فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۶۱ تا ۱۸۰ مورد از کل ۱٬۴۵۸ مورد.
حوزه های تخصصی:
هدف: ارزیابی و رتبه بندی وب سایت کتابخانه های ملی کشورهای آسیایی.
روش/ رویکرد پژوهش: به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار WQET، 34 وب سایت کتابخانه ملی مورد ارزیابی و رتبه بندی قرار گرفت.
یافته ها: توجه به مخاطبان، اهداف وب سایت، سهولت جستجو، سرعت بارگذاری، روزآمدی، گرافیک، وجود پیشینه و سوابق علمی پدیدآورندگان حقیقی و حقوقی، دامنه و ساختار وب سایت، در وب سایت های مورد بررسی به میزان بسیار زیاد رعایت شده است. وب سایت کتابخانه ملی سنگاپور با امتیاز 80، رتبه نخست و لائوس با امتیاز 36 آخرین رتبه را کسب کرده است. کتابخانه ملی ایران نیز با امتیاز 76، در رتبه ششم قرار گرفت و از نظر درجه بندی دارای وب سایتی قابل اعتماد است.
رفتار علمی: پژوهشی تطبیقی - تحلیلی پیرامون شاخص ها و مصداق ها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف این پژوهش شناسایی و دسته بندی شاخص ها و مصداق های رفتار علمی دانشمندان است.
روش: ابتدا متون مربوط به حوزه های مختلف درباره رفتار علمی و به طور عام ویژگی های دانشمندان و فرایندهای علمی مرور شد و مفاهیم کلیدی به صورت تطبیقی در جدول هایی قرار گرفت. سپس با استفاده از مبانی نظری روان شناسی رفتار، مفاهیم دسته بندی گردید و در نهایت به صورت تحلیلی روابط بین آن ها بیان گردید.
یافته ها: این مطالعه نشان داد که مفاهیم مرتبط با ویژگی های فکری و رفتاری دانشمندان به طور پراکنده در متون حوزه های مختلف علمی مانند روان شناسی رفتار، جامعه شناسی علم، و روش شناسی پژوهش قابل تشخیص است و می توان آن ها را در پنج شاخص کلی قرارداد. شاخص های شناسایی شده در این مطالعه منطبق با مبانی نظری روان شناسی رفتار است و دارای یک چرخه مداوم و پایدار در جامعه علمی است که پیوسته در حال رشد است. شناسایی این شاخص ها به سازمان هایی که مسئولیت تربیت پژوهشگر را بر عهده دارند، به ویژه دانشگاه ها، کمک می نماید که معیاری برای تعیین هدف و اندازه گیری تحقق آن در اختیار داشته باشند. شاخص های شناسایی شده در این پژوهش می تواند مبنای برخی پژوهش ها در حوزه علم اطلاعات شود.
تحلیلی بر عوامل بازدارنده و تسهیل کننده مطالعه در ایران در چهار دهه اخیر: رویکردی مروری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: این پژوهش با هدف بررسی وضعیت روند انتشار آثار حوزه مطالعه، وضعیت اقشار اجتماعی و جنبه های مورد توجه پژوهشگران در زمینه مطالعه صورت گرفته است.
همچنین به شناخت عوامل بازدارنده و کاهنده امر مطالعه، شناخت عوامل مشوق و تسهیل کننده امر مطالعه و شناخت راهکارهای ترویج و توسعه امر مطالعه از دیدگاه آثار مؤلفان جامعه مورد بررسی پرداخته است.
روش: این مقاله به بررسی 95 منبع (اثر شامل مقاله های علمی و پایان نامه ها و طرح های پژوهشی) در حوزه مطالعه در طول چهار دهه از 1350 تا 1390با روش تحلیل متون و مطالعه کتابخانه ای پرداخته است. اطلاعات این پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، گردآوری شده است.
یافته ها: مروری بر نوشتار تحقیق در چهار دهه در ایران نشان داد بیشتر مطالعات در باره وضعیت مطالعه دانش آموزان و جامعه انجام شده است و کمتر در مورد وضعیت مطالعه سایر اقشار اجتماعی تحقیق صورت گرفته است. علاوه بر آن بیشتر پژوهش ها به بررسی وضعیت مطالعه منابع غیردرسی دانش آموزان، بررسی فرهنگ و عادت مطالعه و راه های ترویج آن در جامعه پرداخته شده است. همچنین پژوهشگران بیشترین عوامل بازدارنده مطالعه را ناشی از نبود فرهنگ مطالعه در خانواده و نظام آموزش و پرورش می دانند.
نظریه شناخت اجتماعی: رویکردی مؤثر در رفتارهای اطلاعاتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: رفتار اطلاعاتی، فرایندی تعاملی است که در آن اغلب افراد پس از احساس نیاز اطلاعاتی برای ارضای آن اقداماتی صورت میدهند. در مفهوم جدید، استفاده کننده از اطلاعات صرفاً به عنوان کاربر، جستجوگر و یا مصرف کننده تلقی نمی شود؛ بلکه انسانی در نظر گرفته می شود که در چارچوب جامعه شناسی، روانشناسی، معرفت شناختی و فیزیکی ویژه ای به جستجوی اطلاعات مبادرت می کند. این مقاله به بررسی نظریه شناخت اجتماعی و اهمیت به کارگیری آن به ویژه در رفتار اطلاعاتی می پردازد.
روش: روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی است و گرد آوری مطالب آن از طریق مرور منابع می باشد.
یافته ها: حاصل تحلیل ها نشان داد که فعالیت های اطلاعاتی بدون توجه به محیط و رفتار کاربر نمی تواند به روشنی درک شود. رفتار، محیط، و افراد (و باورهایشان) باهم تعامل می کنند و این کنش متقابل سه جانبه باید فهمیده شود تا اینکه کارکرد و رفتار اطلاعاتی فرد به خوبی درک گردد. این رویکرد، امکان بررسی و تحلیل جامع و منطبق بر عوامل اجتماعی و فردی رفتار اطلاعاتی یک جامعه را فراهم خواهد کرد؛ و در نتیجه راهگشای بهبود و توسعه نظام اطلاعاتی و بهرهوری در جستجوی اطلاعات می شود.
تأثیر ویژگی های جمعیتی کتابداران بر پذیرش فن آوری اطلاعات: موردپژوهی نرم افزار نمایه مدیریت کتابخانه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی انواع منابع اطلاعاتی کتابها
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام) فن آوری اطلاعات
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها عمومی
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل فردی موثر بر پذیرش نرم افزار نمایه مدیریت کتابخانه در میان کتابداران کتابخانه های عمومی شهر تهران انجام شده است. روش: روش پژوهش پیمایشی - تحلیلی و جامعه آن شامل همه کتابداران کتابخانه های عمومی وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور در شهر تهران است که تعداد آنها 131 نفر است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است که بر اساس نظریه اشاعه نوآوری راجرز تهیه شده است. برای تجزیه و تحلیل داد ه ها، از نرم افزار آماری SPSS 16 در دو سطح توصیفی و استنباطی استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بین ویژگی های جمعیت شناختی کتابداران و پذیرش نرم افزار نمایه مدیریت کتابخانه توسط آنان رابطه معنی داری وجود ندارد. همچنین، میزان تمایل کتابداران نسبت به ادامه به کارگیری آن در حد متوسط بوده و تأثیر مثبتی بر پذیرش آن داشته است. کتابداران رده سنی 51 تا 60 سال (متغیر سن)، کتابداران بیشتر از 26 سال سابقه (متغیر سابقه)، کتابداران دارای سطح تحصیلی کارشناسی (متغیر تحصیلات)؛ و کتابدارانی که در رشته هایی غیر از کتابداری و اطلاع رسانی تحصیل کرده اند (متغیر رشته تحصیلی) با بیشترین میزان پذیرش، این فن آوری را پذیرفته اند. اصالت/ارزش: با توجه به اینکه بیش از یک دهه است که نرم افزار های کتابخانه ای در کتابخانه های عمومی ایران به کار گرفته شده و تاکنون تحقیقی که به طور خاص تأثیر ویژگی های فردی استفاده کنندگان را بر پذیرش یا عدم پذیرش این فناوری ها بررسی نماید، انجام نشده است. بنابراین، انجام این پژوهش نتایج تازه و مفیدی را در اختیار برنامه ریزان، مدیران و کارکنان کتابخانه های عمومی قرار دهد و بر مبنای آن تصمیماتی صحیح در خصوص اصلاح، ارتقاء، ادامه، عدم ادامه و یا جایگزینی فن آوری و چگونگی به کارگیری نیروی انسانی کتابخانه ها و آموزش آنها اتخاذ نمایند.
واکاوی اصطلاح ""تعلیق"" در نسخه شناسی براساس انجامه های نسخ خطی سفینه تبریز و چند نسخه دیگر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: بررسی کارکرد و معنای تکنیکی اصطلاح ""تعلیق"" به عنوان نوعی خاص اما ناشناخته از کتابت در نزد کاتبان مسلمان ایرانی با اتکا به مستندات درون متنی و برون متنی است.
روش/ رویکرد پژوهش: نخست اصطلاح ""تعلیق"" در متون کهن فارسی و سپس در انجامه های نسخه خطی سفینه تبریز و چند نسخه خطی دیگر بررسی شد.
یافته ها: واژه ""تعلیق"" را کاتبان نسخه های خطی در استنساخ اولیه آثارِ نیازمند مقابله و تصحیحِ دوباره در انجامه به کار می برده اند.
نتیجه گیری: مصححان باید در تصحیح متون، از نسخی که در انجامه آنها اصطلاح ""تعلیق"" به کار رفته است با احتیاط استفاده کنند.
تحلیل استنادی و ترسیم نقشه تاریخ نگاشتی تولیدات علمی پاتولوژی کشورهای خاورمیانه طی سالهای 2000-2009(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه های الکترونیکی انواع منابع الکترونیکی پایگاه های اطلاعاتی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام) تولید اطلاعات
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری تاب سنجی،علم سنجی
هدف: بررسی مدارک حوزه پاتولوژی تولیدشده توسط کشورهای خاورمیانه در محدوده زمانی 2000- 2009 در نمایه استنادی علوم است.
روش/ رویکرد پژوهش: با استفاده از فنون تحلیل استنادی، نویسندگان و نشریات برتر این حوزه مشخص و نقشه تاریخ نگاشتی علم پاتولوژی ترسیم شد .
یافته ها : محاسبه مقدار متوسط نرخ رشد سالانه انتشارات برای این سال ها، عدد 25/15 درصد را نشان داد. بررسی نوع مدارک نشان داد که مجموع 2488 رکورد، در8 نوع قالب مختلف ارائه شده اند. خوشه های شکل گرفته در نقشه تاریخ نگاشتی براساس LCS شامل 6 خوشه و براساس GCS شامل 4 خوشه بود.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد کشورهای خاورمیانه تنها دو درصد از تولیدات علمی حوزه پاتولوژی را به خود اختصاص داده اند که این میزان، وضعیت مطلوبی را نشان نمی دهد.
تعیین میزان آشنایی و استفاده ی اعضای هیأت علمی دانشگاه های دولتی شهر اصفهان از نمایه های پایانی کتاب بر اساس نظریه ی اشاعه و نشر نوآوری(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
نمایه سازی از شیوه های نوین سازماندهی اطلاعات می باشد که با گسترش روزافزون مجراهای تولید اطلاعات و نیز لزوم افزایش سرعت و دقت دسترسی به اطلاعات تولید شده از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان آشنایی و استفاده از نمایه های پایانی کتاب در میان اعضای هیأت علمی دانشگاه های دولتی شهر اصفهان بر اساس نظریه ی اشاعه و نشر نوآوری انجام شد.
روش بررسی: روش این پژوهش توصیفی-پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ی محقق ساخته بود. جامعه ی آماری شامل 1727 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه های دولتی شهر اصفهان در سال تحصیلی 92-1391 خورشیدی بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای، حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 176 نفر تعیین شد. با توجه به احتمال ریزش به دلیل عدم بازگشت، پرسشنامه برای 300 نفر ارسال شد که در مجموع 191 مورد برگشت داده شد و مورد بررسی قرار گرفتند. روایی پرسشنامه توسط 10 نفر از متخصصان و صاحبنظران علم اطلاعات و دانش شناسی، علوم اطلاعات و ارتباطات، و علوم اجتماعی مورد تأیید قرار گرفت و ضریب پایایی آن با استفاده از فرمول Cronbach's alpha 6/97 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از شاخص های آمار توصیفی (فراوانی، درصد، و میانگین) و استنباطی(ضریب همبستگی اسپیرمن) و با کمک نرم افزار SPSS-20 انجام شد.
یافته ها: میزان آشنایی و استفاده ی اعضای هیأت علمی اصفهان از نمایه های پایانی کتاب، پایین تر از حد متوسط بود (37/2). بیشترین آشنایی از طریق دانشگاه و استفاده از نمایه در کتاب های فارسی و لاتین دارای اولویت دوم بود. بین میزان استفاده ی اعضای هیأت علمی مورد بررسی از انواع نمایه در بازیابی اطلاعات درون کتاب با متغیرهای جمعیت شناختی رابطه ای وجود ندارد؛ بین استفاده ی اعضای هیأت علمی مورد بررسی از انواع نمایه در تالیف و ترجمه ی کتاب (شیوه ی چاپ) با سن، رابطه ی معکوس وجود دارد (019/0 P-value=و 308/0- r=)؛ بین استفاده ی اعضای هیأت علمی مورد بررسی از انواع نمایه به طورکلی با سنوات تدریس، رابطه ی معکوس وجود دارد (023/0 P-value= و 296/0- r=).
نتیجه گیری: با توجه به اینکه رسالت اصلی اعضای هیأت علمی انجام فعالیت های آموزشی و پ ژوهشی می باشد و انجام این مهم نیازمند شناخت ابزارهای تحقیق است که نمایه از اساسی ترین آنهاست به نظر می رسد، شناخت اندک و استفاده ی محدود اعضای هیأت علمی دانشگاه های دولتی شهر اصفهان از نمایه ممکن است فرصت انجام کارهای علمی عمیق را از آن ها بگیرید. لذا در جامعه ی علمی ما نیاز به متخصصان حرفه ای در این زمینه می باشند و این خلل می تواند توسط کتابداران، جبران شود.
تأثیر عمق سازماندهی منو در وب سایت کتابخانه ها بر میزان پیش بینی پذیری و گم شدگی کاربران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف این پژوهش، آگاهی یافتن از دیدگاه کاربران نسبت به تأثیر عمق منو (لایه های منو) بر قابلیت پیش بینی پذیری و گم شدگی آن ها در دسترسی به اطلاعات در وب سایت های کتابخانه ای است.
روش: روش مورد نظر ترکیبی (مکاشفه ای و مصاحبه نیمه ساختار یافته) است و جامعه پژوهشی را دو گروه، وب سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های ایران و دانشجویان غیر کتابداری ارشد و دکتری دانشگاه فردوسی مشهد تشکیل می دهد. برای انتخاب نمونه از گروه اول، وب سایت کتابخانه های مرکزی 10 دانشگاه برتر ایران بر اساس معیارهای رتبه بندی دانشگاه ها و برای انتخاب نمونه از گروه دوم، 30 دانشجوی ارشد و دکتری رشته غیر کتابداری دانشگاه فردوسی مشهد بر اساس اصل دسترس-پذیری انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز نیز با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری شد.
یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد، عمق سازمان دهی زمانی بر کاهش پیش بینی پذیری و افزایش گم شدگی یا صرف زمان بیشتر برای پیدا کردن اقلام از منو تأثیرگذار است که افزون بر استفاده از لایه های زیاد، اقلام نیز به درستی دسته بندی نشده باشند و از برچسب های خود توصیف و قابل درک نیز برخوردار نباشند.
بررسی تأثیر عوامل زمینه ای بر فرایند رفتار اطلاع جویی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی کرمان در وب(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر عوامل زمینه ای بر رفتار اطلاع جویی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی کرمان در وب است. در این مطالعه چگونگی تأثیر عوامل زمینه ای بر تاکتیک های جستجو و ارزیابی نتایج جستجو از دیدگاه کاربران بررسی شده است. این پژوهش کاربردی به روش پیمایشی و با رویکردی ترکیبی (کمی و کیفی) صورت گرفته است. تعداد 30 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی کرمان داوطلبانه در نیمسال اول سال تحصیلی 92-91 در این پژوهش شرکت کردند. گردآوری داده ها از طریق دو پرسشنامه و فایل گزارش با استفاده از نرم افزار کمتازیا استودیو انجام شد. بر طبق یافته ها، (3/53 درصد) از شرکت کنندگان از موتور جستجوی گوگل استفاده می کردند. استفاده از پرسش جستجوی کوتاه رایج تر از پرسش جستجوی طولانی بود. افراد از گزینه های جستجوی پیشرفته به ندرت استفاده می کردند (23 درصد) و به طور متوسط، تعداد کمی از صفحات نتایج جستجو را مشاهده می کردند (27/2Mean=). همچنین یافته ها تأثیر عوامل زمینه ای را بر زمان جستجو، تاکتیک های جستجو (شامل پرس وجو و مرور) و ارزیابی نتایج جستجو از دیدگاه کاربران (شامل سهولت استفاده، سودمندی، رضایت و قضاوت ربط) نشان داد. تاکتیک مرور به عنوان رایج ترین تاکتیک به کار رفته توسط کاربران شناخته شد. همچنین متغیرهای سهولت استفاده و قضاوت ربط در میان جنبه های مختلف ارزیابی نتایج جستجو از دیدگاه کاربران اختلاف معناداری را بر اساس عوامل زمینه ای، نشان دادند؛ درحالی که تاکتیک-های پویش، استخراج و اعتماد کمتر تحت تأثیر عوامل زمینه ای قرار داشتند. یافته های این مطالعه حاوی مفاهیم کاربردی برای طراحان نظام های بازیابی اطلاعات است؛ بطوریکه می تواند در طراحی نظام هایی با رابط کاربر بهتر و متناسب با سطوح مختلف دانش موضوعی و تجربه ی جستجوی کاربران به کار رود و موجب ارتقای فرایند جستجو و بهبود کیفیت نتایج شود.
رابطه باورهای معرفتی با رفتار اطلاعاتی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: باورهای معرفتی نشانگر تلقی افراد از دانش و دانستن هستند. هدف این پژوهش بررسی رابطه باورهای معرفتی با رفتار اطلاعاتی دانشجویان بود.
روش: در این مطالعه کاربردی- پیمایشی، از بین 19965 دانشجوی شاغل به تحصیل در دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 90-1389، تعداد 364 نفر با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب شده و ""فهرست باورهای معرفتی"" را برای اندازه گیری باورهای معرفتی آنان و ""پرسشنامه رفتار اطلاعاتی"" را برای اندازه گیری رفتار اطلاعاتی آنان تکمیل کردند.
یافته ها: باورهای معرفتی آزمودنی ها بر حسب جنسیت و مقطع تحصیلی تفاوتی معنادار داشتند و این باورها با رفتار اطلاعاتی آنان نیز رابطه معناداری داشتند. دارندگان باورهای معرفتی سطح بالا در محیط اطلاعاتی کارآمدتر از دارندگان باورهای معرفتی سطح پایین بودند. نتایج حاصل در پیوند با نتایج بررسی های پیشین، نشانگر لزوم توجه کتابداران آموزشی و مرجع، و طراحان نظام های اطلاعاتی به این باورها برای بهینه سازی رفتار اطلاعاتی است.
تأثیر راهنماهای مبتنی بر مدل واک (VAK) بر میزان رضایت مندی اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در استفاده از سیستم اطلاعات علمی دانشگاه (ساعد)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی انواع منابع اطلاعاتی سایر منابع
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها(به طور عام) فهرست های کتابخانه ای فهرست های پیوسته و اینترنتی
هدف: هدف بررسی میزان رضایت مندی اعضای هیئت علمی از راهنماها و فیلم آموزشی به هنگام ذخیره آثار در ساعد می باشد. درصورتی که سامانه استفاده پذیر شود اعضای هیئت علمی با مشکلات کمتری روبرو می شوند و این امر می تواند در کاهش خطاها در هنگام ذخیره تأثیرگذار باشد.
روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نوع ارزیابانه، و از نظر رویکرد، پژوهش پیمایشی با راهبرد قوم نگاری می باشد. در این پژوهش از روش ""مقایسه جایگزین نمونه اولیه"" بهره گیری شد .جامعه آماری، اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی هستند که 10 نفر از آن ها به عنوان نمونه انتخاب شد.
یافته ها : رضایت مندی اعضای هیئت علمی با دو مفهوم مفید بودن و کارآمدی ارزیابی شد. آزمون آماری t مستقل برای هر دو فرضیه نشان داد که راهنماها و فیلم های آموزشی توانسته اند نظر اعضای هیئت علمی را نسبت به خود جلب کنند. نتایج نشان داد معیارهایی مانند: در دسترس بودن راهنماها، واضح و قابل درک بودن آن ها و قرار دادن آموزش های مورد نیاز در نقاط مختلف کاربرگه ها و معیارهایی چون وضوح بالای صدا، اضافه کردن متن به فیلم ها، حرکت مکان نما در نقاط در مورد فیلم آموزشی می تواند تا حد زیادی میزان رضایت مندی کاربران در استفاده از سامانه ها را افزایش دهد.
بررسی تأثیر نمایه سازی مفهوم-محور تصاویر بر بازیابی آن ها با استفاده از موتور جستجوی گوگل(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف از نگارش این مقاله ارزیابی تأثیر شیوه نمایه سازی مفهوم-محور بر بهینه سازی بازیابی تصاویر با استفاده از موتور جست جوی گوگل است و روی ویژگی های مورد توجه موتور جست وجوی گوگل در بازیابی تصاویر بحث می کند. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی می باشد و روش آن، پژوهش مبتنی بر فن آوری و نیمه تجربی است. یافته ها: نمونه پژوهش این پژوهش شامل 900 تصویر بود که بر روی سایتی اختصاصی بارنهاده شد. سایت اختصاص یافته شامل 9 صفحه با کدهای مختلف بود؛ به این معنی که برای هر گروه از تصاویر ویژگی های خاص مفهومی منظور گردید. از 9 کد بازیابی (عنصر فراداه ای توصیف کننده تصاویر) در 4 کد که شامل: «عنوان تصویر»، «متن جایگزین تصویر»، «اطلاعات قالب تصویر» و «تصاویری که هیچ تغییری روی آنها اعمال نشده»، هیچ گونه تصویری بازیابی نشد و بنابراین تحلیل روی 5 کد باقیمانده شامل: «شرح حاشیه تصویر به زبان انگلیسی»، «شرح حاشیه تصویر به زبان فارسی»، «اسم فایل»، «اصطلاحات اختصاص یافته بر اساس زبان نمایه سازی آزاد» و «زبان نمایه سازی مهارشده» صورت گرفت. تعداد تصاویر بازیابی شده در این بخش شامل 417 تصویر بود. از بین 5 کدی که تصاویر آنها بازیابی شد، اختصاص شرح حاشیه تصویر بیشترین تأثیر را در بازیابی تصاویر از نظر تعداد داشت، یعنی تصاویر دارای کد فوق بیشتر از سایر کدها توسط گوگل نمایه سازی شدند. بنابراین در بارنهادن تصاویر به وبگاه های مختلف توجه به این نکته باعث بازیابی بیشتر تصاویر از طریق موتور جست وجوی گوگل می گردد. آزمون خی دو برای تفاوت فراوانی تصاویر بازیابی شده در 5 کد مذکور معنی دار بود و نشان داد که در کدهای مختلف به طور معنی-داری تعداد متفاوتی تصویر بازیابی شده اند. تخصیص شرح حاشیه تصویر به زبان انگلیسی بهترین و تخصیص اسم فایل به تصاویر کمترین تأثیر را در رتبه بازیابی تصاویر در نمونه پژوهشی داشت. آزمون کروسکال والیس برای سنجش تفاوت رتبه های گروه های پنج گانه، معنی دار بود که یعنی میانگین رتبه بازیابی تصاویر در گروه های پنج گانه متفاوت بوده است. اصالت/ارزش: شناخت شیوه ها، ویژگی ها و محدودیت های نمایه سازی تصاویر از طریق موتور جست وجوی گوگل می تواند به کاربران اینترنت و نمایه سازان تصاویر در بازیابی و نمایه سازی تصاویر مورد نظر آنها کمک کند.
مقایسه کتابشناختی بروندادهای انتشاراتی حوزه های مدیریت اطلاعات و مدیریت دانش؛ با تأکید بر سهم علم اطلاعات و دانش شناسی در هر یک از این حوزه ها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت دانش
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری تاب سنجی،علم سنجی
دامنه فعالیت حوزه های مدیریت اطلاعات و مدیریت دانش و به ویژه سهم علم اطلاعات در این حوزه ها به دلیل تعدد تعاریف و همپوشانی موجود میان این دو حوزه ، همواره مورد بحث بوده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تولیدات علمی در حوزه های مدیریت اطلاعات و مدیریت دانش در پایگاه وب او ساینس و تعیین سهم علم اطلاعات و دانش شناسی در هر یک از این حوزه ها انجام گرفته است. این پژوهش با استفاده از روش علم سنجی انجام شده و جامعه پژوهش دربرگیرنده 1457 مدرک حوزه مدیریت اطلاعات، 5993 مدرک حوزه مدیریت دانش و 183 مدرک است که در هر دو حوزه مدیریت اطلاعات و دانش در پایگاه وب آو ساینس ثبت شده اند. تحلیل داده ها نشان داد با این که از لحاظ تاریخی مدیریت دانش از مدیریت اطلاعات پیشینه کوتاه تری دارد، تعداد تولیدات علمی آن بیش از مدیریت اطلاعات است. بر اساس طبقه بندی پایگاه وب آو ساینس در حوزه مدیریت اطلاعات، علم اطلاعات و دانش شناسی رتبه اول و در حوزه مدیریت دانش، مدیریت رتبه اول و علم اطلاعات و دانش شناسی رتبه دوم را به خود اختصاص داده است. تحلیل موضوعی مدارک ایران و نیز وابستگی سازمانی نویسندگان پرتولید ایران در این حوزه نشان می دهد که این نسبت کمابیش با وضعیت جهانی هم خوانی دارد.
ارزیابی کتابخانه های دیجیتالی مؤسسه های پژوهشی ایران براساس پروتکل دیجی کوال(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: تعیین کیفیت خدمات کتابخانه های دیجیتالی مؤسسه های پژوهشی ایران براساس مدل دیجی کوال.
روش/ رویکرد پژوهش: ابزار پژوهش مصاحبه و مشاهده نظام مند با استفاده از سیاهه وارسی پژوهشگرساخته براساس پروتکل دیجی کوال است. جامعه آماری را 8 کتابخانه دیجیتال فعال در مؤسسه های پژوهشی ایران تشکیل می دهد.
یافته ها: هر 8 کتابخانه کمتر از 60 درصد امتیاز کل ابزار ارزیابی پروتکل دیجی کوال را به دست آورده اند. ارتباط کاربران با کتابداران با پست الکترونیکی و دیگر راه های غیرمستقیم ممکن است. هیچ یک از کتابخانه ها از تراکنش هم زمان برای ارتباط و پشتیبانی استفاده نمی کند. به خاطر آنکه کاربران و کتابخانه های دیجیتال حق مالکیت معنوی را رعایت نمی کنند، ناشران تمایل کمی برای تولید نسخه های الکترونیکی دارند. در نتیجه کتابخانه های دیجیتال برای مجموعه سازی و تأمین منابع، بیشتر مشترک پایگاه های اطلاعاتی برخط می شوند و کمتر قادر به منابع اطلاعاتی به ویژه به زبان فارسی هستند.
نتیجه گیری: کتابخانه های دیجیتال مؤسسه های پژوهشی ایران از لحاظ غنای منابع از استانداردهای جهانی دیجی کوال فاصله بسیار دارند.
همگونی یا تقابل؟ مرور رهیافت های نظری نوین به رفتار استنادی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: مرور مهم ترین نظریه ها و رهیافت های نظری در حوزه رفتار استنادی برای شناسایی همگونی و تعارض میان آنها.
روش/ رویکرد پژوهش: بررسی متون و پژوهش ها و نظریه های حوزه رفتار استنادی.
یافته ها: رویکردهای مختلف در تبیین رفتارهای استنادی نویسندگان، به دو نظریه هنجاری و ساختار اجتماعی رفتار استنادی منجر شده است. رویکردهای نوین سه عامل پاداش و تنبیه، تمایل به درستکاری، و تمایل به همذات پنداری با نویسندگان برجسته را عوامل پیش بینی کننده و انگیزه رفتار استنادی شناخته اند.
نتیجه گیری: هرچند رویکردهای نوین مفاهیمی متفاوت با انگیزه های خاص را مطرح می سازند، اما به طور ضمنی اعتبار دو نظریه هنجاری و ساختار اجتماعی رفتار استنادی را تأیید می کنند.
تفسیر اطلاعات با استفاده از نظریه فیزیک کوانتومی (نظریه کوانتومی اطلاعات)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
نظریه های متفاوتی همچون نظریه اطلاعات یا ارتباطات شانون، نظریه معناشناختی اطلاعات، نظریه سیبرنتیکی، نظریه کوانتومی اطلاعات و نظریه اطلاعات کوانتومی در زمینه اطلاعات مطرح هستند و هر کدام از دیدگاهی به بررسی اطلاعات می پردازند. پژوهشگران درصدد هستند تا دیدگاهی که اصطلاحاً نظریه کوانتومی اطلاعات گفته می شود را در این نوشته با استفاده از مبانی و مفاهیم فیزیک کوانتومی، ماهیت اطلاعات و نقش آن را در جریانهای اطلاعاتی مورد بررسی قرار دهند که از جمله این مفاهیم بنیادین در فیزیک کوانتومی می توان به دوگانگی موجی/ ذره ای، عدم قطعیت هایزنبرگ، تداخل، اثر تونل، اصل مکمیلت بور، گربه شرودینگر و امثال آن اشاره کرد. در این مقاله، به برخی از این مفاهیم اشاره شده و پس از توضیح مختصری در مورد آنها، به تطبیق این مفاهیم با دنیای اطلاعات پرداخته شده است.
بررسی و مقایسه اشتراک دانش در میان کتابداران عضو گروه های بحث الکترونیکی علوم کتابداری و اطلاع رسانی ایران، آمریکا و استرالیا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها کتابداران و کارمندان کتابخانه
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه های الکترونیکی کتابخانه های دیجیتالی تبادل اطلاعات در کتابخانه های دیجیتالی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت دانش
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری ارتباطات علمی
هدف: پژوهش حاضر بر آن است تا وضعیت اشتراک دانش در میان کتابداران عضو گروه بحث الکترونیکی علوم کتابداری و اطلاع رسانی ایران، آمریکا و استرالیا را مورد مقایسه قرار دهد. روش: روش پژوهش حاضر پیمایشی و از نوع کاربردی است. بر اساس روش نمونهگیری هدفمند، 460 نفر که بیشترین آمادگی خود را برای پاسخگویی به پرسشنامه طی دوره 7 ماهه 1/8/1389 (23/7/2010) تا 1/3/1390 (22/3/2011) در گروه بحث اعلام نمودند، بهعنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. از 460 پرسشنامه توزیع شده، 400 پرسشنامه (87 درصد) به طور کامل بازگردانده شد. یافته ها: پس از تجزیه و تحلیل نتایج مشخص شد که رفتار کتابداران عضو هر سه گروه بحث نسبت به اشتراک دانش، فعال و نگرش آنها نسبت به این فعالیت خوشبینانه است. طبق یافته ها، دانش کتابداران عضو گروه بحث ایران در سطح پایین تری نسبت به دانش کتابداران عضو دو گروه دیگر است. بین دانش، نگرش و رفتار کتابداران عضو هر سه گروه بحث نسبت به اشتراک دانش، به تفکیک، تفاوت معنی داری مشاهده شد. همچنین مشخص شد که تفاوت هایی میان دیدگاه کتابداران عضو هر سه گروه بحث نسبت به عوامل فردی، سازمانی و فن آوری مؤثر بر اشتراک دانش وجود دارد. بین شدت تأثیر عوامل مشوق و بازدارنده بر اشتراک دانش در میان کتابداران عضو هر سه گروه بحث تفاوت معنی داری مشاهده شد. افزون بر این، کتابداران عضو هر سه گروه بحث، بیشتر از ابزارهای الکترونیکی برای اشتراک دانش بهره می بردند؛ اما میزان استفاده آنها از ابزارها متفاوت بود. به طور کلی، اشتراک دانش در میان کتابداران عضو گروه بحث استرالیا و آمریکا، به ترتیب، مناسب تر از وضعیت اشتراک دانش در میان کتابداران عضو گروه بحث ایران ارزیابی شد. اصالت/ارزش: این پژوهش برای نخستین بار موضوع اشتراک دانش را بر اساس مؤلفههای رفتار، دانش، و نگرش کتابداران در میان کتابداران عضو گروه بحث الکترونیکی علوم کتابداری و اطلاع رسانی ایران، آمریکا و استرالیا مورد بررسی قرار داده است.
مقایسه استنادهای سنتی و تحت وب به مقالات مجلات دسترسی آزاد در حوزه علوم انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی انواع منابع اطلاعاتی نشریات
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه های الکترونیکی انواع منابع الکترونیکی پایگاه های اطلاعاتی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات انتقال و تبادل اطلاعات
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری تاب سنجی،علم سنجی
هدف: تعیین اینکه کدامیک از پایگاه های استنادی سنتی (وب آوساینس و اسکوپوس) و استنادهای اخذشده از محیط وب (گوگل اسکالار و گوگل) در ردیابی استنادهای حوزه علوم انسانی بهتر عمل می کنند روش/ رویکرد پژوهش: روش علم سنجی است. 211 مقاله پژوهشی از 21 مجله دسترسی آزاد در حوزه علوم انسانی در سال 2008 نمونه را تشکیل می دهد. نمونه گیری به روش طبقه ای نسبی انجام شده است. یافته ها: استنادهای گوگل اسکالار در حوزه مجلات دسترسی آزاد علوم انسانی خیلی بیشتر از وب آوساینس است. تقریباً نیمی از استنادهای وب آوساینس در پایگاه گوگل اسکالار وجود دارد و همچنین یک چهارم منابع وب آوساینس در گوگل موجود است. استنادهای گوگل اسکالار نشان داد این پایگاه علاوه بر زبان انگلیسی سایر زبان ها را هم پوشش می دهد. نتیجه گیری: پیشنهاد می شود برای به دست آوردن تصویر جامع از تأثیر مقالات علوم انسانی، از چندین ابزار به صورت جمعی استفاده شود؛ و گوگل اسکالار می تواند یکی از آنها باشد.