محمدرضا اباذری

هدف پژوهش بررسی رابطه بین مدیریت سرمایه فکری با عملکرد و ابعاد آن در کارکنان کتابخانه های عمومی استان گلستان است. نوع تحقیق، توصیفی و روش آن پیمایشی- تحلیلی است.کل جامعه آماری 158 نفر از کتابداران که تعداد 113 نفر از 57کتابخانه به صورت نمونه گیری تصادفی ساده با استفاده از دو پرسشنامه مورد سنجش قرارگرفتند.یافته ها نشان داد میانگین سرمایه فکری کارکنان در حد متوسط به بالا بوده و بین مدیریت سرمایه های انسانی، ساختاری و ارتباطی با عملکرد کارکنان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و بُعد انگیزه بیشترین تاثیر را بر بهره وری عملکرد کارکنان داشت. اگر سرمایه فکری در سازمان به طور دائم در جریان باشد عملکرد بالای سازمان و به تبع آن رضایت کارکنان و مراجعان را به دنبال دارد و این که دارایی های نامشهود به طور بالقوه وجود دارد و باید برای به فعل در آوردن آن در سازمان کوشش کرد تا موجب تولید ارزش شود. سرمایه های انسانی، ساختاری و ارتباطی به عنوان مولفه های سرمایه فکری می توانند تاثیر مثبتی بر عملکرد کارکنان کتابخانه داشته باشند: افراد در کتابخانه دانش تولید می کنند، با ارتباطاتی که با یکدیگر دارند در ارتقا و منزلت کتابخانه تلاش کرده و ارتباط با بیرون از کتابخانه را از طریق درک بهتر مراجعان و استفاده کنندگان بهبود بخشند.

شناخت ویژگی های مرتبط با کارآفرینی در3 مؤلفه انگیزشی، صلاحیتی و حمایتی و ارائه الگوی مفهومی کارآفرینی کتابداران کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی دانشگاهی هدف مقاله حاضر است.نوع پژوهش،کاربردی و روش آن پیمایشی- تحلیلی است. با بررسی ویژگی های کارآفرینان و ارتباط این ویژگی ها با حوزه های مختلف،نظرات 25 نفر از متخصصان این حوزه ها و متخصصان علم اطلاعات گردآوری شد. ابزار گردآوری اطلاعات،پرسشنامه خوداظهاری که در جامعه آماری 109 نفری از کتابداران کتابخانه های 15 واحد جامع دانشگاه آزاد اسلامی ایران انجام گرفت.ویژگی های انگیزشی و صلاحیتی کارآفرینی کتابداران در حد زیاد و ویژگی های حمایتی آن ها از حد متوسط پایین تر بود. از بین 62 ویژگی کارآفرینی،37 ویزگی به دست آمد که بر مبنای آن، الگوی کارآفرینی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی طراحی شد. این الگو، به 3 عامل زمینه سازها، تسهیل گرها و توانمندسازها اشاره دارد.توجه به ویژگی های کارآفرینی در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی، نیازمند الگوی کارآفرینی در خدمات رسانی به بهره گیران اطلاعاتی در رقابت های ملی و بین المللی است. کتابداران باید با کمک فناوری های نوین، نوآوری هایی که قابلیت تطبیق با نیازهای مراجعان دارد را در سایه کارآفرینی خلق و با شناخت و تقویت ویژگی های فردی کارآفرینی،موجبات رشد و توسعه اجتماعی با انجام فعالیت های کارآفرینانه در کتابخانه ها فراهم آورند. الگوی مفهومی این مقاله، از سیر فکری و نتایج تحقیقات علمی در حوزه های روان شناسی، کارآفرینی، اقتصاد و مدیریت استنتاج و یشنهاد و گردیده است.

هدف: مطالعه و بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی کارآفرینی با کارایی کتابداران کتابخانه های عمومی استان قم هدف مقاله حاضراست. روش پژوهش: نوع پژوهش،کاربردی و روش آن پیمایش- تحلیلی است. ابزار گرآوری اطلاعات پرسشنامه ویژگی های کارآفرینی با30 سوال(ضریب آلفای کرونباخ 74/0) و پرسشنامه کارایی با 16 سوال (ضریب آلفای کرونباخ 87/0) است.کل جامعه آماری 113 نفراز کتابداران کتابخانه های عمومی استان قم بودند که به صورت سرشماری مورد مطالعه قرارگرفتند. با توزیع پرسشنامه بین صاحب نظران و کتابداران با استفاده از ضریب توافقی، روائی آن تأیید گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با آمارهای توصیفی واستنباطی(شاخصKMO ، تحلیل واریانس یک سویه، ضرایب همبستگی و تعیین و آزمون T) صورت گرفت. یافته ها: نشان داد ویژگی های کارآفرینی در کتابداران به طور معناداری از حد متوسط کمتر است، هم چنین رابطه معنا داری بین خلاقیت، مخاطره پذیری، قدرت طلبی، توفیق طلبی وکنترل درونی با کارایی آنان وجود داشت و رابطه معنا دار بین استقلال طلبی وکارایی تایید نشد.  نتیجه گیری : کتابداران عاملان مؤثر در خدمات اطلاعاتی بوده که با برنامه ریزی های صحیح و اتخاذ سیاست های اصولی در جهت تقویت ویژگی های فردی کارآفرینی و جذب و آموزش آنان، می توان موجبات رشد و توسعه اجتماعی جامعه و ایجاد بستر فعالیت های کارآفرینانه در رسیدن به اهداف خود وکتابخانه را فراهم ساخته و استفاده کنندگان و مراجعان انتظار تغییر و دگرگونی در ارائه خدمات با روش های نو و جدید که حاصل توانایی و مهارت های شغلی کتابداران در فعالیت های کارآفرینانه است را دارند و این امر موجب ترقی جایگاه کتابداری و اطلاع رسانی در جامعه شده تا کتابداران توجه و احترامی که همیشه آرزوی آن را داشته اند، بیابند .       

هدف: هدف کلی این پژوهش تعیین رابطه بین مدیریت کیفیت جامع و وفاداری کاربران کتابخانه موسسه آموزش عالی حوزوی معصومیه (خواهران) می باشد. <br /> روش شناسی: این تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، کاربران کتابخانه موسسه آموزش عالی حوزوی معصومیه در شهر قم بوده اند که با استفاده از فرمول کوکران 264 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده پرسش نامه بوده و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری توصیفی و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. <br /> یافته ها: یافته ها نشان داد که در میان مولفه های مدیریت کیفیت جامع، مولفه «تمرکز بر مشتری» با 37/2 بالاترین میانگین را به خود اختصاص داده است. دیگر مولفه ها به ترتیب «مدیریت فرآیند»، «رهبری در مدیریت» و «مدیریت منابع انسانی» در جایگاه بعدی قرار می گیرند. در مولفه های وفاداری کاربران نیز مولفه «وفاداری نگرشی» با میانگین 21/2 بالاتر از مولفه «وفاداری رفتاری» با میانگین 91/1 قرار دارد. <br /> نتیجه گیری:نتایج تحقیق بیانگر این است که بین مدیریت کیفیت جامع و وفاداری کاربران در کتابخانه موسسه آموزش عالی حوزوی معصومیه (خواهران) رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. همچنین در بین مولفه های دو متغیر نیز رابطه مستقیم و قوی وجود دارد که تمرکز بر مشتری نسبت به دیگر مولفه های مدیریت کیفیت جامع بیشترین رابطه را با مولفه های وفاداری کاربران دارد.

    هدف: هدف پژوهش شناسایی سطح ویژگی های کارآفرینی در مؤلفه صلاحیتی و توانایی های مهارت شغلی و رابطه و تأثیر متغیرهای جمعیت شناختی بر این ویژگی ها در کتابداران کتابخانه های دانشگاهی واحدهای جامع دانشگاه آزاد اسلامی است.   روش پژوهش: نوع تحقیق، توصیفی و روش آن پیمایش- تحلیلی است. کل جامعه آماری 109 نفر از کتابداران کتابخانه های دانشگاهی در 15 واحد جامع بودند که به صورت سرشماری و با استفاده از پرسشنامه خوداظهاری با آلفای کرونباخ 823/0 مورد سنجش قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی (شاخصKMO، آزمون کرویت بارتلت، تحلیل واریانس یک سویه، ضرایب همبستگی و تعیین و آزمون T) با نرم افزار اس. پی. اس. اس. صورت گرفت.     یافته ها: ویژگی های صلاحیتی کارآفرینی در کتابداران به طور معناداری از حد متوسط بیشتر بود و رابطه معناداری بین ویژگی های صلاحیتی کارآفرینی با مدرک تحصیلی کتابداری و سطح تحصیلات کتابداران وجود داشت. بین برخی متغیرهای جمعیت شناختی و ویژگی های صلاحیتی کارآفرینی رابطه مثبت، مستقیم و معناداری وجود داشت، به طوری بیشترین اثرگذاری متغیرهای جمعیت شناختی بر ویژگی ارائه راه حل های نو با 401/0 (1/16درصد) و کمترین اثرگذاری بر مواجهه با چالش های کاری با 14/0(2درصد) بوده است. بین ویژگی های صلاحیتی و توانایی های مهارت شغلی در ارائه راه حل های نو، مدیریت مالی و بودجه بندی و کنترل کیفیت خدمات با متغیرهای جمعیت شناختی کتابداران رابطه معناداری وجود داشت.    اصالت اثر: با وجود متخصصان اندک در حوزه کارآفرینی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی، یافته های این پژوهش، به منزله رویکردی نو در مطالعه ویژگی های صلاحیتی کارآفرینی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی است.

هدف: هدف این پژوهش، مطالعه ویژگی های حمایتی کارآفرینی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی واحدهای جامع دانشگاه آزاد اسلامی و کشف رابطه و تأثیر متغیرهای جمعیت شناختی بر این ویژگی هاست. روش پژوهش: نوع تحقیق، توصیفی و روش آن پیمایشی- تحلیلی است. کل جامعه آماری 109 نفر از کتابداران کتابخانه های دانشگاهی در 15 واحد جامع بودند که به صورت سرشماری مورد آزمون قرارگرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه حضوری با صاحب نظران جهت گزینش ویژگی های حمایتی کارآفرینی، و ابزار پرسش نامه خودسنجی محقق ساخته جهت سنجش این ویژگی ها در کتابداران بود. تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی (شاخص KMO، آزمون کرویت بارتلت، تحلیل واریانس یک سویه، ضریب همبستگی و ضریب تعیین) انجام گرفت.   یافته ها: ویژگی های حمایتی کارآفرینی کتابداران به طور معناداری از حد متوسط کمتر بود و رابطه معناداری بین مدرک تحصیلی کتابداری، سن و سطح تحصیلات کتابداران با این ویژگی ها وجود داشت. همچنین بین برخی از این ویژگی ها با متغیرهای مدرک تحصیلی، سن و سطح تحصیلات دارای ضریب مثبت و مستقیم بود که با افزایش امتیاز متغیرهای جمعیت شناختی، ویژگی های حمایتی کارآفرینی آنان افزایش می یافت. نتیجه گیری: امروزه بر جذب کتابدارانی با ویژگی های کارآفرینانه تأکید می شود. در کتابخانه ها، روشن نمودن اهداف، مسئولیت ها و تفویض آن به کتابداران شایسته، اعتماد و اطمینان را در آنان به وجود آورده و حمایت سازمانی موجب می گردد تا آنان با حداکثر ظرفیت و توان خود، ضمن سازگاری با محیط کاری و بقاء در بلندمدت، موجبات رضایتمندی استفاده کنندگان و مراجعان به کتابخانه ها و مراکز اطلاعاتی را فراهم نمایند.

با مطالعه و شناخت ویژگی های روان شناختی کارآفرینی کتابداران می توان به ارائه نوآوری هایی مطابق با نیازهای اطلاعاتی مراجعان و خدمات بهتر به آنان در سایه فعالیت های کارآفرینانه دست یافت. هدف پژوهش سنجش ویژگی های انگیزشی(روان شناختی)کارآفرینی کتابداران کتابخانه واحدهای پزشکی براساس ویژگی های روان شناختی مکتب انسانی و رابطه و تأثیر متغیرهای جمعیت شناختی بر این ویژگی ها است. روش بررسی: نوع مطالعه، پیمایشی- تحلیلی است.کل جامعه آماری 98 نفراز کتابداران واحدهای پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی در سال1391بودند که به صورت سرشماری مورد پژوهش قرارگرفتند. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه حضوری با صاحب نظران جهت گزینش ویژگی های انگیزشی(روان شناختی)کارآفرینی، و پرسشنامه خود سنجی محقق ساخته جهت سنجش این ویژگی ها درکتابداران بود. یافته ها در2 سطح آمارتوصیفی (فراوانی و ترسیم جداول) و استنباطی (شاخص((KMO Kaiser-Mayer-Olkim ، آزمون کرویت بارتلت (Bartlett`s test of Sphericity)، تحلیل واریانس یکسویه و ضرایب همبستگی تعیین وگردآوری و با نرم افزار SPSS 12مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: ویژگی های انگیزشی(روان شناختی)کارآفرینی کتابداران با میانگین 623/3 به طور معناداری از حد متوسط بیشتر بود و رابطه معناداری بین سطح تحصیلات و مدرک تحصیلی کتابداری با ویژگی های انگیزشی(روان شناختی) آنان وجود داشت. بین برخی از این ویژگی ها با متغیرهای مدرک تحصیلی و سطح تحصیلات دارای ضریب مثبت و مستقیم بود که با افزایش امتیاز این متغیرها، ویژگی های انگیزشی(روان شناختی) کارآفرینی آنان افزایش می یافت. نتیجه گیری: کتابداران باید با ویژگی های کارآفرینی بتوانند به شناسایی بسترهایی برای فعالیت های کارآفرینانه درکتابخانه ها بپردازند زیرا کتابخانه ها با توجه به ماهیت علمی شان، مکان های ایده آلی برای به کارگیری خلاقیت و نوآوری در مسائل اقتصادی بوده و هنوز کالای بسیار با ارزش و قابل فروشی به نام اطلاعات دارند. اطلاعات پول رایج در اقتصاد جدید است و استفاده و بهره گیری از آن مرهون جذب و به کارگیری کتابدارانی با ویژگی های روان شناختی کارآفرینی خواهد بود.