مقایسه اثربخشی آموزش راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کمک خواهی بر سازگاری تحصیلی دختران دوره متوسطه (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کمک خواهی بر سازگاری تحصیلی انجام شده است. روش پژوهش به صورت نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل و مرحله ی پیگیری یک ماهه بود. جامعه ی آماری شامل دانش آموزان پایه اول دبیرستان های دولتی دخترانه ناحیه 4 آموزش وپرورش شهر تبریز در سال تحصیلی 96-1395 بود. 60 دانش آموز با داشتن ملاک های ورود مشخص و به تصادف در 3 گروه 20 نفره (دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل) جایگزین شدند. دو گروه آزمایش به ترتیب آموزش راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کمک خواهی را هرکدام در ده جلسه 90 دقیقه ای دریافت کردند، اما گروه کنترل در این مدت هیچ مداخله ای را دریافت نکرد. هر دو گروه در پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری با استفاده از مقیاس سازگاری تحصیلی بیرز و گوسنز (2002) مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره درون گروهی-بین گروهی استفاده شد. یافته ها نشان داد که آموزش راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کمک خواهی به صورت معناداری باعث افزایش سازگاری تحصیلی می شود، اما این دو روش نسبت به یکدیگر تفاوت معناداری ندارند. همچنین اثرات آموزش راهبردهای مقابله با استرس و کمک خواهی بر رضایت تحصیلی ماندگار بود. پیشنهاد می شود که روان شناسان و مشاوران از برنامه آموزش راهبردهای مقابله با استرس و کمک خواهی برای افزایش سازگاری تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی استفاده کنند.