مطالب مرتبط با کلیدواژه

شخصیت


۲۴۱.

جایگاه دعا در تصویرهای گوناگون از خدا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: خدا دعا عرفان اسلامی الگوهای رابطه فلسفه کلام زهد فقه شخصیت سنخیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۸ تعداد دانلود : ۶۸۲
انسان ها تصویرهای گوناگونی از خدا دارند و بر اساس آن تصویر، الگویی از رابطه را بین خود و خدا را پدید می آورند. در این مقاله، نُه تصویر از خدا را در فرهنگ اسلامی معرفی می کنیم و بعد بر اساس سه معیار سنخیت، شخصیت و نوع رابطه به بررسی جایگاه دعا در این تصویرها می پردازیم. این نُه تصویر عبارت اند از تصویر فیلسوفان، تصویر اشاعره، تصویر معتزله (شامل دو تصویر)، تصویر فقیهان، تصویر زاهدان، تصویر عارفان خائف، تصویر عارفان وحدت وجودی و تصویر عارفان عاشق. به نظر می رسد تنها در تصویرِ عارفان عاشق از خداست که انسان می تواند رابطه ای صمیمانه و دوستانه با خدا داشته باشد؛ زیراکه در این تصویر، انسان موجودی است دارای قابلیتِ هم جنس شدن با خدا و خدا هم، با وجودِ منزه بودن، موجودی متشخص است؛ لذا الگوی رابطة انسان و خدا از نوعِ من – تو است و تنها در چنین رابطه ای است که دعا جایگاه واقعی خود را بازمی یابد. در سایر تصویرها یا خدا دارای شخصیت نیست، یا انسان تا حد یک شئِ بی ارزش تنزل می یابد و یا اینکه بین انسان و خدا هیچ سنخیتی وجود ندارد.
۲۴۲.

تحلیل عاملی مرتبه پایین تر از عوامل اساسی شخصیت بر اساس مطالعه فرهنگ واژگانی زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحلیل عاملی مرتبه دوم شخصیت مطالعه فرهنگ واژگانی تحلیل عاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴۸ تعداد دانلود : ۱۶۷۳
مقدمه:باوجود اینکه نزدیک به یک قرن از پژوهش در حوزه مطالعات فرهنگ واژگانی و نظریه صفات شخصیتی می گذرد تحقیقات معدودی در جامعه ایرانی در جهت استخراج عوامل مرتبه پایین تر شخصیتی استخراج شده از طریق مطالعات فرهنگ واژگانی صورت گرفته است. این پژوهش به منظور توسعه یک مدل مبتنی بر تحلیل عاملی از شخصیت بر اساس مطالعه فرهنگ واژگانی در فرهنگ ایرانی اجرا شد. روش:این پژوهش از نوع تحقیقات بنیادین و از نظر جمع آوری داده ها نوعی تحقیق زمینه یابی است. جامعه پژوهش کلیه دانشجویان دانشگاه های تهران بودند که 763 دانشجو از میان آن ها به طور تصادفی خوشه ای به چک لیستی مستقل از 147 صفت شخصیتی که توسط محققان بر اساس الگوی مطالعات فرهنگ واژگانی شخصیت از کتب فرهنگ لغات و ضرب المثل های فارسی تهیه شده بود پاسخ دادند و در انتها مدل 5 عاملی شخصیت در فرهنگ ایرانی توسط روش تحلیل عامل اکتشافی یا چرخش واریماکس اکتشاف شد. یافته ها:تحلیل عاملی مرتبه پایین تر با روش مؤلفه های اصلی- چرخش متمایل بر روی ابعاد مدل پنج عاملی استخراج شده در فرهنگ ایرانی (ابعاد روان رنجور خویی، توافق پذیری، وظیفه شناسی، برونگرایی آمیخته با عقلانیت، و بعد متانت) بکار گرفته شد. به منظور تعیین خرده مؤلفه های هر یک از ابعاد شخصیت از روش تحلیل موازی استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی مرتبه پایین تر گویای این بود که علی رغم شباهت هایی بین رویه های اکتشاف شده برای عوامل شخصیت تفاوت های بارزی بین مدل فعلی تحقیق با مدل های شناخته شده جهانی وجود دارد. نتیجه گیری:مقایسه مدل های سلسله مراتبی مطالعه فرهنگ واژگانی فعلی با مدل های نظری دلالت های مهمی را در توسعه مدل های شخصیت منطبق بر فرهنگ ایرانی به همراه دارد که باید مورد توجه سازندگان ابزار شخصیت قرار بگیرد.
۲۴۳.

نقش صفات شخصیت و رشد شناختی در پیش بینی راهبردهای تنظیم هیجانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تنظیم هیجانی پنج بزرگ رشد شناختی بزرگسالان شخصیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۰ تعداد دانلود : ۷۳۰
پژوهش حاضر با هدف پیش بینی راهبردهای تنظیم هیجانی بر اساس عوامل شخصیت و مراحل رشد شناختی انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر تمام دانشجویان دانشگاه حکیم سبزواری بودند. 381 نفر (192 زن، 189 مرد) از دانشجویان با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای به عنوان شرکت کنندگان پژوهش انتخاب شدند و به پرسشنامه تنظیم هیجانی (ERQ)، فرم کوتاه پرسشنامه شخصیتی نئو (NEO-FFI) و پرسشنامه عقاید اصول اجتماعی (SPBI) پاسخ دادند؛ برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش همبستگی و رگرسیون چندگانه همزمان استفاده شد. نتایج تحلیل همبستگی پژوهش نشان داد که بازارزیابی با برون گرایی، مردم آمیزی و وجدان، رابطه مثبت معنادار و سرکوب با روان رنجوری و تفکر محافظه کار رابطه مثبت و با برون گرایی، گشودگی، وجدان و تفکر دیالکتیکی رابطه منفی معنادار دارد. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که عوامل وجدان، تفکر جمعی و تفکر قالبی توانستند به طور معنادار 12 درصد واریانس نهایی بازارزیابی را تبیین و پیش بینی نمایند و همچنین عوامل برون گرایی، گشودگی و تفکر دیالکتیکی توانستند 11 درصد واریانس نهایی سرکوب را به صورت معنادار تبیین و پیش بینی کنند. به طور کلی می توان اینگونه نتیجه گرفت که رشد شناختی افراد و ویژگی های شخصیتی آن ها در نحوه تنظیم هیجان ها توسط افراد نقش مهمی دارند.
۲۴۴.

تصمیم گیری های اخلاقی و کارکردهای اجرایی در نوجوانان بر اساس تفاوت های فردی در تیپ های زیستی شخصیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توانایی شناختی شخصیت سودگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۰ تعداد دانلود : ۵۰۹
ابعاد زیستی شخصیت تاثیر مهمی بر ابعاد روانشناختی افراد دارند و تصمیم گیری اخلاقی و توانایی های شناختی می تواند تحت تاثیر این ابعاد قرار گیرد. هدف پژوهش حاضر بررسی تصمیم گیری های اخلاقی و کارکردهای اجرایی بر اساس تیپ های شخصیتی صبحگاهی و شامگاهی در نوجوانان است. به همین منظور، ابتدا 362 نفر از دانش آموزان نوجوان شهر همدان انتخاب شدند و پرسشنامه تیپ های صبحگاهی و شامگاهی (MEQ)به منظور پاسخگویی در بین آنها توزیع گردید. سپس تعداد 51 نفر از شرکت کنندگان اولیه بر اساس نمرات کسب شده در پرسشنامه تیپ های صبحگاهی و شامگاهی، به عنوان افراد دارای صفات شخصیتی صبحگاهی، شامگاهی و بین بینی برای مرحله دوم پژوهش انتخاب شدند. در نهایت، بر اساس هفت مولفه مربوط به کارکردهای اجرایی (EF) و نیز قضاوت های اخلاقی شخصی و غیرشخصی (PIMJ) مورد ارزیابی و مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین میزان کارکردهای اجرایی و تصمیم گیری اخلاقی غیرشخصی بر اساس تیپ های صبحگاهی، شامگاهی و بین بینی تفاوت معناداری وجود داشت. به طوری که افراد با تیپ شامگاهی و صبحگاهی هر یک در برخی ابعاد کارکردهای اجرایی در مقایسه با گروه بین بینی برتری داشتند. در مولفه تصمیم گیری اخلاقی غیرشخصی تیپ شامگاهی در مقایسه با تیپ صبحگاهی نمرات بالاتر داشت. همچنین در تصمیم گیری اخلاقی شخصی تفاوت معناداری یافت نشد. به نظر می رسد ابعاد زیستی شخصیت نقش مؤثری در کارکردهای اجرایی و تصمیم گیری ها دارند.
۲۴۵.

بررسی رابطه بین عدالت سازمانی و شخصیت کارکنان با رفتار شهروندی سازمانی در دانشگاه علوم پزشکی کردستان

کلیدواژه‌ها: عدالت سازمانی شخصیت رفتار شهروندی عدالت رویه ای پذیرش تجربه دانشگاه علوم پزشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۲ تعداد دانلود : ۴۳۶
مقدمه: رفتار شهروندی از جمله مفاهیم نوین مدیریتی است که تاثیرات فردی و سازمانی متعدد دارد شناخت وضعیت این نوع رفتار و راهکارهای توسعه آن در بهبود فعالیت های سازمانی نقش مهمی ایفا می کند و به رفتارهای داوطلبانه و اختیاری که بخشی از وظایف رسمی فرد نیستند ولی با این وجود توسط ایشان انجام و باعث بهبود موثر وظایف می شود، اطلاق می گردد. هدف: هدف اصلی تحقیق تعیین رابطه بین عدالت سازمانی و شخصیت کارکنان با رفتار شهروندی سازمانی در دانشگاه علوم پزشکی کردستان بوده است. روش: نوع مطالعه این پژوهش توصیفی تحلیلی است که جهت انتخاب نمونه های آماری از روش طبقه بندی تصادفی استفاده شده است و جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد پادساکف (1990) به استناد مدل ارگان جهت سنجش رفتار شهروندی در قالب 5 بعد و پرسشنامه استاندارد نیهوف مورمن (1993) جهت سنجش عدالت با 3 بعد و پرسشنامه استاندارد کاستا و مک کری (2003) استفاده شده است. تعداد نمونه ها 167 نفر بوده است . یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که بین عدالت توزیعی با رفتار شهروندی سازمانی رابطه معنی دار وجود نداشته است، ولی بین عدالت رویه ای با رفتار شهروندی سازمانی رابطه معنی دار وجود داشته است. همچنین بین روان رنجوری با رفتار شهروندی سازمانی رابطه معنی دار وجود نداشته است ولی بین پذیرش تجربه با رفتار شهروندی سازمانی ارتباط معنی دار وجود داشته است
۲۴۶.

تحلیلی بر رفتار پیش کنش در سازمان های دولتی با هدف جهانی شدن

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: شخصیت حالات روانی انگیزه درونی رفتار پیش کنش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۶ تعداد دانلود : ۴۶۳
هدف مقاله حاضر تحلیل رفتار پیش کنش (از بعد فردی) با هدف جهانی شدن است. رفتار پیش کنش رفتاری است که با تغییر مداری، خلاقیت و آینده نگری همراه است. جامعه آماری تحقیق 720 نفر از مدیران سازمان های دولتی ایران است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 255 نفر از طریق روش نمونه گیری گلوله برفی به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. روش تحقیق بر مبنای هدف کاربردی، از نظر ماهیت توصیفی- پیمایشی، از نظر زمانی مقطعی است. ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته شامل 27 سؤال است که روایی آن تأیید و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ با میزان 826 /0 مورد تأیید قرار گرفته است. یافته های تحقیق با استفاده از روش تحلیل عاملی تأییدی نشان داد عوامل فردی مؤثر بر رفتار پیش کنش با هدف جهانی شدن مورد تأیید قرار گرفته است.
۲۴۷.

مالّیت و قابلیت انتقال رویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اهدای جنین هبه رویان مالیت شخصیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۵ تعداد دانلود : ۴۲۹
با تصویب قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور به تاریخ 24 آذرماه 1382، اصطلاح «اهدای جنین» رسماً وارد ادبیات حقوقی کشورمان شده و قانون، یکی از روش های مرسوم تلقیح مصنوعی یعنی انتقال رویان (Embryo) را مشروعیت بخشیده است. این مقاله بر آن است تا با بررسی شرایط قابلیت انتقال اموال از منظر فقهی و قانونی، مشروعیت انتقال حقوقی رویان، که در لسان قانونگذار جنین نامیده شده را مورد تحقیق قرار دهد. در توجیه ضرورت این مطالعه همین بس که اگر ماهیت آن چه در لسان عرف و حتی نزد حقوق دانان و قانون گذار، «اهدای جنین» نامیده می شود. حقیقتاً هبه باشد، باید شرایط عمومی انتقال مورد معامله در خصوص رویان نیز صدق کند. چه آن که هبه به صراحت قانون مدنی و نظر بسیاری از فقیهان یک عقد است و جز مقرراتی که بنا به صراحت شریعت مختص هبه قرار داده شده، این عقد در سایر احکام، تابع قواعد عمومی قرار داده است. یکی از این قواعد عمومی مورد اجماع، ضرورت مالیت داشتن و قابلیت انتقال مورد معامله است. شیئی را می توان به موجب یکی از عقود منتقل نمود که اولاً مالیت داشته باشد و ثانیاً دارای اوصافی باشد که مانع از امکان انتقال حقوقی آن نشود. باور به مال بودن و قابلیت انتقال رویان آثاری فراتر از تصحیح عمل اهدای جنین به همراه دارد و می تواند مشکل تجاری سازی تلقیح مصنوعی را نیز مرتفع سازد. اما باید دید آیا واقعاً می توان موجودی که قابلیت تبدیل به نوع انسانی را دارد، به استناد وضعیت فعلی اش مال دانست و اساساً پیامدهای چنین تحلیلی تا چه حد می تواند اخلاقی و در نتیجه مورد تأیید قانون باشد؟ آیا نمی توان با قول به «حاکمیت قانون» در مشروعیت بخشی به انتقال رویان، از چالش های غیرقابل حل عقد دانستن این عمل گریخت و در عین حال از مزایای مشروعیت انتقال رایگان رویان بهره مند ماند؟ این مقاله تلاش می کند به پاسخی درخور به این پرسش ها دست یابد.
۲۴۸.

ویژگی های شخصیتی، طرحواره های ناسازگار اولیه و کارکرد خانواده در زوجین متقاضی و غیر متقاضی طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شخصیت طرحواره های ناسازگار اولیه کارکرد خانواده طلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۳ تعداد دانلود : ۴۷۶
تصمیم به طلاق به متغیرهای فردی و بین فردی بستگی دارد. ویژگی های شخصیتی و طرحواره های ناسازگار اولیه عوامل فردی مهمی هستند که در کنار کارکرد خانواده به عنوان یک عامل بین فردی در کنارآمدن با مشکلات زندگی نقش مهمی ایفا می کنند و می توانند تعیین کننده گرایش یا عدم گرایش زوجین به سمت طلاق باشند. نمونه پژوهش 285 نفر از زوجین متقاضی طلاق (147 نفر) و عادی (138 نفر) بودند که به شیوه نمونه گیری هدفمند از مناطق مسکونی و دادگاه های خانواده شهر تهران انتخاب شده، و پرسشنامه های ویژگی های شخصیتی، طرحواره های ناسازگار اولیه، و کارکرد خانواده را تکمیل کردند. نتایج نشان داد که دو گروه در طرحواره های ناسازگار اولیه (محرومیت هیجانی، رهاشدگی و طرد، بی اعتمادی، بدبینی و بازداری هیجانی)، ویژگی های شخصیتی (روان رنجور خویی، تجربه گرایی، توافق پذیری، و با وجدان بودن)، و کارکرد خانواده (حل مسئله، نقش ها، و کنترل رفتار) با یکدیگر تفاوت دارند. تحلیل رگرسیون لجستیک نیز نشان داد که 34 تا %45 تقاضای طلاق توسط خرده مقیاس های فوق تبیین می شود. به نظر می رسد که توجه به چنین متغیرهایی در پیشگیری اولیه و ثانویه نقش مهمی داشته و لازم است که روان شناسان و مشاوران در محیط های بالینی و مشاوره ای به این متغیرها توجه کنند.
۲۴۹.

بررسی نقش پیش بینی کنندگی سبک های دلبستگی و ویژگی های شخصیت در ارزش های فرهنگی ازدواج مردان و زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزش های فرهنگی ازدواج سبکهای دلبستگی شخصیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۹ تعداد دانلود : ۴۴۰
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سبک های دلبستگی و ویژگی های شخصیتی در ارزش های فرهنگی ازدواج به تفکیک جنسیت انجام شد. تعداد 350 دانشجو (160 مرد و 190 زن) به شیوه نمونه گیری در دسترس از بین دانشجویان دانشگاه خوارزمی انتخاب و با استفاده از پرسشنامه ارزش های ازدواج (دلخموش، 1386)، پرسش نامه شخصیت نئو (مک کرا و کاستا، 1985) و پرسشنامه سبک دلبستگی بزرگ سالان (هزن و شیور، 1987) مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های پژوهش با استفاده از روش های آماری همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها حاکی از آن بود که زنان و مردان الگوهای نسبتاً متفاوتی از رابطه بین سبک های دلبستگی، عامل های شخصیت و ارزش های فرهنگی ازدواج را نشان می دهند و نقش سبک های دلبستگی و ویژگی های شخصیتی در پیش بینی ارزش های فرهنگی ازدواج بر اساس جنسیت متفاوت است. یافته ها تأثیر سبک های دلبستگی و ویژگی های شخصیتی را بر ارزش های فرهنگی ازدواج برجسته ساخت و در مجموع از تعامل بین ویژگی های درون فردی و تجربیات محیط اجتماعی در شکل دادن به رفتار انسان حکایت دارد.
۲۵۰.

أسلوب الحیاه فی الشخصیه والمجتمع الإسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی شخصیت جامعه اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۳۶۳
الإنسان .. هذا المخلوق الذی نفخ فیه أحسن الخالقین من روحه وجعله خلیفته فی الأرض، الإنسان .. الذی علمه الله الأسماء کلها وأمر الملائکه أن یسجدو له تعظیما وتکریما، أکرم مخلوقات الله الذی میزه بنعمه العقل والإدراک والإراده، وأرسل آلاف الأنبیاء لهدایته للصراط المستقیم، لیعلمه مکارم الأخلاق وفضائل الصفات ویجرده من الرجس والدنس. واستمرت سیره الرساله الالهیه، وصولا لأشرف المخلوقات وخیر البریه النبی المصطفى (صلى الله علیه وآله وسلم) الذی أحسن تأدیبه رب العالمین، لیبعث فی الناس لیتمم مکارم الأخلاق ویخرج الإنسان من الظلمات إلى النور .. لیحدد الله سبحانه وتعالى للإنسان خطوات الطریق القویم لیسلکه باستقامه.. حیث بین له أبعاد کل خطوه من خطواته وجعله حراً فی اختیاره. فإما یسلک نهج الهدى وإما أن یفقدها فیضیع فی الضلال.
۲۵۱.

اعتباریابی مدل صفات چهارگانه تاریک شخصیت(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: صفات تاریک شخصیت ماکیاولیسم خودشیفتگی جامعه ستیزی دیگرآزاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲۰ تعداد دانلود : ۵۱۷
اهداف مدل صفات چهارگانه تاریک شخصیت، فرمول بندی جدیدتری از شخصیت ناسازگارانه است که پس از مدل صفات سه گانه تاریک شخصیت مطرح شده است و به ترکیب صفات خودشیفتگی، ماکیاولیسم، جامعه ستیزی، متغیر چهارم را با عنوان دیگرآزاری اضافه کرده است. هدف پژوهش حاضر بررسی اعتبار مدل صفات چهارگانه تاریک شخصیت در نمونه ایرانی بود. مواد و روش ها این مطالعه به صورت مقطعی روی 500 دانشجوی کارشناسی در سال تحصیلی 96-95 انجام شد. نمونه پژوهش با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب و با مقیاس دوجین کثیف و مقیاس کوتاه تکانش دیگرآزاری ارزیابی شد. داده های گردآوری شده با نرم افزار های spss نسخه 22 و نرم افزار لیزرل نسخه 8 تحلیل شدند. به منظور آزمون روایی سازه مدل صفات چهارگانه تاریک شخصیت از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد یافته   ها نتایج روایی سازه نشانگر تأیید ساختار چهارعاملی مدل و برازش خوب آن با داده های حاصل بود. ضرایب باز آزمایی برای کل مقیاس و مؤلفه ها در دامنه ای بین 76/0 تا 84/0 قرار داشت که نشانگر پایایی آزمون بود. ضریب همسانی درونی برای کل مدل و نیز خرده مقیاس ها بین 68/0 تا 88/0 به دست آمد که نشانگر انسجام درونی آزمون بود. نتیجه   گیری مدل صفات چهارگانه تاریک شخصیت در نمونه ایرانی مورد تأیید بوده و برازش مطلوبی دارد.
۲۵۲.

واکاوی پدیده افسردگی در شعر عبدالله بردونی بر مبنای آزمون (MMPI-۲)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عبدالله بردونی آزمون (MMPI-2) شخصیت افسردگی شعر نابینا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۳۳۸
عبدالله بردونی شاعر معاصر و نابینای یمنی، در سال ۱۹۲۹ م. در روستای بردون از توابع صنعا در خانواده ای تهیدست به دنیا آمد. وی در چهار سالگی بر اثر بیماری آبله بینایی خود را از دست داد و تمام عمر خویش را نابینا زیست. او در طول حیات ادبی خود آثار منظوم و منثور بسیاری از خود بر جای گذاشته است. در مطالعه دیوان شاعر در می یابیم، پیوسته هاله ای از حزن و اندوه بر شعر وی سایه افکنده است؛ به نظر می رسد این پدیده متأثر از کمبودها و محدودیت های شاعر در زندگی باشد. در پژوهش حاضر نگارندگان سعی نموده اند بر مبنای آزمون آسیب شناسی روانی و ارزیابی شخصیت (MMPI-۲)، شخصیت عبدالله بردونی را از خلال شعر وی مورد بررسی قرار دهند و با روش توصیفی – تحلیلی، افسردگی و دلایل بروز آن را در شخصیت شاعر واکاوی نمایند. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد: بر مبنای آزمون (MMPI-۲) غالب نشانه های افسردگی در شاعر بروز نموده است. عوامل متعددی همچون: نابینایی، مرگ عزیزان، فقر و تهیدستی و غیره در تکوین شخصیت شاعر و آفرینش ادبی وی تأثیرگذار بوده اند. امید است این پژوهش میان رشته ای بتواند سهمی هرچند ناچیز در گسترش دایره این پژوهش ها داشته باشد.
۲۵۳.

بررسی انتقادی مقالات علمی پژوهشی با موضوع «شخصیت و شخصیت پردازی» در ادبیات داستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بررسی انتقادی شخصیت شخصیت پردازی مقاله های علمی- پژوهشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴۱ تعداد دانلود : ۶۸۸
بازخوانی کارنامه ی پژوهش های ادبی، با هدف ارزیابی کیفی و شناسایی ضعف ها و قوت های آن ها یکی از اقدامات علمی شایسته و مهم است؛ اما فراوانی و پراکندگی پژوهش های علمی در یک موضوع خاص، گاه شناسایی و تحلیل موضوعات پیشین را برای پژوهشگران دشوار می کند. در نتیجه ی این دشواری ها، مقاله هایی همگون و تکراری نگاشته و از پویایی و رشد حوزه های علمی کاسته می شود. پژوهشگران هر حوزه، با شناسایی و بررسی انتقادی پژوهش های پیشین می توانند از انجام پژوهش های تکراری و همسان پیش گیری کنند. نگارندگان این مقاله با توجه به لزوم چنین نگرشی در حوزه ی پژوهش های ادبیات فارسی بر آن شدند تا به بازیابی، معرفی و بررسی همه ی مقاله های علمی پژوهشی که در پیوند با یکی از موضوعات مهم و کاربردی این حوزه، یعنی شخصیت و شخصیت پردازی نگاشته شده ، بپردازند؛ ازاین رو با مراجعه به پایگاه های ذخیره ی مقاله ها، آن دسته از مقاله های علمی پژوهشی فارسی را که به بررسی شخصیت و شخصیت پردازی در ادبیات داستانی معاصر پرداخته بودند انتخاب شدند. سپس، ۷۳ مقاله ی یافته شده از نظر روش شناسی، اهداف و پرسش ها، تعداد و نوع نمونه های بررسی شده، نظریه های استفاده شده، یافته ها، منابع و... بررسی و تحلیل شدند. بنابر یافته های این پژوهش، کاستی ها و اشکالات مقاله های یادشده را می توان در موارد زیر دسته بندی کرد: ابهام و نقص در برخی چکیده ها، ضعف در ساختار و روش تحقیق، ناهماهنگی اجزای تحقیق و تکرار برخی موضوعات، رویکردها و منابع. توجه به موضوعات تازه و نظریه های نو، مطالعات بینا رشته ای و همکاری با دانش آموختگان رشته های دیگر، دقت در انتخاب نظریه های کارآمد و استفاده از روش های مناسب تحقیق از قوت های برخی مقالات بودند.
۲۵۴.

شخصیت پردازی در رمان ام سعد غسان کنفانی و تأثیر آن در بیان درون مایه داستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ادبیات پایداری داستان کنفانی ام سعد شخصیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۳ تعداد دانلود : ۴۱۷
از مهم ترین عناصر داستان که معیاری برای سنجش یک اثر داستانی به شمار می آید، شخصیت و شخصیت پردازی است که نقشی برجسته در انتقال درون مایه داستان دارد. غسان کنفانی از برجسته ترین نویسندگان فلسطینی است که با پردازش هنرمندانه این عنصر در داستان هایش، مجال را برای بررسی آن فراهم ساخته است. مقاله حاضر به تحلیل شخصیت پردازی وی در رمان ام سعد می پردازد و، پس از اشاره به تعهد وی در هنر داستان نویسی و تعریف شخصیت و شیوه های پردازش آن در رمان ام سعد، نوع شخصیت های این رمان را تحلیل می کند. کنفانی با پردازش دقیق این عنصر در رمان ام سعد، گذشته از اینکه ساختار داستانی آن را استحکام بخشیده، با هنرمندی شخصیت هایش را برای به تصویر کشیدن درونمایه آن مطابقت داده است؛ درون مایه مقاومت و پایداری دربرابر اشغالگران و مبارزه قهرمانانه ازجان گذشتگان، به ویژه مادران دلاور و رنجدیده فلسطینی.
۲۵۵.

تیپ شناسی قهرمان مرد در داستان های عاشقانه کهن فارسی (مطالعه موردی سه تیپ در شش داستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: قصه عاشقانه تیپ شخصیت قهرمان مرد اسطوره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۳۹۲
شخصیت پردازی و تیپ سازی قهرمانان مرد در قصه های ایرانی بر اساس الگوهای موجود در سنت پادشاهی و دینی ایران صورت گرفته است. با مطالعه موردی شش قصه، سه تیپ در این قصه ها شناسایی می شود. تیپ اول، پهلوان خاندان سام(زال و رستم) که با صفات اسطوره ای ایزد بهرام (ورثرغنه) ظاهر می شود و متأثر از اسطوره های هند و ایرانی است. تیپ دوم، قهرمان خاندن های کهن پادشاهی دارای فر ایزدی(سیاوش، بیژن و خسرو). صفات این قهرمان برآمده از الگوهای آرمانی پادشاهی کهن ایرانی است. تیپ سوم، تیپ خنیاگر شادخوار(رامین). این تیپ هرچند برآمده از سنت بزم در دربارهای ایران است، به سبب ویژگی های خاصش در کنار دو تیپ اول و دوم، تیپ مستقلی به شمار می رود.
۲۵۶.

تعارضات در بنیاد متافیزیکی اخلاق شوپنهاور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اراده اصل دلیل کافی آزادی اراده بدبینی شخصیت خصلت چهره شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۸ تعداد دانلود : ۵۸۳
  شوپنهاور با قایل شدن به شفقت به عنوان بنیاد و اساس اخلاق ، ما را به طرف همدلی و همدردی برای دیگران ترغیب می کند ، اما زمانی که به سمت نظام فلسفی اش می رویم ، با تعارضاتی مواجه می شویم که اخلاقش منتفی می شود و شفقت نمی تواند در عمل فرصتی برای عرض اندام پیدا کند. از جمله این تعارضات نفی اختیار در متافیزیک اش ، شر بودن اراده ، ذاتی و تغییرناپذیری شخصیت (خصلت) و شربودن ذات انسان است. او در متافیزیک اش قایل است که هر چیزی در جهان به مثابه تعین اراده ، ذیل اصل دلیل کافی و زمان و مکان قرار دارد و بالضروره عینیت می یابد. طبعاً اراده انسان هم به عنوان بنیاد اخلاق می بایست در ذیل اصل دلیل کافی قرار گرفته و بالضروره عینیت یابد؛ در این صورت ، اساساً اخلاق شوپنهاور منتفی است؛ زیرا حوزه اخلاق نیازمند آزادی است و بیرون ماندن از حیطه اصل دلیل کافی. همچنین با قایل به شربودن اراده ، ذاتی و تغییرناپذیری شخصیت ، شربودن ذات انسان و اخلاق شوپنهاور -دست کم از نوع هنجاری - منتفی است و نمی توان جایگاهی ایجابی در نظام فلسفی اش برای آن متصور بود.
۲۵۷.

بررسی میزان رضایت از زندگی در میان دانشجویان دانشگاه مازندران و رابطه آن با ابعاد شخصیتی

کلیدواژه‌ها: رضایت از زندگی شخصیت روان رنجور خویی برون گرایی گشودگی خوشایندی وظیفه شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۱ تعداد دانلود : ۴۰۷
مقدمه: رضایت از زندگی چنان با اهمیت است که می توان گفت هدف برتر زندگی است. با این حال رضایت از زندگی در بین دانشجویان پایین است. این موضوع با رفتاری مانند خروج از کشور خود را نشان می دهد. هدف: هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه شخصیت و رضایت از زندگی دانشجویان است. روش: نمونه آماری پژوهش ۴۰۷ دانشجو و ابزار پژوهش نیز مقیاس های پنج عاملی شخصیت نئو و رضایت زندگی داینر و همکاران است. یافته ها: بر اساس نتایج ۵۶% از پاسخگویان از روان رنجور خویی و خوشایندی بالا و نیز ۴۸% از وظیفه شناسی بالا برخوردار بودند. ۵۱% از برون گرایی پایین و ۵۶% از گشودگی پایین برخوردار بودند. نتیجه گیری: متغیرهای برونگرایی و وظیفه شناسی به ترتیب مهم ترین پیش بینی کننده رضایت از زندگی دانشجویان بوده اند.
۲۵۸.

تاثیر فرهنگ بر تجربه عواطف، استرس، صفات شخصیت و سلامت روان: یافته های حاصل از مطالعات بین فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرهنگ شخصیت استرس سبک مقابله سلامت روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۵ تعداد دانلود : ۴۶۸
فرهنگ به صورت های مختلفی روی پدیده های روان شناختی اثرگذار است. در این مقاله، ابتدا چهارچوبی کلی برای بررسی رابطه فرهنگ و شخصیت ارائه شده است، سپس گزارش چهار مطالعه بین فرهنگی در این چهارچوب ارائه شده است. به نظر می رسد فرهنگ ایرانی روی طبقه بندی صفات شخصیت و فرایندهای روانشناختی موثر در مقابله با استرس و سلامت روانی اثرگذار است. رابطه عواطف مثبت و منفی با سلامت روانی در فرهنگ ایرانی با فرهنگ سوئدی متفاوت است. در فرهنگ ایرانی، عواطف مثبت و منفی به یک میزان روی سلامت روانی اثرگذارند؛ ولی در فرهنگ سوئدی عواطف مثبت نقش بیشتری روی سلامت روانی دارد. دانشجویان ایرانی برای مقابله با استرس بیشتر از فرایندهای اولیه و دانشجویان سوئدی از فرایندهای ثانویه استفاده میکنند ولی استرس تحصیلی در دانشجویان ایرانی کمتر از دانشجویان سوئدی است. می توان نتیجه گیری کرد که ویژگی های شخصیتی، تجربه استرس و مقابله با استرس در دو فرهنگ ایران و سوئد به رغم شباهت کلی، یک سری تفاوت ها نیز دارد. از این روی سیاست گذاری ها در سطح عمومی و تدوین برنامه های تغییر رفتار در سطح هر کشور باید متاثر از شباهت ها و تفاوت های فرهنگی باشد
۲۵۹.

مطالعه شیوه های خلق شخصیت های باورپذیر در متون نمایشی رادیو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شخصیت باورپذیری نمایش رادیویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۷ تعداد دانلود : ۴۳۴
شخصیت پایه و اساس زندگی، درام و نمایشنامه است و ارائه موضوعات در قالب نمایش و با طراحی شخصیت های باورپذیر می تواند در ارائه مفهوم به مخاطب مؤثرتر عمل کند. چون رادیو، رسانه ای است تخیل پذیر و قدرت تأثیر و نفوذش از این رهگذر بیشتر و سریع تر از سایر رسانه هاست، این پژوهش به مطالعه و تبیین قواعدی ویژه جهت باورپذیری شخصیت که متناسب با محدودیت ها و امتیازات این رسانه شنیداری باشد پرداخته است و می تواند پیوندی عمیق تر بین نمایشنامه رادیویی و مخاطبانش برقرار نماید. در این پژوهش، از دو روش کتابخانه ای و تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است بدین منظور پنج نمایش رادیویی با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و شخصیت های اصلی این نمایش ها با توجه به مبانی نظری (نظریه مایرز بریگز) در چهار مقوله اصلی (درون گرایی/ برون گرایی، حسی/ شهودی، متفکر/ احساسی، قضاوت گری/ دریافت گری) مورد تحلیل قرار گرفته اند. یافته های پژوهش نشان می دهد که اغلب شخصیت ها در دو دسته خلق وخوی مفهوم پرداز و آرمان گرا قرار می گیرند که این امر با واقعیت بیرونی و آنچه در جامعه مشاهده می شود متناقض است و همین مسئله موجب دوربودن شخصیت ها از واقعیت و در نتیجه عدم باورپذیری شان نزد مخاطب خواهد شد. بنابراین، براساس یافته های پژوهش می توان این گونه نتیجه گرفت که شناخت درست نویسنده از خلق وخوی شخصیتی که طراحی می کند و تطبیق آن با شخصیت های واقعی و آنچه در زندگی واقعی جریان دارد، می تواند در خلق شخصیت های باورپذیر، مثمرثمر باشد.
۲۶۰.

خوانش پسااستعماری شخصیت های نمایش نامه ی ماه عسل، اثر غلامحسین ساعدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نظریه ی پسااستعماری غلامحسین ساعدی نمایش نامه ی ماه عسل شخصیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶۳ تعداد دانلود : ۸۳۵
مطالعات پسااستعماری از جمله پژوهش های میان رشته ای است که در برخی از آثار ادبی نمود پررنگی داشته است .این نظریه به تقابل بنیان های فکری شرق فرودست با غرب فرادست می پردازد و می کوشد گفتمان حاصل این تقابل را میان استعمار و مستعمره نشان دهد،حال آنکه نمایش نامه ماه عسل ،اثرغلامحسین ساعدی از آثار برجسته ادبیات نمایشی ایران است که نویسنده در آن به شیوه ای نمادین به بررسی جلوه های استعمار در شکل نوین آن پرداخته است .در این پژوهش، شخصیت های نمایش نامه ی ماه عسل این نویسنده بر مبنای نظریه ی پسااستعماری تحلیل گردیدند و حاصل کار، گواه چینش و پردازش درست و هوشمندانه و به جای شخصیت هاو قدرت و توان آنان در بیان ایده ی مرکزی نویسنده یعنی سیاست های استعماری است. ساعدی در آفرینش نظام پسااستعماری درقالب ادبی زمینه های سلطه گری استعماررا در اشکال گوناگونش نمایان ساخته وهمچنین افزون بر آن چه در نظریه ی پسااستعماری مطرح گردیده، به جزییات ظریف تر و دقیق تری در گفتمان استعمارگر و استعمارشده پرداخته، که به حوزه ی کلان تر علوم سیاسی، اجتماعی و مردم شناسی بازمی گردد؛از جمله، آسیب شناسی مستعمرات و نقش و جایگاه خود مستعمرات یا دولت مردان آن ها در رقم خوردن سرنوشت تیره و تار آنان را می توان مثال زد که از طریق ضعف های داخلی یا در سیاست خارجی امکان می یابد.