مطالب مرتبط با کلیدواژه

کتابخانه های مرکزی


۱.

بررسی استفاده از فناوری اطلاعات در سازماندهی مواد کتابخانه های مرکزی دانشگاه های و دانشکده های علوم پزشکی ایران، 1385(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: فناوری اطلاعات سازماندهی مواد کتابخانه های مرکزی دانشگاههای علوم پزشکی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲۰ تعداد دانلود : ۱۰۷۵
ارزیابی استفاده از فناورى اطلاعات در سازماندهى مواد کتابخانه هاى مرکزى دانشگاههاى علوم پزشکى ایران چکیده: مقدمه: ظهور و گسترش فناوریهاى اطلاعاتى، سازماندهی مواد را نیز چون دیگر کارکردهاى کتابدارى تحت تاثیر قرار داده است. این مطالعه به تعیین وضعیت استفاده از این فناوریهاى اطلاعاتى در بخشهای فهرستنویسی کتابخانه هاى مرکزى دانشگاههاى علوم پزشکى کشور مى پردازد. روش پژوهش : ابزار گردآورى اطلاعات این مطالعه پیمایشى و توصیفى، پرسشنامه محقق ساخته اى مشتمل بر33 سوال بسته و دو سوال باز بود.جامعه ی پژوهش را مسئولان بخشهاى فهرستنویسى کتابخانه هاى مرکزى 44 دانشگاه علوم پزشکى کشور تشکیل می دادند. یافته ها: به طور کلى 496 دستگاه رایانه، 108 چاپگر، 29 اسکنر، 27 اسکنر بار کدخوان و 79 سى دى رایتر در این کتابخانه هاى وجود داشت. نرم افزارهاى مورد استفاده پارس آذرخش، کاوش، نوسا و KOHA بودند. 67درصد فهرستنویسان شاغل در این کتابخانه ها مدرک کارشناسى داشتند. بیشترین استفاده از اینترنت در بخش فهرستنویسى تحلیلى و کمترین میزان استفاده از آن در بخش کنترل مستندات بود. به غیر از کتاب، پایان نامه ها در 80درصد کتابخانه ها و وب سایت هاى مرتبط در 5/2درصد از کتابخانه ها فهرست مى شد. کمبود نیروى انسانى متخصص، کمبود رایانه ها و پائین بودن مدل آنها، نداشتن ارتباط مستقیم بااینترنت وکندى وقطع مکررارتباط آن،عدم شناخت ابزارهاى الکترونیکى فهرستنویسى، استفاده از نسخه هاى قدیمى نرم افزار و غیره از مشکلات فهرستنویسان در این کتابخانه ها بود. نتیجه گیری: یافته هاى پژوهش نشان داد که بخشهاى فهرستنویسى کتابخانه هاى مرکزى از نظر زیرساختهاى سخت افزارى و نرم افزارى و نیز نیروى انسانى در وضعیت متعادلى به سر نمى برند. از فناوریهاى اطلاعاتى در سطح پائینى استفاده مى شود، هنوز با رویکرد سنتى به فهرستها نگریسته مى شود و به طور کلى برنامه ریزى خاصى براى استفاده از فناوریهاى اطلاعاتى و نیز توسعه فهرستها در این کتابخانه ها وجود ندارد"
۲.

امکان سنجی ایجاد شبکه سراسری خرید کتاب و مجله در کتابخانه های مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی: راهیابی به مدیریت هماهنگ خرید منابع

کلیدواژه‌ها: امکان سنجی دانشگاه آزاد اسلامی مدیریت منابع کتابخانه های مرکزی خرید منابع خرید کتاب شبکه سراسری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷۰ تعداد دانلود : ۶۵۳
در این پژوهش باهدف دستیابی به مدیریت هماهنگ در بخش خرید کتاب و مجله واز طریق سنجش همزمان امکان ایجاد شبکه سراسری خرید کتاب و مجله در بین کتابخانه های مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی دست به سنجش نظرات و شرایط کتابخانه های مرکزی زده شد، و ضمن استفاده ازپرسشنامه، اطلاعات مفیدی در خصوص توانمندی کنونی و آمادگی آنان در پذیرش شبکه فوق بدست آمد. نتایج حاصله از بررسی نشان داد که (72.5درصد) کتابخانه های مرکزی بین (5-1 نفر) نیروی انسانی و مابقی آنها بیش از (6) نفر نیرو دارند. اعتبارات زیادی در کتابخانه های دانشگاه جهت خرید منابع سالیانه موجود است. تجهیزات مناسبی نیزدر زمینه رایانه (100درصد) و چاپگر (88.7 درصد) وجود دارد، ولی در مورد سایر تجهیزات وضعیت همه کتابخانه ها در حد یکسا نی نیست. رابطه بین رشته تحصیلی مدیران کتابخانه ها وتمایل به ایجاد شبکه با (73.8درصد) در زمینه تحصیلات کتابداری تایید شد. ولی وجود ارتباط بین مدرک تحصیلی و ایجاد شبکه خرید کتاب رد شد. مساله تاثیر شبکه بر مدیریت خرید دقیقتر و تعامل بیشتر کتب و مجلات و در نتیجه استفاده بهتر از فضای کتابخانه ها مورد توافق کتابخانه ها بود. کتابخانه ها مدیریت خرید منابع را به دلیل کمبود (60درصدی) فضای نگهداری اطلاعات در حال حاضرضروری دانستند. بنابراین در کل جهت امکان سنجی، عناصر جانبی مرتبط با شبکه نیز شناسایی و تحلیل شدند و عناصر اصلی مرتبط با فرضیه های پژوهش نیز، مثل تجهیزات، نیروی انسانی، بودجه و فضا با بیش از (50 درصد) نظرات مثبت ارزیابی شدند. لذا ایجاد شبکه خرید موجب مدیریت علمی منابع در حال تهیه می گردد و بر استفاده بهتر از تجهیزات و هدفمندکردن آن، تقلیل کمی نیروی انسانی این بخش، هدایت صحیح بودجه و جلوگیری از افزایش مخازن کتب بوسیله خرید منابع غیر ضروری تاثیرگذار است.
۳.

مقایسه فراداده های زبان نشانه گذاری فرامتن در وب سایت های کتابخانه های مرکزی دانشگاه های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: دانشگاه های ایران کتابخانه های مرکزی فراداده وب سایت (تارنما) زبان نشانه گذاری فرامتن (اچ.تی.ام.ال.) ابربرچسب ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۵ تعداد دانلود : ۵۷۰
هدف: بررسی میزان استفاده از فراداده های زبان نشانه گذاری فرامتن در طراحی وب ­ سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های ایران. روش تحقیق/ رویکرد پژوهش: در مجموع 66 صفحه اصلی وب سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های تابع وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، و دانشگاه های آزاد اسلامی با استفاده از دو مرورگر اینترنت اکسپلورر و نت اسکیپ بررسی شد. با مشاهده Source از طریق منوی View ابربرچسب های موجود در صفحه اچ.تی.ام.ال. وب سایت ها استخراج شد و در سیاهه وارسی تهبه وارد شد. سپس فراوانی، درصد، و میانگین استفاده از آنها محاسبه شد . یافته ها: تمام وب سایت ها از فراداده های عام زبان نشانه گذاری فرامتن ، هر­چند اندک ، بهره برده اند. میزان استفاده از این ابربرچسب ها، وب­سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های علوم پزشکی با میانگین43 درصد در رتبه اول و دانشگاه های آزاد اسلامی با 31 درصد در رتبه دوم و دانشگاه های تابع وزارت علوم نیز با 28 درصد در رتبه سوم قرار دارد. نتیجه گیری: تحقیق حاضر نشان داد که از مجموعه ابرنشانه ها، عناصر عنوان، نوع – محتوا، کلیدواژه، ارتباط، و توصیف بیشترین کاربرد را داشته اند و به­کارگیری این فراداده های عام در طراحی صفحات وب نسبت به طرح های فراداده ای خاص مانند دوبلین کور- با توجه به قدمت بیشتر ابربرچسب ها و آشنایی بیشتر طراحان وب سایت ها با آنها- میتواند توجیه­پذیر باشد.
۴.

ارزشیابی وضعیت عملکرد مدیریت امنیت اطلاعات درکتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی مستقر در شهر تهران بر اساس استاندارد بین المللی ایزو/ آی.ای.سی.(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت دانشگاه های دولتی کتابخانه های دانشگاهی امنیت اطلاعات کتابخانه های مرکزی استاندارد ایزو/ آی. ای. سی. 27002 تهران(شهر)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶۳ تعداد دانلود : ۹۹۷
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وضعیت عملکرد مدیریت امنیت اطلاعات در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی مستقر در شهر تهران بر اساس استاندارد ایزو/آی.ای.سی. 27002 انجام شده است. روش پژوهش توصیفی – پیمایشی است و به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد مذکور شامل 11 شاخص و 39 مولفه، استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش تعداد 74 نفر از مدیران اصلی و میانی شاغل کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران بر اساس آخرین فهرست موجود در پایگاه وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق هر دو نوع آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار مایکروسافت اکسل 2007 و نرم افزار آماری اس. پی. اس. اس صورت گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که در کتابخانه های مورد پژوهش میانگین رعایت استاندارد ایزو/ آی. ای. سی. 27002 در شاخص های سیاست های امنیتی (91/3) ، مدیریت امنیت اطلاعات سازمان(23/4)، مدیریت امنیت اموال سازمان (38/4)، مدیریت امنیت منابع انسانی(4)، مدیریت امنیت فیزیکی و محیطی(07/4)، مدیریت امنیت عملیات و ارتباطات (15/4)، مدیریت کنترل دسترسی به اطلاعات (38/4)، مدیریت اکتساب، توسعه، حفظ و نگهداری سیستم های اطلاعاتی (92/3)، مدیریت بحران امنیت اطلاعات (84/3)، مدیریت استمرار کسب و کار (46/3)، مدیریت تطابق (69/3) می باشد. بر اساس جدول ارزشیابی، میانگین تمام شاخص های استاندارد در وضعیت مطلوب قرار دارند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که بطور کلی کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی مستقر در شهر تهران از لحاظ مدیریت امنیت اطلاعات در شرایط مطلوبی قرار دارند و با اطمینان 95% می توان گفت میانگین مدیریت امنیت اطلاعات در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی مستقر در شهر تهران بر اساس استاندارد ایزو آی. ای. سی. 27002 برابر با 4 بوده و بالاتر از حد متوسط است و در سطح مطلوبی قرار دارد. همچنین بین کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی مستقر در شهر تهران از لحاظ مدیریت امنیت اطلاعات تفاوت معناداری وجود ندارد.
۵.

میزان کاربست مؤلفه های سازمان یاددهنده توسط مدیران در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران براساس نظریه تیچی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزش ها کتابخانه های مرکزی سازمان یاددهنده دیدگاه قابل یاددهی ایده ها انرژی هیجانی قاطعیت در تصمیم گیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷۷ تعداد دانلود : ۶۰۷
پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان کاربرد مؤلفه های سازمان یاددهنده در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 1390-1391 انجام شد. جامعه آماری پژوهش، شامل 298 نفر از کارکنان کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران بود که از آن میان 173 نفر به عنوان نمونه آماری، از طریق فرمول تعیین حجم نمونه کوکران برآورد و از طریق روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه محقق ساخته ای بود که با استفاده از منابع علمی مرتبط با موضوع و در نظرگرفتن اصول طرح پرسشنامه و با الهام از پرسشنامه زارع محمدآبادی (1387)، به منظور جمع آوری نظرات مدیران و کتابداران در خصوص میزان کاربرد مؤلفه های سازمان یاددهنده توسط مدیران در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران براساس نظریه تیچی تهیه گردید. این پرسشنامه شامل35 سؤال بسته پاسخ بود که از طریق آن پنج مؤلفه سازمان یاددهنده (دیدگاه قابل یاددهی، ایده ها، ارزش ها، انرژی هیجانی و قاطعیت در تصمیم گیری) در دو وضعیت موجود و مطلوب مورد سنجش قرار گرفت که در نهایت 169 پاسخنامه دریافت گردید. از ضریب آلفای کرونباخ برای تعیین پایایی استفاده شد که ضریب پایایی پرسشنامه در وضعیت موجود981/0 و در وضعیت مطلوب 974/0 برآورد گردید که حاکی از پایایی بالای ابزار اندازه گیری است. یافته های تحقیق نشان داد، کلیه مؤلفه ها در وضعیت موجود کمتر از سطح متوسط و در وضعیت مطلوب بیشتر از سطح متوسط بود (p<0.001) . ضمناً نتایج حاصل از t2 هتلینگ نشان داد که در وضعیت موجود میزان کاربرد مؤلفه های دیدگاه قابل یاددهی و ایده ها بیشتر از سایر مؤلفه ها و میزان کاربرد مؤلفه انرژی هیجانی کمتر از سایر مؤلفه ها بوده است (p<0.001) ، در حالی که آزمودنی ها میزان مطلوبیت مؤلفه ارزش ها را بیشتر از سایر مؤلفه ها و مطلوبیت مؤلفه های دیدگاه قابل یاددهی و قاطعیت در تصمیم گیری راکمتر از سایر مؤلفه ها ارزیابی نمودند (p<0.001) . همچنین، بین وضع موجود و مطلوب مؤلفه های سازمان یاددهنده تفاوت معناداری وجود داشت (p<0.001) .
۶.

بررسی عوامل بازدارنده بر کاربرد فناوری های وب2 در کتابخانه های دانشگاهی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عوامل بازدارنده دانشگاههای ایران کتابخانه های دانشگاهی عوامل موثر زیرساختها کتابخانه های مرکزی فناوریهای وب2

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها کتابداران و کارمندان کتابخانه
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام) سواد اطلاعاتی
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی شبکه های اطلاعاتی و کامپیوتری وب
  4. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها دانشگاهی
تعداد بازدید : ۱۲۰۲ تعداد دانلود : ۵۹۲
هدف: هدف پژوهش، شناسایی میزان آشنایی و استفاده کتابداران کتابخانه های دانشگاهی ایران از فناوریهای وب2 و شناسایی مهمترین عوامل بازدارنده بر بکارگیری فناوریهای وب2 در کتابخانه های دانشگاهی ایران است. روش: پژوهش از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی و با رویکرد توصیفی و ارزیابانه انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود که با استفاده از روش کتابخانه به بررسی این عوامل در قالب سه دسته کلی (عوامل مربوط به کتابداران، کاربران و عوامل زیرساختی و فرهنگی) پرداخت. روایی و پایایی پرسشنامه با استفاده از روش اعتبار محتوا و آلفای کرونباخ (88%) تأیید شد. جامعه پژوهش کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاههای کشور بودند. یافته ها: میزان آشنایی و استفاده کتابداران از فناوریهای وب2 کم است. بیشترین میزان آشنایی کتابداران از فناوریهای وب2 مربوط به فناوری وبلاگ و کمترین میزان آشنایی مربوط به فناوری فهرستنویسی اجتماعی بود. ابزار ویکی و سایت های برچسب گذاری و نشانه گذاری اجتماعی به ترتیب بیشترین و کمترین فناوری وب2 مورد استفاده بوداز میان عوامل مورد بررسی بیشترین تأثیر مربوط به عوامل مرتبط با کاربران و کمترین تأثیر مربوط به عوامل مرتبط با کتابدارن بود. استفاده از فناوریهای وب2 در کتابخانه های دانشگاهی ضرورت زیادی دارد و بیشترین ضرورت مربوط به فناوری آر.اس.اس با میانگین 95/1 است.
۷.

تأثیر مؤلفه های سازمانی بر کاربست شبکه های اجتماعی درکتابخانه های دانشگاهی ایران: از وضع موجود تا آرمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شبکه های اجتماعی دانشگاه های دولتی ایران کتابخانه های مرکزی مؤلفه های سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۵ تعداد دانلود : ۴۳۴
هدف: امروزه شبکه های اجتماعی در کتابخانه ها به عنوان یک نمونه جدید و قدرتمندی از ارتباطات میان کتابداران و کاربران به حساب می آید. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان تأثیر مؤلفه های سازمانی بر کاربست شبکه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی ایران در دو وضعیت موجود و آرمانی انجام گرفته است. روش : روش پژوهش پیمایشی تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش شامل کتابداران 40 کتابخانه مرکزی دانشگاه های دولتی ایران است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است. نمونه آماری شامل 180 کتابدار است. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد) و برای بررسی معناداری تفاوت ها از آمار استنباطی (آزمون تی جفتی) استفاده شده است. یافته ها: در مؤلفه های سازمانی دو متغیر رشته تحصیلی و رضایت شغلی با میانگین 3/06 بیشترین تأثیر را بر استفاده از شبکه های اجتماعی دارند. در بررسی وضع آرمانی تأثیر مؤلفه سازمانی مؤثر بر استفاده از شبکه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی نشان می دهد که برای مؤلفه سازمانی دو متغیر یادگیری سازمانی با میانگین 4/21 و رقابت پذیری سازمانی با میانگین 4/18 بیشترین تأثیر را بر استفاده از شبکه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی دارند. در بررسی کلی مشخص شد که تفاوت معناداری بین تأثیر عوامل سازمانی بر استفاده از شبکه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی در وضع موجود و آرمانی وجود دارد. نتیجه گیری: بررسی نتایج پژوهش نشان می دهد که میانگین کل میزان تأثیر مؤلفه های سازمانی بر استفاده از شبکه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی در وضع موجود 2/93 در حد متوسط و در وضع آرمانی 4/04 در حد بالا قرار دارد. این وضعیت نشان می دهد که ظرفیت بسیار مناسبی برای استفاده از شبکه های اجتماعی در کتابخانه ها وجود دارد و در وضعیت کنونی از این ظرفیت بهره برداری نمی شود. ارتقای وضعیت موجود در نهایت می تواند به ارتقای اثربخشی کتابخانه های دانشگاهی بیانجامد.
۸.

ارزیابی و مقایسه کتابخانه های مرکزی و دانشکده ای دانشگاه شهید چمران بر اساس تحلیل SWOT(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دانشگاه شهید چمران کتابخانه های دانشکده ای کتابخانه های مرکزی تحلیل SWOT مدیریت استراتژیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۲۴۳
با توجه به اهمیت داشتن برنامه راهبردی برای هر سازمانی در دنیای متغیر امروز، آگاهی از محیط درونی و بیرونی آن سازمان و برنامه ریزی بر اساس آن ضروری است. یکی از ابزارهای تحلیل، SWOT است که به معنای بررسی نقاط قوّت و ضعف و فرصتها و تهدیدها برای هر سازمان است. دانشگاه شهید چمران اهواز را می توان از جمله دانشگاه های مهم و بزرگ ایران برشمرد و قلب تپنده آن را کتابخانه های آن به شمار آورد که مسلماً نحوه کارکرد آنها می تواند بر بهره دهی آموزشی و پژوهشی این دانشگاه تأثیر بگذارد. بنابراین، هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی و مقایسه کتابخانه های مرکزی و دانشکده ای دانشگاه های شهید چمران بر اساس تحلیل SWOT است تا بدین وسیله مدیران این کتابخانه ها بتوانند با آگاهی از وضعیت خویش، اقدام به تدوین برنامه های راهبردی و همکاری برای رفع نقاط ضعف و تهدیدهای خود کنند. این پژوهش نتایج جالبی را در زمینه نقاط قوّت و ضعف کتابخانه ها در 8 گروه کلی «نیروی انسانی»، «مشارکت و همکاری»، «سابقه»، «مجموعه»، «زیرساختهای فناوری اطلاعات و ارتباطات»، «وضعیت مالی»، «فضا و تسهیلات» و «رویکردها و نگرشها» و فرصتها و تهدیدها در 4 گروه «نیروی انسانی»، «بازاریابی و رقبای اطلاعاتی»، «رویکردها و نگرشها» و «وضعیت مالی» نشان داد.  
۹.

بررسی وضعیت موجود و آرمانی تأثیر مؤلفه های فنی بر کاربست شبکه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مؤلفه های فنی شبکه های اجتماعی کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۱ تعداد دانلود : ۳۳۰
هدف: امروزه شبکه های اجتماعی به دلیل برخورداری از قابلیت های گوناگون، نقش بسزایی را در ارائه خدمات درکتابخانه ها ایفا می کنند از این رو، پژوهش حاضر به بررسی میزان تأثیر مؤلفه های فنی بر استفاده از شبکه های اجتماعی درکتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی ایران در دو وضعیت موجود و آرمانی پرداخته است. روش پژوهش: پژوهش حاضر بر حسب هدف کاربردی و از نظر روش پیمایشی- تحلیلی می باشد. 146 کتابدار شاغل در کتابخانه های مرکزی 40 دانشگاه دولتی در مراکز استان های کشور که زیر پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فعالیت می کنند جامعه و نمونه تحقیق بودند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته می باشد که در برگیرنده 10 مؤلفه فنی از جمله  قابلیت دسترسی، سهولت استفاده، قابلیت چند رسانه ای بودن، ساختار و ارائه محتوای متناسب با نیاز مخاطبان، تازگی و روزآمد بودن، صحت و دقت، قابلیت درک و فهم مطالب ، ساختار گرافیکی و دیداری مناسب، پوشش موضوعی (جامعیت)، برقراری ارتباط و کنش متقابل (تعامل پذیری) بود که بر اساس طیف پنج گزینه ای لیکرت طراحی شد. برای تحلیل داده ها نیز از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد) و برای بررسی معناداری تفاوت ها از آمار استنباطی (آزمون تی جفتی) استفاده شد. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش در رابطه با وضع موجود تأثیر مؤلفه های فنی  بر استفاده از شبک ه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی، دو متغیر سهولت استفاده با میانگین 47/3 و قابلیت دسترسی با میانگین 38/3 بیشترین تأثیر را بر استفاده از شبکه های اجتماعی داشتند. همچنین در مورد وضع آرمانی تأثیر مؤلفه های فنی، دو متغیر سهولت استفاده و تازگی و روزآمد بودن با میانگین 56/4 بیشترین تأثیر را بر استفاده از شبکه های اجتماعی داشتند. به طور کلی یافته ها نشان داد که که میانگین کل تأثیر مؤلفه های فنی بر استفاده از شبکه های اجتماعی در وضع موجود 28/3 در حد متوسط و در وضع آرمانی 44/4 در حد بالا قرار دارد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن بود که تفاوت معناداری بین تأثیر عوامل فنی بر استفاده از شبکه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی در وضع موجود و آرمانی وجود دارد. این وضعیت نشان می دهد که ظرفیت بسیار مناسبی برای استفاده از شبکه های اجتماعی در کتابخانه ها وجود دارد و در وضعیت کنونی از این ظرفیت بهره برداری نمی شود. ارتقای وضعیت موجود در نهایت می تواند به ارتقای اثربخشی کتابخانه های دانشگاهی بیانجامد.
۱۰.

تأثیر شیوع همه گیری کووید-19 بر خدمات کتابخانه های دانشگاهی و موانع ارائه خدمات: کتابخانه های مرکزی دانشگاه های سطح یک کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کووید-19 کتابخانه های مرکزی کتابخانه های دانشگاهی خدمات کتابخانه خدمات غیرحضوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰ تعداد دانلود : ۱۷۹
مقدمه : هدف این مطالعه بررسی تأثیر شیوع بیماری همه گیر کووید-19 بر خدمات کتابخانه های مرکزی دانشگاه های سطح یک کشور و نیز موانع پیش روی آنها بود. روش شناسی : پژوهش حاضر کیفی است و جمع آوری داده ها از طریق مصاحبه تلفنی و آنلاین با مدیران کتابخانه های مرکزی یا معاونان سیزده کتابخانه دانشگاهی سطح یک کشور انجام شد. مصاحبه ها با نرم افزار کال ایکس ضبط گردید. محتوای مصاحبه ها با استفاده از نرم افزار مکس کیودا تجزیه وتحلیل و کدگذاری شد و تعداد 120 کد اولیه شناسایی شد که به تأثیرات و موانع کووید-19 پرداخته بودند. یافته ها: تقریباً همه کتابخانه های مرکزی دانشگاه های مورد مطالعه، خدمات حضوری خود را در دوره شیوع کووید-19 محدود کرده و سعی در افزایش خدمات دیجیتال و از راه دور داشتند. بحث سرعت پایین اینترنت و پهنای باند از جمله مشکلات عمده ای بود که ارائه خدمات غیرحضوری در کتابخانه ها را با مشکل مواجه می کرد. از دیگر موانع مهم می توان به مسئله مالکیت معنوی آثار فارسی و نبود چارچوب مشخص برای بهره برداری از فرمت دیجیتال این منابع در سطح کلان کشور، مشکلات بودجه، نبود پروتکل های مشخص جهت ارسال پستی منابع فیزیکی و ... اشاره نمود. نتیجه گیری: تبدیل به فرصت شدن کووید-19، نهادینه شدن دورکاری برای سازمان ها، تسهیل فرایند بوروکراسی خریدهای ضروری کتابخانه ، پذیرش تغییر و ... از جمله موارد متأثر از شیوع بیماری همه گیر کووید-19 بر خدمات کتابخانه های دانشگاهی مورد مطالعه بود.
۱۱.

بررسی رابطه بین رهبری دانش با بهبود سازمانی از دیدگاه کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۱۵
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه رهبری دانش با بهبود سازمانی از دیدگاه کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران است. روش پژوهش : پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش را کلیه کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران تشکیل می دهند که مجموعاً 140 نفر می باشند. جهت گردآوری داده از دو پرسشنامه رهبری دانش ویتالا (2004) و بهبود سازمانی اورتون (2007) استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آمار توصیفی، آزمون های آماری و از نسخه 19 نرم افزار اس پی اس استفاده شده است. یافته ها: نشان داد که وضعیت رهبری دانش با 6005/3 درصد و بهبود سازمانی با 5500/3 درصد در بین کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران بالاتر از حد متوسط قرار دارد. همچنین، بین رهبری دانش و بهبود سازمانی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: می توان چنین نتیجه گیری نمود که بین رهبری دانش و بهبود سازمانی کتابداران رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. تحلیل رگرسیون چندگانه نیز در این پژوهش نشان داد رهبری دانش توان پیش بینی بهبود سازمانی را دارد. از بین مولفه های رهبری دانش، مؤلفه گرایش به یادگیری بیشترین تأثیر را در پیش بینی بهبود سازمانی دارد
۱۲.

مقایسه کاربرد روش های اقتصاد سنجی در ارزشگذاری اقتصادی خدمات کتابخانه ها(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۱۰۹
هدف: مقایسه کاربرد روش های اقتصادسنجی در ارزشگذاری اقتصادی خدمات کتابخانه های مرکزی است. روش: ارزش گذاری مشروط با تکنیک اولویت های اظهار شده و روش های اقتصادسنجی چون رگرسیون خطی، لجستیک، پروبیت و هگمن استفاده شده است. جامعه آماری کاربران کتابخانه های مرکزی که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای، تعداد10 کتابخانه انتخاب و حجم نمونه با استفاده ازفرمول میشل وکارسون درسطح10درصد854 نفر محاسبه شد. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته دو بعدی با 40 سؤال که از روایی صوری و پایایی با آلفای کرونباخ 83/0 برخوردار است. یافته ها: در بررسی اثر نهایی هر یک از متغیرها، مقدار تغییر در احتمالات پیش بینی شده متغیر وابسته الگو (تمایل به پرداخت کاربران) به ازای یک واحد تغییر در متغیر مورد نظر )در حالی که دیگر متغیرها ثابت هستند) نشان داد که بین متغیرهای توضیحی به کار گرفته شده در مدل ها هیچگونه هم خطی وجود ندارد، به گونه ای که ضریب همبستگی دو به دوی هیچ کدام از متغیرهای مستقل بیش از 54 درصد نبود. نتیجه گیری: عوامل جمعیت شناختی و فردی بیشتر از سایر عوامل برتمایل به پرداخت افراد موثر هستند. بر اساس کشش وزنی متغیر درآمد، درصورت ثابت بودن سایر عوامل موثر، افزایش1 درصدی در درآمد پاسخگویان احتمال پذیرش مبلغ پیشنهادی را بیش از 70% افزایش می دهد. تفاوت معنی داری در نتایج حاصل از دو روش لاجیت و پروبیت خطی مشاهده نشد. روش دو مرحله ای هگمن نیز با وجودی که می تواند میان عوامل موثر بر پذیرش تمایل به پرداخت و نیز عوامل موثر بر میزان آن تمایز قایل شود، در مجموع تمایل به پرداخت را نسبت به دو روش دیگر به میزان کمتری برآورد نمود.
۱۳.

آمیخته بازاریابی دروب سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازاریابی کتابخانه دانشگاهی کتابخانه های مرکزی وب سایت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰ تعداد دانلود : ۴۶
هدف: این پژوهش با هدف شناسایی تکنیک های بکارفته در وب سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های ایران از لحاظ بازاریابی انجام شده است. روش: این پژوهش به روش پیمایشی تحلیلی انجام شده است. جهت جمع آوری داده ها از یک سیاهه ارزیابی استفاده شده است که با استفاده از مطالعه متون و نظر متخصصان تهیه شده است. یافته ها:. نتایج این بررسی نشان داد که استفاده از تکنیک های بازاریابی در وب سایت های مورد بررسی در سطح بالایی نیست. میزان بکارگیری تکنیک ها در دانشگاه های دولتی وضعیت مناسب تری نسبت به دانشگاه های غیر دولتی دارد.
۱۴.

سنجش رابطه حمایت سازمانی ادراک شده و بی تفاوتی سازمانی در کتابداران مطالعه موردی: کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی تابعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مستقر در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بی تفاوتی سازمانی حمایت سازمانی ادراک شده دانشگاه های تابعه وزارت علوم تحقیقات و فناوری کتابخانه های مرکزی کتابداران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸ تعداد دانلود : ۶۳
هدف: این پژوهش با هدف سنجش رابطه حمایت سازمانی ادراک شده و بی تفاوتی سازمانی در کتابداران شاغل در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی تابعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مستقر در شهر تهران انجام شد. روش: روش پژوهش پیمایشی تحلیلی، و ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه حمایت سازمانی ادراک شده آیزنبرگر و دیگران (1986) و پرسش نامه بی تفاوتی سازمانی سالاریه (1389) بود. جامعه آماری مورد مطالعه شامل تمامی کتابداران دارای حداقل مدرک دیپلم شاغل در بخش های مختلف کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی تابعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مستقر در شهر تهران در سال 1392 به تعداد 219 نفر بود که پس از توزیع پرسش نامه از این تعداد 177 پرسش نامه جمع آوری و سپس تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار spss انجام شد. یافته ها: در بین کتابداران جامعه آماری، میزان حمایت سازمانی ادراک شده پایین تر از حد متوسط و میزان بی تفاوتی سازمانی نیز پایین تر از حد متوسط است و بین حمایت سازمانی ادراک شده و بروز بی تفاوتی سازمانی در کتابداران جامعه آماری رابطه معکوس معناداری وجود دارد.
۱۵.

ارائه الگوی نقش آفرینی کتابداران در اطلافرینی کاربران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اطلافرینی کارآفرینی اطلاعاتی کسب وکار اطلاعاتی کتابخانه های مرکزی الگو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۶۹
هدف: ارائه الگوی نقش آفرینی کتابداران در اطلافرینی کاربران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی ایران روش شناسی: پژوهش کاربردی حاضر به روش کیفی و کمّی می باشد. گردآوری داده ها جهت طراحی مؤلفه ها در روش دلفی و پرسشنامه پژوهشگر ساخته به روش اسنادی صورت گرفت. ضریب روایی کیفی محتوای پرسشنامه بالاتر از 99/0 و شاخص روایی محتوای بالاتر از79/0 می باشد. پایایی پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 971/0 سنجیده شد. نمونه گیری جامعه آماری براساس فرمول کوکران از میان 644 نفر از کتابداران ، 241 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب و درنهایت 240 نفر پرسشنامه ها را تکمیل نمودند. یافته ها: در روش کیفی دلفی طی دو مرحله فراوانی تجمعی پاسخ های زیاد و بسیارزیاد سؤالات بیشتر از 70% بوده و ضریب کندال نیز تفاوت چندانی را نشان نداد و هر 39 سؤال مورد تأیید خبرگان قرار گرفت. تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که گویه ها در7 عامل با بارهای عاملی به ترتیب ایده های اطلافرینی(89/0)، اطلاعات گزیده(84/0)، تولید مجدد اطلاعات(83/0)، پشتیبانی از اطلاعات(82/0)، پردازش اطلاعات(81/0)، آموزش اطلافرینی(77/0) با بیشترین نقش و ماهیت اطلاعات(65/0) با کمترین میزان اهمیت بارگذاری شد. اصالت اثر: اثر حاضر از نخستینهایی است که از مهارت های سنتی کتابداری گذشته و از طریق پرداختن به روش های اطلافرینی، جنبه جدیدی از کتابداری را در راستای آگاه سازی جامعه کتابداران به حیطه ی توانایی های خود بر مبنای مشاغل اطلاعاتی در میان کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی ایران بررسی نموده تا با ارائه الگوی نقش آفرینی کتابداران در اطلافرینی کاربران کتابخانه ها بتواند کارآفرینی اطلاعاتی و اشتغال زایی از طریق اطلاعات و تولید ثروت را به کمک کتابداران در بین کاربران کتابخانه ها اجرایی و نهادینه نماید.