نقشه دانش

امروزه در دنیای کسب و کار منابع انسانی به عنوان سرمایه اساسی سازمان ها در کنار منابع فناوری، مالی و... مطرح بوده و در حقیقت رکن اساسی هر سازمان در برآورده ساختن استراتژی ها و حصول اهداف می باشد.با توجه به اهمیت منابع انسانی ، پژوهش حاضر برای ارائه چارچوبی هدف گذاری شده است که از طریق آن بتوان استراتژی های منابع انسانی را با تأکید بر بعد دانش که امروزه یکی از اصلی ترین منابع ایجاد مزیت رقابتی در سازمان ها می باشد، تدوین کرد. در مدل ها و رویکردهای پیشین، عدم توجه به بعد دانش کارکنان در تدوین استراتژی های منابع انسانی به صورت یک خلأ کلیدی قابل مشاهده می باشد که می توان تفاوت اساسی چارچوب توسعه یافته در این پژوهش را با مطالعات قبل در توجه به بعد دانش به عنوان یکی از تعیین کننده ترین ابعاد به خصوص برای سازمان های دانش محور موجود در تصمیمات استراتژیک منابع انسانی دانست که در حقیقت نوآوری و نتیجه اصلی این پژوهش نیز همین چارچوب تدوین استراتژی های منابع انسانی با تأکید بر بعد دانش می باشد که می تواند در کسب و کارهای نوین عصر حاضر که در حال حرکت به سوی دانش محوری می باشند، مورد استفاده قرار گیرد. برای اعتبار سنجی چارچوب پیشنهادی از روش نظر خبرگان که یکی از روش های تحقیق در مطالعات کیفی می باشد، استفاده شده است.

امروزه در دنیای کسب و کار منابع انسانی به عنوان سرمایه اساسی سازمان ها در کنار منابع فناوری، مالی و... مطرح بوده و در حقیقت رکن اساسی هر سازمان در برآورده ساختن استراتژی ها و حصول اهداف می باشد.با توجه به اهمیت منابع انسانی ، پژوهش حاضر برای ارائه چارچوبی هدف گذاری شده است که از طریق آن بتوان استراتژی های منابع انسانی را با تأکید بر بعد دانش که امروزه یکی از اصلی ترین منابع ایجاد مزیت رقابتی در سازمان ها می باشد، تدوین کرد. در مدل ها و رویکردهای پیشین، عدم توجه به بعد دانش کارکنان در تدوین استراتژی های منابع انسانی به صورت یک خلأ کلیدی قابل مشاهده می باشد که می توان تفاوت اساسی چارچوب توسعه یافته در این پژوهش را با مطالعات قبل در توجه به بعد دانش به عنوان یکی از تعیین کننده ترین ابعاد به خصوص برای سازمان های دانش محور موجود در تصمیمات استراتژیک منابع انسانی دانست که در حقیقت نوآوری و نتیجه اصلی این پژوهش نیز همین چارچوب تدوین استراتژی های منابع انسانی با تأکید بر بعد دانش می باشد که می تواند در کسب و کارهای نوین عصر حاضر که در حال حرکت به سوی دانش محوری می باشند، مورد استفاده قرار گیرد. برای اعتبار سنجی چارچوب پیشنهادی از روش نظر خبرگان که یکی از روش های تحقیق در مطالعات کیفی می باشد، استفاده شده است.

هدف: عدم شناخت کافی از نظام مدیریت دانش از جمله تعاریف، اجزاء و نیز عوامل موفقیت در آن از عناصر اصلی شکست در پروژه های مدیریت دانش بوده است. این پژوهش درصدد روشن تر ساختن مفهوم نظام مدیریت دانش و مؤلفه های آن است. روش: در این پژوهش که به روش تحلیل محتوا انجام شد؛ ضمن مروری مفصل بر مفهوم مدیریت دانش، مفهوم نظام مدیریت دانش در 290 مقاله استخراج شده از پایگاه اسکوپوس مورد بررسی قرار گرفت و تعاریف، رویکردها، عناصر و نیز عوامل موفقیت نظام مدیریت دانش شناسایی و دسته بندی شد. یافته ها: پس از بررسی مقالات مورد مطالعه، پنج موضوع شاخص شناسایی شد که به ترتیب اولویت عبارتند از: عوامل موفقیت نظام مدیریت دانش، مزایای استفاده و به کارگیری آن، اجزاء و عناصر نظام مدیریت دانش، ابزارها و فن آوریهای نظام مدیریت دانش و رویکردها به نظام مدیریت دانش. همچنین مشخص شد که به میزان بسیار زیادی میان مفهوم مدیریت دانش و نظام مدیریت دانش هم پوشانی وجود دارد. ارزش/اصالت: این مقاله را می توان در زمره نخستین پژوهش هایی قلمداد کرد که به صورت بنیادی به بررسی متون مربوط به مدیریت دانش پرداخته است. از این جهت این مقاله می تواند جبهه پژوهشی جدیدی را در زمینه مدیریت دانش ایجاد نماید.

با توجه به تغییر و تحولات، سازمان ها برای بقای موفقیت آمیز، ناچار به بهره گیری از خلاقیت کارکنان می باشند. اما بهره گیری از خلاقیت مستلزم مدیریت عوامل مؤثر بر خلاقیت در چارچوب تئوری سیستمی خلاقیت سازمان در راستای ظهور و ارتقای خلاقیت می باشد که این خود نیازمند مشخص بودن نقشه دانش عوامل مؤثر بر خلاقیت با مشخصه هایی نظیر قلمرو زمانی تحقیقات، کمیت تحقیقات، فراوانی محققین در انجام تحقیقات، فراوانی تحقیقات محققین، ارجاع به تحقیقات و رویکردهای حاکم بر تحقیقات می باشد. از این رو، بر اساس تئوری سیستمی خلاقیت و با بهره گیری از روش های فراتحلیل و تحلیل محتوا تعداد 424 تحقیق مورد مطالعه قرار گرفت که نتایج حاصله نشان می دهد برخورد علمی با عوامل مؤثر بر خلاقیت از اوایل دهه 1950 شروع شده و از نرخی روزافزون برخوردار بوده، اکثریت تحقیقات یک نفره انجام شده اند، اکثریت محققین یک تحقیق انجام داده اند، به اکثریت تحقیقات یک بار ارجاع داده شده و عمدتاً بر ادبیات عوامل مؤثر بر خلاقیت، رویکرد یک بُعدی و غیر سیستمی حاکم است. علاوه بر این، اهمیت و اولویت تحقیقات و محققین در عوامل و مؤلفه های مؤثر بر خلاقیت، مشخص شده است.

در این مقاله با بررسی و تحلیل جامع نقشه های دانش سازمان به عنوان یکی از ابزارهای اصلی مدیریت دانش، الگویی برای تدوین نقشه دانش مراکز رشد علم و فناوری توسعه داده شده است. بدین منظور، ابتدا پژوهش های انجام شده طی سال های 1998 تا 2018 میلادی مورد بررسی قرار گرفته و الگوهای مختلف تدوین نقشه دانش و عوامل اثرگذار بر تدوین آن با تحلیل محتوا استخراج شده است. ازسوی دیگر، با مطالعه ویژگی های مراکز رشد علم و فناوری، عوامل اثرگذار بر تدوین نقشه های دانشی این مراکز با در نظرگرفتن تأثیرگذارترین عوامل تدوین نقشه دانش ازنظر فراوانی و تناوب در پژوهش های محققان، شناسایی شده است. سپس یک الگوی کاربردی تدوین نقشه دانش با درنظرگرفتن این عوامل، در هفت گام اساسی و متناسب با ویژگی های مراکز رشد و مبنتی بر نقشه فرایند این مراکز، طراحی شد. برای پیاده سازی گام های پیشنهادی تدوین نقشه دانش مراکز رشد، کاربرگه های متناظر تهیه شد که مسیر و نحوه تدوین نقشه دانش را به صورت اجرایی و عملیاتی در این مراکز به طور مشخص نشان می دهد. در پایان، این الگوی تدوین نقشه دانش برای بخش خدمات پشتیبانی مرکز رشد علم و فناوری دانشگاه موردمطالعه به عنوان پایلوت، تهیه شده است.

هدف از پژوهش حاضر تحلیل الگوهای هم نویسندگی روندهای پژوهش و ترسیم نقشه دانش آثار جهان و ایران در حوزه سازمان دهی اطلاعات و دانش در وبگاه علم بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی توصیفی با رویکرد علم سنجی بود که در آن از فنون تحلیل هم واژگانی و تحلیل شبکه اجتماعی نویسندگان استفاده شده است. جامعه پژوهش تولیدات علمی حوزه سازمان دهی اطلاعات و دانش در وبگاه علم بود. نرم افزارهای هیست سایت، یوسینت و بیب اکسل و جهت تحلیل داده ها و ووس ویور جهت ترسیم نقشه ها استفاده شده است. در دو دهه اخیر 8688 اثر توسط 15139 نویسنده از 110 کشور جهان در وبگاه علم نمایه شده اند. ایران با 79 اثر دارای رتبه 24 بود. آمریکا بیشترین تولیدات را داشت. بیشترین تولیدات جهان و ایران در سال های 2017 و 2018 بود. در جهان یورلند و لیدزدروف و در ایران علیپورحافظی و کوشا به ترتیب بیشترین تولیدات و استنادات را به خود اختصاص دادند. حوزه علم رایانه بیشترین سهم را در تولید آثار داشت. دانشگاه های ایلینویز و آزاد اسلامی بیشترین مشارکت را داشتند. واژگان بازیابی اطلاعات، رده بندی، فراداده و کتابخانه های دیجیتال بیشترین فراوانی را داشتند. نتایج پژوهش نشان داد مهم ترین زمینه های موضوعی این حوزه علمی در جهان شامل استخراج اطلاعات از شبکه های اجتماعی و کلان داده ها، برچسب گذاری کاربران، آر. دی. ای.، آر. دی. اف.، اف. آر. بی. آر.، کتابخانه های دیجیتال و آرایه شناسی و زمینه های موضوعی این حوزه علمی در ایران شامل اف. آر. بی. آر.، کتابخانه های دیجیتال، بازیابی اطلاعات فازی، هستی شناسی و فضای ابری است. توجه بیشتر به آثار علمی غنی جهانی در ابعاد علمی و فنی در عرصه سیاست گذاری علمی کشور عامل شناسایی روندهای جدید پژوهشی این حوزه در کشور را فراهم می کند.

هدف : هدف این پژوهش، ترسیم نقشه دانش کتابداران کتابخانه های دانشگاه اصفهان است.  روش : روش این پژوهش توصیفی است و جامعه آماری آن را 67 نفر از کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاه اصفهان تشکیل می دهند. به دلیل کوچک بودن حجم جامعه، از روش سرشماری، برای گردآوری داده ها از پرسشنامه و چک لیست محقق ساخته و برای تجزیه و تحلیل داده ها از الگوهای رتبه های شغلی و ترسیم نقشه دانش، استفاده شد. یافته ها و نتایج : میزان دانش کتابداران در زمینه های مجموعه سازی، فهرست نویسی و رده بندی، ثبت و آماده سازی منابع، امانت، مرجع، مهارت های ارتباطی، مدیریت، فناوری اطلاعات، ساختمان و تجهیزات کتابخانه، و اخلاق کتابداری در سطح مطلوبی قرار دارند. کتابداران در حوزه های مجموعه سازی، فهرست نویسی، ثبت و آماده سازی، امانت، مرجع، آموزش و اطلاع رسانی، مهارت های ارتباطی، فناوری اطلاعات، و اخلاق حرفه ای دارای تیم خبره هستند. نیاز های تخصصی کتابداران شامل فناوری اطلاعات، نمایه سازی، چکیده نویسی، علم سنجی، مباحث روز کتابداری، مدیریت، آموزش و اطلاع رسانی و ساختمان و تجهیزات است.  

در این تحقیق با بررسی علم مدیریت دانش به عنوان حوزه میان رشته ای، تلاش شده است به این سؤال پاسخ داده شود که ساختار علمی و نقشه دانشی پژوهش های مدیریت دانش در دو حیطه حوزه های علمی و کلیدواژه ها به چه صورتی است؟ برای این کار، حدود 40000 سند علمی که مدیریت دانش یکی از کلیدواژه های آن بود، در پایگاه علمی اسکوپوس انتخاب شد و در حیطه های علمی مختلف، بررسی شدند. برای هر یک از شاخص های علم سنجی شامل حوزه های موضوعی و کلیدواژه ها، نمودارهای ستونی مرتبط شکل گرفت. پس از ترسیم گراف های همسایگی و هم اشتراکی به کمک ماتریس هم رخدادی در نرم افزارهای excel و R، با استفاده از الگوریتم های میانگین پیوند خوشه بندی شدند. در نتیجه در پژوهش های مربوط به مدیریت دانش در دنیا، بیشترین میزان ارتباط مدیریت دانش با حیطه های علمی علوم کامپیوتر 5/32 درصد، تجارت و مدیریت و حسابداری 5/14 درصد، علوم مهندسی 7/13 درصد، علوم تصمیم گیری 6/12 درصد، ریاضیات 07/7 درصد و علوم اجتماعی 63/6 درصد بوده است. بیشترین کلیدواژه های همکار با مدیریت دانش در پژوهش های دنیا به ترتیب تعامل انسان و رایانه، مدیریت اطلاعات، مدیریت سیستم ها، فناوری اطلاعات، صنعت، اکتساب دانش، سمانتیک، انتقال دانش، آنتولوژی و بازیابی اطلاعات است.

هدف پژوهش حاضر تحلیل و مقایسه مفاهیم راهبرد دانش و راهبرد مدیریت دانش بر اساس آثار نمایه شده در وبگاه علم است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، و از نظر روش شناسی، توصیفی با رویکرد علم سنجی است که در آن از فنون تحلیل هم واژگانی و تحلیل شبکه استفاده شده است. جامعه پژوهش تولیدات علمی مرتبط با موضوع راهبرد دانش و راهبرد مدیریت دانش در وبگاه علم است. نرم افزارهای هیست سایت ، اکسل و گفی جهت تحلیل داده ها و ووس ویور جهت ترسیم نقشه ها استفاده شده است. در حوزه راهبرد دانش 404 اثر و در حوزه راهبرد مدیریت دانش 720 اثر در وبگاه علم نمایه شده است. کشورهای ایالات متحده و چین بیشترین تولیدات را در حوزه های راهبرد دانش و راهبرد مدیریت دانش داشته اند. براتیانو و بیرلی به ترتیب بیشترین تولیدات و استنادات را در حوزه راهبرد دانش و گرندینتی و هانسن، نوهریا و تیرنی به ترتیب بیشترین تولیدات و استنادات را در حوزه راهبرد مدیریت دانش به خود اختصاص داده اند. حوزه اقتصاد کسب و کار بیشترین سهم را در تولید آثار هر دو حوزه داشته است. دانشگاه پادوآ بیشترین مشارکت را در هر دو حوزه داشته است. واژگان آثار راهبرد دانش 5 خوشه و آثار راهبرد مدیریت دانش 8 خوشه تشکیل دادند. 534 کلیدواژه مشترک در خوشه های موضوعی این دو حوزه وجود دارد. کلیدواژه های راهبرد دانش، مدیریت دانش و نوآوری؛ در حوزه راهبرد دانش و کلیدواژه های مدیریت دانش، راهبرد مدیریت دانش و نوآوری در حوزه راهبرد مدیریت دانش به ترتیب دارای بیشترین مرکزیت های درجه، نزدیکی و بینابینی هستند. روند رشد تولیدات علمی دو حوزه صعودی بوده و تعداد بیشتر تولیدات و استنادات حوزه راهبرد مدیربت دانش نشان از توجه بیشتر پژوهشگران به این حوزه در سطح بین الملل و ایران دارد. حوزه پژوهشی علم اطلاعات در آثار پژوهشی راهبرد دانش مشارکت بیشتری نسبت به حوزه علم رایانه دارد.

بررسی و تحلیل زیست بوم مطالعات جهانی در حوزه تاب آوری اقتصاد روستایی، به دلیل تکثر و پراکندگی زیاد روستاهای کشور، آسیب پذیری سگونتگاه های روستایی در مواجهه با انواع مخاطرات طبیعی و انسانی و پیامدهای مختلف ناشی از آن ها ضرورتی مضاعف دارد، لذا واکاوی انبوه اسناد علمی معتبر و دانش فربه تولید شده جهانی، در این زمینه می تواند راهگشای بسیاری از مطالعات و اقدامات توانمندسازی اقتصادی جوامع محلی در سطح کشور باشد. در این راستا هدف کلی مطالعه حاضر، تحلیل نظامند شبکه دانش و ترسیم نقشه تاب آوری اقتصاد روستایی با بررسی شبکه هم نویسندگی و هم رخدادی واژگان این حوزه است تا منبع ها و روندهای دانش و کمبودهای آن را مشخص گردد. برای انجام این تحقیق درآغاز، داده ها از پایگاه اطلاع رسانی اسکوپوس احصاء شدند. آن گاه، مرحله های داده آمایی انجام و بر پایه ی هدف های تحقیق، داده های نهایی با استفاده از الگوریتم های مبتنی بر تحلیل شبکه ی اجتماعی در نرم افزار VOSviewer ارزیابی و تحلیل گردید. یافته ها نشان دادند که از میان بیش از 1105 سند علمی و 3493 نویسنده، کشورهای آمریکا، انگلستان و استرالیا، چین و ایتالیا بیشترین انتشارها و نویسندگانی چون سالویا، کورانتا، شاو و کاستیلو بالاترین ارجاع ها را داشته اند. خوشه ی فکری لی جینگ از چین، بیشترین تراکم شبکه را دارا بود. تحلیل هم رخدادی واژگان، چهار خوشه ی پژوهشی در مطالعات تاب آوری اقتصاد روستایی مرتبط با پیوندهای حکمروایی، تغییرات اقلیمی، توسعه پایدار و فقر را آشکار ساخت. یافته های تحلیل شبکه دانش و ترسیم نقشه آن در این مطالعه می تواند دستاوردهای ارزشمندی برای پژوهشگران جغرافیا و برنامه ریزی روستایی داشته باشد و افق های نوین مطالعاتی را به روی آنان بگشاید.

هدف پژوهش حاضر تحلیل و مقایسه مفاهیم سواد رسانه ای و سواد رایانه ای بر اساس آثار نمایه شده در پایگاه وب آو ساینس است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش شناسی، توصیفی با رویکرد علم سنجی است که در آن از فنون تحلیل شبکه استفاده شده است. جامعه پژوهش تولیدات علمی مرتبط با موضوع سواد رسانه ای و سواد رایانه ای است. یافته های بدست آمده حاکی از آن است که در حوزه سواد رسانه ای 1736 اثر و در حوزه سواد رایانه ای 772 اثر نمایه شده است. فدرو در حوزه سواد رسانه و گراسر آ سی بیشترین تولیدات را در حوزه سواد رایانه داشته اند. در میان کشورها، آمریکا در جایگاه اول در دو حوزه قرار گرفته است که در این میان ایران با 11 اثر در جایگاه 31 سواد رایانه و با 8 اثر در جایگاه 19 سواد رسانه قرار گرفته است. واژگان آثار سواد رسانه 9 خوشه و آثار سواد رایانه 6 خوشه را تشکیل دادند. 327 کلیدواژه مشترک در خوشه های موضوعی این دو حوزه وجود دارد که سبب تنها 19 درصد میزان تشابه میان دوحوزه است. همچنین توجه به حوزه سواد رسانه و سواد رایانه به عنوان یکی از مولفه های جامعه در رشد و ارتقای افراد می تواند نقش بسزایی داشته باشد. در تحلیل ها و نتایج پژوهش حاضر پیشنهاداتی برای مدیران و سیاست مداران ارائه گردید تا موضوعات این حوزه بهتر روشن شود و به شکل بهتری برای توسعه آن سرمایه گذاری شود.

نقشه دانش به عنوان یکی از حیاتی ترین ابزارها و رویکردهای مدیریت دانش، نقش بسزایی در استقرار صحیح فرآیندهای مرتبط با آن را در سازمان ها دارد. همچنین تدوین نقشه دانش در یک بازه زمانی به نسبت مناسب و کوتاه، بسیاری از چالش های پیاده سازی مدیریت دانش در سازمان را مرتفع می سازد و خروجی های ملموس و با قابلیت دستیابی آسان را برای مخاطبان دانش های تولید شده ارائه می دهد که این امر، انگیزه لازم را برای ادامه فرایند زمان بر پیاده سازی مدیریت دانش فراهم خواهد ساخت. با توجه به اهمیت بالای نقشه دانش، همچنان الگو و مدل استاندارد بومی جهت پیاده سازی در سازمان های ایرانی، ارائه نشده است. بر این اساس در تحقیق پیش رو، تیم تحقیق با هدف ارائه مدل بومی توسعه نقشه دانش سازمانی، مطالعه جامع و دقیق در حوزه ادبیات موضوعی نقشه دانش بر اساس بکارگیری تکنیک مرور نظام مند را بکار گرفته و ضمن استخراج مؤلفه ها و ابعاد مختلف نقشه دانش، تجربه پیاده سازی این رویکرد در بیش از 20 سازمان ایرانی را تلفیق نموده و در با بکارگیری نرم افزار Smart PLS تحلیل های آماری تحقیق انجام شد. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد ابعاد 5 گانه نقشه دانش شامل نوع دانش، منابع دانشی، ذینفعان نقشه دانش، گام اجرایی نقشه دانش و ویژگی سازمانی، از ضریب معناداری و بار عاملی مناسبی برخوردار بوده و ابعاد دانش دارای پایایی و میانگین واریانس استخراج شده (AVE) مورد تایید قرار گرفتند. در نهایت بر اساس روش مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM) و تکمیل ماتریس های آن با مشارکت 5 نفر از خبرگان حوزه مدیریت دانش، الگوی مناسب با سازمان های ایرانی جهت تبیین و طراحی نقشه دانش سازمانی توسعه پیدا کرد. در الگوی بدست آمده مولفه های اصلی تاثیر گذار بر فرایند توسعه نقشه دانش سازمانی در قالب 18 مولفه و 7 سطح طبقه بندی و ارائه شده است.

هدف: این پژوهش با هدف ترسیم نقشه دانش مقالات مستخرج از پایان نامه های کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه های آزاد اسلامی انجام شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی گذشته نگر است و از طریق فنون کتابسنجی (تحلیل هم واژگانی) به بررسی مقالات استخراج شده از 1374 تا نیمسال اول 1398 پرداخته است. در این پژوهش، اطلاعات 506 پایان نامه با استفاده از «فهرست پایان نامه های کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه های ایران»، «پایگاه اطلاعات پایان نامه های ایران» و «پایگاه پایان نامه های علم اطلاعات و دانش شناسی» جمع آوری و تعداد 122 مقاله مستخرج از این پایان نامه ها از پایگاه های اطلاعاتی فارسی بازیابی شد. از مجموع 391 کلیدواژه، 33 کلیدواژه با حداقل فراوانی 8، با استفاده از قانون برادفورد و آستانه شمول برای ساخت ماتریس هم رخدادی انتخاب شد و با استفاده از نرم افزار یوسی نت نقشه ها و مقدار شاخص های مرکزیت درجه، نزدیکی و بینابینی ترسیم و محاسبه شد. یافته ها: یافته های نشان داد که با توجه به شاخص های مرکزیت درجه کلیدواژه های برتر به ترتیب، «سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با مرکزیت درجه 12»،  «کتابخانه های دانشگاهی با مرکزیت درجه 9»، «فناوری اطلاعات با مرکزیت درجه 9»، «کتابداران با مرکزیت درجه 7» و «کتابخانه دیجیتال با مرکزیت درجه 7» در رتبه های اول تا پنجم و  مقادیر مرکزیت نزدیکی مربوط به کلیدواژه های برتر به ترتیب، کتابخانه های دانشگاهی، کتابداران، علم سنجی و کتابخانه های عمومی در جایگاه اول تا چهارم بیشترین تأثیر در شبکه قرار دارند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد تمرکز بیشتر مقالات مستخرج از پایان نامه بر موضوعات کتابخانه های دانشگاهی، کتابداران، علم سنجی و کتابخانه های عمومی می باشد که می تواند حاکی از اهمیت این مباحث در پژوهش های مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه های آزاد اسلامی باشد.

هدف: این مقاله آموزه هایی برای مطالعه تحلیلی و منتقدانه مبانی نظری و پیشینه پژوهش ارائه می دهد. هدف آن ایجاد یا تقویت توانایی «خوب پرسیدن» و «خلاقانه اندیشیدن» در مرحله طراحی پژوهش و ایجاد حسِ «تعالی» و «خلاقیت» از طریق پژوهش در پژوهشگران است. روش: این مقاله با چشم اندازی ترویجی نگاشته شده و برای ارائه آموزه های مندرج در آن، از مثال هایی در حوزه پژوهش سواد اطلاعاتی استفاده شده است. این آموزه ها برگرفته از یافته های به دست آمده از یک مطالعه اکتشافی طولی هستند که نگارنده از بهار 1384 آغاز کرده است. یافته ها: برای رصد گسست دانشی، ترسیم دو نقشه (دانش و پژوهش) پیشنهاد می شود. «نقشه دانش» شمایی تحلیلی از ابعاد مختلف موضوع پژوهش ارائه می دهد و امکان تحلیل موضوعی و روش شناختی پژوهش های پیشین و ساخت «نقشه پژوهش» را فراهم می آورد. از طریق نگاشت یا اورلی کردن (overlay) این دو نقشه، گسست دانشی رصد و تبیین می شود. کاربردها: این آموزه ها برای طراحی و آموزشِ طراحی پژوهش های مولد و تأثیرگذار در بافت پژوهش کشور استفاده می شوند.

هدف: برندها معمولاً در ایجاد ارتباط بین خود و مشتریان (خرد و سازمانی) نقش ویژه ای دارند. این نقش ها در حوزه های عملکردی، نمادین و عاطفی خود را نشان می دهند. این وظایف برای برندها، از معاملات تجاری برای روابط پایدار و سودآور به نفع شرکت ها فراتر می رود و گاهی، به روابط عاطفی بین افراد و برندها تبدیل می شود. شخصیت برند یکی از ویژگی های نمادین مهم است که به عنوان عنصری کلیدی در تمایز برند و استراتژی های موقعیت یابی در نظر گرفته می شود. از سی سال پیش تا کنون، این موضوع توجه محققان و بازاریابان را بسیار به خود جلب کرده است و مطالعات مختلفی روی این حوزه انجام شده که نیاز است مروری جامع روی روند انتشار آن ها انجام شود. از آنجا که در سال های اخیر، تحقیقات در حوزه مطالعات برند رو به افزایش بوده است و انتظار می رود که پژوهشگران بیشتری به این حوزه توجه کنند، تجزیه وتحلیل کامل ساختار مفهومی این حوزه اهمیت زیادی دارد. هدف این مطالعه، مرور مقاله های منتشر شده در زمینه شخصیت برند، در مجله های معتبر دنیا و بررسی روند انتشار، به منظور کشف فرصت برای پژوهش های آینده است. روش: از آنجا که هدف این مطالعه، شناسایی روند انتشار مطالعات در حوزه شخصیت برند، در پایگاه داده وب آو ساینس به منظور تعیین فرصت های تحقیقاتی آینده است، روش مرور ادبیات به کار گرفته شده است. روش شناسی این پژوهش برای مرور ادبیات، روشی پنج مرحله ای بوده که مراحل آن عبارت است از: جمع آوری مقاله ها، معیارهای شمول و عدم شمول، بررسی مقاله ها، تجزیه وتحلیل مقاله ها و جهت گیری های تحقیقاتی آینده. یافته ها: در مجموع ۱۰۶۹ مقاله مختص به شخصیت برند در پایگاه داده وب آو ساینس بررسی شد. علاوه براین، تجزیه وتحلیل علم سنجی، شامل هم رخدادی واژگان، هم استنادی واژگان و تحلیل موضوعی حوزه شخصیت برند با استفاده از نرم افزار وس ویور و ابزار بیبلومتریک انجام گرفت. با استفاده از تجزیه وتحلیل علم سنجی واژگان کلیدی، خوشه هایی از واژگان کلیدی پُرکاربرد، به عنوان حوزه های موضوعی ایجاد شد. در خروجی های به دست آمده از تجزیه وتحلیل روی مطالعات منتشر شده در وب آو ساینس، در حوزه شخصیت برند شکاف های تحقیقاتی خاصی شناسایی شد که ممکن است برای مطالعات آینده در همین حوزه حائز اهمیت باشد. نتیجه گیری: این مطالعه به محققان علاقه مند به حوزه شخصیت برند که تمایل دارند مقاله یا کتابی در این موضوع منتشر کنند، کمک می کند. شکاف های تحقیقاتی شناسایی شده و جهت گیری تحقیقات آینده، می تواند محققان و متخصصان را برای ایجاد رویکردهای جدید در حوزه شخصیت برند ترغیب کند. این مقاله بررسی و تحلیل جامعی از مقاله های مرتبط با شخصیت برند در مجله های معتبر دنیاست.