ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۸٬۷۲۱ تا ۱۸٬۷۴۰ مورد از کل ۷۹٬۱۸۶ مورد.
۱۸۷۲۱.

تربیت اخلاقی علامه طباطبایی (ره) با تأکید بر مبانی، هدف، محتوا، روش و ارزشیابی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تربیت اخلاقی رویکرد دعوت محور علامه طباطبایی (ره) سعادت خودسنجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۲ تعداد دانلود : ۶۸۰
تربیت اخلاقی یکی از دغدغه های مربیان نظام های تربیتی و اخلاقی جوامع در دوران معاصر است. در کشور ما نیز این موضوع مطرح شده و از الگوهای متعدد و صاحب نظران غربی و اسلامی مختلف استفاده شده است. هدف این مقاله، تبیین تربیت اخلاقی از دیدگاه علامه (ره) به عنوان نماینده رئالیسم اسلامی، باتأکیدبر چهار عنصر: هدف، محتوا، روش و ارزشیابی است. در این پژوهش از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است. هدف غایی تربیت اخلاقی علامه (ره) دستیابی به سعادت دنیوی و اخروی عامل اخلاقی است. ازنظر علامه، در تربیت اخلاقی، محتوا موضوعیت دارد و برنامه ریزان باید در سازماندهی و انتخاب آن تأملات جدی داشته باشند. اولین گام در تربیت اخلاقی علامه (ره) شناخت فضایل و رذایل اخلاقی است. روش دعوت، اصلی ترین روش آموزشی تربیت اخلاقی علامه (ره) است. علاوه براین، در تربیت اخلاقی از روش هایی مثل، اجرای عبودیت، احیای فطرت و روش رفع و پیشگیری بهره برده است. روش اساسی ارزشیابی در تربیت اخلاقی علامه (ره) خودسنجی است. متربی با استفاده از چهار مهارت: مشارطه، مراقبه، محاسبه و معاقبه با روش خودسنجی به ارزشیابی اخلاقی خود می پردازد.
۱۸۷۲۲.

ضرورت نظم در تکالیف شرعی از منظرحکمت متعالیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نظم تکالیف نظام ربانی تکوین تشریع

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۳ تعداد دانلود : ۶۵۹
از آنجا که خداوند حق داشتن اختیار را به انسان عطا نموده است و اعطای هر حقی مستلزم انجام وظیفه یا وظایفی است ، خداوند انسان را ملزم به رعایت نظم و ترتیب در انجام تکالیف شرعی، عبادی و اجتماعی نموده است. حال پرسش این است که منشأ فلسفی این ضرورت و التزام چیست؟ ملاصدرا در فرایند پاسخ به این پرسش که در حوزه حکمت عملی است ، در مورد رابطه نظر و عمل نظریه ویژه ای ارائه نمود که بر اساس آن ثابت می شود که منشأ ضرورت الزامات عملی ریشه در حکمت نظری دارد و بر اساس نظام ربانی یا علم عنایی ، خداوند که یگانه ناظم هستی است ، هرگز بی واسطه و بی ضابطه عمل نمی کند و همانطور که تکوین الهی نظام مند است ، تشریع الهی نیز نظام مند بوده و داشتن نظم در انجام دستورات الهی و اعمال عبادی ضرورت دارد. لذا نظام تشریعی تابع نظام تکوینی است ، چنانکه نظام تکوینی نیز تابع نظام ربانی است.
۱۸۷۲۳.

صورت بندی سازوکار حداقلی نظریه آیت الله جوادی آملی برای تقسیم بندی علوم(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: نزاع علم و دین روش تجربی علم دینی آیت الله جوادی آملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۴۸۶
به منظور حل نزاع میان علم و دین، نظریه های گوناگونی مطرح شده است؛ برخی علوم را به نفع دین مصادره کرده اند و دستاورد علوم را یکسره مردود خوانده اند و دیگرانی با تأکید بر روش تجربی، دین را به کناری نهاده اند؛ درحالی که گروه سومی نیز از تعامل مسالمت آمیز میان علم و دین سخن گفته اند. در این میان، آیت الله جوادی آملی در زمینه علم دینی به دو صورت نظریه پردازی کرده اند: گاهی در مقام توصیف نفس الأمر و به لحاظ هستی شناختی، تمامی علوم را به شرط مطابقت با واقع، دینی می داند و گاه به لحاظ معرفت شناختی، علوم را به دینی و غیردینی تقسیم می کند. این مقاله، ملاک های این نظریه را در اسلامی سازی علوم بررسی می کند و با تأویل بردن آنها به ملاک موضوع نشان می دهد که این نظریه چه لوازمی برای علوم دارد و چگونه می تواند در ساماندهی علوم موفق عمل کند. به نظر می رسد با تنظیم استدلال هایی تحلیلی از متن مکتوب ایشان و مقایسه با نظریه های رقیب ، می توان نتیجه گرفت که نظریه یادشده با نگاه به واقعیت علوم جدید به مثابه نگاهی الهیاتی، آنها را تقسیم می کند یا دست کم ملاک های جدیدی برای تقسیم بندی علوم به دست می دهد؛ چنان که با این فرض می توان مبنایی حداقلی برای تقسیم علوم به اسلامی و غیراسلامی در نظر گرفت.
۱۸۷۲۴.

واکاوی دلایل استناد علی بن موسی الرضا (علیه السّلام) به حدیث سلسله الذهب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امام رضا (ع) حدیث سلسله الذهب حدیث حصن نیشابور تحلیل گفتمان انتقادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۷ تعداد دانلود : ۴۵۶
حدیث قدسی سلسله الذهب، حاوی گفتمان های توحید و امامت است که توأمان، گفتمان تفکر شیعی را تشکیل می دهند و با رویکردی سیاسی-اجتماعی همه ذیل گفتمان مقاومت، جای می گیرند. این حدیث، در سال 200 ه.ق توسط امام هشتم شیعیان اثنی عشری، امام علی بن موسی الرضا (علیه السّلام)؛ زمانی که از سوی مأمون خلیفه عباسی به مرو فراخوانده شده بود، در مسیر رفتن از مدینه به مرو، در نیشابور، در جمع عده ای از علما و اصحاب حدیث بیان شد. پژوهش حاضر، سعی دارد با بررسی حدیث مذکور با بهره گیری از الگوی روشی تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف، به واکاوی و بررسی چرایی انتخاب، اهمیت و بازتاب های حدیث سلسله الذهب در آن مقطع مهم، حسّاس و تاریخی بپردازد. بررسی صورت گرفته نشان داد که؛ امام رضا (علیه السّلام)، با نقل حدیث مذکور، به تأیید، تقویت و آشکارسازی گفتمان تفکر شیعی پرداخته و الگویی راهبردی برای شیعیان و همه مسلمین ارائه فرمود.
۱۸۷۲۵.

«بُتِ جان » یا «تَب جان ؟»: بازخوانیِ عِباَرتی از مَجموعَه رسائِلِ فارسیِ خواجه عَبدالله انصاری

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: بت جان تب جان رسائل فارسی خواجه عبدالله انصاری رسائل خواجه عبدالله انصاری محمد سرور مولائی حمی الروح رساله های فارسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۳ تعداد دانلود : ۵۱۱
در مجوعه رسائل فارسی خواجه عبدالله انصاری که توسط محمد سرور مولائی به زیور طبع آراسته شده است، رساله ای زیر شماره 10 و با سرنویس رساله بی نام به چاپ رسیده که سخنانی منسوب به خواجه است که احتمالا بعضی دوستداران وی به نام ایشان گرد آورده و مدون ساخته اند. در رساله مذکور عبارتی به چشم میخورد: «چون یار اهل است کار سهل است، صحبت با اهل بابت جانست، صحبت نااهل بُتِ جانست ». نویسنده در نوشتار حاضر این عبارت را مورد بازخوانی قرار داده و اینگونه اظهار می دارد که صحبت نااهل تب جانست، نه بتِ جان. وی با بیان معنای این عبارت و نیز ترجمه دقیق تعبیر عربی آن «حمّی الروح » و ذکر مصادیقی از به کارگیری این تعبیر در متون قدیم، نوشتار را به پایان می رساند.
۱۸۷۲۶.

کشف دلالت های اجتماعی سیاسی سوره نمل با روش تحلیل محتوای کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن نمل تحلیل محتوا اجتماعی سیاسی حق قدرت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۳ تعداد دانلود : ۶۱۶
تحلیل محتوای کیفی از جمله روش هایی است که قابلیت استنتاج مباحث جدید از قرآن را فراهم می کند. در این مقاله سوره نمل با روش تحلیل مضمون که یکی از شیوه های تحلیل محتوای کیفی است، بررسی و تبیین گردید. در این تحلیل آیاتی که از انسجام مفهومی و معنای خاصی برخوردار بودند، به وسیله نرم افزار MAXQDA در شبکه مضامین تجزیه و تحلیل گردید. هدف از این اقدام، دستیابی به دلالت های اجتماعی سیاسی سوره مبارکه نمل است. در نهایت با به دست آوردن چهل مضمون پایه از آیات مورد نظر، دوازده مضمون سازمان دهنده ساخته شد که عبارت اند از: سرکشی دشمن قدرتمند، نزاع دائمی حق و باطل، توطئه و تهدید دائمی دشمن، نیازمندی جبهه حق به قدرت، شناخت نقاط قوت و ضعف، بسیج تمام منابع قدرت، شایستگی رهبر، ضرورت مانور قدرت، یقین به عنایت خدا نسبت به جبهه حق، یقین به نابودی ظلم و باطل، علم و دانش به مثابه قدرت، توجه به آثار جانبی قدرت. در گام بعدی مضامین مذکور به سه مضمون فراگیر «ضرورت کسب قدرت برای گسترش حق»، «دانش استفاده از قدرت برای گسترش حق» و «شناخت شؤونات حق و قدرت» تبدیل گردید. در پایان این نتیجه محقق گردید که مضمون نهایی سوره نمل عبارت است از «ضرورت کسب قدرت علمی و اجتماعی برای گسترش حقایق دینی در جامعه بشری».
۱۸۷۲۷.

ساختار سازی اخلاقی در پیشگیری فرهنگی از اعتیاد به مواد مخدر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ساختار اخلاقی پیشگیری فرهنگ مواد مخدر اعتیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۱ تعداد دانلود : ۵۷۳
ساختار اخلاقی و مفهوم آن شامل معنای اصطلاحی و عرفی بوده و جایگاه اخلاق در این خصوص از اهمیت والایی برخوردار است. فرهنگ و مفهوم آن مبنی بر اینکه اساساً فرهنگ چیست و چه ویژگیهایی در جهت پیشرفت اخلاقیات جامعه دارد و ارتباط آن با اخلاق جزء مباحث اساسی اخلاق اجتماعی می باشد. پیشگیری و مفهوم آن و انواع پیشگیری و اهداف پیشگیری و نقش آن در فرهنگ سازی اخلاقیات در جهت جلوگیری از اعتیاد در جامعه از لایه های اساسی پژوهش حاضر است. همچنین علل گرایش به اعتیاد مورد کاوش قرار گرفته که عبارتند از : لذت جویی ، نارضایتی ، نابردباری،زیاده خواهی،ناسپاسی،.... و اینکه اساساً اعتیاد چیست و معتاد کیست؟ تبیین شده و راهکارهای لازم در خصوص این موارد ارائه گردیده است. در مورد الگوهای اخلاقی در پیشگیری فرهنگی از اعتیاد مبنی بر اینکه رویکرد اخلاق اسلامی بر مبنای خیرباوری است نه لذت جویی و یا رنج وبا قبول اینکه عملکرد هر انسان تابع نگرشی است که به جهان هستی و نظام حاکم بر آن دارد در نتیجه اصلاح رفتار و تغییر رویکرد لذت جویی به خیر باوری با زهد و تقوا و یاد مرگ و با جایگزین نمودن واکنشهای غیر کیفری به نام اخلاق بجای واکنشهای کیفری و مجازات در اثر ترویج فرهنگ اخلاق اسلامی که سبب کاهش هزینه های مادی و معنوی مصرف مواد مخدر و پیشگیری از اعتیاد خواهد بود از نتایج پژوهش حاضر می باشد.
۱۸۷۲۸.

درآمدی براصول تربیتی نقد با محوریت رساله حقوق امام سجاد (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رساله حقوق امام سجاد علیه السلام اصول تربیتی نقد ویژگیهای ناقد ویژگیهای نقد شونده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۳۷۷
هدف پژوهش حاضر، بررسی اصول تربیتی نقد در رساله حقوق امام سجاد علیه السلام است که با روش تحلیل مضمون انجام شده؛ بدین ترتیب که تمامی بندهای رساله مورد مطالعه قرار گرفته و از میان آن ها هشت بند که از نظر مفهومی به تبیین نگرش نقادانه بسیار نزدیک بودند، انتخاب شدند. این هشت بند عبارتند از: حق ادعاکننده علیه تو، حق کسی که تو بر ضد او ادعایی داری، حق مشورت گیرنده، حق مشورت دهنده، حق نصیحت خواه، حق ناصح، حق مسئول و حق کسی که به تو بدی کرده است. همچنین عباراتی از سایر بندها که واژه «نصح» در آن ها به کار رفته، مورد تحلیل مضمون قرار گرفته اند؛ عباراتی از بندهای حق زمامدار، حق شاگرد و متربی، حق برادر، حق همسایه و حق دوست. یافته های پژوهش نشان می دهد که مشارکت در ترویج فرهنگ نقد، توجه به تفاوت های فردی و حق گرایی، سه اصل مهم اصول تربیتی نقد به حساب می آیند که خود به زیر مقولات درخواست و دعوت به نقد توسط صاحب اثر، پذیرش درخواست نقد از سوی اهل فن، توجه به ویژگی های شخصیتی، روحی و سطح دانش نقد شونده، ایجاد بستر و زمینه روحی مناسب برای پذیرش نقد، شنیدن مؤثر و ارزیابی منصفانه تقسیم می شوند. همچنین حاکمیت رحمت و محبت در نقادی، توجه به مصالح اجتماعی و نهادینه شدن فرهنگ تربیتی نقد در جامعه در نگاه امام سجاد علیه السلام، از دیگر یافته های این پژوهش به شمار می رود.
۱۸۷۲۹.

شاخصه های شناخت روایات تقیه سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تقیه سیاست تقیه سیاسی روایات شاخصه ها اهل بیت علیهم السلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۰ تعداد دانلود : ۴۷۹
یکی از سیاست های کاربردی ائمه -علیهم السلام- در زمینه حفظ تشیع واسلام تقیه است. تقیه دربرخورد با دولت و خلیفه حاکم، تقیه سیاسی نامیده می شود و در بُعد گفتاری و از طرف اهلبیت علیهم السلام به روایات تقیه سیاسی تعبیر می شود. اگرچه دررابطه با تقیه، اهداف و انواع آن پژوهش هایی انجام گرفته اما در رابطه با تقیه سیاسی تعریف دقیق و ملاک های مشخص ارائه نشده است. شناخت ملاک های تقیه سیاسی در بازشناسی ظهور کلام اهلبیت و مراد واقعی آنان نقش به سزایی ایفا می کند. این مقاله در پی پاسخ به این سؤال است که آیا برای روایات تقیه سیاسی شاخصه هایی وجود دارد که به وسیله آن بتوان روایات تقیه سیاسی را از روایات دیگر تشخیص داد؟ نگارنده دراین پژوهش با بررسی های لغوی و روایی تعریف جامعی از تقیه سیاسی ارائه داده و با مراجعه به متون روایی و منابع تاریخی شاخصه هایی از قبیل تصریح به تقیه ای بودن روایت، شرایط زمانی صدور روایات، روایات مدح خلفا، مخالفت با عقاید مسلم شیعه، عنوان خاص در روایات و تخریب اصحاب معرفی کرده است. نتیجه بررسی حاضر این است که با شناخت تاریخی و شرایط سیاسی زندگی اهلبیت علیهم السلام می توان به ملاک های مشخصی برای تشخیص روایات تقیه ای سیاسی دست یافت و در جهت الگوگیری از ائمه به آن ها تمسک کرد. ملاک ها و مستندات پیش گفته در مقاله بطور تفصیلی مورد بررسی قرارگرفته است.
۱۸۷۳۰.

مقایسه رویکرد دل مشغولی و آموزه های اخلاقی قرآن؛ به کارگیری روش تأیید در تربیت اخلاقی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: تربیت اخلاقی رویکرد دل مشغولی رویکرد قرآنی روش تأیید

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۴ تعداد دانلود : ۳۴۴
یکی از روش های تربیت اخلاقی، تأیید است که در آن، مربی، شخصیت یا رفتار متربی را به بهترین شکل ممکن ارزیابی کرده، کارهای او را به بهترین انگیزه های واقعی ممکن نسبت می دهد. این پژوهش، با هدف بررسی و بیان دیدگاه قرآنی، درباره روش تأیید در تربیت اخلاقی، انجام گرفته است. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی و مقایسه ای است؛ بدین منظور، ابتدا روش های تربیت اخلاقی در رویکرد دل مشغولی، با مراجعه به کتاب ها و مقالات مرتبط، بیان شده است. سپس، روش های تربیت اخلاقی قرآن، با مراجعه به آیات قرآن و کتاب های مرتبط، استخراج شده، در سه محور اندیشه، احساس و رفتار ارائه گردیده است. در نهایت، با بررسی آموزه های اخلاقی دینی، دیدگاه قرآنی، درباره روش تأیید بیان شده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که قرآن کریم، روش تأیید را به چند شکلِ ایجاد حس فضیلت جویی، عزتمندی و شرافت در انسان، بیان کرامت ذاتی انسان و استفاده از روش های تغافل و توبه به کار گرفته است.
۱۸۷۳۱.

پرورش مهارتهای تفکر انتقادی در بسترمحیط های یادگیری چندرسانه ای مبتنی بررویکرد ساختن گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بسته آموزشی محیط های یادگیری چندرسانه ای رویکرد ساختن گرایی تفکر انتقادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۰ تعداد دانلود : ۶۵۰
امروزه استفاده صحیح و اثربخش محیط های یادگیری چند رسانه ای نیازمند طراحی ، تدوین و تلفیق منطقی مولفه های حوزه علوم تربیتی است. یکی از این مولفه های اصلی که در این نرم افزارها مورد کم توجهی قرار گرفته، مولفه تفکر انتقادی می باشد. هدف از انجام این پژوهش تولید و اعتبار بخشی بسته آموزشی درس تفکروپژوهش پایه ششم ابتدایی مبتنی بر رویکرد ساختن گرایی (مدل چند رسانه ای ون مورینبور) و تاثیر آن بر مهارت های تفکر انتقادی در دو حوزه تفسیری و استنباطی بود. این تحقیق در دو مرحله انجام پذیرفت ، در مرحله اول بسته آموزشی درس تفکر و پژوهش با تاکید بر مهارت های تفسیری و استنباطی بر اساس مدل چند رسانه ای ون مرینبور، طراحی و تهیه گردید. در مرحله دوم تاثیر کاربرد بسته آموزشی تهیه شده مبتنی بر مهارت های تفسیری و استنباطی به روش نیمه آزمایشی و براساس طرح پیش آزمون - پس آزمون مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که تدریس تفکر و پژوهش بر اساس بسته آموزشی تهیه شده بر مهارت تفسیری و استنباطی آزمایشی تاثیر معنی دار داشته است (05/0P<). با توجه به نتایج به دست آمده از پژوهش، کاربست بسته آموزشی درس تفکر و پژوهش با رویکرد ساختن گرایی، موجب افزایش مهارت های تفکر انتقادی در دو حوزه مهارت تفسیری و مهارت استنباطی فراگیران می گردد
۱۸۷۳۲.

تطوّر الهویّه الیهودیّه فی شعر «حاییم نحمان بیالیک» و«محمود درویش» دراسه مقارنه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: محمود درویش نحمان بیالیک الهویه الیهودیه الشعر العربی المعاصر الشعر الیهودی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۷ تعداد دانلود : ۲۷۸
تستند الهویّه الیهودیّه إلی التراث الدینی، والتاریخی، والثقافی الیهودی وما به من التعابیر والصور التی تدلّ علی اهتمام الشاعر لتسجیل الأحداث والموازین التوراتیّه. تعتمد هذه الدّراسه علی المنهج التطبیقی- التحلیلی ومهمتها الرّئیسه الکشف عن مفهوم الهویّه الیهودیّه ومقوّماتها فی شعر "حاییم نحمان بیالیک" و "محمود درویش" حیث خطا بیالیک (1934-1873) خطواتٍ کثیرهً فی تحوّل الشعر الیهودی حیث وظّف الأساطیر والمواریث القومیّه والدینیّه الیهودیّه فی خدمه الفلسفه الصهیونیّه وترکیز المفاهیم الانطوائیّه، والوطن، والدوله واللادینیّه. أمّا محمود درویش (2008-1941) فیعطی الهویّه الیهودیّه بعداً عربیّاً فی سبیل المقارنه بما فیها من قضیّه التشرّد، والاستعطاف، والاستدعاء، والصبر والاستعانه فالأنبیاء الیهود لم یکونوا عند الشاعر إلّا منجین وأبطالاً یخلّصونهم من العدوان الصهیونی. کشفت هذه الدراسه عن میزات الهویّه الیهودیّه فی شعر بیالیک ودرویش، حیث إنّ بیالیک لم یستعمل الهویّه الیهودیّه فی سبیل الأهداف التبشیریّه، والتعلیمیّه، والإبداع الشعری، بل صارت وسیله لتوطید مضامین "الشتات" و"التراث" والاضطهاد" علی سبیل المقارنه بین الماضی الیهودی وحوادثهم المؤلمه الرّاهنه کالجیتو(الحیّ المقصور) والتشرّد الیهودیّ، ولکن تختلف میزات الهویه الیهودیّه فی شعر درویش؛ لأنّه یوظّف "قصه هاجر"، و"إسماعیل"، و"أیوب" و"حبقوق" توظیفاً فنیّاً، للإشاره إلی الاحتلال الصهیونی فی أرض فلسطین ومفاهیم القتل والحرب وأیضاً الابتعاد بین الیهودیّه الدینیّه والصهیونیّه المتطرّفه القومیّه.
۱۸۷۳۳.

بررسی نگاه عرفانی به طبیعت در شعر سهراب سپهری

کلیدواژه‌ها: سهراب سپهری عرفان طبیعت نگاه عرفانی عارف

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۶ تعداد دانلود : ۴۲۰
سهراب سپهری، از جمله مهم ترین شاعران نوپردازی است که در روزگار ما، دنیای ذهن، اندیشه و شعر خویش را با تفکّری عرفانی آمیزش داده، و موجودیت هنر خود را از هر نظر بدان وابسته نموده است. او با زبانی نمادین و به شیوه ای متفاوت و مؤثّر، توانسته  است کشف و شهود خود را به مخاطبانش نشان دهد. اصلی ترین پشتوانه هنر و مایه تأثیر کلام سپهری، جذابیت و صمیمیتی ویژه است که در ارتباط با عناصر طبیعت دارد و با پشتوانه آن، اسرار و احوالی را ترسیم نموده که در نتیجه آن به نوعی عرفان رسیده است. این پژوهش در پی این مهم است که با روش تحلیلی، به بررسی نگاه عرفانی سهراب سپهری به طبیعت بپردازد. نتیجه این بررسی نشان می دهد در اشعار سهراب سپهری که طبیعت محور اصلی آن است، ترسیم شاعرانه ای از یک عرفان ساده و همه فهم صورت گرفته است که با روش هنری و به طریقی ناخودآگاهانه، نگاه خواننده را بر چشم اندازی عرفانی در طبیعت می گشاید که ساده ترین شکل ارتباط با خداوند را به نمایش می گذارد و حضور خدا را در هر لحظه و هر جزء طبیعت برای خواننده خود ملموس می سازد.
۱۸۷۳۴.

بررسی و تحلیل عنصر پیرنگ مبتنی بر عشق، اخلاق و معنویت در سه داستان کوتاه بزرگ علوی، جمال زاده و آل احمد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پیرنگ عشق اخلاق و معنویت داستان علوی جمال زاده آل احمد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۲۲۲
داستان کوتاه در سرآغاز ظهور خود در ایران همراه با سادگی بوده و رویکرد آن واقع گرایی است. نویسندگان مطرح این دوره بر اساس ویژگی های اشخاص عادی و کلیت حاکم بر جامعه و حکومت داستان می نویسند و انتقادات خود را مستقیم یا غیر مستقیم بیان می کنند. علوی، جمال زاده و آل احمد سه نویسنده ای هستند که داستان های کوتاه زیادی نوشته اند که هر یک در نوع خود گوشه ای از کمبودهای جامعه ایرانی را نشان می دهد. در این پژوهش با انتخاب داستان های ستاره دنباله دار، درد دل ملا قربانعلی و سه تار، به بررسی پیرنگ این داستان ها با توجه به عناصر معنویت، عشق و اخلاق پرداختیم و به این نتیجه رسیدیم که علوی نویسنده ای سیاسی نویس است و با معنویت از نوع مذهبی کاری ندارد و معنویت و عشق و اخلاق در داستان او بر اساس اعتقاداتی است که برای او و سایر مبارزان با حکومت پهلوی پذیرفته شده است. در داستان جمال زاده نیز هر سه عنصر روی نموده است. معنویت در این داستان از نوع مذهبی است و عشق مجازی و غیر اخلاقی نیز در آن پر رنگ است که مورد انتقاد نویسنده است. در داستان آل احمد نیز جلال با توصیف شخصیت اصلی و علایق وی، معنویت خرافی را که در شخصیت مقابل نشان می دهد نفی نموده است. عمل این شخصیت از نظر نویسنده غیراخلاقی است و در عوض عشق شخصیت اصلی به ساز قابل تقدیر است.
۱۸۷۳۵.

تحلیل الموقف الناقد للإمام علی (ع) مقابل ادعاءات الناکثین المعارضه (ترکیزًا على نهج البلاغه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حیاه الإمام علی (ع) الحکم العلوی النقد و الفهم الحدیث الناکثین معرکه الجمل منهج تحلیل المحتوى

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱ تعداد دانلود : ۲۱۳
من وجهه نظر أمیر المؤمنین (ع) من المهم جدًّا أن یکون لدیک مواقف انتقادیه وحکمًا عادلًا ضد ادعاءات المعارضه. نظرًا لأن المعارضه الداخلیه غالبًا ما تسعى إلى الإعراب عن عدم رضاءها من الحکومه الإسلامیه. وتسعى إلى إثاره الاضطرابات و الفوضی فی المجتمع وإزعاج الجمهور. لذلک، فإن إعاده قراءه موقف الإمام الناقد تجاههم مفید للنمذجه والتنویر فی المجتمع الإسلامی. لذلک، فإن الدراسه الحالیه بأسلوبها المبتکر تدرس مجموع کلمات الإمام ضد الناکثین بطریقه علمیه ومنهجیه من "تحلیل المحتوى". فباستخدام هذا النهج المتعدد فی التخصصات والنصیه یمکن اعتبار الأبعاد الرئیسیه لموقف الإمام علی (ع) الناقد مقابل ادعاءات الناکثین على النحو التالی: "النقد والمراجعه المنطقیه لمطالبهم قبل المغادره"، الذی تتطلب الاستماع وتقییم مطالبات الناکثین بشکل حاسم کطلباتهم فی حصه من الخزانه والسعی إلى الحکم والسماح بمغادره المدینه؛ "المراجعه والتحلیل الناقد لمطالباتهم بعد المغادره" کما أن الإمام قام بتحلیل الادعاءات الکاذبه الزائفه لناکثین حول وجوب ولاء عثمان و أخذ ثار عثمان بشکل معقول وبعزم وتفکیر ثاقب وإثبات معارضتهم للدوله الإسلامیه وذلک لشرح فلسفه الجهاد مع الناکثین و العثور علی الأسباب الجذریه لمعارضتهم. حیث الإمام و من إجل تنویر المنطق فی المجتمع الإسلامی، یعتبر الجهل والبطل وعدم الأخذ بالنصائح والاستیاء والغیره والإسراف والتبذیر من أهم العوامل والدوافع لتصرفات الناکثین العدائیه.
۱۸۷۳۶.

بازخوانی آموزه انحصار امامان در دوازده نفر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: امامان دوازده گانه انحصار ائمه در12نفر استمرار امامت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۴ تعداد دانلود : ۳۵۵
اعتقاد به امامان دوازدهگانه و انحصار تعداد ائمه در 12نفر یکی از مسلمات مذهب تشیع است که هم در روایات متعددی از ان سخن گفته شده است و هم اندیشمندان بزرگ شیعه به ان تصریح کردهاند. این مسئله علی رغم وضوحش از سوی پارهای از جریانهای انحرافی معاصر مورد تردید واقع شده و بازخوانی مجدد ان را ضرورت بخشیده است در نوشتار پیش رو هشت دسته روایت مورد واکاوی قرار گرفته است که بر انحصار ائمه در 12نفر دلالت دارند این مجموعه روایات افزون بر اینکه بر انحصار یاد شده دلالت دارند بر این نکته نیز دلالت دارند که از زمان رحلت پیامبر گرامی اسلام6 تا روز قیامت پیوسته حداقل یکی از این 12 امام بر روی کره خاکی حضور دارد.
۱۸۷۳۷.

تأثیر علم القرائات بر خوانش و فهم متون فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ادبیات فارسی شعر اختلاف قرائت روایت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۶۲
اثر علم القرائات بر متون کهن بسیار مبرهن است و برای فهم درست متون و اشعار فارسی باید آشنایی کافی با قرآن داشت. ناآشنایی برخی پژوهش گران با علوم قرائات سبب شده تا گمان کنند قرائت و روایتی که در روزگار ما شایع است در روزگار پیشین، یعنی قرون طلایی علمی و ادبی اسلامی نیز رواج داشته است و همین کج فهمی عاملی است که به اصل متن آسیب جدی وارد می کند. جهل به علم القرائات سبب شده تا تقریباً بدون استثنا تمام منتقدان و پژوهندگان ادبی در فهم آیات قرآن که به نوعی با وزن شعر یا نوعی اختلاف قرائت در ارتباط است دچار کج فهمی متن شوند و به کلی یا از اصل مطمح نظر شاعر و نویسنده دور بیفتند و یا به نکته اصلی شعر پی نبرند و یا اشکال وزن شعر را به اجبار و ضرورت وزنی منتسب کنند حال آنکه در بسیاری موارد، عدول شاعر از روایت حفص از عاصم کوفی است که امر را بر نویسندگان مشتبه ساخته است.
۱۸۷۳۸.

مفهوم، جایگاه و بازتاب انتظار و اهداف بازگشت مسیح (ع) در میان مسیحیان کاتولیک(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مسیحیت کاتولیک اخلاقِ انتظار منجی مسیحی تشبه و اقتدا به مسیح کتاب مقدس عهد جدید

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۸ تعداد دانلود : ۲۲۷
انتظار منجی، مفهومی مشترک در آموزههای ادیانی خصوصاً ادیان الاهی است که ضمن برخورداری از اصالت در کتاب مقدس آنان در میان پیروانشان نیز بازتاب اعتقادی و عملی دامنهداری داشته و دارد. در سنّت مسیحی به عنوان یکی از ادیان ابراهیمی نیز انتظارِ بازگشت دوباره منجی موعود، مفهومی کتاب مقدسی و انجیلی و زیربنای یک الاهیات فرجامشناسانه است که عیسی مسیح7 محور آن است و بازتاب آن در جایجای الاهیات و اخلاق مسیحی کاملاً مشهود است؛ اینکه یک مسیحیِ منتظر باید به عیسی7 اقتدا کند و خود را شبیه او سازد تا بعد از داوری نهایی در ملکوت الاهی همنشین او باشد، شاهبیت و غایت زیست اخلاقی و منتظرانه مؤمنان مسیحی است. این مقاله درصدد است با مراجعه به متون کلاسیک و معتبر در سنّت مسیحیت کاتولیک به عنوان اصلیترین شاخه مسیحیت، بازتابها و غایت این اعتقاد را در اعتقادات و حیات ایمانی کاتولیکها بکاود و از این رهگذر ضمن مراجعه مستقیم به منابع معتبر نزد آنان، ادبیاتی علمی جهت به کارگیری در مباحث تطبیقی و بینالأدیانی تأسیس و نیز مسیری بدون ابهام برای گفتوگوی کاربردی میان پیروان ادیان پیریزی نماید.
۱۸۷۳۹.

بررسی تطبیقی دلایل حجیت خبر واحد در تفسیراز دیدگاه آیت الله فاضل لنکرانی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم حجیت خبر واحد تفسیر روایات تفسیری آیت الله فاضل(ره)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷ تعداد دانلود : ۲۵۹
پیرامون حجیت خبر واحد درتفسیر قرآن دودیدگاه وجود دارد: دسته اول کسانی که حجیت خبرواحد را مختص به آیات فقهی دارای اثرشرعی میدانند ودسته دوم کسانی که قائل به حجیت خبرواحد درآیات غیر فقهی ازجمله تفسیر نیز می باشند.ازآنجاکه روایات در تفسیر و تببین کلام الهی از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و بخش قابل توجهی از این روایات از نوع اخبار آحاد می باشد، بررسی دیدگاه های هر کدام از صاحبان این دو قول ضروری می نماید؛بر این اساس در این مقاله دیدگاه آیت الله فاضل لنکرانی(ره)به عنوان یکی از موافقان حجیت خبر واحد در تفسیر بیان شده و ادله ایشان مبنی بر حجیت روایات تفسیری مورد ارزیابی قرار می گیرد.ایشان دراثر ارزشمند مدخل التفسیر که از آن به عنوان اصول التفسیر تعبیر شده است،برای اثبات مدعای خویش دو دلیل ذکر مینمایند؛ دلیل اول عمومیت سیره عقلا و دلیل دوم اطلاق ادله شرعی تعبدی می باشد.در نتیجه هر کدام از این ادله در اثبات حجیت خبرواحد مورد پذیرش قرار گیرد،به دلیل اطلاقشان،حجیت خبر واحد هم مطلقا باید پذیرفته شود.بنابراین خبر واحد درتفسیر هم حجت می باشد.در نتیجه اعتبار بخشی به روایات آحاد،گنجینه عظیم معارف اهل بیت(ع)در تفسیرآیات الهی به کار گرفته شده و بهره مندی از کلام الهی را دو چندان می نماید.
۱۸۷۴۰.

بررسی نقش و انواع سیاق در کتاب «متشابه القرآن ومختلفه» از ابن شهرآشوب مازندرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن ابن شهرآشوب تفسیر سیاق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱ تعداد دانلود : ۱۵۷
سیاق در تفسیر قرآن کریم نقش بسیار مهمی دارد. با توجه به پیوستگی آیات در معنا، توجه به این نقش بسیار ضروری می نماید.سیاق می تواند تمامی فعالیت های تفسیری و فعلیت بخشی به مضمون نص را تحت پوشش قرار دهد. در همین زمینه در تحلیل موارد گوناگونی که از کتاب «متشابه القرآن و مختلفه» به وجود آمد می توان به این نکته توجه کرد که در این تفسیر به تحلیل رابطه آیات به صورت گسترده توجه کرده است. این پژوهش به نقش های سیاق و انواع آن، با توجه به کتاب «متشابه القرآن ومختلفه» ابن شهرآشوب می پردازد که این روش توانایی بیش تری در رابطه با سیاق دارد از جمله نقش ها: تبیین مجمل، تخصیص عام، تقیید مطلق، تعیین محتمل، کشف ارتباط معنایی، تعیین معنا، کشف دلالت های پنهان، تعیین نحوه قرائت، تعیین مصادیق، نقش سیاق در شرح لغت، ذکر شأن نزول، بیان احادیث تفسیری، بیان معانی حروف، بیان محذوفات به وسیله سیاق و همچنین انواع سیاق از جمله سیاق آیات، کلمات و جمله ها در «متشابه القرآن ومختلفه» می باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان