در این راهنما خدمات اطلاع رسانی کتابخانه ها با عناوین خدمات، منابع، دسترسی، نیروی انسانی، ارزیابی و اصول اخلاق مورد توجه قرار گرفته است. این خدمات در پیوند با وظیفه اصلی کتابخانه ها که عبارت است از برآورده ساختن نیازهای آموزشی، تفریحی، شخصی و اقتصادی کلیه افراد جامعه تبیین شده است. تأکید شده است که خدمات اطلاع رسانی نه تنها باید نیازهای کاربر را برآورده سازد، بلکه آن نیازها را باید پیشیبینی کند تا از این طریق منابع مناسب را گردآوری و در دسترس قرار دهد. خدمات باید بر اساس رفتارها و عادات جستجوی اطلاعات، نیازهای اطلاعاتی و خدمات مورد انتظار افراد آن جامعه طراحی شوند. در این متن 31 رهنمود ارائه شده است که بیشترین آن به خدمات مربوط است.
پژوهش حاضر با هدف مقایسة دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و کتابداران دانشگاه فردوسی دربارة کیفیت خدمات کتابخانه های این دانشگاه و با استفاده از ابزار لایبکوآل انجام گرفته است. در این پژوهش کیفیت خدمات کتابخانه ها در دو سطح «موجود» و «مورد انتظار»، بررسی شد. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان کارشناسی ارشد و کتابداران دانشکده های مهندسی، ادبیات، علوم پایه و کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد میباشند. بر این اساس، 231 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد و کلیه کتابداران دانشکده های مورد بررسی که 31 نفر بودند، حجم نمونه را تشکیل دادند. یافته ها نشان داد، بین دو گروه مورد بررسی در مورد کیفیت خدمات موجود کتابخانه ها تفاوت معناداری وجود دارد. در کلیه موارد، بین انتظارهای دانشجویان کارشناسی ارشد و خدمات ارائه شده از سوی کتابخانه های مذکور تفاوت معناداری وجود دارد؛ بین کیفیت خدمات موجود از دیدگاه کتابداران و خدمات مورد انتظار دانشجویان کارشناسی ارشد و کتابداران، از نظر اهمیت تأثیرگذاری هر یک از ابعاد لایب کوآل بر کیفیت خدمات کتابخانه ها، تفاوت وجود دارد، ولی بین دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد حوزه های چهارگانة آموزشی تفاوتی وجود ندارد
هدف: هدف اصلی این پژوهش ارزیابی وضعیت خدمات کتابخانه های روستایی استان آذربایجان شرقی و کشف دیدگاه روستاییان نسبت به نقش کتابخانه ها در کاهش محرومیت اجتماعی است. روش: پژوهش حاضر از نظرِ هدف کاربردی و از نظرِ گردآوری داده ها، توصیفی است که با استفاده از روش پیمایشی انجام شده است. گردآوری داده ها با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته انجام گرفت. پایایی پرسش نامه بر اساس مقدار آلفای کرونباخ برای پرسش نامه مذکور برابر با 79/0 محاسبه و روایی آن توسط متخصصان تأیید شد. جامعه آماری این پژوهش کاربران 18 کتابخانه روستایی دایر در سطح استان آذربایجان شرقی است و 380 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی شامل تی تک نمونه ای تحلیل شدند. یافته ها: بر اساس یافته های به دست آمده، انواع خدمات کتابخانه ای ارائه شده توسط کتابخانه های روستایی استان آذربایجان شرقی شناسایی شد. «دسترس پذیر کردن کتاب ها» نقشی است که بیشتر پاسخ دهندگان معتقدند کتابخانه های روستایی مربوطه آن ها آن را اجرا می کند. از سویی دیگر، بیشتر پاسخ دهندگان معتقد بودند که کتابخانه روستایی منطقه آن ها در خصوص «اشاعه و امانت منابع و خدمات اطلاعاتی به زبان محلی» و «دسترس پذیر کردن منابع الکترونیکی و منابع اینترنتی» نقش خود را ایفا نمی کند. در ارتباط با موانع استفاده کاربران روستایی از کتابخانه های روستایی، «عدم تناسب خدمات ارائه شده با نیاز روستاییان» به عنوان بزرگ ترین مانع استفاده از کتابخانه های روستایی استان آذربایجان شرقی شناسایی شد. از دیدگاه کاربران روستایی، تأثیر کتابخانه های روستایی بر مؤلفه های «احساس شهروندی» و «رضایت از زندگی» در حد متوسط است، در حالی که تأثیر کتابخانه های روستایی بر مؤلفه های «عدم احساس بیگانگی اجتماعی» و افزایش «تعامل اجتماعی» اندکی بیشتر از متوسط است. اصالت/ارزش: بررسی چگونگی ایفای نقش کتابخانه های روستایی استان آذربایجان شرقی در ارائه خدمات اطلاعاتی و شناسایی دیدگاه کاربران کتابخانه های روستایی به تأثیر کتابخانه ها در کاهش محرومیت اجتماعی نوآوری این پژوهش به شمار می رود.
هدف : هدف از انجام این پژوهش، بررسی سطح کیفی خدمات ارائه شده در مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری با کمک شش سیگما است.
روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به روش پیمایشی _ توصیفی می باشد. جامعه مورد بررسی این پژوهش کاربران مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری هستند. به علت عدم وجود آمارهای صحیح از تعداد اعضاء مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری، از 120 نفر از کاربران این مرکز به شیوه تصادفی ساده به عنوان نمونه استفاده شده است. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه لایب کوآل[1] است. از طریق این پرسشنامه شکاف میان انتظارات و ادراکات مشتریان شناسایی و مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. داده ها از طریق نرم افزار آماری spss تحلیل شده ، و برای داده های به دست آمده، مقدار میانگین و انحراف از معیار محاسبه شده است. در هر یک از موارد مورد ارزیابی، انحراف از معیار محاسبه شده با سطح سیگمای موجود در جدول بازده مربوط به انواع سیگما مقایسه گردیده تا بازده کیفی خدمات مشخص شود. از این طریق، میزان خطای موجود در هر مورد از خدمات ارائه شده مشخص شده است.
یافته ها: یافته ها نشان می دهند که کارکنان مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری اطلاعاتدر همه موارد به جز گویه «کارکنان مؤدب» توانسته اند حداقل انتظارات کاربران این مرکز را برآورده نمایند؛ و بازده 50 درصد را به خود اختصاص داده اند که معادل 500000 خطا در میلیون است. به عبارت دیگر حد متوسط، در مورد همه گویه های مطرح شده درباره کارکنان این مرکز صدق می کند. بازده 20/69 درصدی به دست آمده از نظرات کاربران در مورد کیفیت منابع موجود در این مرکز گویای رضایت نسبی آن ها از وضعیت موجود است. تنها در مورد گویه «وجود وب سایتی در مرکز» میزان حداکثر انتظارات کاربران با سطح واقعی موجود یکسان بوده و بازده 97/99 درصد به دست آمده است. کیفیت فضای کتابخانه در سطح واقعی از سطح حداکثر مورد انتظار کاربران پایین تر بوده، اما از سطح حداقل انتظارات کاربران بالاتر است. بازده 20/69 درصد در مورد فضای مرکز گویای 308000 خطا در میلیون است. در این مورد برای رسیدن به سطح مطلوب یا حداکثر استطاعت کاربران فاصله زیادی وجود دارد.
نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان می دهد که مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری اطلاعات در اغلب موارد نیازمند افزایش سطح واقعی خدمات است. نزدیکی سطح واقعی خدمات با حداکثر انتظارات کاربران، باعث افزایش بازده کیفی خدمات این مرکز شده و در نتیجه رضایتمندی کاربران را در پی خواهد داشت.