مطالب مرتبط با کلیدواژه

مصرف گرایی


۶۱.

تغییر ملاک های عشق: چالش عشق در رویارویی با مدرنیته

کلیدواژه‌ها: عشق انقلاب صنعتی مصرف گرایی عشق مدرن مثلث عشق مدرنیته

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۳ تعداد دانلود : ۴۰۹
در جهان قبل از انقلاب صنعتی، عشق به مثابه تابویی در مقابل ارزشها و هنجارهای جامعه تلقی میشد و عامه مردم نه تنها از این حیث نمیتوانستند عاشق شوند، بلکه درک درستی هم از عشق نداشتند. اما پس از انقلاب صنعتی به علت تغییراتی که این انقلاب به وجود آورد، سطح دستمزد افراد بالاتر رفته و در نتیجه پول برای افراد معنای خاصی پیدا کرد. نتیجه این فرایند دستیابی افراد به سطوحی از رفاه بود که خود نیز منتج به درک عشق و عاشقی شد. پس از انقلاب صنعتی و با رشد شهرنشینی فردیت و آزادیهای فردی رشدی روزافزون به خود گرفتند، تا جایی که ارزش ها و هنجارهای اجتماعی جای خود را به فردیت دادند و در نهایت این فرایند اجازه عاشق شدن را به افراد میداد و افراد می توانستند برخلاف جوامع قبل از انقلاب صنعتی روابط خود را نه صرفاً بر ازدواج که بر عشق نیز بنا نهند. در این پژوهش با نمونه گیری هدفمند سه فیلم غرور و تعصب، ولنتیان غمگین و من قبل از تو مورد بررسی و تحلیل کیفی قرار گرفته شد. نتیجه این تحلیل ادعای مبنی بر تأثیر پول و ثروت بر عاشق شدن را تأیید میکند، به شکلی که در دوران اولیهای که عامه نیز میتوانستند عاشق شوند عشق، یک عشق کامل است، یعنی ویژگیهای مثلث عشق استرنبرگ را کمابیش و بدون عامل دیگری دارد. اما با فاصله گرفتن از سال های اولیه انقلاب صنعتی، ملاکهای دیگری بر عاشق شدن تحمیل شدند که عبارتند از پول و جذابیت جنسی. بنابراین، برای عاشق شدن و اثبات عشق به معشوق مهمترین راه، روی آوردن به خرید انواع کالاها و خدمات است. اما در ادامه ملاک دیگری نیز بر عاشق شده افزوده می شود به نام جذابیت جنسی؛ یعنی فرد برای آن که عاشق شود یا افرادی را عاشق خود کند، باید از نظر جنسی جذابیتی مسحورکننده داشته باشد.
۶۲.

رابطه فردگرایی با تأثیرات زیست محیطی مصرف در بین شهروندان ارومیه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ردپای اکولوژیک فردگرایی مصرف گرایی مادی گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۴۷۷
مقدمه: توسعه ی پایدار چالش بزرگی برای جوامع در حال توسعه است، چرا که شهروندان آن ها با سبک های زندگی مصرفی، فراتر از ظرفیت زیست محیطی شان از منابع طبیعی استفاده می کنند. چنین تأثیری که از آن تحت عنوان « ردپای اکولوژیک» یاد می شود، در کنار عوامل دیگر، تحت تأثیر عوامل ارزشی و نگرشی مانند فردگرایی، مادی گرایی و مصرف گرایی است. روش: روش تحقیق مورد استفاده در پژوهش حاضر از نوع توصیفی و همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شهروندان 15-65 سال شهر ارومیه بوده که از میان آنها 516 نفر با استفاده از نمونه گیری خوشه ای انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته اند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های ردپای اکولوژیک ترنر (2013)، مادی گرایی ریشینس (2004)، مصرف گرایی بیبین (1994) و فردگرایی استفاده شد. یافته ها: داده ها با استفاده از آزمون های مدل معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که متغیرهای فردگرایی (بصورت غیر مستقیم از طریق مصرف گرایی و مادی گرایی) و مادی گرایی (بصورت مستقیم)، اثری مثبت و معنی دار (در سطح معنی داری کمتر از 01/0) بر میزان ردپای اکولوژیک مصرف در بین شهروندان ارومیه ای دارند. بر اساس نتایج حاصل از برازش مدل مسیر، متغیرهای مستقل تحقیق حدود 20 درصد از تغییرات ردپای اکولوژیک را تبیین کردند. نتیجه گیری: جهت گیری های ارزشی فردگرایانه و مادی گرایانه از عوامل اصلی مؤثر بر ردپای اکولوژیک شهروندان است و ضروری است، جهت کاستن اندازه ردپا، مداخلات رسمی و غیررسمی آموزشی و فرهنگ سازی در دستور کار مسئولین امر قرار گیرد.
۶۳.

نقش آموزشی معلم در تحقق اقتصاد مقاومتی؛ با تأکید بر سبک زندگی ایرانی اسلامی

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی معلم تبلیغات مصرف گرایی اقتصاد مقاومتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۴ تعداد دانلود : ۲۸۱
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش معلم به عنوان رکن اساسی نظام آموزشی کشور در تحقق سبک زندگی ایرانی اسلامی متناسب با اقتصاد مقاومتی است. بدون شک یکی از مهم ترین جنبه های زندگی مردم یک کشور حوزه اقتصاد می باشد. اقتصاد کشور ما مانند خیلی از کشورهای در حال توسعه وابستگی زیادی به درآمدهای رانتیری دارد و به دلیل همین وابستگی و عدم توجه کافی به سایر بخش های مولد جامعه باعث شده که هرگاه این درآمدها به هر نحوی کاهش یابد، فشار زیادی بر مردم و اقتصاد کشور ایجاد شود. از حوزه های مهم در اقتصاد خانواده ها و سبک زندگی آنها هستند. روش مورد استفاده نظریه یادگیری اجتماعی بندورا می باشد که بر این باور است افراد در موقعیت های اجتماعی از طریق مشاهده رفتار دیگران سریع تر یاد می گیرند. وی اعتقاد دارد ما از انواع مختلف الگوها نه فقط از الگوهای زنده، بلکه از طریق الگوهای نمادین مانند تلویزیون، کتاب و ... نیز در حال آموختن هستیم. امروزه با گسترش جهانی شدن در ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و تکنولوژی شاهد تغییرات چشمگیر در جوامع مختلف هستیم. از مهمترین پیامدهای این هجوم، ترویج مصرف گرایی با پشتوانه تبلیغات وسیع می باشد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که الگو گرفتن از افراد و نمادهای مختلف توسط دانش آموزان در شکل گیری سبک زندگی آنان تأثیر گذار هست. همچنین جایگاه و نقش معلم در آگاهی دادن و الگو شدن برای دانش آموزان به منظور سرمشق گیری از سبک زندگی ایرانی اسلامی بسیار حائز اهمیت است.
۶۴.

تغییرات ارزشی خانواده و نقش آنها در کاهش باروری در خانواده ایرانی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: تغییرات ارزشی خانواده باروری مصرف گرایی فردگرایی ارزش فرزند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۳ تعداد دانلود : ۷۸۳
کنش های اجتماعی متأثر از ارزش های حاکم بر جامعه است. ازاین رو، دگرگونی کنش اجتماعی تابعی از تغییر ارزش های اجتماعی است. در این میان، خانواده یکی از کانون های مهم تغییرات ارزشی جامعه است که تغییرات آن در سایر حوزه های زندگی اجتماعی خود را نشان می دهد. دگرگونی های ارزشی خانواده ، از مؤلفه های مهم نظام فرهنگی جامعه است که شناخت آنها، در شناسایی دگرگونی های اجتماعی نقش دارد. کاهش باروری، به مثابه یک کنش، نیز متأثر از دگرگونی ارزش های خانوادگی است. باروری، رخدادی است که درون خانواده اتفاق می افتد؛ هرگونه تغییر در ارزش های خانواده، می تواند این رخداد را دگرگون سازد. این نوشتار در پی پاسخ به این پرسش است که تغییرات ارزشی خانواده، چه نقشی در کاهش باروری در خانواده ایرانی دارد؟ گردآوری داده ها، اسنادی و کتابخانه ای بوده و برای پردازش آنها، از روش توصیفی و تحلیلی بهره برده است. با این حال، برای مستند سازی یافته ها از روش تحلیل ثانویه آمار ها و نتایج پژوهش های پیشین نیز استفاده شده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که تغییرات ارزشی خانواده، از طریق گسترش فردگرایی، کاهش ارزش فرزندان، کاهش ترجیح جنسی، ضعف باورهای دینی، تغییر ارزش ازدواج و افزایش مصرف گرایی بر باروری مؤثر می باشد.
۶۵.

عوامل اجتماعی- فرهنگی موثر بر سیالیت روابط (مورد مطالعه: دانشجویان تحصیلات تکمیلی یزد)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: سیالیت پست مدرن جهانی شدن مصرف گرایی دانشجویان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸ تعداد دانلود : ۲۹۸
بسیاری از اندیشمندان دگرگونی ها دوران جدید را با عنوان پست مدرن معرفی می کنند در این دوران همه قطعیت ها و تعهدهای دوران سنت و مدرنیته به چالش کشیده می شود و عدم قطعیت و سیالیت، جایگزین ملاک های قبلی می شوند. انسان ها در روابط خود نوعی شکنندگی را تجربه می کنند که در این نوع شکنندگی هیچ تعهدی برای روابط خود با دیگران قائل نیست لذا نوعی سیالیت در روابط به وجود آمده است. این تحقیق به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته به دنبال بررسی تجربی عوامل اجتماعی – فرهنگی موثر بر سیالیت روابط در بین بود. جامعه آماری کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه یزد در سال 98 بوده تعداد 461 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان داد که میانگین سیالیت روابط در بین دانشجویان کمتر از میانگین مورد انتظار بود. همچنین بین مصرف گرایی، جهان گرایی فرهنگی، استفاده از وسایل ارتباط جمعی و دینداری با سیالیت روابط رابطه معنی داری وجود داشت. همچنین میانگین سیالیت روابط افراد مجرد بیشتر از افراد متاهل بود. بیش از 18 درصد واریانس متغیر سیالیت روابط توسط متغیرهای مصرف گرایی و جهانی شدن فرهنگی تبیین شد.
۶۶.

تأملی بر چالش های تربیت مبتنی بر هویت ایرانی اسلامی در مواجهه با فرهنگ مصرف گرا و نولیبرالیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۱۸۹
هدف این مقاله، بررسی انتقادی چالش های پیش روی تعلیم و تربیت ایران در مواجهه با فرهنگ مصرف گرای نولیبرالیسم است. از لحاظ روش شناختی این مقاله در زمره پژوهش های کیفی به شمار می رود که در آن از روش تحلیلی استنتاجی بهره برده شده است. برای این هدف، ابتدا فرهنگ مصرف گرای نولیبرالیسم مورد تحلیل قرار گرفته و سپس به پیامدهای این فرهنگ برای تعلیم و تربیت ایران پرداخته شده است. فردگرایی انحصارطلبانه، تجاری سازی، بازاری سازی، اقتصاد مبتنی بر شانس، افزایش رقابت و گسترش سیستم پاسخگویی به سبک بازارهای اقتصادی در نهادهای فرهنگی از جمله مبانی بسترساز فرهنگ مصرف گرای نولیبرالیسم هستند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که فرهنگ مصرف گرای نولیبرالیسم، با طبیعت مادی گرایی، فردگرایی انحصارطلب، زیاده خواهی، ایجاد محرومیت برای طبقات کم درآمد، تجمل پرستی، کاهش عاملیت انسان، ایجاد رقابت برای کسب ثروت و تبدیل ثروت به معیار ارزش گذاری، چالش های بنیادینی را برای تعلیم و تربیت ایران ایجاد می کند. احیای الگوی مصرف اسلامی، تقویت علوم انسانی و بهره گیری از آن برای نقد فرهنگ مصرف گرا و همگرایی نهادهای اجتماعی در پرورش هویت اسلامی از جمله راه های رهایی از فرهنگ مصرف گرای نولیبرالیسم است.
۶۷.

تحلیل مدل ساختاری ویژگی های شخصیتی و هویتی با مصرف گرایی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۰۸ تعداد دانلود : ۱۵۸
هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل مدل ساختاری ویژگی های شخصیتی و هویتی با مصرف گرایی است. روش پژوهش همبستگی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری است و جامعه آماری این پژوهش، شهروندان شهر اصفهان در سال 1392 بودند که از این جامعه، نمونه ای به حجم 200 نفر به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه های محقق ساخته ویژگی های شخصیتی هویتی و مصرف گرایی بوده است. تحلیل داده ها به روش همبستگی و رگرسیون همزمان و مدل یابی با نرم افزار Amos صورت گرفت. تحلیل یافته ها نشان داد که مصرف گرایی با شش متغیر شخصیتی ایده آل گرایی، هویت یافتگی، عزت نفس، ویژگی های شخصیت مرزی، نمایشی و وابسته همبستگی معناداری دارد. نتایج تحلیل رگرسیون همزمان نیز نشان داد که متغیرهای ایده آل طلبی و شخصیت مرزی قادر به پیش بینی رفتار مصرف گرایی در سطح 01/0 و متغیر شخصیت نمایشی و هویت یافتگی در سطح 05/0 قادر به پیش بینی اسراف است.
۶۸.

نقش دولت های استعماری در باز تعریف معماری مسکونی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۵۱۷ تعداد دانلود : ۲۱۱
مدرنیزاسیون طی یکصد سال گذشته، معماری مسکونی ایران را به فضایی مبهم کشانده که دولت های استعماری در آن نقش اساسی داشته اند. این مقاله بر آن است تا ابعاد این فرایند استعماری را در فضای معماری مسکونی بررسی کند. پرسش اصلی این است که چرا دولت های غربی در راستای اهداف استعماریِ خود، تغییر ساختار معماری مسکونی ایران و الزامات مربوط به خانه داری را هدف قرار داده اند. فرضیه این نوشتار با بررسی تاریخی تحلیلیِ اقدامات غرب و نیروهای محافظه کار داخلی آن است که برخورد چند بُعدی ایرانیان نسبت به ماهیت معماری مسکونی، نقش اساسی در باز تعریف ایده های مصرف گرایی، جنسیتی، طبقاتی و هویت ملی ایران داشته است. ترویج این عناصر هدف اصلی نیروهای استعماری بوده است. این پژوهش به شیوه ی کیفی مدوّن شده و در واکاوی پرسش مطرح در آن، گردآوری داده ها به طریق کتابخانه ای انجام پذیرفته و از روش تحلیلی بهره جسته است.
۶۹.

بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر برتخریب محیط زیست (مورد مطالعه: جوانان شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تخریب محیط زیست مصرف گرایی دینداری جوانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۲ تعداد دانلود : ۲۱۹
روند تخریب محیط زیست و اتلاف منابع طبیعی در جهان، یکی از مهم ترین واقعیت های روزگار ما را تشکیل می دهد. امروزه مسائل زیست محیطی دارای مفهوم اجتماعی اند .تخریب محیط زیست به عوامل زیادی ارتباط دارد که مهمترین آن عوامل اجتماعی وفرهنگی می باشد. در این تحقیق تلاش شد تاثیر عوامل اجتماعی فرهنگی بر تخریب محیط زیست شهر تهران مورد بررسی قرار گیرد . مطالعه حاضر از نظر هدف ، کاربردی و از نظر روش پیمایشی است . جامعه آماری این پژوهش ،جوانان بین 18- 35 سال ساکن مناطق (2-6-10-13-17 ) کلان شهر تهران می باشد .حداقل حجم نمونه برای تکمیل پرسشنامه های این پژوهش 453 نفر از جوانان در نظر گرفته شده که به روش سهمیه ای انتخاب گردیده و پرسشنامه در میان آنان توزیع گردید . تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارsamle power انجام شد. یافته ها نشان داد که بین همه متغیرهای مستقل پژوهش با متغیر تخریب محیط زیست رابطه معناداری وجود دارد (05/0 ≥ Sig). با توجه به مقادیر ضریب پیرسون می توان گفت رابطه متغیرهای طبقه اجتماعی، دانش زیست محیطی و سرمایه فرهنگی با متغیر تخریب محیط زیست ضعیف و معکوس برآورد شده است. در حالیکه رابطه متغیرهای مصرف گرایی و میزان دینداری با تخریب محیط زیست به ترتیب متوسط، ضعیف و مستقیم است.
۷۰.

پیوند فرهنگ شهرت و مصرف گرایی در برنامه شام ایرانی 2(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سلبریتی مصرف گرایی ژانر واقع نما فرهنگ شهرت سبک زندگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹ تعداد دانلود : ۱۷۹
ین پژوهش، با هدف شناخت ابعاد اصلی نمایش مصرف سلبریتی ها به مطالعه یکی از برنامه های واقع نمای سلبریتی محور در زیرگونه سبک زندگی به نام شام ایرانی 2 پرداخته است. در مبانی نظری از مفهوم مصرف آشکار یا تظاهری تورستین وبلن ، در روش از تحلیل محتوای کیفی، برای ارائه یک طبقه بندی کلی و از نشانه شناسی جان فیسک برای تحلیل دقیق تر استفاده شد. از پرسش های مهم پژوهش، این است که این برنامه چگونه در سطوح واقعیت و بازنمایی، ایدئولوژی مصرف گرایی را ترویج می کند. با تفکیک برنامه، به دو بخش اصلی محیط بیرون از منزل (شامل خرید، ماشین، اطراف منزل میزبان و فضای کلی شهر) و محیط داخل منزل (شامل آشپزخانه، ورود و پذیرایی، پشت میز غذا و امتیازدهی) روشن شد که چطور در هر بخش، رمزگان سطح واقعیت و سطح بازنمایی، با هم ترکیب شده تا کلان روایت و ایدئولوژی مصرف گرایی را منتقل کنند. نتایج پژوهش نشان می دهد که مقوله مصرف نمایشی افراد مشهور، در چهار بُعد اصلی بدن، پوشش، غذا و لوازم منزل، به مخاطب عرضه می شود
۷۱.

تحلیل تماتیک استفاده دانشجویان دختر از لوازم و الگوهای آرایشی نوین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آرایش سبک زندگی مصرف گرایی زیبایی مدیریت بدن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۲۵۷
آرایش و زیبایی پدیده ای است که امروزه در جوامع به آن اهمیت زیادی داده می شود. گسترش الگوهای نوین آرایشی و گرایش هر چه بیشتر زنان و دختران جوان به سمت استفاده از این لوازم و الگوها از مسائلی است که قابل تأمل و بررسی می-باشد. بر این اساس، این پژوهش به بررسی دلایل گرایش دانشجویان دختر به لوازم و الگوهای آرایشی پرداخته است. پژوهش حاضر، از نوع کاربردی است. در این پژوهش، برای پاسخ گویی به سؤال های پژوهشی از رویکرد کیفی و روش تحلیل تماتیک استفاده شد. مشارکت کنندگان در این مطالعه دانشجویان دختر دانشگاه دولتی یاسوج در سال تحصیلی96-1395 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند با 30 نفر از آنان مصاحبه کیفی صورت گرفته است. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از روش مقوله بندی صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان داد مهمترین دلایل گرایش دانشجویان به لوازم و الگوهای آرایشی، در قالب مقوله های بدست آمده شامل «نگرش و هویت جنسیتی»، «کارکرد مدگرایانه وسایل ارتباط جمعی»، «مرجع بودن و نفوذ اجتماعی گروه همسالان» ، «دغدغه درونی» و «دوگانه ظاهرگرایی و اخلاق مداری مردان» بودند.
۷۲.

واکاوی عوامل مؤثر بر مصرف گرایی لوازم آرایشی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مصرف گرایی لوازم آرایش بستر اجتماعی کنشگر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱ تعداد دانلود : ۲۱۰
پرسش اصلی این پژوهش آن است که چه عواملی بر مصرف گرایی لوازم آرایشی در ایران تأثیرگذارند. روش این پژوهش ترکیبی از روش های تحلیل اسناد و مرور نظام مند، مطالعه اسنادی و تاریخی، فراتحلیل و مصاحبه بوده است. ترکیب و تجمیع داده های مکمل از یافته های منابع مختلف به عوامل مختلفی که در این پدیده دخیل هستند منتهی شد. دسته بندی این عوامل ذیل سه دسته تقویت کننده، تسهیلگر و موانع در این جهت بود که به تفکیکی مناسب از عوامل منجر شود و از این طریق عوامل کلیدی تر استخراج و معرفی شوند. بستر و ارزش های اجتماعی فرهنگی، نقش کنشگر، و تأثیر رسانه ها را می توان به عنوان عوامل مهم تر در این حوزه مطرح کرد. درواقع، شرایط و بستر اجتماعی عامل مهمی در سوق دادن افراد به مصرف لوازم آرایش به عنوان انتخاب، جایگزین یا اجبار است. از طرفی، این کنشگر است که گاهی فعالانه یا منفعل به سمت مصرف لوازم آرایشی می رود که در این مقوله سهم رسانه مشهود است. در حالتی مطلوب، اگر ارزش ها و بستر جامعه بر شایسته سالاری مبتنی باشند و کنشگر هم کاملاً آگاهانه از کارکردهای مطلوب لوازم آرایشی استفاده کند، آرایش کردن و مصرف لوازم آرایش به عنوان پدیده ای با کارکرد بهینه و مطلوب و همسو با تقویت ارزش ها و هنجارهای اجتماعی موردنظر قرار می گیرد و این امر به پیشگیری از افراط در مصرف گرایی در این حوزه منجر خواهد شد.
۷۳.

بررسی نقش آموزش از طریق کارگزارهای بومی و غیربومی اجتماعی شدن در مصرف گرایی (مطالعه: دانش آموزان دختر 13-18 ساله شهرستان شفت)

کلیدواژه‌ها: آموزش اجتماعی شدن کارگزار بومی کارگزار غیربومی مصرف گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۱۲۷
مقاله حاضر با هدف بررسی نقش آموزش از طریق کارگزارهای بومی و غیربومی اجتماعی شدن در مصرف گرایی دانش آموزان نوجوان شهرستان شفت با رویکردی تفسیرگرایانه انجام پذیرفته است. ازاین رو ازنظریات اجتماعی شدن و مصرف نظریه پردازانی مانند بودریلار، سیمل، فرُم، مید، بلومر و کولی استفاده شده است. داده ها از طریق روش کتابخانه ای، میدانی و پیمایش و فنون فیش برداری، مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه جمع آوری و تحلیل گردید. جامعه آماری در مطالعه پیمایشی این پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر گروه سنی 18-13ساله شهرستان شفت با تعداد 1693 نفر تشکیل دادند که از این تعداد با استفاده از فرمول حجم نمونه کوکران 313 نفر با شیوه نمونه گیری طبقه بندی نسبی انتخاب شدند. نمونه گیری در مطالعه کیفی نیز با فنون مصاحبه و مشاهده به شیوه نظری در منطقه شفت انجام گردیده است. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد بین اجتماعی شدن از طریق کارگزارهایی چون نگرش معلمان به مصرف گرایی، ارتباط با گروه همسالان، مدگرایی، رسانه های جمعی و گردشگران و مقوله مصرف گرایی دانش آموزان رابطه وجود دارد. نتایج مطالعه ثانویه کیفی در تلفیق با پژوهش کمی نشان داد آموزش از طریق میانجی ها یا کارگزارهای بومی مانند نگرش معلمان و گروه همسالان و کارگزارهای غیربومی مانند نقش گردشگران و رسانه های جمعی بر مصرف گرایی مؤثر است.
۷۴.

نمودهای مصرف گرایی تمایزطلبانه و نمایشی در شبکه اجتماعی اینستاگرام

کلیدواژه‌ها: مصرف گرایی مصرف تمایزطلبانه مصرف نمایشی اینستاگرام نتنوگرافی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۲ تعداد دانلود : ۳۳۶
در جامعه نوین به مدد استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و به ویژه اینستاگرام، سبک جدیدی از مصرف و مانورمصرف شکل گرفته است؛ به تبع آن، افراد نیز با حضور در این فضاها نوع جدیدی از مصرف تمایز طلبانه را به رخ می کشند. پژوهش حاضر با هدف ارائه یک سنخ شناسی از مصرف گرایی در شبکه مجازی اینستاگرام انجام شده است. این پژوهش با استفاده از روش کیفی و نتنوگرافی صورت گرفته و داده ها با استفاده از تحلیل تماتیک، تجزیه و تحلیل شده اند. در این پژوهش سعی شده به تحلیل محتوای پست های پربازدید ده صفحه با تعداد دنبال کننده بالا، پرداخته شود؛ بنابراین در ابتدا فهرستی از هشتگ های مرتبط تهیه و سپس با جستجو در اینستاگرام، صفحات با تعدادنبال کننده بالا بصورت هدفمند انتخاب شده و در ادامه پست های پربازدید بصورت تصادفی مورد بررسی قرار گرفتند. با توجه به تحلیل محتوای کیفی پست های انتخاب شده در صفحات مورد بررسی، می توان بازنمایی مصرف را در سه مقوله و سنخ دسته بندی نمود: الف) جلال طلب ها (نمایشگران ابهت و ثروت، خلاقیت و تلفیق خلاقیت و ثروت اند)، ب) جمال طلب ها (نمایشگران جذابیت و دلربایی، پروژه محوری بدن و بازآفرینی آن و تلفیق سیلقه و ثروت اند.)، ج) لذت خواهان (نمایشگران هیجان، سبک زندگی ماجراجویانه و نمایش گران لذت اند.).
۷۵.

شبکه های اجتماعی مجازی و الگوی مصرف شهروندان تهرانی

کلیدواژه‌ها: الگوی مصرف شبکه های اجتماعی مجازی مصرف گرایی سبک زندگی و شهروندان تهرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۱۴۶
هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه میان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی شهروندان تهرانی و الگوی مصرف آنها بوده است. چهارچوب نظری بر مبنای آرای نظریه پردازانی چون وبلن، گیدنز و بوردیو تدوین شده است و تلاش شده تا با بهره گیری از نظریه های این افراد و استفاده از مفاهیم و متغیرهای طرح شده در نظریه های آنها، مدل نظری پژوهش تدوین گردد و با طرح فرضیه های مستخرج از مدل در طول پژوهش به آزمون آنها اقدام گردد. رویکرد پژوهش حاضر، کمّی و روش پژوهش از نظر مسیر، توصیفی- تبیینی و از نظر هدف، کاربردی است. اطلاعات با استفاده از روش پیمایش و بهره گیری از ابزار پرسشنامه گردآوری شده است. جامعه آماری پژوهش شامل شهروندان بالای پانزده سال شهر تهران بوده که با استفاده از فرمول برآورد حجم نمونه، با 600 نفر از آنها گفت وگو شد. در بُعد عینیِ موضوع مورد مطالعه، نتایج نشان داد که مصرف فرهنگی از جمله متغیرهای تأثیرگذار در الگوی مصرف شهروندان است و علاوه بر آن، رابطه معناداری نیز میان مصرف فرهنگی و میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی وجود دارد. از سوی دیگر، بین استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و الگوی مصرف پوشاک شهروندان تهرانی نیز رابطه وجود دارد. همچنین میزان استفاده شهروندان تهرانی از شبکه های اجتماعی مجازی بر پوشش آنها و نحوه خرید آنها تأثیرگذار بوده است. نتایج به دست آمده در بُعد ذهنیِ موضوع مورد مطالعه نیز بیانگر این است که میزان استفاده از شبکه های اجتماعی بر ارزش ها و نگرش های اجتماعی شهروندان تهرانی مبنی بر گرایش به مصرف گرایی، اثرگذار بوده است.
۷۶.

بازنمایی اسطوره ای بودن برج میلاد با استفاده از نشانه شناسی رولان بارت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برج میلاد رولان بارت اسطوره مصرف گرایی سراسر بین هویت شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۲ تعداد دانلود : ۲۴۴
نماد و نشانه های شهری، جزوی لاینفک از تحلیل و خوانش ریخت شناسی و معنا و لایه های مختلف شهر می باشد، اما خوانش نشانه های شهری بدون در نظر گرفتن بافت و متنی که نشانه در آن قرار دارد و تعامل آن نشانه با سایر نشانه های بیرون و درون متن خوددارند؛ اعم از ساکنان و شهروندانی که نماد شهری را مصرف می کند، تاریخ وقایعی که نماد شهری آن را تجربه کرده است، غیرممکن است.تحلیل نشانه شناسی برج میلاد در راستای بررسی وقایع و تحولاتی است که در سال ها و دهه های گذشته در سیاست و حکمرانی کشور روی داده است و خود را در بستر شهری و در قالب نمادین بروز داده است. این تحقیق با استفاده از روش نشانه شناسی رولان بارت به بازخوانی و تفسیر برج میلاد در جهت فهم و شناخت این تغییر و تحولات می پردازد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که مصرف گرایی و تجمل گرایی، آرایه هایی هستند که اسطوره برج میلاد را تزیین می کنند و به سان سراسربینی که دارای قدرت تحکم و تزریق هنجارهایی از بالا می باشد، مصرف گرایی را بر جامعه حکمفرما کرده است و افراد جامعه را به سوی این ارزش فرا می خواند و در این مسیر مورد نظارت قرار می دهد و کسانی که از این قاعده پیروی نمی کنند، را مورد بازخواست قرار می دهد.لذا هویت شهری در تهران، با مصرف و اسطوره سازی حول برج میلاد وجزیی از آن شدن شکل می گیرد که بخش زیادی از افراد را از این احساس تعلق، بیرون می راند.
۷۷.

بررسی پیامدهای اجتماعی و امنیتی مصرف اینستاگرام (مورد مطالعه: زنان استان سمنان)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: شبکه اجتماعی اینستاگرام مصرف گرایی مدیریت بدن زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۲۵
امروزه رسانه ها نقش مهمی در ادراک ما از دنیای پیرامون ایفا می کنند.در حال حاضر شبکه اجتماعی اینستاگرام یکی از محبوب ترین رسانه های مورد استفاده در بین مردم ایران است و اقشار گوناگون جامعه از جمله زنان با اهداف مختلف(کسب درآمد،سرگرمی و غیره) از آن بهره می برند.به همین منظور این پژوهش با هدف شناسایی پیامدهای اجتماعی و امنیتی میزان استفاده افراد(زنان استان) از شبکه اجتماعی اینستاگرام طراحی شد.به منظور انجام پژوهش یک پرسش نامه محقق ساخته طراحی و سپس با بهره گیری از شیوه نمونه گیری اتفاقی(در دسترس) ابزار گردآوری داده ها در بین 400نفر از زنان 59-18 سال چهار شهرستان سمنان،دامغان،شاهرود و گرمسار توزیع شد.نرم افزار مورد استفاده در این پژوش spss 23 بود.نتایج حاصل از تحقیق نشان داد بین میزان استفاده از اینستاگرام با مدیریت بدن(224:r)حجاب(بدحجابی)(0/219:r)، انفعال سیاسی(0/166 r: )،مد و مصرف گرایی(0/151:r) و دینداری افراد(0/265 -:r) رابطه معنادار وجود دارد. علاوه بر این نتایج پژوهش از معنادار نبودن رابطه بین میزان استفاده از اینستاگرام با احساس امنیت اجتماعی افراد(sig:0/423 ) حکایت داشت.
۷۸.

تبیین جامعه شناختی رفتارهای زیست محیطی جوانان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رفتارهای زیست محیطی جوانی دین داری مصرف گرایی آگاهی زیست محیطی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۸ تعداد دانلود : ۱۸۰
در حال حاضر مسائل زیست محیطی، چالشی فراگیر و جهانی قلمداد می شود. رفتارهای زیست محیطی انسان به عنوان یکی از مهم ترین عوامل مؤثر بر محیط زیست، مدنظر بسیاری از اندیشمندان، پژوهشگران و محیط گرایان قرار گرفته است. در همین راستا جامعه شناسان تحلیل و بررسی مسائل زیست محیطی را نیازمند مطالعات جامعه شناختی و راه حل های اجتماعی می دانند. پژوهش حاضر در چارچوب رویکرد کمی و با هدف تبیین جامعه شناختی رفتارهای زیست محیطی جوانان شهر تهران انجام شد. روش استفاده شده در این پژوهش، پیمایش و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود. جامعه آماری پژوهش، جوانان 18-35 ساله شهر تهران بودند که 453 نفر از آن ها در مناطق مختلف شهر و با مدنظر قراردادن وضعیت توسعه یافتگی این مناطق به عنوان نمونه انتخاب شده و با استفاده از شیوه نمونه گیری سهمیه ای مطالعه شدند. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. یافته های توصیفی پژوهش نشان دهنده وضعیت نسبتاً مطلوب رفتار زیست محیطی در بین افراد مطالعه شده است. یافته های استنباطی پژوهش بیانگر این است که متغیرهای مستقل پژوهش (طبقه اجتماعی، سرمایه فرهنگی، سطح دین داری، مصرف گرایی و آگاهی زیست محیطی) درمجموع 26درصد توان تبیین واریانس متغیر رفتار زیست محیطی را در بین افراد مطالعه شده دارند. اثر همه متغیرهای مستقل به جز متغیر سرمایه فرهنگی بر متغیر رفتار مخرب زیست محیطی به لحاظ آماری معنادار است. شایان ذکر است اثر متغیرهای طبقه اجتماعی و آگاهی زیست محیطی بر رفتار مخرب زیست محیطی معکوس و اثر متغیرهای مصرف گرایی و سطح دین داری بر این متغیر مستقیم است. متغیر طبقه اجتماعی نیز به صورت غیرمستقیم و با میانجی گری متغیر دین داری بر رفتار مخرب زیست محیطی اثر معکوس دارد.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      
۷۹.

گذشته به مثابه کالای مصرفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جامعه مدرن کالای شأن زا ماده باستان شناختی مصرف گرایی موزه هنر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴ تعداد دانلود : ۱۶۸
مدرنیسم نسبت انسان را با گذشته تغییر داد، انسانی که خود را حاصل فرایندی اسطوره ای و زمان را موجودیتی ازلی _ ابدی می دانست ناگاه با وجه مادی و شک برانگیز تاریخ مواجه شد، با پرسش ما از کجا آمده ایم؟ انسان مدرن گذشته را به مثابه ابژه ای در نظر می گیرد که باید مورد واکاوی قرار گیرد. از این رو او نخستین انسان تاریخی است که دست به کاوش در خود و بقایایش می زند. از این واکاوی مواد فرهنگی به دست می آیند، موزه برای نمایش این آثار ساخته می شود تا چشم مخاطبان را روی کالاهایی خاص و تمایزساز باز کند. از سوی دیگر جامعه مدرن جامعه ای به شدت مصرف گرا است. برای انسان مدرن، گذشته نیز چون دیگر چیزها به مصرف می رسد، گاه چون کالایی شان زا، گاه در شکل هویتی برساخته از پیشینه و گاه در قالب هنری؛ اما جامعه مصرفی با انبوهی از زباله هایی از گذشته که توسط باستان شناس به دست می آید مواجه است، حال این جامعه مصرفی با این دست مواد که بیشترشان شانس آن را نیز ندارند که پشت شیشه های ویترین قرار بگیرند چه خواهد کرد؟ آیا ماهیتاً این ”چیزها“ی تاریخ مند خود به زباله تبدیل نخواهد شد؟ این پرسش اصلی ترین سؤال مقاله حاضر است.
۸۰.

تهران در محاصره سرمایه داری: مطالعه موردی مجتمع تجاری، فرهنگی، تفریحی کوروش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انسان شناسی تفسیری تصویر شهر تهران سرمایه داری مال مردم نگاری مرکز خرید مصرف گرایی نئولیبرالیسم‏

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۲۰
این پژوهش مردم نگارانه سعی دارد با تکیه بر انسان شناسی تفسیری روایتی از چگونگی شکل گیری تصویر شهر تهران معاصر از طریق کار میدانی در یکی از نمادهای اخیر آن، کوروش مال ارائه دهد. انسان شناسی تفسیری فرهنگ را مجموعه ای از معانی می داند که از خلال نمادها تفسیر می شود و از طریق تجزیه و تحلیل رویدادها و دسترسی به نشانه ها سعی در روشن کردن آن چیزی دارد که در میدان می گذرد. مجتمع تجاری، تفریحی، فرهنگی کورش با بیش از 500 واحد تجاری، 14 سالن سینما، شهربازی، رستوران و کافی شاپ از بزرگ ترین و به نام ترین مراکز تجاری کشور در منطقه 5 شهرداری تهران واقع شده است. این روایت مردم نگارانه به دیدگاه سرمایه داران و سیاست گذاران سازنده مجتمع کورش ، مصرف کنندگان فضا و خدمات آن و تصویری شکل گرفته از از تهران با محوریت این گونه مجتمع ها می پردازد. پژوهش با استفاده از فنون مصاحبه با اطلاع رسانان و مشاهده مشارکتی تلاش می کند تا فرآیند ساخت و ایجاد رضایت برای مردم و بدیهی انگاشتن این فرآیند را توصیف کند.