مطالب مرتبط با کلیدواژه
۱.
۲.
۳.
۴.
۵.
۶.
۷.
۹.
۱۰.
۱۱.
۱۲.
۱۳.
۱۴.
۱۵.
۱۶.
۱۷.
۱۸.
۱۹.
۲۰.
چهارمحال و بختیاری
حوزه های تخصصی:
در دهه جاری استفاده از راهبرد گردشگری روستایی جهت فراخوانی محتوی توسعه به مناطق روستایی، در کشورهای جهان سوم مورد توجه قرارگرفته است. در کشور ایران نیز به دلیل تعدد، پراکنش و پتانسیل مناطق روستایی، استفاده از این راهبرد در دستور کار دولتمردان قرار دارد. برای بهره مندی از ابعاد مثبت پدیده گردشگری، تحلیل شرایط موجود جامعه میزبان الزامی است. از اینرو در این مطالعه با استفاده از تکنیک SWOT وضعیت گردشگری روستایی در روستاهای هدف گردشگری استان چهار محال و بختیاری مشخص و وزن هر کدام از ارکان چهارگانه SWOT در گردشگری روستایی سنجیده شده است. جامعه آماری این مطالعه شامل هجده نفر از کارشناسان و مسئولین مرتبط با علوم توسعه روستایی و گردشگری بوده است. نتایج نشان می دهد میزان محدودیت ها (شامل نقاط ضعف و تهدید) با امتیاز 69/57 در سطح بالاتری نسبت به میزان مزیت ها (شامل نقاط قوت و فرصت ها) با امتیاز 31/55 می باشد. اگرچه مولفه به وجود آمدن مراکز گردشگر پذیر در نقاط دیگر به عنوان مهم ترین مولفه تهدید مشخص شد اما به دلیل نامناسب بودن زیرساخت های گردشگری همچون راه دسترسی، اماکن اقامتی و تسهیلات رفاهی و همچنین شناخت نادرست گردشگران از گردشگری روستایی در روستاهای موردمطالعه، همین مولفه موجب تخفیف آسیب پذیری و نیز کاهش تخریب طبیعت بکر و چشم اندازهای زیبا به عنوان مهمترین مولفه قوت توسعه گردشگری روستایی شده است.
پایش خشک سالی با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده مطالعه موردی استان چهارمحال بختیاری
حوزه های تخصصی:
خشک سالی یکی از پدیده های آب و هوایی و از جمله رخدادهای مصیبت باری است که هر ساله خسارت های زیادی را باعث می شود. یکی از راه های تعدیل خشک سالی، ارزیابی و پایش خشک سالی بر اساس شاخص هایی است که بتوان بر اساس آن میزان شدت و تداوم آن را در یک منطقه تعیین نمود. در مقاله حاضر روند خشک سالی (شدت، تداوم و سطح درگیر با خشک سالی) در استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده برای بازه های زمانی 3، 6، 12، 24 و 48 ماهه مورد مطالعه قرار گرفته است. ویژگی این روش کمک می کند تا کمی از رخدادهای خشک سالی را در مکان ها و مقیاس های زمانی متفاوت مقایسه کنیم. به منظور پایش خشک سالی از اطلاعات بارندگی ماهانه ایستگاه های سینوپتیک و اقلیم شناسی استان طی دوره آماری 2001 - 1960 استفاده شد. با استفاده از نرم افزار کامپیوتری SPI محاسبات مربوط به شاخص بارش استاندارد شده انجام گرفت؛ نتایج بررسی ها نشان داد که فراوانی رخداد دوره های خشک کوتاه مدت (سه ماهه) در کلیه ایستگاه ها بیشتر از 80 مورد است، در حالی که فراوانی رخداد دوره های خشک بلندمدت در مقیاس های زمانی 12، 24 و 48 ماهه خیلی کمتر می باشد، همچنین تداوم دوره های خشک در بازه های زمانی 12، 24 و 48 ماهه نسبت به بازه های زمانی 3 و 6 .ماهه خیلی بیشتر است. بنابراین برای برگشت به حالت نرمال در مورد خشک سالی های هیدرولوژیکی (آب های زیرزمینی و سطحی) ماه ها زمان نیاز است در حالی که برای بـازه های کوتاه مدت3 و 6 ماهه (خشک سالی های کشاورزی و رطوبت خاک) بارش های روزانه می توانــــداوضاع را تعدیل کند تا به حالت نرمال برگشت نماید. این بازه های زمانی برخورد خشک سالی را نسبت به دست رسی منابع مختلف آب بازگو می نماید. واکنش رطوبت خاک نسبت به نابهنجاری بارش کوتاه مدت است در حالی که پاسخ آب های زیرزمینی، جریان رودخانه ها و ذخیره منابع آبی نسبت به کمبود بارش، فرآیندی بلند مدت است.
تحلیل عوامل موثر بر توسعه گردشگری روستایی از دیدگاه روستاییان استان چهارمحال و بختیاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
گردشگری از مهمترین فعالیت های انسان معاصر است که همراه با بوجود آوردن تغییراتی شگرف در سیمای زمین، اوضاع سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و روش زندگی انسان ها را دگرگون می سازد. همچنین این مقوله یکی از عوامل بسیار مهم در راستای تبادل فرهنگی و آشنایی با ملل دیگر از ابعاد متعدد طبیعی، فرهنگی و. .. می باشد، یکی از انواع مهم گردشگری، گردشگری روستایی می باشد، که امروزه جایگاه بسیار بالایی در مطالعات مربوط به توریسم و گردشگری به خود اختصاص داده است. هدف کلی از انجام این تحقیق، تحلیل عوامل موثر بر توسعه گردشگری روستایی از دیدگاه روستائیان استان چهارمحال و بختیاری بود. پژوهش حاضر با روش توصیفی – پیمایشی در روستاهای هدف گردشگری در استان چهارمحال و بختیاری به انجام رسیده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه روستاییان روستاهای هدف گردشگری استان چهارمحال و بختیاری بود (21548 N= )، که تعداد 264 نفر(سرپرست) از آن ها براساس جدول بارتلت، به عنوان نمونه آماری تعیین و از روش تصادفی منظم یا سیستماتیک انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه ای روا و پایا گردآوری و با استفاده از نرم افزار SPSS 15 و EXCEL تجزیه و تحلیل شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که هفت عامل برنامه ریزی دولتی، مشارکت، فرهنگی – اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی و محیط زیست، امنیت و آرامش و تبلیغات و سودمندی در مجموع 04/72 درصد واریانس عوامل موثر بر توسعه گردشگری در این استان را تبیین کرده اند. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه نشان داد که شش متغیر عامل برنامه ریزی دولتی، مشارکت، فرهنگی – اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی و محیط زیست، امنیت و آرامش در شش گام وارد معادله شدند و در مجموع 2/67 درصد از تغییرات متغییر وابسته تحقیق را تبیین کردند.
شناسایی الگوهای ریزش بارش های سنگین در استان چهارمحال و بختیاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
وقوع بارش های سنگین با الگوهای همدید سطوح فوقانی جو در ارتباط است. این مطالعه ارتباط بین بارش های سنگین در استان چهارمحال و بختیاری و آرایش الگوهای فوقانی جو را بررسی می کند. برای شناسایی الگو های ریزش بارش های سنگین ده مورد از بارش های شدید (بیشتر از 50 میلی متر) و فراگیر اتفاق افتاده در طول دورة آماری انتخاب و بررسی شده است. برای این منظور، از آمار بارش ایستگاه های تحت مطالعه و همچنین نقشه های سطح زمین، سطح 500 هکتوپاسکال، نقشه های وزش رطوبتی، امگا و تاوایی استفاده شده است. برای تعیین ناپایداری ها، شاخص های ناپایداری شولتر و ki در ایستگاه های اصفهان و اهواز مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد الگوی غالب ریزش بارش های سنگین در استان توقف چند روزة سیستم های باران زاست. دلیل این توقف نیز تشکیل سیستم مانع در تراز 500 هکتوپاسکال بر روی اروپاست که سبب می شود در شرق این سیستم مانع سرد چال عمیقی تشکیل شود و با ریزش هوای سرد از عرض های بالاتر موجب فرارفت هوای گرم و مرطوب عرض های پایین می شود. ترکیب کم فشار سودانی با کم فشار مدیترانه ای باعث تقویت کم فشار سودانی می شود و با دریافت رطوبت از دریای سرخ، دریای عرب و خلیج فارس، بارش های سنگین در منطقه رخ می دهد. در ایستگاه های واقع در دامنه های زرد کوه، حرکت توده های هوا بر روی ارتفاعات باعث افزایش ناپایداری و شدت بارش در این مناطق می شود؛ به طوری که ایستگاه کوهرنگ در دورة بارشی مارس 1988 به میزان 5/535 میلی متر بارش داشته است.
تخمین تولید مرتع با استفاده از داده های ماهواره IRS LISS III مطالعه موردی: منطقه تنگ صیاد، استان چهارمحال و بختیاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تولید مراتع در سطح گسترده با روش های مرسوم هزینه بر است و زمان زیادی را طلب می کند. با توجه به معمول شدن استفاده از داده های ماهواره ای برای برآورد تولید مراتع در نقاط مختلف جهان، مطالعه حاضر به منظور ارزیابی داده های ماهواره IRS برای برآورد تولید گیاهان مرتعی در منطقه تنگ صیاد (استان چهارمحال و بختیاری) انجام گردید. داده های ماهواره ای در تاریخ 9 اردیبهشت 1386 و نمونه های گیاهی در نزدیک ترین زمان به تاریخ تصویربرداری برداشت شدند. سی واحد نمونه برداری در تیپ های مختلف گیاهی به صورت تصادفی مشخص شد و در هر واحد 12 پلات تصادفی مشخص گردید و تولید گروه های مختلف گیاهی گندمیان، گیاهان پهن برگ علفی (فرب ها) و بوته ها اندازه گیری شد. تصاویر ماهواره ای در 4 باند تهیه و تصحیحات لازم انجام شد و 23 شاخص معمول گیاهی به کمک ترکیب باندهای تصحیح شده محاسبه شدند. ضرایب همبستگی شاخص های گیاهی با تولید گندمیان، پهن برگان علفی و بوته ها، مجموع تولید گندمیان و پهن برگان علفی و مجموع تولید سه گروه گیاهی محاسبه شدند. نتایج نشان داد که شاخص گیاهی DVI بالاترین ضریب همبستگی را با تولید گندمیان و مجموع تولید گندمیان و پهن برگان علفی دارد، در حالی که شاخص NDVI بیشترین همبستگی را با تولید کل گیاهان منطقه نشان می دهد. همچنین شاخص NDVI بالاترین ضریب تبیین را برای تخمین تولید گیاهان مورد بررسی نشان داد. این مطالعه امکان برآورد تولید گندمیان و مجموع تولید گندمیان و پهن برگان علفی را با عدم قطعیت مورد قبولی به کمک داده های ماهواره ای نشان داد. رشد سبزینه ای محدود پهن برگان علفی و بوته ها در ابتدای فصل رشد به حدی نیست که به وسیله سنجنده ثبت گردد، لذا برآورد تولید این نوع گیاهان در این زمان با عدم قطعیت بسیاری همراه است. همچنین این مطالعه نشان داد که برای تخمین تولید گیاهان پهن برگ علفی، شاخص GNDVI و نسبت باند دوم به چهارم یا پنجم IRS را می توان به کار برد.
تأثیر مذهب بر نام گذاری مردم چهارمحال و بختیاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اسم و نام پدیده مهم فرهنگی و اجتماعی است که پیش از تولد تا پس از مرگ با انسان همراه است. این عنصر در باورهای دینی، ملی، ادبی، فکری و تاریخی افراد جامعه ریشه دارد. مردم به نام نیک خود مباهات می کنند و برای فرزندانشان نام مناسب برمی گزینند. یکی از الگوهای پرطرف دار و پربسامد ایرانیان از گذشته های دور تا به امروز، استفاده از نام های مقدس مذهبی بوده است؛ نام هایی که به صورت ساده، مرکب و مشتق، ساخته می شوند. این واژه ها که برگرفته از اسماء الهی، نام های پیامبر(ص) و ائمه اطهار هستند، به صورت جدا یا ترکیبی در نام های افراد، مکان ها، طوایف، ایلات و ... کاربرد فراوانی دارند. مردم شیعه مذهب چهارمحال و بختیاری، این نام های مقدس را با پیوندهای مختلفی برای خویش برمی گزینند. در نوشتار حاضر، ده ها ترکیبِ یک تا سه جزئی فارسی (شامل فارسی و گویش بختیاری)، عربی و ترکیِ ساخته شده و رایج بین مردم به روش میدانی و کتابخانه ای گردآوری، گروه بندی و ارائه شده است. در پایان نیز سعی شده است با استفاده از آمار و ارقام رسمی، مقایسه مختصری در این کاربرد ارائه گردد.
بررسی پتانسیل زمین لغزش با استفاده از مدل های تصمیم گیری چندمعیاره (AHP و TOPSIS) در استان چهارمحال و بختیاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
شناخت نواحی مستعد پدیده زمین لغزش و رتبه بندی آنها به عنوان یک مخاطره عمده در مناطق کوهستانی ایران را می توان یکی از گام های اولیه در برنامه ریزی های توسعه ای و عمرانی دانست. در مقاله حاضر وضعیت زمین لغزش های استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از مدل های TOPSIS و AHP مورد ارزیابی قرار گرفت. در این روش ها گزینه های مورد نظر را شهرستان های استان (شهرکرد، کوهرنگ، فارسان، بروجن، اردل و لردگان) و معیارهای مؤثر را نیز شیب، کاربری اراضی، سازندهای زمین شناسی، ارتفاع، تراکم آبراهه ها، بارش سالانه و فاصله از جاده تشکیل می دهند. پس از تهیه لایه های اطلاعاتی مورد نیاز در محیط GIS و امتیازدهی به هر کدام از معیارهای مؤثر، در نهایت نتایج بکارگیری مدل های مذکور نشان می دهد که عامل زمین شناسی با وزن تقریبی 2669/0 مهم ترین و شاخص تراکم آبراهه ها با وزن تقریبی 0192/0 کم اهمیت ترین معیارها می باشند. همچنین بررسی وضعیت پتانسیل رخداد زمین لغزش در محدوده مورد مطالعه، حاکی از وجود تفاوت در نتایج بدست آمده از بکارگیری مدل های AHP و TOPSIS است. تفاوت مذکور شرایط را برای استفاده از استراتژی های اولویت بندی (میانگین رتبه ها، بردا و کپ لند)، با ترکیب نتایج حاصل از مدل های AHP و TOPSIS فراهم کرد. نتایج به دست آمده از این امر نشان دهنده وجود بیشترین پتانسیل رخداد این پدیده طبیعی در شهرستان های اردل، کوهرنگ و فارسان و کمترین پتانسیل در شهرستان بروجن می باشد.
شناسایی مشکلات گردشگری روستایی استان چهارمحال وبختیاری با استفاده از تکنیک تئوری بنیانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
راهبردهای گذشته در زمینة توسعه نواحی، نتوانسته اند در حل مسائل و معضلات موجود در زمینه هایی چون فقر، اشتغال، بهداشت، امنیت غذایی، پایداری محیط زیست و نظایر اینها به گونه ای موفقیت آمیز عمل کنند. یکی از راهبردهایی که اخیراً در بیشتر کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته، توسعه گردشگری در نواحی محروم و دارای پتانسیل های لازم برای گسترش گردشگری است. هدف این مقاله بررسی دیدگاه های متخصصان و آگاهان روستایی و جامعه گردشگران به منظور تدوین مدلی کاربردی برای رفع موانع و مشکلات گردشگری در استان چهارمحال و بختیاری است. جامعه مورد مطالعه تحقیق شامل سه دستة آگاهان روستایی، گردشگران داخل استان و خارج از آن، و متخصصان میراث فرهنگی بوده اند. روش نمونه گیری نیز به صورتی کاملاً هدفمند – با استفاده از روش گلوله برخی- بوده است. پس از انجام مصاحبه های عمیق، مصاحبه متمرکز و همچنین مصاحبه ساختاریافته و نیمه ساختاریافته- و در نهایت رسیدن به اشباع تئوری- اطلاعات جمع آوری شدند و سپس در مراحل کدگذاری و تحلیل داده ها، روش تحلیل محتوا به کار رفت. نتایج حاصل از تحقیق حاضر نشان داد این استان با مشکلات زیرساختی، بازاریابی، بهداشت و سلامت، کمرنگ شدن جاذبه های فرهنگی، عدم درک صحیح از گردشگری، فقدان انگیزه در مسئولان محلی، تعصبات قومی- قبیله ای، فقدان برنامه ریزی، همچنین پژوهش و نظارت، مشکلات مربوط به منابع انسانی، مشکلات گردشگری و مقوله دولت و مشکلات مربوط به صنایع دستی همراه است.
بررسی روند تغییرات برخی عناصر اقلیمی در استان چهارمحال و بختیاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
استان چهارمحال و بختیاری در بر گیرنده بخشی ارتفاعات زاگرس و زردکوه بختیاری است که سرشاخه های سه رودخانه مهم کشور از جمله زاینده رود، دز و کارون از آن سرچشمه می گیرد. لذا بررسی روند تغییر اقلیم در این استان می تواند پاسخ بسیاری از سوالات مربوط به تأمین مطمئن آب و مشکلات زیست اقلیمی در بخش بزرگی از کشور را بدهد. در این پژوهش با بهره گیری از روش ناپارامتریک من کندال و آزمون شیب سنس استیمیتور، روند تغییرات عناصر بارش، تعداد روزهای برفی و نیز متوسط بیشینه و کمینه دما در مقیاس سالانه و ماهانه در ایستگاه های استان در یک دوره 30 ساله (2015-1986) مورد سنجش قرار گرفت و خروجی آن به صورت جدول، نمودار و نیز نقشه های هم روند در محیط Arc_GIS ترسیم گردید. نتایج نشان داد اگر چه سری زمانی بارش در استان در بیشتر ماه های سال از روند معناداری پیروی نمی کند، لیکن مقدار بارش در ایستگاه های؛ (کوهرنگ) به عنوان پُرباران ترین ایستگاه در مرکز کشور، لردگان و یان چشمه در در پرباران ترین ماه سال (مارس) در سطح اطمنیان 99 درصد دارای روند کاهشی است. همچنین تعداد روزهای برفی ایستگاه کوهرنگ در ماه مارس دارای یک روند معنی دار کاهشی در سطح اطمینان 99 درصد است. متوسط دمای کمینه و بیشینه در بیشتر نواحی استان در تمام ماه ها و در مقیاس سالانه، بجر ماه های نوامبر و دسامبر دارای روند معنادار افرایشی است.
بررسی عوامل مؤثر در مشارکت اعضای بسیج در ارتقای نظم و امنیت اجتماعی جامعه (مورد مطالعه استان چهارمحال و بختیاری)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این مقاله که به بررسی عوامل مؤثر در مشارکت اعضای بسیج در ارتقای نظم و امنیت اجتماعی جامعه پرداخته است، درصدد است تا مهم ترین عواملی را که در مشارکت اعضای بسیج در ارتقای نظم و امنیت اجتماعی جامعه مؤثرند، شناسایی کند. طرح آن از نوع توصیفی بوده که به روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه تحقیق را همه اعضای بسیج استان چهارمحال و بختیاری تشکیل می دهند که از میان آنها تعداد 348 نفر به روش چند مرحله ای و از شهرهای مختلف استان انتخاب و اطلاعات مورد نیاز نیز از طریق پرسشنامه ای محقق ساخته گردآوری شده است. در نهایت، داده های به دست آمده با استفاده از آزمون همبستگی و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که برخی از یافته های آن به شرح زیر است:
میانگین همه مؤلفه های مشارکت اجتماعی اعضای بسیج در فعالیت های اجتماعی بالاتر از میانگین نمره مسئولیت پذیری، سابقه مشارکتی، رضایتمندی اعضای بسیج، احساس تعلق و اعتماد اجتماعی اعضای بسیج از میزان متوسط نمره معیار بالاتر است.
بین مسئولیت پذیری، سابقه و رضایتمندی اعضای بسیج از خدمات و عملکرد دستگاه های تأمین کننده نظم و امنیت، احساس تعلق و اعتماد اجتماعی اعضای بسیج با مشارکت آنان با دستگاه های تأمین کننده نظم و امنیت، رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که فقط تأثیر مسئولیت پذیری و سابقه مشارکتی معنی دار است و تأثیر بقیه متغیرها بر مشارکت اعضای بسیج معنی دار نشده است
بررسی تغییرات دبی رودخانه های استان چهارمحال وبختیاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
استان چهارمحال بختیاری تأمین کننده اصلی آب برای دو استان خوزستان و اصفهان می باشد و همواره بحث انتقال آب بین حوضه ای برای این دو استان مطرح بوده است. علیرغم این تاکنون مطالعه جامعی برروی تغییرات دبی رودخانه های این استان انجام نشده است تا بتوان درباره آینده انتقال آب قضاوت درستی انجام داد. بر همین اساس تحقیق حاضر با هدف بررسی تغییرات دبی 12 رودخانه مهم استان چهارمحال و بختیاری انجام گرفت. برای بررسی نوع تغییرات زمانی دبی از روش من- کندال و جهت تعیین شدت یا مقدار تغییرات دبی از روش تخمین گر سن استفاده شد. همچنین با استفاده از روش پتیت وقوع سال تغییر ناگهانی در سری های زمانی دبی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در مقیاس فصلی و سالانه دبی در تمام ایستگاه ها دارای روند کاهشی می باشد. مقدار کاهش در مقیاس سالانه بین 8/0 متر مکعب بر ثانیه در ایستگاه گردبیشه تا 17 متر مکعب بر ثانیه در ایستگاه بهشت آباد متغیر است. در مقیاس فصلی نیز نتایج حاکی از کاهش معنی دار دبی در تمام ایستگاه های مورد بررسی در فصل تابستان است در حالی که در فصل زمستان به جز در دو ایستگاه سولگان و ده چشمه، در بقیه روند معنی داری مشاهده نشد. نتایج آزمون پتیت نشان داد که در اغلب ایستگاه ها سال تغییر ناگهانی (معنی دار از نظر آماری) در سری های زمانی دبی در اوایل دهه 1370 اتفاق افتاده است. همچنین تحلیل دبی های فرین این رودخانه ها نشان داد که علاوه بر میانگین، مقادیر کمینه و بیشینه دبی نیز دچار افت شدید شده اند.
برنامه ریزی مکانی و امکان سنجی نواحی مستعد طبیعت گردی با نگرش آمایش سرزمین مطالعه موردی: استان چهارمحال و بختیاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
به منظور دستیابی به توسعه پایدار، تشریح و ارزیابی وضعیت محیط زیست و منابع، پیش از هرگونه برنامه ریزی لازم و ضروری است. اهمیت ارزیابی سرزمین تا به آنجاست که چنانچه سرزمین بالقوه فاقد توان اکولوژیکی مناسب برای اجرای کاربری خاصی باشد (حتی در صورت نیاز اقتصادی، اجتماعی به وجود آن کاربری) اجرای آن طرح نه تنها سبب بهبود وضعیت زیست محیطی منطقه نمی گردد بلکه تخریب بیشتر محیط را نیز به ارمغان خواهد آورد. از آنجا که گردشگری رابطه تنگاتنگی با محیط دارد، ارزیابی توان محیطی در این حوزه اگر به گونه ای شایسته صورت پذیرد موجب اصلاح طرح ها و پیشگیری از بروز ناکامی در توسعه صنعت گردشگری می شود، همچنین تخریب پیش بینی نشده محیط زیست را تقلیل داده و جلوگیری می کند. پژوهش پیش رو با هدف ارزیابی توان اکولوژیک محیط برای تعیین مناطق مستعد طبیعت گردی با تأکید بر توسعه پایدار گردشگری در استان چهارمحال و بختیاری انجام شده است. به منظور رسیدن به این هدف از دو روش اسنادی و میدانی استفاده شده است. در قالب فرآیند ارزیابی توان اکولوژیک از طریق سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS ) ، از روش سیستمیک مخدوم در ارزیابی توان تفرج استفاده گردید. با توجه به این که موضوع پژوهش بررسی توان طبیعت گردی است، صرفا پارامترهای مورد نیاز تفرج گسترده ( طبیعت گردی) مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها حاکی از آن است، حدود32/1961 کیلومتر مربع از سطح استان برای تفرج گسترده (طبقه یک) مناسب است که شهرستان لردگان بیشترین سطح مناسب و شهرستان بروجن، کمترین سطح را به خود اختصاص داده اند.
اولویت بندی مناطق نمونه گردشگری با استفاده از AHP (مطالعه موردی: مناطق نمونه گردشگری استان چهارمحال و بختیاری)
حوزه های تخصصی:
از جمله سیاست های دولت در ارتباط با رونق گردشگری کشور ، مصوب نمودن 1168 منطقه نمونه گردشگری بوده است که سهم استان چهارمحال و بختیاری 15 منطقه نمونه گردشگری است . در این تحقیق کاربردی با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) تلاش شده است تا مهمترین مناطق اولویت دار استان برای اجرا مشخص شود. از جمله مهمترین شاخص ها برای اولویت بندی مناطق نمونه : فاصله تا منبع آب ، فاصله تا شبکه برق ، فاصله تا شبکه گاز ، فاصله تا شبکه تلفن ثابت ، فاصله تا مراکز درمانی ، فاصله تا جاده آسفالته ، منابع گردشگری پیرامون ، فاصله تا مراکز گردشگر فرست ، سابقه حضور گردشگر و معروفیت منطقه ، قرار گیری در مسیرهای گردشگری استان و بکر بودن منطقه مورد مطالعه را می توان نام برد. نتایج نشان می دهد اولویت دارترین منطقه نمونه گردشگری ، سیاسرد بروجن با امتیاز 147/0و ضعیف ترین منطقه نمونه گردشگری ، ارمند با امتیاز 022/0می باشد. همچنین مناطق نمونه گردشگری سیاسرد بروجن ، پیرغار و سامان در سطح بالا ، مناطق نمونه گردشگری سراب بابا حیدر ، چشمه دیمه ، چغاخور ، امامزاده حمزه علی ، تالاب گندمان ، بازفت و شیدا در سطح متوسط و مناطق نمونه گردشگری شلیل ، بهشت آباد ، بارز ، شهریاری و ارمند در سطح پایین سطح بندی شده اند.
مدیریت راهبردی اقتصاد گردشگری (مورد مطالعه: استان چهارمحال و بختیاری)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مدیریت بهینه گردشگری به ویژه در مناطقی که از توان ویژه ای برخوردار هستند، نقش مهمی در جذب سرمایه حاصل از این صنعت دارد. استان چهارمحال و بختیاری، یکی از مناطق دارای توان طبیعی گردشگرپذیر در ایران است که با وجود برخورداری از بسترهای طبیعی و محیطی مناسب برای بهره مندی از مزایای گردشگری، همچنان به عنوان یکی از حوزه های کمتر شناخته شده و کم برخوردار به شمار می رود؛ بنابراین شناخت نقاط قوت و ضعف مدیریت در حوزه گردشگری، یکی از رویکردهایی است که می تواند به روند تقویت شیوه و نگرش های مدیریتی سودآور، یاری رساند. پژوهش حاضر، از لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی است و از مدل جامع مدیریت راهبردی دیوید و تکنیک SWOT برای تدوین راهبردها و از ماتریس QSPM برای اولویت بندی راهبردهای انتخابی استفاده شده است. داده های تحقیق با استفاده از تکنیک دلفی، از 120 نفر از خبرگان، مسئولان و مدیران حوزه گردشگری چهارمحال و بختیاری گردآوری شده است. نتایج، به شناسایی و تعیین مأموریت، چشم انداز، اهداف کمی و کیفی و ارائه راهبرد برای توسعه صنعت گردشگری استان انجامید. نتایج حاصل از ارزیابی عوامل داخلی و خارجی صنعت گردشگری استان بیانگر این بود که صنعت گردشگری این استان دچار ضعف می باشد و واکنش مناسبی نسبت به عوامل خارجی نداشته است. همچنین پس از شناسایی و اولویت بندی راهبردها با ماتریس QSPM مشخص شد ایجاد سایت های اینترنتی به منظور بازاریابی جاذبه های گردشگری استان، بالاترین اولویت را در میان راهبردهای انتخابی دارد.
تأثیر سرمایه اجتماعی بر کارآفرینی اجتماعی مدیران سازمان های مردم نهاد اجتماعی (NGOs) استان چهارمحال و بختیاری
حوزه های تخصصی:
مقاله حاضر با هدف تبیین تأثیر سرمایه اجتماعی بر کارآفرینی اجتماعی مدیران سازمان های مردم نهاد استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. طرح آن از نوع توصیفی بوده که به روش همبستگی انجام گرفته است. جامعه آماری آن را مدیران سازمان های مردم نهاد استان چهارمحال و بختیاری که تعداد آنها 80 نفر بوده تشکیل می دهد که از بین آن تعداد 64 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شد. ابزار اندازه گیری بکار رفته در این پژوهش پرسشنامه سرمایه اجتماعی ناهاپیت و گوشال (1998) و کارآفرینی اجتماعی دس (1998) هست؛ که روایی محتوایی آن مورد تائید متخصصان قرارگرفته و پایایی آن به روش آلفای کرنباخ محاسبه و برای تمام مؤلفه های متغییر ها بالاتر از 70٪ به دست آمد. برای تحلیل اطلاعات نیز از آزمون t، آزمون همبستگی، رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داده است که بین سرمایه اجتماعی با کارآفرینی اجتماعی مدیران سازمان های مردم نهاد استان چهارمحال و بختیاری رابطه معنی داری وجود دارد. میزان برخورداری مدیران سازمان های مردم نهاد استان چهارمحال و بختیاری از ابعاد و مؤلفه های سرمایه اجتماعی و ابعاد و مؤلفه های کارآفرینی اجتماعی بالاتر از میانگین متوسط است. بین تمامی مؤلفه تمام مؤلفه های سرمایه اجتماعی (رفتاری، ساختاری، شناختی) با کارآفرینی اجتماعی (عامل تغییر، ایجاد حس مسئولیت پذیری، فعالیت بدون محدودیت، حضور در فرایند، شناخت فرصت، ترسیم اهداف، خلق مکانیزم) رابطه معنادار وجود دارد. همچنین بین مدیران سازمان های مردم نهاد استان چهارمحال و بختیاری بر اساس سرمایه اجتماعی و کارآفرینی اجتماعی به لحاظ جنسیت، گروه سنی و تحصیلات تفاوت معناداری وجود ندارد.
بررسی اثرات تغییر اقلیم بر عملکرد و مراحل فنولوژیکی کلزا (مطالعه موردی: استان چهارمحال و بختیاری)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
برای مطالعه اثرات اقلیم و تغییرات آن بر تولید محصولات کشاورزی، از تلفیق مدل های گردش عمومی جو و مدل های آب و هوا-محصول استفاده می شود. در این پژوهش ضرایب مدل APSIM برای شبیه سازی عملکرد و مراحل فنولوژی کلزا واسنجی شد و به منظور بررسی اثرات تغییر اقلیم از فراسنج های اقلیمی ریز مقیاس شده مدل دینامیکی NOAA-GFDL استفاده شد. نتایج نشان دهنده آن است که با سناریوی RCP8.5 مدت زمان مراحل فنولوژیکی سبزکردن، گُل دهی، غلاف بندی، و رسیدن و با سناریوی RCP4.5 مراحل گُل دهی و غلاف بندی کاهش خواهد داشت و بیشترین میزان کاهش در دوره گُل دهی با سناریوی RCP8.5 دیده می شود. با این سناریو دوره رزت 10 روز و با سناریوی RCP4.5 این دوره 9 روز طولانی تر خواهد شد. پیش بینی می شود میانگین عملکرد کلزا با هر دو سناریوی مورد مطالعه تا 6/18درصد افزایش یابد. چشم انداز افزایش عملکرد کلزا در استان چهارمحال و بختیاری بیانگر آن است که این منطقه تا افق 2030 از استعداد مطلوبی در کشت و توسعه این محصول برخوردار خواهد بود.
واکاوی کیفی عوامل بازدارنده استفاده از انرژی های تجدید پذیر با استفاده از تئوری مبنایی(موردمطالعه: روستای کاهکش استان چهارمحال و بختیاری)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۲ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۶۶
207 - 229
حوزه های تخصصی:
هدف کلی از پژوهش حاضر واکاوی کیفی عوامل بازدارنده استفاده از انرژی های تجدید پذیر در روستاهای مستعد انرژی های تجدید پذیر استان چهارمحال و بختیاری هست. مطالعه حاضر ازلحاظ پارادایم، جز تحقیقات کیفی بوده و به منظور تجزیه وتحلیل داده ها، از تئوری بنیانی استفاده شد. جامعه موردمطالعه تحقیق شامل سه دسته مطلعان روستایی، ذینفعان (ساکنین روستای کاهکش) و متخصصان مربوط به حوزه انرژی بودند. روش نمونه گیری به صورت کاملاً هدفمند (روش گلوله برفی) بوده که پس از انجام مصاحبه های عمیق، مصاحبه متمرکز، مصاحبه ساختاریافته و نیمه ساختاریافته و درنهایت رسیدن به اشباع تئوری، اطلاعات؛ جمع آوری شده و سپس در مراحل کدگذاری و تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد عامل آگاهی - اطلاع رسانی و فرهنگی با 10 گویه، عامل سیاست گذاری – اداری (جایگاه قانونی) با 8 گویه، عامل آموزش- پژوهش و برنامه ریزی با 6 گویه، عوامل هزینه – سرمایه گذاری (منابع مالی) و منابع انسانی هر یک با 4 گویه و درنهایت عامل فناوری با در برگرفتن 3 گویه به ترتیب ذکرشده اولویت ها را به خود اختصاص داده اند.
سناریوهای فعالیت صداوسیما در فضای مجازی در افق 1407؛ مطالعه موردی:صداوسیمای استان چهارمحال و بختیاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
با پیدایش رسانه های جدید اجتماعی، طی کمتر از دو دهه، فرهنگ و آیین مصرف رسانه ای تغییر یافته و رسانه های جریان اصلی همچون رادیو و تلویزیون، بخشی از مخاطبان خود را از دست داده اند. رشد انفجاری رسانه های اجتماعی نشان می دهد که اکوسیستم صنعت رسانه در حال تغییر است و سازمان های رسانه ای باید راهبردهای تازه ای را برای این فضای در حال تحول اتخاذ کنند. با توجه به نقش و جایگاه صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران در اطلاع رسانی، مدیریت افکار عمومی و آگاهی بخشی، حفظ مخاطبان و تقویت جایگاه آنان، امری راهبردی است. پژوهش حاضر با درک این مهم و با استفاده از رویکرد آینده پژوهی و روش های متنوع آن، به این پرسش پاسخ داده است که: چه سناریوهای محتملی برای حضور صداوسیما و به ویژه صداوسیمای استان چهارمحال و بختیاری در فضای مجازی می توان تصور کرد؟ در هر کدام از این سناریوها وضعیت حضور و نقش آفرینی صداوسیما در فضای مجازی به چه شکل خواهد بود؟ چه راهبردهایی برای تقویت حضور یا کنترل توسعه فضای مجازی در هر سناریو می توان در نظر گرفت؟ روش پژوهش، خبره محور و مبتنی بر مصاحبه، پنل های خبرگی و جلسات ذهن انگیزی است. از نرم افزار سناریو ویزارد نیز برای سنجش اثرات متقاطع پیشران ها و تعیین سناریوهای سازگار استفاده شده است. خروجی نرم افزار، پنج سناریوی سازگار است که به کمک خبره ها، راهبردهای رسانه ای برای تقویت نقش و جایگاه صداوسیما در نزد مخاطبان استخراج شده است.
شناسایی و معرفی هویت های چندلایه شخصیت های انسانی نقوش سنگی بنای قاجاری قلعه چالشتر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات تاریخ فرهنگی سال نهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۴
97-124
حوزه های تخصصی:
بنای «قلعه چالشترِ» چهارمحال و بختیاری مزین است به تزئینات سنگی متنوع و منحصربه فرد با موضوعات گیاهی، انسانی و حیوانی. در تزئینات این بنای قاجاری ردپای الگوهای سه گانه ملی، مذهبی و فرنگی دوره قاجار مشاهده می شود، خصوصاً در نقوش انسانی. چگونگی قرابت نقوش انسانی این بنا با الگوهای سه گانه ی عمومی یادشده وقتی تحت تأثیر شاخصه های بومی منطقه چهارمحال و بختیاری قرار می گیرد موضوع و محور این پژوهش موردی کاربردی است؛ و هدف از انجام آن شناخت و نگاهی نو به هنر تزئینی قاجار در تزئینات معماری است. لذا فرضیه ی حفظ اصالت های قاجاری در عین متأثر گردیدن از فرهنگ بومی منطقه در تزئینات سنگی این بنا در جامعه آماری معادل 36 کادر تزئین سنگی با نقش انسانی مورد آزمون واقع شده است. در این تحقیق موردی، روش مستندنگاری و مشاهدات میدانی، با اتکا به اطلاعات کتابخانه ای، داده هایی را به دست داده که به روش «توصیفی تحلیلی» به تحریر درآمده است. بررسی وضعیت موجود اثر و مطالعات، علاوه بر توصیف و دسته بندی نقوش بر مبنای الگوهای سه گانه ملی، مذهبی و فرنگی، منجر به کشف رموز، و تبیین نادیده ها و ناگفته ها در باب این نقوش شده و مبتنی بر این است که در این تزئینات «گونه محلی بومی بختیاری» همپای سبک قاجاری در قالب الگوهای سه گانه ی یادشده حضور دارد. اصول و قواعد طراحی و اجرا در نقوش یادشده در راستای عملکرد بخش های مختلف بناست و نگرش بومی قوم بختیاری را نسبت به زمان و مکان خود و جایگاه یک بنای نیمه رسمی به خوبی نمایان می سازد.