مدل توسعه سرمایه انسانی در وزارت نفت ایران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

منابع انسانی هر سازمان، با ارزش ترین عامل تولید و منبع اصلی زاینده مزیت رقابتی است و برنامه ریزی جهت توسعه و بهسازی آن امری ضروری است . این پژوهش به منظور ارائه مدلی برای توسعه سرمایه انسانی انجام گرفته است. این پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی- پیمایشی به شمار می رود که با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شده است. در مرحله اول، به منظور شناخت وزارت نفت از نظر وضعیت توسعه سرمایه انسانی و شناسایی عوامل تاثیرگذار بر آن، پرسشنامه باز تهیه شده و با تحلیل نتایج بدست آمده مدل مفهومی طراحی گردید. در ادامه به منظور استخراج روابط بین متغیرها، تعیین ضرایب وزنی شاخص ها و ارائه مدل ریاضی تحقیق، پرسشنامه دوم طراحی شد. پس از تایید روایی مدل طبق نظر صاحب نظران و خبرگان و تایید پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ، در بین تعدادی از خبرگان که بر اساس شرایط خاص خبرگی و به روش قضاوتی انتخاب شده بودند، توزیع گردید. داده های بدست آمده بر اساس رویکرد پویایی سیستم ها و با استفاده از نرم افزار ونسیم، به روش سناریو نویسی مورد تحلیل قرار گرفت. در مجموع تعداد شش سناریو در نظر گرفته شد که در میان آنها "بهبود توانایی کارکنان" به عنوان جذاب ترین سناریو و "بهبود برنامه های نرم افزاری آموزش و توسعه" و "بهبود اعتماد و روابط متقابل" به عنوان سناریوهای قوی پژوهش شناسایی گردید. نتایج نشان داد وزارت نفت برای توسعه سرمایه های انسانی خود باید در نخستین گام اقدام به توانمندسازی کارکنان نماید. از آنجایی که توانمندی دارای ابعاد عینی و ذهنی است، تقویت ظرفیت های روحی و اعتماد به نفس کارکنان باید با افزایش سطح مهارت و توانایی های تجربی آنان همراه شود تا سازمان به سطح قابل قبولی از بهره وری دست یابد