مطالب مرتبط با کلیدواژه

دیپلماسی رسانه ای


۴۱.

رویکرد شناختی در بهینه سازی دیپلماسی رسانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال هجدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۶) 427 - 454

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی رسانه ای رسانه کلیشه سازی علو م شناختی نظریه کاشت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۲۷۳
رشد سریع فناوری های ارتباطی سبب شکل گیری دیپلماسی رسانه ای شده که در چارچوب آن رسانه به عنوان ابزار تبلیغات سیاسی دولت اقدام به برنامه ریزی ذهن مخاطبین نموده و افکار عمومی را برای پذیرش سیاست های دولت آماده می کند. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل محتوا به بررسی نقش دیپلماسی رسانه ای در مدیریت افکار عمومی پرداخته و به این سؤال اصلی پاسخ می دهد که از منظر روان شناختی چگونه می توان عملکرد دیپلماسی رسانه ای را بهبود بخشید؟ نتایج پژوهش نشان می دهد که: کلیشه سازی در جهت دهی به افکار عمومی، نظریه کاشت ذهنی در هویت سازی و تغییر نگرش مردم و بالاخره نظریه شناختی اجتماعی در شکل دهی به رفتار پایدار سیاسی، بیشترین تأثیر را داشته و از طریق تمرکز بر روی این سه مؤلفه می توان به بهبود عملکرد دیپلماسی رسانه ای اقدام نمود.
۴۲.

نقش و عملکرد دیپلماتیک شبکه های خبری

نویسنده:
منبع: قلمروهای جغرافیایی قرن جدید دوره دوم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی رسانه ای جمهوری اسلامی ایران شبکه پرس تی وی شبکه های برون مرزی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۰ تعداد دانلود : ۲۲۹
با وارد شدن جریان نوین اطلاعاتی به عرصه دیپلماسی و رشد استفاده از ابزارها و فناوری های نوین ارتباطی ، شیوه ای جدید از دیپلماسی ، موسوم به دیپلماسی رسانه ای ظهور یافته است. بدون ابزار رسانه ای و ارتباطی مؤثر برای اقناع افکار عمومی ، هیچ کشوری نمی تواند در صحنه بین المللی ، منافع و اهداف ملّی اش را دنبال کند.حضور مؤثر رسانه ها در عرصه بین الملل، دیپلماسی سنتی متحول شده و دیپلماسی رسانه ای به عنوان یکی از شاخه های اصلی فعالیت دستگاه سیاست خارجی پدیدار شده است.در این پژوهش از روشهای تحلیلی توصیفی و گرداوری داده کتابخانه ای و منابع اینترنتی استفاده شده است. در دو دهه گذشته، اهمیت بهره گیری از رسانه های بین المللی موجب شده که کشورهای در حال توسعه نیز در اندیشه بهره مندی از این رسانه ها برآیند. جمهوری اسلامی ایران از جمله کشورهایی است که با راه اندازی شبکه خبری ازجمله پرس تی وی در سال 2007 استفاده از دیپلماسی رسانه ای را در دستور کار خود قرار داده است. از این رو، مقاله حاضر با رویکرد تبیینی، بر واکاوی مبانی دیپلماسی رسانه ای جمهوری اسلامی ایران سامان یافته است. بر این اساس، مقاله حاضر که پژوهشی توصیفی تحلیلی است ، با تعاریف دیپلماسی ، دیپلماسی عمومی، دیپلماسی رسانه ای و معرفی و ذکر مصادیقی از شبکه پرس تی وی، به نقش و اثرگذاری این شبکه ها در دیپلماسی رسانه ای می پردازد.
۴۳.

دیپلماسی رسانه ای رژیم صهیونیستی در قبال ایران پیرامون شهادت حاج قاسم سلیمانی؛ مورد مطالعه: خبرگزاری های هاآرتص، اورشلیم پست و اسرائیل هیوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و پنجم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۹۶ 5 - 40

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی عمومی دیپلماسی رسانه ای رژیم صهیونیستی قاسم سلیمانی تحلیل محتوای کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۲۴۹
پژوهش حاضر به دنبال بررسی دیپلماسی رسانه ای رژیم صهیونیستی در قبال جمهوری اسلامی ایران پیرامون شهادت حاج قاسم سلیمانی است تا بتواند با توجه به اهمیت این مسئله رویکردهای دیپلماسی رسانه ای رژیم صهیونیستی در قبال جمهوری اسلامی ایران را احصا کرده و به بررسی تحلیلی آن بپردازد. کوشش محقق بر آن بوده است تا با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کیفی رسانه های تاثیرگذار رژیم صهیونیستی رامورد تحلیل قرار دهد. جامعه پژوهش سه رسانه اصلی هاآرتص، اورشلیم پست و اسرائیل هیوم است که در دو بازه زمانی شهادت و سالگرد شهادت سردار سلیمانی (به مدت ۲۰ روز) به صورت روش نمونه گیری هدفمند مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که رویکردهای اصلی دیپلماسی رژیم صهیونیستی در قبال جمهوری اسلامی ایران شامل بازنمایی منفی شخصیت و عملکرد سردار سلیمانی در سطح جهانی، برجسته سازی اخبار نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه و پیامدهای آن، آماده سازی افکار عمومی جهت تقلیل پیامدهای انتقام احتمالی ایران، بازنمایی منفی از تشییع سردار سلیمانی، برجسته سازی عدم دخالت رژیم صهیونیستی در ترور سردار سلیمانی، بازنمایی مثبت دلایل ترور سردار سلیمانی و چارچوب سازی برای افکار عمومی، برجسته سازی ابعاد خارق العاده ترور سردار سلیمانی،سانسور رسانه ای واکنش های منفی به ترور سردار سلیمانی، برجسته سازی اخبار جعلی و تقلیل اقدام ایران در عین الاسد، بازنمایی منفی حامیان منطقه ای ایران در رسانه های بین المللی می باشد. .
۴۴.

نقش دیپلماسی رسانه ای جمهوری اسلامی ایران در منطقه گرایی درون زا در غرب آسیا

نویسنده:
منبع: علوم خبری سال دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳۹ 11 - 36
تعداد بازدید : ۳۴۸ تعداد دانلود : ۱۵۳
منطقه غرب آسیا، دارای اهمیت بسیار برای قدرت های جهانی، همواره شاهد تنش های مذهبی، قومی، فرقه ای و مشکلات امنیتی بوده است. این موانع و دخالت های مخرب قدرت های خارجی به ویژه امریکا و حضور اسرائیل در منطقه، باعث واگرایی میان کشورهای اسلامی منطقه شده و با ایجاد ایران هراسی و تفرقه میان ملل مسلمان، مانع شکل گیری هویت جمعی و منطقه گرایی درون زا برپایه پویش های درون منطقه ای شده است. باتوجه به اهمیت و تأثیر ابزارهای رسانه ای، سؤال اصلی این است که جمهوری اسلامی ایران چگونه می تواند از ابزارهای دیپلماسی رسانه ای جهت ایجاد منطقه گرایی درون زا استفاده کند؟ پاسخ موقت به این سؤال این است که ایران با استفاده از شبکه های برون مرزی و باتوجه به شرایط لازم برای اقناع مخاطب، اسرائیل را به عنوان نیروی خارجی در منطقه و دشمن کشورهای اسلامی معرفی کرده و بر مشترکات دینی میان کشورهای منطقه تأکید می نماید تا بتواند شرایط لازم جهت شکل گیری نظم منطقه ای درون زا و نظام فرهنگی و ارزشی مشترک میان ملل منطقه فراهم آورد. باتوجه به تأثیر رسانه ها برافکار عمومی، با برنامه ریزی طولانی مدت می توان باعث شکل گیری هویت جمعی اسلامی در منطقه شد. روش انجام این پژوهش توصیفی و کمی و درچارچوب نظریه مجموعه امنیتی منطقه ای و مدل اقناع هاولند، و با استفاده از منابع کتابخانه ای می باشد.
۴۵.

نقش شبکه خبری الجزیره در دیپلماسی رسانه ای قطر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست جهانی دوره چهارم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 203 - 235
تعداد بازدید : ۳۱۳ تعداد دانلود : ۲۲۸
با حضور مؤثر رسانه ها در عرصه بین الملل، دیپلماسی سنتی متحول شده و «دیپلماسی رسانه ای» به عنوان یکی از شاخه های اصلی فعالیت دستگاه سیاست خارجی پدیدار شده است. در دو دهه گذشته، اهمیت بهره گیری از رسانه های بین المللی موجب شده که کشورهای در حال توسعه نیز در اندیشه بهره مندی از این رسانه ها برآیند. قطر از جمله کشورهایی است که با راه اندازی شبکه خبری الجزیره در سال 1996 استفاده از دیپلماسی رسانه ای را در دستور کار خود قرار داده است. از این رو، مقاله حاضر با رویکرد تبیینی، بر واکاوی مبانی دیپلماسی رسانه ای قطر سامان یافته است. ماحصل پژوهش حاضر اشاره دارد که قطر با اهمیت یافتن «جغرافیای رسانه ای» کوشیده است تا از رسانه های فراملی و جهانی برای جبران کمبود های ژئوپولیتیکی خود استفاده کند. از سویی دیگر قطر به عنوان یک کشور کوچک آسیب پذیر، و به علت نداشتن منابع قدرت سخت افزاری، برای حفظ بقا و امنیت خود در تلاش است تا با پیروی از سیاست «برند سازی ملی»، و از طریق شبکه الجزیره، ضمن تلاش برای انتقال از حاشیه به متن نظام بین الملل، سعی در پیشبرد اهداف سیاست خارجی خود نماید. با در نظر گرفتن این مبانی می توان به تأثیر شبکه الجزیره در  نفوذ سیاست خارجی قطر پرداخت.              
۴۶.

مدل سازی ساختاری زنجیره ارزش تولیدات رسانه ای در دیپلماسی رسانه ای ایران در قبال دنیای عرب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال ۱۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 1-22

کلیدواژه‌ها: زنجیره ارزش تولیدات رسانه ای دیپلماسی رسانه ای ایران عراق دنیای عرب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۲۱۰
هدف از پژوهش حاضر مدل سازی ساختاری زنجیره ارزش تولیدات رسانه ای در دیپلماسی رسانه ای ایران در قبال دنیای عرب می باشد. پژوهش حاضر بر اساس هدف از نوع کاربردی است و از لحاظ طرح تحقیق به صورت پژوهش کمی و از نظر جمع آوری اطلاعات به ویژه توصیف ویژگی های جامعه مورد مطالعه از نوع توصیفی – پیمایشی است. جامعه آماری مشتمل بر تمام کارشناسان حوزه رسانه در تهران و نیز شامل نخبگان، اساتید دانشگاه در رشته های ارتباطات و رسانه، مسئولین سیاست خارجی کشور، مسئولین سازمان های رسانه ای کشور و در صورت امکان دانشجویان عرب اهل رسانه دانشگاه بغداد و بیروت بود. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران به تعداد 385 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش مشتمل بر پرسشنامه 41 سوالی می باشد. روایی آن به شیوه صوری و محتوایی تایید شده و پایایی آن نیز بر اساس آلفای کرونباخ به میزان 84/0 اثبات شده است. داده های گردآوری شده بر اساس تحلیل معادلات ساختاری در نرم افزار LISREL انجام شد. نتایج بیانگر آن بود که شاخص های (نوآوری، مشتری مداری، اعتبار برند، زیرساخت های فناوری، مدیریت، محتوا، پشتیبانی، مزیت رقابتی ، کیفیت خدمات، ارزش آفرینی ، بازاریابی، منابع انسانی و ارتباطات سازمانی) بر دیپلماسی رسانه ای با ضریب تاثیر متناسب، اثرگذار بوده اند.
۴۷.

تحول آفرینی توییتردیپلماسی در پیشبرد اهداف سیاست خارجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال ۱۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 49-74

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی توئیتری برجام توافق هسته ای سیاست خارجی دیپلماسی رسانه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸ تعداد دانلود : ۲۹۳
ت توئیتر به ابزاری جدید برای امور دیپلماتیک و روابط بین الملل تبدیل شده است، و استفاده از این ابزار برای کشورها در راستای اعمال قدرت نرم در محیط بین الملل و بعنوان نوعی دیپلماسی رسانه ای دیجیتال، بسیار جای بررسی و تحلیل دارد. آنچه در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته،"چگونگی عملکرد و کارکرد دیپلماسی توییتری دو کشور ایران و آمریکا" و هدف تحقیق مطالعه کارکرد دیپلماسی توئیتری بعنوان ابزار دیپلماسی رسانه ای و شناخت نقش توئیتر در انتقال مؤثر پیامهای سیاسی؛با بررسی پیام های توئیتری رییس جمهور سابق آمریکا و وزیرامورخارجه سابق ایران می باشد. چگونگی بهره برداری از توییتر برای پیشبرد مقاصد و اهداف و تامین منافع ملی دو کشور ، شناخت دیپلماسی رسانه ای و بررسی نحوه بازنمایی سیاست خارجی،و در نهایت شباهت ها و تفاوت های دیپلماسی توییتری دو کشور ایران و آمریکا، مواردی است که با کنکاش در محتوای پیام های توئیتری این دو مقام، و ازطریق روش تحلیل مضمون بررسی گردید. بازنمایی خود و دیگری،اعتبارسازی واعتبارزدایی برای خود و دیگری؛ محورهای اصلی کاربرد دیپلماسی توییتری ایران و آمریکا بوده است و در شرایط فقدان دیپلماسی رسمی بین دو کشور،کلیدی ترین ابزار برای بازتولید قدرت نرم و فرصتی برای دیپلماسی هردو کشور محسوب می شود.
۴۸.

تحلیل گفتمان ویژه برنامه های شصتمین سالگرد کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در شبکه تلویزیونی بی بی سی فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۷ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۵ 176 - 145

کلیدواژه‌ها: کودتای 28 مرداد 1332 دیپلماسی رسانه ای شبکه تلویزیون بی بی سی فارسی گفتمان تحلیل گفتمان انتقادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷ تعداد دانلود : ۲۲۱
این پژوهش در پی بررسی و کشف گفتمان (یا گفتمان های) شکل گرفته پیرامون کودتای 28 مرداد در تلویزیون بی بی سی فارسی در «گزارش های ویژه شصتمین سالگرد کودتای 28 مرداد» است. در این راستا، از نظریه های گفتمان و دیپلماسی رسانه ای استفاده شده است. روش پژوهش، تحلیل گفتمان با استفاده از رویکرد گفتمان کاوی ون دایک است. متن موردمطالعه این پژوهش، شامل 7 گزارش است که پس از بررسی، به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و مورد گفتمان کاوی قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد متون تمام گزارش ها از لحاظ سبک واژگانی، افراد و نهادهای مطرح شده در متن، قطب بندی، استنادها، پیش فرض ها، دلالت های ضمنی، مؤلفه های اجماع و توافق و گزاره های اساسی، شباهت های بسیاری با هم دارند. براساس یافته های تحقیق، اصلی ترین چهارچوب در دستور کار قرارگرفته در این گزارش ها و مستند درخصوص کودتای 28 مرداد، «چهارچوب دیپلماسی رسانه ای غرب» بوده که گفتمان های مشترکی مانند: تقویت و برجسته کردن گفتمان «ملی- لیبرال»، گفتمان «ابرقدرتی آمریکا»، گفتمان «اعتدال»، تضعیف گفتمان «اسلام سیاسی»، تخریب گفتمان «مارکسیسم» و رد گفتمان «مقاومت»- با توجه به مبانی فلسفی و معرفت شناختی چهارچوب مورد اشاره- در هر گزارش برجسته شده است.
۴۹.

راهبردهای تصویرسازی رسانه ای از جنبش های مقاومت در جهان اسلام؛ موردپژوهی حشدالشعبی عراق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۷) 33 - 53

کلیدواژه‌ها: تحلیل گفتمان حشد الشعبی عراق دیپلماسی رسانه ای سیاستگذاری رسانه ای جهان اسلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۲۲۳
پژوهش با ارائه یک چارچوب مفهومی به تبیین سه اَبر نیروی موثر برتحولات منطقه غرب آسیا شامل؛ محور مقاومت، دولت های عربی ناهمسو با مقاومت، دولت های فرامنطقه ای مداخله گر و گفتمان ها و نیروهای اجتماعی سیاسی پیرو آنها پرداخته و پس از مرور زمینه های شکل گیری و جانمایی قانونی حشد الشعبی عراق(مساله)، با بهره گیری از نظریه های چارچوب سازی و انگاره سازی رسانه ای به تحلیل گفتمان(روش) حمایتی و پادگفتمان انتقادی رسانه ها پیرامون این گروه مقاومت می پردازد. پس از احصاء 64 محور رسانه ای(یافته)، تعمیق و نتیجه گیری دال های مرکزی این گفتمان ها بیانگر آن است که رسانه های پادگفتمان مقاومت در بخش درون مرزی عراق با راهبرد تحریکِ «گسل هایِ خفته مذهبی، قومیتی و نژادی» باطراحی 6 شکاف «تصویری ناسازگار از حشد الشعبی با امنیت ملی، نظم سیاسی و ساختار قانونی عراق» پرداخته و در بخش برون مرزی 4 راهبرد «وابسته نمایی به ایران»، «هراس انگیزی از توسعه فرقه گرایی شیعی»، «متحد سازی دولت های ارتجاع عربی بر علیه حشد»، «تولید جنبش های موازی حشد» و نتیجتاً تعارض آن با «امنیت و پایایی حکمرانی دولت های عربی منطقه» را به کار بسته اند. در مقابل رسانه های گفتمان مقاومت 2راهبرد «تبیینی با تشریح لایه ای» و «تقابلی با تولید ضد جریان» را با تمرکز بر تاثیر آن بر «تامین منافع ملی عراق» و «هم افزایی با گروه های مقاومت» طراحی نموده اند.
۵۰.

الگوی مطلوب دیپلماسی عمومی گفتمان انقلاب اسلامی برای برون مرزی صداوسیما(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال ۷ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۰ 109 - 128

کلیدواژه‌ها: برون مرزی صداوسیما گفتمان انقلاب اسلامی دیپلماسی عمومی دیپلماسی رسانه ای نظریه داده بنیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۶ تعداد دانلود : ۱۷۴
امروزه هر کشوری که بخواهد گفتمان خود را ترویج کند و در عرصه های منطقه ای و بین المللی تأثیرگذار باشد، ضروری است دیپلماسی عمومی خویش را از طریق رسانه های برون مرزی دنبال کند. ایران نیز با درک این ضرورت، درصدد ترویج گفتمان انقلاب اسلامی توسط رسانه های بین المللی خود است. هدف اصلی این پژوهش ارائه الگوی مطلوب برای کاربست دیپلماسی عمومی گفتمان انقلاب اسلامی در معاونت برون مرزی سازمان صداوسیما است. روش پژوهش مصاحبه نیمه ساختار یافته با صاحب نظران و روش تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس نظریه داده بنیاد الگو اشتراوس و کوربین و نرم افزار  مکس کیو دی ای بوده است. 25 صاحب نظر در حوزه دیپلماسی و رسانه به روش گلوله برفی و با معیار اشباع نظری به صورت هدفمند انتخاب شدند. یافته های پژوهش نشان داد کاربست دیپلماسی عمومی گفتمان انقلاب اسلامی در معاونت برون مرزی سازمان صداوسیما تابعی از شرایط علّی (مبارزه با ایران هراسی، مقابله با هجمه رسانه ای علیه کشور، روشنگری در مسائل مهم بین المللی)، شرایط زمینه ای (تعامل دین و سیاست، انعکاس فرهنگ و تمدن ایرانی- اسلامی) و شرایط مداخله گر (بیداری اسلامی، اشاعه گفتمان مبارزه با نظام سلطه، تشریح دستاوردهای اقتصاد مقاومتی) است. این عوامل، شرایط را برای اعمال کنش ها و تعاملات (تشکیل کارگروه گفتمان انقلاب اسلامی، شکستن انحصار قدرتمند رسانه های غربی، ترجمه، دوبله و تولیدات محتوایی، سینمایی، موسیقی، هنری و فرهنگی) مهیا می کنند که پیامدهای (تکامل روند انقلاب اسلامی، صدور انقلاب اسلامی، تقویت جبهه مقاومت و تضعیف نظام سلطه، بیداری و وحدت اسلامی، سبک زندگی سالم) را به دنبال دارد. 
۵۱.

بررسی آثار دیپلماسی رسانه ای ادراک شده بر صنعت گردشگری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرآیند مدیریت و توسعه دوره ۳۵ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۲) ۲۰۱-۱۷۵

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی رسانه ای رسانه گردشگری قدرت نرم برند تولید محتوا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰ تعداد دانلود : ۱۸۸
هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی رابطه بین دیپلماسی رسانه ای و ابعاد صنعت گردشگری از دیدگاه خبرگان و اصحاب رسانه است. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: برای دستیابی به هدف مذکور، انجام پژوهشی با رویکرد کمّی با استفاده از آزمون های آماری رگرسیون در دستور کار قرار گرفت. جامعه آماری شامل کارشناسان رسمی و خبرگان رسانه ها، حجم نمونه 250 نفر و روش نمونه گیری به صورت غیراحتمالی و هدفمند بوده است. یافته ها: در این پژوهش شش شاخص صنعت گردشگری شامل سرمایه گذاری خارجی، تولید محتوای گردشگری سلامت، برند نمادهای شهری، قدرت نرم، احساس امنیت، و هویت بخشی شهری به دست آمده است. نتایج تحلیل ها نشان می دهند که ابعاد دیپلماسی رسانه ای بر صنعت گردشگری اثرگذار هستند. ارزش/ اصالت پژوهش: این پژوهش با ارائه مدل تاثیر دیپلماسی رسانه ای بر ابعاد صنعت گردشگری، ادبیات موجود در زمینه گردشگری را توسعه می دهد و به شناسایی ویژگی های اثربخشی دیپلماسی رسانه ای کمک می کند. پیشنهادهای اجرایی/ پژوهشی: پیشنهادهای پژوهش حاضر شامل تهیه متون گردشگری بر اساس شاخص های رسانه، تاسیس دانشگاه گردشگری و رشته های مرتبط مانند ژورنالیسم گردشگری، و توسعه سواد گردشگری مسئولان و برنامه ریزان حوزه گردشگری مبتنی بر رویکردهای رسانه ای است.
۵۲.

آسیب شناسی ظرفیت های دیپلماسی فرهنگی و رسانه ای در مناسبات اقتصادی و تجاری ایران با کشورهای همسایه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال ۱۵ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 143 - 172

کلیدواژه‌ها: کشورهای همسایه دیپلماسی فرهنگی دیپلماسی رسانه ای دیپلماسی اقتصادی روابط تجاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۷ تعداد دانلود : ۱۸۹
ایران باوجود داشتن ارزش ها و انگاره های فرهنگی مشترک با دیگر کشورهای همسایه در بکارگیری دیپلماسی فرهنگی و رسانه ای در مناسبات اقتصادی با چالش جدی مواجه است. همین ضعف ها موجب شده است بازرگانان نیز برای یافتن مسیر های جدید صادراتی؛ با چالش هایی مواجه باشد. بررسی های این پژوهش از منابع رسمی بر پایه آماری سال 2019 نشان می دهد صادرات ایران به کشور های همسایه، نامتوازن و کمتر از ظرفیت های آن است. این مطالعات نشان می دهد ایران تنها 1.76 درصد( یک و هفتادوشش صدم درصد) نیاز وارداتی 15کشور همسایه را تأمین می کند. این سهم تجارتی نشان دهنده ی فاصله زیاد با اصول تجارت جهانی با همسایگان است. به نظر می رسد با تقویت دیپلماسی رسانه ای و فرهنگی در کنار سایر مؤلفه های اقتصادی، سهم تجاری ایران در کشورهای همسایه را ارتقاء داد. برای آسیب شناسی ظرفیت های دیپلماسی فرهنگی و رسانه ای در مناسبات اقتصادی و تجاری ایران با کشو رهای همسایه در این مقاله با تکیه بر مبانی نظری نهادگرایی نئولیبرال، موضوع بررسی شده است. فرض بر این است که اتخاذ مدلی از دیپلماسی اقتصادی نوین که هم زمان به تبادل فرهنگی با مؤلفه های دیپلماسی فرهنگی، ارتباطات صلح گرا با مؤلفه های دیپلماسی رسانه ای و سیاست خارجی اقتصادمحور با مؤلفه های دیپلماسی اقتصادی توجه کند، موجب گسترش مناسبات اقتصادی و تجاری ایران در کشورهای همسایه می گردد. تحقیق حاضر ازنظر نوع هدف، «کاربردی» و ازنظر روش«توصیفی- همبستگی» و«علی- ارتباطی» است.
۵۳.

مؤلفه های قدرت نرم ایالات متحده آمریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران (دولت یازدهم و دوازدهم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳۴ 185 - 211

کلیدواژه‌ها: قدرت نرم مؤلفه های قدرت نرم آمریکا دیپلماسی رسانه ای سیاست خارجی ثبات سیاسی سبک زندگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶ تعداد دانلود : ۱۶۳
قدرت نرم در بستر مؤلفه هایی در کشور هدف بازتولید می گردد. تعاملات زیادی در خصوص دامنه و گستره قدرت نرم کشور آمریکا در فضای مجازی در بسترهای متنوع در حال انتشار و در جریان است. برای فهم دقیق موضوع؛ مؤلفه های قدرت نرم در آمریکا را ابتدا به دودسته کلی جامعه گرا و نخبه گرا تقسیم کرده ایم: مؤلفه های جامعه گرا که هدف عمده آن ها مبتنی تغییر اجتماعی است و محصول آن را در فرآیندهای سبک زندگی افراد در جامعه مشاهده می کنیم. دسته دوم مؤلفه هایی هستند که حاکمیت و دولت آمریکا از طریق سازمان ها و وزارتخانه ها نقش اساسی در فرآیند کنترل، نظارت و اجرای آن را بر عهده دارند... این تحقیق در پی بررسی این سؤال هست که آمریکا از طریق مؤلفه های قدرت نرم خود در دولت یازدهم و دوازدهم (دوران ریاست جمهوری حسن روحانی) چگونه ایفای نقش نموده و نفوذ خود را تعمیق بخشیده است، فلذا فرضیه ایی که این موارد را در برمی گیرد عبارت است از اینکه؛ آمریکا به دلیل استفاده مطلوب از مؤلفه های قدرت نرم با اثرگذاری بر سطح آگاهی ها، تغییر سبک زندگی و افزایش مطالبات سیاسی در دولت یازدهم و دوازدهم موجب تقویت بسترهای بی ثباتی سیاسی و نفوذ در عرصه های سیاسی و فرهنگی گردیده است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است.
۵۴.

شیوه های مؤثر در کاربست دیپلماسی عمومی انقلاب اسلامی در رسانه های برون مرزی صداوسیما(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال ۸ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۱ 109 - 135

کلیدواژه‌ها: رسانه های برون مرزی صداوسیما دیپلماسی عمومی دیپلماسی رسانه ای گفتمان انقلاب اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰ تعداد دانلود : ۱۱۶
امروزه کشورهای قدرتمند با استفاده از رسانه به تأمین منافع خود و پیشبرد سیاست خارجی از رهگذر تبلیغات سیاسی و شکل دهی به افکار عمومی می پردازند. ایران نیز از طریق رسانه های برون مرزی صداوسیما این سیاست را در سطح منطقه ای و فرامنطقه ای پیگیری می کند. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین دال های گفتمان سازی و شیوه های مؤثر در کاربست دیپلماسی عمومی انقلاب اسلامی در رسانه های برون مرزی سازمان صداوسیماست. روش پژوهش، آمیخته (کیفی-کمی) است. ابزار پژوهش در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی، تحلیل معادلات ساختاری بوده است. بدین منظور، داده های حاصل از تکمیل پرسشنامه توسط 25 صاحب نظر، در نرم افزار SPSS و PLS به منظور مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شده است. صاحب نظران به روش نمونه گیری هدفمند از میان خبرگان حوزه های دیپلماسی و رسانه که بر مفاهیم نظری انقلاب اسلامی نیز مسلط بودند، انتخاب شدند. تعداد آنها بر اساس معیار اشباع نظری یافته ها حاصل شده است. یافته های پژوهش نشان داد که عوامل غیریت سازی، اسطوره سازی، هژمونی کردن، هم ارزی، ساختارشکنی، به حاشیه رانی و برجسته سازی از شیوه های مؤثر در کاربست دیپلماسی عمومی در رادیو و تلویزیون های معاونت برون مرزی سازمان صداوسیما و سبک زندگی اسلامی، وحدت بخشی، رأفت اسلامی و خردورزی، استکبارستیزی، اندیشه های ضدسکولاریستی و جهل زدایی از دال های گفتمان سازی انقلاب اسلامی ایران در سطح بین المللی هستند. نتایج تحلیل معادلات ساختاری مؤید کاربست توأمان این عوامل و مؤلفه هاست.
۵۵.

دیپلماسی عمومی قطر در جام جهانی 2022 با تأکید بر بعد رسانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال ۸ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۱ 303 - 335

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی عمومی ورزش قطر جام جهانی فوتبال 2022 دیپلماسی رسانه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۶ تعداد دانلود : ۱۵۵
جام جهانی فوتبال یکی از مهمترین رویدادهای بین المللی است که طیف وسیعی از افکار عمومی را درگیر خود می سازد. کشورهای برگزار کننده این رویداد ورزشی بسیار مهم، سعی می کنند با فعال سازی ظرفیت های دیپلماسی عمومی خود، و به ویژه در ذیل آن دیپلماسی رسانه ای، تصویر مطلوبی از کیفیت برگزاری این رویداد را در انظار عمومی جهانیان قرار دهند. پژوهش حاضر با استفاده از مباحث نظری دیپلماسی عمومی و با هدف تبیین ابعاد دیپلماسی عمومی جام جهانی 2022 قطر و شناسایی و طبقه بندی عوامل مؤثر بر آن با تأکید بر پوشش رسانه ای انجام شده است. روش انجام آن کیفی و در دو مرحله بوده است. مرحله اول، مصاحبه نیمه ساختاریافته و مرحله دوم دلفی بوده است. مقوله های پژوهش در قالب 103 کد مفهومی و 7 مقوله اصلی استخراج شده اند. یافته ها نشان می دهد که عوامل مؤثر در دیپلماسی عمومی قطر در جام جهانی فوتبال 2022 را مقولات تسهیلات و زیرساخت ها، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی-فرهنگی، مدیریتی، رسانه و منابع انسانی تشکیل می دهد که در میان آن ها، دیپلماسی رسانه ای نقش بسزایی در نمایش قدرت نرم قطر ایفا کرده است. قطر توانست به واسطه دیپلماسی رسانه ای، ظرفیت های خود را در سازماندهی و برگزاری یک رویداد ورزشی بزرگ برای جهانیان روایت کند. درواقع، رسانه عامل کلیدی در نمایش سایر مقولات بوده است. 
۵۶.

بررسی بایسته های دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه و اوکراین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ایرانی سیاست بین الملل سال ۱۲ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 269-303

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی رسانه ای منافع ملی ایران جنگ اوکراین روسیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۲۰
زمینه و هدف:از 24 فوریه (5 اسفند 1400) که جنگ روسیه واوکراین آغاز شد، تقابل روسیه و آمریکا در اوکراین، منجر به افزایش اهمیت استراتژیک ایران شده است. با عنایت به طولانی شدن جنگ اوکراین، مقاله حاضر با هدف بدست آوردن راهکارهای اساسی برای تقویت ظرفیت دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین می باشد.روش:روش این مقاله از نظر هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت کیفی از نوع تحلیل مضمون می باشد. مورد مطالعه تعداد 11 نفر صاحب نظران رسانه ای شامل می شود. روایی محتوایی با استفاده از نظرات اساتید و متخصصان تعیین شد. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه های نیمه ساختار یافته استفاده شده است. تجزیه تحلیل داده ها در دو مرحله صورت گرفت. در ابتدا بر اساس نتایج مصاحبه ها، اطلاعات استخراج و سپس کدگذاری و طبقه بندی داده ها صورت پذیرفت. برای انجام تحلیل مضمون از نرم افزار MaxQDA 2022 استفاده شده است.یافته ها:نشان داد با استفاده از محتوای تولید شده در رسانه های اجتماعی می توان عوامل سیاسی و اقتصادی را در ارتقاء منافع ملی ایران تقویت کرد.نتیجه گیری:بیانگر آن است که حوزه دیپلماسی رسانه ای ایران از فرصت های به وجود آمده جنگ اوکراین، می تواند در راستای توسعه صادرات و واردات کشور و تقویت هژمونی به عنوان بازیگر فعال بهره مند شود.
۵۷.

دیپلماسی توییتری دولت سیزدهم ایران در مذاکرات هسته ای «مطالعه موردی صفحه رسمی وزارت خارجه ایران در توییتر»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال ۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۲ 77 - 94

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی رسانه ای دیپلماسی توئیتری سیاست خارجی برجام تحریم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹ تعداد دانلود : ۶۲
با همه گیر شدن شبکه های اجتماعی، سیاستمداران نیز برای اظهار نظر و اعلام مواضع خود به شبکه های اجتماعی فراگیر روی آورده اند. اعلام نظرات هر سیاستمدار و دیپلماتی به عنوان موضع رسمی وی قلمداد شده و همچون فضای حقیقی مورد توجه قرار می گیرد. شبکه اجتماعی ایکس یا همان توییتر سابق نیز با توجه به ویژگی های متن محور خود یکی از شبکه های اجتماعی مورد توجه سیاستمداران است. دولت ها نیز برای اعلام موضع و پیام از این شبکه اجتماعی استفاده می کنند. از موضوعات مهم سالیان اخیر دیپلماسی ایران، موضوع مذاکرات هسته ای و رفع تحریم ها می باشد که در پژوهش حاضر برای یافتن رویکرد و نحوه تعامل دولت سیزدهم ایران به ریاست ابراهیم رئیسی، با طرف های مقابل مذاکرات هسته ای، به بررسی توئیت های صفحه رسمی وزارت خارجه ایران از شهریور تا اسفند سال 1400 خورشیدی، به ریاست حسین امیر عبداللهیان، پرداخته ایم. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، پس از تحلیل و بررسی توئیت هایی که در این بازه زمانی در موضوعات مربوط به مذاکرات هسته ای منتشر شدند، در مجموع تعداد 104 توییت مرتبط با مذاکرات بود و پس از انتخاب توییت ها، محتوای آنها بررسی و از آنها تعداد 53 کد استخراج شد که پس از دسته بندی، حذف و ادغام کدهای تکراری، در 9 مقوله دسته بندی شدند. مقوله های انتخابی نیز در 3 مفهوم اساسی شامل 1- بی اعتمادی به طرف مقابل، 2- نگاه مثبت ایران به دیپلماسی و 3- مذاکره برای تامین منافع ایران و رفع تحریم ها دسته بندی شدند. مقوله هایی که از آنها این مفاهیم برداشت شدند، عبارت بودند از: «آمریکا مقصر اصلی بی ثمری مذاکرات، عدم تغییر سیاست آمریکا در دولت بایدن، ناتوانی سایر طرف های مذاکرات، انجام ندادن اقدامات متقابل، جدیت ایران برای مذاکره، آمادگی ایران برای مذاکره، همکاری با مذاکره کنندگان، مذاکره موثر و مذاکره عزتمندانه در حد مردم ایران».
۵۸.

رویکردهای دیپلماسی رسانه ای ایران برای همگرایی با افغانستان پس از بازگشت طالبان (آگوست 2021)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال ۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۲ 123 - 151

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی رسانه ای همگرایی واگرایی ایران طالبان و افغانستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲ تعداد دانلود : ۹۸
پپس از استقرار طالبان در افغانستان (آگوست 2021)، برقراری امنیت و ثبات در این کشور به دلیل همجواری با ایران، اهمیت ویژه ای یافته است. رسانه ها، نقش مهمی در حفظ اتحاد و همگرایی دو همسایه بر عهده دارند. گرایش های خلافت گرایانه طالبان، محدودیت رسانه ای بیشتری در مقایسه با گذشته ایجاد کرده است. لذا، رسانه های برون مرزی ایران، باید به دنبال راهی برای حفظ و افزایش تفوق و همگرایی مردم دو کشور باشند. از این رو سؤال اصلی این است که «دیپلماسی رسانه ای چطور می تواند همگرایی دو کشور را پس از بازگشت طالبان افزایش دهد»؟ این پژوهش با تکیه بر نظریات همگرایی و دیپلماسی رسانه ای و با استفاده از روش داده بنیاد انجام شده است. بر این اساس با کاربست مصاحبه نیمه ساختاریافته، دیدگاه های 16 صاحب نظر حوزه افغانستان تحلیل و برای تسهیل فرآیند کدگذاری و تحلیل داده ها از نرم افزار MAXQDA استفاده شده است. یافته های پژوهش، نشان می دهد که عوامل تأثیرگذار بر دیپلماسی رسانه ای عبارت هستند از: الف) عوامل زمینه ای: شامل نگرانی های امنیتی، آمادگی نظامی، فرهنگ راهبردی و پویایی مذهبی؛ ب) عوامل علی: شامل پیوندهای تاریخی و فرهنگی عمیق، آداب و رسوم، عوامل سیاسی داخلی و خارجی؛ ج) عوامل میانجی: شامل پناهجویان افغانستانی، قومیت گرایی و اقلیت ها، عوامل اقتصادی، اکوسیستم و زنان. همچنین اتخاذ موضعِ برابر در مقابل حکومت سرپرستی طالبان توسط ایران نقش مؤثری در دیپلماسی رسانه ای داشته و استفاده از ظرفیت های فرهنگ و تمدن فارسی مهمترین و مؤثرترین راه همگرایی بین دو کشور است.
۵۹.

پیوند ایران شناسی و دیپلماسی عمومی ایران (با تأکید بر نقش فرهنگ و رسانه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال ۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۲ 273 - 304

کلیدواژه‌ها: ایران شناسی دیپلماسی عمومی دیپلماسی فرهنگی دیپلماسی رسانه ای اسناد بالادستی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۷۳
ایران شناسی به عنوان یک علم مستقل از شرق شناسی، با توجه به ماهیت میان رشته ای خود نیازمند تعامل و هم افزایی با سایر رشته ها از جمله روابط بین الملل و دیپلماسی عمومی، فرهنگی و رسانه ای است. بنابراین می توان با بررسی اسنادبالادستی، اهداف مرتبط با دو حوزه دیپلماسی عمومی و ایران شناسی را شناسایی کرد و انطباق آن با وظایف و مسئولیت های سازمان های متولی هر کدام از این دو حوزه را سنجید. با این اقدام پژوهشی، اهداف مشترک مشخص می شود که عبارتند از: «اشاعه تصویر مطلوب از ایران، تقویت روحیه تعامل گرایی فرهنگی، مقابله با ایران هراسی، هم افزایی و در نهایت افزایش قدرت نرم ایران». در مرحله بعد و ناظر بر اهداف مستخرج، الزامات پیوند مطلوب میان ایران شناسی و دیپلماسی عمومی مشتمل بر مواردی نظیر ایجاد همگرایی با دیگر کشورها و کاستن از زمینه های واگرایی مشخص می شود. در نهایت سؤال اصلی پژوهش حاضر اینگونه مطرح می شود که «چه راهکارهایی برای پیوند میان ایران شناسی و دیپلماسی عمومی کشور وجود دارد به گونه ای که ظرفیت های ایران شناسی برای پیشبرد اهداف دیپلماسی عمومی فعال شود؟» روش انجام این پژوهش، توصیفی و تحلیلی است و به منظور کاربست آن، مطالعه اساسنامه سازمان های مرتبط از جمله صداوسیما و نیز مفاد اسنادبالادستی مبنا قرار گرفته است. به عنوان فرضیه، این امر مستلزم مجموعه راهکارهایی مرکب از اقدامات سخت افزاری و نرم افزاری است که به طور همپوشان و حمایت کننده، مکمل یکدیگر باشند. موارد نرم افزاری نظیر دیپلماسی رسانه ای مبتکر و خلاق با محوریت ایران شناسی و موارد سخت افزاری نظیر ایجاد ارتباط ساختاری میان ایران شناسی با حوزه بین الملل.
۶۰.

مقایسه شیوهه دیپلماسی رسانه ای وزرای امور خارجه ایران و آمریکا در توئیتر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال ۲۰ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۷۵ 171 - 195

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی رسانه ای رسانه های اجتماعی تحلیل گفتمان توئیتر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸ تعداد دانلود : ۵۲
این مقاله به مقایسه شیوه دیپلماسی رسانه ای وزرای امور خارجه ایران و امریکا در زمان توافق جامع هستهای وین، در توئیتر می پردازد. در میان رسانه های اجتماعی، توئیتر توانست بیش از همه، توجه سیاستمداران را به خود جلب کند و به کار برده شود. در این مقاله، تلاش شده با استفاده از نظریات یورگن هابرماس و مانوئل کاستلز در حوزه ارتباطات سیاسی، مبحث توئیپلماسی و استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی بر اساس روش نورمن فرکلاف، شیوه استفاده وزرای امور خارجه ایران و امریکا در طول توافق جامع هسته ای وین در رسانه اجتماعی توئیتر، ارزیابی و درنهایت با هم مقایسه شوند. نتایج تحلیل توئیت های جواد ظریف و جان کری نشان می دهد ادبیات ظریف در توئیتر مبتنی بر استعاره و همراه موضع گیری است، اما توئیت های کری بیشتر جنبه اطلاع رسانی دارند. استفاده ظریف از توئیتر استمرار ندارد، اما کری به طور مستمر از توئیتر استفاده می کند. ظریف توئیت های خود را با ریتوئیتی از اکانت آیت ا... خامنه ای و جان کری با توئیتی که در آن از ضمیر اول شخص استفاده شده، شروع کرده که می تواند برگرفته از ساختارهای سیاسی کشورها باشد. به طور کلی می توان گفت که هر دوی آنها با ویژگی های توئیتر آشنا هستند، هر دو برای توئیتر محتوا تولید می کنند، اما کری از ابزارهای این فضا استفاده دقیق تر و بیشتری می کند.