مطالب مرتبط با کلیدواژه

آموزش عالی


۳۴۱.

بررسی تطبیقی تفکر انتقادی در دانشگاه کاشان(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۳۹۸
هدف:هدف محققان این پژوهش، بررسی مقایسه ای تفکر انتقادی در میان دانشجویان رشته های مختلف، تبیین عملکرد دانشجویان علوم انسانی در این حوزه و شناسایی و مستندسازی مهم ترین کمبودهای موجود بود. روش: جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانشجویان 96-1395 دانشگاه کاشان (6320 نفر) بود که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم تعداد 365 نفر به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و آزمون مهارتهای تفکر انتقادی در شرایط یکسان روی آنها اجرا شد. ابزار جمع آوری اطلاعات، آزمون مهارتهای تفکر انتقادی کالیفرنیا (فرم ب) است که مهارتهای یاد شده را در قالب پنج مهارت تحلیل، ارزشیابی، استنباط، استدلال قیاسی و استدلال استقرایی، سنجش می کند. برای تحلیل داده ها از رگرسیون چندمتغیّره همزمان، تحلیل عامل اکتشافی، تحلیل واریانس یکراهه، آزمون شاپیرو-ویلک و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: عملکرد دانشجویان رشته های علوم انسانی در حوزه تفکر انتقادی در مقایسه با دانشجویان رشته های مهندسی، علوم پایه و هنر، به طور معناداری پایین تر است. همچنین در عملکرد دانشجویان بر حسب سال ورود(دانشجویان سالهای بالا و پایین) در زمینه تفکر انتقادی تفاوت چندانی وجود ندارد. نتیجه گیری: اصولاً برنامه های درسی دانشگاهی نتوانسته اند تأثیر چندانی در افزایش سطح تفکر انتقادی دانشجویان داشته باشند. بنابر این، ضرورت توجه جدّی و عمیق نسبت به آموزش تفکر انتقادی در رشته های علوم انسانی وجود دارد.
۳۴۲.

تدوین منشور تکریم دانشجو(مطالعه موردی: دانشگاه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۸۳ تعداد دانلود : ۴۰۹
هدف:هدف پژوهش حاضر، تدوین و شناسایی ابعاد و مؤلفه های منشور تکریم وکرامت دانشجویی بود. روش: پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت، از نوع تحقیقات کیفی و به لحاظ روش شناسی، از نوع مطالعات موردی است و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات، مصاحبه بود و حاصل 19 مصاحبه انجام شده(10 نفر دانشجو و 9 نفر کارمند)، دستیابی به سه مضمون اصلی و 12 مضمون فرعی بود. یافته ها: مضامین اصلی پژوهش عبارتند از: حقوق آموزشی و پژوهشی دانشجو(با مضامین فرعیِ به روز بودن فرایند سیستم آموزشی؛ به موقع انجام دادن کار دانشجو؛ اطلاع رسانی شفاف، کامل، به روز و به موقع؛ احساس مسئولیت نسبت به دانشجو و پاسخگویی کارکنان)، حقوق فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دانشجو(با مضامین فرعیِ حفظ حرمت دانشجو؛ حفظ استقلال دانشجو؛ برخورد خوب با دانشجو؛ کمک و حمایت دانشجو و آزادی بیان توسط دانشجو) و حقوق صنفی و رفاهی دانشجو(با مضامین فرعیِ برخورداری از امکانات ورزشی و خوابگاهی مناسب وکیفیت خدمات آموزشی و پژوهشی ارائه شده). نتیجه گیری: تأمین و توجه به حقوق دانشجویان در تمامی ابعاد آن، از مهم ترین و برجسته ترین موضوعات در نظام آموزش عالی است که می تواند نقش مؤثری در جلب رضایتمندی و حفظ کرامت دانشجویی داشته باشد.
۳۴۳.

راهبرد های مورد نیاز نظام آموزش عالی ایران در عصر جهانی شدن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جهانی شدن آموزش عالی دانشگاه بازار پژوهش و فناوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۳ تعداد دانلود : ۳۸۱
جهانی شدن، مفهومی است که هم به فشرده شدن جهان و هم به تشدید آگاهی درباره جهان به عنوان یک کل و هم وابستگی متقابل و واقعی جهان و هم به آگاهی و یکپارچگی جهان اشاره دارد. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و ارائه استراتژی های مورد نیاز نظام آموزش عالی ایران در عصر جهانی شدن است. با استفاده از روش پژوهش توصیفی- تحلیلی، دیدگاه های صاحب نظران، اسناد فرادستی و فرایندها و روندهای داخلی نظام آموزش عالی کشور مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از این است که نظام آموزش عالی کشور برای واکنش مناسب به تحولات جهانی شدن نیازمند اتخاذ چهار استراتژی: توسعه کیفی به موازات گسترش کمی؛ متنوع سازی منابع تامین مالی؛ تجاری سازی تحقیقات و تکمیل زنجیره علم، فناوری و ثروت؛ افزایش مبادلات علمی و دانشگاهی در سطح بین المللی است. در این مقاله، ضرورت ها و ویژگی های هریک از استراتژی های مذکور مورد بررسی قرار گرفته و راهکارهای عملیاتی شدن آنها شناسایی و پیشنهاد گردیده است.
۳۴۴.

شناسایی مؤلفه های مسئولیت حرفه ای متخصصان برنامه درسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مسئولیت حرفه ای متخصص برنامه درسی پاسخ گویی مسئولیت پذیری برنامه درسی آموزش عالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۱ تعداد دانلود : ۲۴۸
هدف مقاله حاضر تحلیل مسئولیت های حرفه ای متخصصان برنامه درسی و شناسایی مؤلفه های آن است. این پژوهش از نظر روش شناختی مطالعه موردی کیفی است. مشارکت کنندگان در پژوهش را افراد خبره در حوزه برنامه درسی و آموزش عالی تشکیل می دادند که با استفاده از روش نمونه گیری از موارد ویژه تعداد 20 نفر انتخاب و دعوت به مشارکت شدند. ابزار جمع آوری داده مصاحبه نیمه ساختارمند بوده است. برای تحلیل داده های حاصل از مصاحبه از روش تحلیل مضمون استفاده شده و اعتبار یافته ها با روش تأمل مشارکت کنندگان ارزشیابی شده است. یافته ها نشان داد که متخصصان برنامه درسی دارای مسئولیت کلی در ارتباط با نظام تربیتی و یادگیری در گام اول و مسئولیت حرفه ای در حوزه تخصصی برنامه درسی هستند. این مسئولیت کلی دارای مؤلفه هایی مانند «دفاع از حیطه تخصصی، اثرگذاری بر تصمیم سازان، ایفای نقش صحیح، پاسخ گویی، آموزش و پژوهش و تعهد سازمانی» است. یافته ها همچنین نشان داد که ماهیت مسئولیت متخصص برنامه درسی آموزش چند بعدی است و جنبه های متفاوتی را در بر می گیرد.
۳۴۵.

پیامدهای آموزشی، فرهنگی و اجتماعی افزایش ورودیهای زنان در آموزش عالی کشور از دیدگاه اعضای هیات علمی و دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش عالی پیامدهای فرهنگی – اجتماعی و آموزشی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۴۰۵
رشد چشمگیر حضور زنان در سطوح مختلف آموزش عالی در ایران و افزایش پذیرش دانشجویان دختر در دانشگاه ها به بیش از 60 درصد و بالاتر از آن در دهه گذشته، موضوعی است که توجه بسیاری از صاحب نظران رشته های مختلف را به خود معطوف نموده است. برخی پیداش این پدیده را مثبت و آن را یک فرصت برای توسعه جامعه تلقی نموده و در مقابل عده ای با بیان پیامد های منفی، آن را مقدمه ای برای بحران در آینده می دانند. هدف این پژوهش بررسی پیامدهای فرهنگی، اجتماعی و آموزشی این پدیده است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، روش توصیفی – پیمایشی است. جامعه آماری را اساتید و دانشجویان دانشگاه های اصفهان، صنعتی اصفهان و هنر تشکیل داده اند. در این پژوهش از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم استفاده شده است. حجم نمونه به دست آمده برای اساتید 150 و برای دانشجویان 316 نفر بود. داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری گردید. روایی پرسشنامه مورد تأیید پنج نفر از اساتید قرار گرفت و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ بررسی و 91/0 محاسبه شد و سپس تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام گردید. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که افزایش میزان قبولی دختران از نظر اساتید و دانشجویان بر پیدایش هر سه پیامد فرهنگی، اجتماعی و آموزشی بیش از حد متوسط تاثیر داشته و در سطح خطای 05/0 معنادار است. به علاوه، از نظر اساتید میانگین پیامدهای فرهنگی و اجتماعی و از نظر دانشجویان میانگین پیامدهای آموزشی بالاتر بود. در پایان با توجه به نکات مثبت و منفی افزایش ورودیهای دختر توصیه می شود که زمینه ای برای افزایش آگاهی دختران نسبت به موقعیت های زندگی فراهم گردد تا درپی آن تصمیمات مناسب تری اتخاذ کنند.
۳۴۶.

تبیین راهبردهای مواجهه با موک ها در برنامه درسی آموزش عالی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: آموزش عالی برنامه های درسی راهبردها موک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۱ تعداد دانلود : ۴۳۴
موک یک دوره مبتنی بر وب است که به صورت رایگان و قابل دسترس برای هر شرکت کننده در هر نقطه ای از جهان است. هدف این مطالعه، شناسایی و تبیین راهبردهای بهره گیری از موک ها در برنامه درسی آموزش عالی ایران بوده است. این پژوهش از حیث کاربرد در برنامه درسی دانشگاه ها ، از نوع کاربردی بوده و در انجام آن از روش کیفی و داده بنیاد استفاده شده است. جامعه آماری شامل جمعی از متخصصان برنامه درسی؛ طراحان و مدرسان دوره های آموزشی مبتنی بر موک ها و شرکت کنندگان این دوره ها بودند، که به روش نمونه گیری هدفمند تعداد 14 نفر از آنان انتخاب گردیدند. افرادی به عنوان نمونه انتخاب شدند که با برخورداری از تجربه مشارکت یا اجرایی در دوره های موک بتوانند نسبت به کیفیت خدمات آموزشی این دوره ها اظهارنظر دقیقی ارائه نمایند. این افراد همچنین دارای تألیفات و فعالیت های پژوهشی قابل توجه درزمینه فناوری های آموزشی، و نیز سوابق مدیریتی و اجرایی در حوزه فناوری های آموزشی در آموزش عالی بودند. داده های پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری گردید. یافته ها نشان داده است که مهمترین راهبردهای مواجهه با موک ها در برنامه های درسی آموزش عالی دربرگیرنده برنامه ریزی درسی کارآمد برای موک ها ، افزایش ارتباطات بین المللی در آموزش عالی، بستر سازی اجتماعی و
۳۴۷.

شرایط بین المللی شدن دانشگاهها با تمرکز بر برنامه ریزی درسی بین فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بین المللی شدن در خانه برنامه ریزی درسی بین فرهنگی شرایط امکان آموزش عالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۴ تعداد دانلود : ۴۲۳
هدف این پژوهش تبیین و تحلیل «شرایط امکان» استراتژی بین المللی شدن در خانه در دانشگاهای تخصصی استان تهران بود. سه مولفه اصلی مورد مطالعه این پژوهش برنامه ریزی درسی بین فرهنگی، استفاده از اساتید بین المللی و انجام پژوهش های بین المللی بو. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ گردآوری اطلاعات، آمیخته از نوع تشریحی است. جامعه مورد مطالعه، اعضای هیات علمی تمام وقت و مدیران ارشد دانشگاه های تخصصیِ سطح «یک» استان تهران بود که تعداد آنها 2445 نفر بود. نمونه مورد مطالعه از دانشگاههای علامه طباطبائی و صنعتی شریف انتخاب شدند. برای بخش کمی پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای و برای بخش کیفی پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کمی، پرسشنامه ی محقق ساخته و در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته بوده است. تحلیل یافته های این پژوهش نشان داد که «توسعه مهارت های زبانی و ارتباطات بین فرهنگی اساتید بومی»، «تدوین فوق برنامه های مبتنی بر تعامل دانشجویان بومی و خارجی»، «اجرای برنامه های تدریس مشترک اساتید ایرانی و خارجی»، «سیاست گذاری جهت جذب اعضای هیات علمی حائز قابلیت های زبانی، ارتباطی، و علمی بین المللی»، «وجود سیاست های پشتیبان مالی برای پژوهشگران»، «توسعه ی دانش و مهارت های پژوهشی دانشجویان و اساتید» و «تشکیل انجمن ها و باشگاه های پژوهشی متشکل از پژوهشگران داخلی و خارجی» مهمترین عوامل برای ایجاد شرایط عملی شدن سیاستها و فعالیتهای بین المللی شدن در خانه دانشگاههای تخصصی استان تهران است. علاوه برآن، این پژوهش نشان داد، «برنامه ریزی درسی بین فرهنگی» باید به عنوان سیاست اصلی در بازنگری سرفصلهای برنامه های درسی دپارتمانهای آموزشی شناخته و عمل شود. علاوه بر آن، تصویب قوانین حامی و تامین زیرساختهای مالی و استقرار سیستم ارزیابی کیفی و برنامه های درسی مبتنی بر ارتقای مهارت روش پژوهش و زبان از دیگر عوامل مهم ایجاد شرایط عملی شدن سیاستها و فعالیتهای بین المللی شدن در خانه دانشگاهها است.
۳۴۸.

ساخت و اعتباریابی مقیاس برنامه درسی پایدار در نظام آموزش عالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه پایدار آموزش عالی برنامه درسی پایدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۲ تعداد دانلود : ۳۶۲
هدف پژوهش حاضر، ساخت و اعتباریابی مقیاس برنامه درسی پایدار در نظام آموزش عالی ایران بود. پس از طراحی مقیاس اولیه بر اساس مبانی  نظری و پیشینه پژوهشی، اعتبار صوری آن سنجیده  شده و سپس، با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 400 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز انتخاب و مقیاس بین آنان توزیع گردید. برای اعتبار محتوایی مقیاس از تحلیل گویه، برای اعتبار سازه  آن  از تحلیل عامل تاییدی و برای پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. با توجه به بار عاملی زیرمقیاس های منطق (65/0)، هدف (78/0)، (83/0)، روش های یاددهی - یادگیری(85/0)، مواد و منابع آموزشی (86/0)، فعالیت های یادگیری(84/0)، زمان (78/0)،  فضا (76/0)، گروه (89/0) و ارزشیابی (73/0)، اعتبار سازه مقیاس تأیید گردید و  با توجه به  همبستگی معنادار زیرمقیاس های ده گانه برنامه درسی با نمره کل مقیاس و زیرمقیاس ها با گویه های مربوطه، اعتبار محتوایی نیز تایید شد. همچنین، ضرایب آلفای کرونباخ مقیاس برنامه درسی (97/0) و زیرمقیاس های منطق (93/0)، هدف(93/0)،  محتوا (87/0)،  روش های یاددهی - یادگیری (79/0)،  مواد و منابع آموزشی (95/0)، فعالیت های یادگیری (88/0)،  زمان (92/0)،  فضا (78/0)، گروه بندی (77/0) و ارزشیابی (93/0)، پایایی مقیاس و زیرمقیاس های آن نیز مورد تایید قرارداد.
۳۴۹.

تبیین دیدگاه صاحب نظران درباره عناصر برنامه درسی آموزش هنر برای ارائه الگوی برنامه درسی تربیت معلم هنر (آموزش عالی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش هنر آموزش عالی الگوی برنامه درسی عناصر برنامه درسی اک ر برنامه درسی صلاحیت محور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۹ تعداد دانلود : ۶۹۶
این پژوهش با هدف تبیین دیدگاه های صاحب نظران درباره عناصر برنامه درسی تربیت معلم هنر (آموزش عالی) به منظور طراحی الگوی یک برنامه درسی صلاحیت محور تربیت معلم هنر در آموزش عالی است. در پاسخ به این هدف، با استفاده از رویکرد کیفی اکتشافی و روش نظریه زمینه ای، با ۱۵ نفر از صاحب نظران حوزه برنامه درسی و آموزش هنر که بر اساس نمونه گیری گلوله برفی، تا حد اشباع محتوایی مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد. داده های اولیه با نرم افزار تحلیل کیفی مکس کیو دی آ نسخه 11 طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی تجزیه و تحلیل شدند. یافته های پژوهش و همچنین دلالت های متناظر با عناصر دهگانه الگوی برنامه درسی اکر مستخرج از تحلیل مصاحبه ها به عنوان مبانی الگوی مفهومی برنامه درسی یادشده تبیین شد. الگوی برنامه درسی پیشنهادی این پژوهش در تربیت معلم بر اصل تلفیق و ترکیب، کثرت گرایی شناختی و عرصه مکاشفه هنری تکیه دارد. منطق این الگو شامل (مکاشفه هنری، یادگیری در عمل، اعتبار تخصصی، ارتباط گرایی، مشارکت و نقش فعال معلم) است و عناصر نه گانه برنامه درسی آن متناسب با آنچه حاصل از نتایج مصاحبه های صورت گرفته بوده است طراحی شده است. الگوی به دست آمده می تواند مبنایی برای طراحی برنامه درسی تربیت معلم هنر در مراکز آموزش عالی و مراکز تربیت معلم باشد.
۳۵۰.

ساخت و اعتباریابی مقیاس برنامه درسی سازنده گرا در آموزش عالی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مقیاس اعتباریابی سازنده گرایی آموزش عالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۵ تعداد دانلود : ۶۱۰
هدف اساسی این پژوهشِ ترکیبی اکتشافی متوالی، ساخت و اعتباریابی مقیاس برنامه درسی سازنده گرا در آموزش عالی بود. روش پژوهش بخش کیفی مطالعه موردی کیفی بود. مشارکت کنندگان بالقوه، صاحب نظران برنامه درسی در حوزه سازنده گرایی و روش گردآوری داده، مصاحبه نیمه ساخت مند بود که با استفاده از رویکرد نمونه گیری هدفمند و روش معیار با 8 نفر مصاحبه شد. با استفاده از روش تحلیل مضمون، 40 مضمون پایه، 4 سازمان دهنده و یک مضمون فراگیر تدریس سازنده گرا کشف شدند. روش پژوهش بخش کمی توصیفی– پیمایشی و جامعه آماری برای اعتباریابی مقیاس، شامل صاحب نظران در حوزه سازنده گرایی بودند که با رویکرد نمونه گیری هدفمند، 30 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش، مقیاس برنامه درسی سازنده گرا با  4 زیرمقیاس و 40 گویه با طیف لیکرتی پنج درجه ای بود. نتیجه تحلیل عامل تاییدی نشان داد که بر اساس بار عاملی عناصر هدف 67/0، محتوا 65/0، راهبردهای یاددهی- یادگیری 86/0و ارزشیابی 65/0، اعتبار سازه مقیاس مورد تایید قرار گرفت. همچنین بر اساس ضرایب آلفای کرونباخ این عناصر به ترتیب 78/0، 74/0، 81/0، 71/0 پایایی مقیاس برنامه درسی سازنده گرا در نظام آموزش عالی نیز مورد تایید قرار گرفت.
۳۵۱.

مطالعه نگرش مدرسان زبان انگلیسی به انگیزش یادگیری دانشجویان در برنامه درسی دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش عالی آموزش زبان انگلیسی آموزش مبتنی بر انگیزش دیدگاه مدرسان دوره های کارشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۳۹۱
یکی از مسائل ورودی دانشجویان از آموزش متوسطه به دانشگاه، ضعف در مهارت های زبان انگلیسی و کمبود انگیزه لازم برای بهبود یادگیری در آنان است. هدف پژوهش شناسایی راهکارهایی برای تقویت مهارت هایی زبان انگلیسی با تأکید بر انگیزش دانشجویان است. رویکرد پژوهش کیفی و راهبرد آن نظریه داده بنیاد است. جامعه پژوهش شامل مدرسان زبان انگلیسی در دانشگاه های دولتی سنندج بود که 14 مورد شرکت کننده به صورت هدفمند، با استفاده از نمونه گیری نظری و شاخص اشباع نظری انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه کیفی نیمه ساختاریافته بود. فرایند کدگذاری و مدل سازی داده های کیفی با نرم افزار تحلیل محتوای کیفی ( مکس کیودا 11) انجام شده است. بر اساس یافته ها، مقوله های پداگوژیک (با مفاهیم شیوه های فعال تدریس، فرایند تدریس یادگیری، و تناسب محتوایی)؛ مقوله های ساختاری (با مفاهیم ویژگی های فرهنگی، و چالش های آموزشی) و مقوله های انگیزشی (با مفاهیم نگرش عاطفی، و مؤلفه های ادراکی) در تبیین مسئله با شکل گیری نظریه «آموزش مبتنی بر انگیزش» راهگشا خواهد بود.
۳۵۲.

تدوین مدل هویت حرفه ای اعضای هیات علمی (مورد مطالعه: اعضای هیات علمی دانشگاه های آزاد اسلامی استان فارس)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: هویت حرفه ای آموزش عالی اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۶ تعداد دانلود : ۳۵۵
پژوهش حاضر از نظر طرح، جزء پژوهش های ترکیبی (کمّی و کیفی) است. مشارکت کنندگان بالقوه ی پژوهش، اعضای هیات علمی دانشگاه های کشور در حوزه ی علوم تربیتی و آموزش عالی بودند که با روش نمونه گیری هدفمند صاحب نظران کلیدی و در ادامه تکنیک اشباع نظری، 12 تن از اعضای هیات علمی دانشگاه های شیراز، تربیت مدرس، رازی کرمانشاه، یزد و علوم تحقیقات تهران انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از دو ابزار"بررسی اسناد" و "مصاحبه نیمه ساختار یافته" استفاده گردید. با روش همسو سازی، اعتبارپذیری داده ها تایید شد. به منظور تحلیل داده ها، از روش تحلیل مضمون استفاده شد. پس از آن اقدام به کدگذاری داد ه ها برای شناخت عوامل، ملاک ها و نشانگرهای الگو گردید. سرانجام یافته ی اصلی پژوهش، طراحی مدل هویت حرف های اعضای هیات علمی با 5 مضمون فراگیر 1)زمینه ای 2) شخصی 3) فرهنگی اجتماعی 4) حرفه ای و 5) سیاسی اقتصادی بود. بر اساس مدل مستخرجه از شبکه مضامین، پرسشنامه سنجش هویت حرفه ای اعضای هیات علمی تدوین شده و جهت تعیین روایی و پایایی در اختیار 30 نفر از اعضای هیات علمی قرار گرفت. روایی پرسشنامه از طریق تحلیل گویه با ضریب 86/0 – 69/0 و پایایی آن نیز با آلفای کرانباخ و ضریب 76/0 به تایید رسید. در بخش کمّی پژوهش، پرسشنامه تدوین شده در اختیار 331 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه های آزاد اسلامی استان فارس که به صورت خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده بودند قرار گرفت. نتایج آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر نشان داد که از نظر اعضای هیات علمی، عوامل حرفه ای، شخصی، فرهنگی اجتماعی، زمینه ای و سیاسی اقتصادی به ترتیب بیشترین تا کمترین میزان تاثیر را بر رشد هویت حرفه ای آنان دارا می باشند. نتایج تحلیل واریانس چند متغیره نیز نشان داد که بین هویت حرفه ای اعضای هیأت علمی دارای مرتبه های علمی مختلف، تفاوت معناداری وجود ندارد.
۳۵۳.

اثر سرمایه اجتماعی بر تسهیم دانش در تیم های تولید دانش در یک دانشگاه دولتی

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی تسهیم دانش دانشجویان تحصیلات تکمیلی تیم های تولید دانش آموزش عالی دانشگاه دولتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۴۰۴
تولید و تسهیم دانش یکی از رسالت های اصلی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی است. مطالعات نشان داده اند وجود سرمایه اجتماعی در محیط های آموزش عالی می تواند در کیفیت تولید و تسهیم دانش اثرگذار باشد. هدف پژوهش کنونی، بررسی اثر سرمایه اجتماعی بر تسهیم دانش در تیم های تولید دانش دانشگاهی دانشگاه شیراز با تأکید بر تیم های پایان نامه و رساله نویسی است. روش پژوهش در این مطالعه، توصیفی از نوع همبستگی است. نمونه آماری این پژوهش شامل 242 دانشجوی کارشناسی ارشد و دکتری و همچنین 122 عضو هیأت علمی دانشگاه شیراز (مجموعاً 364 نفر) است که اعضای تیم های تولید دانش (تیم های نگارش پایان نامه و رساله) هستند. روش نمونه گیری طبقه ای ساده بود. جهت تحلیل داده های پژوهش از روش های تحلیل همبستگی و مدل معادله ساختاری استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که رابطه معناداری بین سرمایه اجتماعی و تسهیم دانش در تیم های تولید دانش دانشگاهی وجود دارد و سرمایه اجتماعی پیش بینی کننده معنادار و مثبت تسهیم دانش در تیم های تولید دانش دانشگاهی است.
۳۵۴.

بررسی و استخراج معیارهای فرهنگی مؤثر بر نظام آموزش عالی ایران از منظر اسناد فرادستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش عالی اسناد فرادستی فرهنگ تحلیل محتوا معیارهای فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۹ تعداد دانلود : ۲۷۸
هر جامعه ای بر اساس الگو ها و معیارهای ارزشی حاکم بر آن جامعه، ملاک های فرهنگی متفاوتی دارد که بر اساس اقتضائات بومی و ارزشی باید سیاست گذاری فرهنگی صورت گیرد. نقش دانشگاه ها به عنوان نهادی فرهنگی و زمینه ساز فرهنگ جامعه در نظام آموزش عالی بسیار پررنگ است. در این مقاله، اسناد فرادستی آموزش عالی کشور به عنوان راهبردهای ابلاغی انتخاب و متن هرکدام از اسناد با انتخاب گزاره های الزام آور فرهنگی برای دانشگاه ها به روش کدگذاری باز و محوری، تحلیل محتوا شده است. از 78 گزاره، 23 کد اصلی استخراج و کدهای باز در سه محور گروه بندی شدند. برای استخراج معیارهای مناسب، کدهای محوری حاصل از تحلیل محتوای اسناد، مبنا قرار گرفت و در ادامه، معیارهای فرهنگی برای دانشگاه های ایران، ارزش های بنیادی فرهنگی، تعالی فرهنگی و ترویج فرهنگی پیشنهاد و مهم ترین مفاهیم در هر معیار معرفی گردید. نتایج نشان می دهد که تأثیرگذارترین کد در هر معیار به ترتیب ارزش های اسلامی، مرجعیت فرهنگی، ترویج فرهنگ خلاقیت، نوآوری و کارآفرینی بوده است.
۳۵۵.

جایگاه رشته تاریخ اهل بیت(ع) در آموزش عالی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رشته تاریخ اهل بیت (ع) مجتمع آموزش عالی امام خمینی ره جامعه المصطفی العالمیه آموزش عالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۱ تعداد دانلود : ۴۰۱
در نظام آموزش عالی کشور، با وجود اینکه سال هاست رشته های مختلف تاریخ برگزار می شود، رشته تاریخ اهل بیتD جایگاهی نداشته است؛ همچنان که حوزه علمیه قم تا پیش از این، از چنان وضعیتی برخوردار بود و این رشته را به تصویب نرساند. در این وضعیت بود که مجتمع آموزش عالی امام خمینیv قم از مجتمع های وابسته به جامعه المصطفی العالمیه، از سال ۱۳۸۶ به برگزاری رشته تاریخ اهل بیتD در مقطع کارشناسی ارشد و سپس مقاطع مختلف تحصیلات تکمیلی (دکتری و سطح ۴) اقدام کرد. این رشته تحصیلی، یکی از نوآوری های این نهاد است که مراحل تعریف، تصویب و برگزاری آن، توسط همین نهاد انجام یافته و به تصویب آموزش عالی رسیده است. از خصوصیات این دوره های آموزشی، روشمندی در تعلیم تاریخ تحلیل محور همراه با تعهد نسبت به اعتقادات شیعی در مورد اهل بیتD است. اقدام این مرکز دینی و علمی به برگزاری چنین دوره هایی، با اقبال دیگر مراکز دینی و آموزشی مواجه شده و برخی مراکز نیز تحت تأثیر آن، به برگزاری چنین دوره هایی روی آورده اند. با این حال، بررسی چیستی رشته تاریخ اهل بیتD و بسترهای تعریف چنین رشته ای در آموزش عالی و اهدافی که از این اقدام مد نظر است، ضروری می نماید. بنابراین، به این پرسش پاسخ داده می شود که جایگاه رشته تاریخ اهل بیتD در آموزش عالی چیست؟
۳۵۶.

طراحی الگوی برنامه درسی آموزش زبان خارجی عمومی در نظام آموزش عالی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: الگو برنامه درسی آموزش زبان خارجی آموزش عالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۱ تعداد دانلود : ۳۵۲
مطالعه حاضر در صدد است تا ضمن بررسی عناصر تشکیل دهنده ی برنامه درسی آموزش زبان خارجی عمومی، به معرفی مولفه ها و مقوله های اصلی تشکیل دهنده ی این حوزه در کشور بپردازد و نهایتا الگویی مطلوب، مطابق با بافت کشور ایران ارائه دهد. روش انجام این مطالعه از نوع کیفی با استفاده از روش داده بنیاد است. برای جمع آوری داده ها، با هدف جمع آوری و تدوین مقوله های الگو، 21 مصاحبه ی نیمه ساختارمند با خبرگان، صاحبنظران و اساتید حوزه آموزش زبان های خارجی انجام شد. سپس، الگوی ارائه شده با استفاده از روش چک کردن اعضا مورد اعتبارسنجی واقع شد. نتایج این تحقیق به شکل الگویی متشکل از 11 مقوله اصلی شامل عوامل علّی(برنامه ریزی عملکرد محور)، زمینه ای(زمینه گرایی سیاسی-اقتصادی و زمینه گرایی فرهنگی)، مداخله گر(ویژگی های مدرس و فراگیر)، راهبردها(اولیه، آموزشی و بازخوردی) و پیامدها( ارتقاء سطح آموزش زبان خارجی کشور و ایجاد برنامه درسی پایدار) ارائه شد. همچنین برنامه ریزی چندگانه تخصص محور نیز به عنوان مقوله محوری الگو یافته شد. در پایان نیز بر مبنای یافته ها و نتایج کسب شده، پیشنهادهایی در جهت عملی شدن الگوی ارائه شده، مطرح شد.
۳۵۷.

رویکردهای مختلف به تدریس نظریه ها در برنامه درسی آموزش عالی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گفتمان نظریه ای نظریه پردازی پارادایم آموزش عالی تدریس نظریه برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۶ تعداد دانلود : ۳۴۸
نظریه و نظریه پردازی اهمیت و نقش انکارناپذیری در حیات و ممات آموزش عالی بر عهده دارد؛ اما در این میان، اکثر دانشجویان احساس می کنند که در کلاس درس نظریه ها، وارد یک دنیای کاملا علمی، شاعرانه و دور از عمل شده اند. برخی استادان هم با این تصور که دروس مربوط به نظریه ها، جزء دروس غیرفنی، غیرعملی و کاملاً حفظی هستند، دانشجویان بیشتری را در مکان محدود و زمان اندک آموزش می دهند. بررسی ها نشان می دهد یکی از دلایل وجود چنین وضعیتی، فقدان چارچوب و سامانه مفهومی مناسب و روشمند برای تدریس نظریه-هاست. از اینرو، هدف این مطالعه بررسی رویکردهای مختلف نسبت به تدریس نظریه ها است. بدین منظور، چهار رویکرد مواجهه تاریخی، مواجهه درون پارادایمی، تدریس یک مضمون یا مساله از منظر نظریه های مختلف؛ و رویکرد تبیین، تحلیل و نقد یک موقعیت یا پدیده از منظر نظریه های مختلف در تدریس نظریه مطرح شده است و به توضیح هدف یادگیری، سازماندهی محتوای تدریس، ارائه مثال و تحلیل نقاط قوت و ضعف هر یک از رویکردهای چهارگانه پرداخته شده است. انتظار می رود شناسایی و بکارگیری شیوه مناسب در تدریس نظریه ها موجبات فهم عمیق و انتقادی نظریه های موجود از یک سو و زمینه سازی برای تولید نظریه های جدید از سویی دیگر و بطور کلی شکل گیری گفتمان های نظریه ای در آموزش عالی را فراهم سازد.
۳۵۸.

مدل معادله ساختاری شایستگی های رهبری اخلاقی پایدار و پیامدهای توسعه پایدار- نقش واسطه ای کارکردهای رهبری اخلاقی پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رهبری اخلاقی توسعه پایدار آموزش عالی رهبری اخلاقی پایدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۶ تعداد دانلود : ۵۰۱
هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین شایستگی های رهبری اخلاقی پایدار و پیامدهای توسعه پایدار با نقش واسطه ای کارکردهای رهبری اخلاقی پایدار بود. روش پژوهش آن توصیفی-همبستگی و جامعه آماری شامل رؤسای دانشکده های دانشگاه شیراز و دانشگاه صنعتی شیراز و آزمودنی های پژوهش اعضای هیأت علمی این دانشکده ها بودند. 334 نفر از اعضای هیأت علمی با روش نمونه گیری طبقه ای ساده انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از مقیاس محقق ساخته شایستگی رهبری اخلاقی پایدار مدیران استفاده شد. روایی این ابزار با روش های تحلیل گویه و تحلیل عامل و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ تأیید گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با ضریب همبستگی و مدل معادله ساختاری با استفاده از نرم افزارهای SPSS 23 و Amos 23 انجام شد. نتایج نشان داد که مدل از برازش خوبی برخوردار بود. شایستگی های رهبری اخلاقی پایدار پیش بینی کننده کارکردها بود، اما به طور مستقیم پیامدها را پیش بینی نکرد؛ کارکردهای رهبری اخلاقی پایدار در این رابطه نقش واسطه گری معنی داری را ایفا کرد.
۳۵۹.

مطالعه کاربست شبکه های اجتماعی به عنوان ابزار مکمل تدریس در آموزش عالی (مطالعه موردی دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز)

کلیدواژه‌ها: شبکه های اجتماعی تلگرام ابزار مکمل تدریس آموزش عالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۱۸۱
مقاله حاضر به منظور بررسی تأثیر و نقش تلگرام به عنوان یکی از شبکه های اجتماعی و به عنوان ابزاری مکمل در فرایند آموزش و همچنین مطالعه در خصوص امکان یا عدم امکان استفاده از آن به عنوان یک ابزار مکمل در فرایند تدریس تدوین شده است. برای دستیابی به این هدف، چهار سؤال اصلی پژوهش در خصوص ویژگی های تلگرام، نتایج کاربست، موانع کاربست آن و همچنین ارائه پیشنهاد های لازم برای استفاده بهتر از این ابزار در فرایند آموزش مورد بررسی قرار گرفته است. روش این پژوهش از نوع کیفی و پدیدارشناسی تفسیری است. ابزار پژوهش شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته، مشاهده و دفترچه خاطرات است. به منظور تجزیه و تحلیل داده های حاصل از این سه ابزار در پژوهش، از روش تحلیل مضامین استفاده شد و برای ابزار مشاهده علاوه بر تحلیل مضامین از تحلیل روایتی نیز استفاده شده است. قلمرو تحقیق دانشگاه های تربیت مدرس و آزاد اسلامی تهران مرکز است و نمونه پژوهش نیز شامل 8 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس و 11 نفر از دانشجویان مقطع دکترا دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز می باشند که هر دو به صورت هدفمند انتخاب شده اند. طبق سؤالات پژوهش نتایج حاصل از سه ابزار پژوهش حاکی از آن است که تلگرام ظرفیت و قابلیت های لازم جهت استفاده در محیط های آموزشی را داراست اما نه به تنهایی بلکه باید در راستای یک روش تدریس سنتی مورد استفاده قرار گیرد.
۳۶۰.

جذب و حفظ استعدادها در مؤسسات آموزش عالی با رویکرد اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جذب استعداد حفظ استعداد آموزش عالی رویکرد اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۲۸۷
این تحقیق با هدف بررسی اهمیت توجه به جذب و حفظ استعدادها در مراکز آموزش عالی و بررسی موضوع از دیدگاه دین مبین اسلام صورت پذیرفته است. روش پژوهش به لحاظ هدف کاربردی، و به لحاظ روش گردآوری داده ها، آمیخته اکتشافی (در دو مرحله، ابتدا کیفی و سپس کمی) است. به منظور گردآوری داده ها از روش کتابخانه ای، مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه استفاده شد. در بخش کیفی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته هدفمند، داده ها گردآوری گردید. در ادامه به منظور مشخص شدن اعتبار داده ها و حصول توافق بر سر عوامل شناسایی شده از مصاحبه ها و ادبیات پژوهش، الگوی مفهومی ارائه شده است. سپس داده ها به صورت پرسشنامه محقق ساخته در اختیار 40 نفر از خبرگان رشته مدیریت با گرایشهای مختلف در دانشگاه های آزاد اسلامی استان آذربایجان شرقی قرار داده شد. برای بررسی تأثیرگذاری عوامل، آزمون تی تک نمونه ای مورد استفاده قرار گرفته است. طبق نتایج تمام عوامل ذکر شده از دیدگاه خبرگان مدیریت در دانشگاه های آزاد اسلامی منطقه آذربایجان شرقی دارای اهمیت، و لازم است که مورد توجه قرار گیرد. هم چنین با توجه به ادبیات پژوهش از دیدگاه دین مبین اسلام، عوامل مدیریت استعداد از دیدگاه متخصصان با دیدگاه دین مبین اسلام کاملا همسو است.