نقش ارزش ها در مفهوم پردازی؛ رهیافت پسااثباتی ماکس وبر (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
منطق مفهوم سازی در علوم اجتماعی یکی از مناقشات معرفت شناسی و روش شناسی را تشکیل می دهد. یکی از اصلی ترین نزاع ها حول نسبت دانش و ارزش است که آیا ضروری و ممکن است که دانشمند اجتماعی در ساخت و پرداخت مفاهیم از ورود ارزش های فرهنگی اجتناب کند یا اینکه ارزش ها از عناصر مقوم و منطقی مفهوم سازی محسوب می شوند؟ در این صورت، مفهوم سازی آغشته به ارزش های محقق چگونه مخلّ عینیت نیست؟ در پاسخ به این پرسش، رهیافت اثباتی و طبیعت گرایانه دورکیم معتقد است که مفاهیم علوم اجتماعی غیرارزش بار و دخالت ارزش های محقق در مفهوم سازی مخلِّ عینیت است. پژوهش حاضر بر اساس رهیافت پسااثباتی وبر که بر معرفت شناسی ایده آلیسم کانت، نئوکانتی ها و منظرگرایی نیچه استوار است، استدلال می کند که مفاهیم علوم اجتماعی ارزش بارند؛ اما ارزش باری مفاهیم اجتماعی نه تنها مانع عینیت نیست که شرط سوبژکتیو عینیت است. نگارنده بر اساس تفکیک وبری ربط ارزشی از حکم ارزشی، نشان می دهد که دخالت ارزش های محقق اجتماعی در مفهوم سازیِ تیپ آرمانی در چه سطحی جایز است و در چه سطحی ناجایز و مخل بی طرفی در علم و تحصیل عینیت است.The role of values in conceptualization; Reconstruction of the methodology of Max Weber's ideal type
The logic of conceptualization in the social sciences is one of the epistemological and methodological controversies of the social sciences. One of the main disputes over the relationship between knowledge and value is whether it is necessary and possible for the social scientist to avoid the introduction of cultural values in the construction of concepts or are values an integral and logical element of conceptualization? In this case, how can conceptualization imbued with the values of the researcher not hinder objectivity? In answer to this question, Durkheim's positivist and naturalistic approach argues that the concepts of the social sciences are value-laden and that the involvement of researcher values in conceptualization is detrimental to objectivity. Based on Weber's post-positivist approach, which is based on the epistemology of Kant's idealism, neo-Kantians, and Nietzschean's perspectivism , the present study argues that the concepts of the social sciences are value-laden, and that value-laden of social concepts is not only an obstacle to objectivity, it is also a subjective condition of objectivity. Based on Weber's separation of Value Relation from Value Judgment, the author shows to what extent the interference of social researcher values in conceptualization is permissible and to what extent it is impermissible and detrimental to the neutrality of science and objectivity.
تبلیغات
