مرجعیت علمی

انقلاب علمی و فرهنگی شیعه در عصر امامت امام باقر؟ع؟ با مدیریت پیوسته آن حضرت و تربیت راویان کوشا و فرهنگ گستر آغاز گردید. در پرتو هدایت امام معصوم، جامعه شیعه از مرحله فقر فرهنگی گذر کرده و به مرحله شکوفایی و بالندگی رسید. زراره بن اعین یکی از آن نخبگان شیعه است که با دریافت حداکثری آموزه های دینی در جایگاه مرجعیت علمی قرار گرفته و به نشر آن معارف در بستر جامعه فرهنگی پرداخت. توجه ویژه نهاد امامت به زراره، ضرورت بازشناسی ویژگی های وی و هم چنین کارکردشناسی فرهنگی او در جایگاه مرجعیت علمی را بیش از پیش نمایان می سازد. نوشتار حاضر، با شیوه تحلیل متون حدیثی و رجالی شیعه، به این دو امر مهم پرداخته است.

ارتقاء واقعی و عمیق علمی کشور، آرمان بزرگی است که جز با برنامه ریزی دقیق و هماهنگ محقق نخواهد شد. نیل به این آرمان و تحقق مرجعیت علمی دانشگاه ها نیازمند ترسیم صحیح مسیر و شناسایی مؤلفه های اساسی مرجعیت علمی دانشگاه ها هست. هدف از پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه های مؤثر بر مرجعیت علمی دانشگاه امام صادق(ع) به عنوان یکی از نهادهای علمی دارای فلسفه وجودی تولید علم دینی است، که با ساختاردهی به مؤلفه های شناسایی شده درصدد طراحی مدل مفهومی مرجعیت علمی برای دانشگاه ها هست. در این مقاله با مرور ادبیات و مبانی نظری مرجعیت علمی و همچنین با بررسی اسناد بالادستی دانشگاه امام صادق(ع) از قبیل راهبردهای 12 گانه مقام معظم رهبری، سند چشم انداز و بیانیه مأموریت دانشگاه، سند اهداف کلان دانشگاه، سند نظام جامع تربیتی و برنامه ریزی درسی دانشگاه امام صادق(ع)، مؤلفه های مؤثر بر مرجعیت علمی دانشگاه امام صادق(ع) احصا گردید. در ادامه به منظور ساختاردهی به این مؤلفه ها و تفسیر و تبیین روابط بین آنها با استفاده از روش مدل سازی ساختاری تفسیری و با دریافت نظرات 12 نفر خبره، داده های موردنظر شامل اظهارنظر ایشان در خصوص مؤلفه ها و روابط بین آنها جمع آوری گردید. در ادامه مبتنی بر روش مدل سازی ساختاری تفسیری روابط علی معلولی بین مؤلفه ها شناسایی و مدل سلسله مراتبی مربوطه استخراج گردید و همچنین با اجرای تحلیل MICMAC مؤلفه ها در دسته های چهارگانه از حیث تأثیرگذاری و تأثیرپذیری تقسیم بندی شدند. خروجی حاصل از مدل و نتایج تجزیه وتحلیل داده ها حاکی از استقلال و زیربنایی بودن مؤلفه مأموریت گرایی دانشگاه است که در دانشگاه امام صادق(ع) این مؤلفه از وجوه ممیزه اصلی دانشگاه است. سایر مؤلفه ها و روابط بین آنها نیز در بخش ها و لایه های سطح بندی شده ی مدل ارائه شده قرارگرفته اند که می تواند در مسیر مرجعیت علمی دانشگاه موردتوجه قرار گیرد.

در حوزه توسعه دانشکده های تربیت بدنی و علوم ورزشی تحقیقات علمی پراکنده ای در سطح جهان صورت گرفته است که منجر به تدوین و چاپ مقاله های زیادی در نشریه های علمی شده است. بررسی جامع و عمیق این پژوهش ها و تفسیر یافته های آنها می تواند درک روشنی به محققان ارائه دهد. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل موثر در توسعه علمی کاربردی دانشکده های تربیت بدنی و علوم ورزشی بود. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر استراتژی توصیفی-تحلیلی بود که با استفاده از رویکرد کیفی و با استفاده از روش فراترکیب به عنوان مسیر اجرا در جمع آوری و تحلیل داده ها انجام شد. جامعه آماری تحقیق حاضر، کلیه مقاله های مرتبط با حوزه توسعه دانشکده های تربیت بدنی و علوم ورزشی است که در پایگاه های اطلاعاتی گوگل اسکولار و ساینس دایرکت از سال 2005 تا 2020 چاپ شده است. بر این اساس با استفاده از واژگان کلیدی، مرتبط ترین پژوهش ها با رویکرد هدفمند انتخاب شد(134=N). برای بررسی یافته ها از روش فراترکیب سندولوسکی و باروسو (2007) استفاده گردید. یافته ها نشان داد 5 مولفه (آموزش، پژوهش، کارافرینی، ارتباط با جامعه و مرجعیت علمی)، 18 زیرمولفه و 122 کد در زمینه توسعه دانشکده های تربیت بدنی و علوم ورزشی نقش دارند. در نهایت با توجه به یافته های تحقیق الگوی عوامل مؤثر بر توسعه دانشکده های تربیت بدنی و علوم ورزشی تدوین شد.

هدف: در جامعه اطلاعاتی امروز، علم و فناوری به مثابه مهمترین ارکان توسعه و پیشرفت جوامع تعریف شده اندکه به سرعت در حال تغییرند. بر همین اساس دولت ها سعی دارند فعالانه در سیاست ها و اسناد بالادستی خود، به مقوله علم و فناوری ورود کنند و در جهت گفتمانی شدن علم در سطح جامعه، سیاست گذاری نمایند. یکی از مفاهیم اساسی در گفتمان علم و فناوری روز جامعه که نیازمند توجه در اسناد و برنامه های بالادستی است مفهوم "مرجعیت علمی" و "ارزش های بوم محور" است که در بیانات مقام معظم رهبری نیز مورد تاکید قرار گرفته اند و تبلور آن را می توان در اسناد بالادستی، از جمله نقشه جامع علمی کشور مشاهده نمود. بدین منظور پژوهش حاضر با هدف تحلیل گفتمان نقشه جامع علمی کشور و در جهت حرکت به سمت وضعیت مطلوب در حوزه علم و فناوری در جامعه، انجام شده است. روش: این پژوهش با به کارگیری روش تحلیل گفتمان انجام شده است. جامعه مورد مطالعه کلیه مفاد نقشه جامع علمی کشور می باشند که به صورت هدفمند، راهبردهای سیزده گانه آن با استفاده از روش لاکلاو و موفه و پس از متن خوانی و فیش برداری مورد تحلیل قرارگرفتند. یافته ها: مطابق یافته های حاصله، دال مرکزی این گفتمان «مرجعیت علمی نوآورانه» است که از طریق مدلول هایی همچون «علم بومی» و «اقتصاد دانش بنیان» ساخت معنایی خود را پیدا کرده است. این تثبیت با هژمونی «فرهنگ محور/بوم محور» حمایت شده است و زمینه های اسطوره سازی این سند نیز از طریق شعارهایی همچون «برپایی تمدن نوین اسلامی»، «افزایش تولید فناورانه به بیش از 50 درصد تولید ناخالص داخلی» و «مرجعیت علمی زبان فارسی»، فراهم شده است. نتیجه گیری: اصول مستخرج عبارتند از: مرجعیت علمی، ارزش های بوم محور، نفی وابستگی، صلاحیت حرفه ای، شبکه سازی علمی، آموزش پژوهش محور، توانمند سازی، پژوهش تقاضا محور،تمدن نوین اسلامی.

مرجعیت علمی از کلید واژگان اسناد بالادستی و سخنرانی های سیاست گذاران علم و فناوری است که شاخص های ارزیابی آن به صورت شفاف تبیین نشده است. اگرچه پژوهش هایی در این زمینه انجام شده، لیکن کماکان تصویر ذهنی مورد اجماعی از مرجعیت علمی ایران وجود ندارد. در این مقاله تلاش شده با انجام یک پژوهش کیفی و مبتنی مصاحبه (با منتخب دانشمندان عضو هیئت علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری سرآمد کشور از علوم، نسل ها و رشته های مختلف انتخاب شده بر اساس لیست یک درصد برتر ای-اِس-آی و لیست سالانه پایگاه استنادی علوم جهان اسلام) ابعاد این مفهوم موردبررسی قرار گیرد. روش تحقیق، مصاحبه های نیمه ساختاریافته و تحلیل محتوای آن ها بوده است. در این پژوهش مفهوم مرجعیت علمی از منظر جامعه خبرگان در مقایسه با تعاریف مرسوم برگرفته از پیشینه موضوع قرار گرفت و شاخص های ارزیابی و شناخت مرجعیت علمی موردبررسی قرار گرفتند. به علاوه، چالش های کلیدی به عنوان موانع دستیابی به مرجعیت علمی به عنوان نقطه آغازین سیاست گذاری علم و فناوری برشمرده شدند. نتایج نشان می دهد وجود ابهام در تعریف مفاهیمی همچون مرجعیت علمی که ویژگی تکاملی دارند یک نقیصه نبوده و تابعی از شرایط و بستر توسعه علمی در حوزه های مختلف است. به علاوه نشان داده شد مفهوم مرجعیت علمی در هر دو سطح فردی و نهادی قابل بررسی بوده و این دو در ارتباطی نظام مند می توانند به تسهیل مرجعیت در علم بیانجامند. بعلاوه مرجعیت علمی در شبکه همکاری و در پاسخ به نیازهای جامعه تثبیت خواهد شد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل کلیدی موفقیت برای تحقق دانشگاه اسلامی و مدلسازی این عوامل در راستای تعیین الگوی مطلوب این عوامل کلیدی برای تحقق مرجعیت علمی دانشگاه اسلامی، با تمرکز بر دانشگاه امام صادق (ع) انجام شد. روش: در این راستا با تحلیل مضمون داده های مستخرج از بیانات و پیام های مقام معظم رهبری، منابع کتابخانه ای و مصاحبه با 11 نفر از خبرگان، 231 مضمون اولیه در 13 مضمون سازمان دهنده به عنوان عوامل کلیدی موفقیت در 3 مضمون فراگیر دسته بندی شدند و پس از آن، سطح بندی مؤلفه ها با تکنیک مدلسازی ساختاری تفسیری (ISM ) مبتنی بر نظر 13 نفر از خبرگان انجام شد. یافته ها: در نهایت مدل سه سطحی از عوامل کلیدی موفقیت شکل گرفت که برای ارائه تحلیل های بیشتر و ارائه راهبردهای مناسب به مدیران دانشگاهی، تحلیل قدرت نفوذ و میزان وابستگی نیز بر روی مؤلفه ها انجام شد و مؤلفه ها مبتنی بر میزان نفوذ و وابستگی در 4 دسته مؤلفه های خودمختار، وابسته، مستقل و پیوندی قرار گرفتند. نتیجه گیری: براساس نتایج پژوهش لازم است تا برای موفقیت در تحقق مرجعیت علمی دانشگاه امام صادق (ع) بیشترین توجه به مؤلفه های با بیشترین ضریب نفوذ شامل «برنامه ریزی راهبری» و «ایجاد سیستم های مدیریتی دقیق» که در پایه ای ترین سطح مدل قرار داشتند معطوف گردد.

زمینه سازی برای تحقق مرجعیت علمی، از مهمترین اهداف راهبردی نظام جمهوری اسلامی و قلب تپنده و پیش نیاز اصلی شکل گیری و بالندگی تمدن جدید ایرانی اسلامی است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی موانع و چالش های دستیابی به مرجعیت علمی در حوزه علوم انسانی و تبیین کژکارکرد های بازدارنده انجام شده است. بدین منظور با معناکاوی در ادراک نخبگان و فرهیختگان دانشگاهی و بهره گیری از رویکرد کیفی و روش نظریه داده بنیاد، به شناسایی و تبیین پدیده مورد بررسی پرداخته شد. داده ها با استفاده از نمونه گیری هدفمند از نوع راهبردهای زنجیره ای و نظری و مصاحبه نیمه ساختاریافته با 31 نفر از نخبگان و استادان دانشگاه گردآوری شد و به روش کدگذای باز، محوری و گزینشی تحلیل گردید؛ تحلیل داده های حاصل از مصاحبه ها به شناسایی 7 مقوله اصلی منجر گردید که شامل "زمینه های فرهنگی و اجتماعی"، "زمینه های ساختاری"، "کژکارکرد های نظام آموزش و پژوهش"، "ناهمسویی های بینشی و انگیزشی"، "کژکارکرد های تخصیص منابع و امکانات"، "کژکارکرد های سیاست گذاری و برنامه ریزی " و "استیلای نگرش های کمّی گرا" است. در نهایت نتایج نشان داد استیلای نگرش کمّی گرایی در رویه های موجود، به شکل گیری و تشدید موانع و کژکارکرد های بازدارنده مرجعیت علمی دامن زده است.

مرجعیت علمی، اول بار توسط مقام معظم رهبری در دیدار با دانشجویان و اساتید دانشگاه امام صادق (ع) در عید غدیر سال1384عنوان گردید. گرچه در نگاه نخست به نظر می رسد واژه ای است که همه از آن مفهوم واحدی در ذهن دارند، اما در حقیقت هر کسی جنبه یا بخشی از آن را درک کرده، در صورت اراده به اقدام، مبتنی بر همان عمل می نماید. در واقع، بر اساس همین مساله ی ناهمگونی برداشت ها، مقاله حاضر رسالت خود را شفاف سازی موضوع به منظور برداشتن گام هائی استوار به سمت آن می داند. مفهوم مرجع و ویژگی های آن، علم و رویکردهای آن به منظور تبیین خطوط کلی پژوهش و حوزه اقدام مورد بررسی قرار می گیرد. پس از آن با مراجعه به نخبگان، داده های بدست آمده از مصاحبه های نیمه رهنمودی با بکارگیری استراتژی تئوری مفهوم سازی بنیادی، تجزیه و تحلیل شده و با استفاده از این استراتژی، مدل مفهومی مرجعیت علمی در قالب هفت مقوله و بیست و پنج مفهوم، تبیین می گردد.

در حوزه توسعه دانشکده های تربیت بدنی و علوم ورزشی تحقیقات علمی پراکنده ای در سطح جهان صورت گرفته است که منجر به تدوین و چاپ مقاله های زیادی در نشریه های علمی شده است. بررسی جامع و عمیق این پژوهش ها و تفسیر یافته های آنها می تواند درک روشنی به محققان ارائه دهد. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل موثر در توسعه علمی کاربردی دانشکده های تربیت بدنی و علوم ورزشی بود. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر استراتژی توصیفی-تحلیلی بود که با استفاده از رویکرد کیفی و با استفاده از روش فراترکیب به عنوان مسیر اجرا در جمع آوری و تحلیل داده ها انجام شد. جامعه آماری تحقیق حاضر، کلیه مقاله های مرتبط با حوزه توسعه دانشکده های تربیت بدنی و علوم ورزشی است که در پایگاه های اطلاعاتی گوگل اسکولار و ساینس دایرکت از سال 2005 تا 2020 چاپ شده است. بر این اساس با استفاده از واژگان کلیدی، مرتبط ترین پژوهش ها با رویکرد هدفمند انتخاب شد(134=N). برای بررسی یافته ها از روش فراترکیب سندولوسکی و باروسو (2007) استفاده گردید. یافته ها نشان داد 5 مولفه (آموزش، پژوهش، کارافرینی، ارتباط با جامعه و مرجعیت علمی)، 18 زیرمولفه و 122 کد در زمینه توسعه دانشکده های تربیت بدنی و علوم ورزشی نقش دارند. در نهایت با توجه به یافته های تحقیق الگوی عوامل مؤثر بر توسعه دانشکده های تربیت بدنی و علوم ورزشی تدوین شد.

اصطلاح «مرجعیت علمی» اولین بار توسط مقام معظم رهبری در دیدار با دانشجویان امام صادق(ع) در عید غدیر سال 1384 عنوان گردید. هدف این پژوهش، ارائه مدل نظام مند «مرجعیت علمی» مبتنی بر اندیشه و گفتار مقام معظم رهبری، براساس رویکرد کیفی و استفاده از روش تحلیل مضمون است. یکی از فنون تحلیل مناسب در تحقیقات کیفی، تحلیل مضمون است که می توان به خوبی برای شناخت الگوهای موجود در داده های کیفی استفاده نمود. بدین منظور محتوای مرتبط با مضامین مرجعیت علمی از هر یک از بیانات مقام معظم رهبری با برچسب مرجعیت علمی استخراج شد و با طی مراحل روش پژوهش، 38 مضمون اصلی در چهار بُعد علمی، مدیریتی، فرهنگی و سیاسی و شش کارکرد اصلی مداقّه، مراقبه، مداخله، راهبری، زیرساخت و نهادسازی طبقه بندی شد. پس از شناسایی سه گونه مؤلفه مشتمل بر مفاهیم (مضامین و کلیدواژه های اصلی)، ابعاد و کارکردهای مرتبط با مرجعیت علمی، مدل سه سطحی مرجعیت علمی استخراج شد. نتایج نشانگر آن است که مؤلفه های علمی، فرهنگی و مدیریتی به ترتیب بیشترین تأکید رهبری بر مرجعیت علمی بر اساس رویکرد ابعادی است و همچنین مؤلفه «راهبری» در صدر اولویت رویکرد کارکردی مقام معظم رهبری قرار دارد و مؤلفه «نهادسازی» کمترین میزان اهمیت در بین سایر مؤلفه ها را به خود اختصاص داده است که می توان دلیل برتری راهبری در این مقوله را توجه به تدابیر زیرساخت های نهادی و فرهنگی را پس از تحقق جهت گیری های کلان و الزامات سطح سیاست گذاری دانست.

با شکل گیری مفهوم ملت- دولت و تشکیل کشور های جدید در قرون اخیر، وجوهی از ظرفیت های تمدن ایرانی- اسلامی در کشورهای همسایه قرار گرفته اند. ازآنجاکه در جهان امروز این ظرفیت ها از ارزش افزوده زیادی برخوردار هستند رقابت برای مصادره ی شخصیت های تمدن ساز در میان کشورهای منطقه تشدید شده است. حرکت در مسیر تمدن سازی نوین ایجاب می کند ضمن رعایت روابط حُسن هم جواری، نقش ایران در استفاده از جایگاه و بهره گیری از میراث ملموس و ناملموس این شخصیت ها بازتعریف شود. سؤالی که در این میان پیش می آید این است که چگونه می توان مرجعیت علمی- فرهنگی شخصیت های تمدن ساز همبسته با ایران را به داخل کشور منتقل کرد؟ برای این کار لازم است الگوی مدیریت آینده پرداز (Visionary Management) برای انتقال مرجعیت شخصیت های تمدن ساز مشخص شود. هدف از رسیدن به این الگو استفاده از ظرفیت های تمدن سازی این اندیشمندان است. در این راستا تجربیات انتقال مرجعیت علمی- فرهنگی شمس تبریزی مطابق مدل مینتزبرگ موردبازسازی قرار گرفت. پیشران ها و پس ران های این انتقال مرجعیت، تعیین و با استفاده از پنل خبرگان، وزن دهی شدند. با تحلیل یافته های حاصل از الگوی به کاررفته در انتقال مرجعیت شمس تبریزی، الگوی مدیریت آینده پرداز برای انتقال مرجعیت شخصیت های تمدن ساز به دست آمد.

هدف: در حوزه آموزش عالی، مرجعیت علمی رشته های دانشگاهی نقش تعیین کننده ای در شکل دهی فضای تحصیلی، جذب دانشجویان مستعد و ارتقای دانش دارد. شناخت و ارزیابی مرجعیت علمی حوزه های دانشگاهی هم برای دانشگاه ها و هم برای افرادی که به دنبال تصمیم گیری آگاهانه در زمینه تحقیق، آموزش و مشاوره هستند  ضروری است. پژوهش حاضر مطالعه ای کیفی با هدف شناسایی شاخص های مرجعیت علمی در رشته های دانشگاهی آموزش عالی در دانشگاه علامه طباطبایی به عنوان یکی از ارکان آموزش عالی است.روش: با استفاده از روش نمونه برداری هدفمند گلوله برفی مصاحبه های عمیقی با 30 عضو هیئت علمی دانشگاه در رشته های مختلف صورت گرفت. داده های جمع آوری شده با استفاده از روش تحقیق تحلیل موضوعی و نرم افزار مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.یافته ها: یافته های پژوهش مجموعه ای از شاخص های کلیدی را نشان داد که به ایجاد و به رسمیت شناختن مرجعیت علمی در حوزه های دانشگاهی کمک می کند. این شاخص ها شامل خروجی های تحقیقاتی، همکاری های بین رشته ای، بودجه و منابع، تخصص هیئت علمی و شناخت بین المللی است.نتیجه گیری: پژوهش حاضر با ارائه بینشی در مورد عواملی که به اعتبار علمی کمک می کند، راهنمایی های ارزشمندی برای سایر دانشگاه ها ارائه می دهد که هدف آن ارتقای جایگاه علمی و جایگاه خود به عنوان دانشگاه های پیشرو در حوزه های مربوطه است.

مقدمه: نظام سلامت از مشکلات و شکاف بزرگی در حوزه شایستگی های مدیریت و رهبری رنج می برد. شناسایی و توسعه مدیران بالقوه برای تربیت رهبران آینده می تواند این شکاف را از بین ببرد. هدف پژوهش حاضر، تاثیر رهبری دانش محور بر مرجعیت علمی در دانشگاه های علوم پزشکی کلان منطقه یک بود. روش ها: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی که با رویکرد آمیخته (کیفی و کمی) با طرح اکتشافی در سال 1398-1399 انجام شد. در بخش کیفی از روش دلفی با جامعه آماری اساتید دانشگاه های علوم پزشکی کلان منطقه یک به تعداد 20 نفر که از بین آنها تعداد 13نفر  با روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند و در بخش کمی از روش توصیفی با جامعه آماری مدیران و معاونین واحدها، دانشکده ها، مدیران گروه ها و اساتید هیات علمی دانشگاه های علوم پزشکی کلان منطقه یک به تعداد 1851 نفر که  320 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای براساس واحد دانشگاهی و بر اساس فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته رهبری دانش محور با 91 سوال و پرسش نامه مرجعیت علمی  با 60 سوال استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی تاییدی و معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای SPSS20 و PLS3.2 استفاده شد. یافته ها: پس از تلفیق شاخص ها، تعداد 118 شاخص در دو بعد مورد شناسایی و تأیید قرار گرفت در بعد فردی و سازمانی ، رفتارهای رهبران دانش محور و نقش ساختاری آنها به ترتیب در رتبه های نخست قرار دارند. یافته های تحقیق نشان داد رهبری دانش محور با ضریب استاندارد0/845  و آماره تی 24/492  با مرجعیت علمی ارتباط دارد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های تحقیق، تاثیر رهبری دانش محور با دو بعد فردی و سازمانی بر مرجعیت علمی دانشگاه های علوم پزشکی قابل ملاحظه، مثبت و معنادار می باشد.  

«مرجعیت علمی قرآن کریم» به معنای اثرگذاری معنادار قرآن کریم بر دانش های ساخت یافته بشری، به دنبال حضور اثربخش قرآن کریم در کنار سایر منابع معرفتی در عرصه دانش های گوناگون است. یکی از عرصه های دانشی در علوم انسانی، دانش تاریخ است که جایگاه مهمی دارد. بنابر دیدگاه غالب عالمان و مفسران اسلامی، روایت ها و گزاره های تاریخی قرآن از جمله منابعی است که نه تنها تاریخ اسلام و پیامبر را بیان می کند، بلکه تاریخ اقوام و ادیان گذشته را نیز ارائه داده، به مثابه منبعی حقیقی و اصیل برای علم تاریخ به شمار می رود. در مقابل، خاورشناسان با رویکردهای متفاوتی به رابطه قرآن و تاریخ پرداخته و گاه مرجعیت قرآن را در برخی موضوعات تاریخی تأیید و گاه آن را زیرسؤال برده اند. این خاورشناسان غالباً با روش «تاریخی انتقادی» گزاره های تاریخی و رویکردها و الگوهای روایتگری تاریخ در قرآن را بررسی کرده اند. روش مزبور که یکی از روش های پرکاربرد در مطالعات قرآنی خاورشناسان است، با بررسی منابع تاریخی، صرفاً آن دسته از گزاره های تاریخی را که با معیارهای علم تاریخ امروزی سازگار است، تأیید می کند. این خاورشناسان با رد پذیرش مرجعیت قرآن در بسیاری از گزارش های تاریخی آن، مطالعه این گزاره های تاریخی را صرفاً بررسی تاریخ انگاره ها و باورها می دانند، نه تاریخ رویدادها و وقایع تاریخی. این پژوهش افزون بر نقد روش بازگفته، با بهره گیری از منابع کتابخانه ای و روش توصیفی تحلیلی به بررسی رهیافت ها و روش مطالعات قرآنی خاورشناسان با توجه به نظریه مرجعیت علمی قرآن پرداخته، رویکردها و رهیافت های خاورشناسان مزبور در این باره را نقد و ارزیابی کرده و به صورت مطالعه موردیِ برخی روایات تاریخی قرآن، دیدگاه آنان را ارزیابی نموده است.

هدف این تحقیق بررسی نقش مرجعیت علمی نشریات مدیریت ورزشی در فرآیند سیاست گذاری ورزشی در ایران است. این تحقیق به دنبال شناسایی تأثیرات نشریات علمی معتبر بر سیاست گذاری های ورزشی، چالش ها و موانع موجود در ارتباط بین این نشریات و سیاست گذاران، و ارائه راهکارهایی برای بهبود فرآیندهای سیاست گذاری است. این تحقیق با رویکرد مروری و به روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است. داده های مورد نیاز از طریق بررسی منابع علمی معتبر، مقالات منتشر شده در نشریات داخلی و خارجی، و تحلیل نتایج پژوهش های مرتبط جمع آوری شده است. در این تحقیق تلاش شده است تا با استفاده از تحلیل محتوا و بررسی پیشینه تحقیق، نقش مرجعیت علمی در سیاست گذاری ورزشی در ایران مورد بررسی قرار گیرد. یافته های تحقیق نشان داد که نشریات علمی معتبر می توانند تأثیر قابل توجهی بر سیاست گذاری های ورزشی داشته باشند. با این حال، در ایران موانع متعددی از جمله عدم ارتباط موثر بین نشریات علمی و سیاست گذاران، موانع فرهنگی و مدیریتی، و عدم استفاده کافی از دانش علمی در تدوین سیاست ها، باعث کاهش تأثیرگذاری این نشریات شده است. نتایج همچنین نشان داد که تقویت تعامل بین دانشگاه ها و نهادهای دولتی، توسعه شبکه های علمی و ارتقاء همکاری های بین المللی می تواند به بهبود فرآیندهای سیاست گذاری ورزشی در ایران کمک کند. مرجعیت علمی نشریات مدیریت ورزشی نقش مهمی در بهبود کیفیت و کارآمدی سیاست گذاری های ورزشی در ایران دارد. با این حال، برای بهره گیری بهتر از این منابع علمی، لازم است تا موانع موجود رفع شده و ارتباطات بین پژوهشگران و سیاست گذاران تقویت گردد. پیشنهاد می شود که تحقیقات بیشتری در زمینه های مرتبط با چالش های سیاست گذاری ورزشی در ایران انجام شود تا راهکارهای مناسبی برای بهبود این فرآیندها ارائه گردد.

دانشگاه به عنوان طلایه دار فرهنگ و اندیشه و به دلیل نقش برجسته ای که در تربیت نیروی انسانی متخصص برعهده دارد، از ارج و احترام والایی برخوردار می باشد و از آنجا که علم، یکی از اصلی ترین ابزارهای توسعه، پیشرفت و اقتدار ملی کشور محسوب می گردد و یکی از خاستگاه های آن نیز دانشگاه می باشد، از این رو، نهاد دانشگاه همواره موردتوجه مردم و مسئولین بوده است. بر این اساس، مقاله حاضر درصدد پاسخ گویی به این سوال اصلی است که دانشگاه در تراز جمهوری اسلامی ایران در سپهر اندیشه امامین انقلاب اسلامی چگونه باید باشد؟ تحقیق پیش رو، از نظر هدف، کاربردی و از جنبه ماهیت، آمیخته است و با استفاده از روش تحلیل مضمون(تماتیک) کلیه بیانات و مکتوبات امام خمینی(ره) از سال 1357 تا 1368 و امام خامنه ای(مدظله العالی) از سال 1368 تاکنون را به شیوه تمام شمار مورد مطالعه قرار داده است. یافته های تحقیق پس از اِعمال نظر جامعه خبرگان شناسایی شد و شامل 172 مضمون پایه اولیه، 50 مضمون پایه ثانویه، 17 مضمون سازمان دهنده(6 مورد مشترک بین فرمایشات امام و رهبری) و 1 مضمون فراگیر است. بر اساس نتایج تحقیق، مهم ترین انتظارات و مطالبات ولی فقیه از دانشگاه برای اینکه در تراز جمهوری اسلامی ایران قرار گیرد، عبارت است از: استقلال فکری، استکبارستیزی، اسلامی شدن، آرمان خواهی، وحدت با حوزه، امیدآفرینی، خدمت به کشور و اسلام، شکوفایی استعدادها، تحول آفرینی، کسب مرجعیت علمی و شکل گیری تمدن نوین اسلامی. 

هدف: هدف از پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه های مرجعیت علمی در علوم و فناوری دریایی کشور می باشد.روش: این پژوهش از نوع آمیخته بوده و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری در بخش کیفی پژوهش تعداد 8 نفر از افراد صاحب نظر در حوزه علوم دریایی بودند که با استفاده از روش تحلیل محتوا مقوله های مرجعیت علوم و فناوری دریایی مشخص گردیدند. در بخش کمی پژوهش و در یک جامعه آماری شامل استادان و صاحب نظران خبره در علوم دریایی، کارشناسان علوم دریایی در سازمان بنادر و دریانوردی و فرماندهان نیروی دریایی به تعداد 160 نفر بودند که نمونه گیری  به صورت تصادفی طبقه ای انجام گرفت، رتبه بندی مقوله ها در نمونه آماری مورد بررسی قرار گرفته و با کمک نرم افزار آماری لیزرل یافته ها مورد تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: یافته های پژوهش نشان دهنده شش مقوله اصلی مرجعیت علوم و فناوری دریایی شامل سیاست گذاری ویژه در علوم و فناوری های دریایی، داشتن متولی مشخص در حوزه دریا، فرهنگ دریایی، رویکرد فرایندی در مرجعیت علوم و فناوری دریایی، تمدن دریایی و دیپلماسی دریایی می باشد.نتیجه گیری: 6 مقوله اصلی به همراه 26 مقوله فرعی دیگر در قالب الگوی شبکه ای مرجعیت علمی در علوم و فناوری دریایی ارائه گردیدند که در صورت عملیاتی شدن این الگو انتظار رسیدن ایران به مرجعیت علوم و فناوری دریایی در گام دوم انقلاب میسر می باشد.

مرجعیت علمی یکی از مفاهیم اساسی در علم و از جمله سیاست های کلان نظام کشور در گفتمان پیشرفت علمی ایران است. از دهه هشتاد به دنبال مطرح شدن ادبیات «مرجعیت علمی» در جامعه علمی ایران، پژوهش های زیادی در تبیین و ابعاد نظری، کاربردی، علمی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی آن در فرمت های مختلف و در مجامع داخلی و بین المللی انجام شده است. هدف از این پژوهش تحلیل ساختار مفهومی دانش مرجعیت علمی در ایران است. پژوهش حاضر بر اساس رویکرد علم سنجی با روش های تحلیل هم واژگانی، خوشه بندی اطلاعات و تحلیل شبکه اجتماعی انجام شده است. جامعه مورد مطالعه این پژوهش شامل کلیه مدارک علمی اعم از مقاله های فارسی، کتاب ها، پایان نامه های تحصیلی و پروژه های تحقیقاتی از ابتدا تا دی ماه 1402 می باشد. یافته های مربوط به تحلیل هم واژگانی نشان داد، بیش از 241 مفهوم یا کلیدواژه در این حوزه مطرح شده و مفهوم «مرجعیت علمی» به طور خاص با بالاترین فراوانی، مفاهیم: «اهل بیت (ع)، قرآن کریم ،کسب یا دستیابی به مرجعیت، دانشگاه علوم پزشکی، دانشگاه ها دیدگاه رهبری و آموزش عالی» بیشترین فراوانی را در بین کلیه مفاهیم داشته اند. علاوه بر آن، زوج های مفهومی"مرجعیت علمی- اهل بیت (ع)، مرجعیت علمی- قرآن، مرجعیت علمی– دیدگاه رهبری، مرجعیت علمی- دستیابی و مرجعیت علمی- دانشگاه ها" بیشترین هم رخدادی با هم بر قرار کرده اند. همچنین 30 مفهوم مانند: "بومی سازی علم، پویایی علمی، نشاط علمی، سرمایه علمی، مرجع علمی، پژوهش تمدن ساز، اقتدار علمی، علم گرایی، جریان علمی، کرسی ترویجی، مرزهای دانش، میراث علمی، سرآمدان علم..." به عنوان مفاهیم نوظهور در پژوهش ها شناسایی شدند. نتایج مربوط به خوشه بندی نشان داد دانش این حوزه در ایران از 13 خوشه اصلی تشکیل شده است. ترسیم نقشه های مفهومی حوزه دانش مرجعیت علمی نشان داد شبکه شکل گرفته مفاهیم دارای گسستگی است و مفاهیم آن کمتر با هم ارتباط برقرار کرده اند. با توجه به عدد تراکم شبکه (0268/0)، نمی توان گفت شبکه مفهومی متراکمی دارد. با توجه مفاهیم بدست آمده از پژوهش های انجام شده در حوزه مرجعیت علمی، این حوزه در ایران هنوز جوان است و دایره گستره کاربردی آن در سایر حوزه ها کمتر مورد پژوهش قرار گرفته است. اما بعد از مطرح شدن آن توسط مقام معظم رهبری، در سال های اخیر پژوهش های مرتبط با آن رشد داشته است؛ ولی دامنه آن گسترده نیست. این وضعیت در نقشه های بدست آمده به خوبی مشهود است. بیشتر مفاهیم بدست آمده در محور تبیین و تعاریف بعد نظری مرجعیت علمی بوده است. در مجموع این پژوهش تصویر کلانی مفهومی از حوزه مرجعیت علمی را ارائه داد.

این پژوهش با هدف شناسایی مؤلفه هایمرجعیت علمی در آموزش عالی ایران انجام شده است. روش: روش تحقیق به لحاظ هدف، کابردی و از نظر گردآوری داده ها، کیفی است که به طور خاص از راهبرد نظریه برخاسته از داده ها استفاده شده است. جامعه آماری شامل تمامی خبرگان و متخصصان حوزه منابع انسانی بود که با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی، تعداد 15 نفر انتخاب و مصاحبه های عمیق با آنها انجام و تا حد امکان موضوع اتکاپذیری پژوهش رعایت شد. یافته ها: نتایج نشان دهنده مناسب بودن مراحل پژوهش کیفی است. مطابق رویکرد سیستماتیک اشتروس و کوربین و پس از طی شدن مراحل کدگذاری باز، محوری و گزینشی، شش مؤلفه اصلی شامل عوامل انگیزاننده، عوامل اقتضایی، عوامل راهبردی، عوامل ساختاری، پیامدها و پدیده محوری، شناسایی و در مراحل نهایی، مؤلفه های شناسایی شده به همراه مشخصه های آنها در قالب مدل سیستماتیک اشتروس ارائه شد. نتیجه گیری: مرجعیت عملی به عنوان پدیده محوری شامل اخلاق گرایی، سلامت روحی و روانی، مهارت، نگرش، انگیزش درونی و خلاقیت فردی است و برای ایجاد آن بایستی عوامل علّی اثرگذار(عوامل انگیزاننده) بر مرجعیت علمی شامل نظام انگیزش و پاداش، شایسته سالاری و فضای آزاد اندیشی را مورد توجه قرار داد.