درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۰۲۱ تا ۵٬۰۴۰ مورد از کل ۷۶٬۰۳۳ مورد.
۵۰۲۱.

بازخوانی تحلیلی انتقادی نظریه «مباینت وجودی تشکیک در مراتب با تشکیک در مظاهر» با تاکید بر اصل «نامتناهی بودن حقیقت وجود»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه دینی دوره ۲۲ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۸۴ 51 - 70

کلیدواژه‌ها: نامتناهی بودن حقیقت وجود تشکیک در مراتب تشکیک در مظاهر وحدت اتصالی وجود

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹ تعداد دانلود : ۲۰۶
هدف این نوشتار آن است که با تأکید بر اصل «نامتناهی بودن حقیقت وجود»، نوعی «وحدت اتصالی» را در ساحت هستی به اثبات برساند. وحدتی که در پرتو آن «انفصال»، «تباین»، «مرزبندی» و «مرتبه بندی» حقیقی در ساحت هستی نفی گردد. اثبات این هدف طبق «وحدت شخصی وجود» و وقوع تشکیک در مظاهر حقیقت وجود، چندان دشوار نیست؛ لکن اثبات آن طبق «وحدت تشکیکی وجود» و وقوع تشکیک در مراتب حقیقت وجود، از جهاتی نظیر «مقید شدن واجب تعالی»، «انفصال میان مراتب حقیقت وجود» و «مصداق وجود بودن کثرات» مورد مناقشه قرار گرفته است؛ به نحوی که عده ای نسبت میان «تشکیک در مراتب» و «تشکیک در مظاهر» را تباین دانسته اند. لکن عمده این مناقشات ناشی از غفلت در هستی شناسی «مرتبه»، خلط میان «اعتبارات وجود» و مهم تر از همه اعتقاد به عدم امکان اثبات «نامتناهی بودن حقیقت وجود» طبق «وحدت تشکیکی مراتبی» است. براین اساس نگارنده معتقد است که با اثبات «نامتناهی بودن حقیقت وجود» در «وحدت تشکیکی مراتبی» می توان «وحدت اتصالی» وجود و عدم مباینت «تشکیک در مراتب» با «تشکیک در مظاهر» را نتیجه گرفت.
۵۰۲۳.

تبیین مفهومی روایت «اکرموا اولادی الصالحون لله و الطالحون لی» و پیامدهای فقهی آن

نویسنده:
منبع: مطالعات فقه و اصول سال پنجم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 261 - 237

کلیدواژه‌ها: اکرام اولاد صالح طالح سادات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۲۰۵
در طول تاریخ اسلام، سیادت اشخاص، همواره نقش مهمی در حیات سیاسی - اجتماعی آنان داشته است. فرزندان پیامبر یا به تعبیر رایج، سادات، در جوامع اسلامی از احترام ویژه ای برخوردار بوده و هستند. در آیات و روایات بسیاری نیز به اکرام سادات سفارش شده است که قدرمتیقن آن ها، سادات صالح و باتقوا هستند. بااین وجود بسیاری از فقها در استحباب و مطلوب بودن اکرام سادات، تفاوتی میان سادات صالح و غیرصالح قائل نشده اند. ایشان به مقتضای روایت «اکرموا اولادی الصالحون لله و الطالحون لی» به احکام مشابهی برای همه فرزندان پیامبر (صالح و غیرصالح) فتوا داده اند. در مقابل، شماری از فقها با استناد به ضعف سندی روایت از یک سو و مخالفت مضمون آن با کتاب و سنت، ادله امربه معروف و نهی از منکر و حدود و تعزیرات از سوی دیگر، حجیت و اعتبار روایت را انکار کرده اند. این نوشتار با رویکرد توصیفی- تحلیلی، به تبیین مفهومی روایت نامبرده و پیامدهای فقهی آن می پردازد. نتایج نشان می دهد که گرچه سند روایت مرسل است، اما مضمون آن هیچ تعارضی با آموزه های دینی ندارد؛ بلکه موافقت حدیث با عمومات، جبران کننده ضعف سند آن و اساس فتوا و عمل فقها بر اساس آن است.
۵۰۲۴.

بررسی چندمؤلفه عرفانی درمنظومه شیخ صنعان ادب عامیانه کردی با روایت مام احمدلطفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عرفان اسلامی سال ۱۹ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۷۳ 302 - 320

کلیدواژه‌ها: تصوف عرفان شیخ صنعان ادب عامیانه کردی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲ تعداد دانلود : ۱۳۶
مبانی عرفان وتصوف از مهم ترین درون مایه های فرهنگ اسلامی وادبیات فارسی وکردی بوده و درآثار بزرگان ادب وعرفان به ویژه ادب عامیانه کردی بازتاب فراوانی داشته است. مام احمدلطفی، یکی از راویان این داستان به صورت  فولکلوریک (ادبیات شفاهی)«بیت کردی»است که به تأثیر از داستان شیخ صنعان عطار روایت کرده است اما به لحاظ مردم شناسی وجامعه شناختی، تلفیقی بین عرفان عطار و اعتقادات عرفانی دوره و جغرافیای راوی درآن نمایان است و دیدگاه های متفاوت عرفانی را ارائه داده است. این مقاله با هدف مؤلفه های عرفانی در منظومه شیخ صنعان ادب عامیانه کردی با روایت مام احمدلطفی باروش پژوهشی ، توصیفی تحلیلی نگارش شده است.یافته های مقاله نشان می دهد که داستان کردی شیخ صنعان هرچند در کلیّات و مضمون و مفهوم آن مطابق با شیخ صنعان عطار است اما هم در قالب و  فرم وهم در محتوا تفاوت هایی دارد که نشان از تأثیرات فرهنگی قوی و تحولات فرهنگ عرفانی در دوره های گوناگون است. تغییرات در شخصیت های مهم تأثیرگذار و حتی بعضی آداب عرفانی آشکار است.
۵۰۲۵.

کارکرد هماهنگی آوایی در القای معنا بر اساس نظریه موریس گرامون (مطالعه موردی: سوره های هود و یوسف)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهش های قرآنی سال ۲۷ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۵) 25 - 44

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم هماهنگی آوایی القای معنا موریس گرامون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۱۲۱
قرآن کریم از زیبایی های ادبی و ساختارهای زبانی و موسیقایی شگفت آوری برخوردار است. ازجمله تجلیات اعجاز این کتاب الهی، تکرار صامت ها و مصوت هاست که تحت عنوان هماهنگی آوایی، معانی خاصی را به مخاطب القا می کند و علاوه بر افزایش برجستگی در کلام الهی، به جذب بیشتر مخاطب می انجامد. جستار حاضر تلاش دارد تا بر اساس نظریه موریس گرامون، با تبیین میزان هماهنگی فرم آیات و نقش آن در رساندن مضمون و تأثیر بر مخاطب، به خوانش و تحلیل هماهنگی آوایی در القای معنا دست یابد. ازاین رو به بررسی شاخصه های موسیقایی آیات دو سوره هود و یوسف، به ویژه واکه ها و همخوان ها به شیوه توصیفی- تحلیلی پرداخته و این نتیجه حاصل شده است که تکرار واکه ها و همخوان ها در آیات قرآن کریم، به انتقال مقصود کمک کرده و مخاطب را بیش از پیش به سوی کشف القای معنا رهنمون می سازد.
۵۰۲۶.

واکاوی مصداق «دابّه» در آیه 82 نمل بر پایه شیوه زبانی «تجرید»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهش های قرآنی سال ۲۷ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۲) 43 - 58

کلیدواژه‌ها: دابّهالأرض هم مرجع شاهدان قیامت رجعت تجرید دانش بدیع

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۱۴۰
یکی از آیات بحث برانگیز قرآن، آیه 82 سوره نمل است. قرآن پژوهان بر اساس اطلاعات درون متنی، ماهیت و مصداق «دابّه» را در این آیه مبهم دیده اند. از آنجا که ابهام در ویژگی های «دابّه»، پیام همه آیه را نیز مبهم می سازد، بسیاری از مفسران تلاش کرده اند با یاری گرفتن از گزاره های گوناگون بیرون از قرآن، مصداق «دابّه» و پیام آیه را آشکار کنند، ولی این مصداق شناسی ها، از منظرهای مختلف دچار چالش است. پژوهش پیش رو در پی آن برآمده تا با واکاوی ساختار «تجرید»، از داده های خود آیه، مصداق ظاهری «دابّه» و دلالت آیه در بافت نزول را آشکار سازد. در این نوشتار بر پایه تحلیلِ ساختار متن، نشان داده شد مصداق خارجی «دابّه» با مصداق «الأرض» یکی است و این دو عنوان، هم مرجع (هم مصداق) هستند. در مجموع به دست آمد که این آیه، ویژگی «زمین» را در قیامت توصیف می کند. این آیه به شیوه زبانی تجرید می گوید: «در آستانه قیامت آشکار خواهد شد که «زمین»، جنبنده ای در کمال ویژگیِ آگاهی است و در آن روز، «زمین» بر رفتار منکران قیامت، شهادت خواهد داد.»
۵۰۲۷.

بررسی میزان اعتبار عهدنامه مالک اشتر از نظر آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی)

نویسنده:
منبع: پژوه نامه فقه و علوم اسلامی دوره ۱ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۲ 19 - 32

کلیدواژه‌ها: نهج البلاغه آیت الله خامنه ای عهدنامه مالک اشتر علم رجال اعتبارسنجی نامه مالک اشتر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶ تعداد دانلود : ۱۴۹
موضوع مقاله حاضر بررسی میزان اعتبار عهدنامه مالک اشتر از نظر آیت الله خامنه ای است که با روش تحلیلی - توصیفی و کاربست علم رجال، فقه، شروح و تحقیقات ویژه نهج البلاغه به بررسی سندی - محتوایی نامه 54 نهج البلاغه با نام عهدنامه مالک اشتر می پردازد. ابتدا به بررسی شخصیت «مالک» که از اصحاب امیرمؤمنان است پرداخته شد، زیرا ایشان مخاطب مستقیم نامه می باشد. سپس معروفیّت این نامه نزد علما و فقهای گذشته و بررسی سند نامه در نهج البلاغه و کتب دیگر توجه شد و اعتبار کافی جهت اعتبارنامه به دست آمد. از دیدگاه آیت الله خامنه ای عهدنامه در حدّ حدیث صحیح نیست و در بررسی سندی این نتیجه به دست آمد که «اصبغ بن نباته» موثق و از اصحاب خاص امیرالمؤمنین علیه السلام می باشد و از بین راویان، «سعد بن ظریف» توسط غضائری تضعیف شده است ولی بقیه رجالیان او را تأیید کرده اند و تضعیف غضائری در برابر توثیق شیخ و توثیقات عام اساتید کتاب کامل الزیارات مقاومت و اعتباری ندارد. بنابراین وی صحیح الحدیث می باشد و اهتمام علما در طی قرون متمادی به اعتبار نامه افزوده است. آیت الله خامنه ای عهدنامه را مورد استفاده علمای علوم مختلف دانسته و به نظر می رسد شهرت عهدنامه مالک اشتر و متن محکم و قابل استفاده آن، سبب شده تا عهدنامه چنین اعتباری نزد علما داشته باشد. 
۵۰۲۸.

دراسة الفرضيات العلمية للجيولوجيا في کلام الأمير(ع) وملاءمتها لعلوم الأرض(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات حدیثه فی نهج البلاغه السنه ۶ خریف و شتاء ۱۴۰۱ (۱۴۴۳ق) العدد ۳ (المتوالی ۱۱) 67 - 76

کلیدواژه‌ها: نهج البلاغه علوم الأرض خطبه الشبح الصفائح التکتونیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶ تعداد دانلود : ۳۳
یعتبر نهج البلاغه کنزاً ثمیناً فی مجال معرفه الله، وهو عباره عن إجابات علمیه دقیقه للإمام علی (ع) عن مجاهیل العالم التی حدثت للعقل البشری. و هی الموسوعه التی تحتوی علی کنوز جمیع العلوم، حیث یجیب الإمام بالعلم على الشکوک المثاره، استناداً إلى کلام الوحی والرسول الکریم (ص) مستشهداً بالوثائق العلمیه. من فروع العلم ما یسمّى الیوم بالجیولوجیا الذی یقوم على دراسه کوکب الأرض ویناقش تعقیدات نشأه الأرض وفروع الجیولوجیا. لقد طرح علماء علوم الأرض فی عصرنا الحالی الطروحات المختلفه؛ والذین قدموا البراهین على هذه الطروحات العلمیه من خلال الوثائق المستمده من الأجهزه الحدیثه والأدوات المتخصصه. وذلک عندما أوضح الإمام علی (ع) هذه المواضیع ببلاغه بلیغه فی عده أجزاء من خطب نهج البلاغه مستعیناً بالقرآن وعلمه الإلهی. فی هذا المقال، ومن خلال دراسه الطروحات العلمیه للجیولوجیا ومطابقه قطعیتها مع علاقات السبب والمسبّب فی کلام الأمیر (ع)، تمّ تحقُّقِ الإیمان بمکانه الإمام المعصوم (ع)، ونتیجه لذلک، وبزیاده البصیره والمعرفه، یمکن للمرء أن یؤمن بقدره الخالق، وخَلقِهِ الحکیم، ونظامه المتماسک المهیمن علی الکون، ویحصل علی التوحید الواعی، وهذا هو الکمال والسعاده القصوى للإنسان.
۵۰۲۹.

روش شناسی اسلوب مبالغه در ترجمه قیود منصوب در نهج البلاغه بر اساس نظریه تغییرات صوری ساختاری کتفورد (مطالعه موردی ترجمه شهیدی و فولادوند)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه قرآن و حدیث دوره ۹ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۸ 203-172

کلیدواژه‌ها: مبالغه کتفورد حال تمییز نهج البلاغه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳ تعداد دانلود : ۱۳۳
اسلوب مبالغه به عنوان یکی از پربسامدترین اسلوب های نحوی، با نهفته های معنایی فراوان، همواره مورد توجه مترجمان بوده است. بررسی ترجمه این اسلوب در نهج البلاغه که کتابی آمیخته با عباراتی فصیح و بلیغ است، اهمیت به سزایی دارد؛ از سوی دیگر نظریه کتفورد به عنوان نظریه ای دقیق و موشکافانه در ترجمه، می تواند معیار و مقیاس مطلوبی برای واکاوی معنایی ترجمه های نهج البلاغه در اسلوب مبالغه باشد. این اسلوب در ساختارهای صرفی، نحوی و بلاغی کاربرد دارد؛ اما از آن جا که یکی از موارد استفاده در ساختارهای نحوی، در قیود منصوبیِ حال و تمییز و مفعول مطلق است، این پژوهش کوشیده است، با روش توصیفی-تحلیلی، این ساختارها را از دل نهج البلاغه استخراج و بر این نظریه تطبیق دهد تا میزان مطابقت یا عدم مطابقت برابر نهادهای موجود در زبان فارسی، در برابر ساختارهای تأکیدی زبان عربی، در دو ترجمه شهیدی و فولادوند - به عنوان دو ترجمه که از نظر ادبی جایگاهی ویژه دارند- مشخص شود. پس از واکاوی های انجام شده در ترجمه این دو ساختار، مشاهده شد، با وجود موارد بی شماری از تمییز محول از فاعل یا مفعول، حال مؤکد و مفعول مطلقِ موجود در نهج البلاغه، با بار معنایی مبالغه، مترجمان نتوانسته اند بر مبنای این نظریه، معنای مبالغه را از زبان مبدأ به زبان مقصد به خوبی، منتقل کنند. گرچه در ارکان زبان فارسی، ساختارهای مبالغه؛ همچون زبان عربی وجود ندارد؛ اما در برخی موارد، با کمک ترکیب های مبالغه ساز و استفاده از قیود تأکیدی، سعی شده است تا اندازه ای این مبالغه بیان شود؛ ولی در مجموع، بازتاب معنای مبالغه در این ساختارهای نحوی، به نوعی ابتر باقی مانده است.
۵۰۳۰.

پیامدهای جنگ جهانی اول بر اقتصاد و تجارت کرمانشاه در دوره قاجاریه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ اسلام سال ۱۲ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۶ ۸۸-۶۷

کلیدواژه‌ها: تاریخ اقتصادی کرمانشاه قاجاریه کرمانشاه جنگ جهانی اول

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۴
کرمانشاه یکی از نقاط راهبردی ایران در دوره جنگ جهانی اول (1918-1914) بود. این ایالت از نظر اقتصادی و تجاری در طی آن جنگ آسیب بسیاری دید. پرسش پژوهش حاضر این است که جنگ جهانی اول بر وضع اقتصادی و تجاری کرمانشاه تا پایان دوره قاجاریه چه تأثیری داشته است؟ این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای و اسنادی به ویژه با استناد به سفرنامه ها و خاطرات انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که اقتصاد و تجارت کرمانشاه در اثر عواملی چون حاکمان محلی کارآمد، سیاست های حکومت ایران و کشورهایی که با ایران روابط تجاری داشتند، رویه رو به رشد و پررونقی را در قرن نوزدهم تا آغاز جنگ جهانی اول تجربه کرده بود. با این حال با شروع جنگ جهانی و اشغال کرمانشاه توسط متحدین و متفقین و پیامدهای ناشی از جنگ مانند از بین رفتن محصولات کشاورزی و دامپروری، اشغال و غارت گمرکات، اختلال در روند پست و تلگراف، رواج پول کشورهای متخاصم، نبود امنیت و از بین رفتن زیرساخت ها، قحطی بزرگ و شیوع بیماری پس از جنگ، تجارت کرمانشاه به تدریج دچار رکود شد. با این حال با پایان یافتن جنگ، بار دیگر تجارت کرمانشاه تحت تأثیر عوامل داخلی و خارجی رونق گرفت؛ به طوری که کرمانشاه در سال 1924، مهم ترین شهر وارداتی ایران به شمار می رفت.
۵۰۳۱.

خوانشی نوین از کاربرد قرآن کریم و حدیث شریف در شعر شاعران مسیحی عرب (مطالعه مورد پژوهش: علویات جوزف الهاشم)

نویسنده:
منبع: التنظیرات و النقد فی الادب العربی سال ۲ بهار ۱۴۰۱ شماره ۵ 97 - 114

کلیدواژه‌ها: جوزف الهاشم قرآن کریم حدیث شریف شعر معاصر عرب مسیحیت تاریخ اسلام ادبیات پایداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷ تعداد دانلود : ۵۸
جوزف الهاشم، یکی از سیاستمداران و شاعران برجسته لبنان در روزگار کنونی ما می باشد که هنر شعر را به عنوان روزنه ای برای بیان اندیشه های متعهّد و مذهبی خویش قرار داده است. این شاعر فرهیخته و آزاداندیش، دوستی و ستایش اهل بیت (ع) را چنان با آموزه های قرآنی و روایی پیوند داده است که تصوّر می شود؛ یک شاعر مبارز مسلمان و شیعی است. یافته اساسی این پژوهش، در این است که شاعر در بهره گیری از قرآن کریم و حدیث شریف بر دوگونه کاربرد مستقیم و غیر مستقیم عمل نموده است. هدف شاعر از گزینش چنین گرایشی، تنها زینت بخشی به شعر یا فهرست نمودن پاره ای از آیات قرآنی و احادیث اسلامی در شعر نیست، بلکه آرمان بنیادی ایشان از اهتمام به چنین رویکردی، بیان حقانیّت مستدل و مستند مکتب تشیّع، بازکاوی و بازخوانی اسباب و زمینه های ایجاد برخی رخدادهای تاریخی صدر اسلام و فراخوانی مخاطبان امروزی به بصیرت، عبرت، آگاهی، مقاومت و جهاد علیه رژیم اشغالگرقدس و پیروی از سیره اهل بیت (ع) است.
۵۰۳۲.

واکاوی چیستی «سیاق»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: قرآن شناخت سال ۱۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۹) 7- 18

کلیدواژه‌ها: سیاق چیستی سیاق قراین کلام قرینه پیوسته لفظی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۲۰
آگاهی تفصیلی از چیستی «سیاق» در تفسیرِ متن و در مقام سنجش اعتبار تفسیرهایی که مفسران متن با استناد به سیاق ارائه داده اند، ضرورتی آشکار است؛ اما آنچه با عنوان تعریف «سیاق» در حوزه دانش تفسیر متن ارائه شده از جهاتی محل نقد و نظر است. در این نوشتار به روش توصیفی تحلیلی تعریف برخی محققان از «سیاق» ارائه و بررسی گردیده و چیستی سیاق، به مثابه نوعی دلالت کننده متمایز از سایر دلالت کننده های لفظی روشن می شود. نتایج این بررسی نشان می دهد که «ساختار کلی کلمات یا جملات» که در اصطلاح دانش اصول، واجد وضع نوعی است، نمی تواند بیانگر چیستی سیاق باشد، بلکه «سیاق» عبارت است از: «روابط دلالتگر فاقد وضع نوعی که متکلم میان اجزای دلالتگر کلامش ایجاد می کند». کارآمدی این تعریف در عرصه فهم و نقد استنادات مفسران به سیاق برای نمونه، در استظهار متعلق تفکر در آیه 44 سوره نحل در پرتو طرح و نقد دیدگاه علامه طباطبائی و دفاع از صحت دیدگاه مشهور تطیبق و اثبات می شود.
۵۰۳۳.

نقش استخراج رمز ارزها در توسعه تجارت با رویکرد فقهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فقه اقتصادی سال چهارم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 39 - 63

کلیدواژه‌ها: رمزارزها تجارت بین الملل غرری بودن اصل صحت اصل ترازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۱۶۳
زمینه و هدف: رشد رمزارزها نشانه تمایل مردم به کاهش وابستگی به سیستم های اقتصادی و حقوقی متمرکز در عصر فناوری اطلاعات است. در این مقاله تلاش شده، نقش استخراج رمزارزها در توسعه تجارت در با رویکرد فقهی بررسی شود. مواد و روش ها: مقاله توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی سؤال مورد اشاره پرداخته است. ملاحظات اخلاقی: در این مقاله، اصالت متون، صداقت و امانت داری رعایت شده است. یافته ها: یافته های بر این امر دلالت دارد که استخراج و خرید و فروش رمزارزهای منافاتی با قواعدی چون غرری بودن، ربوی بودن، اصل حفظ نظام نداشته و از جهت اصل تراضی پذیرفته شده است. در همین حال، رمزارزها در توسعه تجارت تأثیرگذار است. رمزارزها با حذف واسطه ها، روابط پولی و تجاری را تسهیل کرده است. علاوه بر این، رمزارزها دارای امنیت و شفافیت است؛ بین المللی بوده و تحت حمایت هیچ بانکی نبوده و دارای مقبولیت عقلایی و عرفی هستند. نتیجه چنین ویژگی هایی توسعه تجارت بین الملل است. نتیجه گیری: با توجه به توسعه فضای مجازی و کارکردهای آن در زندگی امروز بشر شاید گریزی از استفاده از پول های مجازی نباشد و ضروری است تا سیاست گذاران اقتصادی با روشن بینی نسبت به ارز دیجیتال مواجه صحیحی در تنظیم و تدوین مقررات این پدیده داشته باشند. ایران نمی تواند به رخدادها و نیازهای داخلی و بین المللی پولی، تجاری و اقتصادی و تبعات سیاسی و اجتماعی آن بی تفاوت باشد.
۵۰۳۴.

جمالیة التقنیات السردیة في شعر إبراهیم نصرالله "دیوانا الخیول علی مشارف المدینة وباسم الأم والابن أنموذجاً"(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات فی السردانیة العربیة جلد ۳ الخریف و الشتاء ۱۴۴۴ شماره ۱ (پیاپی ۷) 75-98

کلیدواژه‌ها: التقنیات السردیه تداخل الأجناس قصیده النثر إبراهیم نصرالله

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۹۵
تداخلت الأجناس الأدبیه فی العصر الحدیث، وخاصهً على أعتاب انتقاء القصیده المعاصره التقنیات السردیه بحیث وظّف الشعراء فی شعرهم التقنیات السردیه من أجل الجمال الأدبی بالإضافه إلى ربطها بالدلاله. وفی هذا المنحى، تطرق البحث إلى قصیده إبراهیم نصرالله النثریه، وعالج نتاج توظیفه التقنیات السردیه، وتناول سبب عدم خروجه من نطاق الشعر وقصیده النثر رغم توظیفه التقنیات السردیه، هادفاً إلى الوقوف علی تداخل شعره مع التقنیات السردیه بالإضافه إلى استلالها تبییناً لأهدافها جمالاً ودلالهً، منتهجاً المنهج الوصفی_التحلیلی، معتمداً على تداخل الأجناس الأدبیه باعتبار تداخل القصیده مع الفنون السردیه. وتوصل البحث إلى أنّ نص الشاعر الشعری قد یکون نصاً إبداعیاً یتجاوز حدود الأجناس الأدبیه، ولا یعدّ متشکّلا من جنس فنی واحد صاف مغلق على نفسه وإنّه نص مفتوح على فضاءات أجناسیه مختلفه وهو شعر مفتوح على مختلف أنواع النثر ومفتوح على الغنائیه والدرامیه والقصصیه، یتوالد من بنیات نصوص أخرى بحیث یعود سبب دمج الجانب الذاتی والبُعد الموضوعی معاً إلى انتماء شعر إبراهیم نصر الله إلی القضیه الفلسطینیه کما وسّع من انفتاح نصه الشعری واستغله للفضاءات الأجناسیه ولهذا یعدّ نتاج استخدام الشاعر للتقنیات والفنون السردیه ضمن دمج الجانب الغنائی بالجانب الموضوعی، وإخراجه إلی الجوانب الموضوعیه بحیث یتسم النمط الموضوعی الأهم للشاعر بالقضیه الفلسطینیه لأنّ التقنیات السردیه کانت للشاعر آلیه وأدوات جمالیه لربطها بالجانب الجمالی والدلالی لقصیده الشاعر ولیس لتقلیل مستوى قصیده النثر، ولهذا تمکّن الشاعر من تزکیه الدلالات بها. وفی هذا المنحى تجاوب شعر الشاعر بین العناصر البنائیه السردیه، وخضع إلى أکثر من تقنیه وأسلوب للتعبیر عن رؤیته وأفکاره وحالته الشعوریه، وکان أسلوبه عبارهً عن انفتاح أدبی من حیث الجمال والمعنى لکثیر من سدّ الفراغات والثغرات المعنویه، وتکثیفاً لنقل اللوحات السردیه من أجل انفتاح النص الشعری إلى رؤیه العالم.
۵۰۳۵.

واکاوی مبانی مشروعیت نماز میت غیابی در فقه مذاهب اسلامی

نویسنده:
منبع: مطالعات فقه و اصول سال پنجم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 156 - 124

کلیدواژه‌ها: نماز غایب حضور میت نجاشی میت غایب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۷ تعداد دانلود : ۱۵۶
مذاهب فقهی اسلامی درباره حکم نماز میت غایب اختلاف دارند ، این اختلاف از علل چندی ناشی شده است، از جمله آنها روایاتی است که درباره نماز پیامبر(ص) بر نجاشی سخن گفته اند، از همین رو هدف از پژوهش حاضر بررسی مبانی فقهی نماز میت غیابی در فقه مذاهب اسلامی است ، نتایج تحقیق حاکی از آن است که ، مذاهب فقهی که به جواز نماز میت غایب و صحت روایات نماز نجاشی معتقد هستند، در مصادیق میت غایب اختلاف دارند، زیرا برخی از ایشان این نوع نماز را تنها درباره مردگانی جایز دانسته اندکه ویژگی برجسته ای دارند، اما برخی از آنها چنان دامنه میت غایب را وسیع گرفته اند که مردگان کرونایی ، مفقود شدگان، غرق شدگان و مانند آنها را نیز میت غایب دانسته اند، از سویی درباره نماز میت غایب در بلاد کبیره نیز دیدگاههای گوناگونی به چشم می خورد. امامیه و برخی از مذاهب فقهی اهل سنت نماز بر میت غایب جایز ندانسته اند، این دیدگاه درست است، زیرا با توجه به امکان تفسیر «صلاه» به دعا، پیامبر(ص) برای نجاشی دعا کرده اند؛ بر فرض که صلاه به معنای نماز باشد ، جنازه نجاشی برای پیامبر(ص) حاضر شده و حضرت بر میت حاضر نماز خوانده اند، همه مذاهب فقهی حذف برخی از شروط نماز میت را در شرایط اضطراری جایز دانسته اند. پژوهش حاضر به استناد منابع کتابخانه ای و با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است.
۵۰۳۶.

تحلیل زبان شناختی از آیات پایانی سوره مبارک حمد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناختی قرآن سال یازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 59 - 80

کلیدواژه‌ها: زبان قرآن استعاره های قرآنی ریشه شناسی زبان شناسی سامی صراط مستقیم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳ تعداد دانلود : ۱۹۸
قرآن کریم بارها از استعاره هایی بهره برده است که با الهام از نهاد حمل ونقل و مؤلّفه های تشکیل دهنده آن در بافت نزول سامان یافته اند. آن کلان استعاره که مبنایی برای ساختِ دیگر استعاره ها در این حوزه قرار گرفته، صورت بندیِ حیات دینیِ انسان بر مبنای جابجایی و سفر است که اصلی ترین نمونه آن در آیات پایانی سوره مبارکه حمد دیده می شود. این پژوهش با هدفِ ارائه تحلیلی زبان شناختی از آیات شریفه حمد/6-7 کوشیده است با رویکرد ریشه شناسی سامی، به بازتفسیر مفاهیمِ به کاررفته در این آیات همّت گمارد و استعاره ساخت یافته در آن را به بحث گذارد. این مطالعه نشان می دهد «صراط مستقیم» در بافت نزول، اشاره به راههای روسازی شده و برخوردار از منزلگاههای بین راهی دارد که درنتیجه، پیمایشِ آن را برای مسافران سهل می سازد. همچنین، این مطالعه نشان می دهد برخلافِ دیدگاههای تفسیری رایج، آیه پایانی سوره مبارکه حمد، زبانِ استعاره را به خدمت گرفته و سه وضعیتِ گوناگونِ مسافران در جاده هدایت را به تصویر کشیده است.
۵۰۳۷.

تبیین مفهوم الاهیاتی«نفی صفات از خدا»توسط امیرمومنان علی (ع) در خطبه نخست نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوی سال ۱۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 97-122

کلیدواژه‌ها: نفی صفات صفات زائد نهج البلاغه واحدیت احدیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷ تعداد دانلود : ۱۳۵
بحث از توحید و یگانگی حضرت حق سبحانه در اوج این مباحث الاهیاتی قرار دارد و همواره فکر اندیشمندان را به خود مشغول کرده است و دراین میان، متون دینی اسلامی بالاترین اندیشه ها در این زمینه ارائه داده است و قله این اندیشه ها ریشه در آیات قرآن کریم دارد که توسط امیر مومنان علی (ع) در نهج البلاغه تبیین شده است. این پژوهش–کهدرروشگردآوریمطالب،کتابخانهایاستودرنحوهاستناد داده ها، از شیوه اسنادی پیروی می کند و در تجزیه و تحلیل مطالب، روش آن تحلیل محتوایی از نوع توصیفی تحلیلی می باشد.–مسالهنفی صفات از خدا را که در خطبه نخست نهج البلاغه تحلیل و احتمالات گوناگون در معنایآن را ذکر و نقد نموده و در پایان به ای نتیجه دست یافته است که تنها معنای موجه نفی صفات از خدا در این فراز از نهج البلاغه، به ویژه با توجه به استدلال های علی (ع) حمل آن بر نفی صفات از مرحله ذات و توحید احدی و ملازم با وحدت شخصی حضرت حق سبحانه است که برتر از توجید واحدی و عددی می باشد.
۵۰۳۸.

تحلیل معنایی صفت «انزع بطین» در منابع فریقین(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی سال نهم بهار و تابستان ۱۴۰۱شماره ۱۶ 167 - 180

کلیدواژه‌ها: انزع بطین فضایل امیرالمؤمنین (ع) امام علی (ع) در فریقین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۹ تعداد دانلود : ۱۷۳
یکی از بایسته های پژوهش، شرح و تفسیر صفات و فضائل امیرالمؤمنینg است. «انزع بطین» یکی از صفات امام علیg که در متون تاریخی، روایی و زیارات مأثوره به کار رفته است. اخیرا برخی محققان این دو کلمه را به معنای صفت مذمت و نکوهش دانسته و از همین روی این فرضیه را مطرح کرده اند که این دو صفت توسط دشمنان امیرالمؤمنینg جعل و به ایشان نسبت داده شده است. چنین رویکردی این مسأله را ایجاد می کند که این دو صفت در ادب و فرهنگ عربی به چه معنایی است؟ مقاله پیش رو با بررسی این دو واژه در زبان و فرهنگ عربی و منابع فریقین به معنای واقعی آن پرداخته و اثبات کرده است که «انزع» و «بطین» معنای مدح دارند و از صفات اصیل امیرالمؤمنینg هستند.
۵۰۳۹.

تجلی نگرش های شیعی در معماری و تزیینات رواق های حرم رضوی در دوران صفوی (با تکیه بر رواق حاتم خانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ رضوی سال دهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۰ 65 - 105

کلیدواژه‌ها: نگرش های شیعی معماری تزئینات دوران صفوی رواق حاتم خانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷ تعداد دانلود : ۱۵۵
رسمی شدن مذهب شیعه در ایران عصر صفوی، تاثیرات زیادی بر جنبه های مختلف زندگی بالاخص فرهنگ و به تبع آن، هنر و معماری گذاشت. حکومت صفویان باعث گسترش مذهب شیعه فراتر از مرزهای ایران شدند و تاثیر زیادی بر فرهنگ و معماری دیگر کشورها داشتند. دوره صفویه ارزشمندترین دوران معماری عصر اسلامی محسوب می شود و با توجه به اعتقادات شاهان عصر صفوی به مذهب شیعه، باعث گسترش بناهای مذهبی حتی خارج از مرز و بوم این کشور همچون نجف و کربلا شده بوده اند. همچنین اقدامات شاهان صفوی در حرم اما رضا (ع) شامل طلاکاری گنبد، توسعه صحن عتیق، ساخت رواق الله وردی خان، رواق حاتم خانی، رواق توحیدخانه و ایوان ضلع غربی دارالضیافه از جمله خدمات شاهان صفوی می باشد که در ساخت تمامی این بناها نگرش های مذهبی شیعه و اعتقادات مسلمانان تاثیرگذار بوده است. پژوهش حاضر با تکیه بر رواق حاتم خانی به عنوان یکی از بناهای باشکوه عصر صفوی سعی در روشن سازی چگونگی تاثیر نگرش های شیعی در معماری و تزئینات داشته است. از این رو با بهره گیری از روش توصیفی، تحلیلی-تاریخی در پی پاسخ به سوالات، چگونگی تجلی نگرش های شیعی در معماری و تزئینات رواق حاتم خانی و چیستی مفهوم و مضامین آن ها می باشد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که نگرش های شیعه در شکل گیری معماری و تزئینات تاثیرگذار بوده است و هر یک بیان کننده اعتقادات حاکم بر جامعه در عصر صفوی بوده است.
۵۰۴۰.

بررسی تطبیقی مناظرات رضوی و دموکراسی گفت وگو محور؛ امکان کاربرد سیاست رضوی در دوران معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ رضوی سال دهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۰ 137 - 163

کلیدواژه‌ها: مناظرات رضوی دموکراسی گفتوگویی غایت مشارکت و هدایت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲ تعداد دانلود : ۱۳۳
سنت های تاریخی و فرهنگی به خصوص اینکه از سیره ائمه معصومین(ع) نشئت گرفته باشند، زمانی بار معنایی و ارزش استناد دارند که در دنیای کنونی کاربرد داشته باشند، به طوری که می توان امکان آن را با یکی از وجوه سیاست مدرن سنجید. به ویژه اینکه این نوع سیاست با چرخشی فرهنگی مواجه شده و از مطالعه نهادهای دولتی و رسمی به دموکراسی گفت وگویی و مرتبط با زندگی روزمره تغییر معنا یافته است. این مقاله با اتکا به روش اسنادی تطبیقی به امکان سنجی مناظرات رضوی و دموکراسی گفت وگویی در چهارچوب سیاست غایت گرای فضیلت محور و از منظر روند، فرایند، جهت و غایت پرداخته و به این نتایج رسیده است که این دو به رغم تشابه در مبنای فرهنگی و فرایند (عقلانی، آزادی، برابری و تساهل)، در بقیه زمینه ها متفاوت از هم هستند؛ غایت دموکراسی گفت وگویی، ترغیب مردم به عمل مشارکت مستقیم، اما غایت مناظرات رضوی احیای سیاست نبوی، توحید و حقانیت امامت ائمهb است. در نتیجه، می توان از سیاست رضوی همانند دموکراسی گفت وگویی، در دنیای معاصر بهره برد با این تفاوت که باید به جای توجه به فضایل فردی و مادی در دموکراسی گفت وگویی به فضایل جمع گرای سعادت محور در سیاست رضوی روی آورد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان