ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹٬۴۶۱ تا ۹٬۴۸۰ مورد از کل ۵۲٬۵۲۲ مورد.
۹۴۶۱.

تحلیل مضامین اجتماعی در آثار «زویا پیرزاد» با تاکید بر زنان اقلیت های مذهبی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: زویا پیرزاد رمان اقلیت مذهبی مضامین اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۱ تعداد دانلود : ۳۹۴۴
چالش اصلی ادبیات، متوجه کردن انسان به موضوعات و مطالبی است که از آن غفلت دارد. در میان صد ها حوزه مطالعاتی مربوط به ادبیات ، داستان یا رمان این فضا را فراهم می کند که وارد فضا های مسکوت بشویم. یکی از موضوع هایی که کمتر به آن توجه شده ،نقش و جایگاه ادبیات _خصوصاً رمان_ با اندیشه های اقلیت های مذهبی در ایران است. زویا پیرزاد نویسنده رمانهای «چراغ ها را من خاموش می کنم» و «عادت می کنیم» از جمله نویسندگان موفق ایران است که توانسته جایگاه مناسبی در میان خوانندگان و منتقدان به دست آورد. این رمان ها علاوه بر ارزش های ادبی و هنری خود، از این نظر نیز شایسته بررسی اند که نخستین رمان های فارسی اند که به دست نویسنده ای ارمنی نوشته شده؛ ماجراهایشان در محیطی ارمنی زبان می گذرند و یکی از تم هایشان مناسبات یک جامعه قومی بسته با جامعه بزرگ محاط بر آن است. در این جستار سعی می شود که نقش رمان های پیرزاد در آشنایی مردم با زندگی اقلیت ها خصوصاً جامعه زنان آن ها، بیشتر و بهتر نمایان گردد. در این راستا پایه کار بر اساس بررسی دو رمان ذکر شده گذاشته شده و در لابلای آن از دیگر آثار این نویسنده هم بی بهره نخواهیم بود.
۹۴۶۲.

تحلیل پیوند شعر، نگارگری و قدرت، در مطالعه معناشناختی کشتی شیعه در شاهنامه طهماسبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شعر ن‍ق‍اش‍ی ای‍ران‍ی نگارگری قدرت شاهنامه طهماسبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۱ تعداد دانلود : ۹۷۴
جایگاه ویژه شاهنامه فردوسى نزد ایرانیان، موجب شده است تا این اثر همواره مد نظر قدرت مداران قرار داشته باشد. یکی از مظاهر این توجه، در نگاره های متعددی جلوه می کند که بر مبنای اشعار شاهنامه فردوسی خلق شده است. این نگاره ها از دو منظر اصلی قابل مطالعه هستند: نخست آنکه هریک را تنها به منزله بازنمودی از متن ادبی بررسی کنیم و به مؤلفه های شکل گرایانه، شگردها و مکتب هنری آنها بپردازیم. دیگر آنکه از منظر معناشناسی، دلالت های معنایی را مورد دقت قرار دهیم که نگاره را نه تنها به متن ادبی مورد نظر، بلکه آن را به مؤلفه های برون متنی، به خصوص، مؤلفه های اجتماعی- سیاسی زمان تولید اثر مربوط میسازد. در این پژوهش، بر مبنای نگرش دوم، نگاره "کشتی شیعه" از شاهنامه طهماسبی را همراه با قطعه شعری از شاهنامه فردوسی، معروف به "گفتار اندرستایش پیغمبر" مطالعه می کنیم و با استخراج و بررسی دلالت های معنایی، نشان میدهیم که این نگاره تا چه حد تحت تأثیر مؤلفه های برون متنی سیاسی- اجتماعی زمان خویش قرار دارد. در چنین تحقیقی، مطالعه ترکیب بندی و نشانه های تصویری نگاره مرتبط با اثر ادبی، در مسیر کشف و تبیین کارکردهای سیاسی- اجتماعی است و نشان می دهد که این نگاره تنها افزوده ای بر متن ادبی نبوده است بلکه ابزار قدرتی در خدمت گفتمان مسلط جامعه است.
۹۴۶۳.

«بررسی میزان هماهنگی وزن و محتوا در اشعار حکیم سنایی»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حکمت سنایی عاشقانه قلندریات مدح وزن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳۸ تعداد دانلود : ۱۲۵۹
وزن شعر یکی از عوامل جدایی ناپذیر آن است که باید متناسب با مضمون و دیگر عناصر شعر انتخاب شود. حکیم سنایی، شاعر بزرگ اوایل قرن ششم، اشعار بسیاری از جمله قصیده، غزل، مثنوی و رباعی از خود به یادگار گذشته است. اشعار سنایی مصداق شایان توجهی از هماهنگی میان وزن و محتوا هستند. در این جستار، پس از بررسی گزیده ای از اشعار این شاعر نامدار (330 غزل و قصیده)، به کیفیت و کمیت انواع وزن در آن و همین طور میزان هماهنگی وزن و محتوای آنها پرداخته می شود. در این تحقیق که به روش کتابخانه ای انجام شده است، اشعار سنایی با توجه به مضمون آنها به چهار گروه وعظ- حکمت، عاشقانه ها، عارفانه ها - قلندریات و مدحیات تقسیم شده است. در اشعار بررسی شده، 26 بحر از بحور عروضی به کار گرفته شده است که در میان آنها بحرهای «رمل مثمن محذوف» و «هزج» بسامد بالایی دارد. اشعار گروه اول و چهارم بیشتر در وزن های روان و جویباری و اشعار با مضامین عاشقانه و قلندرانه با وزن هایی با تنوع چشمگیرتر و بیشتر در قالب بحر مسدس سروده شده است که کوتاهی آن گاهی هیجان بیشتری به کلام القا می کند.
۹۴۶۴.

معرفی و بررسی سبکی «ضیاءالقلوب فی اخلاق المطلوب»یک اثرتازه یافته منثور به تقلید از گلستان سعدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ضیاء القلوب فی اخلاق المطلوب حسینی مرعشی ویژگی های سبکی اخلاق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۹ تعداد دانلود : ۵۱۷
متون زیادی در زمینه مسائل اخلاقی به رشته تحریر در آمده است که هر کدام سعی در نجات ارزش های انسانی و فضائل اخلاقی داشته اند. از جمله این آثار، کتاب ارزشمند «ضیاء القلوب فی اخلاق المطلوب» تألیف سیدمحمدضیاءالدین حسینی مازندرانی اصفهانی معروف به حسینی مرعشی است که در قرن یازدهم هجری قمری به نثر آمیخته به نظم و به تقلید از گلستان سعدی به زیور تحریر درآمده است. ضیاءالقلوب فی اخلاق المطلوب کتابی مفصل در بیان مسائل اخلاقی با استناد به آیات ، روایات و حکم و داستان ها و اشعار نغز است که به نام شاه عباس اول صفوی تحریر و دریک عنوان و دو صحیفه هر کدام در چند باب تنظیم شده است. از نویسنده، در هیچ تذکره ای نامی برده نشده است. این پژوهش بر آن است که برای نخستین بار، ضمن معرفی اثر و با دستیابی به ژرفنای آن و شناخت ارزش های زبانی، ادبی و فکری آن با تکیه بر سبک شناسی، زمینه ای برای شناخته شدن هر چه بیشتر این اثر ارزشمند تعلیمی فراهم سازد. از آنجا که این کتاب تاکنون تصحیح و به زیور طبع آراسته نشده است، بررسی سبکی آن از حلقه های تکمیل کننده نوعی از سبک نثر فارسی در عهد صفوی است.
۹۴۶۵.

داستانی از چند چشم انداز (مطالعهٔ تطبیقی تاج ستانی بهرام گور در شاهنامه و منابع تاریخی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ساسانیان یزدگرد یکم بهرام پنجم/ گور تاج ستانی نبرد با شیرها شاهنامه ی فردوسی منابع تاریخی دوره ی اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۵ تعداد دانلود : ۹۸۳
بهرام پنجم یا بهرام گور (420-438 م.) یکی از پادشاهانی است که یاد و خاطره ی زندگی و فرمانروایی او در منابع تاریخی و ادبی دوره ی اسلامی، با شاخ و برگ های داستانی و افسانه ای آمیخته شده است. بهرام، پادشاه تاریخ و افسانه هاست و داستان ها و افسانه های بسیاری درباره ی او بازگو می شود و گهگاه حتی چهره ی یک پادشاه افسانه ای یا پهلوانی جنگاور به خود می گیرد. یکی از شناخته شده ترین داستان ها درباره ی بهرام گور، داستان نبرد بهرام گور با شیرها و تاج ستانی اوست که هم در شاهنامه ی حکیم ابوالقاسم فردوسی و هم در بسیاری از منابع تاریخی دوره ی اسلامی دیده می شود. در این پژوهش به مطالعه ی تطبیقی گزارش داستان تاج ستانی بهرام گور و نبرد او با شیرها در شاهنامه ی فردوسی با مهم ّترین منابع تاریخی دوره ی اسلامی خواهیم پرداخت. این پژوهش نشان می دهد که به طورکلّی، هسته ی اصلی گزارش شاهنامه ی فردوسی و مهمّ ترین منابع تاریخی دوره ی اسلامی درباره ی تاج ستانی بهرام گور و نبرد با شیرها یکی است و در مطالعه ی تاریخ ساسانیان باید همواره شاهنامه را به عنوان یک منبع تاریخی نگریست.  
۹۴۶۶.

نقش روش های ارتباطی و ساختار محور در کتاب چهارم مرکز آموزش زبان و معارف اسلامی

کلیدواژه‌ها: آموزش زبان اصول و فنون روش های ارتباطی ارتباط

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۱۹۸
روش ارائه محتوا نقش مهمی را در موفقیت نظام آموزشی ایفا می کند. معمولا به دست آوردن نتیجه مطلوب در کمترین زمان و با بهینه ترین هزینه و با بهترین روش، سه شاخصه منطقی آموزشگاه های زبان برای آموزش زبان است. استفاده از روش های آموزشی پیشرفته در دنیا یکی از نکات مهمی است که هر روند آموزشی را می تواند در زمان و کیفیت سرعت ببخشد؛ البته لازمه این امر تدوین متون و محتواهای آموزشی متناسب با ساختار اجرایی این روش هاست. در این مقاله بر آنیم که روش آموزشی کتاب چهارم مرکز آموزش زبان و معارف اسلامی جامعه المصطفی(ص) قم و تطبیق آن با روش های قدیمی و جدید را بررسی کنیم. بررسی ها نشان می دهد که محتوای روش تدریس این کتاب  از جهت اصول روشی، با شیوه های پیشرفته آموزشی که رویکردی ارتباطی دارند هم خوانی نداشته و بیشتر براساس اصول و فنون روش های قدیمی تر مانند دستور ترجمه نگاشته و تدریس می شود. در تدریس براساس این روش، درصدی از نتیجه به تقویت مهارت خواندن می انجامد و پیشرفت خاصی در مهارتهای سه گانه دیگر دیده نمی شود. البته تقویت در سه مهارت دیگر بیشتر به وسیله  حضور زبان آموز در محیط و همچنین تمرین روزانه در کلاس های شفاهی صورت می گیرد، ولی به هر حال این  جبران کاستی به وسیله محتوایی غیر از کتاب آموزشی صورت می پذیرد و نقص کتاب آموزشی را جبران نمی کند.
۹۴۶۷.

بررسی نسبت عقل با عشق در غزل های عطّار، بر اساس نظریه استعاره شناختی و نگاشت «عشق به مثابه سفر»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استعاره شناختی استعاره مفهومی نگاشت عشق عقل عطار نیشابوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۱۸۲
رابطه عقل با عشق در مباحث عرفانی، از دیرباز مورد توجّه عارفان و پژوهشگران عرفان بوده است. این رابطه را می توان حاصل اوج گیری مقابله تفکّر عرفانی با تفکّر فلسفی، طرد فلسفه مشّاء و نفی تکیه بر عقل در درک حقیقت در قرن پنجم دانست که در شعر عرفانی در قالب استعاره های مختلف و به دو صورت تقابل و تداوم مطرح شده است. در برخی موارد عقل به عنوان رهزن و حریفِ همیشه سر برافراشته، در مقابل عشق تصویر شده و در برخی دیگر عقل به عنوان راهبر در مسیر پرخطر عشق تا رسیدن به حقیقت مطرح است. نظریه معاصر استعاره مفهومی به جنبه های معرفت شناختی کاربرد استعاره نظر دارد؛ تحلیل استعاره های مربوط به عشق و عقل براساس این نظریه می تواند جنبه های معرفتی اندیشه عطّار را درباره نسبت این دو مؤلّفه پرتکرار در غزل های او را روشن کند. عطّار نیشابوری عشق را تجربه سفر در مسیری به سوی معشوق در نظر گرفته و در طیّ این مسیر به مراحل و منازلی قائل است که عقل یکی از آنهاست. از این منظر، عقل به خودی خود تقابلی با مفهوم عشق ندارد و طیّ این مسیر بدون درک این منزل و گذر از آن ناممکن است. بررسی استعاره های کلان عقل و عشق در غزل های عطّار، دسته بندی مضمونی آنها و محور قرار دادن نگاشت مفهومی «عشق، به مثابه سفر» از منظر شناختی بیانگر آن است که در نگاه عطّار عقل و عشق متباین نیستند بلکه در امتداد دیگر قرار دارند.
۹۴۶۸.

تطبیق مفهوم نمادین باران در دو شعر از شاکر السیاب و احمد شاملو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اشعار عربی و فارسی باران نماد احمد شاملو سیاب سمبولیسم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۱۶۲
باران در اشعار شاملو و سیاب سمبلی اجتماعی است. باران در این اشعار دربردارنده مفاهیمی مانند غم و شادی، امید و ناامیدی است. بکارگیری اسطوره تموز در شعر «المطر»(باران) سیاب و زبان عامیانه در منظومه «بارون» شاملو ، اشتراک مضامین اجتماعی این دو شاعر بیانی واضح و روشن را برای شاعر و مخاطب تصویرسازی می کند. این پژوهش بر اساس روش کتابخانه ای نگارش یافته است. با بررسی اشعار «بارون» و «مرغ باران» شاملو و «انشوده المطر» سیاب به الگوهای یکسان تأثیرگذار در شعر دو شاعر دسترسی می یابیم و به تبیین اختلاف دیدگاه های ارزشی و بخشی از جهان بینی دو شاعر نسبت به نماد باران آگاهی کسب کنیم. سطح نظری تحقیق که شامل متغیر علّی و سطح عملیاتی که متغیر معلولی است را مشخص کرده و با بررسی اشعار دو شاعر بسامد واژه باران را استخراج کرده ایم. در انتها مفاهیم نمادین، شباهت ها و تفاوت ها را مشخص نموده ایم. این پژوهش کوششی است تطبیقی در نحوه بازیابی دیدگاه بدر شاکر سیاب و احمد شاملو در بیان مفاهیم نمادین باران.
۹۴۶۹.

کاربرد ایهام درغزل های شوکت بخاری

کلیدواژه‌ها: شعر فارسی شوکت بخاری غزلها انواع ایهام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۲۷۰
ایهام از عناصر مهم زبان ادبی و از گونه های پرکاربرد صنایع بدیعی است که آن را از انواع هنجار گریزی معنایی دانسته-اند . ایهام در محور مجاورت و همنشینی به وجود می آید و به کمک آن می شود کلام را درهاله ای از رمزوارگی فرو برد. ایهام را همچنین می توان هنری ترین و پُر راز و رمزترین شگرد ادبی دانست که شاعران و سخنورانِ هنرمند از آن بهره گرفته اند، بی شک پی بردن به شگفتی های این آرایه بدیعی، ما را به شناساییِ سخنان رازآلودِ آنان راه می نماید. در ادبِ فارسی، حافظ و خاقانی را پیشروِ این هنر می دانند. شوکت بخاری از شاعران سدهیازدهم هجری و از پارسی سرایانِ توانای ماوراءالنهر است، شعر وی سرشار از خیال انگیزی بوده و بیشتر صنایع بدیعی را می توان در غزل های وی یافت. این پژوهش برآن است تا، با نگاهی به غزل های شوکت بخاری، انواع مختلف ایهام را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد.
۹۴۷۰.

مضامین المقاومه فی دیوان «جراحات البحرین» للشاعر ابن البحرین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: أدب المقاومه الشعر البحرینی المعاصر جراحات البحرین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۱۰۷
بَحرینُنا وُلدَتْ لِتبْقی/ أنّها تأبی الضِّیاعْ (ابن البحرین) ممّا لا ریبَ فیه أنّ الصحوه الإسلامیّه فی المنطقه تدلّ علی الوعی الإسلامی والشعور بالحریّه للشعوب واستعدادهم للوقوف أمام الظلم والبطش. بیدَ أنّ الشعراء الأحرار یُساندون شعبهم المضطهد فی ذلک الموقف الشجیع ویتّهمون حکّام العرب بأنّهم أداه ولُعب بأیدی الدول الغربیّه یقودون المجتمع نحو الیأس ویهیّئونهم لقبول الذلّ والهوان. إنّ هذه المقاله وفقاً علی منهج الوصفی- التحلیلی قامتْ علی استخراج مظاهر المقاومه فی دیوان «جراحات البحرین» للشاعر البحرینی المکنّی ب «ابن البحرین» ووصلتْ إلی أنّ الاختناق والاستبداد الحاکم فی البحرین والظلم فی المجتمع، کان من أهمّ العوامل الرئیسیّه لبروز مظاهر المقاومه فی هذا الدیوان. ولصاحب الدیوان مناهج متعدّده فی ساحه المقاومه والصمود أمام آل الخلیفه، منها السخریّه اللاذعه الموجّهه إلی هذه العائله، وتوظیف الأسالیب البلاغیّه البدیعه لتصویر دعوته إلی الحریّه والاستقلال والخلاص من مخالب سلطه الظالمین. یشیرُ الشاعر فی دیوانه إلی الثوره الإسلامیّه فی إیران ویفتخر بها ویعتبرها ثوره مبارکه للقضاء علی الطغیان والظلم فی العالم.
۹۴۷۱.

الحزن والألم فی شعر إبراهیم ناجی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: إبراهیم ناجی الشعر العصر الحدیث الحزن الرومانسیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶ تعداد دانلود : ۱۷۶
الحزن من الظواهر الشائعه فی قصائد کثیر من شعراء العرب فی العصر الحدیث؛ لمناسبته لطبیعه الظروف الحضاریه التی تمرّ بها الأمه، وغلبه الهزائم علیها، ممّا جعلت ظاهره الحزن تمثل قیمه تعبیریه واضحه أضافت إلی التجربه الشعریه بعامه آفاقاً جدیده، زادتها ثراءً وخصباً وإذا کان الحزن سمه عامه فی الشعر العربی الحدیث فإنّه فی الشعر الرومانسی اکثر وضوحا. بما أنّ إبراهیم ناجی یعدّ من أعلام الشعراء فی الحزن والألم ومن الشعراء المصریین المجددین. جری مجری الرومانسیه ویرکن شعره إلی الشکوی والأنین ویمتاز بالجده. وناجی من هولاء الشعراء الذین تتراءی له أشباح الآلام وشعره حافل بتصاویرها کما من خلال دراسه أشعاره نصل إلی أنغام مختلفه فی شعره وهذه النغمات تبین موقفه الأدبی وتأملاته وأحزانه مع تعابیره الخاصه حیث نجد هذه النغمات الحزینه فی شتی المواضع، ومنها الحب وإحساسه المأساوی إلی الحیاه وتاره أخری فی حبه لمصر والموت و...؛ فیجد الشاعر فی هذه الأغانی ما یغذی رومانسیته البکاءه وما یزید شکواه إلتهاباً. هذه المقاله تحاول الترکیز علی مظاهر الحزن والألم فی شعر إبراهیم ناجی وتبیین أسباب هذه المظاهر مع الإشاره إلی مفهوم الحزن فی الأدب العربی، فیقوم هذا البحث علی المنهج الوصفی والتحلیلی.
۹۴۷۲.

مقایسه روایت شناسی در دو منظومه غنایی اثر نظامی بر اساس الگوی گرماس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روایت شناسی الگوی گرماس منظومه های غنایی لیلی و مجنون خسرو و شیرین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۸ تعداد دانلود : ۴۶۷
روایت شناسی از موضوعات جدید در عرصه ادبیات است و فرمالیست های روسی نخستین گروهی بودند که در زمینه روایت مطالعات اساسی و گسترده ای انجام دادند. در این میان آلژیرداس ژولین گرماس از نظریه پردازان مطرح است که الگوی کنشی، زنجیره های روایی و مربع معناشناسی از دستاوردهای وی در ساختارگرایی و مطالعات ادبی است؛ بنابراین، در مقاله پیش رو تلاش شده است تا دو منظومه غنایی «لیلی و مجنون» و «خسرو و شیرین» نظامی گنجوی با تکیه بر نظریات گرماس، بررسی و تحلیل شود؛ زیرا الگوی گرماس قابل انعطاف است و نسبت به مدل دیگر نظریه پردازان ظرفیت بیشتری برای تجزیه و تحلیل داستان دارد. هدف از انجام این پژوهش دست یافتن به میزان انطباق این دو اثر غنایی و عاشقانه با الگوی گرماس (الگوی کنشی، زنجیره های روایی و مربع معناشناسی) است. حاصل این پژوهش که به شیوه کتابخانه ای و بر مبنای توصیف و تحلیل انجام شده، بیانگر این است که داستان های غنایی «لیلی و مجنون» و «خسرو و شیرین» از الگوی ساختاری و روایی کاملی برخوردارند و در قالب نظری ه گرماس قاب ل بررسی و تحلیل هستند.
۹۴۷۳.

رمزگشایی اعداد در «گرشاسب نامه»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اسطوره اعداد نمادین رمزگشایی گرشاسب نامه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۹ تعداد دانلود : ۲۰۰
مطالعه در زمینه هستی شناسی بخوبی نشان می دهد که اعداد، علاوه بر این که برای تبیین و شمارش پدیده ها و بیان کثرت و قلّت و جنبه های اغراق آمیزِ توصیفات، بویژه در آثار حماسی به کار رفته اند، در موارد بسیاری نیز کارکردی رمزگونه و نمادین داشته اند و به عنوان یک ابزار، نماینده معانی و مفاهیم مشترکی بوده اند که همواره در ذهن بشر جاری بوده است. اعداد، در کنار دیگر مظاهر و اَشکال هنری از قبیل شعر، موسیقی، نگارگری، نمایش و...، به عنوان دسته ای از نمادها، القا کننده این معانی و باورهای اسطوره ای بوده اند. این رسالت اعداد، در شکل گیری متون حماسی ایرانی، پررنگ و قابل تأمّل است. بر اساس تفسیر اسطوره ای از روایات گرشاسب نامه اسدی طوسی، شاید بتوان گفت که بسیاری از اعداد در این منظومه حماسی- اساطیری، حضوری نمادین و رازآمیز دارند. پژوهش حاضر، به روش مطالعه موردی و با تکیه بر شواهد و قرائنی از متن گرشاسب نامه، در تلاش است تا نشان دهد که اعدادِ «یک»، «دو»، «سه»، «چهار»، «پنج»، «شش» و «هفت»، به گونه ای نمادین، دانش ها و معانیِ رمزی بسیاری را در خویش جای داده اند؛ معانی و مفاهیمی که بیانگر باورها و عقاید مردمان باستان بوده و در تعیین سرنوشت آنها نقشی محوری و اساسی ایفا کرده اند.
۹۴۷۴.

تطبیق انتقادی داستان «دریا هنوز آرام است» از احمد محمود با مؤلفه های مکتب ناتورالیسم(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ناتورالیسم احمد محمود دریا هنوز آرام است

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۹ تعداد دانلود : ۴۵۹
مکتب های ادبی به این دلیل که نشان دهنده مؤلفه های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هر دوره هستند، معیارهایی مهم برای درک ویژگی های ادبی ادوار مختلف محسوب می شوند. یکی از این مکتب ها ناتورالیسم است که در آغاز از طریق ترجمه آثار نویسندگان آمریکایی و اروپایی در دوره مشروطه به ادبیات داستانی فارسی راه یافت. احمد محمود به عنوان یکی از نمایندگان برجسته ناتورالیسم، قواعد و مؤلفه های این مکتب را به نیت بازگویی نقدهای اجتماعی و تشریح احوالات مردم در داستان های خود دخالت داده است. بررسی توصیفی- تحلیلی مهم ترین ویژگی های ناتورالیستی «دریا هنوز آرام است» نشان می دهد که با توجه به عناصری همچون «جنبه های فیزیولوژیکی»، «شکستن حرمت کاذب واژگان»، «نفی آزادی و باور به جبر تاریخی و اجتماعی»، «سبک محاوره ای»، «توصیف دقیق و شرح جزئیات»، «محدودیت توانایی های جسمانی»، «خلق شخصیت هایی با خوی حیوانی» و «پایان غم انگیز داستان»، داستان مذکور واکنشی ادبی نسبت به ضعف ها و محرومیت های عمدتاً اقتصادی جامعه ایران در دهه های سی و چهل خورشیدی به شمار می آید. محمود در مواردی با توجه به بافت فرهنگی و دینی گروه هدف، از برخی مؤلفه های ناتورالیسم عدول کرده که «عدم توجه به تأثیر ژنتیک در زندگی افراد»، «بسامد پایین واژگان تابو» و «پرداختن به مسائل ورای طبیعت در سطحی محدود» از آن جمله است.
۹۴۷۵.

افسون درخت میوه در اروپا و ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: افسون باروری درختان ایران اروپا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۳۲۰
در سال 1912 م. یک مردم شناس لهستانی به نام «یان استانیسؤاف بیسترون» مقاله ای تحت عنوان «مراسم وادار کردن درختان به زاییدن میوه» چاپ کرد که در آن از جادوگری مخصوص درختان میوه در اروپا و به ویژه لهستان، صحبت می کند. در ادبیات فارسی - چه متون ادبی و چه گزارش های پژوهش های میدانی گوشه و کنار ایران، توصیف از مراسم و باورهای عامیانه همانند آن یافت می شود؛ به خصوص مراسم تهدید کردن یک درخت نازا در اروپای شرقی و ایران دقیقاً عین هم هستند، که این خود از ریشه ها و زیربنای عقاید مشترک این مراسم آیینی در هر دو منطقه دنیا حکایت می کند.
۹۴۷۶.

بازتصحیح ابیاتی از دیوان خاقانی چاپ ضیاء الدین سجادی با تکیه بر اصالت نسخه لندن

کلیدواژه‌ها: دیوان خاقانی تصحیح ضیاء الدین سجادی نسخه شناسی نسخه لندن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۲۲۳
تصحیح متون کهن ادبی، تلاشی ارزشمند در جهت احیاء و پاسداشت میراث فرهنگ ملّی و میهنی است و هرچه این فعالیّت، عالمانه تر باشد، ارزشمند تر خواهد بود. بر این اساس، گام نهادن در این ساحت، دقّت و دانش کافی را می طلبد. دیوان خاقانی تصحیح ضیاء الدین سجادی، از نمونه های موفّق تصحیح متون است؛ سجادی با اینکه بحق و سنجیده، نسخه لندن را که قدیمی ترین نسخه دیوان خاقانی است، نسخه اساس قرار داده، ولی در مواردی به علل متفاوت، ضبط دیگر نسخ را جایگزین کرده که این عامل، سبب خطاهایی در تصحیح بوده است. در این مقاله، سعی خواهد شد ارجحیّت و اصالت ضبط های نسخه لندن وبه تبع آن، اصالت و اعتبار این نسخه اثبات گردد. بر این اساس، با معیارهای علمی همچون؛ اصالت بدیعی، اصالت تصویری، ویژگی های سبکی و زبانی خاقانی و شواهدی از آثار خود شاعر و دیگر شاعران، در صدد تصحیح ابیاتی از دیوان خاقانی برآمدیم. نتیجه پژوهش روشن می سازد که نسخه لندن، اصیل ترین و معتبرترین نسخه دیوان خاقانی بوده و اعتماد به ضبط های این نسخه، در امر تصحیح دیوان خاقانی می توانست مفید بوده و در تصحیح علمی –انتقادی و منقّح از این دیوان، سودمند باشد.
۹۴۷۷.

ظرفیت های نمایشی داستان رزم سهراب و گردآفرید با تأکید بر عناصر صحنه و دراماتورژی آن

کلیدواژه‌ها: شاهنامه فردوسی رزم سهراب با گردآفرید صحنه عناصر صحنه دراماتورژی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۲۴۴
اقتباس از متون ادبیات کلاسیک به ویژه شاهنامه ی فردوسی در ژانرهای هنری نمایش(تئاتر) و سینما سابقه ای طولانی دارد. داستان رزم سهراب و گردآفرید داستانی کوتاه و درعین حال جذاب است که قابلیت های نمایشی بسیاری دارد. این داستان علاوه بر ویژگی های حماسی که متناسب با اثر سترگی چون شاهنامه است، از ظرفیت های ادب غنایی نیز برخوردار است. و همین امر موجب جذابیت دوچندان این داستان گردیده است. شیوه ی توصیف فردوسی از صحنه ی نبرد و به کارگیری رزم افزارها و هم چنین کنش و واکنش میان شخصیت ها در داستان رزم سهراب و گردآفرید نشان دهنده ی ظرفیت های قابل توجه این اثر برای دراماتیزه کردن و اجرای آن بر صحنه ی نمایش است و می توان با استفاده از امکانات دیداری، حرکات و گفته های بازیگران بر صحنه، زیبایی های این اثر را  بهتر و با اثرگزاری بیش تر به مخاطب معرفی نمود.
۹۴۷۸.

بررسی عناصر ادبی در اشعار مدح و رثای اهل بیت(ع) در دیوان زاهی بغدادی

کلیدواژه‌ها: زاهی دیوان عناصر ادبی مدح ورثای اهل بیت (ع)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۹ تعداد دانلود : ۴۰۲
ابوالقاسم علی بن اسحاق بن خلف قطان بغدادی مشهور به زاهی از شاعران شیعی و ولایتمدار قرن چهارم بوده که در محلّه کرخ در قطعه زمین ربیع سکونت می کرده است. زاهی در وهله ی اول شاعری مدیحه سراست و پیوسته با دشمنان اهل بیت (ع) در حال مبارزه بوده، تا جایی که او را در زمره ی شعرای مجاهد به شمار آورده اند. صور فنّی اشعار، حسن تشبیه، زیبایی تصوّرات و وصفها و روان و بدون تکلّف بودن اسلوب شعری او، تذکره نویسان را به تمجید و تعریفش وا داشته است. در این مقاله سعی بر آن بوده که با روش تحلیلی – توصیفی به بررسی و تحلیل عناصر ادبی دیوان زاهی مانند: عنصر عاطفه، خیال، اسلوب و اندیشه بپردازیم تا ملاحظه شود که شاعر در بیان اشعار خود تا چه حدّ از اسلوب و شیوه ی ادبی بهره جسته و چگونه توانسته با به کارگیری این عناصر و با ذکر حوادث بسیار مهم ائمه (ع) در شعرش، از آنها دفاع کند. سبک شعری او، سبک شاعران قدیم بوده و شاعری مقلّد است، امّا ناگفته نماند که او از طبعی دلنشین و مهارت و تبحّر در فنون شاعری برخوردار بوده است. علاوه بر آن، وصفها و تصاویر شاعرانه ی زاهی، حکایت از قدرت خیال و عاطفه ی عمیق او دارد.
۹۴۷۹.

کاربرد بدل در زبان فارسی دری و عربی

کلیدواژه‌ها: بدل فارسی دری ادبیات تطبیقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۳۹۶
بدل در میان زبان های عربی و فارسی دری، کاربردهای ویژه ای دارد و خصوصیات مختص به خود را داراست. مانع اصلی یادگیری، عدم توانایی دانش آموزان و عدم توانایی در درک و تعمیم مفاهیم و خلط مبحث با مباحث دیگر می باشد. بدل در کتاب های فارسی از جمله مباحثی است که گاهی دانش آموزان در تشخیص و کاربرد آن دچار اشتباه شده و آن را با مباحث دیگر از جمله صفت و مضافٌ الیه می آمیزند. این مقاله در پی تسهیل در امر آموزش بدل و راه های تشخیص آن است. در زبان فارسی دری میان مبدلٌ منه و بدل درنگی خاص هست و در عربی نیز این دو جزء هم اعرابند ؛ یعنی مبدلٌ منه اعراب اصلی و بدل اعراب تبعی دارد ، ولی در فارسی این دو هم نقش اند. همچنین در گروه بدلی در فارسی دست کم یکی از دوجزء معرفه است ؛ در حالی که در ترکیب زبان عربی لزوماً یکی از این دوجزء معرفه نیست. بدل در زبان های مزبور از ترکیب های متفاوت برخوردار است. بدل در زبان عربی از دو جزء مبدلٌ منه و بدل تشکیل می شود ، در مبهم بودن مبدلٌ منه و ابهام زدایی بدل از آن و در نبودن واسطه میان دو جزء نیز در این که هر دو جزء یک مرجع و مصداق خارجی دارند، همسان اند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان