درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: هدف پژوهش حاضر آن است که علاوه بر شناسایی چالش های اقدامات پیشین، با پرورش ایده های نوآورانه از طریق برگزاری رویداد های نوآوری به رفع این چالش ها کمک کند. روش: نخست، از طریق مرور نظام مند ادبیات و سپس از طریق مصاحبه با افراد صاحب نظر و به کارگیری روش تحلیل مضمون، چالش های اقدامات سنتی در حوزه کتاب کودک شناسایی شد. در ادامه، با استفاده از راهبرد اقدام پژوهی، تلاشی متمرکز به منظور ایده پردازی در حوزه کتاب و کودک با هدف ایجاد آشتی میان کودکان و کتاب خوانی و افزایش رغبت به مطالعه در کودکان و رشد و پرورش ایده های خلاقانه در این حوزه در قالب یک رویداد استارتاپی صورت گرفت. یافته ها: ابتدا چالش های موجود در حوزه کتاب و کودک در 4 حوزه زیرساختی، فرهنگی، محتوایی، و اقتصادی شناسایی شد و سپس رویداد نوآورانه کتاب و کودک به عنوان رویداد استارتاپی در قالب اقدام پژوهی که شامل چهار فاز برنامه ریزی، اقدام، مشاهده و بازتاب است بررسی شد. اصالت/ارزش: چالش های متعدد شناسایی شده در حوزه ترویج کتاب کودک لزوم ابتکارات نوآورانه را به وضوح آشکار کرد. ازاین رو، رویداد نوآورانه کتاب و کودک در فرایندی پویا ضمن شناسایی و ارزیابی اولیه طرح های نوین کاربردی، آن ها را به چالش کشیده است و ضمن توانمندسازی آن ها از بُعد فنی، بازار و کسب وکار، زمینه لازم برای تجاری سازی طرح را فراهم آورد. در این رویداد، سعی شد با ایجاد ارتباط مستقیم بین ناشر و نویسنده، دست واسطه ها کوتاه و در نتیجه جلوی پرهزینه بودن نشر گرفته شود، به این صورت که ناشران بعد از مشاهده ایده اولیه روی آن سرمایه گذاری کردند.

هدف: هدف این پژوهش، مطالعه تأثیر کیفیت محتوایی و ساختاریِ وب سایت های کتابخانه های عمومی بر رضایت، وفاداری و در نتیجه تبلیغات توصیه ای الکترونیکی است. روش پژوهش: پژوهش در دو بخش انجام شده است: در بخش نخست، برای شناسایی عوامل مؤثر بر کیفیت ساختاری و محتوایی وب سایت های کتابخانه ای، تحلیل محتوای پژوهش های صورت گرفته در زمینه طراحی وب سایت، در 10سال اخیر، به منظور ارائه مدل صورت گرفت. در بخش دوم، برای تعیین میزان اهمیت ابعاد و برازش مدل، از نظر تعداد 190 نفر از مراجعه کنندگان کتابخانه های عمومی شهر مشهد، استفاده شد. روش پژوهش در بخش اول، تحلیل محتوا و در بخش دوم، از نوع پیمایشی با استفاده از تحلیل عاملی و پرسشنامه محقق ساخته بود. در ادامه، عوامل، بر اساس میزان اهمیت به دست آمده ارزش گذاری گردید. از متوسط ارزش های رتبه بندی شده، که هربُعد از مراحل اول و دوم به دست آورد، برای طراحی مدل استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد 25 متغیّر شناسایی شده برای ابعاد مختلف پژوهش را می توان بر روی شش عامل بارگذاری نمود که در مجموع قادر به تبیین بیش از 72 % واریانس شاخص ها، هستند. شاخص KMO برابر با 794/0 و مقدار معنا داری آزمون بارتلت 000/0 شده است. بنابراین، مدل تحلیل عاملی تأییدی در برازش به داده ها مناسب تشخیص داده شد و شاخص های ارائه شده و مقایسه آن با مقدار مطلوب برای یک مدل برازش یافته، نشان از برازش مناسب مدل دارد.  

سازمان دهی دانش که برای دسترسی آسان، دقیق و سریع به محتوای دانش انجام می پذیرد، با استفاده از فراداده های برآمده از واژگان کنترل شده و استاندارد صورت می گیرد. این فراداده های استاندارد حاصل نظر جامعه علمی و متخصصان موضوعی آن علم است. بر پایه رهیافت سنتیِ سازمان دهی و بازیابی دانش، میان اطلاعات و دانش و انسان دوگانگی وجود دارد و سازمان دهی دانش به مثابه امری عینی و توصیف های خنثی از یک جهانِ دانشِ از پیش موجود است. در نگاه سنتی، امر ادراک شده، آیینه تمام نمای واقعیت است. این تصور از عینیت گرایی و خنثی بودن، با ظهور اندیشه پست مدرنیسم فرو نشست. در نگاه پست مدرن، امر واقع، حقیقت و دانش به مثابه امر ساخته وپرداخته شده در جامعه گفتاری خاص است؛ بنابراین نظریه پست مدرن، سازمان دهی اطلاعات به مثابه تعامل فعال انسان با مفاهیم و اطلاعات برای برساختن نظام هایی از سازمان دهی دانش است. ازاین روی، قوانین، دستورالعمل ها و استانداردهای سازمان دهی اطلاعات کمتری موردتوجه قرار می گیرد و آنچه مهم است پویایی برداشت ها از متون و ازاین روی، پویایی ساختار محتوا و فرایند تفسیری در سازمان دهی دانش است. در حوزه علوم اسلامی، این امر از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ زیرا متون اسلامی، مانند منابع علوم قرآن و علوم حدیث، مبنای احکام شرعی و مبانی اخلاقی و اعتقادی اند و سازمان دهی دقیق و درست این منابع، سبب بازیابی درست و درنتیجه احکام درست شرعی، اخلاقی و اعتقادی خواهد بود.

هدف از پژوهش حاضر تحلیل الگوهای هم نویسندگی روندهای پژوهش و ترسیم نقشه دانش آثار جهان و ایران در حوزه سازمان دهی اطلاعات و دانش در وبگاه علم بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی توصیفی با رویکرد علم سنجی بود که در آن از فنون تحلیل هم واژگانی و تحلیل شبکه اجتماعی نویسندگان استفاده شده است. جامعه پژوهش تولیدات علمی حوزه سازمان دهی اطلاعات و دانش در وبگاه علم بود. نرم افزارهای هیست سایت، یوسینت و بیب اکسل و جهت تحلیل داده ها و ووس ویور جهت ترسیم نقشه ها استفاده شده است. در دو دهه اخیر 8688 اثر توسط 15139 نویسنده از 110 کشور جهان در وبگاه علم نمایه شده اند. ایران با 79 اثر دارای رتبه 24 بود. آمریکا بیشترین تولیدات را داشت. بیشترین تولیدات جهان و ایران در سال های 2017 و 2018 بود. در جهان یورلند و لیدزدروف و در ایران علیپورحافظی و کوشا به ترتیب بیشترین تولیدات و استنادات را به خود اختصاص دادند. حوزه علم رایانه بیشترین سهم را در تولید آثار داشت. دانشگاه های ایلینویز و آزاد اسلامی بیشترین مشارکت را داشتند. واژگان بازیابی اطلاعات، رده بندی، فراداده و کتابخانه های دیجیتال بیشترین فراوانی را داشتند. نتایج پژوهش نشان داد مهم ترین زمینه های موضوعی این حوزه علمی در جهان شامل استخراج اطلاعات از شبکه های اجتماعی و کلان داده ها، برچسب گذاری کاربران، آر. دی. ای.، آر. دی. اف.، اف. آر. بی. آر.، کتابخانه های دیجیتال و آرایه شناسی و زمینه های موضوعی این حوزه علمی در ایران شامل اف. آر. بی. آر.، کتابخانه های دیجیتال، بازیابی اطلاعات فازی، هستی شناسی و فضای ابری است. توجه بیشتر به آثار علمی غنی جهانی در ابعاد علمی و فنی در عرصه سیاست گذاری علمی کشور عامل شناسایی روندهای جدید پژوهشی این حوزه در کشور را فراهم می کند.

هدف: هدف از این پژوهش، مروری نظام مند بر بررسی پژوهش ها در استفاده از مفاهیم بازاریابی جهت ارائه خدمات کتابخانه های عمومی به منظور شناسایی و کاربرد آن در کتابخانه ها و خلأ پژوهشی موجود در پژوهش های انجام شده برای انجام پژوهش های آتی است. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش مرور نظام مند است. بدین منظور، پژوهش های مرتبط در 11 پایگاه ملی و 5 پایگاه اطلاعاتی خارجی بین سال های 1388 تا 1396 جستجو و شناسایی گردید. 76 پژوهش حاصل جستجو بود که پس از کنترل و بررسی پژوهش ها توسط پژوهشگران تعداد 17 مورد از مرتبط ترین آنها برای این پژوهش استفاده شدند. برای اعتبارسنجی نتایج، از متخصص دیگری به غیر از تیم پژوهش استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد روش پژوهش های انجام شده در ایران با رویکرد کمّی و با استفاده از ابزار پرسش نامه و در خارج با ترکیبی از دو رویکرد کمّی و کیفی و ابزار مورد استفاده پرسش نامه و مصاحبه بود. نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش ها نشان داد با توجه به نقش تحول فناوری ها، مدیران و کتابداران کتابخانه های عمومی می توانند با به کارگیری روش هایی از جمله خدمات مبتنی بر بازاریابی حرفه ای، مدل های بازاریابی و جهت گیری بازار، جایگاه حرفه خود را در راستای ارائه خدمات مشتری مدار و رضایت مشتری، بهبود بخشند.

مقدمه : متخصصان برای طراحی و بهبود سیستم های خود و رابط کاربری های مفید، نیازمند شناخت رفتار برچسب زنی کاربران هستند. در حالی که کاربران ایرانی فعالیت گسترده ای در شبکه های اجتماعی در خصوص برچسب زنی دارند، اما رفتار برچسب زنی آنان چندان بررسی نشده است؛ از این رو، پژوهش حاضر درصدد شناخت رفتار برچسب زنی اعضا ی کتابخانه های عمومی شهر کرمانشاه در شبکه اجتماعی اینستاگرام است. روش شناسی : پژوهش حاضر با رویکرد روش شناختی کیفی انجام شده و روش پژوهش، تحلیل محتوای کیفی است. داده ها با استفاده از مصاحبه عمیق گردآوری شده است. مشارکت کنندگان اعضای کتابخانه های عمومی شهر کرمانشاه در پاییز سال 1396 بودند. نمونه گیری به روش هدفمند انجام گرفت و تا اشباع اطلاعات ادامه یافت. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. تحلیل داده ها هم زمان با جمع آوری اطلاعات انجام گرفت. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده های مصاحبه منجر به شکل گیری 84 مفهوم، 25 مقوله فرعی و 7 مقوله اصلی شد. هفت مقوله اصلی شامل انگیزه های برچسب زنی، تصمیم گیری، راهبردهای برچسب زنی، نوع برچسب ها، ساختاردهی، سنجش و دشوارهای برچسب زنی بود که نشانگر جنبه های مختلف رفتار برچسب زنی اعضا بود. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که فرد به دنبال انگیزه های خود وارد فرآیند تصمیم گیری شده، سپس راهبردهایی را در پیش گرفته و تعدادی برچسب را تعیین و متناسب با شبکه اجتماعی، ساختاری را به آن اضافه می کند. سپس چند روز پس از انتشار مطلب، به سنجش صحت نگارش و ساختار، اثربخشی و کارایی برچسب های تعیین شده پرداخته و در صورت لزوم اقدامات اصلاحی را انجام می دهد. در تمامی این مراحل فرد با دشواری هایی مواجه می شود که ممکن است ناشی از محدودیت ها یا الزامات شبکه باشد، یا خود فرد بر اساس اهداف و انگیزه ها و سطح مهارت و تجربه های خویش در برچسب زنی با چالش ها و مسائلی مواجه شود و یا به دلیل تنوع واژگان از نظر معنایی و ترادف و نظایر آن، با مسائل و مشکلاتی رو به رو شود. این هفت جنبه از رفتار برچسب زنی کاملاً از یکدیگر مستقل نبوده، بلکه در بخش هایی با هم هم پوشانی هم دارند.

این پژوهش به سنجش بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات بر اساس چارچوب COBIT 5 در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران پرداخته است. روش پژوهش بر مبنای مدل ارزیابی بلوغ COBIT 5 انجام گرفته که به اندازه گیری قابلیت فرایندهای فناوری اطلاعات با استفاده از استاندارد ISO/IEC 15504 می پردازد. بر اساس این استاندارد قابلیت هر فرایند در مقیاس رتبه بندی ۰ تا ۵ بررسی می شود تا سطح بلوغ آن تعیین شود. داده ها با استفاده از سیاهه ارزیابی COBIT 5 در ۵ حوزه فرایندی برای ۳۷ فرایند فناوری اطلاعات به کمک واحدهای مسئول هر حوزه (بر مبنای چارت واگذاری مسئولیت COBIT 5) تکمیل شده و پس از تحلیل شاخص های عمومی و تخصصی هر فرایند نمره بلوغ فرایندها، میانگین بلوغ و شکاف بلوغ هر حوزه مشخص گردید. نتایج بدست آمده نشان دادند که سطح بلوغ بدست آمده در پنج حوزه فرایندی یعنی (فرایندهای مربوط به نظام راهبری فناوری اطلاعات، همسوسازی، طرح ریزی و سازماندهی، ساخت، اکتساب و اجرا، تحویل، خدمات و پشتیبانی و نظارت، سنجش و ارزیابی) در راستای راهبردهای سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نیستند و میانگین کلی سطح بلوغ ۳۷ فرایند ارزیابی شده ۰/۸۱ از ۵ است و این سازمان دارای شکاف بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات ۴/۱۹ تا سطح مطلوب است.

هدف پژوهش بررسی رابطه بین مدیریت سرمایه فکری با عملکرد و ابعاد آن در کارکنان کتابخانه های عمومی استان گلستان است. نوع تحقیق، توصیفی و روش آن پیمایشی- تحلیلی است.کل جامعه آماری 158 نفر از کتابداران که تعداد 113 نفر از 57کتابخانه به صورت نمونه گیری تصادفی ساده با استفاده از دو پرسشنامه مورد سنجش قرارگرفتند.یافته ها نشان داد میانگین سرمایه فکری کارکنان در حد متوسط به بالا بوده و بین مدیریت سرمایه های انسانی، ساختاری و ارتباطی با عملکرد کارکنان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و بُعد انگیزه بیشترین تاثیر را بر بهره وری عملکرد کارکنان داشت. اگر سرمایه فکری در سازمان به طور دائم در جریان باشد عملکرد بالای سازمان و به تبع آن رضایت کارکنان و مراجعان را به دنبال دارد و این که دارایی های نامشهود به طور بالقوه وجود دارد و باید برای به فعل در آوردن آن در سازمان کوشش کرد تا موجب تولید ارزش شود. سرمایه های انسانی، ساختاری و ارتباطی به عنوان مولفه های سرمایه فکری می توانند تاثیر مثبتی بر عملکرد کارکنان کتابخانه داشته باشند: افراد در کتابخانه دانش تولید می کنند، با ارتباطاتی که با یکدیگر دارند در ارتقا و منزلت کتابخانه تلاش کرده و ارتباط با بیرون از کتابخانه را از طریق درک بهتر مراجعان و استفاده کنندگان بهبود بخشند.

هدف: هدف اصلی این پژوهش ارزیابی تطبیقی معماری وبگاه کتابک بر اساس مؤلفه های اصلی معماری اطلاعات است. روش پژوهش: از روش تحلیل محتوا و ارزیابی استفاده شد. شیوه تحلیل محتوا به منظور شناخت بافت، محتوا و کاربر  و روش ارزیابی مبتنی بر ابزار سیاهه وارسی برای تحلیل وضعیت معماری وبگاه کتابک به کار رفت. یافته ها: مأموریت وبگاه شامل 1) ترویج کتابخوانی میان کودکان و نوجوانان و 2) کمک به انتخاب مواد خواندنی مناسب. کاربران اصلی وبگاه پدران، مادران، مربیان، آموزگاران، کتابداران و هر کسی که به ترویج کتابخوانی علاقه مند باشد هستند. محتوای وبگاه در راستای تحقق مأموریت و اهداف وبگاه منتشر می شود. بر اساس تحلیل سیاهه های وارسی، امتیازهای به دست آمده برای هر یک از سیستم های سازمان دهی، برچسب زنی، پیمایش و جستجو به ترتیب 25، 32، 51 و 20 امتیاز بود. این امتیازها به ترتیب خیلی خوب، خوب، خیلی خوب، و ضعیف ارزیابی می شوند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، طرح سازمان دهی الفبایی وبگاه نیاز به گسترش دارد. طرح سازمان دهی جغرافیایی باید تغییرات اساسی پیدا کند. سیستم پیمایش اصلی وبگاه باید به سیستم پیمایش محلی مجهز شود. تعدادی از نقاط ضعف سیستم های پیمایش مختلف باید برطرف شود. سیستم جستجوی وبگاه ضعیف است. یکی از راهکارهای تقویت سیستم جستجو استفاده از پردازش زبان طبیعی در نمایه سازی است. همچنین اضافه کردن سیستم پیشنهاددهنده به سیستم جستجوی وبگاه از جمله روش هایی است که می توان با کمک آن عملکرد سیستم جستجو را بهبود بخشید.  

هدف پژوهش حاضر مطالعه برونداد اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری بر اساس شاخص اچ در پایگاه  استنادی اسکوپوس بود.  مطالعه حاضر از نوع علم سنجی و روش تحلیل استنادی بود.جامعه مورد مطالعه کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری (126نفر)و تولیدات علمی نمایه شده در پایگاه اسکوپوس بود که با استفاده از نرم افزار  spss(نسخه 21)مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بر اساس یافته ها تعداد 70 نفر از اعضای هیئت علمی دارای شاخص اچ می بودند . از میان اعضای هیئت علمی با رتبه استاد 6/55 درصد ، 7/41 درصد با رتبه دانشیار 4/75 درصد با رتبه استادیار دارای شاخص اچ بودند. بیشترین تولیدات علمی مربوط به  سال 2007 بوده است. همچنین بیشترین سن پژوهشی اعضای هیئت علمی 16 سال بود. دانشکده "علوم زراعی" با فراوانی 19 نفر دارای بیشترین اعضای هیئت علمی در پایگاه اسکوپوس بود. به منظور بالابردن شاخص اچ اعضای هیئت علمی دانشگاه تشویق و حمایت اعضای هیئت علمی جهت ارائه مقاله در پایگاههای استنادی معتبر ،افزایش بودجه پژوهشی، برگزاری دوره های آموزشی جهت نگارش مقالات ISI و معرفی پایگاههای استنادی معتبر و مجلات دارای رتبه علمی و ضریب تاثیر بالا جهت بهبود تولید علم ضروری است

در بیشتر مدل های بازیابی اطلاعات به نقش مهم عوامل مختلف شناختی در مراحل مختلف بازیابی اطلاعات اشاره شده است؛ از این رو، درک جنبه های شناختی رفتار و تعامل انسان با اطلاعات موضوعی ضروری است. از آن جایی که یکی از جنبه های شناختی اثرگذار در فرایند جستجوی اطلاعات، سوگیری های شناختی است و کاربران در هنگام جستجوی اطلاعات این سوگیری های شناختی را تجربه می کنند، باید به تأثیر این سوگیری ها در فرایند بازیابی اطلاعات پرداخت. بر این اساس، هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش متغیرهای جمعیت شناختی در میزان بسامد سوگیری های شناختی در فرایند بازیابی اطلاعات است. پژوهش حاضر، به لحاظ روش شناسی، پژوهشی پیمایشی، و از نظر هدف، کاربردی است که روش گردآوری داده ها در آن به صورت ترکیبی (کمّی و کیفی) صورت گرفته است. جامعه پژوهش حاضر را دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد در دو گروه علوم انسانی و فنی-مهندسی که در نیمسال دوم سال تحصیلی98-97 در این دانشگاه مشغول به تحصیل بودند، تشکیل می دادند. تعداد30 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. از 2 ابزارِ فایل های ثبت رخداد و مصاحبه نیمه ساختار یافته مبتنی بر یک سیاهه دربرگیرنده انواع سوگیری های شناختی برای گردآوری اطلاعات استفاده شد. روایی محتوایی پرسش های مصاحبه با نظر متخصصان حوزه بازیابی اطلاعات و روان شناسی تایید شد و پایایی هر دو ابزار نیز با ضریب توافق بین نظرات دو ارزیاب که برابر با 95/. بود، مورد تایید قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که در 3 سوگیری "اتکا"، "تأثیر توجه" و "تأثیر مواجهه صرف" بین میزان بسامد کاربران بر اساس جنسیت تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین سوگیری های شناختی "اعتماد به نفس بیش از اندازه"، "روزآمدی اطلاعات"، "تأثیر توجه" و "دسترسی پذیری" نیز در بین دو مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری دارای تفاوت معناداری بودند. دیگر یافته نیز نشان داد که بین میزان سوگیری های شناختی رخ داده کاربران در دو گروه کاربران (حوزه علوم انسانی و حوزه فنی-مهندسی) در 3 سوگیری "روزآمدی اطلاعات"، "تأثیر توجه"، و "تأثیر مواجهه صرف" تفاوت معناداری وجود داشت. بر اساس یافته های پژوهش می توان چنین نتیجه گرفت که چون متغیرهای جمعیت شناختی (جنسیت، مقطع تحصیلی و حوزه تحصیلی) می توانند بر میزان بسامد برخی از سوگیری های شناختی در فرایند جستجوی اطلاعات موثر باشند، طراحان نظام های بازیابی اطلاعات و کتابداران باید به این موضوع در طراحی و ارزیابی نظام های اطلاعاتی توجه نمایند. البته در این بین نباید تاثیر عواملی مثل گروه سنی، تیپ های شخصیتی، طرح واره های ذهنی، فرهنگ، میزان سواداطلاعاتی را نیز نادیده گرفت.

ه دف : ارزیابی عوامل فرهنگی در کتابخانه ملی ایران به منزله فرصتی برای افزایش رضایت شغلی کارکنان این مرکز. روش شناسی: در این پ ی م ایش ی، گ ردآوری اطلاع ات از طری ق دو پ رس ش ن ام ه عوامل فرهنگی (برگرفته از رابینز) و رضایت شغلی (برگرفته از اسمیت، کندال، و هالین) انجام شد. ج ام ع ه آم اری 290 نفر بود که در نهایت 250 پرسشنامه تحلیل شد. یافته ها: مؤلفه های خلاقیت، هویت، یکپارچگی، تعارض، و کنترل در بین کارکنان در سطح نسبتاً مطلوبی قرار دارد. علاوه بر آن، کارکنان کتابخانه ملی بیش از حد متوسط (5/3 در مقیاس 5) از کار کردن در کتابخانه ملی رضایت دارند. نتیجه گیری: با عنایت به اینکه آزمون انجام شده برای همه متغیرهای فرهنگی معنادار بوده می توان گفت که عوامل فرهنگی به منزله فرصتی برای رضایت شغلی کارکنان بیش از حد متوسط تأثیرگذار خواهد بود.

هدف: هدف پژوهش حاضر، تعیین وضعیت توصیف نسخ خطی در پایگاه نسخ خطی آستان قدس رضوی و استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (آر.دی.ای.) است. روش/ رویکرد پژوهشی: این پژوهش با روش سندی-کتابخانه ای با رویکرد تطبیقی انجام شده است. به این صورت که از روش سندی-کتابخانه ای برای استخراج عناصر فهرست نویسی نسخ خطی آستان قدس رضوی و استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (آر.دی.ای.)؛ و روش پیمایشی- توصیفی با رویکرد تطبیقی جهت بررسی میزان انطباق عناصر پیشینه های کتاب شناختی پایگاه نسخ خطی آستان قدس رضوی با عناصر نسخ خطی استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (آر.دی.ای.)، استفاده شده است. بدین منظور پیشینه های کتاب شناختی نسخ خطی کتابخانه آستان قدس رضوی به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب و به طریق سیاهه وارسی با قواعد آر.دی.ای. مطابقت داده شد. این پژوهش ضمن تطبیق فوق، وضعیت توصیف نسخ خطی در پایگاه نسخ خطی آستان قدس و استاندارد آر.دی.ای. را نشان می دهد. جامعه مورد بررسی، عناصر موجود در فصل (1-7) استاندارد توصیف و دسترسی به منبع آر.دی.ای. (2014) و عناصر به کاربرده شده در فهرست نویسی نسخ خطی کتابخانه آستان قدس (عناصر کتاب شناسی و نسخه شناسی پایگاه نسخ خطی آستان قدس (روزآمدشده در سال 1393) ) و همچنین کتاب قواعد فهرست نویسی نسخ خطی از محمد وفادار مرادی است. یافته ها: با بررسی روشمند مشخص شد از مجموع عناصر شناسایی شده در آر.دی.ای. (فصل 1 تا 7)، 33 عنصر مناسب جهت توصیف نسخ خطی است. از این کل، تعداد 29 عنصر، به عبارتی 77.88 درصد عناصر موجود در آر.دی.ای. با عناصر به کار رفته در فهرست نویسی آستان قدس رضوی مطابقت دارد و تنها 12.12درصد عدم تطابق مشاهده شد. همچنین از سوی دیگر، 46 عنصر در فهرست نویسی نسخ خطی آستان قدس رضوی به کار رفته که از این تعداد، 63 درصد با عناصر استخراج شده از استاندارد RDA دارای تطابق است؛ از آنجا که فهرست نویسی خطی آستان قدس به دو بخش کتاب شناسی و نسخه شناسی تقسیم می گردد، از 34 درصدی که شامل عدم تطابق است، 97.30 درصد مربوط به بخش نسخه شناسی (توسط سیاهه ای از عناصر استخراجی از دو مجموعه ذکر شده) است. نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان دهنده نزدیکی مجموعه عناصر و قواعد مرتبط در فهرست نویسی نسخ خطی آستان قدس به آر.دی.ای. است. همچنین یافته های پژوهش نشان می دهد آر.دی.ای. در تبیین ویژگی های خاص نسخ خطی و جزئیات، ضعیف تر از قواعد آستان قدس رضوی عمل کرده است. با توجه به این که ویژگی هایی از نسخ خطی در فهرست نویسی آستان قدس مدنظر قرار می گیرد که تحت عنصر مشخصی نیست؛ بدین جهت نمی توان در فراوانی و آمار موجود در تحقیق محاسبه گردد و در صورت رفع این ایراد، ضعف ذکر شده در آر. دی. ای. بیشتر نمایان می گردد.  

هدف: شناسایی تأثیر پریشانی اطلاعاتی و اجتناب از اطلاعات برای اقدامات پیشگیرانه در زمان همه گیری کرونا. همچنین این پژوهش به دنبال  شناسایی تأثیر مداخله گری اجتناب از اطلاعات بر رابطه پریشانی اطلاعاتی و قبول اقدامات پیشگیرانه است. روش:  پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی است و با روش توصیفی-پیمایشی انجام شد. جامعه پژوهش(N=16643) تمام  دانشجویان دانشگاه شیراز در مقاطع تحصیلی مختلف بود که در ترم زوج سال تحصیلی 1399-1400 در حال تحصیل بودند. بر اساس جدول مورگان نمونه پژوهش 375 دانشجو انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ترکیبی بود که دارای سه بخش پریشانی اطلاعاتی، اجتناب از اطلاعات و قبول اقدامات پیشگیرانه است. داده های پژوهش پس از تأیید روایی پرسشنامه توسط سه متخصص رشته ی علم اطلاعات و دانش شناسی و محاسبه ی پایایی (آلفای کرونباخ) هر سه بخش(پریشانی اطلاعاتی 0.788، اجتناب از اطلاعات 0.856 و قبول اقدامات پیشگیرانه 0.890) جمع آوری شدند. داده ها پس از پشت سرگذاشتن موج چهارم کرونا گردآوری شد. یافته ها:  مدل رگرسیونی قدرت پیش بینی متغیرهای پریشانی اطلاعاتی و اجتناب از اطلاعات در  اقدامات پیشگیرانه، معنادار است (F(2, 371)=18.029, p<.001 , R2=.089). متغیر پریشانی اطلاعاتی 13.2 درصد از واریانس قبول اقدامات پیشگیرانه (رابطه ی معکوس و معنادار) و متغیر اجتناب از اطلاعات 25.8 درصد از واریانس قبول اقدامات پیشگیرانه (رابطه ی معکوس و معنادار) را تبیین می کند. همچنین یافته های مدل رگرسیون بلوکی نشان دهنده معناداری تأثیر مداخله گری متغیر اجتناب از اطلاعات (F(2, 371)=19.628, p<.000) بر رابطه ی متغیرهای پریشانی اطلاعاتی و انطباق با اقدامات پیشگیرانه با R2=.096  بود. متغیر پریشانی اطلاعاتی در حضور اثر مداخله گری اجتناب از اطلاعات، 34.5 درصد از واریانس قبول اقدامات پیشگیرانه (رابطه ی معکوس و معنادار) را تبیین می کند. نتیجه گیری: متغیرهای پریشانی اطلاعاتی و اجتناب از اطلاعات باعث کاهش متغیر قبول اقدامات پیشگیرانه می شود و تأثیر  پیش بینی اجتناب از اطلاعات بر قبول اقدامات پیشگیرانه بیشتر از تأثیر پیش بینی پریشانی اطلاعاتی است. از طرفی اجتناب از اطلاعات بر رابطه پریشانی اطلاعاتی و قبول اقدامات پیشگیرانه اثر مداخله گری تقویت کننده دارد و میزان قبول اقدامات پیشگیرانه، در حضور اثر اجتناب از اطلاعات کمتر می شود. به بیانی دیگر، افرادی که نمرات بالاتری در پریشانی اطلاعاتی کسب کردند و بیش از سایرین از اطلاعات در زمینه کرونا اجتناب می کردند، به میزان کمتری از اقدامات پیشگیرانه کرونا پیروی می کردند. همچنین هیچ رابطه ی معناداری بین دو متغیر اجتناب از اطلاعات و پریشانی اطلاعات مشاهده نشد.

با توجه به استفاده از فناوری اطلاعات و افزایش نرم افزارهای ارائه شده توسط ارائه دهندگان سیستم های نرم افزاری، انتخاب نرم افزار مناسب از میان نرم افزارهای ارائه شده از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین سازمان ها نیازمند سازوکاری هستند که قادر باشند تمامی جنبه های نرم افزارهای ارائه شده در مناقصات را برای انتخاب نرم افزاری مناسب که مطابق با نیازهای سازمان می باشد مورد بررسی و مقایسه قرار دهند. میتوان گفت انتخاب سیستم نرم افزاری مناسب یک مسئله تصمیم گیری چند معیاره است. در این مقاله، با استفاده از ادبیات تحقیق و نظر خبرگان، شاخصهای انتخاب سیستم نرم افزار مناسب مشخص شده سپس مدلی اجرایی به منظور انتخاب نرم افزار مناسب از میان نرم افزارهای ارائه شده در مناقصات سازمان ها، ارائه گردیده است. در طراحی این مدل از فرایند تحلیل سلسله مراتبی بهره گیری شده است. همچنین برای نمایش نحوه پیاده سازی مدل، موردکاوی در زمینه انتخاب نرم افزار انباره داده ها انجام پذیرفته است.

رده بندی متون پژوهشی به منظور شناسایی و تحلیل عرضه و تقاضای پژوهشی در حوزه های مختلف علوم اهمیت ویژه ای دارد. در این میان رده بندی پژوهش های حوزه محیط زیست به دلیل اهمیت فراوان آن در کشور و نیز میان رشته ای بودن آن ضروری است. این پژوهش روش رده بندی تک رده ای متون پژوهشی این حوزه را با استفاده از ماشین بردار پشتیبان ارائه می دهد و به ارزیابی پارامترهای مهم تأثیرگذار در کیفیت این رده بندی می پردازد. نتایج نشان می دهد که استفاده از مجموعه داده هسته توصیفی در یادگیری مدل، کارایی بهتری نسبت به هسته محتوایی دارد. همچنین، استفاده از هسته چندجمله ای و وزن دهی دودویی واژه ها در ماتریس بردار ویژگی ها نتایج بهتری نسبت به حالت های معمول دیگر ارائه می کند. در این مطالعه، روش جدید وزن دهی با نام NG-TF معرفی و ارائه شده است که نتایج ارزیابی آن نسبت به روش های دیگر، به ویژه در معیار دقت، برتری قابل توجهی دارد. از این رو، می توان از این روش وزن دهی برای تعیین واژگان نماینده یک حوزه پژوهشی استفاده کرد.

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر سنجش میزان پذیرش و نقش اضطراب رایانه ای کاربران کتابخانه های عمومی در میزان استفاده از سامانه مدیریت کتابخانه های عمومی (سامان) در چهارچوب نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری ( UTAUT ) بود. روش: پژوهش حاضر از نظرِ هدف، کاربردی و از نظرِ نحوه گردآوری داده ها توصیفی– هم بستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل مراجعه کنندگان کتابخانه های عمومی نهادی استان کرمان مشتمل بر 130 کتابخانه که مجموعاَ شامل 35906 مراجعه کننده بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 380 نفر برآورد شد که به روش چندمرحله ای صورت گرفت. برای اجرای پژوهش از دو پرسش نامه پذیرش فناوری اطلاعات (گودرزوند چگینی و اسماعیلی، 1394) و مقیاس اضطراب رایانه ای (هنسن، گلاس و نایت) استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن بود که بین متغیرهای مدل یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری، و قصد رفتاریِ استفاده از نرم افزار کتابخانه ای سامان رابطه معنادار وجود داشت. سطح پذیرش نرم افزار کتابخانه ای سامان برحسب جنسیت کاربران کتابخانه های عمومی استان کرمان تفاوت معنی دار نداشت اما برحسب سن کاربران تفاوت معنادار داشت. اضطراب رایانه ای تعدیل کننده رابطه انتظار عملکرد، انتظار تلاش و تأثیر اجتماعی با قصد رفتاری استفاده کاربران از نرم افزار کتابخانه ای سامان بود. همچنین، اضطراب رایانه ای تعدیل کننده رابطه شرایط تسهیل گر با استفاده کاربران از نرم افزار کتابخانه ای سامان بود. اصالت/ارزش: از آنجا که تاکنون پژوهشی به بررسی نقش اضطراب رایانه ای در پذیرش سامانه مدیریت کتابخانه های عمومی در چهارچوب نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری نپرداخته است، نتایج پژوهش حاضر با تأکید بر اهمیت نقش اضطراب رایانه ای در پذیرش و استفاده به منظور ارتقای این سامانه می تواند مفید واقع شود.

هدف: بررسی وضعیت مدیریت اطلاعات شخصی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز از سه جنبه دانش، مهارت و هفت فعالیت مدیریت اطلاعات شخصی(شامل یافتن و دوباره یابی، ذخیره سازی، سازماندهی، نگهداشت، امنیت و مدیریت جریان اطلاعات، ارزش یابی و ارزش گذاری، تدبیر و مفهوم سازی بر اساس مدل جونز است. روش: این پژوهش به روش پیمایشی، توصیفی–تحلیلی انجام گرفته و از پرسش نامه تصحیح شده «مجاور» (1392) استفاده شد. با تعیین تعداد کل دانشجویان( 1300 نفر) و با استفاده از جدول کرجسی– مورگان، تعداد تقریبی نمونه 297 نفر تعیین گردید. از میان 297 پرسش نامه توزیع شده، 297 پرسش نامه بر گردانده(نرخ پاسخ 100درصد) و کار تحلیل داده ها از آمار توصیفی(فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد) و برای تعیین معنا داری رابطه از آمار استنباطی(آزمون همبستگی اسپیرمن و پیرسون، رگرسیون خطی) استفاده شد. یافته ها: یافته های توصیفی منتج از پژوهش نشان داد میانگین های دانش، مهارت و مجموع هفت فعالیت دانشجویان به ترتیب برابر با 22/1، 05/2 ، 50/2 و در سطح نا مطلوب و نسبتاً نا مطلوب است. در این پژوهش به نقش سه متغیر مقطع تحصیلی، سن، دانشکده ی محل تحصیل در مدیریت اطلاعات شخصی دانشجویان پرداخته و مشخص شد که از میان این عوامل«مدیریت اطلاعات شخصی» در بین دانشکده های مختلف و مقطع تحصیلی با توجه به سطح معناداری 05/0رابطه ی معنا داری وجود دارد و میان دانشجویان با بازه های سنی مختلف رابطه ی معنا داری نیز وجود دارد. نتیجه گیری: وضعیت مدیریت اطلاعات شخصی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در سطح نسبتاً نا مطلوب قرار دارد که بایستی دوره ها و کارگاه هایی در جهت آگاهی بهتر نسبت به ابزارهای مدیریت اطلاعات شخصی و ارتقا مهارت های دانشجویان برگزار شود. 

هدف: امروزه شبکه های اجتماعی به دلیل برخورداری از قابلیت های گوناگون، نقش بسزایی را در ارائه خدمات درکتابخانه ها ایفا می کنند از این رو، پژوهش حاضر به بررسی میزان تأثیر مؤلفه های فنی بر استفاده از شبکه های اجتماعی درکتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی ایران در دو وضعیت موجود و آرمانی پرداخته است. روش پژوهش: پژوهش حاضر بر حسب هدف کاربردی و از نظر روش پیمایشی- تحلیلی می باشد. 146 کتابدار شاغل در کتابخانه های مرکزی 40 دانشگاه دولتی در مراکز استان های کشور که زیر پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فعالیت می کنند جامعه و نمونه تحقیق بودند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته می باشد که در برگیرنده 10 مؤلفه فنی از جمله  قابلیت دسترسی، سهولت استفاده، قابلیت چند رسانه ای بودن، ساختار و ارائه محتوای متناسب با نیاز مخاطبان، تازگی و روزآمد بودن، صحت و دقت، قابلیت درک و فهم مطالب ، ساختار گرافیکی و دیداری مناسب، پوشش موضوعی (جامعیت)، برقراری ارتباط و کنش متقابل (تعامل پذیری) بود که بر اساس طیف پنج گزینه ای لیکرت طراحی شد. برای تحلیل داده ها نیز از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد) و برای بررسی معناداری تفاوت ها از آمار استنباطی (آزمون تی جفتی) استفاده شد. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش در رابطه با وضع موجود تأثیر مؤلفه های فنی  بر استفاده از شبک ه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی، دو متغیر سهولت استفاده با میانگین 47/3 و قابلیت دسترسی با میانگین 38/3 بیشترین تأثیر را بر استفاده از شبکه های اجتماعی داشتند. همچنین در مورد وضع آرمانی تأثیر مؤلفه های فنی، دو متغیر سهولت استفاده و تازگی و روزآمد بودن با میانگین 56/4 بیشترین تأثیر را بر استفاده از شبکه های اجتماعی داشتند. به طور کلی یافته ها نشان داد که که میانگین کل تأثیر مؤلفه های فنی بر استفاده از شبکه های اجتماعی در وضع موجود 28/3 در حد متوسط و در وضع آرمانی 44/4 در حد بالا قرار دارد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن بود که تفاوت معناداری بین تأثیر عوامل فنی بر استفاده از شبکه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی در وضع موجود و آرمانی وجود دارد. این وضعیت نشان می دهد که ظرفیت بسیار مناسبی برای استفاده از شبکه های اجتماعی در کتابخانه ها وجود دارد و در وضعیت کنونی از این ظرفیت بهره برداری نمی شود. ارتقای وضعیت موجود در نهایت می تواند به ارتقای اثربخشی کتابخانه های دانشگاهی بیانجامد.