فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۰٬۵۴۱ تا ۱۰٬۵۶۰ مورد از کل ۷۸٬۴۹۳ مورد.
منبع:
پگاه حوزه ۱۳۸۶ شماره ۲۱۲
حوزههای تخصصی:
یگانه پرستی در اسلام و آیین سیک و نقد و بررسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
خداوندی را سپاس که درگاهش باز، رحمتش دراز و عفوش خطا پوش است، یگانه و بی همتاست، با آنکه مفهوم امید بخش توحید در منظر برخی از ادیان ابراهیمی تفاوت دارد، در تقسیم بندی ادیان، گاهی آن ها را بر اساس پایه و بنیاد، ادیان توحیدی می خوانند. توحید و یگانه پرستی نیز در آیین سیک اصل و اساس این آیین را می سازد، و نه تنها از توحید تقریباً به مفهوم ناب آن، به گونه ای که در اسلام مطرح است یاد می کند، بلکه در برخی موارد صریحاً با توحید تثلیثی هندویی و مسیحی مخالفت می ورزد. (( Singh Jagraj,2009,p.13 حال چرا آیین سیک، که در شمار یکی از ادیان زنده جهان است و از بنیادی ترین ویژگی هایش توحیدگرایی است، در زمره ادیان توحیدی قرار نگرفته است؟ مطابق آموزه های این آیین، تصور درست از خداوند در وحدت مطلق او تحقق مییابد. حال می توان آن را در ردیف ادیان توحیدی قرار داد؟ در نوشتار حاضر توحید در آیین سیک با توحید در اسلام، و قلمرو هریک مورد مطالعه و بررسی تطبیقی قرار می گیرد.
دَرایش فلوطین بر ابن سینا
حوزههای تخصصی:
تبیین برهان معرفت نفس؛ بر مبنای حدیث «من عرف نفسه فقد عرف ربه»
حوزههای تخصصی:
حدیث شریف «مَنْ عَرَفَ نفسَه فقد عَرَفَ ربَّه» از جمله احادیث مشهوری است که در زبان اندیشمندان مسلمان، اعم از حکما، عرفا، مفسران و اهل حدیث، رایج و تبیین آن همواره موردنظر بوده است. این بزرگان در تبیین تلازم معرفتی نفس و حق، برآن اند تا وجه ملازم را دریابند، و بیان کنند که اساساً چرا معرفت نفس، ما را به معرفت حق میکشاند، و چگونه معرفت نفس، مستلزم معرفت حق است. در این راستا، از حدیث مزبور، دو قرائت اصلی امتناعی و امکانی ارائه شده است و در قرائت امکانی با روش های تجربی، فلسفی، عرفانی و دینی (قرآنی) به نحوة ملازمة معرفت نفس و معرفت رب پرداخته اند. ما در این مقاله با روش اسنادی ـ تحلیلی این حدیث و تبیین های آن را بررسی و نیز برهان معرفت نفس را بر مبنای این حدیث تبیین میکنیم.
کتابى کهن در تاریخ مکّه(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
میقات حج ۱۳۷۲ شماره ۳
حوزههای تخصصی:
زعامت دینی سیاسی حضرت ولی عصر
حوزههای تخصصی:
مبانی و اهداف تربیت زیست محیطی از دیدگاه آیت الله جوادی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
محیط زیست و مشکلاتش زندگی انسان را تهدید می کند؛ ازاین رو تربیت زیست محیطی از موضوعات مهم دوران معاصر است. تربیت زیست محیطیْ رشد و پرورش دانش ها، گرایش ها و رفتارهای لازم برای حفظ و آبادانی محیط زیست است. هدف این تحقیق، بررسی مبانی و اهداف تربیت زیست محیطی با تأکید بر نظریات آیت الله جوادی آملی است. در این مقاله علاوه بر تدوین مبانی و هدف کلی تربیت زیست محیطی (تربیت انسان مؤمن صالحِ هماهنگ با محیط زیست)، شش هدف واسطه ای استخراج کرده ایم: پرورش نگرش توحیدی به جهان هستی و محیط زیست؛ آشنا کردن متربی با فلسفه آفرینش جهان هستی و نسبت خود و محیط زیست؛ آشنا کردن متربی با وظایف خود درقبال محیط زیست؛ پرورش احساس دوستی و مسئولیت الهی درقبال محیط زیست؛ پرورش احساس همدلی و تکلیف درقبال اعضای جامعه و نسل های آتی؛ پرورش مهارت های ضروری برای آبادانی محیط زیست و بهره گیری درست از آن. سپس مصادیق این اهداف را با جزئیات بیشتری بررسی کرده ایم.
بایستگی ها در گفتگوی تمدن ها(مقاله ترویجی حوزه)
حوزههای تخصصی:
در این نوشتار، به عواملی پرداخته شده که نقشی تعیین کننده در عملی شدن گفتگوی تمدنها دارند. گفتگوی میان تمدنها، با شعار حاصل نمیگردد، بلکه نتیجهی یک معادلهی فرهنگی، اجتماعی است که در این معادله چند عامل کلیدی نقش آفرینند. همدلی و همگرایی بینالمللی میان دولتها و ملتها، یکی از این عوامل تعیین کننده است، بدین معنی که در سطح دولتها و ملتها، برای اصولی مشترک، تفاهمی عام صورت بگیرد. از دیگر عوامل تحقق گفتگو، فضاسازی جهانی برای فرهنگ گفتگو است. بدین گونه که طرفین گفتگو یکدیگر را به رسمیت شناخته باشند و نسبت به یکدیگر از درکی واقع بینانه برخوردار گردند. همچنین نقش ارتباطات مستمر میان دولتها و ملتها را نباید در تحقق گفتگو از یاد برد، لذا باید تحولی در حوزهی ارتباطات بین دولتها و ملتها صورت گیرد. نظام جمهوری اسلامی، باید یکی از تلاشهای استراتژیک خودش را ارتباط با ملتها و دولتها قرار دهد و تلاش پیگیری را در معرفی ایدئولوژی اسلامی بنماید و ابهام زدایی نموده و فضای گفتگوی سازنده را فراهم سازد. متأسفانه، استعمارگران و سلطه گران جهانی، هرگز در راستای مفاهمه تلاش نکرده و بلکه در راستای تثبیت حاکمیت خویش عمل میکنند که مانعی سترگ فراروی گفتگوی سازنده میان تمدنهاست.
اندیشمندان اسلامی میتوانند از مقولههایی همچون حج و دین مایههای اندیشهی اسلامی و نقاط مشترک میان اندیشهی اسلامی و دیگر تمدنها، در راستای عملی سازی گفتگو، بهره ببرند.
سیری در کتاب الظرف و الظرفاء
اثبات استنتاجهای بی واسطه در قضیه های محصوره(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در کتابهای منطق قدیم در تعریف انواع استنتاجهای بیواسطه (همچون تناقض، تضاد، دخول تحت تضاد و تداخل) و نحوه صدق و کذب آنها خلطهایی رخ داده و مطالبی بدون اثبات گفته شده است. این مقاله بر آن است که ضمن نشان دادن این بینظمی منطقی در بعضی از متون مذکور، پس از ارائه تعریف دقیقی از هر یک از این عناوین، قضایایی را که برای اثبات ادعاهای صدق و کذب باید اثبات شوند نشان دهد و سپس آنچه را که در این کتابها بدون اثبات ادعا شده است مستدّل کند.
حوزه فقه سیاسی و مرتبط: قاعده مقابله به مثل و اقدامات تلافی جویانه از منظر فقه شیعه و حقوق بین الملل
جامعیت قرآن در بیان مفسر المیزان(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
جامعیت قرآن در شمار مبانی مهم تفسیر قرآن است. دیدگاه علامه طباطبایی به عنوان مفسر تأثیرگذار معاصر، در این زمینه حایز اهمیت بسیار است و میتواند راهگشای حل برخی از مباحث نظری در حوزة اندیشه، مدل و عمل دینی باشد. به نظر علامه جامعیت قرآن به معنای کامل بودن آن است و بر سه گونه میتوان آن را تصویر کرد: 1. جامعیت به معنای بیان کامل و همه جانبة مسائل؛ 2. جامعیت به معنای کامل بودن گستره موضوعات و مسائل؛ 3. جامعیت از هر دو جهت؛ هر یک از موارد یادشده یا در قیاس با کتب پیشین آسمانی لحاظ میشود یا فینفسه. جامعیت فینفسه قرآن در هر یک از انواع نیز دو گونه است: در جمیع جهات؛ در محدودة خاص مانند نیازهای هدایتی که مجموعاً نه قسم میشود. مستندات هفت قسم از اقسام جامعیت را در کلام علامه، میتوان یافت که متضمن دلایل وی نیز بر هر یک از آنهاست. عمده مطالب علامه مربوط به جامعیت قسم ششم یعنی کامل بودن گستره مسائل قرآن، فینفسه و در محدوده ای خاص مانند نیازهای هدایتی است. به نظر علامه جامعیت قرآن در همة اقسام و صور آن، مبتنی بر مجموع ظاهر و باطن قرآن است. در ظاهر قرآن تنها تفاصیل اخلاق فاضله را میتوان جست، اما معارف و شرایع و احکام در حد کلیات و اصول در ظاهر قرآن آمده اند و تفاصیل و جزئیات آنها در روایات بیان شده یا به طریق دیگری قابل دستیابی است.
مسئله خیر و شر از نظر آفرینش(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
طرح اشکالاتی چون ناتمام بودن برهان نظم ، ناسازگاری شر با حکمت و عدالت الهی ، ثنویت و لزوم حل آنها انگیزه انتخاب موضوع این رساله است. نگارنده با جمع بندی و نقادی نظریه فلاسفه پیشین و معاصر به خصوص ابن سینا سهروردی و ملاصدرا و طرح دیدگاههای عرفا و متکلمین به طرح مسئله پرداخته است ، اهم عناوین این رساله عبارتنداز : تعریف خیر و شر، نظم و حکمت و عدل تأثیر شرور و آفات در تفکرات دینی نظم جهانی و اتقان صنع آفرینش از دیدگاه قرآن رابطه باری تعالی با آفرینش دیدگاه متکلمین در مورد شرور دیدگاه فلاسفه درباره علم عنایی پروردگار رابطه خیر و وجود راز تفاوتها و بهترین جهان ممکن
الاهیات در زمان حاضر
منبع:
هفت آسمان ۱۳۸۳ شماره ۲۱
حوزههای تخصصی:
هنر دینی و هنرمند متعهد در اندیشة آیت الله مصباح(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
زیبایی، به منزلة یکی از ریشه دارترین خواست های فطری آدمی، و هنر، به منزلة نمود عملی خواست زیبایی در ساحت حیات انسان، دو مقولة بسیار مهم اند که با دین، اخلاق و اغلب دیگر ساحت های زندگی آدمی پیوند هایی وثیق دارند. از همین روی، و با نظر به فراگیری روزافزون دامنة تأثیر هنر در زندگی فردی و اجتماعی انسان در روزگار ما، ضرورت پژوهش های بنیادی و کاربردی، به ویژه با نگاهی بومی و دینی در این زمینه دوچندان شده است.
در این مقاله، که به بررسی اندیشه های آیت الله مصباح در باب هنر دینی و هنرمند متعهد اختصاص یافته، نخست به آرای ایشان در باب هنر و زیبایی و نسبت آن دو و نیز نسبت زیبایی و هنر با ارزش ها و نسبیت در هنر، اشاره می شود. سپس در باب «هنر دینی و هنر اسلامی»، عناصر قوام بخش هنر دینی و اسلامی بررسی می گردد. نماد و بیانگری در این هنرها گام بعدی این پژوهش است، و همچنین ویژگی های هنرمند متعهد، و پس از آن اولویت سنجی در حوزة هنر در نظام آموزشی دینی کاویده شده است.