تحلیل خوشه ای جایگاه ایران در جهان مبتنی بر توسعه پایدار اقتصادی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

توسعه اقتصادی شامل فرآیند و خط مشی هایی است که در یک جامعه به منظور رفاه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مردم، به کار گرفته می شود. به منظور بررسی وضعیت توسعه اقتصادی در کشور و تعیین جایگاه ایران در بین دیگر کشورهای جهان، شاخص های اقتصادی ارائه شده بر روی سایت بانک جهانی مورد بررسی قرار گرفت، که با بکارگیری روش دلفی و استفاده از نظر خبرگان، 8 شاخص در وضعیت توسعه پایدار ایران، موثر شناخته شد. به منظور بررسی توسعه پایدار اقتصادی بر مبنای هشت شاخص منتخب (تولید ناخالص داخلی GDP))؛ صادرات کالا؛ واردات کالا؛ پس انداز ناخالص؛ درآمد سرانه؛ مالیات بر درآمد، سود و سود سرمایه؛ نقدینگی بخش خصوصی؛ قدرت خرید برابر)، دیتاها از بانک جهانی برای 186 کشور جهان، استخراج گردید. هدف از این پژوهش، بررسی وضعیت ایران بر مبنای هشت شاخص منتخبِ حوزه اقتصادی و تعیین جایگاه ایران در بین دیگر کشورهای جهان، با استفاده از تکنیک خوشه بندی؛ و سپس شناسایی شبیه ترین کشورها در طی 18 سال گذشته با وضعیت توسعه پایدار اقتصادی در ایران، است. یافته های پژوهش نشان می دهد، کشور ایران از منظر شاخص های اقتصادی توسعه پایدار بیشترین هم خوشه گی را با کشورهای اندونزی، ویتنام، سائوتومه و پرنسیپ دارد که 13 بار در طی سال های 1996 تا 2016، در یک گروه قرار گرفتند؛ و 7 بار با کشور نیجریه در یک خوشه قرار گرفته است؛ و با کشور کلمبیا و پاراگوئه 6 بار هم خوشه بوده است. در پایان بر مبنای یافته های پژوهش پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی ارائه شده است.