ایران و امریکا در عراق: تنوع کنش ها (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

روابط ایران و امریکا در طول دهه های گذشته با تضادهای ایدئولوژیک و منازعات و رقابت های استراتژیک مهمی همراه بوده است. رقابت هایی که به خصوص در منطقه خاورمیانه تشدید شده و در برخی مواقع دو کشور را در آستانه رویارویی مستقیم نظامی قرارداده است. با این حال، نوع روابط ایران و امریکا در حوزه عراق، الگوی متفاوتی را نشان می دهد و بیانگر فاصله گرفتن دو طرف از منازعات و رقابت های استراتژیک کلان و تمایل به برخی همکاری های ضمنی و غیرمستقیم در این حوزه است. برخلاف دو دیدگاه کلان عمده مطرح شده در مورد روابط ایران و امریکا در عراق، یعنی تعاملات و همکاری های استراتژیک تمام عیار دو طرف یا رقابت و رویارویی کامل طرفین در عراق، در این نوشتار بر این موضوع تاکید می شود که به رغم تضادهای ایدئولوژیک و منازعات و رقابت های استراتژیک ایران و امریکا در خاورمیانه و تداوم نسبی رقابت ها در حوزه عراق، تنگناها و محدودیت های ژئوپلیتیک این حوزه و مواجه شدن تهران و واشینگتن با برخی تهدیدات مشترک، دو کشور را به سمت نوعی از همکاری های ضمنی و غیرمستقیم سوق داده است. در نتیجه با متاثر شدن اهداف و رقابت های استراتژیک ایران و امریکا در عراق از چالش ها و تهدیدات نوظهور ناشی از محیط ژئوپلیتیکی خاص عراق و تغییرات آن، بسترهای مهمی برای همکاری ضمنی بین ایران و امریکا در این حوزه بروز یافته است