فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸٬۷۶۱ تا ۸٬۷۸۰ مورد از کل ۳۶٬۳۳۵ مورد.
حوزههای تخصصی:
مقاله حاضر با هدف بررسی تأثیر پایگاه اجتماعی و اقتصادی شهروندان بر مشارکت سیاسی در شهرستان مُهر از توابع استان فارس آماده شده است. پژوهش از نوع پژوهش های پیمایشی و از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه ساکنان شهرستان مُهر در سال 1397 به تعداد 12000 نفر می باشد که از این تعداد با استفاده از فرمول کوکران و به روش خوشه ای 387 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است که سنجش مشارکت سیاسی با روایی مناسب و پایایی آلفای کرونباخ محاسبه شده 79/0 می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS16 و Excel استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که پایگاه اجتماعی و اقتصادی تأثیر منفی معنی داری در سطح 01/0 بر مشارکت سیاسی دارد. وضعیت مشارکت سیاسی در منطقه مورد مطالعه بیشتر از حد میانگین (یا مطلوب) است. نتایج تحلیل واریانس نشان داد که سطح تحصیلات بر مشارکت سیاسی تأثیر داشته است. همچنین سن و اشتغال تأثیری بر مشارکت سیاسی نداشته است. اما بهبود سطح درآمدی بر مشارکت سیاسی تأثیر منفی داشته است.
برساخت اجتماعی پروبلماتیک حضور داغدیده در گورستان، به سوی یک نظریۀ زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مرگ همواره بخشی انفکاک ناپذیر از زندگی بشر بوده است. بشر برای قابل تحمل ساختن مرگ به مذهب، فلسفه، علم و هنر متوسل شده است. پژوهش های تاریخی و مردم شناختی، نقش فرهنگ بر واکنش انسان ها نسبت به مرگ را تأیید کرده اند. در همین راستا آیین های خاکسپاری و تدفین که تا حدودی تحت تأثیر فرهنگ و مذهب هستند، به عنوان نخستین جلوه اجتماعی ماتم در به هم پیوستگی شبکه حمایتی در کنار داغدیدگان و تسهیل پذیرش فقدان حائز اهمیت هستند. در مقاله حاضر برای دستیابی به فهمی عمیق از فرایند حضور و کنش های داغدیدگان در گورستان، به عنوان یکی از حوزه های اساسی تاثیرگذار در زندگی آنها و نقش آن در گذر از داغدیدگی، با طراحی نظریه زمینه ای به گردآوری داده ها از داغدیدگان درجه یک، در بستر شهر یزد اقدام شد. بنابراین مصاحبه هایی عمیق با داغدیدگان فقدان های غیر منتظره، که حداقل چهار ماه و حداکثر چهار سال از فوت عزیز یا عزیزانشان می گذشت، انجام شد. در این مسیر با تحلیل خط به خط گزاره ها در سه فرایند کدگذاری باز، محوری و گزینشی، 24 مقوله اصلی و یک مقوله هسته تحت عنوان برهم کنش واسازانه داغدیده/متوفی در گورستان برساخت شد. پدیده مرکزی این مقاله پروبلماتیک حضور در گورستان بود که داغدیدگان در واکنش به آن، استراتژی هایی متفاوتی را اتخاذ می کردند. برساخت زندگی در گورستان، مکانیسم جایگزینی مکانی خیرات، مدیریت حضور و غیره از جمله استراتژی های آنها در پاسخ به پدیده مرکزی بوده است. اتخاذ این استراتژی ها، پیامدهای منفی و مثبتی همانند تنظیم عواطف، تشدید بیماری ها و سازگاری با اپوخه گورستان را برای آنان به ارمغان آورده است.
مراقبت از راه دور در پرستاری و چالش های اخلاقی آن
حوزههای تخصصی:
امروزه پیشرفت در فناوری ارتباطات و راه های تعامل، شکل ارتباط جدیدی را بین بیمار و مراقبت کننده برقرار می کند. این راه جدید ارتباطی می تواند دسترسی به خدمات و ارائه ارزان و سریع آن را فارغ از مرزهای جغرافیایی راحت تر کند. برای تحقیق در این امر، شناخت ملاحظات اخلاقی متناسب با این نوع ارتباط امری ضروری محسوب می شود. این مدل جدید ارتباط بیمار با مراقبت کنند بدلیل شکل و ماهیت مجازی آن نیازمند شناسایی و رعایت ملاحظات اخلاقی خاص خود است. بناباین شناسایی چالش های اخلاقی آن در حوزه های مختلف از جمله رضایت، رازداری، حریم شخصی و تمهیدات حرفه ای بسیار مهم و نیازمند توجه از سوی مسئولان است تا بهترین و مناسبترین استفاده از این شکل ارتباطی جدید صورت گیرد.
بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت (مورد مطالعه: شهروندان سی سال و بالاتر شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات جامعه شناختی شهری سال نهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۲
85 - 114
حوزههای تخصصی:
تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت شهروندان سی سال و بالاتر شهر مشهد انجام گرفته است. در چارچوب نظری از نظریه های پارسونز، کییز، رویکرد شبکه، پاتنام، کاواچی و برکمن، هنس، کورکیلا، مک اینتوش و اسپیلکا برای گزینش متغیرهای مورد بررسی استفاده و تئوری ترکیبی ساخته شده است. در این پژوهش که به روش پیمایش انجام گرفته است، 384 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و با کمک ابزار پرسشنامه بررسی شدند. یافته های تحقیق نشان داد که میزان سلامت شهروندان در حد متوسط رو به بالا و بالاترین مقدار میانگین مربوط به بعد جسمانی (فیزیکی) بوده است. همچنین بین متغیرهای سرمایه ی اجتماعی، رضایت از زندگی، حمایت اجتماعی و دینداری با سلامت رابطه ی مستقیم و معنادار و بین متغیر انزوای اجتماعی و سلامت نیز رابطه ی معکوس و معناداری وجود داشت. تحلیل مدل رگرسیونی نشان داد متغیرهای بررسی شده حدود 51 درصد از تغییرات سلامت را تبیین می کند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد متغیر سرمایه ی اجتماعی بیشترین اثر مستقیم و متغیر دینداری، بیشترین تأثیر غیرمستقیم و متغیر رضایت از زندگی بیشترین سهم را در تبیین متغیر سلامت داشته اند.
نقش تلویزیون در ترویج فرهنگ مطالعه دانشجویان
منبع:
علوم خبری سال هشتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۱
163 - 188
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف "شناخت رابطه تماشای برنامه های ترویج کتابخوانی در تلویزیون با فرهنگ مطالعه در دانشجویان" که هدف اصلی تحقیق است اجرا شده است و در این راستا تماشای برنامه های ترویج کتابخوانی به عنوان متغیر مستقل و فرهنگ مطالعه به عنوان متغیر وابسته مورد سنجش قرار گرفته اند. روش تحقیق در مطالعه حاضر پیمایشی و برای گردآوری داده ها از روش کتابخانه ای و میدانی و از ابزار پرسشنامه استفاده شده است؛ روایی پرسشنامه را متخصصان تأیید کردند و پایایی آن نیز با آلفای کرونباخ سنجیده شد . جامعه آماری این تحقیق را دانشجویان علوم ارتباطات دانشگاه های علامه طباطبایی، تهران، سوره و آزاد واحد علوم تحقیقات ورودی سال های 95 و 96 تشکیل می دهند. جامعه آماری تحقیق 1050 نفر وحجم نمونه مورد مطالعه برابر با 281 نفر است و پاسخگویان به صورت تصادفی مطبق متناسب با حجم انتخاب شده اند؛ سپس نتایج استخراج و با استفاده ازSPSS تحلیل گردید. سپس یافته ها توصیف و توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب متغیرهای زمینه ای و مؤلفه های فرهنگ مطالعه که شامل "خرید کتاب"، "مطالعه روزانه"، "کتاب های امانت گرفته شده از کتابخانه"، "کتاب های نگهداری شده در خانه" و "مطالعه نوع خاصی از کتاب" است تشریح شده است. فرض وجود رابطه بین متغیر مستقل با مؤلفه های فرهنگ مطالعه مورد آزمون آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که تماشای برنامه های ترویج کتابخوانی در تلویزیون با فرهنگ مطالعه دانشجویان رابطه دارد که برای رسیدن به این نتیجه به بررسی نتیجه مؤلفه های فرهنگ مطالعه استناد شده است.
بررسی رابطه تبلیغات رسانه ای با میزان اعتماد مصرف کنندگان (مطالعه موردی: شهروندان بالای 18 سال شهر اردبیل)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزههای تخصصی:
تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه تبلیغات رسانه ای با میزان اعتماد مصرف کنندگان (مطالعه موردی: شهروندان بالای 18 سال شهر اردبیل) صورت گرفت. از لحاظ هدف تحقیق از نوع کاربردی و از لحاظ روش گردآوری اطلاعات روش تحقیق مورد نظر پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق حاضر را کلیه شهروندان بالای 18 سال شهر اردبیل تشکیل می دهند. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده و نمونه برابر 384 نفر برآورد گردید. روش نمونه گیری نیز خوشه ای چند مرحله ای می باشد. به منظور گردآوری داده های مورد نیاز، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. داده ها با نرم افزار SPSS پردازش و تجزیه و تحلیل شده است. برای تحلیل فرضیات از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که بین تبلیغات رسانه ای با میزان اعتماد مصرف کنندگان رابطه مثبت معنی داری وجود دارد. همچنین بین تبلیغ محصولات در تلویزیون استانی، تبلیغ محصولات در رادیوی استانی، تبلیغ محصولات در شبکه های اجتماعی و تبلیغ محصولات در مطبوعات محلی با میزان اعتماد مصرف کنندگان رابطه مثبت معنی داری وجود دارد، اما بین بین تبلیغ محصولات در وب سایت های خبری با اعتماد مصرف کنندگان رابطه معناداری مشاهده نشد.
دین و واگرایی اجتماعی(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
عناصِر دینی هر فرهنگ ممکن است همبستگی یا برعکس، واگرایی اجتماعی را تسهیل کند. جامعه شناسان به اثر همبستگی آفرین دین بیشتر توجه کرده اند. اما مقاله حاضر به اثر واگرایانه دین پرداخته است. برای این کار، از روش تحلیلی انتقادی استفاده و این نتایج حاصل شد: گاهی محتوای دین، پیروان را به جبهه بندی با دیگران فرامی خواند و در مواردی به گونه ای است که در صورت پیروی، چنین اثری ایجاد می کند. محتوای ادیان به هر سه حیطه شناختی، هیجانی و روان حرکتی مربوط است و بدین ترتیب موضوع واگرایی اجتماعیِ ناشی از ادیان، می تواند مربوط به یکی از این قلمروها باشد. یک تقسیم مهم، شکاف های اجتماعیِ میان پیروان و ناپیروان یک دین، در مقابل واگرایی های درونیِ میان پیروان است. پیروان یک دین، خود به دیندارانی با سنخ ها و درجات مختلف دینداری تقسیم می شوند. در میان پیروان، براساس تفاسیر نسل دوم به بعد، مذاهب و فِرَقِ گوناگونی پدید می آید. تمایزگذاری میان انسان ها، گاهی از سوی خود دین جعل شده است و گاهی امری اجتماعاً برساختی است. میزان و نوع تأثیراتِ واگرایی های اجتماعیِ متأثر از دین، بسیار تحت تأثیر کمیت و کیفیت گروندگان و پیروان یک دین است. دستورات و توصیه های هر دین به پیروان برای نوع تعامل با سایر انسان ها و همچنین نوعِ تفسیر و گزینش ها از دین نیز عامل مهمی در میزان، نوع و آثار واگرایی اجتماعی است. واگرایی های اجتماعی متأثر از دین مصادیقی همچون باورها، ارزش ها، نمادها، هنجارها و عواطفِ تمایزآفرین با بیگانگان دارد و نمونه بارز آن ایجاد مذاهب و فِرق است.
جامعه شناسی مصرف فرهنگی موسیقی درکلان شهرتهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این مقاله که برگرفته از پژوهش (کمی و کیفی) است به شرایط تقویت و ممانعت مصرف موسیقی مورد نیاز مردم کلان شهر تهران می پردازد. نتایج نشان می دهند که مسأله ی عادت واره و سبک زندگی، مهمترین زمینه های تحلیلی در مسائل شهری کلان شهر تهران به شمار می روند. دو نوع موسیقی سنتی و پاپ و انواع مختلف آن در جامعه ی ایران رواج دارد به طوری که 44.4 درصد به موسیقی سنتی و بقیه به موسیقی پاپ و انواع مختلف آن گرایش دارند. صدا و سیما به عنوان مهم ترین ج ریان تأثیرگذار در اط لاع رسانی، در زم ینه ی موسیقی اطلاع رسانی نمی کند. عمده ترین جریان های بحران زا در نشر موسیقی مربوط به مسائل فرهنگی و سبک زندگی مردم است که ناشی از فرهنگ مصرفی نسل امروز است. اکثریت افراد با موسیقی تلفیقی موافق هستند که این رقم برابر با 60 درصد است. باری، حاص ل شیوه ی زندگی جدید که به نوعی تلفیق زندگی سنتی و مدرن است؛ موسیقی نیز از این پدیده مستثنا نیست. دلیل کم شدن مخاطبان موسیقی سنتی، بی تفاوتی مردم به فرهنگ بومی است و این گرایشی است که در فکر و گرایش های نس ل ج اری شهر ایجاد شده است. در تح لیل مس أله باید به دلایلی چون س طحی نگری، عدم تفکر در نوع موسیقی، نقش تفاوت نسلی و تفاوت در طبقه ی اجتماعی توجه کرد.
بررسی نظرهای کاربران فضای مجازی در خصوص اخبار منتشره در خبرگزاریهای داخلی و خارجی فارسی زبان پیرامون پدیده "دختران خیابان انقلاب"(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه سال ۳۰ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۷)
71 - 91
حوزههای تخصصی:
“دختران خیابان انقلاب” نام حرکتی اعتراضی است که در آن دختران و زنان به نشانه اعتراض به حجاب در ایران، با حرکتی نمادین روسری خود را در خیابان از سر برمی دارند. پژوهشگران تصمیم گرفتند تا نوع مواجهه مخاطبان، با این پدیده اجتماعی را بر اساس نظرهایی که خبرگزاری های مختلف در فضای مجازی به اشتراک می گذارند، بررسی کنند. در این راستا، نظر کاربران فضای مجازی نسبت به اخبار منتشرشده در خصوص رویداد رسانه ای دختران خیابان انقلاب، در زمستان سال 1396، انتخاب و تحلیل محتوای کیفی استقرایی آن در دستور کار قرار گرفت. برخی از یافته های این پژوهش، که ما را از نظر کاربران در زمینه رویداد دختران خیابان انقلاب مطلع می کند شامل عوامل بروز این اعتراض ها، عوامل مداخله گر در این اعتراض ها، نوع مواجهه حکومت با معترضان، کارکردها و کژکارکردهای موضوع اعتراض، رابطه حکومت و دین اسلام با معترضان و موضوع اعتراض، ویژگی های معترضان، وضعیت حکومت در هنگام اعتراض ها و در آینده و موارد دیگر است.
تحلیل تطبیقی - کیفی عوامل مؤثر بر تولید علم در سطح کلان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی کاربردی سال سی ام بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۷۳)
105 - 122
حوزههای تخصصی:
نویسنده در مطالعه پیش رو درصدد است که بداند یک جامعه باید چه شرایطی داشته باشد تا به موازات برابری در آموزش عالی، به توسعه علمی نیز دست یابد. در این زمینه با استفاده از منطق فازی، استخراج شرایط لازم و کافی و شناخت سازوکار علی وقوع نتیجه (توسعه علمی) مدنظر قرار گرفت. به طور کلی پنج مسیر علی با کفایت نظری مقبول به دست آمد؛ اما به دلیل پوشش نظری و تجربی بیشتر، تنها یک مسیر علی دارای اهمیت نظری و تجربی تشخیص داده شد. نتایج مسیر علی منتخب نشان دادند تکثر کنشگر علمی تنها در شرایطی ممکن است سبب توسعه علمی شود که جامعه ازنظر داشتن اقتصادی پویا و مبتنی بر تولید در شرایط مطلوبی باشد و ضمن ادغام متقارن در نظام جهانی از بعد اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی، توان رقابت پذیری زیادی در عرصه بین المللی داشته باشد. به عبارت دیگر، نتایج نشان می دهند تکثر کنشگر علمی به طور جداگانه تنها یکی از شروط لازم توسعه علمی است و برای تحقق توسعه علمی باید با عوامل ذکرشده ترکیب شود. ذکر این نکته ضروری است که بین مسیرهای علی، داشتن اقتصادی پویا و مبتنی بر تولید، تنها شرطی بود که در تمام آنها ظاهر شد؛ به طوری که موردی یافت نشد که در نبودن اقتصادی مولد، تکثر کنشگران علمی سبب توسعه علمی شود.
تحلیل نقش مهاجرت (روستا- شهر) در شکل گیری و گسترش مشاغل غیررسمی در شهر ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
فرهنگ ایلام دوره ۲۰ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۶۴ و ۶۵
120 - 149
حوزههای تخصصی:
رشد بی سابقه جمعیت و نیروی کار شهری، یکی از جنبه های نگران کننده توسعه از دهه 1950 به بعد بوده است. ناتوانی در تأمین اشتغال پایدار برای نیروی کار فزاینده، یکی از مستحکم ترین موانع در مقابل تحولات اقتصادی و اجتماعی در شهرهای کشورهای در حال توسعه به شمار می آید. در شهر ایلام بیکاری، مسئله عمده و مشکل بزرگی است که هر ساله با توجه به افزایش جمعیت نیازمند توجه ویژه ای می باشد. این شهر به دلیل مرکزیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی استان هر ساله شاهد خیل عظیم مهاجران از اقصی نقاط استان است و بر تعداد افراد جویای کار و نیازمند فرصت های شغلی آن افزوده می شود که در صورت عدم برنامه ریزی و سرمایه گذاری های بزرگ جهت اشتغال سالم آنان، شاهد گسترش طبیعی مشاغل غیررسمی و بی قاعده در شهر خواهیم بود. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و مطالعه آن، مبتنی بر عملیات میدانی (مشاهده مستقیم، تکمیل پرسشنامه های مختلف) و بهره گیری از اسناد و مدارک موجود است. جامعه آماری تحقیق (n) شامل کلیه شاغلان در بخش غیررسمی شهر ایلام می باشد و حجم نمونه (N) طبق فرمول کوکران، به تعداد 383 مورد برآورد گردید. شیوه نمونه گیری، تصادفی خوشه ای و چندمرحله ای از مناطق مرکزی شهر ایلام است. برای بررسی روایی و پایایی تحقیق از شیوه روایی صوری و محتوایی و روش بازآزمایی پرسشنامه استفاده شد که ضریب پایایی آن، 82 درصد به دست آمد. یافته های تحقیق نشان داد که فقدان اشتغال رسمی و عدم سرمایه کافی و تحصیلات مناسب، سبب افزایش شاغلان بخش اقتصاد غیررسمی در شهر ایلام شده است. مهاجرت های روستا- شهری نیز نقش بسزایی در گسترش و ایجاد این بخش از اقتصاد دارد. محل سکونت اکثر شاغلان در بخش غیررسمی شهر ایلام هم مناطق حاشیه نشین و فقیرنشین است.
از دین سازی هایِ عقل تا دینی سازیِ علم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
راهبرد فرهنگ سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴۶
7 - 40
حوزههای تخصصی:
بررسی نسبت عقل و دین و دین و عقل یکی از بحث های مقدماتی و لازم برای جامعه شناسی دین است. نتایج حاصل از آن علاوه بر منظر، بر موضوع شناسیِ این شاخه از جامعه شناسی نیز تأثیر شایانی خواهد داشت و به دین پژوهان و صاحب نظران آن کمک خواهد کرد تا موضع صائبی در قبالِ دو مسئله اخیراً مطرح شده، یعنی «دین سازی های عقل» و «دینی سازیِ علم» اتخاذ نمایند و مشی مناسبی را در قبال آنها در پیش گیرند.<br />مقاله پس از مرور نسبت های ممکن و متصوَّر میان عقل و دین، مرز میان دین سازی های روا و ناروا را آشکار می سازد و پس از وارسیِ مختصری در نگاه اسلام به عقل، نشان می دهد که این دین مجال و فرجه فراخی برای تأملات مستقل عقلی که علم هم یکی از موالید آن است گشوده و هیچ الزام دینی و عقلی بر جدا کردنِ راه و باز نمودنِ باب ویژه ای به نام علم دینی وجود ندارد.
بازاندیشی نظری درباره مطالعه آکادمیک دین در جهان و در ایران: موردپژوهی دانشگاه ادیان و مذاهب قم(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
مطالعه دین یا دین پژوهی به عنوان یک رشته علمی دانشگاهی و تأثیرپذیری آن از محیط، از موضوعاتی است که توجه محققان را به خودجلب کرده است و موجب تحولات درون ساختاری و مناسباتی می شود که از نظر جامعه شناسی معرفت، در شکل گیری معرفت ناشی از این رشته اثرگذار است. این مقاله تلاش کرده است با تکیه بر تحقیق کتابخانه ای و بررسی اسناد موجود و مشاهده از دو منظر یافته های نظری و تجربی به این موضوع در بستری تاریخی و با بررسی پیشینه مفهومی و نظری آن بپردازد و همچنین نسبتی از آنچه که ما می توانیم با این امر داشته باشیم را توضیح دهد. نتایج تحقیق نشان داد که دین پژوهی متأثر از بستر اجتماعی و فرهنگی است و به طور خاص ثابت شد که دانشگاه ادیان که رشته دین پژوهی در آن جریان دارد، بر نوع دین پژوهی هم به لحاظ شکل و هم محتوا اثرگذار است. این امر ناشی از تأثیرپذیری خود دانشگاه ادیان از یک محیط بزرگ تر به نام قم و ایران بوده و مجموعه ای از مهم ترین مسائل منبعث از اولویت های محیطی، در چشم اندازهای پژوهشی دانشگاهی در امر مطالعه دین، مطرح است.
بررسی جامعه شناختی پدیده طلاق بر سلامت روانی و عزت نفس دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی در شهرستان دزفول(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزههای تخصصی:
هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر پدیده طلاق بر سلامت روانی و عزت نفس دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی است. جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی شهرستان دزفول که به تحصیل اشتغال دارند می باشد. روش تحقیق در این پژوهش علی مقایسه ای است بدین معنی که تعداد 140 نفر(70 نفر از دانش آموزان طلاق و 70 نفر از دانش آموزان عادی) از دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی شهر دزفول به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و پرسشنامه های عزت نفس کوپر اسمیت و سلامت عمومی (GHQ) بر روی آنان اجرا گردید، داده های جمع آوری شده از دو گروه نمونه به وسیله نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت و متناسب با سطح سنجش متغیرها از آمارهای توصیفی و استنباطی استفاده شد. نتایج نشان داد که: 1- سلامت روانی و عزت نفس در بین دانش آموزان خانواده های طلاق و دانش آموزان خانواده های عادی متفاوت است 2-دانش آموزان خانواده های طلاق در مقایسه با دانش آموزان خانواده های عادی از لحاظ آماری اضطراب، افسردگی، علائم جسمانی و ناکارایی اجتماعی بیشتری را تجربه می کنند.
تجربه طرد اجتماعی: مورد مطالعه هه ورامی های شهر مریوان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مسائل اجتماعی ایران سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱
239-262
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، اِمکان مداخله و تغییر در وضعیت طرد اجتماعی هه ورامی هایِ شهر مریوان از سوی سورانی ها است. در این راستا، از رویکردی که در درون سنت فکری فرانسه (وجه رابطه ای) جای می گیرد و با استفاده از نظریات و مفاهیم پی یر بوردیو و هیلاری سیلور که در قالب سه پارادایم (انسجام، تخصصی شدن و انحصار) به مبحث طرد می پردازند، سود جسته ایم. روش به کاررفته، مردم نگاری انتقادی است که در پی واکنش به جامعه فعلی و حامی رهایی بخشی گروه های حاشیه ای جامعه است. از هه ورامی هایی که در بازار سنتیِ شهرِ مریوان در تعامل با سورانی ها هستند، به صورت بحث گروهی، مصاحبه به عمل آمده است و در تجربیاتِ حاصل از سه بافتِ موقعیتی که در نتیجه مهاجرت هه ورامی ها به شهر بوده است، مسئله طرد اجتماعی را مورد بحث قرار داده ایم. در بافتِ موقعیتی اول که با روند مهاجرتی کند و افول سیستم ارباب_ رعیتی مشخص می گردد، با عدم مسئله مندن شدن طرد مواجه هستیم. تحولاتِ بعد از جنگ ایران و عراق، مهاجرتِ بی رویه و همپای آن گسترش شهرگرایی، اهمیت بازار و تسلطِ هژمونی فرهنگی ناشی از ارتباط با کردستان عراق، ویژگی های بارز بافت موقعیتی دوم هستند که در آن مسئله طرد مطرح شده است و این بافت موقعیتی بیشتر ناظر به تجربیات میان سالانی است که به شهر مهاجرت کرده اند. موقعیت سوم که تجربه جوانان را بیشتر مدنظر قرار می دهد، با ویژگی های ادغام در هویتِ فرهنگی شهری، شرکت در انجمن ها و افزایش تحصیلات مشخص می شود. تأکید این موقعیت کنونی، بر هویت شهری_ سورانی همگن است. یافته های تحقیق همچنین نشان می دهند که هه ورامی ها از سوی سورانی ها در میدان فرهنگی هم طرد می شوند (به مثابه تصاحبِ تمایزات شان و ادغام در فرهنگ خودی) که در میدان اجتماعیْ واکنش آن ها، تمایزگذاری از طریق معاشرت ها و فعالیت های درون گروهی (به ویژه به مثابه تمایز زبانی/ لهجه ای) است.
خوانش مبناگرای سنتی از گفت وگوی بینادینی در ایران پساانقلاب- یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
گفت وگو با دیگری دینی از نتایج و رویدادهای مهمی است که در عرصه دینداری قابل تصور است. پس از انقلاب در ایران برخی سازمان ها و نهادهای دولتی و غیردولتی با این پیش فرض که پیشینه این سنخ از گفت وگوها در حوزه تمدن اسلامی وجود دارد، به این مسئله توجه کردند. بدون تردید، نمایندگان این نهادها در این سال ها با اتکا بر همین گفت وگوها در اثبات هویت اسلامی- شیعی با ادیان دیگر و به ویژه مسیحیت کاتولیک، کسب تجربه کرده اند. این پژوهش با رویکردی کیفی می کوشد با تحلیل مضمون گفتارهای ناظر به ذهنیت و تجربه این افراد به این پرسش پاسخ دهد که اساساً کنشگران با ابتناءی بر رویکرد درون دینی که مبناگرای سنتی اتخاذ می کند، چگونه به دیگری دینی نگریسته و چه تفسیری از گفت وگو با «آن دیگری» ارائه می کند. بدین منظور، داده های میدانی به روش نمونه گیری هدفمند و در مصاحبه نیمه ساختار یافته با 15 نفر از کنشگران این عرصه گردآوری شد. تحلیل مضامین گفتارها نشان داد که از نگاه مبناگرای سنتی، گفت وگو با دیگری دینی در مواجهه با دیگری دینی حقانیت را مقدم بر همسان نگری مذهبی کرده، جهان گری دینی را به عنوان یک اصل ثابت در گفت وگوها پذیرفته و تلاش می کند با مشروعیت بخشی سیاسی- دینی به دیگری مسیر گفت وگوهای دینی را از پیش تعیین کند.
جنبه های نمایشی آیین های بند آمدن باران
منبع:
فرهنگ مردم ایران زمستان ۱۳۹۸ شماره ۵۹
37-57
حوزههای تخصصی:
تاثیر پیام رسان های ارتباطی تلفن همراه بر ویژگی های شخصیتی زنان خانه دار(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال پنجم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱۹
140 - 170
حوزههای تخصصی:
گسترش روزافزون استفاده از پیام رسان های تلفن همراه در بین زنان خانه دار و اهمیت بحث تأثیر آن بر رفتار، تحقیق درباره آن را ضروری کرده است. هدف پژوهش حاضر، تأثیر پیام رسان های تلفن همراه هوشمند بر ویژگی های شخصیتی زنان خانه دار بود. نمونه پژوهش شامل ۳۸۴ نفر که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای جند مرحله ای از میان زنان خانه دار مناطق شهر تهران انتخاب شدند. این پژوهش با روش پیمایش میدانی انجام شد و به منظور جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامه محقق ساخته جهت بررسی میزان استفاده از پیام رسان های تلفن همراه نزد زنان خانه دار و پرسشنامه شخصیت scl90 استفاده شد. نمونه آماری به دو گروه (استفاده کنندگان زیاد و استفاده کنندگان کم) تقسیم شدند. جهت تجزیه وتحلیل داده ها در دو حیطه تحلیل های توصیفی و استنباطی با تأکید بر مفروضات مدل آماری T در دو گروه مستقل، اقدام به تجزیه وتحلیل داده ها شد. عمده ترین نتایج عبارت بودند از: بین میانگین دو گروه در بعد شکایت های جسمانی، وسواس-اجبار، حساسیت در روابط بین فردی، اضطراب، افکار پارانوییدی، روان پریشی، پرخاشگری و افسردگی تفاوت معناداری وجود دارد (05/0>p)، اما بین میانگین دو گروه در بعد ترس مرضی تفاوت معناداری وجود ندارد (05/0<p). با توجه به نتایج به دست آمده در حوزه معناداری اختلالات شخصیتی در بین دو گروه کاربران زنان خانه دار، پیشنهاد می شود تا تمهیدات لازم جهت مدیریت استفاده ازپیام رسان های تلفن همراه در بین زنان خانه دار فراهم شود؛ زیرا با توجه به موقعیت آن ها در مدیریت خانواده، در صورت آسیب این قشر، بنیان خانواده نیز تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.
توسعه در کُردستان: توسعه ناموزون در حین تغییرات هویتی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات اجتماعی ایران سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳
57 - 80
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر، از دیدگاهی جامعه شناختی، به مطالعه توسعه اقتصادی-اجتماعی و هویت جمعی در کُردستان با روش نظریه زمینه ای پرداخته است. بررسی های اولیه میدانی پنج حوزه زیر را برجسته تر نمود : سلطه هویت غربی بر عناصر هویت سنتی، بازسازی هویتی و عام شدن نسبی آن، بروز شواهد توسعه ناموزون، توسعه ناهمگون، و تقویت هویت کُردی. محقق پس از تلخیص، اصلاح و بازسازی داده ها، فرآیندهای کُدگذاری (باز، محوری و انتخابی) را انجام داده و 883 مقوله جزء و 279 مقوله عمده استخراج کرده و در نهایت 37 مقوله به دست آمده است. عوامل علّی، زمینه ای و مداخله گر و راهبردهای کنش و پیامدهای کنش، پس از بازگشت های لازم به افراد، گروه ها و نخبگان و انجام اصلاحات و دقت ورزی ها، به دست آمده است. در نهایت، پدیده اصلی «بروز ظاهری عناصر توسعه در حین تغییرات بنیادین در هویت سنتی» و یافته نظری تحقیق، یعنی «توسعه بحران زا و شکل جدید هویتی» متجلی شده است.
فلسفه ارتباطات از گراماتولوژی دریدا تا حکمت صدرا(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
به هر میزان که شبکه ارتباطی انسان کمیت می یابد و فناوری جدید، آدمی را مسحورتر می کند، انسان از کیفیت ارتباط، غافل تر و کاربرد فناوری، صورت نامعقول تری به خود می گیرد. فلسفه ارتباطات اوج تلاش جهان غربی به نفع کیفیت و عقلانیت است، تلاشی سرد و مأیوس کننده در برابر تحولی گرم و وسوسه آمیز. اولین باری هم که جان لاک اصطلاح «علم ارتباطات» را به معنای امروزی اش به کار برد، آن را شکست خورده اعلام کرد. جان لاک در کتاب قوای فاهمه بشری ، ذیل مباحث «درباره کلمه»، ارتباطات را فلسفه پردازی کرد. این مسئله و توجه می تواند آغازی باشد برای کشف «نظریه ارتباطات» در حوزه های معرفتی جهان شرقی. به هر میزان که صراحت ها و دقت های یک حوزه فکری در خصوص «کلمه» بیشتر باشد، به همان میزان معرفت جامع تر و عمیق تری درباره ارتباطات به دست خواهد آمد. مقاله پیش رو با رویکردی تطبیقی و روشی منطقی تلاش می کند به خاستگاه ارتباطات در معرفت دینی و اسلامی نزدیک شود؛ ازاین رو معنا واژه «کلمه» در مباحث «کلام و کتاب الهی» ملاصدرا با مباحث «گفتار و نوشتار» دریدا به گفتگو نشاندیم. سپس ادعاها و استدلال های آنها ارائه شده است. دریدا دغدغه «تفاوت» و احترام به دیگری را دارد؛ ازاین رو بر امر نوشتاری و «تعویق» تأکید می کند. در مقابل، صدرا دغدغه «تعالی» را در سر می پروراند و بر وحدت امر نوشتاری و گفتاری اصرار می ورزد. از نگاه وی، کلمه از خلال «تشریع»، «تکوین» و «ابداع» معنادار می شود؛ به عبارت دیگر علاوه بر لایه «اجتماعیِ» ایجاد کلام، توجه به لایه «الهامی» (فرشته شناسی) و «الهی» (خداشناسی) در ایجاد کلمه سبب خواهد شد ارتباط، متعالی شود.