مطالب مرتبط با کلیدواژه
۴۰۱.
۴۰۲.
۴۰۳.
۴۰۴.
۴۰۵.
۴۰۶.
۴۰۷.
۴۰۸.
۴۰۹.
۴۱۰.
۴۱۱.
۴۱۲.
۴۱۳.
۴۱۴.
۴۱۵.
۴۱۶.
۴۱۷.
۴۱۸.
۴۱۹.
۴۲۰.
معنویت
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۸ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴
71-83
حوزه های تخصصی:
سابقه و هدف: جنگ معمولاً پیامدهای گسترده فردی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دارد که تأثیر بسیاری بر مشکلات جسمی و روانی و به طور کلی کیفیت زندگی جانبازان و همسران آنان می گذارد. ازاین رو، هدف مطالعه حاضر بررسی نقش هوش معنوی و خودتنظیمی هیجانی در پیش بینی کیفیت زندگی همسران جانبازان بود. روش کار: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری شامل تمامی همسران جانبازان تحت پوشش بنیاد شهید و ایثارگران منطقه پنج شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1399 بود که بر اساس جدول کرجسی و مورگان 225 نفر به شیوه نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و به پرسش نامه هوش معنوی بدیع و همکاران، تنظیم هیجان گراس و جان و کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی پاسخ دادند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون رگرسیون چندگانه استفاده شد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج نشان داد همبستگی بین هوش معنوی و خودتنظیمی هیجانی با کیفیت زندگی مثبت و معنی دار بود (۰۱/0>P) و مؤلفه های هوش معنوی ۵/۳۴ درصد و مؤلفه های خودتنظیمی هیجانی ۱/۲۲ درصد از واریانس کیفیت زندگی را تبیین کردند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های به دست آمده، کاربرد آموزش هوش معنوی و خودتنظیمی هیجانی در همسران جانبازان سبب افزایش کیفیت زندگی می شود.
رابطه دلبستگی به والدین و دلبستگی به خدا با بهزیستی اجتماعی-هیجانی در دانش آموزان تیزهوش شهر قم(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۸ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴
84-97
حوزه های تخصصی:
سابقه و هدف: پژوهش های زیادی درباره ارتباط بین سبک دلبستگی به والدین و سبک دلبستگی به خدا با انواع بهزیستی (روان شناختی، اجتماعی و هیجانی) انجام شده است. هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی دلبستگی به والدین و دلبستگی به خدا با بهزیستی اجتماعی و هیجانی در دانش آموزان تیزهوش شهر قم بود. روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری تمامی دانش آموزان تیزهوش شهر قم بود که 299 نفر از آنان به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از سنجش دلبستگی به پدر و مادر و همسال (IPPA-R)؛ پرسش نامه دلبستگی معنوی مسلمانان (M-SAS)، مقیاس فرعی بهزیستی اجتماعی، عواطف مثبت و رضایت از زندگی؛ و برای تجزیه و تحلیل آماری از روش آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون هم زمان) استفاده شد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج نشان داد بین دلبستگی ایمن به والدین با بهزیستی اجتماعی و بهزیستی هیجانی و همچنین بین سبک دلبستگی ایمن به خدا با بهزیستی اجتماعی و بهزیستی هیجانی در دانش آموزان تیزهوش رابطه مثبت و معنادار وجود داشت. نتیجه گیری: افراد با دلبستگی ایمن در برقراری روابط صمیمانه احساس راحتی می کنند؛ تمایل دارند برای حمایت به دیگران تکیه کنند و مطمئن هستند که دیگران دوستشان دارند. در تبیین دلبستگی به خدا و بهزیستی اجتماعی و هیجانی می توان گفت ایمان و اعتقاد به خدا و توکل به او موجب حس خوش بینی و اطمینان درباره عملکردهای آینده فرد می شود و فرد با این حسِ خوش بینی وارد صحنه های اجتماعی می شود.
پیش بینی نشانگان ایمپاستر در دانشجویان دختر بر اساس سرمایه روان شناختی و معنویت گرایی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۹ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱
80-92
حوزه های تخصصی:
سابقه و هدف: نشانگان ایمپاستر که شیوع نسبتاً بالایی در دانشجویان دارد با پیامدهای متعدد اجتماعی، روانی و اقتصادی همراه است. ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف پیش بینی نشانگان ایمپاستر در دانشجویان بر اساس سرمایه روان شناختی و معنویت گرایی انجام شد. روش کار: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری تمامی دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور مرکز اسلام آباد غرب در سال تحصیلی 1400-1399 بود که از میان آنان با روش نمونه گیری دردسترس تعداد 202 نفر انتخاب شدند و به پرسش نامه های ایمپاستر، معنویت گرایی و سرمایه روان شناختی پاسخ دادند. تحلیل داده ها با شاخص های آمار توصیفی، ضریب همبستگی و رگرسیون چندگانه انجام شد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج نشان داد بین نمره کل سرمایه روان شناختی (607/0-=r و 014/0=P) و هر یک از ابعاد آن شامل خودکارآمدی (21/0-=r و 002/0=P)، خوش بینی (17/0-=r و 004/0=P)، تاب آوری (10/0-=r و 004/0=P) و امید (11/0-=r و 005/0=P) با نشانگان ایمپاستر در دانشجویان دختر همبستگی منفی و معناداری وجود داشت. این ارتباط بین نمره کل معنویت گرایی (498/0-=r و 008/0=P) و ابعاد خودآگاهی (10/0-=r و 014/0=P)، عقاید معنوی (07/0-=r و 016/0=P)، فعالیت معنوی (05/0-=r و 022/0=P) و نیاز معنوی (05/0-=r و 013/0=P) نیز معکوس و معنادار بود. علاوه براین، ضرایب رگرسیون نشان داد که متغیّرهای پیش بین با هم 39% از واریانس نشانگان ایمپاستر را تبیین کردند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش، پیشنهاد می شود در مراکز آموزشی و شغلی به منظور ارتقای کیفیت تحصیلی و روان شناختی اعضا، علاوه بر بهبود سرمایه روانی به نقش معنویت و سازه های اسلامی نیز بیشتر توجه گردد.
پیش بینی سازگاری زناشویی بر اساس مؤلفه های معنویت و خودشیفتگی در زوجین ساکن شهر تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۹ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱
122-133
حوزه های تخصصی:
سابقه و هدف: سازگاری زناشویی از مهم ترین مفاهیم در جهت تحکیم خانواده است و آگاهی از عوامل پیش بینی کننده آن اهمیت بسزایی دارد. در این زمینه، پژوهش حاضر با هدف پیش بینی سازگاری زناشویی بر اساس مؤلفه های معنویت و خودشیفتگی در زوجین ساکن شهر تهران انجام شد. روش کار: روش این پژوهش توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری شامل تمامی افراد متأهل ساکن شهر تهران بود که از میان آنها 330 نفر به شیوه نمونه گیری دردسترس در سه پارک (قیطریه، لاله و شهر) انتخاب شدند و به پرسش نامه سازگاری زناشویی لاک-والاس، پرسش نامه معنویت هال و ادواردز و پرسش نامه شخصیت خودشیفته NPI پاسخ دادند. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شد. یافته های ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین مؤلفه های قدرت و اختیار با مدیریت برداشت؛ ناامیدی و بی ثباتی با خودنمایی؛ و بهره کشی با بیشتر مؤلفه های معنویت به جز بزرگ نمایی و بی ثباتی رابطه معناداری وجود داشت (001/0=P و 005/0=P). همچنین یافته های تحلیل رگرسیون نشان داد که مؤلفه ناامیدی در معنویت (001/0=P) و مؤلفه خودنمایی در خودشیفتگی (006/0=P) قادر به پیش بینی معنادار سازگاری زناشویی بودند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش، روان شناسان و مشاوران می توانند به مؤلفه های خودنمایی و ناامیدی به عنوان پیش بینی کننده های قوی سازگاری زناشویی توجه کنند و این مؤلفه ها می توانند در برنامه های آموزشی تحکیم خانواده و آموزش فرهنگ اجتماعی گنجانده شوند.
بررسی تأثیر معنی درمانی بر کیفیت رشد ادراک خدا در بیماران نامزد جراحی قلب مراجعه کننده به بیمارستان مرکز قلب تهران در سال 1399(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۹ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲
23-37
حوزه های تخصصی:
سابقه و هدف: با توجه به اینکه متغیّر ادراک خدا با بسیاری از مؤلفه های روان شناختی در ارتباط است و متغیّر پیچیده ای محسوب می شود، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر معنی درمانی بر کیفیت رشد ادراک از خدا با توجه به متغیّرهای فردی در میان بیماران نامزد جراحی قلب انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر از زمره پژوهش های نیمه تجربی و از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش تمامی بیماران نامزد جراحی قلب باز مراجعه کننده به بیمارستان مرکز قلب تهران بود که از میان این جامعه، نمونه ای به حجم 60 نفر (30 نفر گروه آزمون و 30 نفر گروه کنترل) به شیوه تصادفی انتخاب شدند. مطالعه با کمک ابزار پرسش نامه سه قسمتی جمعیت شناختی، تصور فرد از خدا (بازسازی مقیاس لارنس) و پرسش نامه وضعیت مذهبی خانواده گرنکویست اجرا شد. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، اسپیرمن، تی، من ویتنی، تحلیل واریانس و کروسکال والیس تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج نشان داد که در گروه مداخله و کنترل رابطه معنی داری بین متغیّرهای سن، جنسیت، وضعیت تأهل و سطح تحصیلات با نمره کل ادراک خدا وجود نداشت (05/0<P)؛ ولی رشد ادراک خدا ارتباط معنی داری با شدت مذهبی بودن خانواده داشت (0001/0(P=. نتیجه گیری: ادراک خدا متغیّر پیچیده ای است که با بسیاری از مؤلفه های روان شناختی در ارتباط است. یافته های این مطالعه نشان داد که رشد ادراک خدا ارتباط معنی داری با شدت مذهبی بودن خانواده دارد ولی ارتباط معنی داری با سن، جنسیت، وضعیت تأهل و سطح تحصیلات ندارد. بر اساس نتایج مطالعه حاضر احتمالاً مؤلفه های دیگری در کیفیت رشد ادراک خدا مؤثر باشد و نیاز است بررسی های گسترده تر و عمیق تر انجام شود.
ارتباط بین هوش معنوی و معنویت سازمانی پرستاران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۹ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳
47-57
حوزه های تخصصی:
هوش معنوی و معنویت سازمانی از عوامل مؤثر بر عملکرد و رفتار حرفه ای پرستاران معرفی شده اند. پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط هوش معنوی با معنویت سازمانی پرستاران صورت گرفته است. روش کار: مطالعه حاضر توصیفی - تحلیلی از نوع همبستگی است. 193 نفر از پرستاران بیمارستان سیدالشهدای فارسان به روش نمونه گیری آسان انتخاب شدند. داده ها با استفاده از دو پرسش نامه استاندارد هوش معنوی کینگ و معنویت سازمانی میلین جمع آوری و با آزمون های آمار توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج مطالعه حاضر نشان داده است که میانگین نمره هوش معنوی (61/14± 45/83) و معنویت سازمانی پرستاران (08/12±12/69) بالاتر از متوسط بود. نتیجه آزمون همبستگی اسپیرمن نشان داده است که بین میانگین نمره هوش معنوی با معنویت سازمانی پرستاران ارتباط مثبت و معنی داری وجود داشت (208/0=r و 05/0<P). نتیجه گیری: با توجه به یافته های این مطالعه می توان بیان کرد که هوش معنوی می تواند موجب افزایش معنویت سازمانی پرستاران گردد. بنابراین، با برنامه ریزی در دوره آموزش پرستاری و سپس در دوره های ضمن خدمت جهت افزایش هوش معنوی به عنوان یک عامل روان شناختی می توان به ارتقای معنویت سازمانی پرستاران کمک کرد.
ترسیم مختصات الگوی مفهومی تجویز خط مشی های ملّی بر پایه «معنویت، عقلانیت، عدالت»(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۳۱ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲
169 - 204
حوزه های تخصصی:
جوهره خط مشی از وجوه مختلف قابل تحلیل است. از یک منظر خط مشی را می توان یک «انتخاب و تصمیم درست» تعریف کرد. از این رو بُعد تجویزی و قضاوتی در هر خط مشی جزو اجزای مهم و جدایی ناپذیر آن به حساب می آید. حسب این اهمیت، اندیشمندان این حوزه مدل های مفهومی مختلفی را ناظر به پشتوانه هنجاری خود به مثابه الگوی مطلوب جهت انتخاب یک یا مجموعه ای از خط مشی ها ارائه کرده اند. مسئله مهم پژوهش حاضر آن است که انقلاب اسلامی با توجه به مختصات متمایز خود در حوزه های گسترده هنوز از تولید و بکارگیری مدل های تجویزی خط مشی بومی رنج می برد. با توجه به چنین دغدغه ای مقاله پیش رو تلاش دارد با رویکردی اکتشافی و بهره گیری از روش تحلیل مضمون، بیانات و مکتوبات مقام معظم رهبری را در این زمینه واکاوی کند. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که سه گانه «معنویت، عقلانیت و عدالت» پایه و بنیان شکل گیری چنین الگویی است. از محل تقاطع عناصر این سه گان 9 بُعد فرعی «تعیین نقش برای مردم»، «منفعت و حقوق عمومی»، «ظرفیت علمی حل مسأله»، «انسجام و پیوندهای ملّی»، «تبیین زمین درگیری»، «ضابطه و قانون»، «راهبرد درگیری فوق فعال»، «جهاد» و «حجت شرعی» تولید شده اند. این ابعاد از مسیر 3 بازوی تجویزی «نهاد مردم«، «ساختارهای حقوقی» و «سازمان علمی» امکان و ظرفیت پیگیری داشته و در غایت و نهایت خود «اقتدار عادلانه» کشور را دنبال می کنند.
رابطه هوش معنوی مدیران و تعهد کارکنان در شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات منابع انسانی سال ۲ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۵
51 - 68
حوزه های تخصصی:
در دهه اخیر تلفیق هوش و معنویت ادبیات جدیدی را در حوزه روانشناسی و مدیریت وارد کرده است و محققین را بر آن داشته تا درباره ماهیت آن به تحقیقات بیشتر و جامع تری بپردازند. پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین هوش معنوی مدیران و تعهد کارکنان در شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران پرداخته است. جامعه آماری پژوهش شامل؛ کارکنان، کارشناسان، سرپرستان و رؤسای اداره آموزش شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران با 115 نفر پرسنل است. ابزار پژوهش، پرسشنامه هوش معنوی کینگ و تعهد آلن و می یر می باشد. تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده با کمک نرم افزار پی ال اس انجام شده است. بررسی نتایج نشان داد که هوش معنوی مدیران تأثیر معناداری بر تعهد کارکنان دارد و نوع رابطه آن ها مثبت و مستقیم می باشد. همچنین هر چهار مؤلفه هوش معنوی مدیران بر تعهد کارکنان تاثیر معناداری داشته و از بین آن ها مؤلفه های تفکر وجودی انتقادی و ارائه مفهوم شخصی بیشترین تاثیر را بر تعهد کارکنان دارند.
بازتاب عناصر قدرت و معنویت در پیکرنگاری های دوره گورکانیان هند(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات شبه قاره سال ۱۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴۵
169 - 184
یکی از چندین ویژگی تصاویر، کارکرد آن ها در انتقال معناست. این موضوع در تصاویر تاریخی همواره با نمایش تنش ها و تباین های فکری و ایدئولوژیک همراه بوده است. بازنمایی شخصیت ها، از مهم ترین ژانرهای موضوعی نگارگری گورکانی هند است که محل بروز پسندها و سلایق امرای گورکانی نیز شده است. در این تصاویر نکته هایی وجود دارد که بر اثر بسندگی به ساخت و معنای ظاهری، گاه از تأملات کافی به دور مانده است. ساختار دو عنصر قدرت و معنویت، از موارد قابل تأمل در این تصاویر است؛ بنابراین در این پژوهش که به شیوه توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای تدوین شده، تلاش می شود بدین پرسش اساسی پاسخ داده شود که عناصر اصلی تصویری قدرت و معنویت در پیکرنگاری های مربوط به دوره پادشاهی گورکانیان هند کدام است؟ نتیجه این پژوهش که بر 30 نمونه آماری منتخب انجام شده، حکایت از آن دارد که: بازتاب دو عنصر قدرت و معنویت در سه گانه تصویری پادشاه، شیخ و یوگی، بیشتر مورد توجه بوده و در پیکرنگاری های انجام یافته از پادشاهان به نحو برجسته تری مورد تأکید قرار گرفته است.
مبانی معنوی در آموزش علوم مهندسی
منبع:
آموزش مهندسی ایران سال ۳ بهار ۱۳۸۰ شماره ۹
93 - 117
ظاهر امر چنین می نماید که برای آموزش و پژوهش در هر رشته ای از علوم، به ویژه علوم مهندسی، تسلط بر علوم پایه شرط اصلی ورود به آن علم و همچنین توفیق در آن است. تجربه ها و پژوهش ها بیانگر آن است که هر عالم و محققی قبل از هر چیز متأثر از جهان بینی خویش می باشد. در واقع، به عکس آنچه بعضاً گفته می شود که " علم نمی تواند مستقل از جهان بینی و به عبارتی بدون توجه به معنویت مورد نظر انسان مطرح باشد" وجیزه حاضر در پی شناسایی ارتباط بین جهان بینی و جنبه های معنوی ان با علوم مهندسی و مقایسه اجمالی آن در گذشته و حال خواهد بود.
پیش بینی نشانه های اضطراب والدین دارای کودک اوتیسم بر اساس معنویت، باورهای فراشناختی و تنظیم هیجان
منبع:
علوم حرکتی و رفتاری سال ۵ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲
163 - 172
حوزه های تخصصی:
با توجه به تاثیرات منفی روانشناختی کودکان اوتیسم در والدین، پژوهش حاضر با هدف پیش بینی نشانه های اضطراب والدین دارای کودک اوتیسم بر اساس معنویت، باورهای فراشناختی و تنظیم هیجان انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی و از طرح های همبستگی بود. از بین جامعه آماری پژوهش شامل کلیه والدین (مادر و پدر) دارای کودک مبتلابه اوتیسم در شهر شیراز مراجعه کننده به مراکز بهزیستی و دارای پرونده در آموزش وپرور، نمونه ای به تعداد ۲۹۰ نفر با روش نمونه گیری دردسترس و لحاظ کردن ملاک های ورود و خروج به پژوهش انتخاب شدند. داده های پژوهش با استفاده از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، نمودارها و.) و استنباطی (همبستگی و رگرسیون همزمان) برای بررسی ارتباطات بین متغیرهای پژوهش توسط نرم افزار آماری spss-22 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین معنویت، باورهای فراشناختی و تنظیم هیجان توانایی معناداری برای پیش بینی اضطراب والدین را داشتند. نتایج همبستگی نیز حاکی از رابطه معنادار بین متغیر اضطراب با متغیرهای وابسته بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر، پیشنهاد می شود از متغیرهای معنویت، باورهای فراشناختی و تنظیم هیجان در طراحی برنامه های آموزشی و درمانی والدین دارای فرزند اوتیسم استفاده شود.
واکاوی نقش معنویت در مدیریت انقلابی براساس دیدگاه رهبر معظم انقلاب با تاکید بر قرآن کریم و صحیفه سجادیه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی بسیج سال ۲۶ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۹۹
153 - 179
حوزه های تخصصی:
مدیریت نقش بسزایی در کارایی سازمانی دارد و بدون مدیریت صحیح و اسلامی امکان رشد حقیقی در سازمان ها وجود نخواهدداشت. مدیریت انقلابی به عنوان یک مدیریت مبتنی بر ارزش، دارای ویژگی های منحصر به فردی است که در شرایط حاضر کشور و لزوم عبور از مشکلات مدیریتی، اهمیت دوچندانی یافته است. از میان مولفه های متعدد مدیریت انقلابی، معنویت جایگاه ویژه ای دارد. در این پژوهش که از لحاظ روش کیفی است با بهره گیری از تحلیل مضمون و تشکیل شبکه مضامین، سعی شده الگوی مدیریت مبتنی بر معنویت براساس بیانات رهبر معظم انقلاب و با استناد به آیات قران کریم و صحیفه سجادیه، ارائه شود. در این مقاله در ابتدا با مطالعه بیانات معظم له، 43 مضمون پایه با بهره گیری از نرم افزار Maxqda22 استخراج شد و سپس این مضامین پایه در سه مضمون نگرشی، گرایشی و رفتاری با استناد به قرآن کریم و صحیفه سجادیه سازماندهی شدند. از آنجاکه مضامین استخراج شده مستند به آیات موضوعی قران کریم و فرازهای مرتبط در صحیفه سجادیّه هستند، از روایی لازم برخوردارند. پایایی نتایج نیز با محاسبه ضریب توافق کاپا دارای مقبولیت کافی (بالای 90 درصد) تشخیص داده شد. نتایج نشان می دهد مدیریت معنویت محور با پیروی از 10 مولفه (مضمون) بینشی، 12 مولفه گرایشی و 21 مولفه رفتاری محقق می شود. اصلی ترین و موثرترین مضامین در بین 43 مضمون پایه عبارت از مضمون توحید در بین مؤلفه های بینشی، صدق و اخلاص در بین مولفه های گرایشی و تقوا در بین مولفه های رفتاری می باشد.
تحلیل فرهنگی-اجتماعی الگوی زیارتی زیارت اربعین
در روایات نسبت به زیارت اربعین سفارش و برای آن زیارت نامه ویژه ای از طرف اهل بیت علیهم السلام ارائه شده است. زیارت اربعین از جهات گوناگون عرفانی، تربیتی و تاریخی بررسی شده است ولی این نوشتار با رویکردی فرهنگی اجتماعی، در صدد بررسی ظرفیت های زیارت اربعین است. بر این اساس می توان زیارت اربعین را الگویی برای سفرهای زیارتی دانست که امروزه به دلیل تأثیرپذیری از الگوی گردشگرانه تا حد زیادی از وجه ایده آل خود دور شده است. الگوی زائرانه در زیارت اربعین را در تغایر با الگوی گردشگرانه سفرهای زیارتی در موارد نگرشی، گرایشی و کنشی می توان بررسی کرد. زیارت اربعین بر اساس الگوی معرفت شناسی، هستی شناسی و جهان شناسی ویژه ای قرار دارد که نتیجه آن در الگوی فراغتی و قداست خاص این سفر بروز می کند. در این الگو معنویت و خرید به عنوان دو رفتار ویژه زائران از فضای اخلاقی و اصول تعالی بخش زیارت تبعیت می کند.
ارتباط معنویت با اضطراب ناشی از کووید 19 در طی آموزش بالینی دانشجویان دانشکده پیراپزشکی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: شیوع بالای کووید 19و شایعات در رسانه های اجتماعی درباره آن مشکلات روانی زیادی منجمله اضطراب را در جوامع ایجادکرده است. همچنین ثابت شده که معنویت ارتباط معکوسی با میزان اضطراب دارد. از اینرو پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط معنویت با اضطراب ناشی از کووید 19 در دانشجویان دانشکده پیراپزشکی انجام شد. روش کار: در این پژوهش توصیفی ﻣﻘﻄﻌی، 200 دانشجوی کارشناسی دانشگاه علوم پزشکی گناباد در سال 1400 از طریق فراخوان اینترنتی و پرس لاین در پژوهش شرکت کردند و به پرسش نامه های سلامت معنوی پولوترزین- الیسون و اشپیل برگر پاسخ دادند. بمنظور تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 20 و روش های آماری من ویتنی، کروسکال والیس و ضریب همبستگی اسپیرمن براون استفاده شد. یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که اضطراب رابطه معکوسی (340/0- r=) با معنویت دارد. اکثریت دانشجویان (%93) مورد پژوهش اضطراب کمی داشتند و هیچکدام از اضطراب شدیدی برخوردار نبودند. معنویت اکثر دانشجویان (%80) در سطح مطلوبی بود. علاوه براین، دانشجویان زن از اضطراب بیشتر (022/0p=) و دانشجویان ترم هشتم از اضطراب کمتری (020/0p=) برخوردار بودند. همچنین دانشجویان ترم هشتم معنویت بالاتری نسبت به سایر ترم ها داشتند (002/0p=). نتیجه گیری: اکثر دانشجویان دانشکده پیراپزشکی اضطراب کمی داشتند و معنویت اکثر آنها مطلوب بود. اضطراب با معنویت رابطه معنی دار معکوسی داشت، بدین معنی که هرچه معنویت بالاتر بود اضطراب کمتر می شد و برعکس. محققین پیشنهاد می کنند که با طراحی برنامه هایی جهت افزایش معنویت دانشجویان از اضطراب آنها در شرایطی مانند پاندمی کرونا بکاهند.
ارائه راهبردهای ارتقای معنویت بر اساس بیانات و دیدگاه های حضرت امام خامنه ای(مدظله العالی) در ارتش جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های راهبردی ارتش سال ۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۳
121 - 153
حوزه های تخصصی:
معنویت یک اصل پایه ای و اساسی درراه رسیدن انسان به بهروزی دنیوی و اخروی است، ازآنجاکه در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، ایمان به خدای یکتا و دستورات دین مبین اسلام، اساس و ضابطه تشکیل نهادها به ویژه نیروهای مسلح بوده و از طرفی فرماندهی در نیروهای مسلح بر دوش ولی فقیه می باشد، توجه به معنویت و پیروی از اصول اخلاقی اسلام و حفظ کرامت انسان از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و چون یکی از ویژگی های نیروهای مسلح ولایی بودن آن است، برآیند تبیین تأثیر معنویت و ولایت در نیروهای مسلح بر پایه تدابیر مقام معظم رهبری (مدظله العالی) امری بایسته بوده و نقش تعیین کننده ای در رسالت سازمانی و ارتقای توان دفاعی دارد. برای ورود به کار جستجو در بیانات معظم له درنتیجه انجام مطالعات نظری و با نظر خبرگان حدود 250 کلمه کلیدی استخراج سپس با مرور کامل متن بیانات، تدابیر، فرامین و اندیشه های حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) پژوهش حاضر از نگاه هدف جزء تحقیقات کاربردی و توسعه ای به شمار می رود، روش تحقیق، توصیفی(زمینه ای-موردی) می باشد.جامعه نمونه انتخاب شده در بخش اول تمام شمار و در بخش دوم بر اساس اطلاعات آماری، تعداد 20 نفر به صورت قضاوتی هدفمند انتخاب شده اند همچنین درروش گردآوری اطلاعات به دو روش کتابخانه ای و میدانی به صورت مصاحبه و پرسشنامه انجام پذیرفت و دستگاه تحلیل نیز SWOT انتخاب گردید. درمجموع تعداد 15 نقطه قوت، 7 نقطه ضعف، 22 فرصت و 19 تهدید مؤثر درراهبردهای ارتقای معنویت در ارتش جمهوری اسلامی ایران در دستگاه تحلیل قرار گرفت.درنتیجه تحلیل دستگاه مربوطه تعداد 27 راهبرد در محیط های مختلف ارائه گردید و سپس با تشکیل جدول QSPM و دریافت نظرات خبرگان در مورد جذابیت های عوامل محیطی بر راهبردهای مستخرجه و تحلیل میزان جذابیت ها، همه این راهبردها اولویت بندی شده و به ترتیب ارائه شد.
نخستین گفتمان مناظره ای بین ایران - اسلام و مسیحیت در دستنوشت های فارسی (پایان قرن شانزدهم و آغاز قرن هفدهم میلادی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: این نوشتار معرفی نخستین اثر نوشتاری با رویکرد گفتمان مناظره ای، در تاریخ دست نوشت های فارسی، بین دو حوزه عقیدتی اسلام و مسیحیت را معرفی می کنید.
روش:روش این تحقیق تاریخی است و این پرسش ها بررسی شده است ؛ رویداد در کجا، چه زمانی، با چه کسانی، با چه باور و پیش زمینه عقلی و با چه انعکاسی در متن روی داده است .
یافته ها: نخستین دستنوشت فارسی پس از اسلام که این گونه را بین دو آیین اسلام و مسیحیت نمایندگی می کند و سالیانی دراز، جریانی از جدال فکری را در دنیای فارسی زبان ایجاد کرد، دستنوشت «آیینه حق نما» است. بررسی این متن نشان از چالشی دارد که خرد مسیحیت در آن روزگار برای نخستین بار با آن روبرو شد. این چالش در زمان خود ساختار و سازوکارهای زبانی- گفتمانی پیچیده ای داشت و با چالش هایی که مسیحیت پیش از آن در سرزمین های عربی تجربه کرده بود، تفاوت می کرد. مبلغان مسیحی در اینجا و هنگام روبرو شدن با تمدن ایرانی – اسلامی با چالشی برگرفته از خرد حِکمی ایرانی – اسلامی روبرو شدند. چالشی که برون متنی بود و رنگ فلسفی داشت
نقش تقوا در بعد ایجابی استحکام امنیت ملی در چارچوب سنت های الهی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آفاق امنیت سال ۱۴ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۵۱
5 - 36
حوزه های تخصصی:
تقوا در ادبیات متعارف مطالعات دفاعی و سیاسی، مفهوم مهجوری است. از رنسانس به بعد، عنصر تقوا به طور کلی از حوزه سیاست، قدرت، امنیت و امور دفاعی کنار زده شد. اگرچه پس از نقدهای فراوان به گفتمان های سخت افزاری نظیر رئالیست ها به عنوان جریان اصلی حوزه قدرت و امنیت، در سه دهه اخیر شاهد ظهور گفتمان های نرم هستیم و در این راستا، مفهومی مانند هویت، جایگاه ویژه ای در حوزه قدرت و امنیت باز کرد؛ اما همچنان به مقوله های معنوی مانند اخلاق و تقوا، آن چنان که در گفتمان اسلامی ارزش راهبردی دارد، توجه نشده و تحقیقات در این زمینه هنوز از جایگاه برجسته ای برخوردار نیست. از این رو، مقاله حاضر به دنبال پاسخ این است که تقوا چگونه در استحکام و مقاوم سازی بُعد ایجابی امنیت ملی تأثیرگذار است؟ روش استدلال در این پژوهش، قیاسی و در چارچوب نظری سنت های الهی است و از روش تحلیل ثانویه به عنوان مکمل بهره گرفته است. یافته اجمالی پژوهش این است که تقوا به مثابه دال مرکزی معنویت و ایمان به مثابه سنت اجتماعی الهی تأثیرگذار بر عناصر سرمایه اجتماعی واحد سیاسی بوده و از این رهگذر با حل مسأله پاسخگویی (کارآمدی) و خواسته های شهروندان، بنیاد امنیت ایجابی را مستحکم می کند. عکس قضیه نیز صادق است؛ یعنی نتیجه محتوم زوال تقوا، زوال سرمایه اجتماعی است که در پی آن، بنیادهای بُعد ایجابی امنیت ملی فروخواهد ریخت.
زمینه های انگیزشی و کنشی گسترش معنویت در جامعه
منبع:
مطالعات قرآن و علوم سال ۷ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۴
139 - 191
حوزه های تخصصی:
تحقّق معنویت در جامعه کنونی با توجّه به گسترش روزافزون تهاجمات غرب بر ضدّ اسلام، امری ضروری است. مقام معظّم رهبری در «بیانیه گام دوم» به بیان اهمیت معنویت در جامعه پرداخته است. هدف این تحقیق دستیابی به چگونگی تحقّق معنویت در جامعه و تحلیل و بررسی مؤلفه های آن از دیدگاه قرآنی مقام معظّم رهبرى(مدظله العالی) است. این موضوع از آن جهت ضرورت می یابد که پیشرفت جامعه و پیشبرد اهداف جامعه اسلامی، از طریق مقابله با موانع آن امکان پذیر است. مسئله اصلی این تحقیق، بررسی زمینه های انگیزشی و کنشی گسترش معنویت در جامعه با توجّه به بیانات قرآنی مقام معظّم رهبری است. بر پایه یافته های تحقیق، زمینه های انگیزشی گسترش معنویت در جامعه مبتنی بر اندیشه قرآنی امام خامنه ا ی عبارتند از: دعا و نیایش، زهد و قناعت، شکر، صداقت، صبر، عمل صالح.
بررسی تطبیقی الهیات معنوی-کارتوزی سَنت برونو و امام محمد غزالی
حوزه های تخصصی:
سنت برونوی کارتوزی اهل کلن، قرابت زیادی میان تجارب معنوی او، با غزالی، که هر دو تقریباً در یک زمان می زیستند، وجود دارد. کارتوزی ها فرقه ای عرفانی مسلک بودند که تأثیر بسزایی بر مسیحیت داشته اند. قرابت هایی میان تجارب معنوی ایشان و برخی فرقه های معنویت گرا در سنت اسلامی می توان ملاحظه نمود که در جستار پیش رو، ضمن معرفی چهره معنوی برجسته این فرقه، یعنی سَنت برونو، به برخی از این موارد اشاره خواهیم نمود. هم برونو و هم غزالی مواجهه ی اصلاح گرایانه ای با سنت های غلط دینی خود داشتند. همچنین سنت برونو و غزالی، تحول باطنی عمیقی در زندگی خود تجربه کردند تا آنجا که برونو تأمل در تنهایی را بر کسب مقامات کلیسایی ترجیح داد و شعار "دل کندن از دنیا" و "نیل به عشق حقیقی" را سر داد. البته برونو اثری مکتوب بر جای نگذاشت تا در آن به تحولات روحی خود اشاره کند. اما هر دوی آنها تلاش کردند تا برای رهایی از بحران روحی، برون رفتی معنوی بیابند. در پژوهش حاضر تلاش می کنیم تا پس از ترسیم زمینه و زمانه ی مؤثر بر اندیشه های غزالی و برونو، تحولات معنوی این دو را واکاوی نمائیم. به تحولات روحی و معنوی غزالی برای رسیدن به یقین، بیشتر از زوایه ی کتاب میزان العمل او توجه خواهیم نمود.
اهمیت و نقش اخلاق و معنویت در کارآمدی نظام خانواده
حوزه های تخصصی:
خانواده به عنوان اولین کانونی که فرد در آن قرار می گیرد، اهمیت زیادی دارد. خانواده تأثیر بسیار فراوانی بر جامعه دارد و تحقق جامعه سالم و کارآمد در پرتو وجود خانواد ه های سالم و کارآمد امکا ن پذیر است. اخلاق و معنویت از جمله عواملی هستند که در کارآمدی خانواده نقش دارند، از این رو در این مقاله قصد داریم تا اهمیت و نقش اخلاق و معنویت در کارآمدی نظام خانواده را مورد بررسی قرار دهیم. روش تحقیق حاضر به صورت توصیفی و با استفاده از روش کتابخانه ای یعنی استفاده از تحقیقات و کتب و منابع کتابخانه ای تدوین شده است. در این مقاله با استفاده از روش کتابخانه ای سعی در شناخت بهتر مفهوم اخلاق و معنویت و نقش آنها در کارآمدی خانواده ها شده است. روش تحقیق حاضر به صورت توصیفی و با استفاده از روش کتابخانه ای یعنی استفاده از تحقیقات و کتب و منابع کتابخانه ای تدوین شده است. در این مقاله با استفاده از روش کتابخانه ای سعی در شناخت بهتر مفهوم اخلاق و معنویت و نقش آنها در کارآمدی خانواده ها شده است.