مطالب مرتبط با کلیدواژه

شاخص ها


۲۱.

مدل مفهومی سیستم اطلاعاتی حاکمیت بالینی برای ارائه شاخص های آماری با استفاده از نمودارهای زبان مدل سازی یکپارچه و نمودار موجودیت – رابطه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: مدیریت اطلاعات سلامت دوره دوازدهم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۴۱)

کلیدواژه‌ها: مدیریت اطلاعات شاخص ها حاکمیت بالینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۹ تعداد دانلود : ۹۷۱
مقدمه: حاکمیت بالینی ابزار کلیدی مدیریت و پایش اطلاعات است. هرچند استفاده از اطلاعات یکی از اجزای اساسی حاکمیت بالینی است، اما متاسفانه توجه چندانی به مدیریت اطلاعات در آن نشده است. هدف این تحقیق شناسایی وضعیت و ارائه مدل مفهومی برای مدیریت اطلاعات در راستای حاکمیت بالینی بوده است. روش بررسی: پژوهشی توصیفی مقطعی از نوع کاربردی در سال 1392 هجری شمسی انجام شد. جامعه پژوهش کلیه واحدهای حاکمیت بالینی بیمارستان های تابعه دانشگاه علوم پزشکی کاشان (4بیمارستان کاشان و 2 بیمارستان شهر آران و بیدگل) بوده و نمونه گیری انجام نشد. داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه گردآوری شد. پایائی از روش آزمون- باز آزمون سنجش شد (89/0 = α). پرسشنامه روایی صوری و محتوی داشته و توسط اساتید صاحبنظر تائید شد. داده های یک بیمارستان بصورت پایلوت جمع آوری و مجدداً اصلاحات انجام و پرسشنامه نهایی تدوین گردید. داده ها با آمار توصیفی و نرم افزار SPSS 16 تحلیل شد. با سناریوی منتج از پرسشنامه ها، نمودار موجودیت – رابط Entity Relation Diagram (ERD) و نمودارهای زبان مدل سازی یکپارچه (UML) Unified Modeling Language به ترتیب با استفاده از برنامه های Visio 2007 و Rational Rose 7 ارائه شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد 79/25 درصد شاخص ها در بیمارستان ها محاسبه شده بودند. در هیچیک ( صفر درصد) از واحد های حاکمیت بالینی بیمارستان های جامعه پژوهشی پایگاه داده ای طراحی نشده بود. 3/83 درصد از واحد حاکمیت بالینی بیمارستان ها اعلام نمودند که به پایگاه داده نیاز دارند. نتیجه گیری: واحد حاکمیت بالینی بیمارستان ها برای انجام رسالت خود به تمام شاخص های مورد نیاز دسترسی ندارند. تعریف فرایندها و ترسیم مدل های لازم و ایجاد پایگاه داده جهت طراحی سیستم های اطلاعاتی ضروری است.
۲۲.

تاثیر نظام های پرداخت بر شاخص های عملکردی برنامه ی پزشک خانواده با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: مدیریت اطلاعات سلامت دوره دوازدهم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۴۱)

کلیدواژه‌ها: شاخص ها پرداخت مخارج سلامت پزشک خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۰ تعداد دانلود : ۵۸۰
مقدمه: سیاستگذاران از انواع مکانیسم های پرداخت به عنوان ابزاری برای تاثیر گذاری بر رفتار نیروی انسانی در نظام سلامت استفاده می کنند. یکی از مهمترین برنامه های بهداشتی برای رسیدن به اهداف سلامت برنامه ی پزشک خانواده می باشد. بنابرین شناسایی و اولویت بندی شاخص های عملکردی برنامه ی پزشک خانواده جهت بررسی میزان تاثیرگذاری مکانیسم های پرداخت ضروری به نظر می رسد. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر مکانیسم های پرداخت بر شاخص های عملکردی برنامه ی پزشک خانواده بوده است روش بررسی: این پژوهش از نوع مطالعات کاربردی و تحلیلی بود و از ابزار های متفاوتی برای جمع آوری داده ها در هر مرحله استفاده گردید. به منظور تعیین شاخص های متاثر از مکانیسم های پرداخت از بررسی نظام مند متون و برای اولویت بندی شاخص ها و مدل های پرداخت از پانل خبرگان و تکنیک تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. داده ها با استفاده از نرم افزار های Excel 2007 و Expert Choice 11 مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در اولویت بندی شاخص های عملکردی متاثر از مکانیسم های پرداخت شاخص های هزینه ی تمام شده خدمات ارایه شده، نسبت فعالیت های پیشگیری و ارتقا، رضایت بیماران، رضایت پزشکان و میزان ارجاعبه عنوان 5 شاخص های اولویت دار با ضریب سازگاری 08/0 انتخاب شدند. در اولویت بندی مدل های پرداخت بر مبنای شاخص های عملکردی، مدل های سرانه، حقوق و کارانه به ترتیب 8/35، 9/32 و3/31 نمره را با سازگاری 04/0 به دست آوردند و مدل سرانه به عنوان مدل برتر انتخاب گردید. نتیجه گیری: میزان تاثیر مدل های پرداخت سرانه، حقوق و کارانه بر شاخص های منتخب به ترتیب 8/35، 9/32 و 3/31 می باشد و با توجه به اهمیت شاخص ها می توان از ترکیبی از مکانیسم های پرداخت برای مقاصد سیاستگذاری استفاده کرد. سیاست گذاران باید محیط اجرای برنامه و اهمیت مشوق های غیر مالی مانند عوامل بالینی، سازمانی و فرهنگی را در نظر داشته باشند.
۲۳.

ضرورت بکارگیری داشبوردها در مدیریت اطلاعات سلامت(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: مدیریت اطلاعات سلامت دوره دوازدهم خرداد و تیر ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۴۲)

کلیدواژه‌ها: عملکرد شاخص ها مدیریت اطلاعات سلامت نمایش داده ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۶ تعداد دانلود : ۶۱۶
بازخورد اطلاعات مربوط به عملکردهای فعلی سازمان ها، جهت تصمیم گیری معتبربرای مدیران و متخصصان حوزه مراقبت سلامت، حیاتی می باشد. استفاده از داده ها در تصمیم گیری های مدیریتی و بالینی به دلیل حجم زیاد داده ها ، گردآوری داده ها از منابع متنوع و عدم ساختاریافتگی انها بسیار مشکل است. هدف از انجام این مطالعه،بیان ضرورت بکارگیری داشبورد به عنوان یک روش مناسب جهت نمایش داده های مربوط به عملکرد شاخص های کلیدی حوزه سلامت برای پشتیبانی از تصمیم گیری مدیران و متخصصان می باشد. مطالعه حاضر به صورت مروری نقلی بوده که با جستجو در بانک های اطلاعاتی اینترنتی از جمله، PubMed، proquest ،google scholar،SID ، Magiranو سایت های مربوط به حوزه داشبوردانجام شده است. در این مطالعه سعی بر آن بود که با بررسی متون، مقالات، پایانامه ها وکتابها در زمینه کاربردها و مزایای داشبورد در حوزه سلامت و دیگر حوزه ها، پتانسیل استفاده از داشبورد در حوزه بهداشت و درمان شناخته شود و در صورت امکان در نظام های اطلاعات سلامت کشورمان بکارگرفته شود. بدین منظور پژوهشگران از طریق جستجو در پایگاه های فوق الذکر با استفاده از کلید واژه های «داشبورد»، «داشبوردهای سلامت»،«داشبوردهای بالینی»، «داشبورد های بیمارستانی»، «داشبوردهای مدیریتی»و «مزایای داشبورد»و همچنین واژه های انگلیسی ""dashboard""،""information dashboards""، ""health baseboard""، ""management dashboard""،""information display""و مترادف آنهاجستجو را انجام دادند، بازه زمانی مستندات مورد استفاده مربوط به سال 2005میلادی لغایت 2013 میلادی با اولویت مستندات جدیدتر تعیین شد. در این مطالعه حدود 90 مقاله به زبان های فارسی و انگلیسی بررسی شده است و از میان انها تعداد 31 مقاله که ارتباط نزدیک تری به موضوع مورد نظر داشتند انتخاب گردیده است. مزایای داشبورد در تحقیقات مختلف به وضوح قابل رویت است ، با توجه به وضعیت کنونی سیستم های اطلاعات بهداشتی و افزایش بی وقفه داده ها در این حوزه، داشبورد یک ابزار حیاتی برای تصمیم گیری در سازمان های سلامت به حساب می آید.در همین راستا، ضروری است که برای کلیه ابعاد بالینی و مدیریتی در سازمان های سلامت شاخص های کلیدی عملکرد شناسایی شوند و برای پایش در داشبوردهای سازمانی و بالینی مخصوص گنجانده شوند، امید است با انجام این مهم مدیریت مبتنی بر اطلاعات و تصمیم گیری اگاهانه وهمچنین کیفیت سلامت در جامعه بهبود یابد.
۲۴.

سنجش وضعیت شاخص های کیفیت زندگی در شهر اهواز با استفاده از نرم افزار VISUAL PROMETHEE (مطالعه موردی: منطقه 4)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال نهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۲۹)

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی شاخص ها PROMETHEE نواحی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی توسعه جامعه شناسی توسعه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
تعداد بازدید : ۸۵۳ تعداد دانلود : ۴۲۵
کیفیت زندگی به نوعی بیانگر وضعیت سکونت افراد در یک شهر یا فضای زیستی است. کیفیت زندگی یکی از مهم ترین مسایل پیش روی جهان امروز و از مباحث اساسی در تکوین سیاست گذاری اجتماعی محسوب می شود که موضوعاتی چون رفاه، ارتقای کیفیت زندگی سلامت محور، رفع نیازهای اساسی، زندگی رو به رشد و رضایت بخش، نوع دوستی و از خود گذشتگی در میان جماعات را در بر می گیرد. هدف از انجام این پژوهش رتبه بندی نواحی 5 گانه منطقه 4 شهر اهواز از نظر کیفیت زندگی است. ماهیت و نوع تحقیق نظری – کاربردی و روش مطالعه از نوع توصیفی است. جامعه آماری تحقیق را کلیه خانوارهای ساکن در منطقه 4 شهر اهواز تشکیل می دهند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 321 نفر تعیین گردیده است. پس از تحلیل داده های پرسشنامه ها در نرم افزار Spss از روش PROMETHEE جهت رتبه بندی نواحی استفاده گردیده است. در نهایت نتایج حاصل از رتبه بندی نواحی به صورت نقشه از طریق نرم افزار Arc / GIS ترسیم گردیده است. نتایج این پژوهش، نشان می دهد که ناحیه دو دارای بیشترین جریان خالص و مثبت، در نتیجه دارای اولویت اول است. ناحیه سه با کمترین میزان در اولویت آخر قرار گرفته است. ناحیه چهار در سطحی پایین تر از ناحیه دو، در اولویت دوم قرار دارد. نواحی سه و پنج نیز در میان این نواحی جای می گیرند و مرتبه سوم و چهارم را به خود اختصاص داده اند.
۲۵.

شعائر دینى در اسلام مفهوم شنا سى، ویژگى ها و کارکردها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و چهارم تیر ۱۳۹۴ شماره ۲۱۱ ویژه دین شناسی

کلیدواژه‌ها: اسلام شاخص ها مفهوم شناسى ویژگى ها شعائر دینى نمادهاى دینى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۷ تعداد دانلود : ۶۶۰
همان گونه که خداوند متعال متدینان را به تشدید عزم و قوت اعتقاد تشویق مى کند، آنها را به رفتار و عمل متناسب با آن نیز ترغیب مى نماید تا حاکى از اعتقادات و تقویت کننده آنها باشد. این اعمال گاه صرفا انفرادى بوده و فقط نشان دهنده رابطه فردى انسان با خداست و گاه علاوه بر این، داراى نمود و ظهور اجتماعى بوده و برانگیزاننده عواطف و احساسات جمعى متدینان است. این دسته از اعمال، که «شعائر دینى» نامیده مى شوند، بخش قابل توجهى از دین اسلام را به خود اختصاص مى دهند و نقش فراوانى در حوزه فردى و اجتماعى مسلمانان ایفا مى کنند. این پژوهش با رویکرد نظرى تحلیلى، «شعائر اسلامى»، ویژگى ها و کارکردهاى آن را بررسى کرده و نشان مى دهد مقصود از آنها عبارت است از: نشانه هاى ظاهر و آشکارى که اراده الهى به انجام آنها تعلق گرفته است تا مؤمنان خدا را به یاد آورند و معرف هویت دینى متدینان و نشان وابستگى ایشان نسبت به دستورات دینى باشد. در مجموع، شش ویژگى را از این تعریف مى توان استنباط نمود که عبارتند از: حکایتگرى، اعلان، وضع، مشارکت، انتساب، و تمایز.
۲۶.

مزیت های حمل و نقل ریلی درون شهری نسبت به جاده ای، بر اساس رویکرد توسعه پایدار، مطالعه موردی خط 4 متروی تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال ششم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: حمل و نقل ریلی محیط زیست شاخص ها آلاینده ها توسعه پایدار شهری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری توسعه پایدار شهری
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری حمل و نقل شهری
تعداد بازدید : ۲۲۷۲ تعداد دانلود : ۱۱۱۴
محیط زیست یکی از ارکان بسیار مهم حیات و توسعه اقتصادی محسوب میشود، هم اکنون این ثروت خدادادی به دلایل مختلف، به طور آزاد و نامحدود، مورد بهره برداری قرار میگیرد. یکی از این بخش های تهدید کننده، حمل و نقل و به خصوص بخش حمل و نقل خصوصی است که سالانه آلودگی های زیادی نظیر آلودگی هوا و صوتی ایجاد کرده و هزینه های اقتصادی و زیست محیطی قابل توجهی به کشورها وارد میکند. از سویی در میان ابعاد توسعه پایدار شهری، نقش عامل زیست محیطی، بنا به نداشتن منفعتهای اقتصادی و سودا گرایانه، کمتر مورد توجه بوده است. همچنین علاوه بر عوامل طبیعی، عوامل انسانی بیشترین سهم را در تخریب محیط زیست داراست. این مقاله به بررسی مزیت های حمل و نقل ریلی نسبت به جاده ای از دیدگاه توسعه پایدار می پردازد، که برای این منظور ابتدا شاخصهای حمل و نقل و توسعه پایدار شهری شناسایی شد. برای شناسایی ارتباط بین شاخصها از طریق پرسشنامه و توزیع آن بین نخبگان امر و با استفاده از نرم افزار AMOS توانستیم به ارتباط موثر آنها پی ببریم. سپس با استفاده از پرسشنامه در بین مسافران مختلف متروی خط 4 به صورت تصادفی، انتخاب جایگزین آنها در صورت نبودن مترو را شناسایی کرده و به ارزیابی زیست محیطی بدیل های مختلف در مقایسه با حمل ونقل جاده ای در ابعاد مصرف سوخت، آلودگی های صوتی و هوایی و سایر هزینه های مرتبط پرداخته شد. در پایان با توجه به تاثرات شگرف زیست محیطی از حمل و نقل ریلی علیرغم محدودیتهای خاص مربوطه و نقش انکار ناپذیر مترو در کاهش خسارات و هزینه ها، برآورد و تخمین ارزش اقتصادی صرفه جویی شده توسعه این نوع از حمل و نقل نسبت به جاده ای و ارزیابی اقتصادی-زیست محیطی آن، برای نشان دادن ارزش اجتماعی این زیرساخت پیشنهاد گردید.
۲۷.

شناسایی و اعتبارسنجی شاخص های ارزیابی کیفیت نمایه های تخصصی در حوزه های موضوعی علوم پایه، مهندسی، کشاورزی، علوم انسانی، علوم پزشکی و هنر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۹ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۷۸)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی اعتبارسنجی شاخص ها نمایه های تخصصی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری مدیریت منابع اطلاعاتی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری نمایه سازی و چکیده نویسی اصطلاح نامه ها و هستی شناسی ها
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری تاب سنجی،علم سنجی
تعداد بازدید : ۱۳۲۰ تعداد دانلود : ۷۸۶
این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی شاخص های ارزیابی کیفیت نمایه های تخصصی معتبر در شش حوزه موضوعی فنی و مهندسی، علوم کشاورزی، علوم انسانی، علوم پایه، پزشکی و هنر انجام شده است. برای شناسایی شاخص ها، ابتدا مطالعات کتابخانه ای جامعی بر متون صورت پذیرفت و شاخص های مرتبط شناسایی شد. سپس، این شاخص ها به دو گروه شاخص های مربوط به ارزیابی کیفیت نمایه های تخصصی ""چاپی"" و ""الکترونیکی"" تقسیم شد. در مجموع ۴۶ شاخص برای ارزیابی کیفیت نمایه-های تخصصی چاپی و ۹۱ شاخص برای ارزیابی کیفیت نمایه های تخصصی الکترونیکی به دست آمد که برخی از این شاخص ها در هر دو شکل نمایه ها (چاپی و الکترونیکی) مشترک بود. سپس با مطالعه متون و بهره گیری از نظرات صاحبنظران، ابعاد و قابلیت های هر یک از این شاخص ها شناسایی شد. پس از شناسایی این ابعاد، کلیه شاخص ها با توجه به ابعاد و قابلیت هایشان در طبقات جداگانه ای قرار گرفت و از شاخص های شناسایی شده، پرسشنامه هایی تدوین شد و جهت اولویت بندی بر اساس میزان اهمیت، در اختیار تعدادی از افراد در هر یک از حوزه های موضوعی شش گانه قرار گرفت. نتایج این پیمایش به صورت جداول و نمودار ارائه شد. بررسی ها نتایج نشان داد، بین امتیازاتی که به وسیله صاحب نظرانِ شش حوزه موضوعی فنی و مهندسی، علوم کشاورزی، علوم انسانی، علوم پایه، پزشکی و هنر در خصوص میزان اعتبار شاخص های ارزیابی کیفیت نمایه های تخصّصی ""چاپی"" و ""الکترونیکی"" داده شده, تفاوت معنی داری وجود ندارد. این در حالی است که بین نظرات این شش گروه صاحب نظران در خصوص میزان اهمیّت شاخص های ارزیابی کیفیت نمایه های تخصّصی چاپی و الکترونیکی تفاوت معنی داری وجود دارد.
۲۸.

ارزیابی و تحلیل مدیریّت شهری با تاکید بر شاخص های حکمروایی مطلوب شهری (مطالعه موردی: شهر خرم آباد)

نویسنده:
منبع: مطالعات نواحی شهری سال اول زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: مدیریت شهری شاخص ها خرم آباد حکمروایی مطلوب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸۷ تعداد دانلود : ۵۷۷
چالش های موجود دنیای به شدت شهری شده امروز لزوم بازنگری مدیریت شهری را ضروری ساخته و مدیریت شهری نوین به دنبال طرح هایی در انطباق با ویژگی های بومی و محلی می باشد.از مؤثرترین شیوه های برخورد با مسائل شهری، ظرفیت سازی نهادها، مدیریت کارآمدتر و انتخاب الگوی بهینه برای مدیریت این مسائل می باشد.یکی از الگوهای مطرح شده در مدیریت شهری، حکمروایی مطلوب شهری می باشد که به عنوان مدیریت شفاف و پاسخ گو با هدف نیل به توسعه اقتصادی،اجتماعی عادلانه و پایدار تعریف شده است. هدف این تحقیق بررسی و ارزیابی از جایگاه نظام حکمروایی مطلوب شهری در ساختار مدیریتی شهرخرم آباد می باشد. شیوه جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه بوده وتجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss ومدل swot صورت گرفته است. حجم نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران ۳۸۴ نفر از شهروندان و ۳۴ نفر از کارشناسان و متخصصان مدیریت شهری انتخاب شده است. نتایج بدست آمده از مدل سوات نشان می دهد که موقعیت شهر خرم آباد از میان چهار حالت تهاجمی، محافظه کارانه، تدافعی و رقابتی در بدترین وضعیت ممکن یعنی موقعیت تدافعی قرار دارد.نتایج بدست آمده از آزمون T نشان می دهد که نظر شهروندان در مورد شاخص های حکمروایی مطلوب مثبت نمی باشد و فاصله اطمینان تفاوت میانگین نیز منفی می باشد که نشان می دهد شاخص های اندازه گیری شده میانگینی پایین تر از مقدار آزمون که در اینجا عدد۳ می باشد، دارند. همچنین از دیدگاه کارشناسان غیر از دو شاخص پاسخگویی و قانون مداری بقیه شاخص ها نامطلوب ارزیابی شد.
۲۹.

تبیین و بررسی مفهوم تاب آوری اجتماعی و ارزیابی تحلیلی عزت الله سام آرام. شاخص های اندازه گیری آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳۲

کلیدواژه‌ها: تغییرات مخاطرات تاب آوری آسیب پذیری جوامع تاب آور شاخص ها

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی
تعداد بازدید : ۴۷۲۳ تعداد دانلود : ۴۰۱۷
در سال های اخیر به خصوص بعد از ایجاد بحران مالی 2008، مخاطرات و تغییرات ایجاد شده در حوزه اقتصادی بر سایر حوزه ها مثل حوزه سیاسی، زیست محیطی و مخصوصاً حوزه اجتماعی اثرگذار بوده و بر میزان آسیب ها و بحران های اجتماعی افزوده است. بر همین مبنا مباحث مربوط به مقاوم سازی و تاب آوری اجتماعی در کنار سایر نظریه ها مطرح و در مبادی نظریه و آکادمیک از جایگاه مهمی برخوردار گشته است. در واقع بحث تاب آوری اجتماعی می گوید زمانی یک سیستم اجتماعی تاب آور است که بتواند مخاطرات موقت یا دائم را جذب کرده و خود را با شرایط به سرعت در حال تغییر، انطباق دهد؛ بدون از دست دادن کارکرد خود. در این مقاله سعی شده است به روش کتابخانه ای مروری بر کتب و مقالات معتبر علمی که در سال های اخیر در این حوزه منتشر شده اند، داشته و تعاریف تاب آوری اجتماعی و شاخص های اندازه گیری این مفهوم معرفی گردد. آگاهی از مباحث، تلاش و تجارب کشور های دیگر در این حوزه می تواند در سیاست گذاری ها، برنامه ریزی ها و حتی اقدامات اجرایی و ارزیابی آن ها مفید و موثر واقع شود. واژه های کلیدی : تغییرات، مخاطرات، تاب آوری، آسیب پذیری، جوامع تاب آور، شاخص ها.
۳۰.

آیین دوست یابی در سخنان امام رضا(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ رضوی سال چهارم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۱۵ 133-164

کلیدواژه‌ها: دوستی دوست شاخص ها حقوق دوست امام رضا (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۲ تعداد دانلود : ۴۰۷
اشاره امام رضا (ع) به حقوق دوست ، آداب دوستی و ویژگی های دوست نشانگر توجه آن حضرت به استحکام پایه های دوستی از یک سو و مقابله با آثار سوء همنشین و دوست بد از سوی دیگر است. از آن جا که تهاجم فرهنگی همه وجوه سبک زندگی اسلامی از جمله سبک دوستی اسلامی را نشانه گرفته ، بیان آیین دوست یابی اسلامی در حفظ سبک دوستی مد نظر اسلام مفید است. بیان سبک برخورد با برادر مؤمن و حقوق وی و نیز تشویق به گرفتن برادر (دوست) برای خدا ، ایمان و باور دینی نشانگر اهمیت ایمان در سبک دوستی اسلامی می باشد. این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی انجام شده درباره این که در سخنان امام رضا (ع) به چه شاخص های دوستی اشاره شده پرداخته است تا به ترویج سبک آیین دوست یابی اسلامی کمک کند.
۳۱.

بررسی مبانی و مؤلفه های سلامت معنوی با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: آیین حکمت سال نهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳۳ 129 - 154

کلیدواژه‌ها: معنویت سلامت معنوی اسلام علامه طباطبایی شاخص ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴۸ تعداد دانلود : ۷۲۷
با اینکه بیش از چند دهه از آغاز سخن درباره سلامت معنوی می گذرد، هنوز فهم مشترکی از بُعد معنویِ سلامت شکل نگرفته است، چراکه  اندیشمندان حوزه های مختلف دین ، فلسفه و روان شناسی سعی دارند تا معنویت را با توجه به مبانی فرهنگی و شرایط اجتماعی خود تعریف کنند. بسیاری از متفکران در سنت فکری امانیسم اعتقاد دارند که معنویت عمدتاً در ابعاد مختلفی همچون هدف زندگی، تفوق و برتری، اتصال به دیگران، طبیعت یا الوهیت، و ارزش ها (مانند عشق و دلسوزی) شناخته می شود، امری که الزاماً ریشه دینی و قدسی  ندارد. هدف این نوشتار شناسایی مفهوم معنویت با توجه به مبانی و شاخص های آن  براساس آرا و نظریات علامه طباطبایی است، تلاشی که  می تواند مقدمه فهم مشترک معنویت باشد. یافته ها بیانگر آن است که معنویت در اندیشه علامه نوعی از حیات برتر و ملکوتی انسانی برخاسته از فطرت الهی است که در آن حیات، انسان کمالات خاص خودش را تنها در پرتو ایمان به  خدا و عمل صالح در ساحت ها ی بینشی، گرایشی و رفتاری بروز می دهد. البته، چنین تعریفی از معنویت مبتنی بر سازه های مفهومی خاصی از قبیل حیات شناسی انسانی، جهان شناسی معنوی، الهیات شناختی، انسان شناختی و نیز اسلام شناختی علامه طباطبایی استوار می باشد. تصریح و تأکید علامه در تفسیر معنویت اسلامی بر مبانی قرآنی می تواند مورد استفاده سیاست گذاران عرصه سلامت در جوامع اسلامی قرار گیرد.
۳۲.

بررسی شاخص های فرهنگ جهادی در اندیشة مقام معظم رهبری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و ششم آذر ۱۳۹۶ شماره ۲۴۰ «ویژه علوم سیاسی»

کلیدواژه‌ها: فرهنگ جهاد فرهنگ جهادی شاخص ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶۲ تعداد دانلود : ۵۷۸
فرهنگ جهادی یک فرهنگ پیشرو و غیرایستا در جامعة اسلامی است و در صورت تحقق، می تواند موانع مقابل انقلاب، نظام و جامعة اسلامی را از میان بردارد. برای تحقق این مهم، باید شاخص های مطلوب آن را ارزیابی کرد و بعد از شناسایی، به عرصة اجرا درآورد. از مهم ترین شاخص های فرهنگ جهادی، می توان به بصیرت، عمل بهنگام، اخلاص، استقامت، تکلیف مداری و اطاعت از رهبری اشاره کرد. این نوشتار کوشیده است تا با تأکید بر فرمایش های مقام معظم رهبری و با روش «توصیفی تحلیلی»، این شاخص ها را بررسی کند. هدف این پژوهش استخراج شاخص های «فرهنگ جهادی» از فرمایش های رهبر انقلاب است تا الگویی برای رفتارهای اجتماعی در نظام اسلامی، به ویژه در بخش سیاسی، قرار گیرد. برای نمونه، اگر الگوی فرهنگ جهادی وارد حوزة فرهنگ سیاسی ما شود شاخص های فرهنگ سیاسی و مشارکت عمومی به گونه ای چشمگیر رشد خواهد داشت. نتیجه اینکه شاخص های گفته شده، که از مهم ترین شاخص های فرهنگ جهادی در نگاه مقام معظم رهبری است می تواند نظام و جامعة اسلامی را برای رسیدن به سطح مطلوب یاری رساند.
۳۳.

نگرشی راهبردی به مبانی و معانی توسعه پایدار با رویکردی به معماری و شهرسازی پایدار

نویسنده:
منبع: معماری سبز سال پنجم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۷)

کلیدواژه‌ها: توسعه توسعه پایدار برنامه ریزی شهر پایدار شاخص ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۵ تعداد دانلود : ۴۰۴
گسترش سریع شهرها، بیشتر کشورهای جهان را با مشکلات متعددی مواجه ساخته است. هر چند افزایش جمعیت علت اولیه گسترش سریع شهرها محسوب می شود؛ اما پراکندگی نامعقول آن اثرات نامطلوبی بر محیط طبیعی و فرهنگی جوامع می گذارد و همین امر هزینه های گزافی را برای شهروندان (به جهت حمل ونقل و ...) و دولت (ساخت زیرساخت ها و تأمین امکانات لازم) تحمیل می نماید. امروزه توسعه ی پایدار به طور گسترده به توسعه ای گفته می شود که استانداردها و سطح کیفی زندگی را بهبود بخشیده و هم زمان به حفاظت طبیعی، فرهنگی و پیشینه ی محلی می پردازد. ازاین رو می توان واژه "توسعه" را اعمال یک سری تغییرات اساسی در ساختار جامعه دانست؛ تغییراتی که موجب افزایش ظرفیت های تولیدی، بهبود شرایط زندگی و توزیع ثمره های آن در جامعه می گردد. در این مقاله بر آنیم تا با بررسی و مطالعه کتابخانه ای، ضمن معرفی نظریات، اصول و مفاهیم مربوط به توسعه و به تبع آن توسعه ی پایدار به معرفی معماری و شهر پایدار بپردازیم.
۳۴.

ارزیابی و اولویّت بندی شاخص های توسعه گردشگری با استفاده از مدلTOPSIS مطالعه موردی: شهرستان های استان کردستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه زمستان ۱۳۹۸ شماره ۵۷ 155 - 176

کلیدواژه‌ها: ارزیابی شاخص ها توسعه گردشگری روش TOPSIS استان کردستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۳۶۶
تجریه بسیاری از کشورهای توسعه یافته نشان می دهد که توسعه گردشگری یک نیاز اساسی برای توسعه ملی و باید با درجه بالایی از اولویت آنرا در نظر گرفت. صنعت گردشگری از طریق افزایش درآمدهای ارزی نقش به سزایی در توسعه اقتصادی کشورها، به ویژه کشورهای درحال توسعه دارد. یکی از مراحل مهم در فرآیند برنامه ریزی، مرحله ارزیابی و انتخاب مناسب ترین گزینه از بین گزینه های مختلف است. از جمله شاخص های لازم برای ارزیابی سطوح توسعه گردشگری، می توان به شاخص های مختلفی از جمله جاذبه های طبیعی، تاریخی- فرهنگی و مذهبی، انسان ساخت و و جود زیر ساخته های مناسب و دیگر عوامل اشاره کرد که براساس این شاخص ها می توانیم به انتخاب گزینه مناسب از بین گزینه های موجود بپردازیم. در این راستا، روش TOPSIS و یا تکنیک برای ترتیب اولویت با شباهت به ایده آل راه حل، موضوع توجه رو به رشدی بوده است. برای این منظور، این پژوهش باهدف برنامه ریزی مناسب و کارا به ارزشیابی و اولویت بندی شهرستان های استان کردستان با استفاده از مدل TOPSIS ، بر اساس شاخص های توسعه ی گردشگری در چهار سطح فرا برخوردار، برخوردار، نیمه برخوردار و فرو برخوردار پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای- اسنادی است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که شهرستان سنندج با ضریب اولویت ۸۲/۰ در سطح فرا برخوردار و شهرستان های مریوان، سقز و بانه به ترتیب با ضریب اولویت-های 382/0، 387/0 و 35/0 در سطح برخوردار و شهرستان های بیجار، کامیاران و قروه به ترتیب با ضریب اولویت های 23/، 21/0 و 20/0 در سطح نیمه برخوردار (متوسط) و شهرستان های دهگلان، سروآباد و دیواندره با ضریب اولویت 12/0، 096/0 و 078/0 در سطح فرو برخوردار (محروم) قرار دارند.
۳۵.

جایگاه خانواده در سبک زندگی اسلامی و ایجاد حیات طیبه از منظر قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سفینه سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۶۴ «ویژه زن و خانواده»

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم خانواده سبک زندگی اسلامی شاخص ها آسیب حیات طیبه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱۹ تعداد دانلود : ۱۱۹۰
جامعه قرآنی، بر بنیاد خانواده و نقش آن نهاده شده است. از این رو به خانواده به عنوان مرکز توجه احکام، حقوق، آداب و اخلاق، اهتمام ویژه ای مبذول داشته و نقش و جایگاه آن را با آموزه ها و دستورهای متعدد، تحکیم بخشیده است. برای اینکه خانواده بتواند در مسیر ایجاد حیات طیبه حرکت کند، آیات بسیاری آورده شده است. بهره گیری از این آیات و عمل مطابق با آن می تواند سبک زندگی خانواده را به معنای واقعی اسلامی نماید. پژوهش حاضر با هدف بررسی جایگاه خانواده در سبک زندگی اسلامی و ایجاد حیات طیبه از منظر قرآن کریم انجام شده است. بدین منظور، با استفاده از روش توصیفى تحلیلى، آیات مربوط استخراج و مورد تحلیل قرار گرفت. در این تحقیق به اهمیت و جایگاه خانواده در قرآن کریم اشاره شده و در ادامه شاخص های سبک زندگی اسلامی در خانواده در ابعاد دینی و اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، اقتصادی و عقلانی معرفی شده است. همچنین عوامل آسیب زایی نیز که مانع از تحقق سبک زندگی اسلامی در خانواده می شود را از دو جنبه مادی و روانی مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. و در پایان آثار و ثمرات حیات طیبه را معرفی کرده است. نتایج پژوهش نشان مى دهد که قرآن کریم مؤلفه هایی را جهت ایجاد حیات طیبه معرفی نموده که تقویت نکات مثبت و سازنده و رفع آسیب هایی که مانع از تحقق سبک زندگی اسلامی در خانواده می شود، ما را به هدف نهایی و عالی که همان قرب الهی است، رهنمون خواهد ساخت.
۳۶.

کاربست روش مرور سیستماتیک ادبیات در شناسایی ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های شهر خلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری دوره ۷ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 701 - 722

کلیدواژه‌ها: ابعاد شاخص ها شهر خلاق مرور سیستماتیک ادبیات مؤلفه ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۳ تعداد دانلود : ۶۹۵
شهر خلاق محصول هزاره سوم و تحولات آن است. بهره گیری از مؤلفه ها و شاخص های این نظریه به رشد و شکوفایی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی شهرها کمک می کند. بر این مبنا، هدف پژوهش حاضر شناخت ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های شهر خلاق براساس رویکرد مرور سیستماتیک ادبیات است. پژوهش حاضر به روش مرور سیستماتیک ادبیات انجام شده است که شامل مراحل تعریف، جست وجو، انتخاب، تحلیل و سنتز است. فرایند جست وجوی منابع مرتبط با پژوهش در مردادماه 1396 به مدت 31 روز صورت گرفت. جست وجوی اولیه به شناسایی 114 منبع منتهی شد. از این میان، 71 منبع با موضوع پژوهش هم خوانی داشت که درنهایت 22 منبع از آن ها برای تحلیل نهایی انتخاب شد. بازه زمانی منابع انتخابی سال های 2000-2016 است. یافته های مرور سیستماتیک نشان می دهد بیشترین موارد مرتبط، به سال های 2007-2012 مربوط است که 11 منبع از پایگاه داده پژوهش را شامل می شود (57 درصد). به بیان دیگر، میزان مطالعات انتخابی برای سال های 2009، 2010، 2011، 2012 و 2007 به ترتیب 17، 13، 9، 9 و 9 درصد است. 68 درصد منابع کمی و 32 درصد نیز کیفی هستند. شهر خلاق درمجموع هفت بعد فضایی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، انسانی، ساختاری و نهادی و 28 مؤلفه و 141 شاخص دارد. بعد فضایی نیز دارای 6 مؤلفه و 28 شاخص است. بعد اقتصادی نیز 3 مؤلفه و 19 شاخص دارد. بعد اجتماعی دارای 3 مؤلفه و 19 شاخص و بعد فرهنگی نیز دارای 3 مؤلفه و 18 شاخص است. بعد ساختاری 7 مؤلفه و 22 شاخص و بعد انسانی، 3 مؤلفه و 16 شاخص دارد. بعد نهادی نیز دارای 3 مؤلفه و 19 شاخص است.
۳۷.

حکمرانی و توسعه اقتصادی در ایران

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی انقلاب اسلامی سال دوم بهار ۱۳۹۸ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: حکمرانی شاخص ها دولت توسعه گرا توسعه اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲۰ تعداد دانلود : ۶۴۹
با پایان جنگ چهانی دوم، تلاش عمومی در میان اندیشمندان مختلف برای درک فرایند توسعه انجام پذیرفته است. در این بین حکمرانی به عنوان مفهومی جدید در ادبیات توسعه توجه را جلب نموده است. حکمرانی مطلوب دارای شاخص هایی است که می تواند موجبات توسعه اقتصادی را فراهم آورد. در این راستا هدف مطالعه حاضر بررسی حکمرانی و توسعه اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران است. فرضیه پژوهش این است که بهبود شاخص های حکمرانی می تواند اثرات معناداری بر ارتقاء شاخص های توسعه از قبیل درآمد سرانه بالاتر، امید به زندگی بالاتر، سطح بهداشت و سلامت بالاتر، گسترش فناوری اطلاعات در جامعه، آموزش عمومی و تخصصی مطلوب تر، نرخ باروری کمتر زنان، نرخ مرگ و میر کمتر کودکان، نرخ بیکاری پایین تر و افزایش رفاه اجتماعی داشته باشد. مدل نظری این پژوهش براساس نظریه دولت توسعه گرا است. نتابج پژوهش نشان می دهد که بهبود شاخص های حکمرانی مستقل از موقعیت جغرافیایی می تواند اثرات معناداری بر ارتقاء شاخص های توسعه و بنابراین افزایش رفاه اجتماعی داشته باشد، اما با بررسی مطالعات انجام گرفته می توان گفت که با توجه به نوع حکمرانی حاکم بر ایران، فرایند توسعه اقتصادی ایران در دوره های مختلف زمانی بعد از انقلاب، شرایط متفاوتی را سپری نموده است و در هر دوره ای هر یک از شاخص های حکمرانی وضعیت متفاوتی را سپری نموده اند.
۳۸.

زیست مجردانه؛ علل و زمینه ها (مطالعه ی موردی جوانان ساکن شهر تهران به روش گراندد تئوری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال دوازدهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۴۲ 114 - 140

کلیدواژه‌ها: بیگانگی اجتماعی شاخص ها شرایط اجتماعی و خانوادگی شعر فروغ فرخزاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۳۰۸
تصمیم افراد به زندگی مستقل از خانواده (خروج از خانواده ی راهیابی بدون تشکیل خانواده ی فرزندآوری) و عملی کردن آن، در سال های اخیر به یکی از روندهای برجسته و قابل اعتنا در شهرهای بزرگ ایران تبدیل شده است؛ طبق آمار غیررسمی اعلام شده از سوی مدیر کل فرهنگی سازمان ملی جوانان در شهریور ماه سال 90، حدود 27 درصد جوانان در کلان شهرهای کشور زندگی مستقل از خانواده دارند، این نرخ در تهران به 30 در صد می رسد و این آمار در حال افزایش است. تحقیق منتهی به این مقاله به مطالعه ی ابعاد گوناگون این نحو زندگی با استفاده از گراندد تئوری پرداخته و در پی ارایه ی توصیفی فربه از آن بوده است. در این کار کوشیده ایم با استفاده از تکنیک مصاحبه به دیدگاه های افرادی که این نحو زندگی را در پیش گرفته اند، نزدیک شویم و به تاریخچه ی زندگی آنان دست یابیم و از این راه  نحوه ی هویت یابی، استراتژی های مختلف افراد و خانواده ها در مواجهه با مسایل زندگی مستقل، جریان های منتهی به آن و عوامل تأثیرگذار بر این اقدام را شناسایی کنیم. زمینه ها و علل که در این مقاله از آن ها یاد می شود، به قرار زیراند: زمینه ها: تقابل تهران و غیر تهران، تعارض با خانواده، تاریخچه ی خانوادگی شامل تنش در فضای خانوادگی وزمینه های تربیتی، تحصیل در شهری دیگر، برخورداری از انواع سرمایه ها، گسترش افق های پیش رو؛ علل: مشاجرات خانوادگی، دشواری ادامه ی زندگی با والدین، نداشتن قصد ازدواج، هویت یابی مستقل از خانواده.
۳۹.

شاخص ها و مدل هاى سنجش بهره ورى علمى پژوهشگران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست نامه علم و فناوری دوره چهارم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)
تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۲۶۳
افزایش تولید علم در سطح جهان، نیاز جدی به روش ها و ابزارهای دقیق و تا حد امکان عینی را برای سنجش بهره وری علمی پژوهشگران به منظور تضمین کیفیت عملکرد آنان پدید آورده است. روش ها و مدل های بسیاری در این زمینه ابداع شده که هریک تنها بخشی از واقعیت را منعکس می سازند. تعداد مقاله های علمی منتشرشده در مجلات علمی معتبر و شاخص ها و مدل های برگرفته از آن، عینی ترین و در عین حال آماده ترین ابزارهایی هستند که می توانند برای بازنمون بهره وری علمی و درنتیجه واحد سنجش آن به کار گرفته شوند. با این حال، این شاخص و مدل های مبتنی بر آن به تنهایی نمی توانند تصویری کامل را از بهره وری علمی، بازتاب دهند. نرخ و سرعت انتشار، از شاخص هایی هستند که با دخالت دادن عامل زمان در محاسبه تولید علم می توانند در سنجش دقیق تر بهره وری علمی به خدمت گرفته شوند. در پژوهش حاضر تلاش می شود برخی از مهم ترین شاخص ها و مدل های ارائه شده برای سنجش بهره وری علمی پژوهشگران مورد بررسی قرار گیرد.
۴۰.

نگرشی تحلیلی بر کیفیت برخی از شاخص های خدمات شهری (مطالعه موردی: منطقه ی 2 کلانشهر اهواز)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲ 909 - 924

کلیدواژه‌ها: توسعه خدمات شهری شاخص ها منطقه 2 کلانشهراهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۱۹۹
بررسی و تحلیل فضایی امکانات و خدمات عمومی موجود در سطح نواحی شهری می تواند به شناخت کمبودها و تراکم بی رویه و میزان برخورداری هر یک از مناطق/ نواحی شهری دست یافت. از سویی دیگر اهداف توسعه پایدار شهری به نوعی مدیریت عملکرد با ملزومات و پیش نیاز آنها و طراحی و اجرای در سازمان فضایی شهرها است. هدف اصلی این پژوهش نگرشی تحلیلی بر کیفیت عملکرد برخی شاخص های خدمات - شهری و نقش آن در توسعه ی شهری در سطح منطقه 2 کلانشهر اهواز است. روش این پژوهش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق کل ساکنان منطقه 2 کلانشهر اهواز و حجم نمونه مورد بررسی با استفاده از فرمول کوکران 380 نفر تعیین گردید. روش نمونه گیری متناسب با حجم سطح نواحی به طور تصادفی است. از نرم افزار SPSS و آزمونF- تحلیل واریانس یکطرفه(ANOVA)برای تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از تحقیقات میدانی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد عملکرد کیفیت ارائه خدمات شهری در منطقه 2 کلانشهر اهواز نامناسب و میزان رضایت مندی شهروندان از شاخص های مختلف خدمات شهری متفاوت است.