تحلیل فضایی و جانمایی کلانتری ها و ایستگاه های پلیس تهران بزرگ با استفاده از روش آنتروپی شانون (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

زمینه و هدف: مدیریت و آمایش مکانی(جانمایی) مناسب کلانتری ها یکی از مهمترین راهبردهای ناجا در دستیابی به نظم و امنیت می باشد. به همین منظور در هر منطقه انتظامی، متناسب با عوامل متعددی مانند جغرافیا، جمعیت و جرم، تعدادی کلانتری مستقر شده است. بر اساس مطالعات انجام شده و نظر اغلب کارشناسان انتظامی، در شهر تهران،  مکان گزینی اینگونه اماکن متناسب با اصول و معیار های(علمی – تجربی) مدیریت انتظامی انجام نشده است. لذا به منظور نمایاندن اهمیت این موضوع، در این تحقیق سعی شده است، تاثیر هر یک از این معیارها، از طریق روشهای کمی مورد ارزیابی و تحلیل قرار گیرد. روش : مرحله اول تحقیق: شامل شناسایی و دسته بندی شاخص ها و عوامل موثر در مکانیابی کلانتری ها از دو منظر جغرافیای طبیعی و انسانی می باشد. رویکرد تحقیق در این مرحله کیفی می باشد و داده ها با استفاده از ابزارهای مصاحبه با خبرگان، Focus Group و همچنین مطالعات کتابخانه ای(برای تدوین مبانی نظری شامل کتب، مجلات، مقالات، پایان نامه ها و اینترنت) با توجه به شرح وظایف کلانتری ها گردآوری شده است. مرحله دوم تحقیق:شامل تجزیه و تحلیل عوامل موثر در مکانیابی کلانتری ها است. ازاینرو رویکرد تحقیق کمی می باشد و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بوده است. مقادیر  پارامتر "عوامل موثر در مکان یابی کلانتری ها" از دو منظر جغرافیای طبیعی و انسانی که از طریق جامعه آماری تمام شمار ( شامل افراد خبره)، تکمیل گردیده است. در ادامه تحقیق، رتبه بندی عوامل با استفاده از آنتروپی شانون و همچنین آزمون فریدمن انجام گرفته است. یافته ها: با توجه به تحلیل صورت گرفته، "موقعیت قرارگیری" و " پوشش/ اشراف و  دسترس پذیری به منطقه" به ترتیب به عنوان مهمترین شاخص و پر اهمیت ترین عامل می باشند که لازم است مورد توجه ویژه فرماندهان و تصمیم گیران سازمان ناجا در تخصیص محل مناسب کلانتری ها، قرار گیرد. نتیجه گیری :نتایج تحقیق نشان داد که عوامل جغرافیایی موثر بر مکان یابی کلانتری ها از دو منظر جغرافیای طبیعی و انسانی قابل دسته بندی می باشند.با ارزش ترین شاخص "موقعیت قرارگیری" و سپس شاخص هایی مانند: "عوامل طبیعی"، "جغرافیای جرم"، "فاصله"، "همجواری و دسترسی" است. در ضمن موثرترین عوامل پوشش، اشراف و  دسترس پذیری به منطقه  و کم اهمیت ترین آنها عواملی از جمله سطح فرهنگی و سطح سواد جمعیت حوزه انتظامی می باشد.