مدل یابی علی خلاقیت: نقش سبک های تعامل معلم-دانش آموز و نیازهای بنیادی روان شناختی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای نیازهای بنیادی روانشناختی بین سبکهای تعامل معلم و خلاقیت دانش آموزان می باشد. روش پژوهش، همبستگی از نوع تحلیل مسیر می باشد. جامعه آماری پژوهش، شامل دانش آموزان دختر پایه ی ششم دبستان منطقه یک شهر تهران بوده که نمونه ای به تعداد 250 نفر دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. دانش آموزان به پرسشنامه های خلاقیت عابدی(۱363)، نیازهای بنیادی روانشناختی دسی و ریان(2000) و سبکهای تعامل معلم و دانش آموز وبلز(1993) پاسخ دادند. قابلیت اطمینان هر یک از پرسشنامه ها از روش آلفای کرونباخ و روایی پرسشنامه ها به کمک تحلیل عاملی در حد مطلوب گزارش شده است. یافته های حاصل از تحلیل مسیر که توسط نرم افزار لیزرل انجام شد، نشان داد که از میان سبکهای تعامل معلم، 4 مدل از برازش خوبی برخوردار بود که از میان آنها رابطه میان دو سبک قدرت و رهبری معلم و عدم اطمینان معلم با واسطه گری نیازهای روانشناختی دانش آموزان با خلاقیت، منفی و معنادار است و رابطه دو سبک درک و فهم و مسئولیت و آزادی با واسطه گری مؤلفه های نیازهای روانشناختی با خلاقیت مثبت و معنادار است. نتایج حاکی از آن بود که نیازهای بنیادی روانشناختی متغیر واسطه ای مناسب بین سبک های قدرت و رهبری معلم، عدم اطمینان معلم، درک و فهم و مسئولیت و آزادی از میان سبکهای هشت گانه تعامل معلم با خلاقیت دانش آموزان محسوب می شوند.