درخت حوزه‌های تخصصی

مطالعات زنان

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آسیب شناسی مسایل زنان آموزش زنان اخبار مطالعات زنان حقوق زن زن در سطح ملی و جهانی زن در اسلام زن در تاریخ، مکاتب و جنبش ها زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن و اقتصاد زن، اجتماع و خانواده زن، اقوام و ادیان زن، تفریحات و سلامت نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۶۱ تا ۲۸۰ مورد از کل ۶٬۴۳۱ مورد.
۲۶۱.

معرفت‌شناسی فمینیسم

منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۴ شماره ۲۸

کلیدواژه‌ها: صدق جنسیت فمینیسم علم معرفت‏شناسی مغالطه تکوینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۸۴
فمینیسم به عنوان یک جنبش اجتماعی و سیاسی، تأثیرات مختلفی را در حوزه‌های معرفتی، از جمله معرفت‌شناختی، به جای نهاده است. نظریه‌پردازان فمینیست، با ادعای عدم واقع‌نمایی معرفت‌شناسی معاصر، درصدد اثبات وجود جهت‌گیری مردانه در معرفت‌شناسی رایج برآمدند و در پی آن با تأکید بر تأثیر عوامل اجتماعی و جنسیت و نیز تأثیر ارتباط و همدلی بر معرفت و برتری دیدگاه زنانه، پایه‌های معرفت‌شناختی خویش را بنا کردند. نوشتار حاضر، پس از تبیین معرفت‌شناسی و ترسیم ویژگی‌های معرفت‌شناسی معاصر، به تبیین مراتب فوق پرداخته و سپس در دو بخش، معرفت‌شناسی فمینیسم را مورد نقد قرار می‌دهد؛ در بخش اول، با روشن کردن مغالطه‌ای تکوینی و اثبات عدم وجود استناد برهانی و علمی در مباحث مذکور، وجود جهت‌گیری مردانه در معرفت‌شناسی معاصر را رد می‌کند و در پایان، با نفی تأثیر عوامل اجتماعی و ارتباط و همدلی بر معرفت به جهت ایجاد نسبی‌گرایی و آنارشیسم معرفتی، معرفت‌شناسی فمینیستی را به چالش می‌کشاند.
۲۶۳.

غرب و پیامدهای روسپیگری

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۲ شماره ۲۱
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۶۶
قانونی کردن فحشا به مفهوم مساوی دانستن آن با مشاغل دیگر، آزادی انجام معاملات جنسی اعم از خرید و فروش خدمات جنسی و تأسیس آزادانه مراکز و بنگاه‌های جنسی و... جزء سیاست‌ برخی دولت‌ها در مواجهه با مسأله روسپیگری است. این رویه از سوی برخی تحلیل‌گران اجتماعی غرب، نقد و بررسی شده است. در این نوشتار به اختصار برخی از پیامدهای قانونی کردن روسپیگری نظیر گسترش قوادی و صنعت سکس، افزایش قاچاق زنان، گسترش روسپیگری، افزایش فحشای خیابانی، ازدیاد کودکان روسپی و... تبیین گردیده است.
۲۶۴.

استراتژی قرآن در مواجهه با انحرافات اجتماعی(قسمت سوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۲ شماره ۱۹

کلیدواژه‌ها: کنترل اجتماعی ساختار اجتماعی عوامل اجتماعی انحراف اجتماعی آنومی گروه مرجع تعارض فرهنگی آیات قرآن همنشینی با منحرفین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۴۹
قرآن کریم بر اساس شناخت ماهیت انسان، اهداف و ارزش‌هایی که برای او ترسیم می‌کند، در تبیین کجروی عوامل متعدد روان‌شناختی، اجتماعی، حتی فیزیکی و متافیزیکی را دخیل می‌داند. با وجود تأکید محوری قرآن بر شخصیت و ویژگی‌های روانی آدمی از قبیل عقل، غضب، شهوت و همچنین نقش شیطان در این زمینه، سبب نشده است که توجه قرآن به نقش عوامل اجتماعی کم شود. در این نوشتار به بعضی از متغیرهای اجتماعی که در کجروی انسان نقش دارند، با توجه به الهام از آیات قرآن کریم اشاره شده است. از قبیل: همنشینی با افراد و گروه‌ منحرف؛ نقش گروه‌ مرجع و نخبگان جامعه؛ نقش نابسامانی اجتماعی و وضعیت آنومی؛ تأثیر کاهش نظارت و کنترل اجتماعی؛ نقش تعارض فرهنگی و ساختار اجتماعی آسیب ساز جامعه.
۲۶۵.

قسمت اول: زن در آینة شعر فارسی

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۱ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: مولانا زن در ادبیات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۹۹
مولانا جلال الدین محمد بلخی (604- 672هـ .ق) از پرکارترین شعرای ادبیات فارسی است که شعرش در اوج قله های بلند عرفان اسلامی جای دارد. گسترة عظیم آثار مولانا در عین اینکه کار در بارة او را دشوار می‏سازد، به محقق این فرصت را می‏دهد که در بررسی آراء وی، اسناد و مدارک کافی به دست آورد. نگرش مولانا به مسأله زن، از بهترین و مثبت ترین نگرشها در میان شعرا و عرفاست. البته این بدان معنی نیست که وی هیچ نظر و داوری منفی در بارة زن نداشته است؛ بلکه منظور این است که جنبه‏های منفی در برابر فراوان نظریات مثبت وی، نادیده گرفتنی و قابل گذشت است؛ نگارنده در مقالة حاضر می‏کوشد با ارائه دلایل و شواهد لازم، تمام دیدگاههای مولانا را در بارة زن مورد نقد و داوری قرار دهد.
۲۶۶.

بدحجابی و پیامد های آن

نویسنده:
منبع: پژوهش های اسلامی جنسیت و خانواده سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 9 - 24

کلیدواژه‌ها: حجاب بد حجابی بد حجاب پیامد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۴۸ تعداد دانلود : ۱۲۹۷
رعایت پوشش و پرهیز از خود نمایی و ظاهر شدن در برابر نامحرمان، سفارش ائمه معصومین علیهم السلام بوده است. مقوله بی حجابی و بد حجابی یک معضل کاملاً مشهود در جوامع اسلامی است. معضلی که فقط برای افراد بد حجاب مشکل ایجاد نمی کند؛ در واقع آسیبهایی که از بدحجابی ناشی میشود، تمام اعضای جامعه در بر میگیرد. حجاب و عفاف یک دستور دینی است و از مسائل مهم و کلیدی جوامع اسلامی به حساب میآید که رعایت آن از سوی بانوان مسلمان، زمینه ساز حل بسیاری از معضلات اجتماعی خواهد شد. در این مقاله در ابتدا به مفهوم حجاب و عفاف و اهمیت آن در ابعاد مختلف پرداخته شده است وسپس علل بدحجابی از جهات مختلف بررسی شده است. از جمله آسیب های بدحجابی، سقوط شخصیت انسانی زن، کاهش جذابیت زنان در نزد همسران، افزایش طلاق و جدایی، از بین رفتن آرامش روانی و ... است. با توجه به اینکه در جوامع امروزی بد حجابی باعث ایجاد ناهنجاری های اجتماعی و فردی میشود، روش هایی را برای از بین بردن این معضل بیان کردیم. این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی و به شیوه کتابخانه ای به طرح بحث می پردازد.
۲۶۷.

جایگاه و نقش زن در آرامش خانواده

نویسنده:
منبع: پژوهش های اسلامی جنسیت و خانواده سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳ 23 - 37

کلیدواژه‌ها: خانواده زن آرامش نقش همسران عاطفهورزی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۴۴ تعداد دانلود : ۳۷۶۹
خانواده اولین نهادی است که فرد در آن رشد میکند. خانواده تنها نهاد فطری و طبیعی است و شرط پویایی و استواری آن وجود روابط صحیح و پایدار میان همسران است. زن در خانواده نقش برجستهای دارد و در سلامت فرد و اجتماع نیز تأثیرگذار است. بهدلیل جایگاه زن، خانواده نیز یکی از مهمترین محیطهای مؤثر بر سلامت جسمی و روانی افراد است. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش زن در آرامشبخشی خانواده است. برای تحقق این امر ضروری است مؤلفههای خانواده از منظر دینی تبیین شود. همچنین باید نقشهای مادری، خواهری، دختری و همسری زن روشن شود. روش تحقیق از نوع توصیفی است و با تتبع در منابع روایی و قرآنی صورت گرفته است. پس از انجام پژوهش حاضر مشخص شد که نقش زن در آرامش خانواده شامل عشقورزی به همسر، پاکیزگی و آراستگی، خانهداری، سازگاری و تفاهم است.
۲۶۹.

زن در آینة شعر فارسی

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۰ شماره ۱۴
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۴۴
شیـخ مشرف الــــدیـن سعـــدی (حدود 606- 690هـ .ق) در نوع خود، شاعری بی‏‏بدیل است که شهرتش قلمرو وسیعی از تمدن اسلامی‏و جهانی را درنوردیده است. آثار سعدی از واقعیتهای روزمره زندگی مردم روزگار او الهام‏ گرفته و نقش آفرینان آن، طبقات مختلف مردم هستند که عوالم متفاوتی دارند. در این نوشتار در صدد هستیم تا دریابیم که سعدی، شیخ شیراز و معلم اخلاق در تمام آثارش، دربارة زن چه می‏گوید؟ پاسخ این پرسش زمانی، ارزش بیشتری می‏یابد که بدانیم سعدی، شاعری واقع‏گرا و رئالیست است و با او می‏توان به فضای قرن هفتمی جامعه ایران، بلکه اسلام راه پیدا کرد. زن «چنانکه هست» به عنوان بخشی از وجود، چگونه در نگاه سعدی تجلی می‏کند و به نظر وی، زن «چگونه باید باشد؟» فضایل و رذایل اخلاقی زنان کدامند؟ و به دیگر سخن، زن در حکمت نظری و حکمت عملی سعدی چه جایگاهی دارد؟…
۲۷۰.

اهمیت خانواده و ازدواج در ایران باستان

نویسنده:
منبع: تحقیقات زنان ۱۳۸۶ شماره ۱
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۷۲
در اوستای گاهانی، زن در جایگاهی رفیع قرار دارد. او در تمام شوون اجتماعی و دینی با مرد برابر دانسته شده است. در اوستای متاخر، زن سرچشمه بسیاری از ناپاکیها است و به هیچ وجه، مقاوم و موقعیت زن گاهانی را ندارد. در این مقاله، سعی شده است تا حد امکان، هر جا تضاد و یا تشابهی در حقوق زن، در اوستای گاهانی، اوستای متاخر و نیز سایر متون پهلوی دیده می شود، این تضاد با تشابه بازگو شود...
۲۷۱.

هویت زنانه (سخنرانی استاد زیبایی نژاد)

نویسنده:
منبع: حوراء شماره ۲۱
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۸۹
هویت، برداشتی است که هر فرد به عنوان زن یا مرد از خود دارد. افراد برداشتی از خود به عنوان انسان دارند و در عین حال برداشتی هم از خود به عنوان زن یا مرد دارند. بر این اساس آیا هویت جنسی امری روان‌شناسانه، جامعه‌شناسانه یا زیست شناسانه است؟این پرسشی است که پاسخ آن را در بیانات حجةالاسلام زیبایی نژاد پی می گیریم.
۲۷۲.

مدرنیسم، خانواده و طلاق

منبع: حوراء شماره ۱۶
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۶۵
یکی از نهادهای بنیادین حفظ و تربیت نوع انسانی خانواده می‌باشد که در آن بچه‌ها با فراگیری ارزش‌ها و هنجارها و تربیت روانی مناسب برای ایفای نقش مثبت در بزرگسالی آماده می‌شوند. نهاد خانواده را از ابتدای خلقت انسان می‌توان جستجو کرد. مهمترین عامل فروپاشی این نهاد ارزشمند، متارکه یا طلاق می‌باشد. هرچند طلاق از ابتدای زندگی اجتماعی بشر وجود داشته و حتی طبق قدیمی‌ترین اسناد حقوقی، از ابتدا صورت قانونی نیز داشته است؛ ولی در هر عصری درصد نسبی طلاق در حد معقولی بود و جود آن ضرری جبران ناپذیری به بنیاد اجتماع وارد نمی‌ساخته است اما امروزه جامعه انسانی شاهد افزایش روز افزون نرخ طلاق در جامعه می‌باشد؛ به طوری که بیم نابودی بنیاد خانواده می‌رود و بدنبال آن جامعه شاهد روز افزون انحرافات اجتماعی ناهنجاری‌های روانی، انواع بیماری‌های روان پریشی در افراد مطلقه و فرزندان طلاق می‌باشد. این مقاله درصدد آن است تا با نگاهی اجمالی به تغییرات فرهنگی موجود در جوامع به اصطلاح پیشرفته اروپایی و نگرش آن‌ها به مسئله ازدواج، خانواده و طلاق، دورنمای کشورهای در حال توسعه از جمله ایران که شتابان بدان سو می‌روند را ترسیم کرده باشد.
۲۷۳.

دیه و قصاص زنان درفقه

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۷۸ شماره ۴
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۰۵
دیه و نحوه اجراى قصاص در مورد زنان و مردان نیز علاوه بر داشتن اسناد قرآنى ردّپاى محکم و عمیقى در روایات دارد و سنت و سیره رسول اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آله و حضرت امیر علیه‏السلام بر ثبوت و صحت آن به کیفیت مزبور شهادت مى‏دهد، گرچه دیه و قصاص امرى بوده که در جوامع جاهلى هم اجرا مى‏شد، ولى به دلیل عدم ملاحظه عدالت بین جرم و جزاى آن، اسلام ضوابط خاصى را راجع به آن مطرح نمود تا به صورت طرحى قانونمند در فقه اسلام گنجانده شود و جزء احکام امضایى دین محسوب شود.در این مقاله به بررسی قوانین دیه و قصاص زنان در اسلام می پردازیم.
۲۷۴.

هفدهم دیماه 1314 امتداد یا انقطاع نهضت بانوان

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۵ شماره ۳۳

کلیدواژه‌ها: حقوق زنان کشف حجاب نهضت بانوان رضا شاه پهلوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۶۳
هفدهم دی‌ماه 1314 روز اعلام رسمی ممنوعیت حجاب از سوی رضاشاه، از جمله وقایع بسیار مهم در تاریخ تحولات ایران به شمار می‌رود. این واقعه از نظر برخی، نتیجه طبیعی نهضت بانوان و تلاش‌های آنان برای دستیابی به حقوق از دست رفته خویش قلمداد می‌شود. از این منظر، اقدام رضاشاه پهلوی مبنی بر کشف حجاب پایان طبیعی و نتیجه نهایی کلیه حرکت‌ها و جنبش‌هایی بود که بانوان ایران از انقلاب مشروطیت به بعد پرچمدار آن بوده‌اند. مقاله حاضر بر آن است تا با نظر به نیم قرن تحولات مربوط به حضور اجتماعی زنان، تأثیر واقعه هفده دی‌ماه را بر این روند مورد بررسی قرار داده و این دیدگاه را که ممنوعیت حجاب در حقیقت نوعی آزادسازی زنان و طلیعه‌ای بر حضور فعال و مثبت آنان در عرصه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بوده است، به بوته نقد تاریخی بگذارد. حاصل این مطالعه تاریخی، ما را به این حقیقت رهنمون می‌سازد که قضیه کشف حجاب نه تنها موجب امتداد نهضت بانوان و افزایش حضور اجتماعی آنان نشد، بلکه آن را دچار یک انقطاع تاریخی گرداند.
۲۷۵.

نظام نشانه هادرپوشش

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۶ شماره ۳۸

کلیدواژه‌ها: سنت پوشش قواعد نماد نشانه قرارداد گفتمان مدرنیته مد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۲۳
اگر پوشش را یک عمل اجتماعی و معنادار فرض کنیم، نه صرفاً شیوه¬ای برای محافظت از بدن، باید آن را در قالب‌های تحلیلی معطوف به معنای اجتماعی، تفسیر نمائیم. نگاه به پوشش به مثابه یک امر نمادین و تلاش برای درک نمادها و کشف معانی به ما کمک می‌کند تا زاویة جدیدی از این مسأله¬ پرحاشیه دریابیم. توجه به «قواعد» در اعمال اجتماعی و نیز ویژگی قراردادی نمادها در نشانه¬شناسی، می‌تواند هم تغییرات تاریخی پوشش را تا حدی تفسیر کند و هم تفاوت نگاه به پوشش و لباس را در گروه¬های مختلف و خرده فرهنگ های گوناگون جامعه نشان دهد. توجه به «قاعده¬مند»بودن پوشش و ویژگی نمادین و قراردادی پوشش، اگر در تحلیل‌های سیاست‌گذاران فرهنگی قرار گیرد، می تواند به هدف گیری صحیح سیاست¬گذاری فرهنگی کمک کند.
۲۷۶.

رویکرد دوباره به فضاهای تک جنسیتی در حوزه آموزش

نویسنده:
منبع: حوراء شماره ۲۲
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۱۴
رویکرد دوباره به فضاهای تک جنسیتی در حوزه آموزش. نسرین مصباحی پژوهشگر علوم اجتماعی و مطالعات زنان، مدرس دانشگاه، نوشتار پیش رو با توجه به اقبال اخیر غرب به سیاست جداسازی زن و مرد در مجامع عمومی، به ویژه در محیط‌های آموزشی تهیه شده است. این گزارش ناظر به رویکرد دو باره به فضاهای تک جنسیتی در حوزه آموزش با نگاهی به آنچه در غرب (اروپا و به ویژه آمریکا) و حتی شرق دور می‌گذرد، انجام پذیرفته است. آنچه در این یادداشت می‌گنجد عمدتاً بازگشت به فضاهای تک جنسیتی است. مطلب را پی می گیریم.
۲۷۷.

نهاد چند همسری؛ ضرورت‏های بازنگری

منبع: حوراء سال ۱۳۸۳ شماره ۶
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۴۴
اسلام اصولاً چند همسری را مذموم می‏داند امّا به دلیل عدم پذیرش اجتماعی در صدر اسلام برای نفیِ کاملِ تعدد زوجات، اسلام آن را محدود نمود و در آیات قرآن جواز چند همسری را مشروط به رعایت عدالت کرد و رعایت عدالت را ناممکن خواند تا به تدریج زمینه محو چند همسری را ایجاد نماید. امروزه بر فقها و علمای دینی است که برای حذفِ تعدد زوجات یا محدود کردنِ آن به موارد بسیار خاص و ضروری اقدام نمایند. چند همسری نهادی نیست که توسط اسلام ایجاد شده باشد و از این رو مورد پشتیبانی و یا تأکید اسلام قرار داشته باشد.در این مقاله برآنیم تا حدود اسلام را در این زمینه بیشترباز کرده و بشناسیم.
۲۷۸.

زنان در تاریخ معاصر؛ صدیقه دولت‏آبادی

منبع: حوراء سال ۱۳۸۲ شماره ۳
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۳۷
صدیقه دولت آبادی، از عناصر تجدد طلب و از فعالان سیاسی دوره مشروطه است. در این نوشته تلاش شده است که به دور از جانبداری‏های مرسوم وضعیت خانوادگی و فعالیت‏های سیاسی ـ اجتماعی وی مورد بررسی و کنکاش قرار گیرد.
۲۷۹.

بررسی آرای یک روانشناس فمینیست

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۵ شماره ۳۱

کلیدواژه‌ها: زنان فیزیولوژی روانشناسی تفاوتهای جنسیتی ستم‌های جنسیتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۲۴
اوته ارهارت در کتاب «زنان خوب به بهشت می‌روند و زنان بد به همه جا» قصد دارد با این باور که تفاوت‌های جنسیتی صرفاً حاصل تربیت‌، سنت‌های اجتماعی و فشارهای محیطی است و با استفاده از تکنیک‌های روان‌شناختی، زنان را از افسردگی و ستم‌های جنسی و جنسیتی رها سازد و کمک کند تا زنان به تساوی حقوق خود با مردان برسند؛ لیکن از یک سو، بسیاری از مدعای وی با یافته‌های روانشناختی، فیزیولوژیک و زیست‌شناختی همخوانی ندارد. این ناهمخوانی موجب تحلیل نادرست نگارنده از علت فروتری زنان و به دنبال آن ناکارآمدی راهکارهای روان‌شناختی او شده است. از سوی دیگر، ارهارت برخلاف نظرات رایج علمی و آماری، در برخی از گزاره‌های کلی و جزیی خویش دچار اشتباه شده و بالتبع نتیجه درستی از این مقدمات به دست نیاورده است. نوشتار حاضر به نقد مبنایی و روشی نظرات ارهارت پرداخته و سرانجام به پیامدهای مدعای وی اشاره می‌نماید.
۲۸۰.

سازمانهای غیردولتی، ما و نظام سرمایه‏داری

منبع: حوراء سال ۱۳۸۳ شماره ۷
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۸۷
چندی است که موضوع «سازمان‏های غیر دولتی» به یکی از موضوعات مهم، بحث برانگیز و یا نگران کننده محافل مختلف دولتی و غیر دولتی تبدیل شده است. از سازمان ملل و بنیادهای بین‏المللی گرفته تا نهادهای دولتی و غیر دولتی و نخبگان، بر اهمیت توجه به این موضوع ـ یا به دلیل ظرفیت‏ها و آثار منحصر به فرد آن‏ها و یا به دلیل مخاطراتی که برای امنیت ملی کشورها و موقعیت فرهنگی، اجتماعی و سیاسی آنان ایجاد می‏کنند ـ پای می‏فشارند. در کشور ما در برنامه سوم و چهارم توسعه، به حمایت از این سازمان‏ها توجه شده است و سالیانه میلیاردها تومان بطور مستقیم صرف تشکیل و تقویت این سازمان‏ها می‏شود.اما همچنان مسائل و مشکلاتی در این زمینه وجود دارد که در این مقاله به بررسی راهکارهای مواجهه با این مسائل می پردازیم.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان