پژوهش های تربیتی

این تحقیق با هدف ارزیابی عملکرد خواندن و نوشتن دانش آموزان دوره ابتدایی مدارس سما(واحد خرم آباد) و شناسایی عوامل مرتبط با آن انجام و به روش توصیفی و از نوع پیمایشی (زمینه یابی) صورت گرفته است و کاربردی محسوب می شود. از تعداد 400 نفرجامعه آماری، تعداد 200 دانش آموز (112 دختر و 82 پسر) به عنوان نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران و به شیوه ی نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب گردید. در جمع آوری داده های آماری، از آزمون تشخیصی سطح خواندن برای دانش آموزان ابتدایی و آزمون استاندارد شده ی پیشرفت تحصیلی زبان فارسی استفاده شده است. ضریب آلفای کرونباخ برای پایایی پرسشنامه عملکرد خواندن 85/0 و برای پرسشنامه عملکرد نوشتن 82/0 به دست آمد. برای تحزیه و تحلیل داده ها از آزمون های مجذور خی، مان- ویتنی و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد که عملکرد خواندن و نوشتن دانش آموزان در حد خیلی خوب است، بین میانگین عملکرد خواندن دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معنی دار وجود ندارد و عوامل مهم مرتبط با عملکرد خواندن و نوشتن عبارتند از: میزان رضایت شغلی معلمان، تعداد دانش آموزان کلاس، داشتن کتابخانه در منزل، میزان علاقه به انشاء و جمله نویسی، میزان مطالعه پدر، میزان مطالعه غیردرسی و درآمد ماهیانه خانواده.

انگیزش پیشرفت تحصیلی، نقش مهمی در موفقیت تحصیلی دانشجویان بازی می کند و بنابراین پیش بینی و ارتقای آن بسیار اهمیت دارد. در این پژوهش به بررسی رابطه انگیزش پیشرفت تحصیلی با بیگانگی تحصیلی، سرمایه اجتماعی، میزان استفاده از رسانه ها و ویژگی های جمعیت شناختی و همچنین پیش بینی انگیزش پیشرفت تحصیلی بر اساس این متغیرها در دانشجویان پرداخته شد. پژوهش حاضر پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود و جامعه آماری آن شامل کلیه دانشجویان پسر دانشگاه اصفهان بود که از بین آنها 96 نفر به شیوه تصادفی انتخاب شدند. ابزار این پژوهش شامل پرسشنامه بیگانگی تحصیلی پیرنیا (1394) ، پرسشنامه سرمایه اجتماعی مبارک بخشایش (1389)، پرسشنامه میزان استفاده از رسانه های الیاسی (1393)، پرسشنامه انگیزش پیشرفت تحصیلی هرمنس (1970) و پرسشنامه محقق ساخته اطلاعات جمعیت شناختی بود. یافته های حاصل از همبستگی نشان داد که انگیزش پیشرفت تحصیلی با بیگانگی تحصیلی، سرمایه اجتماعی، میزان استفاده از رسانه ها و وضعیت اجتماعی- اقتصادی رابطه معناداری دارد.. همچنین یافته های حاصل از تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که بیگانگی تحصیلی 6/17، میزان استفاده از رسانه ها 3/8، وضعیت اجتماعی- اقتصادی 3/4 و مجموع این متغیرها 3/30 از واریانس انگیزش پیشرفت تحصیلی را تبیین می کنند (p<0.05) . این نتایج بیانگر آن است که بیگانگی تحصیلی کمتر، میزان کمتر استفاده از رسانه ها و وضعیت اجتماعی- اقتصادی بهتر می توانند باعث ارتقای انگیزش پیشرفت تحصیلی دانشجویان گردند.

رشد چشمگیر حضور زنان در سطوح مختلف آموزش عالی در ایران و افزایش پذیرش دانشجویان دختر در دانشگاه ها به بیش از 60 درصد و بالاتر از آن در دهه گذشته، موضوعی است که توجه بسیاری از صاحب نظران رشته های مختلف را به خود معطوف نموده است. برخی پیداش این پدیده را مثبت و آن را یک فرصت برای توسعه جامعه تلقی نموده و در مقابل عده ای با بیان پیامد های منفی، آن را مقدمه ای برای بحران در آینده می دانند. هدف این پژوهش بررسی پیامدهای فرهنگی، اجتماعی و آموزشی این پدیده است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، روش توصیفی – پیمایشی است. جامعه آماری را اساتید و دانشجویان دانشگاه های اصفهان، صنعتی اصفهان و هنر تشکیل داده اند. در این پژوهش از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم استفاده شده است. حجم نمونه به دست آمده برای اساتید 150 و برای دانشجویان 316 نفر بود. داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری گردید. روایی پرسشنامه مورد تأیید پنج نفر از اساتید قرار گرفت و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ بررسی و 91/0 محاسبه شد و سپس تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام گردید. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که افزایش میزان قبولی دختران از نظر اساتید و دانشجویان بر پیدایش هر سه پیامد فرهنگی، اجتماعی و آموزشی بیش از حد متوسط تاثیر داشته و در سطح خطای 05/0 معنادار است. به علاوه، از نظر اساتید میانگین پیامدهای فرهنگی و اجتماعی و از نظر دانشجویان میانگین پیامدهای آموزشی بالاتر بود. در پایان با توجه به نکات مثبت و منفی افزایش ورودیهای دختر توصیه می شود که زمینه ای برای افزایش آگاهی دختران نسبت به موقعیت های زندگی فراهم گردد تا درپی آن تصمیمات مناسب تری اتخاذ کنند.

هدف پژوهش حاضر ساخت و بررسی روایی، پایایی و ساختار عاملی پرسشنامه رضایت - وفاداری دانشجو به دانشگاه جامع دولتی است. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان دختر و پسر تحصیلات تکمیلی در حال تحصیل و دانش آموختگان دانشگاه یزد بودند که حداقل یک دوره تحصیلی (کاردانی یا کارشناسی) خود را قبلاً در دانشگاه یزد با موفقیت گذرانده اند و مجدداً برای دوره ی بالاتر (کارشناسی ارشد یا دکتری) به این دانشگاه مراجعه کرده اند (2440 N = ) که از این تعداد، 315 نفر به عنوان نمونه به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی پرسشنامه به شیوه های محتوایی، صوری، تحلیل عاملی اکتشافی و پایایی آن به شیوه همسانی درونی و بازآزمایی محاسبه شد. ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 94/0 و برای عامل ها بین 74/0 تا 94/0 محاسبه شد که نشان دهنده همسانی درونی قابل قبول پرسشنامه است. نتایج این تحلیل ها نشان داد که این پرسشنامه با دو عامل «رضایت از دانشگاه»، «وفاداری دانشجو به دانشگاه» از پایایی و روایی مناسب برخوردار است.

هدف از این پژوهش بررسی نگرش معلمان زبان انگلیسی ایرانی در خصوص تفکر بازخوردی در تدریس بود. بدین منظور مصاحبه نیم ساختاری با نمونه هدفمند متشکل از 15 معلم زبان انگلیسی صورت گرفت. داده ها با کمک روش داده بنیاد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از تحلیل داده ها 5 مقوله استخراج شد که به ترتیب به مقوله اصلی یعنی شناخت و آگهی از تفکر بازخوردی، عوامل مربوط به تدریس ، عوامل مربوط به یادگیرنده ، عوامل مربوط به معلم ، مزایا و معایب تفکر بازخوردی نام گذاری شدند. مقوله های استخراج شده در محیط آموزش زبان مورد بحث قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان می دهد شرکت کنندگان به ارزش و اهمیت تفکر بازخوردی واقفند. نتایج نشان داد عوامل تدریس، عوامل مربوط به یادگیرنده و عوامل مربوط به معلم از مولفه های اصلی تدریس تفکر بازخوردی به شمار می روند. مربیان برنامه های تربیت معلم می توانند از نتایج این تحقیق جهت ترویج تفکر بازخوردی در دوره های آموزشی و طراحی و برنامه ریزی این روش تدریس استفاده کنند.

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مهارت های رفتار جرات ورزی بر تفکر انتقادی و شادکامی دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستان بوشهر می باشد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون می باشد. جامعه آماری این مطالعه را 8238 نفر از دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستان بوشهر تشکیل می دادند که تعداد 40 نفر از دانش آموزان از طریق نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. داده ها به وسیله پرسشنامه های تفکر انتقادی فاشیون (1990)، شادمانی آرگایل (2002) و پکیج آموزشی مهارت رفتار جرات ورزی زارعی (1393) گردآوری شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Spss و روش های آماری تحلیل کوواریانس یک متغیری (آنکوا) و چند متغیری (مانکوا) انجام شد. یافته ها نشان داد که بین گروه های آزمایشی و گواه از لحاظ حداقل یکی از متغیرهای مهارت رفتار جرات ورزی و تفکر انتقادی و شادکامی تفاوت معنی داری وجود دارد، به عبارت دیگر می توان گفت که آموزش مهارت رفتار جرات ورزی بر تفکر انتقادی و شادکامی دانش آموزان اثر معنی داری دارد. بین آزمودنی ها گروه آزمایش و گواه از لحاظ تفکر انتقادی و شادکامی بر حسب جنسیت تفاوت معناداری وجود ندارد. نتیجه کلی تحقیق نشان داد که ارتقای مهارت رفتار جرات ورزی تا حد زیادی می تواند به افزایش سطح تفکر انتقادی و شادکامی دانش آموزان کمک نماید.

قلدری و قربانی شدن در مدارس کشورهای جهان مسأله شایعی شده است. نظریه کنترل اجتماعی و الگوی رشد اجتماعی در مورد پیوند دانش آموزان به مدرسه به دیدگاه هایی اشاره کرده و بر نقش حفاظت کنندگی پیوند با مدرسه در برابر رفتارهای مغایر با هنجارهای مدرسه همچون قلدری تأکید دارند؛ با این حال اطلاعات کمی در مورد چگونگی و سازوکار حفاظت کنندگی پیوند با مدرسه در برابر پدیده قلدری وجود دارد. پژوهش حاضر، ارتباط و نقش حفاظت کنندگی پیوند با مدرسه را از منظر پژوهش های مبتنی بر دو دیدگاه مطرح (نظریه های کنترل اجتماعی و الگوی رشد اجتماعی) بر پدیده قلدری، بررسی کرده است. این پژوهش به روش مرور تاریخچه انجام شد. همچنین، پایگاه های اطلاعاتی Eric, Google Scholar, PubFacts, PubMed, Sage, Science Direct, Springer برای جستجوی منابع استفاده شدند. نتایج پژوهش حاضر در زمینه سازه پیوند با مدرسه و ارتباط آن با پدیده قلدری، سازوکار حفاظت کنندگی آن در برابر خطر قلدری و قربانی شدن و راهکارهایی برای گروه های واجد رفتارهای قلدری با هدف افزایش پیوند با مدرسه آن ها، بینش هایی را فراهم کرده است. همچنین، محدودیت های پژوهش و پیشنهادهای آتی بحث شده است.