امدادرسانی در مدیریت بحران مبتنی بر تحلیل شبکه های پیچیده براساس نگاشت میدان های شهر قم (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

زمینه و هدف: در هر برهه ای از زمان و برای هر کشور، مدیریت بحران نقش عمده ای در مواقع حساس و ضروری ایفا می کند. هدف این پژوهش بررسی شیوه استفاده از فنون مبتنی بر شبکه های پیچیده در شرایط بحرانی و ایجاد گراف از راه های ارتباطی بین میدان های اصلی شهرها است. این پژوهش سعی دارد تا با بررسی بسته شدن یا از میان رفتن هریک از گره های اصلی در گراف، نسبت به تحلیل درست نقشه های شهری به شکلی نوین اقدام کند. روش: روش استفاده شده در این پژوهش پیمایش و پیاده سازی یک گراف پیچیده براساس نقشه شهر قم است که به دلیل پیچیدگی شهری گزینه مناسبی برای پایلوت یک شبکه پیچیده است. در این پژوهش از نرم افزار «سایتواسکیپ [1] » در فرایند تحلیل نقشه شهر و همچنین بررسی گراف نگاشت شده از روی نقشه، استفاده شد. داده های پژوهش بر مبنای نقشه شهری قم، اطلاعات میادین و وضعیت شهری است که به صورت مقطعی جمع آوری شد. یافته ها: براساس روش بکار گرفته شده در این پژوهش، میدان هایی که نقش کلیدی در مدیریت بحران شهر قم دارند، شناسایی و معرفی شد تا در مواقع ضروری بتوان با درنظرگرفتن اولویت این میدان ها، عملیات موثرتری برای کنترل بحران اجرا کرد. نتایج: با توجه به یافته های پژوهش، می توان دریافت که روش بکار گرفته شده برای کنترل و مدیریت بحران میدان های اصلی شهرها را می توان برای خطوط مترو، لوله های آبرسانی و گازرسانی، ایستگاه های آتش نشانی، حمل ونقل و از این دست نیز مورد استفاده قرار داد.