دانشگاه ها

در این مقاله ابتدا رسالت های کلاسیک و مدرن همچون رسالت های آموزشی،پژوهشی،خدماتی،مشاوره ای و اشاعه فرهنگ مکتوب مورد مداقه قرار گرفته و سپس بصیرت هایی چون بصیرت قانونی،بصیرت مهارتی،بصیرت پژوهشی،بصیرت فن آوری(تکنولوژی)، بصیرت فرهنگی،بصیرت کیفی، بصیرت اشاعه پایه مشترک علم و بصیرت کاربست روش میان رشته ای مورد تبیین قرار گرفته است. آنگاه نگارنده به چگونگی نقش رؤسای دانشگاه ها و رهبران آموزش علی رغم خصلت تجاوزگری مرزهای دانشگاه ها، پیچیده شده مسایل دانشگاه ها و محبوس بودن رؤسای دانشگاه ها و مدیران در فضای کوچکتر برای مانور را تحلیل می نماید و پایان بخش مقاله حرکت از برنامه ریزی به برنامه ریزی با استفاده از تکنیک ها و تاکتیک های تغییر تدریجی در ابعاد شناخت،نگرش،رفتار فردی و رفتار جمعی با عنایت ویژه در تغییر ساختار، تغییر تکنولوژی و تغییر در رفتار و .... توصیه شده اند.

"هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین نوع فرهنگ سازمانی و میزان پذیرش مدیریت کیفیت فراگیر در دانشگاه های دولتی کشور بر اساس نظرات اعضای هیات علمی بود. سوال های پژوهش با توجه به چهار نوع فرهنگ سازمانی (توسعه ای، گروهی، عقلانی و سلسله مراتبی) و شش مولفه مدیریت کیفیت فراگیر (رهبری، برنامه ریزی استراتژیک، تمرکز بر مشتری، اطلاعات و تحلیل، مدیریت منابع انسانی و مدیریت فرآیند) تدوین شدند. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه اعضای هیات علمی تمام وقت و رسمی دانشگاه های دولتی در سال تحصیلی 86-1385 است که از میان آنان یک نمونه 330 نفری با روش خوشه ای و تصادفی ساده در چند مرحله انتخاب گردید و 263 نفر از آنان پرسشنامه را پاسخ دادند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل دو پرسشنامه محقق ساخته است که بر اساس مقیاس درجه بندی لیکرت تدوین شدند. پرسشنامه فرهنگ سازمانی شامل 42 گویه و پرسشنامه مدیریت کیفیت فراگیر دارای 57 گویه بوده و ضرایب پایایی آنها به ترتیب 0.93 و 0.96 برآورد گردید. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که بین فرهنگ توسعه ای و میزان پذیرش مدیریت کیفیت فراگیر در ابعاد برنامه ریزی استراتژیک و مدیریت فرآیند رابطه معنی دار و مثبت وجود دارد. فرهنگ گروهی فقط با مولفه های رهبری و مدیریت منابع انسانی رابطه معنی دار و مثبت دارد. فرهنگ های عقلانی و سلسله مراتبی با تمام مولفه های مدیریت کیفیت فراگیر رابطه مثبت و معنی دار دارند. در مجموع فرهنگ های سلسله مراتبی و عقلانی با میزان پذیرش مدیریت کیفیت فراگیر در دانشگاه های کشور همبستگی بیشتری نسبت به سایر انواع فرهنگ های سازمانی داشته اند."

"مقدمه: علوم پزشکی و مراقبت های سلامت در دهه ی اخیر با شتاب فراوان به سوی پزشکی مبتنی بر شواهد به پیش می رود و در این وضعیت دستیابی به اطلاعات مرتبط در سریع ترین زمان ممکن بدون استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات غیر ممکن است. مطالعه ی حاضر با هدف تعیین سواد رایانه ای و اطلاعاتی دانشجویان پزشکی (فیزیوپاتولوژی، اکسترن و انترن) دانشگاه علوم پزشکی ارومیه انجام گردید. روش بررسی: این مطالعه از نوع تحلیلی بود که در آن توانایی 166دانشجوی فیزیوپاتولوژی، اکسترن و انترن در مورد مهارت های رایانه ای و سواد اطلاعاتی در آبان ماه 1385 مورد ارزیابی قرار گرفت. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد که روایی و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفت، داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و آمار توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بیشتر دانشجویان (3/71 درصد) در منزلشان به رایانه دسترسی داشتند. بیشتر دانشجویان (77 درصد) پیش از این هیچ گونه دوره ی آموزشی مربوط به رایانه و اطلاع رسانی را نگذرانده بودند. بیشتر دانشجویان توانایی ارسال (3/66 درصد) و دریافت نامه و پیوست کردن فایل به آن را (4/55 درصد) داشتند، اما با امکانات پیشرفته برای جستجو (7/27 درصد) و عملگرهای جستجو (4/5 درصد) آشنایی چندانی ندارند. در مورد استفاده از بانک های اطلاعاتی پزشکی تقریباً یک سوم از دانشجویان با این منابع آشنا بودند و از آنها استفاده می کردند. نتیجه گیری: بیشتر دانشجویان تحت پژوهش پیش از این هیچ گونه دوره آموزشی مربوط به رایانه را ندیده بودند، بنابراین دوره های آموزشی رسمی می تواند سریع تر دانشجویان را برای انجام کارهای آموزشی و پژوهشی با استفاده از سیستم های نوین رایانه ای توانمند سازد. همچنین آموزش آشنایی با بانک های اطلاعاتی پزشکی از منابعی هستند که می تواند به دانشجویان برای دسترسی سریع تر به مقالات مورد نیاز کمک کند. "

"مقدمه: سنجش و توسعه ی بهره وری از جنبه های گوناگون همواره باید مورد توجه قرار گیرد. از جمله روش های سنجش بهره وری؛ خلاقیت مدیران و سلامت سازمانی دارای اهمیت می باشد. هدف این مقاله شناخت رابطه ی خلاقیت مدیران و سلامت سازمانی با بهره وری کارکنان دانشگاه های علوم پزشکی کشور بوده است. روش بررسی: این پژوهش کاربردی و از دسته مطالعات تحلیلی ـ مقطعی است. جامعه ی مورد پژوهش شامل مدیران و کارکنان برخی از دانشگاه های علوم پزشکی کشور بوده که برای سنجش وضعیت موجود بهره وری، از پرسشنامه های بهره وری، سلامت سازمانی و خلاقیت استفاده شد که پس از تأیید روایی و پایایی جهت جمع آوری داده ها مورد استفاده قرار گرفت. به این منظور، 1281 نفر از دانشگاه های علوم پزشکی ارومیه، بوشهر، زابل، قزوین، گلستان و مشهد در مطالعه وارد شدند و نتایج به دست آمده با استفاده از روش های آماری استنباطی مناسب، با کمک نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بین سلامت سازمانی و بهره وری رابطه وجود داشت؛ یعنی بالا رفتن میزان سلامت سازمانی می تواند منجر به افزایش میزان بهره وری گردد (01/0P=). بین میزان سلامت سازمانی و خلاقیت مدیران رابطه ی معکوس وجود داشت، اما معنی دار نبود؛ یعنی با افزایش میزان سلامت سازمانی از میزان خلاقیت مدیران کاسته شده است (05/0P>). بین میزان خلاقیت مدیران و میزان بهره وری رابطه ی مستقیمی وجود داشت، اما این رابطه معنی دار نبود. به عبارت دیگر، با افزایش خلاقیت، بهره وری نیز افزایش یافته است. نتیجه گیری: سلامت سازمانی باعث افزایش بهره وری می شود."

"مقدمه: پایگاه های اطلاعاتی الکترونیکی یکی از مهمترین منابع کسب اطلاعات علمی توسط اعضای هیأت علمی است که اهمیت این منابع در زمینه ی تحقیق و رشد علم ضرورت مطالعاتی در این زمینه را روشن می کند. این پژوهش با هدف تعیین رابطه ی استفاده از مجلات الکترونیکی آبونمان شده ی دانشگاه علوم پزشکی تبریز با تعداد واحدهای درسی و مرتبه ی علمی اعضای هیأت علمی آن دانشگاه، به انجام رسید. روش بررسی: این مطالعه از نوع تحلیلی است که گردآوری داده ها با پرسشنامه انجام گرفت. پرسشنامه ای که روایی آن با مطالعه ی آزمایشی روی گروه کوچکی از اعضای هیأت علمی و پایایی آن با فرمولCronbach Alfa تأیید شده بود، در بین 123 نفر از اعضای نمونه توزیع و تکمیل شد. حجم نمونه نیز با استفاده از فرمول Cochrane تعیین شد و انتخاب از بین افراد جامعه نیز با روش تصادفی صورت گرفت. تحلیل یافته ها نیز با کمک از نرم افزار SPSS انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بیشترین استفاده از پایگاه اطلاعاتی Science Direct وکمترین استفاده نیز از پایگاه Willey بود. عدم کیفیت اطلاعات پایگاه ها مهمترین عامل بازدارنده ی استفاده از پایگاه ها بود و ناکافی بودن منابع (کمیت) و عدم دسترسی آسان به اینترنت در درجه ی بعدی اهمیت قرار گرفتند، همچنین افزایش تعداد پایگاه ها و در اختیار داشتن اینترنت پرسرعت مهمترین عواملی بودند که می توانست موجب افزایش میزان استفاده از پایگاه ها توسط اعضای هیأت علمی شود. نتیجه گیری: با افزایش ساعات تدریس اعضای هیأت علمی، استفاده آنها از پایگاه های اطلاعاتی کاهش می یافت که به نظر می رسد به علت کمبود وقت آنها برای بهره گیری از اطلاعات به روز باشد. بدین صورت پیشنهاد می گردد به منظور استفاده بیشتر از اطلاعات و همچنین افزایش کیفیت تدریس، ساعات تدریس اعضای هیأت علمی تعدیل شود."

"مقدمه: نظام های اطلاعات در سیستم سلامت با گردآوری، تحلیل و انتشار داده ها، زمینه ی استفاده از اطلاعات به منظور بهبود و ارتقای سلامت جامعه را فراهم می سازند. این مطالعه برای ارزیابی وضعیت نظام رسمی آماری سلامت در دانشگاه علوم پزشکی تبریز طراحی و اجرا شد. روش بررسی: این مطالعه به صورت توصیفی انجام شد. واحدهای آمار مستقر در مراکز آموزشی-درمانی، بیمارستان های عمومی و مراکز بهداشت شهرستان شهر تبریز به وسیله ی چک لیست تهیه شده، مورد بررسی قرار گرفت و داده ها پس از جمع آوری، با استفاده از نرم افزار SPSS آنالیز آماری شد. یافته ها: در 6/15 درصد واحدهای آمار وابسته به دانشگاه، شرح وظایف واحد آمار به صورت مکتوب وجود داشته و در 9/21 درصد سازمان ها، نیازهای اطلاعاتی سازمان تعیین شده است. در 3/89 درصد مراکز، جمع آوری اطلاعات آماری طبق برنامه ی استاندارد انجام می گیرد و در 3/81 درصد آنها داده های جمع آوری شده از لحاظ صحت داده ها، بررسی می شوند. نتیجه گیری: با توجه به جایگاه نظام اطلاعات در هر سازمان و نقش اساسی آن در اتخاذ سیاست های درست، ایجاد نظام هماهنگ و یکپارچه ی اطلاعات و توانمندسازی کارشناسان در زمینه ی استفاده ی صحیح از داده ها، از اولویت های ضروری به شمار می رود."

"مقدمه: ما در عصری زندگی می کنیم که با پدیده جهانی شدن و رشد فزاینده ارتباطات همه جانبه در فراسوی مرزهای جغرافیایی رو به رو هستیم. در چنین وضعیتی و با توجه به شرایط کنونی دنیای علم و فن آوری، متخصصان و پژوهشگران ناچار هستند به سوی ارتباطات بیشتر و پدیده ""همکاری علمی"" و""تالیف مشترک"" روی آورند. هدف اصلی این پژوهش تعیین میزان همکاری گروهی محققان مراکز تحقیقاتی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در اجرای طرح های تحقیقاتی طی سال های 1385-1380 بوده است. روش بررسی: این مطالعه توصیفی ـ مقطعی با استفاده از روش علم سنجی انجام گرفته است. جامعه این پژوهش کلیه طرح های تحقیقاتی انجام شده در مراکز تحقیقاتی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بین سال های 1380تا 1385 بود. اطلاعات ابتدا به صورت دستی و با استفاده 2 نوع فرم ورود اطلاعات که توسط محققین طراحی شده بود، وارد گردید. پس از این مرحله اطلاعات گردآوری شده در یک پایگاه اطلاعاتی در نرم افزار آماری Excel وارد گردید. پس از آن با توجه به پرسش های مطرح شده، داده ها شمارش، رتبه بندی و جهت تحلیل های لازم مرتب گردید. یافته ها: در سال های مورد بررسی در مجموع 138 طرح پژوهشی اجرا شده است که در اجرای این طرح ها 617 محقق مشارکت داشته اند و میانگین تعداد پژوهشگران در هر طرح تحقیقاتی 47/4 نفر می باشد. در مورد پرکارترین پژوهشگرانی که دارای بیشترین همکاری گروهی بوده اند، مشخص شد که «محمد علی نیلفروش زاده» با همکاری در 22 طرح تحقیقاتی، «صدیقه عسگری» و «غلامعلی نادری» هر یک با مشارکت در 19 طرح تحقیقاتی بیشترین مشارکت علمی را در بین محققان داشته اند. نتیجه گیری: بررسی یافته های این پژوهش حاکی از این امر است که شناسایی رشته ها و پژوهشگران پرکار می تواند راهنمایی برای سایر محققین و دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان باشد تا با پژوهشگران فعال در تولید علم دانشگاه خود بیشتر آشنا شوند و بتوانند از طریق همکاری علمی با آنها، از تجارب این افراد استفاده نمایند. "

هدف اصلی این پژوهش ارائه راهکارهای برای عملیاتی کردن طرح نظام ملی اطلاع رسانی در دانشگاه های کشور به منظور رسیدن به اهداف نظام و پدید آمدن شرایط لازم برای اجرای کلیه اهداف نظام ملی اطلاع رسانی و پیدایش همکاری تبادل ااشتراک- و دسترس پذیری اطلاعات میان مراکز علمی- پژوهش کشور و استفاده بهینه از کلیه اطلاعات علمی و تحقیقاتی موجود در کشور است. با بررسی وضعیت موجود و امکانات و تجهیزات کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی دانشگاه ها و هم چنین نظرخواهی از مسئولان آنها از طریق پرسشنامه کوشش شده است که کلیه اطلاعاثی که دإنستن آنها راهگشای حل مسئله بوده دشرسی حاصل شود. با توجه به یافته ها و برای رفع کمبودهای اطلاغ رسانی، طرح نظامی ملی برای اطلاع رسانی دانشگاه های کشور پیشنهاد شد که زیر نظر شورای عالی نظام ملی اصلاع رسانی دانشگاه ها متشکل از سه شورا شامل شورای سیاست گذاری و هماهنگی؟ خدمات و فعالیت ها با 5 کمیته، شورای تحقیق و توسعه با 6کمیته و شورای مالی و اداری با دوکمیته به مرحله اجرا درآید. درانتها برای بهبود وضعیت مدیریت، بودجه و تجهیزات نظام و تحقیقات آینده پیشنهاد هایی ارائه شده است.

در دنیای کنونی اطلاعات با ارزش ترین دارایی هر سازمانی محسوب میشود به نحوی که اهمیت فناوری اطلاعات و اثرات آن برای سازمان ها به طرز چشمگیری افزایش یافته و رشد و توسعه آن احساس میشود. هدف تحقیق حاضر بررسی نقش فناوری اطلاعات دراثر بخشی سازمان های دانش محور میباشد. این تحقیق از نوع توصیفی-پیمایشی میباشد. جامعه آماری موردنظر شامل اعضای هیأت علمی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران بوده است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 60 نفر به صورت تصادفی به عنوان نمونه آماری در این تحقیق انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات در این نوع تحقیق پرسشنامه میباشد و تحلیل آماری توسط نرم افزار SPSS انجام گرفت. طرح آماری این تحقیق شامل آزمون t تک متغیره و آزمون t وابسته است. طبق نتایج به دست آمده از آزمون t تک متغیره با test-value=4 (میانگین جامعه آماری مورد بررسی برابر 4 است)، ضرورت به کارگیری فناوری اطلاعات در مواردی همچون تأمین نیازهای علمی و تخصصی دانشگران، بهبود در عملکرد شغلی، افزایش رضایت شغلی، پشتیبانی از مدیران و تأثیر در روند تصمیم گیری آنان، توسعه اشکال جدیدی از ساختار سازمانی دارای اهمیت است. با استفاده از آزمون t همبسته، تفاوت معناداری بین وضعیت مطلوب و وضعیت موجود (ضرورت وجود فناوری اطلاعات و میزان موجود امکانات فناوری اطلاعات) سنجیده شد که بین متغیر مستقل و متغیر های وابسته رابطه های معناداری به دست آمد.

مقدمه: رشد جهش گونه ابزارهای اطلاع رسانی و جهانی شدن فن آوری اطلاعات، بستری آماده ساخته است تا یادگیری در هر زمان و مکان و مطابق با نیاز یاد گیرنده را ممکن سازد. این مطالعه به منظور ارزیابی آگاهی، نگرش و عملکرد اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در خصوص آموزش مبتنی بر وب انجام شده است.روش بررسی: برای انجام این مطالعه توصیفی- پیمایشی در سال 1387 کلیه اعضای هیات علمی دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان (706 نفر) به عنوان جامعه آماری مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه گیری به شیوه طبقه ای- تصادفی انجام گرفت و حجم نمونه 210 نفر تعیین گردید. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته ای بود که روایی آن با روش روایی محتوایی و پایایی آن با روش ضریب Cronbach’s alpha (r=0.92) برآورد گردید. داده ها با نرم افزار SPSS و با استفاده از شاخص های آماری نظیر میانگین، واریانس، انحراف معیار، آزمون t تک متغیره و آزمون Tokey تحلیل شد.یافته ها: میانگین نمره دانش، نگرش و عملکرد اعضای هیات علمی بالاتر از حد متوسط بود. اعضای با مدرک کارشناسی ارشد و اعضای با مدرک دکتری تخصصی، آگاهی کمتری نسبت به اعضای با مدرک فوق تخصص داشتند. میزان آگاهی اعضای با سابقه کار کمتر از 5 سال، بیشتر از اعضای با سابقه کار 20-10 سال بود. اعضای با سابقه کار 10-5 سال از آگاهی بیشتری نسبت به اعضای با سابقه کار بالای 20 سال برخوردار بودند. اعضای هیات علمی مرد نسبت به زنان و نیز اعضای با مرتبه علمی استادیاری در مقایسه با اعضای دارای مرتبه های دانشیاری و استادی نگرش بهتری در مورد آموزش مبتنی بر وب داشتند. عملکرد اعضای با مدرک دکتری تخصصی و نیز اعضای با مدرک فوق تخصص، بهتر از عملکرد اعضای با مدرک کارشناسی ارشد بود. اعضای با مرتبه دانشیاری نیز از عملکرد بهتری نسبت به اعضای مربی برخوردار بودند. عملکرد اعضای با سابقه کار کمتر از 5 سال در مقایسه با اعضای دارای سابقه کار 20-10 سال مطلوب تر بود.نتیجه گیری: در عصر پیشرفت علم و فن آوری توجه به آموزش الکترونیک اهمیت بسیاری دارد و سازمان ها برای حفظ بقای خود باید با شرایط متغییر محیطی سازگار شوند. با توسعه شبکه جهان گستر وب، موسسات آموزش عالی نیز باید از امکانات این شبکه در امر آموزش استفاده نموده، اعضای هیات علمی خود را از دانش و مهارت لازم برای به کار گیری این فن آوری در آموزش و توسعه آموزش عالی برخوردار سازند.

مقدمه: به منظور ارتقای کیفی انتشارات علمی دانشگاه های علوم پزشکی ایران، پژوهش حاضر کمیت و کیفیت تولیدات علمی این دانشگاه ها را به موازات هم در یک دوره ده ساله مورد بررسی قرار داد. برای این هدف، شاخص های کمی و کیفی علم سنجی به کار گرفته شد.روش بررسی: این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد. جامعه مورد پژوهش را کل دانشگاه های علوم پزشکی ایران دارای تولید علمی در پایگاه ISI Web of Science در سال های 2006-1997 تشکیل می داد. نمونه گیری به روش غیراحتمالی انجام شد و 19 دانشگاه علوم پزشکی که حداقل 25 تولید علمی داشتند، از کل 42 دانشگاه علوم پزشکی ایران، به عنوان نمونه انتخاب گردید. منابع داده شامل پایگاه مذکور، ابزار گردآوری داده ها، سیستم جستجو و تحلیل استنادی پایگاه بود، ابزار تحلیل داده ها، نرم افزارآماری SPSS نسخه 13 و روش تحلیل داده ها، آمار توصیفی بود. داده های مورد نیاز در چهار بخش تولید، استناد، تاثیر استنادی و درصد مدارک استناد شده استخراج شد و مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت.یافته ها: رتبه بندی دانشگاه ها بر مبنای شاخص های کمی با رتبه بندی آن ها بر مبنای شاخص های کیفی نتایج متفاوتی در بر داشت. بین فهرست برترین دانشگاه ها بر مبنای چهار شاخص، میزان هم پوشانی 25 درصد بود و دانشگاه علوم پزشکی مشهد تنها دانشگاهی بود که بر مبنای هر چهار شاخص در فهرست دانشگاه های برتر حضور داشت.نتیجه گیری: تفاوت نتایج رتبه بندی دانشگاه ها بر مبنای شاخص های کمی و کیفی، بیانگر لزوم به کار گیری شاخص های کیفی در کنار شاخص های کمی جهت ارزیابی عملکرد علمی دانشگاه های مزبور است.

مقدمه: ارتقای مستمر کیفیت آموزش عالی هدف غایی ارزیابی آموزشی است . در این راستا ارزیابی درونی، قضاوت در مورد کیفیت و دستیابی به اهداف نظام آموزش را ممکن می سازد. بنابراین پژوهشگران بر آن شدند که به ارزیابی درونی گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران بپردازند.روش بررسی: این مطالعه توصیفی- مقطعی بوده که به شیوه کاربردی در سال 1385 در گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی اجرا شد. جامعه مورد مطالعه شامل مدیریت گروه، 3 نفر اعضای کمیته ارزیابی، 5 نفر اعضای هیات علمی، کلیه دانشجویان، 20 نفر از دانش آموختگان و 4 نفر کارشناس بودند. نه پرسش نامه از نظر میزان مطلوب بودن بررسی شدند. گویه های پرسش نامه به لحاظ پایایی و روایی مورد تایید نرم افزار ارزیابی درونی وزارتخانه های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و علوم، تحقیقات و فن آوری قرار گرفت. در زمینه تایید پایاییCronbach’s alpha85 درصد به دست آمد. جهت نمره دهی به سوالات پرسش نامه از مقیاس پنج گزینه ای لیکرت (از بسیار نامطلوب تا بسیار مطلوب) استفاده گردید. در پایان داده های به دست آمده با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و ابزار نرم افزاری SPSS تحلیل گردید.یافته ها: یافته ها بیانگر آن بود که بالاترین مطلوبیت کل را عامل هیات علمی (3.53 از 5) با 70 درصد و کمترین مطلوبیت کل را عامل پژوهش (2.4 از 5) با 36.6 درصد به خود اختصاص داده اند.نتیجه گیری: با توجه به عوامل، گروه مورد مطالعه در وضعیت تا حدی مطلوب قرار گرفت. با توجه به تحلیل SWOT گروه آموزشی فوق می تواند امتیاز بالاتری را در ارزیابی های آتی به دست آورد.

مقدمه: یکی از عوامل مهم بقای هر سازمان، که+ موجب افزایش بهره وری سازمانی نیز می شود، برخورداری از انسجام در ارزش ها و باورها و به طور کلی فرهنگ سازمانی آن می باشد. از این رو، برای هر سازمانی که به دنبال دستیابی به نوعی مزیت است، اطمینان از چگونگی فرهنگ سازمانی موجود و توجه به راه های کاربردی برای ایجاد انسجام در آن از اولویت های اصلی به شمار می رود. هدف از نگارش مقاله حاضر، بررسی مولفه های فرهنگ سازمانی در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بوده است.روش بررسی: تحقیق حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی بود. برای جمع آوری اطلاعات مربوط به ادبیات موضوع، از روش کتابخانه ای نظیر کتب و مجلات علمی و برای جمع آوری داده ها جهت تحلیل و آزمون فرضیه های پژوهش، از پرسش نامه محقق ساخته استفاده گردید. روایی صوری آن توسط تعدادی از استادان و متخصصان تایید شد و پایایی آن با استفاده از ضریب Cronbach’s alpha برابر 80 درصد و 90 درصد به ترتیب برای وضعیت موجود و مطلوب محاسبه گردید. جامعه آماری این پژوهش 1670 نفر شامل کلیه کارکنان ستادی و معاونت ها و اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، پرسش نامه بین 160 نفر توزیع گردید. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه ها از روش های آمار استنباطی استفاده شد.یافته ها: در نمونه مورد مطالعه، بین وضع موجود و مطلوب عناصر فرهنگ سازمانی تفاوت معنی داری وجود داشت.نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که وضعیت موجود فرهنگ سازمانی در دانشگاه نیازمند بازنگری و اصلاح است و با وضعیت مطلوب تفاوت معنی داری داشته است.

مقدمه: امروزه کتابخانه های بیمارستانی در عملکردهایی مانند مراقبت و آموزش بیمار نقش مهمی ایفا می کند. در واقع کتابخانه های بیمارستانی علاوه بر نقشی که در آموزش و پژوهش بر عهده دارند، سهم بسزایی نیز در درمان ایفا می کنند. با توجه به این مسایل، رعایت استانداردها توسط این کتابخانه ها می تواند به بهبود وضعیت و ارتقای خدمات اطلاع رسانی آن ها منجر شود. در این راستا این تحقیق به ارزیابی کتابخانه های بیمارستانی دانشگاه های علوم پزشکی ایران، تهران و شهید بهشتی بر اساس استانداردهای موجود پرداخت.روش بررسی: این پژوهش به روش توصیفی-مقطعی انجام شد. جامعه پژوهش شامل 35 کتابخانه بیمارستانی در سه دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران و شهید بهشتی بود. گردآوری اطلاعات به وسیله پرسش نامه ای انجام شد که روایی آن با نظر اعضای هیات علمی دانشگاه تصویب و پایایی آن نیز تایید گردید. اطلاعات به وسیله نرم افزار Excel تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: بیش از 50 درصد از کتابخانه های بیمارستانی از نظر داشتن نیروی انسانی متخصص زیر سطح استاندارد بودند. تنها 29 درصد از مسوولین کتابخانه از نظر سطح تحصیلات و رشته تحصیلی در سطح استاندارد قرار داشتند. هیچ یک از کتابخانه های مورد بررسی از نظر مجموعه کتاب ها استاندارد نبودند. از نظر ساعات ارایه خدمات و نیز ارایه خدمات به گروه های مختلف استفاده کننده، درصد کمی از کتابخانه ها در سطح استاندارد قرار داشتند. 25.8 درصد از کتابخانه ها دارای ساختمانی بودند که از قبل برای کتابخانه طراحی شده بود.نتیجه گیری: در کل، وضعیت کتابخانه های بیمارستانی در مقایسه با استانداردها مطلوب نبود و توجه بیشتر مسوولین به این کتابخانه ها جهت بهبود وضعیت آن ها ضروری است.

مقدمه: ارگونومی علم اصلاح و بهسازی محیط کار، شغل و تجهیزات و تطابق آن با قابلیت ها و محدودیت های انسان در رابطه با شیوه کار با رایانه است. همچنین اصول ارگونومی ویژه ای وجود دارد که دانستن و عمل به آن ها برای کاربران رایانه ضروری است. با توجه به این که کتابداران به دلیل استفاده از رایانه در فرآیندهای کاری کتابخانه از جمله افرادی هستند که در معرض عوارض کار با رایانه قرار دارند، پژوهش حاضر در صدد بود تا آگاهی کتابداران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در رابطه با اصول ارگونومی کار با رایانه را مورد سنجش قرار دهد.روش بررسی: مطالعه حاضر یک پیمایش توصیفی-تحلیلی بود که به صورت مقطعی انجام شد.جامعه این پژوهش شامل تمامی کتابدارانی بود که در زمان انجام مطالعه (آبان 1378) در یکی از کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان مشغول به فعالیت بودند (77 نفر). داده های پژوهش از طریق پرسشنامه آگاهی سنج محقق ساخته 28 سوالی جمع آوری گردید که روایی محتوایی آن بررسی و تایید شد. داده ها به وسیله آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و تحلیلی با کمک آزمون های آماری t و ANOVA در سطح معنی داری 0.05 تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: از مجموع 57 نفر، 31.6 درصد (18 نفر) مرد و 68.4 درصد (39 نفر) زن بودند.حداقل نمره از 18 برابر صفر و حداکثر 17 بود. میانگین نمره پاسخ صحیح به سوالات پرسش نامه 4.45±5.65 از حداکثر 18 گزارش شد. بین نمره کل پرسش نامه و متغیرهای جنس، سطح تحصیلات، نوع تحصیلات، وضعیت استخدام، گذراندن دوره آموزشی برای استفاده صحیح از رایانه، تعداد ساعات کار استفاده از رایانه در روز ارتباط معنی دار آماری وجود نداشت ولی بین نمره ی کل پرسش نامه و سابقه مطالعه در مورد استفاده صحیح از رایانه، ارتباط معنی داری گزارش شد. میانگین نمره افراد دارای سابقه مطالعه در این زمینه 1.1±7.54 و میانگین گروه فاقد مطالعه قبلی در این مورد 0.52±4.27 به دست آمد (P<0.01).نتیجه گیری: آگاهی کتابداران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از اصول ارگونومی کار با رایانه اندک بود. این بی توجهی به شیوه استفاده از رایانه برای کتابداران خطرات جدی و غیر قابل برگشت برای سلامتی آنان را رقم خواهد زد. توصیه می شود نهادهایی چون آموزش کارکنان دانشگاه، انجمن کتابداری و دیگر نهادهایی که وظیفه آموزش کتابداران را بر عهده دارند، هر چه سریع تر از طریق برگزاری دوره های آموزشی، تهیه بروشورها، برگزاری همایش ها و سایر اقدام هایی از این دست، جهت ارتقای سطح آگاهی کتابداران از مسایل ارگونومی کار با رایانه اقدام کنند و کتابداران نیز در این زمینه حساسیت و مطالعات خود را گسترش دهند.

مقدمه: تحقیق و پژوهش پس از آموزش نیروی انسانی یکی از ارکان توسعه سالم فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی می باشد و دانشگاه اصلی ترین رکن نظام تحقیقاتی محسوب می شود. البته در حال حاضر فاصله زیادی بین تولیدات علمی ایران با بسیاری از کشورهای جهان وجود دارد. از این رو مطالعه حاضر به منظور بررسی موانع تحقیق از دید اعضای هیات علمی دانشکده های پزشکی و پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان انجام شد.روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه توصیفی-مقطعی می باشد که در پاییز 1386 با استفاده از پرسش نامه انجام گردید. روایی پرسش نامه با روش اعتبار محتوا (Content validity) و پایایی آن با روش آزمون مجدد (test-retest) با ضریب همبستگی 0.85 تعیین شد. پرسش نامه به طور مستقیم به کلیه اعضای هیات علمی دانشکده های پزشکی و پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان (137 نفر) داده شد که از این تعداد، 83 نفر به پرسش نامه ها پاسخ دادند. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Excel و آمار توصیفی انجام شد.یافته ها:اکثر (36.8 درصد) اعضای هیات علمی از میان عوامل بازدارنده انجام تحقیق، عوامل شخصی را بی تاثیر دانسته اند و سایر عواملی که از دید آن ها به میزان زیاد جزء عوامل بازدارنده انجام تحقیق بوده است عبارت از عوامل سازمانی-اداری 31.5 درصد، عوامل اقتصادی-مالی 27.7 درصد، عوامل وسایل-امکاناتی 25.8 درصد و عوامل اجتماعی 25.5 درصد بود.نتیجه گیری: با توجه به اهمیت تحقیق در توسعه یک کشور و با عنایت به یافته های این پژوهش، جهت رفع موانع موجود در انجام تحقیق، توجه به موارد ذیل ضروری است: اصلاح فرایند بررسی و تصویب طرح های پژوهشی و پایان نامه ها، فراهم نمودن تسهیلات و امکانات پژوهشی، کاهش ساعت های تدریس موظف و تقویت انجام پژوهش های گروهی.

مقدمه: فرآیند انتقال و تبادل دانش ( Knowledge Transfer & ExchangeیاKTE ) در واقع بخشی از مدیریت پژوهش است که دانش حاصل از پژوهش را از بی مصرفی به عرصه عمل منتقل می کند. بهره برداری شایسته از نتایج پژوهش متضمن مدیریت صحیح پژوهش می باشد. هدف از این پژوهش ارزیابی وضعیت انتقال و تبادل دانش در شرایط فعلی در مراکز تحقیقاتی و معاونت های پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و بررسی نقاط نیازمند بهبود در این زمینه بوده است.روش بررسی: پژوهش حاضر به روش توصیفی و از نوع مقطعی بود و در سال 1389 انجام شد. ابتدا برای مسوولان و کارشناسان مراکز و معاونت های پژوهشی دانشکده ها،کارگاه توجیهی KTE برگزار گردید و کارشناسان با نحوه تکمیل پرسش نامه آشنا شدند. سپس پرسش نامه خود ارزیابی انتقال و تبادل دانش که پیشتر در «مرکز تحقیقات بهره برداری از دانش سلامت دانشگاه علوم پزشکی تهران» تهیه و روایی و پایایی آن محاسبه شده بود، توسط کارشناسان مراکز تحقیقاتی و معاونت های پژوهشی دانشکده های دانشگاه تکمیل شد. پس از جمع آوری و نمره گذاری پرسش نامه ها، اهداف مطالعه توسط نرم افزار Excel مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در مراکز تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بهترین وضعیت مربوط به تولید دانش با کسب 63 درصد از کل امتیاز بود و از سوی دیگر بخش «سوال دانش» یا تعیین اولویت های پژوهشی و ارتباط با ذی نفعان با 30 درصد از کل امتیاز قابل کسب، دارای نمره کمتری بود.نتیجه گیری: لازم است مراکز تحقیقاتی به سمت ارتباط جدی تر و مستمر با ذی نفعان برای تعیین موضوعات پژوهشی و اولویت بندی آن ها حرکت کنند. انجام پژوهش های سفارشی و جذب گرانت های پژوهشی (به ویژه از منابع خارج دانشگاهی) باعث ارتباط بیشتر باذی نفعان می شود و استفاده از دستاورد های پژوهشی نیز به نوعی تضمین خواهد شد. همچنین توجه به موضوع انتقال دانش می تواند در اشاعه دستاوردهای پژوهشی و انتقال صحیح و کامل پیام هر پژوهش به مخاطبان ویژه آن موثر باشد.

مقدمه: زندگی ما در دورانی است که با پدیده جهانی شدن و رشد فزاینده ارتباطات همه جانبه در فراسوی مرزهای جغرافیایی روبه رو هستیم. در چنین زمانی متخصصان و پژوهشگران ناچار هستند به سوی ارتباطات بیشتر و پدیده «همکاری علمی» و «تالیف مشترک» روی آورند، چرا که یک فرد متخصص به ندرت می تواند تمام تخصص، مهارت، منابع و امکانات لازم برای غلبه بر مشکلات پژوهشی را در چنین شرایطی داشته باشد. هدف مقاله دستیابی به تاثیر مشارکت و همکاری گروهی در تولید مقالات علمی ارایه شده به همایش های برگزار شده در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان طی سال های 85-1381 بوده است.روش بررسی: نوع مطالعه پیمایشی است و از روش علم سنجی برای انجام پژوهش استفاده شده است. جامعه این پژوهش تمامی مقالات علمی ارایه شده در همایش های سراسری تازه های پزشکی و پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان طی سال های 1381 تا 1385 به تعداد 1751 مقاله و 3697 نفر محقق بوده است. اطلاعات ابتدا به صورت دستی در سیاهه مورد نظر ثبت شد. سیاهه مذکور ویژه ورود اطلاعات ارایه دهندگان مقالات در سمینارها بود که روایی آن توسط متخصصان حوزه کتابداری و اطلاع رسانی مورد تایید قرار گرفت. پس از این مرحله، داده های گردآوری شده در نرم افزار آماری Excel وارد گردید. پس از آن با توجه به پرسش های مطرح شده، داده ها شمارش، رتبه بندی و جهت تحلیل های لازم مرتب گردید.یافته ها: بیشترین تعداد عناوین مقالات (522 عنوان) مربوط به سال 1382 با تعداد 1350 نویسنده و با میانگین 2.59 تعداد نویسنده در هر مقاله و کمترین تعداد عناوین مقالات (209 عنوان) مربوط به سال 1385 با تعداد 474 نفر نویسنده و با میانگین 2.27 تعداد نویسنده در هر مقاله می باشد. در مورد پر کارترین پژوهشگرانی که دارای بیشترین همکاری گروهی بوده اند، مشخص شد که رضا اسحاقی با مشارکت در 13 عنوان مقاله، حسین حجازی و گیتی صادقیان به صورت مشترک با 12 عنوان مقاله و احسان اله حبیبی با 11 عنوان مقاله جزء پرکارترین نویسندگان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در ارایه عناوین مقالات به همایش های دانشگاه علوم پزشکی در سال های مورد بررسی بودند.نتیجه گیری: روحیه همکاری گروهی در بین نویسندگان پایین است و این موضوع حاکی از این امر است که شناسایی رشته ها و پژوهشگران پرکار می تواند راهنمایی برای دیگر محققان و نویسندگان مقالات در دانشگاه باشد تا بدین وسیله با محققین فعال در تولید و افزایش علم بیشتر آشنا شوند و بتوانند از این طریق از تجارب یکدیگر استفاده نمایند.

مقدمه: از آن جا که نیروی انسانی در سازمان ها مهم ترین عامل اثربخشی و کارآیی هستند، شناخت عوامل موثر بر عملکرد و واکنش کارکنان از جمله تغییرات درون سازمانی در سطوح مدیریت حایز اهمیت می باشد. از این رو هدف از این پژوهش تعیین تاثیر تغییرات سازمانی بر واکنش کارکنان حوزه ستادی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بوده است.روش بررسی: این تحقیق از نوع پیمایشی بود که با هدف تعیین تاثیر تغییرات سازمانی بر واکنش کارکنان حوزه ستادی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1384 انجام گرفت. جامعه پژوهش 700 نفر بودند که 100 نفر آن ها از طریق نمونه گیری طبقه ای تصادفی و با استفاده از جدول مورگان انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه واکنش های کارکنان نسبت به تغییر و پرسش نامه پذیرش تغییر شغل بود، که روایی صوری و محتوایی آن با نظر کارشناسان و پایایی آن از طریق محاسبه Cronbach’s alpha(ضریب alpha برای پرسش نامه تعیین واکنش برابر 0.76 و برای پرسش نامه پذیرش تغییر شغل برابر 0.84) تعیین گردید و داده های حاصل از آن ها با استفاده از آزمون های توصیفی و استنباطی (آزمونKendal ) و نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: یافته ها نشان داد که 44% افراد در گروه سنی 39-30 سال بودند و توزیع فراوانی زن و مرد یکسان بود. 55% افراد مورد مطالعه کارشناس و 45% کارمند بودند. همچنین میانگین سابقه کاری افراد 12.6 سال بود و 54% کارکنان استخدام رسمی بودند.امتیازات کسب شده از پرسش نامه پذیرش تغییر شغل بین 25-5 و میانگین پذیرش تغییر شغل در کارکنان 14.42 به دست آمد. همچنین امتیازات حاصل از پرسش نامه واکنش کارکنان بین 24-6 و میانگین واکنش های انکار 14.12، مقاومت 16.32، اکتشاف 13.9 و تعهد 12.15 بود. بین متغیرهای سن، جنس، پست سازمانی، سابقه کار و نوع استخدام با میزان پذیرش تغییر شغل و واکنش های انکار، مقاومت، اکتشاف و تعهد رابطه معنی داری وجود نداشت. بین سن و تعهد و همچنین نوع استخدام و پذیرش تغییر شغل رابطه مستقیم وجود داشت.نتیجه گیری: نتایج حاصل از تحقیق حاکی از وجود یک نوع بی تفاوتی در بین کارکنان نسبت به تغییرات سازمانی می باشد که ممکن است ناشی از فرهنگ سازمانی، عدم اطلاع رسانی کافی، عدم مشارکت کارکنان در جریان تغییر و عدم ارایه آموزش های مناسب و ... باشد. همچنین افرادی که از امنیت شغلی برخوردار هستند (استخدام رسمی)، واکنش تعهد بیشتری نسبت به سایر کارکنان نشان می دهند.

مقدمه: تامین مجلات علمی بخش عمده ای از بودجه کتابخانه های دانشگاهی را به خود اختصاص می دهد. از این رو انتخاب مجلاتی که بتواند نیاز اطلاعاتی کاربران دانشگاه ها را مرتفع سازد و از نظر علمی نیز دارای اعتبار مناسبی باشد، بسیار حایز اهمیت است. هدف از این مقاله، شناسایی مجلات الکترونیکی هسته حوزه موضوعی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با استفاده از قانون Bradford و بررسی وضعیت این مجلات از نظر جایگاه آن ها در فهرست ISI بوده است.روش بررسی: این مطالعه، پژوهشی پیمایشی است که به روش کتاب سنجی در سال 1388 انجام شده است و به شناسایی مجلات هسته در بین 191 عنوان مجله الکترونیکی تمام متن موجود در کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ایران در حوزه موضوعی بهداشت محیط پرداخته است. ابزار گردآوری اطلاعات، سیاهه وارسی بوده است و داده های این پژوهش نیز با استفاده از آمار توصیفی در نرم افزار Excel تجزیه و تحلیل شده است.یافته ها: مجلات هسته دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در حوزه بهداشت محیط، 3 عنوان و شامل مجلات  Social Science and Medicine،Patient Education and Counseling  و  Preventive Medicine بود. همچنین پراستفاده ترین مجله این حوزه توسط کاربران دانشگاه، در گزارش های استنادی مجلات 2008 وجود نداشت و معتبرترین مجله ISI در جایگاه سی و دوم فهرست میزان استفاده از مجلات الکترونیکی این حوزه قرار داشت.نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده آشنایی کم کاربران دانشگاه علوم پزشکی با منابع الکترونیکی موجود در حوزه بهداشت است. اما می توان انتظار داشت که در صورت برگزاری دوره های آموزشی به منظور آشنایی بیشتر کاربران دانشگاه با منابع الکترونیکی این حوزه و اطلاع رسانی کافی در مورد پوشش موضوعی مجموعه های الکترونیکی مختلف، میزان استفاده از مجلات الکترونیکی موجود افزایش یابد.