هویت ایرانی- اسلامی شهر تهران در گذر زمان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

انسان بنا به خصلت ذاتی خود همواره در پی تمایز از دیگران و جاودانه بودن می باشد. ازین رو اصالت و هویت از مسائلی است که در بسیاری از حوزه های علمی مرتبط با انسان توجه خاص بدان شده است، معماری و شهرسازی به دلیل تأثیرپذیری مستقیم از باورها و اندیشه انسانی ازجمله این موارد است. ویژگی ها و خصوصیاتی که برخاسته از باورها و بایدهای نشأت گرفته از ایرانی و اسلامی بودن است، از جمله اصلی ترین عوامل هویت ساز شهر تهران به شمار می رود. برای درک روند تغییرات هویتی تهران باید به بررسی چگونگی عوامل هویت ساز پرداخت در این نوشتار پس از بررسی معنای هویت از دیدگاه اندیشمندان و شهرسازان به بیان ویژگی های ایرانی و اسلامی سازنده شهر تهران پرداخته می شود. وجود یا عدم وجود این ویژگی ها در ساختار شهر تهران ما را به چگونگی سیر تحول هویت ایرانی اسلامی این شهر در گذر زمان رهنمون می شود. مقایسه ای بر پایه ویژگی های هویت ساز ایرانی اسلامی میان بناهایی که به عنوان نماد تهران در طی زمان شناخته شده اند، درک تغییرات هویتی را تسهیل می کند.