فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹٬۶۰۱ تا ۹٬۶۲۰ مورد از کل ۳۶٬۳۸۵ مورد.
منبع:
علوم اجتماعی شوشتر سال سیزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۴)
205 - 222
حوزههای تخصصی:
این مقاله به بررسی چابکی فرهنگی مدیران دانشگاههای آزاد اسلامی استان گیلان در حوزه های فردی ، مدیریت تنوع فرهنگی و مدیریت اجرایی از منظر مدیران دانشگاه و اعضای هیات علمی پرداخته است. روش: پژوهش از نظر هدف کاربردی و رویکرد کمی است. جامعه آماری کلیه مدیران و اعضای هیات علمی دانشگاههای آزاد استان گیلان بودکه 267 نفر آنها که به روش نمونه گیری طبقه ای و تصادفی انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمونهای آمار استنباطی استفاده شد. یافته ها: 1. بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب چابکی فرهنگی مدیران دانشگاه تفاوت معناداری وجود دارد 2. بین ابعاد سه گانه چابکی فرهنگی مدیران دانشگاه ، بعدشایستگیهای مدیریت اجرایی مدیران دانشگاه از وضعیت مطلوب تری برخوردار است. نتیجه گیری: تدوین سیاست ها و برنامه های مناسب جهت آموزش چابکی فرهنگی مدیران دانشگاه می تواند به پر کردن این شکاف کمک نماید.
بررسی فعالیت اجتماعی و فرهنگی روشنفکران در شبکه های اجتماعی مجازی و تأثیر آن بر فرهنگ سیاسی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۵۵
173 - 206
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر از نظر اهداف، کاربردی، از نظر ماهیت و نوع مطالعه در زمره پژوهش های کیفی و در زمره مطالعات تفسیری است که با بهره گیری از راهبرد پژوهش پدیدارشناسی «ون منن» در صدد تبیین و تفسیر جوهره تجربه از پدیده فعالیت های اجتماعی و فرهنگی روشنفکران در شبکه های اجتماعی مجازی و شناخت عمیق این پدیده بر فرهنگ سیاسی دانشجویان است. میدان مطالعه تحقیق شامل دانشجویان واحد علوم و تحقیقات تهران است. داده های این پژوهش از طریق نمونه گیری هدفمند و با مصاحبه عمیق با 21 نفر گردآوری و با استفاده از روش تحلیل پدیدارشناسانه ون منن تحلیل شده است. پس از تجزیه و تحلیل دادهها مضمونهای اصلی و چندین مضمون فرعی بدست آمد که در مجموع نتایج نشان داد که نقش روشنفکران به مثابه افراد آگاه وجدان بیدار جامعه، چه در نهادهای مدنی و سازمان های اجتماعی غیرسیاسی و چه در حالت متعلق بودن به احزاب و تشکل های سیاسی، بصورت عمومی به مثابه افراد متعلق به یک قشر اجتماعی به شکلی از اشکال تا حدودی بر فرهنگ سیاسی جامعه اثرگذار بوده و در پویایی و بیداری شعور اجتماعی و سیاسی دانشجویان نهایتاً در شکل گیری تفکر و احساسی ملی تأثیرگذار است.
تبیین مفهوم خلاصه همگان فهم و استخراج شاخص های نگارش آن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۵۷
111 - 139
حوزههای تخصصی:
ترویج علم به دنبال راه هایی است تا عامه مردم نیز بتوانند از یافته های علمی بهره مند شوند. نگارش خلاصه همگان فهم از نمونه این راه هاست که باید به زبانی ساده، بدون واژگان تخصصی، و با تشریح اصطلاح های فنی نوشته شود. در این مقاله مفهوم خلاصه همگان فهم، شباهت ها و تفاوت های آن با مفاهیم همانند، زمینه های موضوعی و اشکال بکارگیری آن در نوشته های علمی، و شاخص های تدوین آن تبیین شده اند. با روش «تحلیل اسنادی»، اسناد در پیوند با خلاصه همگان فهم جست وجو، بازیابی، مطالعه، و از منظر تخصصی تجزیه و تحلیل شده اند. جامعه این پژوهش دربردارنده سازمان ها و نوشته هایی است که به تعریف و توضیح ساختار خلاصه همگان فهم پرداخته اند. بر مبنای تعاریف ارائه شده در 34 منبع، 17 شاخص کلیدی که در تدوین خلاصه همگان فهم نقش داشتند استخراج شدند و در سه بُعدِ «شکلی و صوری»، «محتوایی» و «ارزیابی» دسته بندی شدند. مقالات علمی پژوهشی، طرح های پژوهشی پایان یافته، پیشنهادیه های پژوهشی، پایان نامه ها و رساله های دانشگاهی ازجمله کلیدی ترین منابعی بودند که به منظور تهیه و انتشار خلاصه های همگان فهم معرفی شده اند. موضوعاتی نظیر پزشکی، سلامت، و مراقبت های بهداشتی در اولویت بکارگیری در تهیه و تولید خلاصه های همگان فهم قرار گرفته است. اگر چه این تکنیک را نمی توان به این چند حوزه محدود کرد.
شهر؛ مکان مطلوب تمدن سازی در پروژه پیشرفت اسلامی ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پیشرفت اگر چه ابعاد نظری گستردهای دارد، اما آنچه پیشرفت را الگووار میسازد، تجسم عینی پیشرفت در امور و دست آفریدها و سازههای انسانی است. اگر تمدن مفهومی انتزاعی است، اما شاخصهای آن عینی است. شهرها، ماهیت، شاکله و امور و ساختارهایی که بر زیست فردی و اجتماعی آن حاکم است، از نشانههای اساسی و همچنین مکان ظهور و شکوفایی تمدن است. پیشرفت تمدنی در شهرها قابل مشاهده و سنجش است. تجربه تاریخ گذشته نشان داده که ایدههای پیشرفت نوعا بر محور شهرها و مختصات و ویژگیهای آنها صورتبندی شده است. مکتب اسلام و آموزههای آن شهر را مکان مطلوب تحقق حیات طیبه انسانی معرفی میکند، کارکردها و نقش شهرها در عینیت بخشیدن به ایدههای مرتبط با وضع مطلوب حیات فردی و اجتماعی انسان در تجربه زیست مدنی انسان قابل مشاهده است. از این رو در طراحی و اجرای پروژه پیشرفت اسلامی ایرانی و همچنین در طراحی و اجرای برنامههای جامع شهر سازی به این دو وجه لازم است توجه شود. اولا شهر مکان مطلوب ظهور و شکوفایی ایدههای تمدنی است و اینکه این پدیده برای خود ماهیت، مختصات، پویاییها و معضلاتی دارد. بی توجهی به این وجوه در فرایند پروژههای مرتبط با هر دو موضوع کاستیهای جبران ناپذیر ایجاد میکند. این مقاله تلاشی برای برجسته سازی جایگاه شهر در پروژه پیشرفت ایرانی اسلامی است.
سنت ها و باورهای پیرامون آب در میان اقوام استان گلستان
منبع:
فرهنگ مردم ایران زمستان ۱۳۹۸ شماره ۵۹
109-121
حوزههای تخصصی:
علّت یابی های ساده ساز در مواجهات انتقادی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
یکی از رایج ترین فعالیت های ذهنی افراد جست وجوی علل حوادث روزمره است. این فعالیت ممکن است متأثر از برخی رانه های غریزی و روانی و نیز برخی آموزه های اجتماعی به سمت ساده سازی اریب پیدا کند. ساده سازی در علّت کاوی و علّت یابی و تبیین های علّی سهل انگار و اغراق گر در مسائل مختلفی از قبیل بهداشتی، محیط زیستی، اخلاقی، حوادث و غیره، و به تَبَعِ آن ساده سازی در مقصریابی می تواند تاحدودی ناشی از گرایش غریزی به غلبه بر تعارضِ ذهنی (ناسازگاری شناختی) و فرار از رنج ناشی از منسوب کردن حوادث به اتفاق یا به کوتاهیِ خود باشد، و نیز ناشی از پذیرش کلیشه های تعلیلی رایج در جامعه. از منظر پیامد، علّت یابیِ ساده ساز، که لااقل دچار مغالطه جزء و کل است، ممکن است فرد را به رویارویی فکری- احساسی یا عملی با کسانی تحریض کند که علّت یا علّت اصلی (مقصر منفرد یا اصلی) مصائب آنها نبوده اند و از این رهگذر، تصورات و انتظاراتی برای فرد و جامعه ایجاد شود که به رادیکالیسم و بی اعتمادی و درنهایت رنج بیشتر و کارآمدی کمتر منجر شود. این مقاله در پی بررسی برخی شکل های این ساده سازی در مواجهات رایج انتقادی و تحلیلی در ایران امروز است و در پی تقویت ایدهٔ وجود ناسازگاری شناختی و میل به غلبه بر تعارض ذهنی در انگیزه ها، و خطر گسترش انتقاد غیرسازنده و تندروی و بی اعتمادی در عوارض است. محدوده جست وجوی داده ها برشی تصادفی از سایت های خبری-تحلیلی فارسی زبان و عامه پسند در فضای مجازی است که به نظر می رسد بازتابی از نوعی گرایش رایج فرهنگی جامعه را در مورد این موضوع خاص فراهم می کنند.
تأثیر وابستگی به فضای سایبر بر انزوای اجتماعی دانش آموزان دبیرستانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مسائل اجتماعی ایران سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲
299-322
حوزههای تخصصی:
یکی از نارسایی های اجتماعی رایج در نوجوانان انزوای اجتماعی است. دلایل انزوای اجتماعی در نوجوانان هنوز کاملاً مشخص نیست. از متغیرهایی که در سال های اخیر توجه محققان را در سبب شناسی انزوای اجتماعی به خود جلب کرده است وابستگی به تکنولوژی های ارتباطی جدید به ویژه اینترنت است. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط میان وابستگی به فضای سایبر و انزوای اجتماعی در نوجوانان انجام شده که در قالب طرحی پیمایشی و به صورت مقطعی اجرا شده است . جامعه آماری این تحقیق کلیه دانش آموزان دبیرستانی شهر یزد بوده اند و 535 نفر از نوجوانان (218 پسر و 317 دختر) با استفاده از نمونه گیری طبقه ای متناسب انتخاب شده اند. ابزارهای سنجش تحقیق عبارت بودند از: آزمون اعتیاد به اینترنت و نسخه سوم مقیاس تنهایی دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس . نتایج نشان داد شیوع وابستگی به فضای سایبر 7/21 درصد است. تفاوت معناداری بین کاربران عادی و کاربران وابسته به فضای سایبر از نظر انزوای اجتماعی کلی، مؤلفه های انزوا، پیوستگی نسبی و پیوستگی جمعی وجود دارد. تحلیل رگرسیون چندگانه سلسله مراتبی نشان داده وابستگی به فضای سایبر 2/12 درصد از واریانس انزوای اجتماعی را تبیین کرده است. نتایج بر این دلالت دارند وابستگی به فضای سایبر از عوامل خطر عمده برای انزوای اجتماعی در میان دانش آموزان دبیرستانی است و خطر انزوای اجتماعی در نوجوانان را افزایش می دهد. با توجه به این نتیجه لازم است مداخله های رفتاری و شناختی پیشگیرانه تغییر الگوهای استفاده از اینترنت برای پیشگیری از انزوای اجتماعی در نوجوانان انجام شود .
Design and validation of art teaching pattern in elementary school of Iran(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
Purpose: The purpose of this research is to design and validate the model of teaching appropriate art for primary school students in Iran. Methodology: The present research is applied in terms of practical purpose, descriptive correlation in terms of data collection and content analysis in terms of qualitative research method and using textbooks and articles of journals and conferences, in order to extract dimensions, components and indicators of learning environment. There has been a change in learning. Then, the experts of educational sciences and psychology, using the Delphi method, after discovering, rejecting or confirming the discovered components, and after calculating the validity and reliability of the researcher-made questionnaire made from the dimensions, components and indicators obtained, provide a qualitative model of art education model. Was. Findings: The results of the present study were based on a model of 61 themes as basic themes and 24 organized themes and 7 comprehensive themes were extracted. Based on the results of this model, 7 indicators of art teaching model include teaching method index including group and individual dimensions, student index which includes dimensions of knowledge, attitude, skill, intelligence and thinking, teacher index which includes dimensions of teaching method, scientific development and promotion. , An index of opportunities that includes the dimensions of culture, heritage, art and art in society, an index of weaknesses that includes the dimensions of parents, education, time, equipment and books and an index of strengths that includes upstream documents and the status of art and finally an index of principles that includes The principle of moderation, the principle of creation, the combination of art with the goals and the principle of freedom. Conclosion: Through the teaching of art, children's skills, creativity, talent, intelligence and imagination can be explored and hidden points in the child's mind can be discovered.
Providing a model for educating professional citizens through knowledge-oriented era of Iran's education system(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
Introduction: This study aimed to provide a model in order to educate professional citizens through knowledge-oriented era of Iran's education system. Methodology: The statistical population of the research consisted of all female and male principals and deputies of governmental elementary schools within cities of Tehran province (N = 11382). The sample size estimated to be 362 people based on the Cochran formula. The data collection tool was a researcher-made questionnaire based on a 5-point scale. Findings: Data analysis was performed by Cronbach's alpha test, Average Extracted Variance (AVE), Square root of AVE, Kolmogorov-Smirnov, Exploratory Factor Analysis, Confirmatory Factor Analysis and Friedman ranking test. Reviewing the research literature for understanding the complexity and extent of theoretical and practical domain of the research in training professional citizenship, and also reviewing the models, theories, and the study components, a global model of educating professional citizens was developed including the components of philosophy, goals, Perceptual framework, procedure of implementation, and system of evaluation and engineering. A survey was conducted through 30 experts of this field in order to determine the degree of quality of the proposed model for presenting the final model through an evaluation questionnaire including the philosophy and objectives of the model, the theoretical foundations, dimensions, components, indices, and mechanisms for educating a professional citizen in the knowledge-oriented era of Iran’s education system. In addition, this questionnaire was confirmed with a scale of 4.64 out of 5. Conclusion: Using this model, the country's education and training system can provide knowledgeable, committed, skilled, and professional citizens for society, knowledge economy and knowledge management in response to the third millennium generation.
The Effectiveness of Life Skills Training on individual-social adjustment and Psychological capital in high school students(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
Aim: The purpose of this study was to investigate the effectiveness of life skills training on personal-social adjustment and psychological capital of high school students in Tehran during 1397. Methodology: The method used in this study was applied in terms of purpose and in terms of data collection, a quasi-experimental design with pretest-posttest design with control group and random sampling. The statistical population consisted of all female secondary school students in 1397. Using random sampling, 30 students in both experimental and control groups (15 subjects) and control (15 subjects) were considered as the sample size. The experimental group received 8 life skills training sessions, and the control group did not receive any treatment. In order to collect information, two questionnaires, personal-social adjustment (California, 1953) and McGee's Psychological Capital questionnaires (2011) were used. In order to determine the reliability of the questionnaire, Cronbach's alpha coefficient was used and the coefficient for each questionnaire was higher than 0.7. Content validity was also used to assess the validity of the questionnaire, which was approved by the relevant experts. Data analysis was performed using SPSS software in two sections: descriptive and inferential (covariance analysis). Findings: Findings showed that life skills training increased personal and social compatibility of students. Based on the results of the findings, life skills training increased the psychological capital and its components in students(P> .0 / 01). Conclusion: Therefore, it seems that life skills training can enhance students' adaptation and provide effective techniques for increasing psychological capital.
Modeling the Impact of Social Intelligence on Teachers' Quality of Life by Explaining the Role of Risk Management(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
Purpose: The purpose of the present study was to present a model of the effect of social intelligence on teachers' quality of life by explaining the role of risk management. The research method was mixed and implemented with two types of qualitative and quantitative approaches. Methodology: The present study was a mixed (qualitative-quantitative) analysis. The statistical population of the present study included all teachers of North Khorasan province in the academic year of 2018-19. Based on this, 10 of them were selected with the criteria of over 15 years’ experience in educational management and doctorate level and were selected as the sample of the study. The statistical population was 13,800 in the North Khorasan Province Education Department. The statistical sample of the study was 400 people using quantitative Morgan table. In the qualitative part of the study, interview questions were formulated and 10 in-depth expert interviews were conducted with educational experts in the field of educational management. Then, using qualitative theme analysis, the main concepts of index extraction and coding were performed. In the quantitative part of the research, the effect of social intelligence on teacher quality of life was explained by explaining the role of risk management by using interpretive structural modeling method. Findings: The findings of the present study showed that "social intelligence" had an impact on "quality of life" and also social health mediated the relationship between social intelligence and quality of life. Conclusion: Teachers with high social intelligence establish very good social relationships with influential and important people, and this is precisely why their risk-taking on different subject’s increases.
تحلیل معناشناختی بعث و حشر از نگاه ملاصدرا
منبع:
فرهنگ پژوهش بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۷ ویژه فلسفه و کلام
31 - 52
حوزههای تخصصی:
مساله بعث و حشر از دیرباز در میان متکلمان و فلاسفه مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. از آنجایی که نمی توان به طور قطع و یقین این مساله را از منظر عقلی بررسی کرد، با توجه به آیات و روایات در دسترس و تفسیر آنان، می توان مساله بعث و حشر را توضیح داد. در میان فلاسفه، ملاصدرا با توجه به اصولی که خود آنان را ابداع کرده است، نگاهی متفاوت به مساله حشر دارد. اصولی مانند حرکت جوهری و اصالت وجود و تشکیک وجود که با توجه به این اصول، مبحث تناسخ ملکوتی را مطرح می کند تا با توجه به آن بتواند مساله حشر انسان ها را به صورت دقیق بیان کند. از نظر او انتقال نفس از بدن دنیوی به بدن اخروی در حقیقت تحول جوهری نفس در مرتبه مثالی خودش است نه جدایی از بدن دنیوی و پیوستن به بدن اخروی. وی با توجه به این اصول اینگونه نتیجه گیری می کند که بدنی که در قیامت انسان با آن محشور می شود، از منشآت خود نفس است و مانند تناسخ ملکی نیست که نفس از بدنی به بدن دیگر منتقل شود و یا قالبی از پیش تعیین شده باشد که نفس به آن منتقل شود. و همچنین به بیان نقش اعمال و ملکات در شکل گیری بدن برزخی می پردازد که چگونه هر انسانی با توجه به اعمالی که انجام می دهد، بدن برزخی خود را می سازد. مبحث دیگری که پس از بعث و حشر رخ می دهد، مساله نفخ صور است که در اینجا هم میان فلاسفه اختلافاتی وجود دارد که برای نمونه به اختلاف نظر میان ملاصدرا و امام فخر رازی پرداخته شده است. و پس از بیان این دو قسمت، ارض محشر بررسی می شود؛ زمینی که انسان ها بر آن محشور می شوند، کجاست و دارای چه ویژگی هایی می باشد و تفاوت آن با زمین دنیایی چیست؟ روش تحقیق در این مقاله به صورت کتابخانه ای می باشد.
نقش گردشگری آیینی در نگهداشت فرهنگ عزاداری حسینی؛ مطالعه موردی شهرک ماسوله(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تحقیقات فرهنگی ایران سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۴۶)
103 - 133
حوزههای تخصصی:
آیین ها و مراسم سوگواری مذهبی، از مهم ترین منابع رسیدن به هویت، ریشه های فکری، و سبک زندگی افرادی است که به طور جمعی در منطقه مشخصی برای اجرا و حفظ آن می کوشند. آیین عزاداری حسینی در شهرک ماسوله، اجرای آیینی سنتی است که پس از ورود اسلام به این منطقه، لباس نمادین خود را به قامت سوگواری های مسلمانان نشانده و شیوه آیینی سنتی را برای ابراز همدردی با امام حسین(علیه السلام) و یارانش به روز کرده است. این پدیده فرهنگی که به عنوان میراث معنوی ثبت شده است، برای حفظ و صیانت و از بین نرفتن جلوه های عملی آن، نیاز به دیده شدن دارد. گردشگری آیینی با ویژگی نمایشی خود، تکرار و بازنمایش جریان رویداد و کنش و واکنش آیینی را در مقابل چشمان گردش گ ران روایت کرده و به عنوان رس انه ای قدرتمند در نگهداشت ویژگی های ناب و منحصربه ف رد مناطق عم ل می کند. پژوهش حاضر، از نوع توصیفی و پیمایشی است که با ابزار مصاحبه و پرسش نامه و به روش نمونه گیری دردسترس و گلوله برفی در بین 340 نفر از گردشگران داخلی و خارجی حاضر در آیین های عزاداری حسینی شهرک ماسوله در سال 1396 انجام شده است. نتایج بررسی و تجزیه وتحلیل خروجی از نظرات گردشگران با استفاده از نرم افزار های SPSS و Excel، بیانگر نقش بسزای گردشگری آیینی در حفظ و صیانت از آیین های سنتی و لزوم تجهیز زیرساخت های گردشگری منطقه است. در راستای هدایت هدفمند گردشگران و بهره گیری از رویداد گردشگری آیینی، برگزاری تور های تخصصی و برنامه ریزی شده یکی از پیشنهاد های اصلی این پژوهش است.
تأثیر سالخوردگی جمعیت بر نابرابری توزیع درآمد در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات جمعیتی دوره ۵ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۹)
103 - 125
حوزههای تخصصی:
افزایش رقم شاخص امید زندگی، مدیون پیشرفت های علمی در حوزه بهداشت و سلامت بوده است که همگام با توسعه اقتصادی، از کشورهای توسعه یافته، آغاز و به سرعت به کشورهای درحال توسعه سرایت کرد. ازجمله نتایج این پیشرفت ها، افزایش تعداد جمعیت و تغییر ساختار سنی جمعیت کشورها به سمت سالخوردگی است. پدیده سالخوردگی جمعیت، تأثیرات زیادی بر متغیرهای کلان اقتصادی، ازجمله توزیع درآمد خواهد داشت. این مطالعه، به بررسی تأثیر ساختار سنی جمعیت ایران بر توزیع درآمد، طی سال های 1368-1364 می پردازد. نتایج حاصل از تجزیه ضریب جینی هزینه خانوار بر حسب گروه های سنی سرپرست خانوار نشان می دهد، همراه با افزایش سن سرپرست خانوار، نابرابری درآمد بین گروهای سنی و نیز در گروه سالمند (خانوارهای بالای 65 سال) افزایش می یابد. با توجه به اینکه نابرابری توزیع درآمدها، دومین عامل فقر در ایران است، گسترش جمعیت سالمند در دهه های آینده، احتمال پیوستن سالمندان به گروه فقیر را افزایش می دهد. به این ترتیب، حتی اگر دیگر نیروهای تشدیدکننده نابرابری و فقر، مثل تورم، رکود اقتصادی و... متوقف شوند، پدیده رو به رشد جمعیت سالمند، نیروی بالقوه ای برای رشد نابرابری و فقر در کشور است. بنابراین، از منظر رشد، برای اقتصادی که دچار یک الگوی نامتعادل در توزیع درآمدها است و گذار جمعیتی سریعی را تجربه می کند، پدیده سالخوردگی جمعیت می تواند چالش مهمی در سیاست گذاری رشد باشد.
پیگیری انواع نسبی گرایی در اندیشه حسین کچویان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
راهبرد فرهنگ سال دوازدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۴۵
61 - 95
حوزههای تخصصی:
علم بومی و نسبت آن با علم دینی در چند دهه اخیر در کانون توجه اندیشمندان مسلمان بوده است. بنابر برخی خوانش ها از علم بومی، دست یابی عقل به علم، کاملاً بومی و تاریخی است. این رویکرد معمولاً در زمره نسبی گرایی و تکثرگرایی معرفتی قرار گرفته و استفاده از آن در مباحث علم دینی، با مبانی معرفت شناختی اسلامی در تعارض دانسته می شود. اما باید توجه داشت برخلاف تلقّی رایج و عرفی که نسبی گرایی را مفهومی عام درنظر گرفته و ریشه آن را در شکاکیت سوفسطائیان می داند که مابعدتجددگرایان آن را در ساحت های گوناگون بازتولید کرده اند، نسبی گرایی یک کل واحد نبوده و دارای انواع گوناگونی است. دکتر حسین کچویان یکی از اندیشمندانِ حوزه روش شناسی علم انسانی اسلامی است، که با تبیین ماهیت بالضروره تاریخی انسان، عقل و علوم انسانی را متکثر می داند. این توجه به بومی بودن ذاتی علوم انسانی، سبب اتهام نسبی گرایی مردود از طرف برخی جریان های بدیل علم دینی گردیده است. نگارنده در این مقاله کوشیده اند تا با دقت در ابعاد مسئله و تفکیک میان آنچه مشهور به نسبی گرایی است، با نسبی گرایی مردود و نسبی گرایی معقول و با تبیین دیدگاه های اجتماعی این متفکر مسلمان، خوانشی از دیدگاه وی را ارائه دهند که نظر ایشان در مورد علم بومی گرفتار ایرادات معرفت شناختی انواع نسبی گرایی مردود نشود.
تبیین جامعه شناختی رابطه بین انواع مشارکت سیاسیِ با طبقات اجتماعی در شهر مهاباد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف اصلی این پژوهش، «تبیین جامعه شناختی رابطه بین انواع مشارکت سیاسی با طبقات اجتماعی در شهر مهاباد» می باشد. در پژوهش حاضر از روش پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق، شهروندان 18 سال به بالای شاغل در شهر مهاباد در سال 1397 می باشد. حجم نمونه مورد مطالعه با استفاده از فرمول کوکران 382 نفر برآورد گردید. نمونه گیری از بین واحدها به صورت خوشه ای چندمرحله ای و نمونه گیری از داخل خوشه ها به صورت تصادفی سیستماتیک صورت گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته مشارکت سیاسی است که ضریب پایایی آن به کمک آلفای کرونباخ 96/0 به دست آمد و جهت سنجش مفاهیم آن از طیف لیکرت استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس یک راهه استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که مشارکت سیاسی(این میزان در طیف لیکرت از حداقل 1 تا حداکثر 5 متغیر بوده است) در میان افراد واقع در طبقه پایین شهر مهاباد به ترتیب با میانگین های 3/86 و 3/66 از نوع عام و خاص و مشارکت سیاسی طبقه بالا با میانگین 2/95 از نوع منفعل در بالاترین سطح قرار دارد.
تحلیلی از مشخصه های اقتصادی- اجتماعی مرتبط با طلاق در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
طی دهه های اخیر، طلاق در ایران روند رو به افزایشی داشته است. این مقاله روند تغییرهای طلاق و همچنین، مشخصه های اقتصادی- اجتماعی افراد مطلقه ایران را در سالیان اخیر بررسی می کند. برای این کار، از داده های ثبت احوال کشور، و همچنین، از نتایج منتشرشده سرشماری های 1365 تا 1395 و اطلاعات فردی مربوط به نمونه 2 درصدی سرشماری 1395 استفاده شده است. برای بررسی اهمیت نسبی همبسته های متفاوت افراد، مدل رگرسیون لوجستیک برای داده های سطح فردی سرشماری 1395 به کار برده شده است. یافته های پژوهش، روند رو به رشد طلاق را در طی سالیان اخیر نشان می دهد. درصد افراد مطلقه طی سرشماری های 1365 تا 1395 افزایش داشته است. گذشته از آن، نسبت افراد مطلقه باسواد بیشتر از افراد مطلقه بی سواد است. بیشترین طلاق ها در سال های ابتدایی ازدواج اتفاق افتاده است. مطابق یافته های تحلیل چندمتغیره نیز احتمال بودن در وضعیت طلاق، در بین زنان بیش از مردان، در بین ساکنان نقاط شهری بیش از نقاط روستایی و در میان بیکاران، بیش از سایر وضعیت هااست. همچنین، براساس نتایج، تحصیلات، رابطه ای U- شکل معکوس را با تجربه طلاق نشان می دهد؛ به طوری که داشتن تحصیلات «راهنمایی و متوسطه» و «دیپلم»، بیشترین احتمال ماندن در وضعیت طلاق را نشان می دهد. در سطوح پایین تر و بالاتر تحصیلی این احتمال کمتر برآورد می شود.
تبیین جامعه شناختی رابطه هوش فرهنگی و مدارای اجتماعی بین شهروندان شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
همزیستی مسالمت آمیز انسان ها در اجتماعات گوناگون، از دغدغه های دیرینه اعضای جامعه بوده است و همواره انسان ها سعی کرده اند برای بهبود روابطشان در حد امکان با افکار و سلیقه های فرهنگی متفاوت کنار بیایند. اینگونه کنارآمدن و مدارا نسبت به همدیگر از مؤلفه های گوناگونی ازجمله هوش فرهنگی تأثیر می گیرد. پژوهش حاضر رابطه میان هوش فرهنگی و مدارای اجتماعی را بررسی کرده است. این پژوهش به روش پیمایشی با نمونه ای 400 نفری از ساکنان شهر یاسوج به شیوه نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انجام شده است. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه هوش فرهنگی استاندارد ارلی و انگ (2003) و پرسش نامه محقق ساخته مدارای اجتماعی بوده و تجزیه و تحلیل داده ها با به کارگیری نرم افزار Amos و با فن مدل سازی معادلات ساختاری انجام شده است. نتایج نشان دادند میزان تأثیر هوش فرهنگی بر مدارای اجتماعی 34/0 است و هوش فرهنگی ۱۲ درصد واریانس متغیر مدارای اجتماعی را تبیین می کند.
نوسازی در عصر قاجاریه و دخالت امپراطوری بریتانیا
حوزههای تخصصی:
نوسازی از چه زمانی در ایران شروع شد؟ آیا نوسازی در طول تاریخ ایران یک فرایند طبیعی و محصول تحولات عادی و بومی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بوده است یا یک پدیده تحمیلی وهدایت شده ؟. بسیاری از مورخان غربی شروع فرایند نوسازی یا مدرنیزاسیون را از زمان شروع سلسله پهلوی وبه عنوان فرایند وسیر طبیعی تحولات جامعه ایران می دانند. این مقاله سعی دارد با بررسی توصیفی و تبینی و با استفاده از روش كتابخانه ای و اسنادی، مطالعه شواهد و قرائن و تحولات اقتصادی و اجتماعی إثبات كند که اگر چه فرایند نوسازی نیاز طبیعی جامعه ایران پیش از دوران پهلوی بخصوص از ابتدای دروان قاجاریه بوده است. ولی این جریان در دوران قاجار بدون درنظر گرفتن هویت و بنیادهای اجتماعی ایران با هدایت، کنترل ودخالت کشورهای استعمارگر بخصوص انگلیس و با کمک گرفتن از برخی گروههای اجتماعی مانند درباریان، روشنفکران، فراماسونری همچنین سرمایه داری وابسته به صورت غیر بومی آغاز و تداوم یافته است. این روند باعث عمیق تر شدن بی ثباتی و وابستگی اقتصادی در دوره قاجار و بعد از آن شده است.
سفال لالجین؛ فرآیند ساخت
حوزههای تخصصی: