بررسی تأثیر تعدیلی کیفیت حسابرسی بر رابطه بین کیفیت گزارشگری مالی و قیمت گذاری کمتر از واقع عرضه عمومی اولیه سهام (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر تعدیلی کیفیت حسابرسی بر رابطه بین کیفیت گزارشگری مالی و قیمت­گذاری کمتر از واقع عرضه عمومی اولیه سهام است. جامعه این پژوهش شرکت­های پذیرفته­شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران است. نمونه آماری متشکل از 230 شرکت در بازه زمانی 18 ساله برای سال­های 1380 تا 1397 می­باشد. داده­ها با استفاده از رگرسیون چندمتغیره و نرم­افزار ایویوز مورد تحلیل قرار گرفت. در راستای هدف مطالعه، ابتدا، طبق مدل اول پژوهش، تأثیر کیفیت گزارشگری مالی بر قیمت­گذاری کمتر از حد عرضه‌های اولیه عمومی سهام، بررسی شد. سپس، در مدل دوم تأثیر کیفیت حسابرسی به عنوان یک متغیر تعدیلی، بر رابطه بین کیفیت گزارشگری مالی و قیمت­گذاری کمتر از واقع عرضه عمومی اولیه سهام، برازش گردید. کیفیت حسابرسی در پژوهش حاضر شامل اندازه مؤسسه حسابرسی، دوره تصدی و نوع اظهارنظر حسابرس بود. نتایج پژوهش نشان داد که به طور متوسط 25 درصد عرضه‌های اولیه عمومی سهام در بازار سرمایه ایران کمتر از حد قیمت­گذاری می­شوند. افزون بر این، یافته­ها بیانگر این است که کیفیت گزارشگری مالی بر قیمت­گذاری کمتر از حد عرضه‌های اولیه عمومی سهام تأثیر منفی و معناداری دارد. به­عبارتی کیفیت بالای گزارشگری مالی، از قیمت­گذاری کمتر از حد عرضه‌های اولیه عمومی سهام جلوگیری می­کند. همچنین، مشخص شد که کیفیت حسابرسی از جنبه نوع اظهارنظر حسابرس رابطه بین کیفیت گزارشگری مالی و قیمت­گذاری کمتر از واقع عرضه عمومی اولیه سهام را تقویت می­کند. اما، جنبه­های اندازه موسسه حسابرسی و دوره تصدی حسابرس، رابطه مذکور را تعدیل نمی­کنند.