بررسی رابطه سلامت اجتماعی با رفتار شهروندی سازمانی (مورد مطالعه کارکنان فرماندهی انتظامی استان آذربایجان شرقی) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

زمینه و هدف: پلیس به عنوان یکی از سازمان هایی که با مردم در ارتباط است، باید در ارتقاء رفتار شهروندی سازمانی کارکنان اقدام کند. از این رو اولین گام، شناخت عوامل تأثیرگذار بر رفتار شهروندی است؛ یکی از این عوامل تأثیرگذار، سلامت اجتماعی است. در این تحقیق سعی شده با بیان مفهوم این دو متغیر، چگونگی ارتباط سلامت اجتماعی براساس شاخص های «شکوفایی، مشارکت، انسجام، همبستگی و پذیرش» به عنوان متغیر مستقل با رفتار شهروندی سازمانی براساس شاخص های «جوانمردی، فضیلت مدنی، احترام و تکریم، نوع دوستی و وظیفه شناسی» به عنوان متغیر وابسته سنجیده شود. روش: نمونه آماری از بین کارکنان فرماندهی انتظامی استان آذربایجان شرقی به تعداد 341 نفر انتخاب شد. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه سنجش سلامت اجتماعی براساس نظریه کییز و پرسش نامه رفتار شهروندی سازمانی براساس نظریه اورگان است که روایی آن ها توسط افراد خبره و متخصص مورد تأیید بوده و میزان پایایی برای پرسش نامه سلامت اجتماعی 76/0، برای پرسش نامه رفتار شهروندی سازمانی 79/0 و برای مجموع دو پرسش نامه 788/0 به دست آمد. یافته ها: بررسی استنباطی داده ها بیانگر وجود رابطه معنادار بین تمام فرضیه ها را نشان می دهد. همچنین آزمون معادلات ساختاری نشان می دهد بین برخی از شاخص های سلامت اجتماعی با خود این متغیر و کلیه شاخص های رفتار شهروندی سازمانی با این متغیر رابطه وجود دارد. همچنین بررسی نتایج آزمون واریانس یک سویه هم بیانگر نبود تفاوت بین متغیرهای جمعیت شناختی و میزان سلامت اجتماعی است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از تحلیل داده ها بیانگر آن است که سلامت اجتماعی بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان تأثیرگذار است. از این رو با بهبود سلامت اجتماعی کارکنان، ضمن ایجاد دلگرمی و دلبستگی در آنها نسبت به محیط کاری خود، وضعیت رفتار شهروندی سازمانی کارکنان برای افزایش کیفیت خدمات ارائه شده و بهره وری، بهبود خواهد یافت.