصیف کرد که متأثر از موانع و الزامات اجتماعی و فرهنگی، کمبودهای زیرساختاری، پتانسیلهای تسهیلگرانه تکنولوژی های نوین، و ظهور و گسترش نگاه جدید به فعالیت موسیقیایی می باشد. همچنین فعالیت موسیقیایی برای این زنان دارای پیامدهای فردی، اجتماعی و فرهنگی بوده است.
۲.

تحلیل جامعه شناختی مفهوم خود از دیدگاه حسین نصر در نسبت با جامعه شناسی کنش متقابل نمادین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جورج هربرتمید چالرز کولی حسین نصر خود کنش متقابل گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 679 تعداد دانلود : 985
میان نظریه های کلان و خرد جامعه شناسی نوعی گسست معرفتی وجود دارد. برخی از این نظریه ها اصالت را به ساختارهای کلانی مانند جامعه و برخی آن را به افراد و مفاهیم خرد مانند رفتار و کنش مربوط می دانند. برای اتصال این دو سطح مفاهیمی مانند «خود» می توانند کارگشا باشند. خود از مفاهیم اصلی مکتب کنش متقابل گرایی نمادین به شمار می آید که در آرای اندیشمندان اجتماعی مسلمان مانند حسین نصر نیز مدنظر قرار گرفته است. در این پژوهش مقایسه این دو دسته از نظریه پردازان صورت گرفته و این مقوله بررسی شده است که آیا نصر با رویکردی متفاوت قادر به اتصال سطح خرد و کلان است. این پژوهش کیفی و از نوع اسنادی است و از منابع دسته اول و دسته دوم در آن استفاده شده است. با توجه به یافته های تحقیق، این دو دسته از نظریه پردازان تفاوت هستی شناسی و معرفت شناسی با یکدیگر دارند. کنش متقابل گرایان واقعیت را فراگردی اجتماعی می دانند که حاصل کنش متقابل افراد است، اما حسین نصر معتقد است واقعیت سلسله مراتبی عینی (وجود) دارد که از سطح مادی تا ذات حق (خداوند) گسترده است. همچنین سلسله مراتبی ذهنی (آگاهی) دارد که مراتب مختلفی از جمله درک طبیعی انسان از خود، جهان خارجی و درنهایت آگاهی به خود مطلق را شامل می شود. علاوه براین با توجه به یافته های پژوهش به نظر می رسد نصر با رویکردی متفاوت به پیوند میان سطوح خرد و کلان پرداخته است.
۳.

مهاجرت شغلی مردان به کشورهای دیگر و تجربه زیسته بارداری همسران جامانده در شهر لار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بارداری تجربه زیسته زنان جامانده مهاجرت شهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 316 تعداد دانلود : 944
مهاجرت های شغلی مردان به سایر کشورها می تواند بر نرخ باروری در سطح کلان و سطح فردی تأثیرگذار باشد. با توجه به روند نزولی نرخ باروری توجه به این پدیده از منظر تأثیرش بر احتمال باروری زنان جامانده از مهاجرت و مشکلات پس از بارداری آنها حائز اهمیت است. مهاجرت بین المللی کاری مردان یکی از مهم ترین  عوامل اثرگذار بر شرایط زنان جامانده، به ویژه در دوره بارداری که مادر نیازمند به مراقبت ویژه از جنین و سلامت خویش است، می باشد. چنین اثراتی در محیط هایی با امکانات زیرساختاری کمتر و فرهنگ سنتی تر دو چندان می شود. پژوهش حاضر به منظور شناخت همه جانبه و عمیق تجربه ی زیسته بارداری زنان جامانده از مهاجرت همسر، با روش پدیدارشناسی انجام شده است و جهت فهم و درک این تجربه با 14 نفر از زنان شهر لار در استان فارس که همسرشان به جهت امور شغلی به کشورهای دیگر مهاجرت نموده اند، مصاحبه شده است.داده ها با روش مصاحبه ی نیمه ساختاریافته و عمیق گردآوری، سپس با کمک روش تحلیل کلایزی تحلیل شدند. بر اساس محتوای مصاحبه ها و خوشه بندی تم ها، می توان ساختار کلی تجربه ی زیسته و ادراک این زنان از فرایند باروری را ذیل دو مضمون اجتماعی و مضمون زیست-روان شناختی  تحلیل و بازنمایی نمود.
۴.

رابطه شاخص های توسعه اقتصادی-اجتماعی و مرگ و میر ناشی از مصرف مواد مخدر در ایران در دوره 1370-1399: یک تحلیل سری زمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مرگ و میر مواد مخدر توسعه ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 611 تعداد دانلود : 225
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی مرگ ومیر ناشی از مصرف مواد مخدر برحسب شاخص های توسعه اقتصادی- اجتماعی بود. روش: این پژوهش به روش سری زمانی در دوره 1399-1370 انجام شد. داده های مورد نیاز از مرکز آمار ایران، سازمان پزشکی قانونی، ستاد مبارزه با مواد مخدر، و بانک جهانی جمع آوری شدند. جهت بررسی رابطه کوتاه مدت و بلندمدت، از الگوی خود رگرسیونی با وقفه های توزیعی در نرم افزار مایکروفیت استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد تولید ناخالص داخلی و باسوادی رابطه مثبت معناداری با میزان مرگ و میر ناشی از مصرف مواد مخدر داشتند ولی نرخ تورم رابطه معناداری با نرخ مرگ و میر ناشی از مصرف مواد مخدر نداشت. متغیرهای جمعیت شهری و نرخ بیکاری نیز رابطه منفی معناداری با متغیر وابسته نشان دادند. بر این اساس، وجود رابطه بلندمدت بین شاخص های توسعه اقتصادی و اجتماعی و نرخ مرگ و میرهای ناشی از مصرف مواد مخدر تایید شد. همچنین نتایج نشان داد ضرایب تخمین های رگرسیون از ثبات برخوردار بود، چرا که مسیر حرکت متغیر مرگ و میر ناشی از مصرف مواد مخدر بین دو باند قرار داشت. نتیجه گیری: شاخص های کلان اقتصادی- اجتماعی در بلندمدت بر مرگ و میر ناشی از مصرف مواد مخدر در ایران به عنوان یک مسئله حاد اجتماعی تاثیرگذار است. به طور مشخص، مرگ و میر ناشی از مصرف مواد مخدر با رشد تولید ناخالص داخلی و باسوادی افزایش یافته اند و با رشد جمعیت شهری و نرخ بیکاری کاهش پیدا کرده اند.
۵.

تأملی بر فرهنگ و اخلاق کار ایرانیان در عصر صفویه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رشد پایدار اقتصادی اخلاق کار تاریخ صفویه تحلیل محتوای عرفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 542 تعداد دانلود : 386
در عصر صفوی و بخصوص در دوران سلطنت شاه عباس اول مجموعه ای از اقدامات و اصلاحات نهادی سبب تحول عظیمی در امر تجارت گردید و شکوفایی تجاری و اقتصادی کوتاه مدتی را موجب گردید. در واقع انسان ایرانی پس از سالیان متمادی دوره ای از رونق و شکوفایی اقتصادی را هر چند کوتاه تجربه نمود. اما این شکوفایی دولت مستعجل بود و اصلاحات اقتصادی این دوره به انباشت بلند مدت سرمایه و رشد پایدار اقتصادی منجر نشد. در این خصوص دیدگاههای مختلفی در جهت تبیین آن ارائه شده است که اغلب با توجه به استیلا و وابستگی به تئوری های کلان، بر عوامل ساختاری چون استبداد و استبدادزدگی جامعه ایرانی به عنوان مانعی در جهت رشد پایدار اقتصادی در این دوره تأکید نموده اند. لذا توجه چندانی به به کنشگر و فاعل انسانی و فرهنگ و نگرش های حاکم بر اذهان او نشده است. لذا در این پژوهش سعی شده است با روش تاریخی و تکنیک تحلیل محتوای عرفی منابع دوره صفویه، به بررسی فرهنگ و اخلاق کار ایرانیان در عصر صفوی به عنوان تبیینی بر عدم استمرار رشد پایدار اقتصادی در این دوره پرداخته شود. در کل تحلیل داده های مربوط به این عصر نشان می دهد که محتوای فرهنگ و اخلاق کار ایرانیان در این دوره به گونه ای بوده است که نه تنها اصلاحات نهادی و رونق اقتصادی کوتاه مدت عصر صفوی را پشتیبانی نمی کرده، بلکه به عنوان مانع و رادعی در مقابل این رونق اقتصادی عمل کرده است.
۶.

بررسی تأثیر روحیۀ کارآفرینی بر بهره برداری از فرصت های کارآفرینانۀ شناسایی شده در علوم اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روحیه کارآفرینی تشخیص فرصت فرصت های کارآفرینانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 805 تعداد دانلود : 116
افزایش بی سابقه نرخ بیکاری در بین فارغ التحصیلان دانشگاهی از یک سو و توانایی نداشتن دولت در استخدام آن ها از سوی دیگر، بیانگر این است که کارآفرینی باید به گونه ای جدی تر مدنظر قرار گیرد؛ بر این اساس، هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر روحیه کارآفرینی بر بهره برداری از فرصت های کارآفرینانه شناسایی شده در علوم اجتماعی بود. پژوهش حاضر به روش تلفیقی انجام شده است که طی آن در فرایند پژوهش کیفی با استفاده از مصاحبه های عمیق با اساتید و کارشناسان علوم اجتماعی، فهرستی از فرصت های کارآفرینانه شناسایی و تنظیم شد و پس از آن، فرایند کمّی در قالب روش پیمایشی آغاز شد. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان دوره دکتری جامعه شناسی در سراسر کشور بودند و 121 نفر از آنان به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار تحقیق ترکیبی از مقیاس ه ای استاندارد و پرسشنامه محقق ساخته بود که با استفاده از اعتبار سازه، تعیین اعتبار و با استفاده از همسانی درونی به روش آلفا کرونباخ تعیین پایایی شدند. یافته های پژوهش نشان می دهد، روحیه کارآفرینی با ضریب 0.30 و ابعاد مختلف آن، بر بهره برداری از فرصت های کارآفرینانه تأثیر معنادار و مثبت دارد. نتیجه اینکه، با شناسایی فرصت های کار و کارآفرینی در رشته های دانشگاهی و تقویت روحیه کارآفرینی دانشجویان به عنوان یکی از عوامل مؤثر بر بهره برداری از فرصت ها، می توان انگیزه و شرایط لازم برای کسب شغل دانشجویان را فراهم آورد.
۷.

توصیف پدیدارشناختیِ تجربه سکشوالیته زنان جامانده از مهاجرت شوهران در شهر لار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پدیدار شناسی مسائل جنسی زن جامانده مهاجرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 464 تعداد دانلود : 966
نیازهای جنسی یکی از مهم ترین نیازهای زیستی– غریزی در تار و پودهای شبکه های فرهنگی– اجتماعی، قاعده مند و بهنجار می شود. در ایران، یکی از مرسوم ترین و مشروع ترین کانال ها برای ارضای نیازهای زیستی، ازدواج و تشکیل خانواده است. تحولات صنعتی جدید و تحرک های جغرافیایی- جمعیتی برون مرزی و طولانی مدت ناشی از آن، زمینه پیدایی گروهی از زنان جامانده از مهاجرت را فراهم کرده است که برای مدتی طولانی (مدت زمانی 6 ماهه تا 1 ساله) ناچارند دور از شوهر خود، در مبدأ زندگی کنند. هرچند کیفیت زندگی این زنان را می توان در ابعاد متعددی کاوش کرد، اما یکی از مهم ترین مشکلات نسبتاً ناشناخته این زنان، دغدغه ها و تجربه سکشوالیته آنان است. شناخت تجربه این زنان در جامعه ایرانی، با توجه به اینکه پیوند ازدواج در نظام عرفی، شرعی و قانونی ما امری مقدس شناخته می شود و روابط جنسی فرازناشویی پیامدهای اجتماعی، هویتی و قانونی سخت گیرانه ای دارد، اهمیتی دو چندان دارد. این مقاله، حاصل پژوهشی است که سنت پدیدارشناسی تجربه زیسته سکشوالیته زنان جامانده از مهاجرت را در بین 14 نفر از زنان شهر لار واکاوی کرده است. روش تحلیل تماتیک کلایزیِ داده های حاصل از مصاحبه های نیمه ساختاریافته، تجربه های سکشوالیته این زنان را ذیل سه مضمونِ محوریِ 1- مدیریت آگاهانه درگیری شدید ذهنی- جنسی؛ 2- کنکاش گری و دغدغه مندی درباره رابطه جنسی شوهر و 3 –سکسوالیته زدگیِ روابط اجتماعی، واکاوی و توصیف کرد. هرکدام از این مضامین در قالب خوشه ها و تم های فرعی تری تحلیل و تفسیر شده اند. درکل، زیست تجربه جنسی زنان جامانده در پروسه ای از سرکوب و رهاسازی مدیریت و دغدغه مندی آنان نسبت به روابط جنسی شوهر نیز در نمایی از اعتماد تا شک، تصویرسازی می شود.
۸.

عوامل روان شناختی و اجتماعی مؤثر بر دروغگویی در زندگی روزمره در بین شهروندان 18 تا 65 سال شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 645 تعداد دانلود : 84
زندگی روزمره اجتماعی انسان ها همواره در مسیری مستقیم و مطابق با انتظارات افراد جامعه از یکدیگر پیش نمی رود. یکی از نمودهای فراز و نشیب در این زندگی روزمره، پدیده دروغگویی است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی دروغگویی در زندگی روزمره اجتماعی و عوامل روان شناختی و اجتماعی مؤثر بر آن در بین شهروندان 18 تا 65 سال شهر یاسوج است. پژوهش حاضر به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری را شهروندان 18 تا 65 سال شهر یاسوج در سال 1400 تشکیل می دهند که تعداد 365 نفر به عنوان نمونه آماری به دست آمد. شیوه نمونه گیری، خوشه ا ی تصادفی چند مرحله ای بود. برای سنجش اعتبار ابزار تحقیق از اعتبار صوری و برای سنجش پایایی، از همسانی درونی به روش ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج نشان داد هرچه میزان احساس امنیت اجتماعی افزایش پیدا می کند، میزان دروغگویی کمتر می شود. بین دو متغیر عزت نفس و میزان دروغگویی در بین شهروندان شهر یاسوج رابطه معکوس و معناداری وجود داشت. به علاوه اینکه با استفاده از تحلیل مسیر، مشخص شد احساس امنیت اجتماعی ازطریق عزت نفس نیز با دروغگویی رابطه معناداری دارد. همچنین هرچه میزان مواجهه با دروغ در دوران کودکی بیشتر باشد، میزان دروغگویی نیز بیشتر می شود. بین متغیرهای باورهای دینی، سن و میزان دروغگویی در بین شهروندان شهر یاسوج رابطه معکوس و معناداری وجود داشت؛ اما بین دروغگویی برحسب متغیرهای جنسیت و تحصیلات پاسخگویان تفاوت معنی داری وجود نداشت و میانگین دروغگویی در افراد مجرد بیشتر از متأهلین نشان داده شد. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان داد متغیرهای امنیت اجتماعی، مواجهه با دروغ، باورهای دینی و عزت نفس به طور هم زمان توانستند 5/32درصد از متغیر وابسته را تبیین کنند.
۹.

تببین جامعه شناختی خشونت مردان علیه همسران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنان خشونت علیه زنان تحلیل ثانویه شهر نجف آباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 156 تعداد دانلود : 255
خشونت علیه زنان یکی از آسیب های اجتماعی در جهان امروزی است. در مطالعه حاضر، با هدف بررسی کلیه پرونده های شش ماه اول سال 1399، زنان مراجعه کننده به اورژانس اجتماعی اداره بهزیستی شهرستان نجف آباد که مورد خشونت از سوی همسر خود قرار گرفته اند، برای مطالعه انتخاب گردید. این تحقیق به صورت مقطعی، توصیفی، تحلیلی و بر اساس تحیل داده های ثانویه است که اطلاعات آن به صورت گذشته نگر جمع آوری شده است. داده های این تحقیق، پاسخهای موجود در پرسشنامه ضمیمه شده در پرونده زنان مراجعه کننده به اورژانس اجتماعی بود که با ورود داده های موجود در برنامه نرم افزارآماری spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان دهنده این موضوع است که بیشترین خشونت صورت گرفته بر زنان به ترتیب از نوع خشونت کلامی و جسمی می باشد؛ همچنین بین وجود فرهنگ مردسالاری، جامعه پذیری جنسیتی مرد در دوران کودکی، شرایط اقتصادی نابسامان خانواده، شرایط اجتماعی نابسامان خانواده، وضعیت روانی و مسائل جنسی در خانواده با خوشت علیه زنان رابطه معنادار بدست آمد. از طرفی بین ویژگی های زمینه ای با خشونت علیه زنان رابطه ای گزارش نگردید. در نهایت در بین متغیرهای تحقیق، به ترتیب شرایط اقتصادی نابسامان خانواده با 64 درصد و شرایط نابسامان اجتماعی با 19 درصد بیشترین سهم را در تبیین میزان خشونت علیه زنان دارد.
۱۰.

تحلیل جامعه شناختی جایگاه عقل گرایی و عاطفه گرایی در اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عقل گرایی عاطفه گرایی دین اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 257 تعداد دانلود : 278
چیستی و ماهیت مفاهیم عقل و عاطفه و مهم تر از آن جایگاه آنها در دین و دینداری همواره مورد توجه متفکران دین و معرفت شناسی دین بوده است. به طوری که برخی بر نقش عاطفه تأکید کرده و برخی بر نقش عقل. لذا هدف پژوهش حاضر شناخت جایگاه عقل و عاطفه در دین اسلام است. براین اساس برای گردآوری داده ها از روش تحلیل محتوای کیفی و مطالعه کتابخانه ای استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که یکجانبه نگری در این باره در دین اسلام وجود ندارد و محتوای متون دینی اسلام بخصوص قرآن، هر دو عقل و عاطفه در میدان دین ورزی حضور دارند. عقل گرایی بیشتر با ارائه یک بینش هستی شناختی در حوزه نظم حاکم بر جهان، عاقبت اندیشی، اثبات وجود خدا، روابط اجتماعی، قانون گذاری و اصولاً سطح کلان امر دینداری بر آن تأکید شده است. عاطفه گرایی نیز برانگیزاننده حالت ذهنی محبت و عشق به خالق هستی و همنوعان است و بیشتر در حوزه فردی و روابط شخصی انسان با خالق هستی مطرح است.
۱۱.

تبیین سطح اولیه راهبرد یک روستا، یک محصول در توسعه اقتصاد محلی مورد: دهستان نهرمیان شهرستان شازند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اقتصاد روستایی اشتغال روستایی یک روستا یک محصول شهرستان شازند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 25 تعداد دانلود : 584
راهبرد یک روستا، یک محصول به عنوان یکی از راهبردهای کارآمد اقتصادی برای توسعه نواحی روستایی در نظر گرفته شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی راهبرد یک روستا، یک محصول در توسعه اقتصاد محلی به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که سطح اولیه راهبرد یک روستا، یک محصول در دهستان نهرمیان شازند چه ویژگی هایی دارد؟ وضعیت عوامل موثر بر راهبرد یک روستا، یک محصول در دهستان مورد مطالعه چگونه است؟ جامعه آماری تحقیق شامل 5550 نفر از روستاییان و مسئولان محلی دهستان نهرمیان ازتوابع بخش زالیان شهرستان شازند می باشد که با نمونه گیری چندمرحله ای تصادفی با انتساب متناسب 160 نفر به عنوان حجم نمونه بررسی شدند و نیز 23 نفر از کارشناسان و مسئولان صندوق کارآفرینی امید منطقه مورد مطالعه به روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس برای بررسی میزان اهمیت هر یک از ویژگی های راهبرد مورد مطالعه انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه ای بود که تایید روایی (صوری و محتوایی) آن توسط متخصصان وکارشناسان کارآفرینی امید، کارشناسان توسعه روستایی و اعضای هیات علمی رشته جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه خوارزمی و اعتماد و پایایی آن با آماره آلفای کرونباخ انجام شد. یافته ها در دو سطح روستاییان و کارشناسان بررسی شد. مطابق نتایج در اجرای موفق سطح اولیه راهبرد یک روستا، یک محصول، مشارکت جامعه، خلاقیت، رقابت پذیری، کاهش فقر، کاهش شکاف اقتصادی و فروش کالا تأثیرگذار است. با توجه به نظرات روستاییان مؤلفه های خلاقیت، رقابت پذیری و کاهش شکاف اقتصادی وضعیت مناسب تری داشته و وجود صنایع کوچک و کارگاهی با میانگین 23%، بکارگیری شیوه های جدید در تولیدات با 95/22%، سرمایه گذاری در کشاورزی و صنایع روستایی با 22%، تنوع مشاغل در روستا با 6/21% و کسب وکار فردی و گروهی با 95/20% جزء عوامل پیش برنده راهبرد در روستا هستند. همچنین با استفاده از آزمون یو من – ویتنی و معیار قرار دادن نظر کارشناسان، دهستان مورد مطالعه تنها از نظر مشارکت زنان، استفاده از شیوه های جدید در تولید محصول، وضعیت درآمدی روستاییان، صندوق های حمایتی، خرید محصول توسط دولت، فروش محصول به بازارهای نزدیک، وجود مشاغل متنوع و مهاجرت معکوس وضعیت نسبتاً مطلوبی دارد.
۱۲.

تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار در مناسبات اجتماعی، در شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنان سرپرست خانوار مناسبات اجتماعی یاسوج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 28 تعداد دانلود : 579
در میان زنان که تقریبا نیمی از سرمایه انسانی هر کشور هستند؛ گروهی از آنان تحت عنوان" زنان سرپرست خانوار"می باشند که اخیرا آمارشان نیز رو به افزایش بوده است. به این دلیل که در مقایسه با سایر زنان مسئولیت بیشتری برعهده دارند و به مراتب آسیب پذیرترند؛ نیاز به شناخت بیشتری دارند. در این راستا پژوهش حاضر با روش پدیدارشناسی و بر اساس الگوی روشی ماکس ونمنن به دنبال واکاوی تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار در مناسبات اجتماعی آنان می باشد. به این منظور 11 زن سرپرست، با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و مورد مصاحبه عمیق قرار گرفتند. نتایج پژوهش در چهار بُعد روابط، فضا، زمان و بدن زیسته آنان گزارش شده است. در بُعد روابط زیسته،" تلاش برای فاصله گیری" و "بازاندیشی رابطه ها" دو محوری اصلی است که روابط این زنان را پوشش می دهد. بعبارتی، این زنان به دلایلی مانند بی اعتمادی از اطرافیان فاصله می گیرند و در یک فضای جدید ارتباطی، روابط متفاوتی را تجربه می کنند. "اهمیت بدن در کسب شرافت زن" و"بدن محملی برای رفع حاجات" دو سویه متضادی هستند که این زنان در برخورد متعارض با بدن خود برگزیده اند. ناامنی فضای زیسته در کنار دیگر شرایط زندگی این زنان، زمان را برایشان بیشتر از دیگر انسان ها، مبهم، مشروط و نامتعین کرده است. بنابراین تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار در ایران باهمراه داشتن یک تناقض ساختاری و ذاتی در درون خود، "مناسبات متعارض و روابط ناپایداری"را برایشان رقم زده است. به طوری که بی اعتمادی، بی ثباتی و مسموم بودن فضا و رابطه ها، نگرانی مشترک همه زنان سرپرست خانوار مورد مطالعه می باشد.
۱۳.

بررسی راهبردهای اسماعیلیه نزاری در پیشبرد اهداف سیاسی عقیدتی با تمرکز بر نظریه بسیج منابع تیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حسن صباح راهبرد سلجوقیان ترور فداییان اسماعیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 207 تعداد دانلود : 113
فرقه اسماعیلیه نزاری به رهبری حسن صبّاح بنیادگذار ترور در معنی کلاسیک آن است؛ چه پیش از آن و در بافتار تاریخی ایران سده های میانه کمتر دیده شده است که جریانی از امکانات و نیروهای موجود به عنوان راهبرد و هم زمان تاکتیکی دفاعی، به شکلی کاملاً سازمان یافته بهره گیرد. در پژوهش حاضر، نویسندگان راهبردهای به کار رفته در فرقه اسماعیلیه را بر اساس شواهد تاریخی، دنبال کرده و به تحلیل جامعه شناختی عوامل مؤثر بر پیشبرد اهداف عقیدتی سیاسی این جریان پرداخته اند. نویسندگان همچنین با تمرکز بر نظریه بسیج منابع تیلی در صددند تا به این پرسش ها پاسخ دهند: نقش راهبردها در تحقّق اهداف عقیدتی سیاسی فرقه اسماعیلیه نزاری کدام اند؟ و سهم هر یک چه اندازه است؟ مدّعای نهایی پژوهش آن است که فرقه اسماعیلیه نزاری برای نیل به اهداف خود از راهبردهایی بهره برد که نقش چشمگیری در کامیابی تاریخی آن (دستِ کم در دوره فرمانروایی حسن صبّاح) ایفا نمود.
۱۴.

مطالعه جامعه شناختی رابطه دین داری و آگاهی از تکالیف شهروندی با رفتار مصرف آب (نمونه موردی: زنان متأهل بالای 18سال شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رفتار مصرف آب آگاهی از تکالیف شهروندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 694 تعداد دانلود : 524
در سال های اخیر، جامعه شناسان در مواجهه با بحران آب، به رفتار مصرفی مربوط به آن به عنوان موضوعی جامعه شناختی توجه کرده اند؛ زیرا رفتار مصرفی، پدیده ای جمعی است که می تواند در ارتباط با سایر پدیده های اجتماعی دیگر رخ دهد؛ بنابراین، هدف پژوهش حاضر، مطالعه جامعه شناختی رابطه دین داری و آگاهی از تکالیف شهروندی با رفتار مصرف آب بود. در مبانی نظری از نظریه کایزر برای رفتار مصرف آب، از نظریه ماکس وبر و آموزه های قرآن برای دین داری و از نظریه حقوق شهروندی مارشال برای تکالیف شهروندی استفاده شده است. جامعه آماری آن، همه زنان متأهل شهر اصفهان و روش پژوهش، پیمایش است. نمونه آماری براساس جدول لین، 400 نفر برآورد شد که داده های لازم به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای و با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته و استاندارد به دست آمد. میزان کودر ریچاردسون برای رفتار مصرف آب، 710/0 و میزان آلفای کرونباخ برای دین داری و آگاهی از تکالیف شهروندی به ترتیب، 822/0 و 814/0 به دست آمد که نشان دهنده پایایی پذیرفتنی پرسش نامه است. نتایج این پژوهش نشان داد به طور میانگین، 7/26 درصد پاسخگویان، بالای 50 سال؛ 4/59 درصد، دارای تحصیلات دیپلم و کمتر از آن؛ 3/68 درصد، شاغل و 2/26 درصد، ساکن منطقه 6 هستند. همچنین، نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد دین داری با ضریب همبستگی 009/0 با شدت بسیار کم، آگاهی از تکالیف شهروندی با ضریب همبستگی 40/0 با شدت نسبتاً متوسط، سن با همبستگی 270/0- با شدت نسبتاً ضعیف و مناطق مسکونی با مقدار 53/5 واریانس بر رفتار مصرف آب تأثیرگذار است. علاوه بر این، نتایج آزمون رگرسیون نشان داد از بین متغیرهای مستقل، متغیر آگاهی از تکالیف شهروندی با مقدار ضریب بتا استاندارد 35/0، تبیین کنندگی بیشتری نسبت به دین داری (04/0) برای رفتار مصرف آب دارد. با توجه به نتایج باید گفت عوامل فرهنگی همچون دین داری و آگاهی از تکالیف شهروندی، به عنوان دو عنصر متفاوت (سنتی و مدرن) تشکیل دهنده نگرش افراد بر رفتار مصرف آب تأثیرگذار است. این نتایج درباره زنان متأهل شهر اصفهان، به علت داشتن نقش تربیتی، بسیار مهم تر است؛ زیرا آنها هم از فرهنگ دینی متأثرند و هم از فرهنگ شهروندی.
۱۵.

برساخت سوژه ملی با میانجی آموزش وپرورش در ایران (دوره پهلوی اول)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جوامع تصوری تبارشناسی گفتمان ناسیونالیسم اقتدارطلب دوره پهلوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 540 تعداد دانلود : 376
پژوهش حاضر تاریخ نهاد آموزش را نه از منظر پیشرفت که میل به هدایت جامعه به سوی سعادت عمومی دارد، بلکه از منظر انتقادی به مثابه نهادی یکدست ساز موردبررسی قرار می دهد بنابراین یافته های این پژوهش درصدد پاسخ به این پرسش خواهد بود که آموزش چگونه در وضعیتی متکثر، سوژه ملی را برساخت؛ چارچوب مفهومی پژوهش برآمده از مباحث اندرسون در رابطه با خلق تصویر ملت به میانجی آموزش وپرورش در سطح ذهنی و استفاده از مفهوم حکومتندی به منظور توضیح سازوکارهای انضباطی در سطح مادی است همچنین از روش تبارشناسی فوکو برای بازنمایی این مقطع تاریخی استفاده شده است. با تکیه بر تبارشناسی در این پژوهش، ابتدا شرایط گذار از آموزش مکتب خانه ای به آموزش مدرن براثر دو رخداد جنگ و بیماری در بستر ارتباط با غرب توضیحاتی ارائه شده است که منجر به صورت بندی کردارها و گزاره هایی حول گفتمان ترقی شد و تربیت ملت را به سطح رؤیت پذیری برکشاند و سپس به شرایط برآمدن گفتمان ناسیونالیسم اقتدارطلب در اواخر دوره قاجار پرداخته شده است؛ گفتمان فوق با برجسته کردن ترس از فروپاشی، زمینه های رسوخ در ابژه های قدرت را فراهم ساخت و این فرایند در نظام آموزشی ذیل یکدست سازی اذهان با محوریت کتاب های درسی و یکدست سازی بدن ها با تأکید بر مکانسیم های انضباطی به انجام رسید.
۱۶.

گونه شناسی تجربه زیسته عشق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عشق گونه شناسی پدیدارشناسی زندگی رابطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 386 تعداد دانلود : 638
عشق از مهم ترین مفاهیم انسانی و پایه اساسی شکل دهی ارتباط بین دو جنس است که در علوم مختلف و آرا و نظریات فلاسفه و متفکران به روش های متفاوتی بررسی شده است. با وجود این، درباره نگاه از درون و از منظر کنشگران درگیر در رابطه عاشقانه، کمتر بحث شده است. هدف پژوهش حاضر، کاوش در تجربه زیسته عشق و گونه شناسی آن بود. برای این منظور با رویکرد پدیدارشناسی با 14 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان و دانشگاه صنعتی اصفهان که عشق را تجربه کرده بودند، مصاحبه عمیق شد. تجزیه و تحلیل مصاحبه ها با استفاده از روش کولیزی، نشان دهنده آن بود که چهار گونه عشق ورزی از تجربه مشارکت کنندگان استخراج شدنی است: 1- عشق به منزله دستاورد، با دو زیرمقوله ساخت تجارب مشترک و صعود، 2- عشق به منزله تجربه عاطفی غیرمنتظره، با دو زیرمقوله تجربه دست یافتنی و تجربه دست نیافتنی، 3- عشق به منزله اعتیاد و 4- عشق به منزله تجربه فیزیولوژیک. همچنین گونه تجربه غیرعاشقانه ای در یافته ها شناسایی شد: «تجربه رابطه جنسی عاری از عشق». در مجموع می توان گفت کنشگران بر مبنای تجارب گوناگون در طول زندگی و ساختاری که در آن رشد کرده اند، گونه های مختلف عشق ورزی را شکل می دهند؛ اما تجربه مشترک در همه آنها، رویارویی با عشق به منزله امری زمینی و دست یافتنی است.
۱۷.

تحلیل محتوای کتب نگارش فارسی دوره دوم ابتدایی بر اساس الگوی خلاقیت پلسک

کلید واژه ها: تحلیل محتوا الگوی خلاقیت پلسک کتب نگارش فارسی دوره دوم ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 37 تعداد دانلود : 248
هدف پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتاب های نگارش فارسی دوره دوم ابتدایی بر اساس الگوی خلاقیت پلسک بوده است. روش پژوهش، از نوع تحلیل محتوا است و جامعه آماری، محتوای کتب نگارش فارسی دوره دوم ابتدایی (پایه های چهارم، پنجم و ششم دبستان) در سال تحصیلی 98-1397 بوده کهبا توجه به محدود بودن جامعه آماری، حجم نمونه برابر با جامعه انتخاب گردید. واحد تحلیل، چهار بخش املا و دانش زبانی، نگارش،درک متن و هنر و سرگرمی کتاب های مدنظر و واحد ثبت، مضمون هر فعالیت و سؤال بوده است. ابزار جمع آوری اطلاعات، فهرست وارسی مبتنی بر اصول و مؤلفه های الگوی خلاقیت پلسک بود که بر اساس فرمول هولستی 83/0پایایی داشت. پس از کدگذاری هر فعالیت و سؤال و شمارش فراوانی ها با استفاده از روش آنتروپی شانون،به تحلیل داده ها پرداخته شد ونتایج حاصل نشان داد که در محتوای این کتب دو مؤلفه معکوس سازی و تقویت اصلا مورد توجه قرار نگرفته است. همچنین بیشترین ضریب اهمیت در طراحی سؤالات و فعالیت ها، به مؤلفه های اصل توجه و کمترین ضریب اهمیت به مؤلفه اصل تحرک تعلق دارد. لذا بازنگری محتوای این کتب از نظر توجه متعادل به همه مؤلفه های الگوی خلاقیت پلسک در طراحی فعالیت ها، ضرورت دارد.
۱۸.

زمینه های معرفت شناختی امتناع جامعه شناسی و تاریخ نگاری ادبی در قرون میانی: تحلیل دیرینه شناختی تذکره نویسی ادبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دیرینه شناسی قاعده تذکره نویسی تاریخ نگاری ادبی جامعه شناسی ادبیات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 757 تعداد دانلود : 740
تا پیش از ظهور تاریخ نگاری ادبی در یک سده اخیر، سنت تذکره نویسی ادبی به موضوع زندگی و آثار شاعران می پرداخت. این مقاله با رویکردی دیرینه شناختی، در پی توصیف قواعد دانش تذکره نویسی در قرون میانی است. بررسی حاضر نشان می دهد که تذکره نویسی، بنا به خصایص گفتمانی قرون میانی، توجهی به ارائه جزئیات زندگی شاعران ندارد و برای دسته بندی شاعران از اصل شباهت بهره می گیرد. این سنت با تعریفی خدای گونه از شاعر، شعر را مستقل و رها از شرایط تاریخی-اجتماعی و حاصل آگاهی و قصد شاعر تلقی می کند. اعتقاد به آگاهانه و ارادی بودن شعر، بر بنیانی مذهبی و تلاشی برای تأکید بر تمایز آن با وحی الهی استوار است. این قواعد، به طور مشخص در تقابل با تاریخ نگاری ادبی و جامعه شناسی ادبیات قرار دارد. در هر دو مورد اخیر، متن ادبی به مثابه امری تصویر می شود که شامل وجهی ناآگاهانه است که به واسطه شرایط تاریخی-اجتماعی به متن وارد می گردد. اعتقاد به آگاهانه و ارادی بودن شعر را می توان به عنوان مانعی معرفت شناختی در مقابل ظهور تاریخ نگاری ادبی و جامعه شناسی ادبیات قلمداد کرد که تنها با گسست از سنت تذکره نویسی و ظهور گفتمانی تازه از میان برداشته شد.
۱۹.

تبیین جامعه شناختی تعیین کننده های اجتماعی- فرهنگی جهت گیری پوششی زنان (مطالعه موردی: زنان 15 تا 49 ساله شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جهت گیری پوششی زنان جهان بینی توسعه ای رسانه های جدید ارتباطی مصرف گرایی لذت گرایی تأییدخواهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 567 تعداد دانلود : 237
هدف این پژوهش، شناخت و تبیین تعیین کننده های اجتماعی-فرهنگی جهت گیری پوششی زنان است. جامعه آماری پژوهش، زنان گروه سنی 15 تا 49 ساله شهر شیراز در سال 1396 می باشند که به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله، تعداد 550 زن به عنوان نمونه انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامة محقق ساخته شامل 53 گویه با روایی سازه(%65) و پایایی(%79) بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل معادلات ساختاری و نرم افزار Amos استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهند که 38% از زنان مورد مطالعه جهت گیری پوششی بنیادگرای اسلامی، 5/50% جهت گیری اعتدالی و 5/11% جهت گیری پوششی سکولار داشته اند. در این روند، تعیین کننده های جهان بینی توسعه ای با بارعاملی(36/0) و رسانه های جدید ارتباطی با بارعاملی (63/0) در مقیاس جهانی، مصرف گرایی با بارعاملی(56/0)، پایگاه اقتصادی-اجتماعی با بارعاملی(41/0) و خانواده با بارعاملی(37/0) در سطح محلی و لذت گرایی با بارعاملی(53/0) و نیاز به تأییدخواهی با بارعاملی(42/0) در سطح فردی، در یک رابطة ساختاری، جهت گیری پوششی زنان را شکل و جهت می بخشند.
۲۰.

شناسایی فرصت های کارآفرینانه در علوم اجتماعی و تبیین جامعه شناختی عوامل مؤثر بر بهره برداری از فرصت ها در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تشخیص فرصت بهره برداری از فرصت روحیه کارآفرینی سرمایه فرهنگی سرمایه اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 999 تعداد دانلود : 112
افزایش بی سابقه میزان بیکاری بین دانش آموختگان دانشگاهی از یک سو و توانایی نداشتن دولت در استخدام آنها ازسوی دیگر، نشان دهنده این است که باید به طور جدی تری به کارآفرینی توجه شود. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر شناسایی فرصت های کارآفرینانه در علوم اجتماعی و تبیین جامعه شناختی عوامل مؤثر بر بهره برداری از فرصت هاست. در فرایند انجام این پژوهش از روش کیفی و کمی استفاده شده است. در چارچوب روش کیفی، تعدادی از استادان و کارشناسان اجرایی باتجربه علوم اجتماعی شناسایی و پس از انجام مصاحبه های عمیق با آنان، برخی از مهم ترین فرصت های کارآفرینی در علوم اجتماعی ایران شناسایی شدند. پس از تنظیم فهرستی از فرصت های مدنظر، فرایند کمی در قالب روش پیمایشی آغاز شد. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان دوره دکتری جامعه شناسی در سراسر کشور است که 121 نفر از آنان به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش برای سنجش متغیرهای مستقل سرمایه فرهنگی، سرمایه اقتصادی و روحیه کارآفرینی، پرسش نامه های محقق ساخته است که با استفاده از اعتبار محتوا و اعتبار سازه، تعیین اعتبار و با استفاده از همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ تعیین پایایی شدند. یافته های پژوهش نشان می دهند سرمایه فرهنگی و روحیه کارآفرینی به ترتیب با ضریب 54/0 و 36/0 بر بهره برداری از فرصت های کارآفرینانه تأثیر معنادار دارند؛ ولی سرمایه اقتصادی تأثیر معناداری ندارد. همچنین ضریب همبستگی چندگانه الگوی معادله ساختاری نشان می دهد متغیرهای مستقل قادرند 33/0 تغییرات بهره برداری از فرصت های کارآفرینانه را تبیین کنند. نتیجه به دست آمده چنین است که برای ایجاد زمینه های کار و اشتغال در علوم اجتماعی باید ابتدا فرصت های مختلف کار و کارآفرینی شناسایی شوند؛ سپس سرمایه فرهنگی و روحیه کارآفرینی دانشجویان ارتقا داده شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان