مطالب مرتبط با کلیدواژه

پژوهش کیفی


۸۱.

بررسی عوامل مؤثر و بازدارنده رویکرد تفکر محوری در برنامه درسی ملی ایران

نویسنده:
منبع: فناوری آموزش و یادگیری سال سوم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۱ 87 - 112

کلیدواژه‌ها: نظام آموزشی تفکرمحوری برنامه درسی ملی پژوهش کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۰ تعداد دانلود : ۳۵۶
هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر و بازدارنده در استقرار رویکرد تفکر محوری در برنامه درسی ملی ایران است. این پژوهش کیفی با رویکرد نظریه زمینه ای می باشد و از ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شده است. جامعه پژوهش حاضر را معلمان مجرب حوزه آموزش وپرورش ابتدایی در استان های تهران، خوزستان، اردبیل و اصفهان تشکیل داده اند. 17 نفر از معلمان با روش نمونه گیری هدفمند بر اساس اصل اشباع به عنوان نمونه انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. نتایج حاصل طی سه مرحله کد گذاری باز (اولیه)، محوری و گزینشی (انتخابی) تهیه شد. کدهای باز شامل 26 مفهوم و کدهای محوری نیز شامل شش مقوله عمده مشتمل بر تجزیه وتحلیل مسائل زندگی، خداشناسی، خودشناسی، عوامل آموزشی، عوامل بازدارنده، شناخت طبیعت می باشد. بررسی ها نشان داد اگرچه متخصصان امر تلاش زیادی در خصوص جابجایی سیستم آموزشی داشته و قطعاً برای استقرار آن با مشکلات زیادی مواجه بوده اند، ولی متأسفانه برای اجرا موفق موانعی چون عدم اطلاع رسانی کافی ، شکاف بین اولیا و دانش آموزان، عدم پشتیبانی مالی و ... سد راه دیده می شوند. لذا با نظارت بیشتر برنامه ریزان بر اجرای برنامه درسی در بخش مدیریت، روش های آموزشی و دیگر عوامل آموزشی می توان عوامل بازدارنده را کم و عوامل مؤثر موجود را تقویت نمود.
۸۲.

کاربرد روش شناسی های گفتمانی در پژوهش های روانشناسی سلامت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در سلامت روانشناختی دوره سیزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 56-77

کلیدواژه‌ها: روانشناسی گفتمانی زبان معرفت شناسی پژوهش کیفی اثبات گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۹ تعداد دانلود : ۳۶۷
مطالعات روانشناختی در ایران رشدی یک سویه داشته است و فضای پژوهشگری در آن ازجهت هستی شناختی در واقع گرایی خام و از جهت معرفت شناسی در اثبات گرایی کورکورانه باقی مانده است و به معرفت شناسی های متاخرتر مانند برساخت گرایی اجتماعی و روش های گفتمانی کمتر پرداخته شده است. اهداف کلی این پژوهش عبارت است از: (1) توصیف مسائل روش شناختی در رویکردهای گفتمانی؛ و (2) شیوه اجرای روش های گفتمانی در روانشناسی سلامت. مفهوم گفتمان برخاسته از انتقاد به ایده آل عینیت یا در بعدی کلی تر انتقاد از تکیه کردن بر تجربه گرایی صرف در تعریف و تمیز علم از غیر علم است. اتکا بر عینی نگری و تجربی نگری از جهات مختلف با ویژگی های ذهن مانند میل به هماهنگی شناختی و قصدمندی ناهمخوان است. رویکردهای گفتمانی در روانشناسی سلامت بهتر می توانند پدیده هایی مانند عدم تبعیت از برنامه درمانی، تعریف بیماری و سلامتی و رابطه مسولیت پذیری در مراقبت های سلامتی را تبیین کنند. رویکردهای گفتمانی هم می توانند نشان دهند چگونه گفتمان های اجتماعی و مرتبط با قدرت علمی و اجتماعی، سلامتی و مسولیت در سلامتی را تعریف کنند و همین طور از طریق تحلیل مکالمات، شناسایی کنش های گفتاری، شناسایی خزانه های واژگان تفسیری و شناسایی راهبردهای گفتمانی دلایل مشکلاتی مانند عدم تبعیت از برنامه درمانی و اختلاف فهم بیمار و متخصصین سلامت را بکاوند. رویکردهای گفتمانی، حقیقت سلامت را از منظر زبانی بررسی می کنند و می توانند جهت گیری های افراد درباره پذیرش مداخلات یا مقاومت در برابر رعایت برنامه مداخله و درمان را تبیین کنند. بنابراین رویکرهای گفتمانی در روانشناسی سلامت می توانند به روانشناسان سلامت کمک کنند تا روش های بهتری را برای مراقبت از سلامتی پیدا کنند و بینش های جدیدی را درباره اینکه مراجعان چطور مفاهیم سلامت و بیماری را با زبان بر می سازند، به دست دهند.
۸۳.

بررسی کیفی فرایند بهبودی در بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در سلامت روانشناختی دوره سیزدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 29-51

کلیدواژه‌ها: پژوهش کیفی نظریه زمینه ای بهبودی اختلال دوقطبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۳ تعداد دانلود : ۴۹۲
بهبودی فرایندی است که فرد از طریق آن سلامت و بهداشت خود را ارتقاء می دهد، به صورت مستقل و معنی دار زندگی می کند و در جامعه ای خارج از سیستم بهداشت روان مشارکت می کند. تمرکز بر درمان های زیستی و دارودرمانی موجب غفلت از توجه به عوامل غیر زیستی مؤثر بر بهبودی و برنامه ریزی جهت اصلاح آن شده است. پژوهش حاضر با هدف ایجاد مدلی جامع و یکپارچه برای تسهیل کننده های بهبودی در اختلال دوقطبی صورت گرفت. این پژوهش کیفی و از نوع نظریه زمینه ای بود. شرکت کنندگان ۳۱ نفر از افراد مبتلا به اختلال دوقطبی بهبودیافته بودند که به روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند. جمع آوری اطلاعات با روش مثلث سازی (مصاحبه نیمه ساختاریافته، مصاحبه روایتی و مصاحبه با عضو آگاه خانواده) صورت گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش نظام مند استروس و کربین استفاده شد. مدل استخراج شده شامل شرایط علی، میانجی، راهبردها و پیامدهای بهبودی در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی است. مقوله های استخراج شده شامل علل فردی (کم حساسیتی نسبت به انگ اختلال، نگرش مثبت، سبک زندگی فعال، معنویت گرایی متعادل، ادراک صمیمیت، منبع کنترل درونی)، خانوادگی (جو خانوادگی مثبت و آگاهی و مشارکت خانواده) و اجتماعی (حمایت اجتماعی، تصویر مثبت از اجتماع، ادراک عدالت، اندک بودن انگ اجتماعی، اشتغال و شبکه های اجتماعی) بود. این یافته می تواند گامی در جهت چند بعدی شدن درمان اختلال دوقطبی و تمرکز بر جنبه های غیر زیستی آن باشد .
۸۴.

شناسایی عوامل کلیدی موفقیت مشارکت عمومی خصوصی در صنعت داروی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرآیند مدیریت و توسعه دوره ۳۲ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۹) 71-104

کلیدواژه‌ها: مشارکت عمومی خصوصی عوامل کلیدی موفقیت صنعت داروی ایران تحلیل تم پژوهش کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۳۷۵
امروزه مشارکت عمومی خصوصی از سوی سیاست گذاران بخش سلامت به عنوان یک انتخاب مناسب برای اجرای برنامه های درمانی و بهداشتی مورد توجه قرار گرفته است. در فرایند پیاده سازی مشارکت عمومی خصوصی عوامل گوناگونی نقش دارند. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل کلیدی موفقیت در اجرای پروژه های مشارکت عمومی خصوصی در صنعت داروی ایران انجام می شود. روش پژوهش مورد استفاده، تحلیل تم و جامعه آماری این پژوهش 14 نفر از خبرگان و مدیران عامل در سازمان های دولتی و شرکت های خاص فعال در صنعت داروست که به صورت هدفمند انتخاب می شوند و به صورت نیمه ساختاریافته مورد مصاحبه قرار می گیرند. دستاورد اصلی این پژوهش، شناسایی عوامل کلیدی موفقیت در نه دسته کلی است: 1. چارچوب قانونی و دستورالعمل شفاف؛ 2. شرایط پایدار اقتصاد کلان؛ 3. ارزیابی و تخصیص متناسب ریسک؛ 4. حمایت و ضمانت های دولتی؛ 5. ذهنیت دولت و جامعه به بخش خصوصی؛ 6. انتخاب شریک مناسب؛ 7. تعهد و اعتماد قوی؛ 8. اهداف و برنامه های مشخص؛ و 9. نظارت مستمر، که هر یک ابعاد مختلفی دارند.
۸۵.

چرا کودکان و نوجوانان در فعالیت بدنی و ورزشی شرکت می کنند؟ بررسی دیدگاه ورزشکاران جوان، والدین و مربیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رشد و یادگیری حرکتی - ورزشی سال دوازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۳۹) 31 - 47

کلیدواژه‌ها: پژوهش کیفی روان شناسی ورزش فعالیت بدنی نظریه خودتعیین گری ورزش جوانان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷۴ تعداد دانلود : ۵۲۹
هدف این مطالعه بررسی نگرش کودکان و نوجوانان، والدین و مربیان در خصوص ورزش و فعالیت بدنی بود. این مطالعه به روش کیفی با رویکرد تحلیل محتوا انجام گرفت. به این منظور داده ها با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختارمند با 12 ورزشکار کودک و نوجوان، هشت والد و پنج مربی در شهر اصفهان جمع آوری شد. همه مصاحبه ها ضبط و سپس به صورت متن پیاده سازی و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی تجزیه وتحلیل شدند. یافته های پژوهش در دو طبقه انگیزش درونی و بیرونی قرار داده شدند. عوامل انگیزشی درونی شامل انگیزه های روانی و انگیزه نیاز به پیشرفت و عوامل انگیزشی بیرونی شامل انگیزه های فراغتی، بهزیستی و سلامتی، دریافت حمایت از سوی خانواده، مربی و محیط، انگیزه های بیرونی، انگیزه های اجتماعی، اثر رسانه و الگو، بهبود مهارت های زندگی، مشغول بودن و منحرف نشدن بود. با توجه به نتایج می توان گفت ورزشکاران نوجوان با اهداف مختلفی به ورزش روی می آورند که مهم ترین آنها انگیزه های روانی است. برای ترغیب بیشتر کودکان و نوجوانان به سمت ورزش به والدین و مربیان توصیه می شود این انگیزه ها را تقویت کنند.
۸۶.

نقد و ارزیابی کتاب روش و نظریه در علوم سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال بیستم مرداد ۱۳۹۹ شماره ۵ (پیاپی ۸۱) 153-173
تعداد بازدید : ۷۵۹ تعداد دانلود : ۴۶۸
هدف اصلی این پژوهش بررسی و ارزیابی مهم ترین نقاط قوت و ضعف کتاب «روش و نظریه در علوم سیاسی» نوشته دیوید مارش و جری استوکر است. از آن جا که یکی از مهم ترین حوزه های فلسفه علم، حوزه مباحث مربوط به مسائل فرانظری با تمرکز بر مسائل هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسی است، هدف اصلی این کتاب پر کردن خلاء نظری در دو حوزه روش شناسی و معرفت شناسی است. کتاب مجموعه مقالاتی در سه بخش مهم «رهیافت های علوم سیاسی»، «پرسش های روش شناختی» و «نظریه های مربوط به دولت» از نویسندگان مختلف دانشگاه های انگلستان می باشد و بنابراین با رویکرد بریتانیایی به این حوزه پرداخته است. در این پژوهش ابتدا به معرفی کلی اثر پرداخته ایم، سپس امتیازات و نواقص شکلی اثر را مورد بررسی قرار داده ایم، در مبحث پنجم به ارزیابی محتوایی اثر به صورت کلی و در مبحث پایانی نیز به بررسی مهم ترین امتیازات و نواقص محتوایی فصل به فصل اثر به طور هم زمان پرداخته ایم. این پژوهش یک پژوهش تحلیلی با رویکرد نقد از طریق مطالعه موردی اثر می باشد.
۸۷.

سفر حج و طراحی زندگی شغلی (یک مطالعه خود مردم نگاری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم مرداد ۱۳۹۹ شماره ۵ (پیاپی ۵۰) 1-10

کلیدواژه‌ها: سفر حج طراحی زندگی شغلی خودمردم نگاری پژوهش کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱ تعداد دانلود : ۴۲۱
یکی از رویکردهای جدید معرفت شناختی در حیطه مشاوره شغلی، طراحی زندگی است که از طریق فرآیندهای غیرخطی، پویا و بافتی بیان می شود و هویت درونی فرد را مفهوم سازی می کند . افراد از طریق روایت های مختلف از ابعاد زندگی خود که ناشی از هویت درونی آنهاست و تفسیر تجارب و تعامل بین عوامل اجتماعی و فردی به معنا دست می یابند. مسأله اصلی این است که روایت فردی و تفسیر تجارب از سفر عرفانی حج که برای پژوهشگر اتفاق افتاده است، از نظر او، چگونه می تواند به زندگی شغلی معنا دهد؟ به عبارت دیگر، هدف از این پژوهش، تجزیه و تحلیل تجربه سفر پژوهشگر در حج تمتع بود. روش این پژوهش، کیفی از نوع خودمردم نگاری و روایات شخصی بود. لذا، یافته های مطالعه از روایت های شخصی و تجربه ی سفر حج پژوهشگر در سال 1394 بدست آمد. یافته ها حاکی از آن بود که سفر حج، فرایندی است که دارای بروندادهای بسیار زیادی است و از طریق روایت آن می توان بین ابعاد مختلف این سفر و زندگی شغلی افراد از حیث چندبعدی بودن، هدفمندی، نظم، قابلیت، شناخت، وحدت، عاملیت، ممارست، رسالت، خلوص، آرزومندی، موانع و ارتباط با دیگران تطابق ایجاد نمود و براساس آن زندگی شغلی را طراحی کرد. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که سفر حج به عنوان الگوی طراحی زندگی شغلی می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
۸۸.

بررسی عناصر اضطراب مرگ درزنان مبتلا به اختلال وحشتزدگی و پیامد های آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم مرداد ۱۳۹۹ شماره ۵ (پیاپی ۵۰) 21-30

کلیدواژه‌ها: اضطراب مرگ اختلال وحشتزدگی زنان پژوهش کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۴۹۹
پژوهش حاضر به منظور شناسایی کیفیت ادارک زنان دارای اختلال وحشتزدگی نسبت به مرگ و نوع ادارک و تجربه آنان از اضطراب مرگ و پیامد هایی که این اضطراب مرگ بالا برای این افراد دارد صورت گرفت. روش اجرای این پژوهش به صورت کیفی راهبرد نظریه زمینه ای است و برای جمع آوری داده ها از مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته استفاده شده است. جامعه پژوهش زنان مبتلا به اختلال وحشتزدگی که در سال بهار و تابستان 1397 به مراکز مشاوره و خدمات روانپزشکی شهر قم مراجعه کرده بودند. نمونه پژوهش شامل 13 نفر از زنان دچار این اختلال بود که توسط روانپزشک و روانشناس بالینی تشخیص اختلال وحشتزدگی را دریافت کرده بودند و بین 22 تا 52 سال بودند که به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها منجر به تولید 11 طبقه اصلی شد که از 39 زیر مقوله استخراج گردید. یافته های این تحقیق در نگرش وادارک مرگ دو طبقه اصلی نگرش منفی (ترس از مرگ، مبهم بودن مرگ، ترس از مرگ عزیزان، نیستی ، درماندگی)و نگرش مثبت(رهایی بخش) بود. پیامد های منفی اضطراب مرگ (هیجانات منفی، اختلال در روابط بین فردی، کاهش تجربیات مثبت، مختل شدن عملکرد روزانه، توجه افراطی نسبت به سلامتی) بود. نتایج نشان داد که اضطراب مرگ یکی از مؤلفه های مهم در اختلال وحشتزدگی می باشد و پیامدهای منفی زیادی را برای آن ها به همراه دارد که شناسایی عناصر آن می تواند نقش مهمی در درمان اختلال وحشتزدگی را داشته باشد.. بدین منظور لازم است همزمان با درمان اختلال وحشتزدگی، اضطراب مرگ آن ها نیز با روش های مواجه و افزایش مرگ آگاهی لحاظ واقع شود که در عین حال که اثر بخشی درمان افزایش یابد، جلوگیری از عود مجدد اختلال وحشتزدگی نیز صورت بگیرد.
۸۹.

دشواری های زنان برای ورود به حرفه دانشگاهی: مطالعه ای کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال سیزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 39 - 71

کلیدواژه‌ها: استاد پژوهشگران زن شکاف جنسیتی دانشگاه بوشهر دانشگاه تهران پژوهش کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۳۷۴
یافته های مقاله نشان می دهد که با وجود سابقه زیاد حضور زنان در آموزش عالی ایران به عنوان عضو هیئت علمی، با تداوم شکاف جنسیتی در میان اعضای هیئت علمی روبه رو هستیم و هر چقدر از نردبان سلسله مراتب حرفه ای در دانشگاه بالاتر می رویم، این شکاف تقویت می شود. پرسش محوری این است که  زنان برای ورود به حرفه استاد پژوهشگری  با چه چالش هایی مواجه هستند و روایت آنان از طی این مسیر در بطن مناسبات جنسیتی موجود چیست؟ همچنین این مقاله به عوامل تسهیل گر و موانع دستیابی به این حرفه از نگاه  استاد پژوهشگران  زن خواهد پرداخت. رویکرد این مقاله کیفی است و از میان تکنیک های مختلف مورد استفاده در پژوهش کیفی برای دستیابی به اطلاعات موردنیاز، از تکنیک مصاحبهٔ عمیق استفاده شده است. در تحلیل داده ها از روش تحلیل تماتیک استفاده شده است. برای رسیدن به فهمی دقیق تر از ورود زنان به زندگی حرفه ای دانشگاهی، دانشگاه تهران و دانشگاه خلیج فارس بوشهر را انتخاب کرده ایم. بر اساس روایت مشارکت کنندگان پژوهش، برخوردهای تبعیض آمیز نسبت به زنان در برخی از جلسات جذب متقاضیان دیده می شود. وجود معیارهای فراآکادمیک در جلسات جذب، تغییر مداوم آیین نامه ها و تصمیمات و نیز وجود لابی های مردانه از دشواری های ورود به حرفه دانشگاهی است.  برخی از مسائلی که  زنان از آن به عنوان دشواری های جذب نام می برند، ممکن است میان زنان و مردان مشترک باشد؛ اما باید توجه داشت که در بطن مناسبات جنسیتی موجود، حتی مسائل مشترک بین زن و مرد برای هر کدام سویه و شکلی دیگرگون می یابد.
۹۰.

قوم نگاری فرهنگ پیاده روی اربعین حسینی علیه السلام: تحلیل ها و راهبردهای تصمیم گیری در نهادهای انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۵۷) 57 - 95

کلیدواژه‌ها: اربعین حسینی قوم نگاری دینی مدیریت فرهنگی نهادهای انقلاب اسلامی پژوهش کیفی راهبردهای تصمیم گیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۹ تعداد دانلود : ۴۵۹
پیاده روی عظیم اربعین حسینی علیه السلام به صورت یک نماد جهانی، به قدرت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مسلمانان تبدیل شده است. این مقاله با روش شناسی تفسیری و رویکرد پژوهش کیفی بر اساس استراتژی قوم نگاری و مشاهده مستقیم قوم نگار، به توصیف و تحلیل رفتارهای فرهنگی زائرین این کنگره عظیم پرداخته و راهبردهایی را به منظور تقویت و توسعه فرهنگ زیارت اربعین ارائه می کند. قوم نگاری این پژوهش در چهار مقطع زمانی انجام می شود؛ آمادگی زائرین برای سفر، مسافرت زمینی تا مرز چذابه، پیاده روی زائرین در مسیر نجف - کربلا و قوم نگاری برگشت از سفر. دو هدف پژوهش " تحلیل و توصیف فرهنگ اربعین" و "راهبردهای تصمیم گیری برای ترویج فرهنگ اربعین" به چهار مقطع فوق عرضه شده و تحلیل و تفسیر می شوند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که اربعین نوعی همگرایی را بین فرهنگ ها ایجاد کرده و منجر به تقویت و گسترش فرهنگ عظیم جهانی مسلمانان و تشیع (بدون توجه به قوم، نژاد، سن و سایر تفاوت های فرهنگی) می شود. بنابراین ضرورت دارد که از سوی نهادها و سازمان های داخلی و البته با همکاری سازمان های عراق در توسعه و تعمیق این فرهنگ تلاش شود. بر اساس مطالعات انجام شده، نیروی انتظامی، وزارت راه و شهرسازی، سازمان های فرهنگی (صداوسیما، دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان حج و زیارت)، شهرداری ها، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دانشگاه ها، اداره اوقاف و امور خیریه و همچنین سایر نهادهای انقلاب اسلامی می توانند با به کارگیری راهبردهای پیشنهادی این پژوهش، نقش مهمی در توسعه و ترویج این فرهنگ داشته باشند.
۹۱.

سالمندان و ناامنی تعاملات بین نسلی در خانواده های امروزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵۹ 11 - 44

کلیدواژه‌ها: سالمندی تعاملات خانوادگی ناامنی تعاملات بین نسلی پژوهش کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۳ تعداد دانلود : ۱۲۱۹
جامعه ایران طی چند دهه اخیر محمل تغییرات زیادی بوده که این تغییرات تعاملات خانوادگی بین نسلی را تحت تاثیر قرار داده است. هدف پژوهش حاضر تحلیل عوامل تعیین کننده تعاملات خانوادگی بین نسلی در خانواده های تهرانی است که با روش کیفی، مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته با سالمندان به روش نمونه گیری هدفمند و نظری انجام شده و داده-های حاصل از مصاحبه ها به روش تحلیل مضمون کدگذاری شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد چالش فرزندان غیرمستقل، ناامنی شغلی فرزندان، بی ثباتی زندگی خانوادگی فرزندان، تغییر مناسبات خانوادگی بین نسلی و درنهایت، سالمندزدایی از خانواده هسته ای، تعاملات خانوادگی سالمندان را پروبلماتیک می سازد. حاکمیت ارزش ها و مناسبات بازاری و سیطره منطق اقتصادی بر زیست روزمره به حیات خانوادگی نیز ورود پیدا کرده، خانواده را ناایمن ساخته و تغییراتی را در تعاملات خانوادگی بین نسلی نمایانده است؛ تغییراتی که در راستای تغییر هنجارهای حمایت بین نسلی، حمایت گری بین نسلی یک سویه، کالایی شدن روابط بین نسلی و سالمندزدایی از خانواده هسته ای پیش می رود. این تغییرات از ناامنی تعاملات بین نسلی در خانواده های امروزی حکایت دارد که خانواده ها را در برابر سالمندان، ناتوان می سازد.
۹۲.

کارکرد ازدواج: یک پژوهش کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روان شناسی اجتماعی دوره ۶ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: کارکرد ازدواج خانواده پژوهش کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۳ تعداد دانلود : ۵۶۴
مقدمه: این پژوهش یک بررسی مقایسه ای دیدگاه افراد مجرد و متأهل درباره کارکرد ازدواج بود روش: روش پژوهش، کیفی از نوع تحلیل محتوا بود. نمونه شامل 238 مرد و زن مجرد و متأهل شهر تهران بود که به شیوه هدفمند و در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه بدون ساختار استفاده شد. پاسخ آزمودنی ها به روش تحلیل محتوا و با استفاده از آزمون ناپارامتریک خی دو بررسی شد. یافته ها: پاسخ ها در 6 مقوله کارکردهای جسمانی، روان شناختی، اجتماعی، اقتصادی، مذهبی و معنوی دسته بندی شد و مقایسه گروه های مجرد و متاهل زن و مرد تفاوت های معناداری را در این مقوله ها نشان داد. بین نظرات افراد مجرد و متأهل درباره کارکرد فیزیولوژیکی ازدواج همخوانی وجود داشت. در خصوص کارکرد روان شناختی، اجتماعی و اقتصادی عدم توافق نظرات دیده شد. همچنین متأهلین بیش از مجردها به مقوله مذهبی و معنوی پرداخته بودند. نتیجه گیری: افراد برای ازدواج کارکردها و فواید متعددی قائل هستند که بیانگر جایگاه و ارزش ازدواج در افراد بوده و تمایل به ازدواج با هدف دستیابی به این کارکردها همچنان ادامه دارد.
۹۳.

بررسی و کشف چالش های نوجوانان ناشنوا در کسب مهارت های خود توانمندی: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره نوزدهم زمستان (دی) ۱۳۹۹ شماره ۹۴ 1257-1266

کلیدواژه‌ها: نوجوانان ناشنوا خود توانمندی پژوهش کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۳۵۸
زمینه: مطالعاتی پیرامون کسب مهارت های خود توانمندی و ناشنوایان انجام شده است، اما پژوهشی که بررسی و کشف چالش های نوجوانان ناشنوا در کسب مهارت های خود توانمندی پرداخته باشد مغفول مانده است. هدف: هدف پژوهش حاضر کشف و بررسی چالش های نوجوانان ناشنوا در کسب مهارت های خود توانمندی است. روش: این مطالعه با رویکرد کیفی و به روش نظریه زمینه ای انجام شد. جامعه پژوهش مادران نوجوانان ناشنوا مادرزادی کانون ناشنوایان شهر تهران در سال 1398 بود. 13 مادر نوجوان ناشنوا در تهران به صورت داوطلبانه در این پژوهش به عنوان نمونه شرکت نمودند. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. برای تحلیل داده های حاصل از مصاحبه های انجام شده با 13 نفر از مادران نوجوانان ناشنوا شهر تهران از کدگذاری سه مرحله ای (باز، محوری و انتخابی) استراس و کوربین استفاده گردید. یافته ها: کدهای باز حول 115 مفهوم و کدهای محوری شامل نه مقوله عمده است که مشتمل بر عدم آگاهی و عدم توانمندی والدین در برخورد صحیح با فرزندانشان، سوء رفتار / آزاردیدگی، نا خودکارآمدی، عدم پذیرش اجتماعی، احساس بی کفایتی، محدودیت های اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی، نا برابری اجتماعی، مشکلات و محدودیت های شغلی، مشکلات و کژ کارکردی های آموزشی و تحصیلی می باشد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده توجه ویژه به نوجوانان ناشنوا و بررسی دقیق چالش های پیش رو در جهت توانمند شدن و کسب مهارت، حائز اهمیت است که می تواند منجر به راهکار هایی برای افزایش مهارت های اجتماعی، مهارت های زندگی و در کل خود توانمندی آنان شود.
۹۴.

طراحی الگوی توسعه فرهنگ هواداری در لیگ برتر فوتبال ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت ورزشی مهر و آبان ۱۳۹۹ شماره ۶۲ 221 - 250

کلیدواژه‌ها: توسعه فرهنگ هواداری لیگ برتر فوتبال پژوهش کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۵ تعداد دانلود : ۴۳۷
توسعه فرهنگ هواداری یکی از رویکردهای درآمدزایی و توسعه پایدار اقتصادی باشگاه ها در کشورهای صاحب فوتبال است. پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی توسعه فرهنگ هواداری در لیگ برتر فوتبال ایران انجام شد. این پژوهش از نوع کیفی بود که با به کارگیری نظریه داده بنیاد انجام شد. جامعه آماری پژوهش خبرگان آگاه از حوزه پژوهش بودند که نمونه گیری از آن ها به صورت هدفمند و با روش گلوله برفی انجام شد. داده ها بعد از اجرای 15 مصاحبه به مرحله اشباع نظری رسید. تجزیه وتحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی انجام شد. نتایج پژوهش نشان دهنده ۷۹ کد اولیه دسته بندی شده از مصاحبه ها و استخراج ۲۳ مقوله بود که شامل شرایط علّی (ارزش های فردی، تخصص گرایی، وابستگی، هویت برند و هویت مشترک)، شرایط زمینه ای (مقوله های بسترهای فرهنگی، بسترهای اجتماعی، بسترهای رسانه ای، بسترهای زیرساختی و کیفیت)، شرایط مداخله ای (افراد مشهور، سیاسی، نگرش، اقتصادی و گرایش و علاقه مندی)، راهبردها (آسیب شناسی و ریشه یابی، شناخت، به کارگیری الگوهای بومی فرهنگ سازی، مهارت آموزی و یادگیری و حمایت و پشتیبانی) و پیامدها (پیامد رفتاری، پیامد فرهنگی و پیامد اجتماعی) بودند ؛  بنابراین، مدیران و مسئولان ورزش کشور باید به این متغیرها به عنوان عوامل مهم در توسعه فرهنگ هواداری توجه کنند.
۹۵.

به کارگیری روش نظریه مبنایی برساخت گرا در پژوهش های برنامه ریزی شهری و منطقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره نهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۴ 3 - 16

کلیدواژه‌ها: نظریه مبنایی برساخت گرا پژوهش برنامه ریزی شهری و منطقه ای پژوهش کیفی روش شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۱۲۹۸
چارچوب فرایند پژوهش برنامه ریزی برای به کارگیری روش نظریه مبنایی برساخت گرا، پیوستار عناصر هستی شناسی، معرفت شناسی، روش شناسی و روش را چگونه تعریف می کند؟ این مقاله با هدف تمهید پایه منطقی برای کاربرد روش نظریه مبنایی برساخت گرا در مطالعات برنامه ریزی شهری و منطقه ای به نگارش درآمده است. نظریه مبنایی با قرار گرفتن در چارچوب رهیافت اِمیک در پژوهش های برنامه ریزی، آن را از نقطه نظر مشارکت کننده توصیف کرده و دیدگاهی از این که مشارکت کنندگان چگونه آن را به مثابه امری واقعی و معنادار درک و قبول می کنند، تولید می کند. با تشخیص اهمیت داستان ها و روایت های عاملان درگیر در فرایندهای برنامه ریزی، رمزگشایی از ارزش های زیرکار و ادراکات مشترک در کاربست های برنامه ریزی ممکن می شود. در این روش رویکرد پژوهشگر صراحتاً مبتنی بر این فرض است که هر گونه تفسیر نظری، یک تصویر تفسیری از جهان مورد مطالعه را پیشنهاد می دهد نه یک تصویر دقیق از آن. در همین راستا، کاربست این روش مطابق با فرایند پیشنهادی چارمز توصیف و تحلیل شده است. داده های تحلیل عناصر ذهنی پژوهش شوندگان به واسطه روش مصاحبه های عمیق نیمه_ساختار یافته فراهم شده و پس از انجام مراحل پیش کدگذاری اعم از گردآوری داده ها و پیاده سازی آنها ، مرحله تحلیل داده ها و طیف های سه گانه کدگذاری( کدگذاری اولیه، کدگذاری متمرکز و  کدگذاری نظری) تشریح شده اند.  افزون بر آن، فرایندهای انگاشت پردازی نظریه مبنایی برساخت گرا با به کار بردن یادداشت نگاری و اشباع نظری نیز مورد تأکید قرار گرفته اند. شناخت این رویکرد در میان سایر رویکردهای نظریه مبنایی و فرایند متواتر قابل کاربرد آن در پژوهش های برنامه ریزی به واسطه روش توصیفی_تحلیلی برخاسته از مطالعات گسترده نظری و تجربه عملی به کارگیری این فرایند با روش پیمایشی بوده است.این مهم در انتظام برنامه ریزی شهری و منطقه ای در ردیابی درک برنامه ریزان از برآمدهای برنامه ریزی، محیط برنامه ریزی و بستر اجتماعی و نیز با توجه به ماهیت مکان مند نظریه برنامه ریزی، در عمل آوری نظریه برنامه ریزی محتوایی و میانی مرتبط با موقعیت خاص قابلیت کاربرد دارد.
۹۶.

ارایه الگوی ازدواج موفق: یک پژوهش کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مشاوره جلد ۱۹ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۷۶ 141-171

کلیدواژه‌ها: الگوی ازدواج موفق پژوهش کیفی نظریه زمینه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۶ تعداد دانلود : ۴۷۸
هدف: ازدواج موفق زیربنای تشکیل یک خانواده سالم است، بر این اساس این پژوهش با هدف ارائه الگویی از ازدواج موفق انجام شد. روش: پژوهش به شیوه کیفی و با به کارگیری روش نظریه زمینه ای اجرا شد. مشارکت کننده های این پژوهش شامل کلیه ی زوج هایی بود که در سال 1397 در شهر اهواز سکونت داشتند. در این پژوهش برای گزینش شرکت کنندگان، از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد و با پیشرفت مطالعه، نمونه گیری موارد مطلوب مدنظر قرار گرفت که تا رسیدن به اشباع نظری در نهایت 22 نفر (11 زوج) مورد مصاحبه باز یا بدون ساختار قرار گرفتند. یافته ها: روش تحلیل اطلاعات در نظریه ی زمینه ای شامل کدگذاری داده ها است . با کدگذاری باز 83 کد اولیه و با کدگذاری محوری، 23 مقوله عمده به دست آمد و ازدواج موفق به مثابه یک رابطه زوجی شفاف و عاری از ابهام، به عنوان مقوله مرکزی استخراج گردید. می توان نتیجه گرفت که ایجاد یک ازدواج موفق در گرو شفاف سازی تمام و کمال موضوعاتی است که در رابطه زوجی جریان دارد به گونه ای که هر یک از همسران آنچه را که تجربه می کنند بی پرده ابراز کنند و هیچ نقطه ابهامی را برای دیگری باقی نگذارند که آن را کشف یا رمزگشایی نماید. نتیجه گیری: الگوی به دست آمده از این پژوهش را می توان در مشاوره پیش از ازدواج به مراجعان آموزش داد، هم چنین در کار با زوج های آشفته به کار بست و برای زوج هایی که به دنبال کیفیت بخشی بیشتری به رابطه خود هستند به کار گرفت.
۹۷.

نگاهی بر روش شناسی گرنددتئوری (داده بنیاد) به عنوان پژوهش کیفی

نویسنده:
منبع: عیار پژوهش در علوم انسانی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 65-80

کلیدواژه‌ها: پژوهش کیفی نظریه داده بنیاد کدگذاری باز کدگذاری محوری کدگذاری انتخابی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۴ تعداد دانلود : ۵۳۹
گاهی اوقات، محقق می خواهد نگاه عمیق تری به یک فرد، موقعیت یا سلسله ای از حوادث معین داشته باشد، به جای پرسیدن سؤالاتی از قبیل « مردم در این باره چه فکر می کنند؟» آن گونه که در تحقیق زمینه ای مرسوم است، یا « اگر من این کار را بکنم، چه اتفاقی خواهد افتاد؟» آنچنان که در تحقیق آزمایشی متداول است؛ می پرسد: « این افراد چگونه عمل می کنند؟»، یا « چگونه حوادث اتفاق می افتند؟». برای پاسخ به چنین سؤالاتی، محققان شماری از روش های پژوهشی را تحت عنوان « تحقیق کیفی» به کار می برند. در روش گرنددتئوری، داده ها از دل واقعیات استخراج می شوند. در این روش، پژوهشگران کار خود را با اتکاء به نظریه های موجود آغاز نمی کنند، بلکه با توجه به یافته هایی که از داده ها به دست می آورند، خودشان به ارائه نظریه اقدام می کنند. در این تحقیق، پژوهشگران با یک تحلیل روش شناسانه ابتدا به مطالعه دقیق این روش، شناسایی منابع و جمع بندی آنها ؛ متن یک نوشته اصلی، به عنوان متن پایه تعیین شده و تمام مقالات و نوشته های موجود گردآوری و مطالعه و با متن پایه تطبیق داده شدند. در نهایت، با پالایش منابع گردآوری شده، منابع مرتبط انتخاب و نقاط مشترک در منابع تصریح و عینی شدند. با این نگاه، روش شناسی گرنددتئوری مجدد بازپردازش و تکمیل گردید.
۹۸.

چالش ها و موانع گسترش نقش مشاوره ای مدیران مدارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت مدرسه دوره ششم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 262 - 282

کلیدواژه‌ها: نقش مشاوره ای مدیران چالش های فردی آموزشگاهی و سازمانی پژوهش کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۱ تعداد دانلود : ۳۴۳
پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش ها و موانع گسترش نقش مشاوره ای مدیران مدارس انجام گرفت. پژوهش به روش کیفی انجام شد. نمونه گیری از بین مدیران، مشاوران، معلمان و دانش آموزان استان آذربایجان غربی در سالتحصیلی 96 – 95 و از نوع هدفمند بود. داده ها از طریق مصاحبه فردی نیمه ساختاریافته جمع آوری و با روش تحلیل چارچوبی یک چارچوب موضوعی تنظیم و مقوله های اساسی شناسایی گردید. مهم ترین موانع در سه حوزه فردی شامل ویژگی های شخصیتی، عمل فکورانه و صلاحیت و شایستگی ها، حوزه آموزشگاهی شامل زیرساخت ها، ارتباطی- اطلاع رسانی، انگیزشی-انسانی و رهبری و مدیریت پویا و حوزه سازمانی شامل پشتیبانی و حمایت، اقتصادی-مالی و فرهنگی-اجتماعی شناسایی و طبقه بندی شدند. مهم ترین موانع در سه حوزه فردی شامل ویژگی های شخصیتی، عمل فکورانه و صلاحیت و شایستگی ها، حوزه آموزشگاهی شامل زیرساخت ها، ارتباطی- اطلاع رسانی، انگیزشی-انسانی و رهبری و مدیریت پویا و حوزه سازمانی شامل پشتیبانی و حمایت، اقتصادی-مالی و فرهنگی-اجتماعی شناسایی و طبقه بندی شدند.به منظور پیشگیری از آسیب ها و موانع شناسایی شده در گسترش نقش مشاوره ای مدیران مدارس، اهتمام جدی از سوی مدیران، پرسنل مدارس و نطام آموزشی کشور ضرورت دارد.. به منظور پیشگیری از آسیب ها و موانع شناسایی شده در گسترش نقش مشاوره ای مدیران مدارس، اهتمام جدی از سوی مدیران، پرسنل مدارس و نطام آموزشی کشور ضرورت دارد.
۹۹.

بررسی پارادایم های پژوهش در حسابداری مدیریت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات حسابداری و حسابرسی سال نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۶ 63 - 84

کلیدواژه‌ها: پارادایم پژوهش اثبات گرایی کمی پژوهش کیفی نظریه های چندگانه تغییرات سازمانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۳ تعداد دانلود : ۴۱۲
موضوع پژوهش حسابداری مدیریت رویه های حسابداری مدیریت و فرایندهای سازمانی می باشد. این محیط پژوهش دارای ساخت اجتماعی است که عناصر وابسته به متن مانند فرهنگ، تاریخ، ارزش ها، هنجارها، سیاست، اقتصاد، روابط انسانی بر آن تاثیر می گذارد. پژوهش در این محیط نیاز به مفروضات هستی شناسی و معرفت شناسی خاص خود را دارد که قابلیت درک و شناخت این نوع واقعیت را داشته باشد. این مفروضات در شکل پارادایم ها معرفی می شود. پارادایم اثبات گرایی کمی با ویژگی های عینیت، اندازه گیری و استقلال از افکار و عقاید کنشگران با این محیط سازگاری زیادی ندارد. در مقابل، پارادایم پژوهش کیفی با ویژگی تعریف پدیده در متن تاریخی، اجتماعی آن، نظریه های چندگانه، ایجاد معنی و درک عمیق از روابط انسانی، فرایندهای سازمانی و رویه های حسابداری مدیریت بیشترین سازگاری را با این حوزه پژوهشی دارد و دانش منحصر به فرد خود را برای توسعه دانش حسابداری مدیریت ارائه می دهد. استفاده از روش های ترکیبی نیز با چالش های جدی همراه است و با این محیط ساخت اجتماعی منطبق نمی باشد. 
۱۰۰.

تبیین چارچوب مفهومی برنامه درسی سنجش شده دوره کارشناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال هشتم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 239 - 217

کلیدواژه‌ها: سنجش برنامه درسی برنامه درسی سنجش شده دوره کارشناسی پژوهش کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۴ تعداد دانلود : ۳۷۸
هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه چارچویی مفهومی برای برنامه سنجش شده بر اساس ادراکات و تجربیات ذینفعان برنامه درسی دوره کارشناسی انجام شد. روش: با رویکرد کیفی پژوهش و روش نمونه گیری هدفمند، تجارب و ادراکات 31 نفر (17 عضو هیئت علمی، 12 دانشجوی دوره کارشناسی، 2 کارشناس دفتر برنامه ریزی آموزش عالی) از دانشگاه های علامه طباطبایی، تهران و خوارزمی، دانشگاه علوم پزشکی ارتش و دفتر برنامه-ریزی آموزش از طریق مصاحبه نیمه ساختارمند مورد کاوش قرار گرفت. جمع آوری و تحلیل داده به صورت مداوم تا رسیدن به اشباع نظری از طریق فرایند مقایسه مداوم تداوم یافت. یافته ها: تحلیل داده ها با استفاده از کدگذاری باز، محوری و انتخابی منجر به شناسایی دو مقوله اصلی « فرایندهای طراحی سنجش» و «فرایندهای قضاوتی سنجش» و شش مقوله فرعی « تعیین نقشه سنجش»، « انتخاب روش سنجش»، «تعیین افراد شرکت کننده در سنجش»، «زمینه سازی فرهنگی»، «سنجش یادگیری» و «نظارت بر سنجش» گردید. در مجموع، برنامه درسی سنجش شده ماهیتی سیال دارد و به دنبال آنست که از طریق نگاهی تعاملی (برگشت به عقب و نگاه به بافت اجرایی سنجش) زمینه تغییرات مناسب در دانشجویان و بهبود کیفیت یادگیری را بررسی کند.