مطالب

هدف: نقش روزافزون اینترنت در دانشگاه ها و آموزش عالی، موجب دغدغه مسئولان در هدایت دانشجویان به بهره گیری مؤثر از این فناوری نوین شده است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش  دوره کارشناسی کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه های اصفهان و علوم پزشکی اصفهان بر نگرش دانشجویان کتابداری و اطلاع رسانی نسبت به اینترنت بر اساس مدل IAS بود. روش پژوهش : روش پژوهش توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری آن کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل در مقطع کارشناسی رشته کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه های اصفهان و علوم پزشکی اصفهان در سال تحصیلی 1389-1390، مشتمل بر 91 نفر بود. با توجه به محدودیت جامعه مورد مطالعه، از روش سرشماری استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه استاندارد «سنجش نگرش نسبت به اینترنت» بوده که مشتمل بر چهار خرده مقیاس اضطراب اینترنتی، مفید دانستن، لذت بخش بودن، و خودکارآمدی در استفاده از اینترنت است. به منظور تأیید مجدد اعتبار پرسشنامه از روایی محتوایی و جهت سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد، که ضریب مزبور 96/0 بدست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پژوهش، در سطح آمار توصیفی از شاخص های فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار در قالب جدول و در سطح آمار استنباطی از آزمون های t تک متغیره و تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) استفاده شد. یافته ها: بنابر یافته های پژوهش، دوره کارشناسی کتابداری واطلاع رسانی بر اضطراب، مفید دانستن، لذت بخش بودن، و احساس خودکارآمدی در اینترنت نقش مثبت داشته است. درحالی که نقش این دوره بر کاهش اضطراب اینترنتی مردان بیش از زنان و بر مفید دانستن، لذت بخش بودن و احساس خودکارآمدیِ نسبت به اینترنت در دانشجویان مجرد بیش از متأهلین بود. دانشگاه و سنینِ متفاوت تأثیری در نظرات دانشجویان ایجاد نکرده، اما تأثیر دوره کارشناسیِ کتابداری و اطلاع رسانی بر مؤلفه ی خودکارآمدی نسبت به اینترنت، در دانشجویان سال آخر نسبت به دانشجویان سال اوّل بیشتر بوده است. نتیجه گیری: بررسی دوره کارشناسی کتابداری و اطلاع رسانی در دانشگاه های مزبور نشان از تأثیر مثبت آن بر نگرش دانشجویان در قالب چهار مؤلفه مورد بحث دارد. همچنین از مسئولان انتظار می رود نسبت به ایجاد و توسعه دوره هایی تأثیرگذار بر اساس چهار مؤلفه ی مورد بحث در این پژوهش همت گمارند.

در این مقاله آموزش رشته مهندسی نفت در دوره کارشناسی و زمینه های پژوهشی فعال مهندسی نفت در دانشکده های مختلف مهندسی نفت آسیا و استرالیا بررسی و ضمن مقایسه با وضعیت آموزشی این رشته در ایران، راهکارهایی به منظور تقویت آموزش این رشته مهم و حیاتی در کشور ارائه شده است. دو دانشگاه از آسیا و دو دانشگاه از استرالیا که دارای برنامه آموزشی مهندسی نفت هستند، انتخاب شده اند. در هر مورد سعی شده است اطلاعاتی در باره دانشکده، اهداف دانشکده و برنامه درسی دوره کارشناسی مهندسی نفت در اختیار قرار گیرد. در این مقاله تعریف دقیقی از وظایف اخلاقی و حرفه ای مهندس نفت و نیز تواناییهایی که باید در یک دانشجوی دوره کارشناسی ایجاد شود، ارائه شده است. جمع بندی برنامه آموزشی مهندسی نفت در این دانشگاهها نشان می دهد که تقسیم بندی کار ها و تخصصی کردن گروهها یکی از راهکار های اساسی در پایه ریزی ساختار تحقیقات است. از طرفی، تنگاتنگ شدن پیوند های میان علم، فناوری، اقتصاد، جامعه و همچنین، خلاقیت و پویایی علوم و فناوری، اتخاذ رویکرد های نوین مدیریتی را ضروری ساخته است. با توجه به اینکه در کشور ایران دانشجویان مهندسی نفت در طول دوران تحصیل، دانش مدیریت و اقتصاد را  نمی آموزند، اضافه کردن این دروس به سرفصل درسی رشته مهندسی نفت ضروری به نظر می رسد. ضعیف و محدود بودن ارتباط بین دانشگاه و صنعت در آموزش رشته مهندسی نفت و نیز فاصله داشتن سرفصل و محتوی برخی دروس با نیازهای صنعتی، موارد دیگری از نقاط ضعف دانشگاههای کشور در مقایسه با موارد مشابه در دانشگاههای خارجی است که توجه بیشتر متولیان برنامه ریزی درسی در دانشگاه را می طلبد.

هدف این پژوهش، بررسی رابطه ی منبع کنترل دانش آموزان با گرایش آنها به نوع سبک انضباطی معلمان مدارس می باشد. برای تحقق این هدف، جامعه ی آماری پژوهش تمامی دانش آموزان پایه ی اول مقطع متوسطه ی ناحیه یک شهرستان زاهدان انتخاب گردید که از این بین 351 نفر دانش آموز با روش خوشه ای طبقه ای تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه ی محقق ساخته ی سبک های انضباطی و پرسشنامه ی منبع کنترل پس از اعتبار سنجی و تغییرات لازم استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها نیز از راه آزمون های آماری رگرسیون چندگانه، همبستگی پیرسون و t مستقل انجام گردید. یافته های پژوهش نشان داد که بین منبع کنترل دانش آموزان و گرایش آنها به سبک انضباطی تعامل گرایانه و غیرمداخله گرایانه همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد و سبک انضباطی تعامل گرایانه بیش ترین پیش بینی را از منبع کنترل دانش آموزان داشته است. یافته ها با استفاده از آزمون تی مستقل بیانگر آن بود که بین جنسیت دانش آموزان از نظر گرایش به سبک انضباطی مداخله گرایانه و سبک تعامل گرایانه معلمان و هم چنین نوع منبع کنترل تفاوت معناداری وجود داشته است. اما تفاوتی بین جنسیت دانش آموزان از لحاظ گرایش به سبک غیرمداخله گرایانه مشاهده نشد.

موضوع آمایش سرزمین و مفاهیم آن در ایران مانند سایر کشورها، طی سالیانی که از طرح آن می گذرد، با تغییراتی مواجه بوده و به فراخور شرایط حاکم بر این دوره ها ، مفاهیم آمایش سرزمین و آمایش درآموزش عالی نزد برنامه ریزان و سیاست گذاران دولت نیز تغییر نموده است. در این راستا ،این تحقیق به بررسی مفهومی آمایش سرزمین، ارزیابی جایگاه آموزش عالی در طرح ها و برنامه های کلان آمایش سرزمین و تحلیلی بر نوع نگاه و دیدگاه های حاکم درمورد آمایش آموزش عالی با بهره گیری از روش تحقیق کیفی؛ تحلیل اسنادی ،تحلیل محتوا و تحلیل ثانویه پرداخته است. نتایج بررسی حاضر نشان می دهد نوع نگاه به فعالیت های آموزش عالی به عنوان یک بخش ،در طرح های مطالعاتی آمایش سرزمین متفاوت بوده است. همچنین هرچند متولیان حوزه آموزش عالی و دانشگاه بر اهمیت موضوع آمایش درآموزش عالی تاکید می نمایند، امّا درکاربرد مفهوم «توسعه»، «آمایش سرزمین» و «آمایش آموزش عالی»، اتفاق نظر ندارند. از طرف دیگر این مفاهیم نزد برنامه ریزان بخشی و مجریان نیز ناشناخته مانده و دارای ابهام مفهومی است. دلیل اصلی این امر کمبود مبانی نظری و ادبیات لازم در این زمینه و عدم وجود تعامل بین آمایش سرزمین و آمایش درآموزش عالی است. توزیع نامتعادل و نامتوازن دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی درطی دهه های قبل و درحال حاضر را می توان نمود بارز این موضوع دانست. با توجه به این روند و تأکید سند چشم انداز و نقشه جامع علمی کشور به راهبردهای اساسی برای توسعه علم و فناوری و به ویژه گسترش آموزش عالی و یافته های این تحقیق، در پایان پیشنهاداتی برای متولیان آموزش عالی و سیاست گذاران ارائه شده است.

لئون زوراویکی، از نخبگان نورومارکتینگ جهان است. اثر ارزشمند او با عنوان کشف مغز مصرفکننده (Neuromarketing, Exploring the brain)، در زمرهی برترین کتابهای جهانی در حوزهی نورومارکتینگ است (برای اطلاع بیشتر دربارهی این کتاب، به نشریهی توسعه مهندسیبازار، شمارهی 29، سال ششم، بهمن و اسفند 1391 مراجعه کنید که 5 فصل کتاب تشریح شده است). زوراویکی در دومین سمینار بین المللی نورومارکتینگ در برزیل 77 و 8 مارس، مقارن با 16 و 17 اسفند ماه 1391) همین اثر ارزشمندش یعنی ""کشف مغز مصرفکننده"" را برای حاضران معرفی کرد. پیش از برگزاری و همزمان با برگزاری سمینار بین المللی نورومارکتینگ، از زوراویکی خواستیم دربارهی این سمینار بین المللی، نظر و دیدگاهش را تشریح کند (در صورت تمایل میتوانید دیدگاه خانم کارلا ناگل، دبیر دومین سمینار بین المللی نورومارکتینگ را در مجلهی توسعه مهندسیبازار، شمارهی 30، سال هفتم، فروردین و اردیبهشت 1392 بخوانید) که به بعد از سمینار موکول کرد. اکنون این نظر و دیدگاه پیش روی شما است.

روابط ایران و فرانسه در سه دهه اخیر، فراز و نشیب های فراوانی را پشت سر گذاشته است. با وجود این، در چند سال گذشته و به ویژه در دوران ریاست جمهوری سارکوزی، روابط دو کشور به سردیِ بی سابقه ای گراییده است. به نظر می رسد تحولات اخیر در منطقه و پرونده هسته ای ایران، همراه با تغییراتی که در رویکرد فرانسه نسبت به ایران شکل گرفت، از جمله دلایل این امر باشد. مقاله حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که چرا فرانسه در دوران سارکوزی مواضع بسیار تندی علیه ایران اتخاذ کرد. نگارنده با نیم نگاهی به نظریه های نئورئالیستی که بر ضرورت جلوگیری از ظهور هژمون های منطقه ای تأکید دارد، معتقد است نگرانی فرانسه از افزایش قدرت ایران در منطقه، اصطکاک منافع دو کشور در سطح منطقه ای، همچنین تلاش ایران برای دستیابی به فناوری هسته ای مهم ترین علل رویکرد ستیزه آمیز فرانسه به ایران بوده است.

تمامی ادیان و مذاهب بزرگ درباره صلح به تأمل و به عرضه آموزه پرداخته اند.در این زمینه، اسلام نیز آموزه ها و ایده هایی دارد اما صورت بندی گفتمانی جامع از آن، به میان نیامده است.از این رو، تولید آثار نظری آکادمیک در این عرصه، مورد توجه جدی صورت نگرفته است. پرسش این است:گفتمان اسلامی در ایران پیرامون مفهوم صلح در عرصه روابط بین الملل چگونه مفهوم سازی کرده و چه آموزه هایی دارد؟ (سؤال)گمان این است که گفتمان اسلامی، با استناد به مبانی مورد نظر خود، انگاره های سلبی و ایجابی را در زمینه مفهوم صلح ایجاد کرده که هدف اصلی آن تحقق صلح پایدار به مرکزیت توحید و امت است. (فرضیه) نوشتار حاضر، در واقع، به دنبال تبیین، تدوین، استنباط و، در نهایت، ارائه تئوریک بخشی از این آموزه ها در یک حوزه مفهومی معین در عرصه روابط بین الملل است. (هدف)نگارندگان درصددند تا، با توجه به روش تحلیل و چارچوب نظری گفتمان، دیدگاه گفتمان مسلط در جمهوری اسلامی ایران در قبال مفهوم و متغیر کلیدی صلح،آن را در عرصه روابط بین الملل را بررسی کنند. (روش) عرضه مفهومی جدید از صلح در قالب گفتمان اسلام سیاسی- فقاهتی مبتنی بر دو پایه عدالت و معنویت که به صلحی پایدار جهانی می انجامد از نتایج این مقاله است.(یافته)

شاید مهم ترین مسأله زبان دین، موضوع «معناداری، ارجاع، و شأن معرفت شناختی گزاره های دینی» است؛ به این معنی که آیا گزاره های دینی، به ویژه گزاره های مربوط به خداوند و ویژگی هایش، معنادار، ارجاع دهنده، و حکایت گر امور واقع هستند یا خیر؛ و آیا زبان دین، معرفت زاست یا غیرمعرفت زا؟ در پاسخ، می توان گفت با یک تقسیم بندی کلی، فیلسوفان دین به دو دیدگاه معتقدند: بنا به دیدگاه نخست، برگرفته از دیدگاه ویتگنشتاین متقدم و حلقه وین، گزاره های دینی، مهمل و فاقد معنا هستند. دیدگاه دوم که زبانِ دین را زبانی معنادار می داند، به دو گروه تقسیم می شود: گروهی زبان دین را معرفت بخش و گروهی غیرمعرفت بخش می دانند. از مهم ترین نظریه های گروه دوم، نظریه «نمادین بودن زبان دین»، صورت بندی شده توسط پل تیلیش است. در این مقاله، پس از توضیح این نظریه و مهم ترین نقدها علیه آن، به تفسیر تعدادی از آیات قرآن می پردازیم که به نظر شش مفسر مطرح در این مقاله، طبرِسی، زمخشری، فخر رازی، قشیری، میبدی، و طباطبایی، از جمله مواردی در قرآن هستند که در آن ها از زبان نمادین استفاده شده است. نتیجه پایانی مقاله این است که به رغم همه اشکالات وارده به فرض نمادین بودن زبان دین، گزیری نیست مگر آن که فرض کنیم دست کم بخشی از عبارت ها و واژه های به کاررفته در قرآن معنای نمادین دارند، و حکایت گر واقع نمایانه ای از عالم نیستند.

رشد سریع شهرنشینی در کشورهای درحال توسعه بازتاب های کالبدی فضایی بسیاری را به همراه داشته است که از جمله آنها می توان به عدم توزیع بهینه کاربری های خدماتی در شهرها به خصوص کلانشهرهای کشور اشاره نمود. شهر شیراز به عنوان یکی از کلانشهرهای کشور نیز این قاعده مستثنی نیست، به طوری که تمرکز شدید کاربری ها در چند ناحیه خاص شهر، سبب محرومیت سایر نواحی از امکانات و خدمات شهری شده است. یکی از این نوع کاربری های پارک های شهری است که علاوه بر نقش غیرقابل انکار آنها در تلطیف هوای شهر، در افزایش سلامت شهروندان نیز نقش بسزایی بر عهده دارند. بررسی توزیع فضایی پارک های ناحیه ای و منطقه ای شهر شیراز حاکی از تمرکز شدید این نوع پارک ها در مرکز شهر و نواحی مجاور آن می باشد که دسترسی مطلوب یه اینگونه پارک ها را برای شهروندان با مشکل روبرو کرده است و حوزه نفوذ موجود پارک های شهری با درصد بسیار بالایی دارای پوشش مشترک می باشند. لذا در پژوهش حاضر سعی بر آن شده است تا بهترین مکان های ایجاد پارک شهری در شهر شیراز شناسایی شود. در نتیجه ابتدا معیارهای موثر در مکان یابی پارک های شهری از نقشه کاربری اراضی وضع موجود شهر شیراز مستخرج و سپس با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی به وزن دهی به معیارها و زیرمعیارها پرداخته شد و در نهایت با استفاده از تحلیل شبکه و تعیین حوزه نفوذ، 14 پارک ناحیه ای و 3 پارک منطقه ای در مکان های مناسب پیشنهاد گردید.

در حکمت اشراق، هم نظام مراتب عالم و هم مراحل سیر و صعود نفس به عالم برین براساس انوار تبیین می شود. سهروردی معتقد است که در سیر و سلوک معنوی به ترتیب انوار «خاطف» یا «بارق» بر مبتدیان، انوار «ثابت» بر متوسطان و نور«طامس» بر واصلان کامل ظاهر می شود. بدین سان در حکمت اشراق فناء محض با تابش نور طامس محقق می گردد و مقام طمس پس از دو مقام «برق» و «حرق» پایان مراتب صعود نفس است. ملاصدرا تحت تأثیر حکمت اشراق از نور طامس یاد نموده، مقام طمس را با «قیامت عظمی»، «مقام أو أدنی» و مرتبه «ملائکه مٌهیّمین» یکی دانسته و آن را پایان مراتب سلوک می داند. اما در عرفان اسلامی دیدگاه متفاوتی درباره مقام طمس داریم که از ابن فارض مصری آغاز می گردد. ابن فارض مراتب فنا را در سه مرحله «محو»، «طمس» و «محق» نظم می دهد. بسیاری از شارحان آثار ابن عربی و ملاصدرا مثل کاشانی و حاج ملاهادی سبزواری بر همین اساس محو را فناء افعال عبد در فعل حق، طمس را فنای صفات او در صفات حق و محق را فنای در ذات حق دانسته اند

در دو دهه اخیر استفاده گسترده و فراوان و همه جانبه از تلفن همراه، تأثیرات زیاد و متنوعی را بر الگوهای روابط و رفتار اجتماعی انسان ها گذاشته است. جوانان به عنوان پیشتازان مصرف این وسیله مورد توجه ویژه ای در بررسی ها و تحقیقات بوده اند. مقاله حاضر می کوشد تا کاربرد این وسیله را در برقراری روابط اجتماعی با توجه به نوع کاربری و کارکردهای متنوع آن مطالعه نماید. بدین منظور تعداد 323 پرسش نامه در میان دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی با استفاده از نمونه گیری تصادفی توزیع گردید. نتایج پژوهش نشان داد بین الگوی مصرف تلفن همراه و میزان روابط اجتماعی، تفاوت معنادار است.

انقلاب اسلامی ایران، تجلی قدرت نرم به معنای توانایی معنوی و تأثیرگذاری در رفتار دیگران بدون تهدید یا پرداخت هزینة محسوس است. پیام جذاب انقلاب اسلامی در سطح تحلیل منطقه ای و بین المللی توانست رهگشای ملت های مسلمان و ملل جهان سومی و مستضعف شود، راه و رسم و الگوی جدیدی را پیش روی آنان قرار دهد و ضمن احیای هویت جهان اسلام، ارتقای بیداری اسلامی بر اساس تکیه برخودباوری فرهنگی و پرچم داری انقلاب فرهنگی جهانی را به ارمغان آورد. روش، آمیخته است؛ در مطالعة اکتشافی از روش اسنادی و در جمع آوری نظرهای افراد خبره از روش توصیفی و استنباطی و از تکنیک پرسش نامه، در مرحلة تجزیه و تحلیل یافته ها از روش توصیفی و آزمایشی و از تکنیک مقطعی و Lizrer و Spss و تدوین و تحلیل سناریوهای فرهنگی جهان و انتخاب سناریوی منتخب از رویکرد عدم قطعیت بحرانی (Schwartz) استفاده شده است. سناریوهای فرهنگی حاکم بر جهان در قرن بیست و یکم به شناسایی پنج سناریوی اصلی منجر شد و در کنکاش حاضر سناریوی جمهوری اسلامی ایران در افق چشم انداز بیست ساله از میان آنان انتخاب گردید.

هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی داروهای ریسپریدون و فلوکستین در ترکیب با گروه درمانی کنترل تکانه، بر بهبود تکانشگری و لغزش معتادان کراک هرویین تحت درمان نگهدارنده با متادون بود. روش: در یک پژوهش نیمه آزمایشی 39 نفر از معتادان به کراک از بین تمامی معتادانی که دریکی از مراکز درمان نگهدارنده درسطح شهر تهران، خدمات درمانی دریافت میکردند، انتخاب شده و به طور تصادفی در سه گروه (13 نفره) گمارده شدند. کاربندی گروه ها به این ترتیب بود که گروه اول از (ریسپریدون 1 میلی گرم روزانه-گروه درمانی کنترل تکانه، 8 جلسه 90 دقیقه ای درمان نگهدارنده با متادون) گروه دوم از (فلوکستین 20 میلی گرم روزانه-گروه درمانی کنترل تکانه، 8 جلسه 90 دقیقه ای درمان نگهدارنده با متادون) و گروه سوم نیز از (گروه درمانی کنترل تکانه، 8 جلسه 90 دقیقه ای درمان نگهدارنده با متادون) بهره میبردند. همه شرکتکنندگان در پژوهش در مرحله پیش از مداخله و بلافاصله پس از اتمام آن و 2 ماه مرحله پیگیری، مقیاس تکانشگری بارت را تکمیل کردند. از نظر مرفین و محرک، ادرار مورد بررسی قرارگرفت. برای تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و آزمون تحلیل واریانس(مانکووا) استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که نمرات تکانشگری در پس آزمون اما نه پیگیری کاهش داشته و این کاهش بین گروه دوم با دو گروه دیگر، به لحاظ آماری معنادار بوده است. یافته ها همچنین نشان دادند که میزان لغزش بین گروه ها تفاوت معنا داری، در هیچ مرحله ای نداشتند. نتیجه گیری: ترکیب فلوکستین با متادون و گروه درمانی کنترل تکانه، در مقایسه با دو مداخله دیگر، اثربخشی بیشتری بر کاهش تکانشگری اما نه لغزش بیماران کراک، در کوتاه مدت دارد.

هدف اصلی این پژوهش بررسی و تحلیل محتوای کتاب های درسی دوره ی ابتدایی بر مبنای مؤلفه های آموزش صلح از قبیل: حس همبستگی، فرهنگ گذشت و بخشش، احساس مسئولیت در برابر دیگران، شناخت تنوع و تفاوت های فردی، نفی تمایزات قومی، نژادی و مذهبی، دوست داشتن دیگران می باشد. روش مورد استفاده در تحلیل محتوا، آنتروپی شانون و واحد تحلیل نیز صفحات (متن، پرسش ها، تمرین ها و تصاویر) می باشد که در مجموع 3467 صفحه را شامل می شود. جامعه آماری، کلیه ی کتاب های پایه های دوره ی ابتدایی؛ شامل 36 جلد کتاب در سال تحصیلی 1389-1388 در هفت عنوان فارسی (بخوانیم)، فارسی (بنویسیم)، علوم، هدیه های آسمانی، قرآن، ریاضی و تعلیمات اجتماعی و نمونه آماری این پژوهش، شش عنوان فارسی (بخوانیم)، فارسی (بنویسیم)، علوم، هدیه های آسمانی، قرآن و تعلیمات اجتماعی بود. بیش ترین فراوانی و ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه ی حس همبستگی و کم ترین فراوانی و ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه ی نفی تمایزات قومی، نژادی و مذهبی می باشد.

پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و با هدف کشف نظام مفهومی حاکم بر سرعنوان های موضوعی فارسی و ویژگی های آن، به روش تحلیل محتوا انجام پذیرفته است. در شناسایی نظام مفهومی حاکم بر سرعنوان های موضوعی فارسی 84545 رکورد سرعنوانی مورد بررسی قرار گرفت و 241 درخت سلسله مراتبی شناسایی شد. نظام مفهومی شناسایی شده، با نظام دانشی موجود در ایران و نظام رده بندی کنگره مطابقت داده شد. بیشترین ارتباط میان نظام موضوعی و رده بندی کنگره در رده های علوم (5/19%)، فناوری (4/14 %)، علوم اجتماعی (6/10 %)، پزشکی (5/9 %) و فلسفه و روان شناسی (6/6 %) است. نیمی از سرعنوان های رأس با عنوان رشته های تحصیلی تطابق واژگانی ندارد و تنها 05/21 درصد از سرعنوان ها در تطابق کامل اند. در بررسی تطابق واژگانی سرعنوان های رأس با رده بندی کنگره مشخص گردید که 05/71 درصد از سرعنوان های رأس عیناً با همان واژگان در دو ابزار وجود دارند. در مجموع، نظام مفهومی فهرست سرعنوان های موضوعی فارسی تنها در تعداد معدودی از حوزه ها نظم یافته اند و در سایر حوزه ها پیوند سلسله مراتبی میان موضوعات، آن گونه که انتظار می رود، برقرار نشده است. پیشنهاد میشود این فهرست، در جهت غنی سازی شبکه معنایی میان سرعنوان ها و پوشش تمامی حوزه های دانش در ایران مورد بازنگری قرار گیرد.

معماری اسلامی - ایرانی در فرهنگ تشیع میراث گران قدری است که از نسل های گذشته به یادگار گرفته شده و نمونه های ارزشمند آن در نظام برنامه ریزی، طراحی و مدیریت شهرهای تاریخی ایران به خوبی قابل مشاهده و بازشناسی می باشند. رابطه معماری و شهرسازی ایرانی – اسلامی با مبنای نظری، اصول فقهی اسلام، و آیات کتاب آسمانی و کلام وحی، گنجینه ای ارزشمند در هدایت و توسعه معماری و شهرسازی معاصر ایران خواهد بود. مروری بر تجربه های عملی و پایه های نظری آن ها در حوزه های معماری و شهرسازی و مدیریت شهری نشان دهنده آن است که تبین رابطه اصول نظری و مشخصات کالبدی از از پیش نیازهای تحقق و اجرایی شدن یک سبک و گرایش معماری است؛ بر مبنای چنین رویکردی است که می توان موضوع مورد نظر این پژوهش را در بستر آیات قرآنی و تفاسیر معتبر مورد تحلیل و بررسی قرار داد. سوال اصلی پژوهش آن است که هویت در معماری اسلامی چیست؟ و این تعریف در شکل گیری معماری اسلامی چه جایگاهی دارد؟ بایسته های تحقق قاعده لاضرر و لاضرار در اسلام، در بستر شکل گیری معماری اسلامی چیست؟ معماری اسلامی بر بستر عناصر هویت ساز چگونه شکل میگیرد و این عناصر چه جایگاهی در معماری اسلامی دارند؟ روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله، روش استدلال منطقی است. پس از ترسیم چارچوب نظری پژوهش، منابع علمی و تخصصی با روش مقایسه تطبیقی تحلیل شده، فرصت ها و چالش های حاصل از آن به بحث گذاشته می شود. این پژوهش نیازمند برخوردی کیفی است ازاین رو بر مبنای پارادایم آزادپژوهی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و مطالعات میدانی در روند مقاله استفاده خواهد شد. دستاوردهای پژوهش نشان دهنده آن است که رعایت اصول ده گانه مورد بحث می تواند به مثابه تجلی قاعده لاضرر و لاضرار در اسلام در نظام معماری و شهرسازی، به خصوص در هدایت و برنامه ریزی طرح های توسعه شهری، معرفی شود.

دامنة عرفی شدن، نظریه های علمی را نیز دربرگرفته و از این میان نظریات اخلاقی عرفی سر برآورده اند. اخلاق عرفی با محوریت عقل آدمی و تأکید بر استقلال آن، صرفاً عقل و نه دین را مرجع نهایی معیارهای اخلاقی و هنجارهای حاکم بر صفات و رفتار آدمی می داند. عادل ضاهر، اندیشمند معاصر عرب تبار، با رد اخلاق دینی، بنیاد معرفتی اخلاق را عقل مستقل آدمی می داند. از منظر او، اخلاق منطقاً مستقل از دین و دستیابی به معرفت اخلاقی بدون شناخت دینی نیز میسور است. او می کوشد تا ادعای مقدم بودن معرفت دینی بر معرفت اخلاقی و وابستگی دومی به اولی را انکار کند. در این پژوهش با برشمردن نظریاتی که دین را وابسته به اخلاق و درنتیجه اخلاق را عرفی می انگارند، به تحلیل و نقد دیدگاه اخلاق عرفی عادل ضاهر خواهیم پرداخت.