فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۸۸۱ تا ۱٬۹۰۰ مورد از کل ۷٬۵۱۴ مورد.
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف : «اکولوژی اطلاعاتی» به تأثیر محیط بر عناصر اطلاعاتی یا تأثیر عناصر اطلاعاتی بر محیط و تعامل میان عناصر اطلاعاتی در بستر و محیط اشاره می کند. در این پژوهش از این اصطلاح به عنوان فعل وانفعال ها (واکنش) مقوله های موضوعی استفاده شده است. بنابراین، در شناسایی اکولوژی اطلاعاتی، فعل وانفعال ها مقوله های موضوعیِ علم اطلاعات و دانش شناسی با مقوله های موضوعی دیگر، فناوری اطلاعات و ارتباطات در سال های 1380-1390 به تفکیک مجله های علم اطلاعات و دانش شناسی، شناسایی شده است. روش شناسی : روش پژوهش تحلیل محتوای کمّی است که به شناسایی مقوله های موضوعی 2510 مقاله در 9 مجله علم اطلاعات و دانش شناسیِ نمایه شده در پایگاه ISC پرداخته شد. ابزار گردآوری داده ها «طرح طبقه بندی مقوله های موضوعیِ علم اطلاعات و دانش شناسی بود که به وسیله پنل دلفی در دو مرحله تأیید شد. روش آماری تجزیه وتجلیل داده ها برای پاسخ به سؤال های پژوهش، فراوانی و درصد فراوانی و مشخص شدن تفاوت ها، از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA) استفاده شده است. یافته ها : نتایج حاصل از داده ها نشان داد تمامی مقوله های موضوعیِ علم اطلاعات و دانش شناسی با مقوله های موضوعیِ دیگر فعل وانفعال داشته اند و فعل وانفعال مقوله های موضوعی با فناوری اطلاعات و ارتباطات سهم بیشتری را به خود اختصاص داده است. در مقابل، فعل وانفعال مقوله های موضوعی دیگر در حوزه های مختلف علوم، سهم کمتری را دربرگرفته است. همچنین نتایج دیگر تحقیق حاکی از مقایسه فعل وانفعال های مقوله های موضوعی در فناوری اطلاعات و ارتباطات به تفکیک مجله ها نشان داد فعل وانفعال مقوله های موضوعی با فناوری اطلاعات و ارتباطات در مجله های «کتابداری و اطلاع رسانی آستان قدس رضوی»، «پژوهش نامه مدیریت و پردازش اطلاعات»، «تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی _ دانشگاه تهران»، «تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه عمومی» و «اطلاع شناسی» در دوره زمانی دوم (1385-1390) بیشتر از دوره زمانی اول (1380-1384) است و در مجله «مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (فصلنامه کتاب)» در دو دوره زمانی، فعل وانفعال مقوله های موضوعی با فناوری اطلاعات و ارتباطات به طور یکسان وجود دارد و تفاوتی بین دو دوره زمانی وجود نداشت. همچنین داده ها نشان داد مجله های «دانش شناسی»، «پژوهش نامه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه فردوسی مشهد» و «مطالعات کتابداری و علم اطلاعات» در دوره دوم زمانی متأثر از فناوری اطلاعات و ارتباطات هستند. بنابراین، نتایج نشان دهنده اکولوژی اطلاعات مقوله های موضوعی علم اطلاعات و دانش شناسی است که تحت تأثیر محیط (بوم) خود هستند و در جهت تکامل و تداوم در محیط زیستی خود در تعامل با محیط و مسائل مختلف مرتبط، به ویژه فناوری اطلاعات و ارتباطات هستند.
پژوهشی در مصحف مذهّب قرآنی عصر تیموری (مطالعه ی تطبیقی ویژگی های صفحات افتتاح در نسخ قرآنی منتخب از موزه های آستانه مقدسه قم و آستان قدس رضوی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
اهداف: پژوهش حاضر، ضمن شناسایی و معرفی صفحات افتتاح مصحف های قرآنی عصر تیموری موزه های آستانه مقدسه قم و آستان قدس رضوی به تبیین و تشریح ویژگی های صفحات افتتاح، صفحه آرایی و عناصر تزئینی وابسته به این آثار می پردازد. روش/رویکرد پژوهشی: مقاله از نظر هدف کاربردی بوده و پژوهش ماهیت توصیفی _ تحلیلی دارد و آثار به روش تطبیقی ارزیابی می شوند. اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانه ای و به شیوه میدانی گردآوری و تدوین شده است. سؤال های پژوهش: صفحات افتتاح از مصحف های قرآن های تیموری منتخب از موزه های آستانه مقدسه قم و آستان قدس رضوی دارای چه ویژگی های بصری _ تزئینی هستند و چه نقاط اشتراک و افتراقی بین آنها وجود دارد؟ یافته های پژوهش: در بررسی صفحه آرایی و طبقه بندی عناصر تزئینی مشخص شدبه طور کلی 3/63% از صفحه آرایی صفحات افتتاح عصر تیموری به صورت سه کتیبه ای و 7/36% پنج کتیبه ای بازوبندی هستند. بیش ترین عناصر تزئینی متعلق به نقوش مصحف های قرآنی موزه آستان قدس رضوی است. مهم ترین وجه اشتراک در به کارگیری نوع رنگ ها، ترکیب بندی صفحه آرایی، موتیف ها و نقوش بوده و بارز ترین وجه افتراق در میزان درصدهای فراوانی نسبی از عناصر بصری _ تزئینی تشکیل شده است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد صفحات افتتاح مصحف قرآنی تیموری از ساختاری متعادل و منسجم در ترکیب بندی، نقوش و رنگ برخوردار است. از نقوش اسلیمی، ختایی، هندسی و رنگ های لاجورد و طلا با نسبت های متغیّر در هر دو آثار دیده شده است. تزئینات صفحات افتتاح قرآن های مذهّب موزه رضوی نسبت به موزه قم پرکارتر و دارای ظرافت و تنوع نقوش هستند.
بررسی و مقایسه وضعیت وب سایت واسپارگاه های کشورهای جهان اسلام با کشورهای برتر جهان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف : هدف از این پژوهش بررسی و مقایسه وب سایت واسپارگاه های برتر کشورهای جهان اسلام از نظر شاخص های وب سنجی، میزان نمایانی و میزان دسترس پذیری با کشورهای برتر جهان است. روش/رویکرد: پژوهش از نوع پیمایشی با رویکرد وب سنجی است. برای شناسایی وب سایت واسپارگاه ها از رتبه بندی وبومتریک استفاده شد. میزان نمایانی و میزان دسترس پذیری وب سایت ها با استفاده از ابزار الکسا و ویو بررسی شد. یافته ها : وب سایت واسپارگاه های برتر کشورهای جهان اسلام از نظر شاخص های اندازه، مشاهده پذیری، فایل های غنی، اسکالر، رتبه ترافیک و پیوند درونی در مقایسه با واسپارگاه های برتر جهان عملکرد بسیار ضعیف تری داشته اند. تنها در شاخص دسترس پذیری و سرعت لودشدن، اختلاف آماری معنا داری وجود نداشته است. نتیجه گیری : کشورهای جهان اسلام برای بهبود رتبه جهانی واسپارگاه هایشان باید به ترتیب به شاخص های «اندازه»، «مشاهده پذیری»، «فایل های غنی»، «اسکالر»، «رتبه ترافیک» و «پیوند درونی» بیشتر توجه کنند.
مدلسازی و اکتساب دانش فرآیندهای سازمانی با استفاده از استنتاج مبتنی بر مورد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
دانش مربوط به فرآیندهای سازمانی یکی از مهمترین انواع دانش سازمانی است. بخش قابل توجهی از سرمایه های دانشی که در حین فرآیندهای کاری توسط کارکنان سازمان تولید می شود، با جدایی افراد از سازمان از دست می رود و امکان بازیابی آن وجود ندارد. بنابراین ، اکتساب و بازیابی این دانش ارزشمند برای استفاده مجدد ضروری است. این پژوهش، به دنبال ارائه مدلی به منظور اکتساب دانش فرایندها است و مدل اکتساب دانش فرایندها با استفاده از استنتاج مبتنی بر مورد پیشنهاد شده است. استنتاج مبتنی بر مورد، رویکردی در هوش مصنوعی است که بر مبنای نظریه ادراکی پایه گذاری شده است. مدل پیشنهادی پژوهش در قالب سیستم نرم افزاری طراحی و در بانک اقتصاد نوین پیاده سازی شده است. یکی از خروجی های این پروژه را می توان بهبود تصمیم گیری مسئولین شعب دانست. این مدل علاوه بر کلیات، جزئیات دانش را نیز نشان می دهد. همچنین می تواند علاوه بر دانش موفقیت، موارد شکست را نیز مدلسازی کند. بعلاوه، استفاده مجدد از دانش فرایندها راحت تر صورت گرفته و سرعت تصمیم گیری برای اجرای فرایند افزایش می یابد. با توجه به امکان استفاده مجدد از دانش های پیشین، کیفیت تصمیم گیری افزایش می یابد. از آنجا که درس آموخته های موفقیت و شکست در مورد فرایند موجود است لذا ریسک اجرای فرایند کاهش می یابد. این مدل علاوه بر روش استخراج، مدلسازی دانش را نیز تسهیل می کند. در مدل پیشنهادی از مستندات موجود استفاده می شود و نیاز به تعامل زیاد با خبره کاهش می یابد.
از استانداردهای سواد اطلاعاتی تا چارچوب سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی ۲۰۱۶(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: در این نوشتار ضمن معرفی چارچوب جدید ۲۰۱۶ و مبانی نظری حاکم بر آن مانند نظریه معنابخشی و رویکرد ساخت گرایانه، تفاوت ها و شباهت های این دو سند بررسی خواهد شد. روش: اسناد مرتبط با استانداردهای سواد اطلاعاتی ۲۰۰۲، سه پیش نویس و متن نهایی چارچوب سواد اطلاعاتی ۲۰۱۶ مرور گردید. یافته ها: چارچوب سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی به منزله جایگزینی برای استاندارد سواد اطلاعاتی ۲۰۰۲ جهت آموزش سواد اطلاعاتی در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی منتشر شد و در سال ۲۰۱۶ به تصویب نهایی رسید. چارچوب سواد اطلاعاتی ۲۰۱۶ با ساختار متفاوتی تدوین شده و با توجه به تغییرات محیط اطلاعاتی جدید و نظام های آموزشی مبتنی بر فضای اطلاعاتی و ارتباطی نوین می تواند به عنوان چارچوبی مناسب در آموزش سواد اطلاعاتی مورد استفاده قرار گیرد.
طبقه بندی ابعاد وب کوال بر اساس تأثیر عملکرد نامتقارن مدل رضایت مشتری کانو: مطالعه موردی وب سایت آموزش مجازی دانشگاه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
گسترش اینترنت و وب جهان گستر همزمان با ایجاد فرصت های بسیار برای سازمان ها و افرادی که به ارائه و دریافت خدمات آموزشی می پردازند، چالش های جدیدی را نیز ایجاد کرده است. آموزش مجازی یکی از مهمترین تحولات در حوزه آموزش و پرورش می باشد. در این شیوه آموزشی وب سایت اولین نقطه ای است که کاربران جهت دریافت خدمات آموزشی فراهم شده، با آن مواجه می شوند. بنابراین،کیفیت وب سایت باید به عنوان یک فاکتور حیاتی در موفقیت آن در نظر گرفته شود و به شیوه ای دقیق تر از دیدگاه یادگیرندگان مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد.
هدف پژوهش حاضر تعیین طبقه بندی ابعاد وب کوال 0/4 بر اساس تأثیر عملکرد نامتقارن مدل رضایت مشتری کانو و شناسایی ابعاد و ویژگی های اولویت دار برای اختصاص منابع و توجه مدیران وب سایت آموزش مجازی دانشگاه تهران می باشد. این پژوهش در زمره پژوهش های کاربردی و توصیفی- پیمایشی به شمار می آید که به شیوه مقطعی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، شامل دانشجویان کارشناسی ارشد دوره های مجازی مشغول به تحصیل در دو دانشکده علوم اطلاعات و دانش شناسی و دانشکده مدیریت دانشگاه تهران می باشد که با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 546 نفر دانشجو مورد پیمایش قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسشنامه استاندارد وب کوال 0/4 (ای کوال) و پرسشنامه محقق ساخته سنجش رضایت کلی کاربر بود که روایی محتوایی و پایایی این دو پرسشنامه مورد تأیید قرار گرفت.
در پژوهش حاضر، علاوه بر طبقه بندی ویژگی ها و ابعاد کیفیت وب سایت، از تحلیل تأثیر عملکرد نامتقارن برای اولویت بندی ویژگی ها در تخصیص منابع، بهره گرفته شده است که این امر تصمیم گیری درباره اختصاص منابع محدود را برای حصول حداکثر رضایت کاربر تسهیل می کند. نتایج پژوهش نشان داد، بر اساس تجزیه و تحلیل تأثیر عملکرد نامتقارن مدل رضایت مشتری کانو، بُعد کاربردپذیری وب سایت جزء گروه خدمات انگیزشی با عملکرد بالا، بُعد کیفیت اطلاعات جزء گروه خدمات اساسی با عملکرد بالا و بُعد تعامل با خدمات وب سایت در گروه خدمات اساسی با عملکرد پایین قرار دارند. در نهایت برنامه ای کوتاه مدت برای بهبود بُعد تعامل با خدمات جهت کاهش نارضایتی کاربران، و برنامه ای بلند مدت برای بهبود ابعاد کاربردپذیری و کیفیت اطلاعات جهت افزایش رضایت کاربران پیشنهاد گردید.
رعایت استانداردهای کتابخانه ای در کتابخانه های مراکز آموزشی (نمونه پژوهی: وزارت جهاد کشاورزی در سراسر کشور)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: بررسی وضعیت رعایت استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران در کتابخانه های مراکز آموزشی وزارت جهاد کشاورزی در سراسر کشور. روش / رویکرد پژوهش: با استفاده از روش پیمایشی و سیاهه وارسی 42 مجتمع و مرکز آموزشی تابعه وزارت جهاد کشاورزی در سراسر کشور از نظر رعایت استانداردهای کتابخانه ای بررسی شدند. یافته ها: میانگین رعایت مؤلفه های هشت گانه استاندارد در کتابخانه های آموزشی وزارت جهاد کشاورزی 5/45% است. این کتابخانه ها، از نظر تعداد نیروی انسانی 95%؛ خدمات کتابخانه ای 8/61%؛ سازماندهی 45/55%؛ و در سایر مقوله ها زیر 50% ارزیابی شد. نتیجه گیری: کتابخانه های آموزشی وزارت جهاد کشاورزی برای ارتقای استانداردهای کتابخانه ای، به ویژه در حوزه های اهداف و وظایف، بودجه، خدمات کتابخانه ای، و تجهیزات کتابخانه ای به تلاش بیشتری نیاز دارند.
راه کارهای مؤثر بر جذب مخاطب به کتابخانه های عمومی ایران: مطالعه ای دلفی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: جذب مخاطب به کتابخانه های عمومی کشور یکی از مهم ترین اهداف نهاد کتابخانه های عمومی کشور بوده است. در این راستا هدف پژوهش حاضر نیز شناسایی راهکارهای مؤثر بر جذب مخاطب به کتابخانه های عمومی ایران است. روش: روش موردنظر در تحقیق حاضر روش دلفی بوده است. جامعه پژوهش شامل متخصصان رشته علم اطلاعات و دانش شناسی که ۲۱ نفر در دور اول و ۱۷ نفر در دور دوم در تحقیق مشارکت داشته اند. پایان دور اول ۳۴ مؤلفه و در پایان دور دوم ۷۳ مؤلفه نهایی به عنوان راهکارهای جذب مخاطب به کتابخانه های عمومی ایران شناسایی شد. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد، از بین مؤلفه های نهاد کتابخانه های عمومی کشور در جذب مخاطب، دیجیتال سازی، مکان کتابخانه، کارآفرینی سازمانی، تجهیزات کتابخانه و طراحی فضای داخلی کتابخانه و از بین مؤلفه های نقش کتابدار در جذب مخاطب نیازسنجی و مهارت کتابدار میانگین بالاتری نسبت به بقیه مؤلفه ها در جذب مخاطب کسب کرده اند.
مدل اپیدمی یک مفهوم در رده های موضوعی پروانه های ثبت اختراع: مطالعه موردی اصطلاح RFID(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف اصلی پژوهش حاضر مطالعه مدل اپیدمی اصطلاح RFID در رده های موضوعی پروانه های ثبت اختراع است. این پژوهش از لحاظ نوع توصیفی و از لحاظ روش مبتنی بر مطالعه مدل های ریاضی شیوع بیماری است. جامعه پژوهش شامل 35627 پروانه ثبت اختراعی بود که از پایگاه پروانه های ثبت اختراع آمریکا استخراج شد؛ که در عنوان یا چکیده آن اصطلاح RFID و Radio Frequency Identification وجود دارد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای اکسل، اس.پی.اس، سی شارپ و راورماتریس صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که رشد تجمعی زیررده هایی که در طول زمان درگیر موضوع RFID شده اند، یک حالت S مانند لوژستیکی دارد. این نشانگر رشد طبیعی میزان درگیر شدن زیررده ها با موضوع RFID در طول زمان است. از دیگر یافته های پژوهش این است که روند ورود و خروج اصطلاح RFID از زیر رده های موضوعی پروانه های ثبت اختراع در طول زمان، با مدل شیوع SIS در بیماری های واگیردار مطابقت می کند. نتایج پژوهش نشان داد RFID با مدل اپیدمی مطابقت دارد اکثر حوزه های فنی که این فناوری امکان حضور در آن را داشته، درگیر این فناوری شده اند و با توجه به مدل SIS، اپیدمی فناوری RFID به حوزه های دیگر فناوری به حد تعادل در آمده است. همچنین نتایج نشان داد که تعداده رده های مربوط به حوزه مورد بررسی به مدت 15 سال روند رشد داشته است و بعد از سال 2007 روند نزولی ثبت اختراعات را به خود اختصاص داده است، که یکی از دلایل آن به احتمال جایگزینی فناوریهای مرتبط جدید است. به طور کلی نتایج نشان دهنده آن است که فناوریهای جدیدی در حال جایگزینی فناوری RFID است.
ویژگی های ساختاری و محتوایی صفحه خانگی وب سایت نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در قیاس با فرانکفورت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: بررسی ویژگی های ساختاری، محتوایی، و مجموع ویژگی های صفحه خانگی وب سایت نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در قیاس با فرانکفورت در جهت ارتقای صفحه خانگی وب سایت نمایشگاه بین المللی کتاب تهران است.
روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش، تطبیقی و جامعه آماری شامل صفحه های خانگی وب سایت نمایشگاه بین المللی کتاب تهران و فرانکفورت است. جمع آوری داده ها بر اساس سیاهه وارسی شامل 49 پرسش در دو بخش ویژگی های ساختاری و محتوایی است.
یافته ها: یافته ها نشان داد که ویژگی های ساختاری، محتوایی و مجموع ویژگی ها در صفحه خانگی وب سایت نمایشگاه بین المللی کتاب تهران به ترتیب 18/68، 96/62، و 3/65% به کار رفته است، در حالی که این رقم در صفحه خانگی وب سایت نمایشگاه بین المللی کتاب فرانکفورت، به ترتیب 45/95، 59/92، و 87/93% است.
نتیجه گیری: صفحه خانگی وب سایت نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در قیاس با فرانکفورت از نظر ویژگی های ساختاری، محتوایی، و مجموع ویژگی ها در رتبه پایین تری است.
ارزیابی پژوهش های آی متریکس با استفاده از مدل نفوذ علمی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در میان مباحثی که در بستر علم سنجی مورد مطالعه قرار می گیرد، مقوله نفوذ علمی از جذّابیت خاصّی برخوردار است. پژوهش حاضر در نظر دارد مؤلفه های موجود در مدل نفوذ علمی و همچنین روابط حاکم بر این مؤلفه ها را بر روی پژوهش های حوزه آی متریکس مورد آزمون قرار دهد. این پژوهش با استفاده از روش کتاب سنجی و همچنین تحلیل شبکه های اجتماعی انجام شده است؛ و از آنجا که پژوهشگران به دنبال تعیین رابطه بین متغیرهای مدل می باشند، این تحقیق از نوع ""همبستگی"" به شمار می رود. جامعه پژوهش حاضر را مقاله های حوزه آی متریکس که در بازه زمانی 1978 تا 2014 چاپ شده اند و در وبگاه علوم نمایه شده اند، تشکیل می دهد که تعداد آن 5944 رکورد می باشد. برای محاسبه اغلب شاخص های مرتبط با متغیرهای نفوذ علمی از نرم افزارهای یو.سی.آی نت و بایب اکسل استفاده شده است؛ برخی شاخص ها نیز به صورت دستی و با استفاده از نرم افزار اکسل محاسبه شده اند. پس از محاسبه همه شاخص های مورد مطالعه در پژوهش، با استفاده از نرم افزار Smart PLS فرضیه های پژوهش بررسی و مدل مورد نظر تحت آزمون قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Smart PLS، مدل نفوذ علمی را تأیید می کند و حاکی از وجود رابطه معنی دار بین متغیرهای موجود در مدل است. به طوری که یافته ها نشان داد نفوذ اجتماعی تأثیر معنادار و مثبتی بر نفوذ اندیشه ای و نفوذ انتشارات دارد. همچنین نفوذ انتشارات بر نفوذ اندیشه ای تأثیر مثبت و معناداری دارد. چنان چه مدل نفوذ علمی در برخی از حوزه های دیگر نیز مورد بررسی و آزمون قرار گیرد و نتیجه مثبتی در پی داشته باشد، می توان امیدوار بود که از متغیرهای ترکیبی موجود در مدل به عنوان معیاری برای برآورد نفوذ علمی پژوهشگران و در نتیجه تصمیم گیری های مربوط به مقاصدی همچون ارتقاء، استخدام، و مانند آن استفاده نمود.
بازنمایی تولید و سنجش علم در خبرگزاری های رسمی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: با توجه به اسناد بالادستی جمهوری اسلامی در حوزه علم و فناوری، به رویکرد خبرگزاری های رسمی جمهوری اسلامی در بازنمایی مفهوم تولید و سنجش علم طی سال های اخیر می پردازد.
روش/ رویکرد پژوهش: به روش تحلیل محتوا اسناد بالادستی نظام جمهوری اسلامی ایران در حوزه علم و فناوری را بررسی کرده و اخبار منتشرشده در این حوزه را در دو مقوله کلی تولید و سنجش علم توسط خبرگزاری های رسمی مهر، ایسنا، ایرنا، و خبرآنلاین طی سال های 1390تا پایان مرداد 1393 مورد توجه قرار داده است.
یافته ها: میزان انعکاس دو مقوله علم و فناوری در چهار خبرگزاری 620 خبر (8/61% در حوزه تولید و 2/38% در حوزه سنجش علم) بوده است. بیشترین اخبار مرتبط با حوزه تولید علم به کمّیت تولیدات علمی ایران و نشریات و پایگاه های اطلاعات علمی اشاره داشته، در حالی که بیشترین اخبار مرتبط با سنجش علم به رتبه بندی دانشگاه ها، کشورها، و دانشمندان اشاره کرده است. مسئولان و مدیران وزراتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت و درمان، آموزش پزشکی و آموزش پرورش و پس از آن، پایگاه استنادی جهان اسلام به عنوان مرجع خبر، بیشترین فعالیت را داشته اند. در بحث نگاه انتقادی به مسئله تولید علم، مجلس شورای اسلامی در رده اول و از نظر حوزه موضوعی نیز به علوم انسانی بیشترین نقد وارد بوده است. مقوله های مربوط به رتبه بندی کشورها با نشریات، بروندادهای علمی با نشریات، و ربته بندی کشورها و بروندادهای علمی در مقوله های مورد بررسی در خبرگزاری ها دارای بیشترین هم وقوعی بوده اند.
نتیجه گیری: با توجه به نقش اساسی رسانه ها در شکل دهی به افکار عمومی و فرهنگ سازی بیشتر گفتمان تولید علم، ضرورت توجه به مسئله تولید علم و فرهنگ سازی بیشتر در این خصوص بیش از پیش احساس می شود.
آمادگی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برای تبدیل شدن به سازمان یادگیرنده(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: تعیین این نکته که سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تا چه حد توانسته است بستر مناسب برای تحقق اهداف سازمان یادگیرنده را فراهم نماید. روش شناسی: پیمایش با استفاده از پرسشنامه پژوهشگرساخته براساس مدل ویک و لئون در 5 مؤلفه انجام شد. جامعه آماری تمامی کارکنانی بودند که حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی و 10 سال سابقه کار داشتند. یافته ها: آمادگی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برای تبدیل شدن به سازمان یادگیرنده از حیث رهبری مبتنی بر چشم انداز در حد بالایی بود. اما، داشتن انتظارات غیرواقعی و غیرمنطقی مدیران در خصوص نتایج کار افراد با میانگین 62/3 و وجود برنامه های مدون و روشن برای تحقق اهداف و مأموریت سازمان با میانگین 32/3 در مقیاس 5 ارزیابی شد. تمایل کارکنان به افزایش و روزآمد کردن دانش خود با میانگین 63/3 در بالاترین و جریان اطلاعات بدون کاغذبازی و قواعد بوروکراتیک در پایین ترین سطح ارزیابی قرار داشت. این سازمان از نظر نوآوری و ابتکار در حد پایین و از نظر امور اجرایی در حد متوسط ارزیابی شد. نتیجه گیری: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برای تبدیل شدن به سازمان یادگیرنده از آمادگی متوسطی برخوردار است. دو گزینه نوآوری و ابتکار و اجرا در سازمان بیش از سایر مؤلفه ها نیازمند بهبود و توجه است؛ گرچه سایر مؤلفه ها نیز به طور صد درصد تحقق نیافته اند.
مدل یابی تأثیر گرایش کارآفرینانه بر عملکرد سازمانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر گرایش کارآفرینانه بر عملکرد سازمانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور انجام شده است.
روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی؛ از نظر نحوه کنترل متغیرها، غیرآزمایشی؛ و از نظر شیوه جمع آوری داده ها پیمایشی و به طور مشخص مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری است. ابزار اصلی گردآوری داده ها، پرسشنامه است که براساس متغیرهای مورد بررسی به ترتیب 15 سؤال برای گرایش کارآفرینانه و 12 سؤال برای عملکرد سازمانی در نظر گرفته شد. جامعه آماری تحقیق شامل تمام کارکنان نهاد کتابخانه های عمومی کشور است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، حجم نمونه 500 نفری که نمونه مناسبی برای پژوهش های مدل یابی است به عنوان حجم نمونه انتخاب و پرسشنامه پژوهش بین آنها توزیع گردید. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از نرم افزارهای اس. پی. اس. اس و لیزرل در قالب آمار توصیفی و مدل یابی معادلات ساختاری انجام شده است.
یافته ها: نتایج مدل اندازه گیری گرایش کارآفرینانه نهاد نشان داد، پنج بُعد نوآوری، ریسک پذیری، رقابت تهاجمی، پیشگامی و استقلال طلبی سازه های اثرگذار بر ایجاد گرایش کارآفرینانه در نهاد کتابخانه های عمومی کشور هستند. طبق نتایج این بخش، همبستگی بُعد نوآوری با گرایش کارآفرینانه و تأثیری که بر آن دارد بیشتر از چهار بُعد ریسک پذیری، رقابت تهاجمی، پیشگامی و استقلال طلبی است. همچنین نتایج به دست آمده از مدل اندازه گیری عملکرد سازمانی نهاد نشان داد ابعادِ کارایی برنامه ها، اثربخشی فعالیت ها، رضایت ارباب رجوع و رضایت کارکنان تبیین کننده عملکرد سازمانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور هستند. در نهایت، نتایج تحقیق در بخش مدل ساختاری نشان داد گرایش کارآفرینانه تأثیر مثبت و معنی داری بر عملکرد سازمانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور دارد.
اصالت/ارزش: تحقیق حاضر یک تحقیق در سطح ملی است و با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری تأثیر گرایش کارآفرینانه را بر عملکرد سازمانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور بررسی نموده است. بنابراین، مدیران، سیاستگذاران و برنامه ریزان نهاد می توانند با استفاده از نتایج این تحقیق اثربخشی خدمات کتابخانه های عمومی را افزایش دهند.
بررسی نیازهای اطلاعاتی حرفه ای و غیرحرفه ای اعضای هیأت علمی دانشگاه ها بر مبنای رویکرد تحلیل شناختی کار: مطالعه موردی، دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر نیازهای اطلاعاتی اعضای هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد را به منظور زمینه یابی نظام مدیریت دانش این دانشگاه بررسی کرده است. روش : این پژوهش به روش پیمایشی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش، کلیه اعضای هیأت علمی رسمی و پیمانی شاغل در سال تحصیلی ۹۰-۸۹ دانشگاه فردوسی مشهد هستند. از مجموع ۶۶۴ نفر جامعه آماری، حجم نمونه ای به تعداد ۲۴۲ نفر به شیوه نمونه گیری طبقه ای انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه های محقق ساخته است. یافته ها: اعضای هیأت علمی بیشترین نیاز اطلاعاتی حرفه ای خود را نیازهای اطلاعاتی شغلی-وظیفه ای می دانند. در مورد اطلاعات شهروندی، اعضای هیأت علمی بیشترین نیاز خود را به اطلاعات اجتماعی و کمترین نیاز اطلاعاتی خود را در اطلاعات سیاسی عنوان کرده اند. یافته ها نشان داد، نیازهای اطلاعاتی حرفه ای اعضای هیأت علمی در میان دانشکده های مختلف متفاوت است. اینترنت رایج ترین کانال تأمین نیاز اطلاعاتی جامعه آماری است. جامعه مورد مطالعه، مهم ترین مانع در تأمین نیازهای اطلاعاتی را پاسخگو نبودن مسئولان می دانند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که دغدغه اصلی و فرعی اعضای هیأت علمی در درون و برون دانشگاه متفاوت است.
مروری بر تأثیر فرهنگ به عنوان یک عامل بافتی بر رفتار اطلاعاتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف مقاله، معرفی و مرور تأثیر فرهنگ به عنوان یک عامل بافتی بر رفتار اطلاعاتی افراد است.
روش: این یک مقاله مروری انتقادی است که به مرور آثار مرتبط با فرهنگ و اطلاعات به ویژه نظریه های فرهنگی هال و هافستد و تحقیقاتی که با استفاده از ابعاد فرهنگی پیشنهادی آنها در حوزه اطلاعات و رفتار اطلاعاتی انجام شده اند، می پردازد.
یافته ها: هر یک از ابعاد فرهنگی هال و هافستد به نوعی با رفتار اطلاعاتی مرتبط هستند. به عنوان مثال، تلاش برای کاهش فاصله قدرت در طراحی نظام های اطلاعاتی در جهت دسترسی آزادتر و برابری هر چه بیشتر و کاربرد همگانی تر نمود پیدا می کند. تلاش برای کاهش سطح پرهیز از عدم قطعیت، کاهش اضطراب، و افزایش ریسک پذیری به شجاعت کاربران برای ورود به عرصه های ناشناخته و ناوبری آزادانه در دنیای مجازی کمک می کند که با ارائه نظام های گسترده پیوندها و تمرکز کم تر، و فرمول سازی آسان تر و جستجوی راحت تر امکان پذیر است. فردگرا یا جمع گرا بودن و نیز زنانه یا مردانه بودن جامعه بر به کارگیری راهبردهای اشتراک اطلاعات، اطلاع یابی مشارکتی یا راهبردهای جستجو و بازیابی فردی اطلاعات مانند پیوندیابی و تورق در طراحی نظام های اطلاعاتی تأثیر دارد. توجه به عادت کاربران در دریافت پیام های تند یا کند یا میزان سرعت مناسب برای دریافت پیام و یا تعلق کاربران به یک بافت بالا یا پایین و نیز میزان اطلاعاتی که فرد می تواند دریافت کند روی نحوه بیان نیاز اطلاعاتی، روش جستجو، سرعت دریافت و تفسیر پیام، و بازیابی اطلاعات و در نتیجه طراحی نظام های اطلاعاتی تأثیر می گذارد.
ترسیم نقشه علمی پروانه های ثبت اختراع مخترعان ایرانی در پایگاه های بین المللی ثبت اختراع طی سال های 1970-2014(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پروانه ثبت اختراع به عنوان یکی از بروندادهای مهم علم و فناوری، نقش مهمی در ثروت آفرینی از دانش و اقتصاد دانش بنیان داشته و شاخصه مهمی در تعیین میزان پیشرفت کشور در خلق نوآوری ها می باشد. این مقاله با استفاده از روش علم سنجی به شناسایی مخترعان هسته، اختراعات پر استناد (داغ)و میزان همکاری مخترعان ایرانی با همکاران داخلی و خارجی در پایگاه های بین المللی ثبت اختراع شامل اداره پروانه های ثبت اختراع و علائم تجاری آمریکا(USPT)، سازمان جهانی مالکیت فکری(WIPO)، اداره پروانه های ثبت اختراع اروپا(EPO) و اداره ثبت اختراع ژاپن(JPO)، طی سال های 1970-2014 میلادی پرداخته است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اکسل و ترسیم نقشه علمی مربوطه با استفاده از نرم افزار گفی(Gephi) ویرایش 2/8 انجام شده است. یافته ها نشان داد میانگین ثبت اختراع در هر سال در بازه مورد نظر 8/10 بوده است. همچنین بیشترین و پراستنادترین اختراعات در رده نیازهای انسانی (کشاورزی، مواد غذایی، بهداشت و سرگرمی) و کمترین و کم استنادترین اختراعات در رده کاغذ – منسوجات بوده است. به طور کل 1054 مخترع ایرانی و خارجی با همکاری هم توانسته اند 475 اختراع را به ثبت برسانند که سهم هر کدام از این مخترعان 2/2 درصد بوده است. نتیجه نشان داد روند رشد اختراعات در پایگاه های بین المللی سیر صعودی داشته به طوری که در سال2014 بیشترین تعداد ثبت شده است.همچنین این اختراعات بیشتر بر اساس نیازهای اساسی مردم به وجود آمده است.
رفتار اطلاع یابی و مدیریت منابع اطلاعاتی: فرایند ذهنی انتخاب موضوع و تشخیص نیاز اطلاعاتی (مطالعه موردی طلاب سطح سه حوزه های علمیه خواهران شهر شیراز سال تحصیلی 1393 – 1394)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف از این تحقیق بررسی چگونگی مدیریت منابع اطلاعاتی، فرایند ذهنی انتخاب موضوع و تشخیص نیاز اطلاعاتی است. روش تحقیق بکارگرفته شده روش پیمایشی است. جامعه آماری طلاب حوزه های علمیه خواهران شهر شیراز در سال تحصیلی 1393-1392 می باشد. نمونه پژوهش شامل 241 طلبه سطح سه، طبق نمونه گیری طبقه ای مشخص شد. گردآوری داده ها با استفاده از پرسش نامه صورت گرفته است. برای تعیین روایی، از روایی صوری و برای تعیین پایایی از پیش آزمون – پس آزمون استفاده شده است. تحلیل داده ها در بخش آمار توصیفی با استفاده از جداول فراوانی و شاخص هایی نظیر میانگین، و در بخش آمار استنباطی با استفاده از آزمون فریدمن و آزمون تکمیلی ویلکاکسون سوالات تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد، عامل موثر در انتخاب موضوع کنجکاوی ذهن است. مهمترین عامل جهت تشخیص نیازهای اطلاعاتی بررسی منابع اطلاعاتی و مشورت با متخصصان موضوعی است.
بررسی زیرساخت های مدیریت دانش و تأثیر آن بر هوش سازمانی در پژوهشگاه های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر در نظر دارد با رویکردهای علم سنجی به مطالعه رابطه محتوایی بین مدارک علم و فناوری از طریق مقایسه واژگان مقالات و پروانه های ثبت اختراع در زمینه برق زیر سطحی های هوشمند (AUV) بپردازد. روش پژوهش توصیفی است. برای انجام پژوهش، ابتدا پروانه های ثبت اختراع از وبگاه های Google Patent و Lens و مقالات از پایگاه IEEE Xplore بازیابی شدند. برای یافتن پروانه های مرتبط، از روش جستجوی دوگانه کلیدواژه رده استفاده شد. به این صورت که در جستجو دستور داده شد تا پروانه ها بازیابی شود که حاوی کلیدواژه ""Autonomous Underwater Vehicle"" هستند. هم چنین، جستجو به رده H محدود شد. این پروانه ها و مقاله ها با توجه به عنوان و چکیده، با روش نیمه خودکار نمایه سازی شدند. حاصل نهایی این نمایه سازی، تعداد 195 کلیدواژه برای پروانه های ثبت اختراع و 114 کلید واژه برای مقاله ها بود. ماتریس هم رخدادی این کلیدواژه ها، با نرم افزار راور ماتریس ایجاد شد. نقشه روابط سلسه مراتبی این کلیدواژه ها با نرم افزار SPSS رسم شد. طبق یافته ها، 65 درصد از کلیدوازه مقالات همان اصطلاحاتی هستند که در پروانه های ثبت اختراع وجود دارد، اما تنها 23 درصد از کلیدواژه های پروانه های ثبت اختراع شبیه به مقالات است. همچنین مقایسه ساختاری خوشه بندی های حاصل از پروانه های ثبت اختراع و مقالات نشان داد که از لحاظ ساختار هم جواری بین خوشه ها، شباهت در حد صفر است. یافته دیگر نشان داد که شباهت بین اعضای شبکه های خصوصی(اگو) موضوعات پر نفوذ در هر دو نوع مدرک در دو مورد صفر و در بقیه موارد به جز Data زیر 15 درصد است. در کل می توان گفت در حوزه برق AUV ، علم از فناوری متأثر می شود.