مجید غفاری

زمینه و هدف: نارساخوانی رایج ترین نوع اختلال یادگیری خاص است. یکی از مهم ترین عواملی که با نارساخوانی در ارتباط است، دامنه توجه و ابعاد آن است که می تواند بر دقت، سرعت، و درک خواندن تأثیرگذار باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه توانبخشی شناختی و تقویت توجه بر ابعاد توجه و کارآمدی خواندن دانش آموزان نارساخوان انجام شد. روش: طرح پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون- پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان پسر پایه سوم ابتدایی شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 96-1395 بود که از بین آنها تعداد 30 دانش آموز نارساخوان به صورت در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) به صورت تصادفی جایدهی شدند. گروه آزمایش در 12 جلسه 45 دقیقه ای، برنامه توانبخشی و تقویت توجه را دریافت کردند و افراد گروه مداخله هیچ گونه مداخله ای را دریافت نکردند. ابزارهای پژوهش شامل نسخه چهارم آزمون تشخیصی هوش وکسلر کودکان (عابدی، 1392)، آزمون اختلال خواندن (نصفت، 1381)، آزمون استروپ (استروپ، 1935)، آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین (گرنت و برگ، 1948) و آزمون عملکرد پیوسته (رازولد، 1956) بود. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با تکرار اندازه گیری تحلیل شدند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد برنامه توانبخشی شناختی توجه، بر توجه انتخابی، توجه انتقالی، و کارآمدی خواندن دانش آموزان نارساخوان اثربخش است و تأثیر این شیوه مداخله بعد از پیگیری دو ماهه، پایدار بوده است؛ اما بر توجه پایدار، تأثیر معناداری ندارد (خطای ارتکاب: 52/1 F= ، 05/0 ؛ خطای غفلت: 32/2 F= ، 05/0 ؛ زمان واکنش: 13/0= F ، 05/0 ). نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر، می توان نتیجه گرفت که روش مداخله به کار گرفته شده در این مطالعه با تقویت ابعاد توجه و افزایش دقت و پردازش دقیق تر حروف و کلمات خوانده شده، باعث بهبود کارآمدی خواندن دانش آموزان نارساخوان شده است.

هدف از پژوهش حاضر، آزمون الگوی مفهومی نقش واسطه ای حرمت خود ناپایدار در رابطه بین طرح واره های ناسازگار اولیه و مولفه های خود-ناتوان سازی بود. این پژوهش در چارچوب یک طرح همبستگی انجام شد. شرکت کنندگان 309 نفر دانشجوی دختر دانشگاه مازندران بودند که بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و فرم مشخصات جمعیت شناختی، مقیاس خود-ناتوان سازی، مقیاس حرمت خود ناپایدار و فرم کوتاه پرسشنامه طرح واره های ناسازگار اولیه را تکمیل کردند. با استفاده از برآورد حداکثر درست نمایی و روش خود-گردان سازی، یافته های حاصل از تحلیل مسیر نشان داد الگوی پیشنهادی با داده های پژوهش برازش مناسب دارد و طرح واره های معیارهای سرسختانه/عیب جویی افراطی، شکست و نقص/شرم از طریق حرمت خود ناپایدار، تأثیر مثبت و معنی داری بر خود-ناتوان سازی ادعایی و رفتاری داشت. بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که وجود طرح واره ناسازگار اولیه سرسختانه/عیب جویی افراطی، شکست و نقص/شرم توانست خود-ناتوان سازی را پیش بینی کند. در این میان، حرمت خود ناپایدار به عنوان یک عامل شخصی، توانست سازوکار تأثیر طرح واره های ناسازگار اولیه بر مولفه های خود-ناتوان سازی را روشن کند. این نتایج، در طراحی برنامه های مشاوره ای و درمانی برای دانشجویان، قابل استفاده است.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی بازتوانی شناختی بر کارآمدی خواندن دانش آموزان نارساخوان بود. طرح این مطالعه نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون-پی گیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان پسر پایه سوم ابتدایی شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 96-1395 بود. تعداد 30 دانش آموز نارساخوان به صورت هدفمند انتخاب و در گروه آزمایش و کنترل به صورت تصادفی جایگزین شدند. جهت جمع آوری داده ها از آزمون تشخیصی هوش وکسلر کودکان و آزمون اختلال خواندن استفاده شد. گروه آزمایش در 12 جلسه 45 دقیقه ای ، بازتوانی شناختی را دریافت کردند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس آمیخته مورد بررسی قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد بازتوانی شناختی، بر دقت و درک خواندن دانش آموزان نارساخوان اثربخش است ولی این شیوه مداخله بر افزایش سرعت خواندن اثربخش نبوده است. بر اساس نتایج این مطالعه، افراد نارساخوان در کارکردهای شناختی ضعیف هستند و استفاده از بازتوانی شناختی می تواند موجب بهبود فعالیت این کارکردهای ضعیف شود و در نهایت موجب خواندن کارآمد این دانش آموزان شود.

هدف این پژوهش تعیین نقش واسطه ای تعهد و خودنظم جویی رفتاری در رابطه بین سبک هویت و رفتار غیرمولد تحصیلی بود. طرح پژوهش از نوع همبستگی بود. تعداد 299 نفر دانشجوی دختر (میانگین سن: 71/2 ±17/21 سال، دامنه سن: 26-18 سال) دانشگاه مازندران با روش نمونه برداری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از سیاهه سبک های هویت(برزونسکی، سوئننز، لوییکس، اسمیتس و پاپینی، 2013)، مقیاس رفتار غیرمولد تحصیلی (ریمکوس، 2012) و پرسشنامه کوتاه خودنظم جویی رفتاری (کاری، نیل و کالینز، 2004). نتایج برآورد حداکثر درست نمایی و فرایند خودگردان سازی نشان داد که الگوی مفهومی پیشنهادی، برازش مناسبی با داده های پژوهش دارد. بر اساس یافته ها، سبک های هویت اطلاعاتی و هنجاری از طریق تاثیر بر تعهد و خود نظم دهی رفتاری، با رفتار غیرمولد تحصیلی همبستگی منفی و با سبک هویت سردرگم/اجتنابی همبستگی مثبت دارد. به این ترتیب، نقش واسطه ای تعهد و خودنظم جویی رفتاری در رابطه بین سبک هویت و رفتار غیرمولد تحصیلی تأیید شد. در نتیجه، سبک هویت فرد از طریق تأثیر بر تعهد و خودنظم جویی رفتاری، رفتار غیرمولد تحصیلی را پیش بینی می کند.  

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه ای تعارضات نقش کار-خانواده-تحصیل در رابطه بین حمایت اجتماعی مرتبط با نقش و مؤلفه های فرسودگی تحصیلی بود. طرح این پژوهش، همبستگی بود. تعداد 337 نفر از زنان دانشجوی متأهل، مادر و شاغل که در دانشگاه های شهرهای نیشابور و مشهد مشغول به تحصیل بودند، در سال تحصیلی 97-1396 انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از سیاهه ی فرسودگی تحصیلی اولدنبرگ (ریسا، زانثوپولوب و تیسائوسیسک، 2015)، مقیاس حمایت اجتماعی مرتبط با نقش (زو و سانگ، 2013) و مقیاس تعارضات نقش کار-خانواده-تحصیل (زو و سانگ، 2013). با استفاده از روش برآورد حداکثر درست نمایی و فرایند خودگردان سازی، نتایج تحلیل مسیر نشان داد که الگوی مفهومی پیشنهادی پژوهش برازش مطلوبی با داده ها دارد. مؤلفه های حمایت اجتماعی مرتبط با نقش تأثیر مستقیم، منفی و معنی دار بر عدم مشغولیت داشتند. حمایت از سوی دانشگاه تأثیر مستقیم، منفی و معنی دار بر خستگی داشت. نتایج نشان داد که تعارضات نقش کار-خانواده-تحصیل در رابطه بین حمایت از سوی خانواده و مؤلفه های فرسودگی تحصیلی، نقش واسطه ای دارد (05/0 < p). از بین مؤلفه های حمایت اجتماعی مرتبط با نقش، حمایت از سوی خانواده از طریق کاهش سطح تعارضات نقش کار-خانواده-تحصیل، منجر به کاهش فرسودگی تحصیلی دانشجویان زن متأهل-مادر-شاغل می شود.

عامل شخصیت به عنوان یکی ازعوامل مهم پیش بینی کننده ی رفتارهای انسانی در زمینه گردشگری و سفر، کمتر توسط پژوهشگران مورد بررسی قرار گرفته است. هدف مطالعه حاضر، بررسی مقایسه ای تجربه گردشگری به یاد ماندنی بین تیپ های شخصیتی متفاوت بر اساس مدل مایرز-بریگز بود. جامعه آماری پژوهش، گردشگرانی بودند که در شهریور 97 برای بازدید از اماکن تفریحی به شهر بابلسر آمدند. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. به منظور گردآوری اطلاعات از شاخص تیپ شخصیتی مایرز-بریگز (MBTI) و پرسشنامه تجربه گردشگری به یاد ماندنی (MTE) استفاده گردید. با توجه به توزیع تیپ ها در افراد نمونه، پنج تیپ از 16 تیپ شخصیتی مورد کنکاش قرار گرفتند. داده ها از طریق تحلیل واریانس یک راهه با استفاده از نرم افزارSPSS 23 بررسی شد. یافته ها نشان داد که میانگین تجربه گردشگری به یادماندنی بین گروه های متشکل از تیپ های شخصیتی گوناگون، تفاوت معنی دار دارد (05/0 > p). بر این اساس، ویژگی های شخصیتی افراد در کنار سایر عوامل می تواند تأثیر مهمی در درک تجارب گردشگری داشته باشد.

هدف از پژوهش حاضر، آزمون یک الگوی مفهومی برای نقش واسطه ای پرخاشگری ارتباطی پنهان در رابطه بین عدالت زناشویی و کیفیت زناشویی بود. این پژوهش در چارچوب یک طرح همبستگی انجام شد. شرکت کنندگان 322 نفر زن متأهل شهر بابلسر بودند که بر اساس روش نمونه گیری آسان انتخاب شدند و فرم مشخصات جمعیت شناختی، مقیاس عدالت زناشویی (غفاری و همکاران، 2013)، مقیاس پرخاشگری ارتباطی پنهان (نلسون و کارول، ۲۰۰۶) و نسخه بازنگری شده مقیاس سازگاری زناشویی (باسبی و همکاران، 1995) را تکمیل کردند. با استفاده از برآورد حداکثر درست نمایی و روش خود-گردان سازی، یافته های حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که کناره گیری عاطفی در رابطه بین مولفه های عدالت زناشویی (توزیعی و رویه ای/تعاملی) و رضایت و انسجام زوجی نقش واسطه ای دارد. هم چنین، یافته ها نشان داد که خراب کردن وجهه اجتماعی در رابطه بین عدالت رویه ای/تعاملی و توافق و رضایت زوجی نقش واسطه ای دارد (05/0 < p ). بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که وجود عدالت زناشویی می تواند کیفیت زناشویی را پیش بینی کند. در این میان، پرخاشگری ارتباطی پنهان، می تواند یکی از سازوکارهای تأثیر عدالت زناشویی بر کیفیت زناشویی را روشن کند. این نتایج، در طراحی برنامه های مشاوره ای و درمانی برای زوجین، قابل استفاده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی واقعیت درمانی گروهی بر خود-پنداره تحصیلی دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص بود. این مطالعه در چارچوب طرح نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون-پیگیری با گروه گواه انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهرستان بابلسر در سال تحصیلی 96-1395 بود. تعداد 30 نفر دانش آموز مبتلا به اختلال یادگیری خاص با اجرای آزمون مشکلات یادگیری کلورادو و در نظر گرفتن نمره ی بهره ی هوشی از طریق روش نمونه گیری آسان انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه گمارش شدند. گروه آزمایش طی 8 جلسه تحت واقعیت درمانی گروهی قرار گرفت. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه مشکلات یادگیری کلورادو (CLDQ)، نسخه دوم آزمون هوشی وکسلر برای کودکان و سیاهه خود-پنداره تحصیلی. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق تحلیل واریانس آمیخته و با استفاده از نرم افزار SPSS-22 انجام شد. یافته های حاصل از آزمون فرضیه ها نشان داد که واقعیت درمانی گروهی منجر به افزایش معنی دار نمرات مؤلفه های خود-پنداره تحصیلی در مراحل پس آزمون و پیگیری، در گروه آزمایشی نسبت به گروه گواه گردید (05/0 < p). بر اساس یافته های پژوهش حاضر، توصیه می گردد واقعیت درمانی گروهی به منظور پیشگیری از آسیب های تحصیلی دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص، مورد توجه قرار گیرد.

چکیده<br /> هدف: هدف، بررسی وضعیت ارتباطات در کتابخانه های عمومی جهت جذب کودکان و نوجوانان در استان آذربایجان غربی می باشد. <br /> روش: روش، پیمایشی - توصیفی و از نوع همبستگی و از نظر هدف جزء تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری شامل 13000 نفر اعضای فعال کودک و نوجوان کتابخانه های عمومی استان آذربایجان غربی می باشد. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. در نمونه گیری بر اساس درجه بندی کتابخانه ها، 9 کتابخانه ی عمومی در سطح استان انتخاب شد و سپس به روش تصادفی طبقه ای، تعداد 250 پرسشنامه بین اعضای فعا توزیع و در نهایت 234 پرسشنامه جمع آوری گردید. پرسشنامه شامل دو بخش 1- پرسشنامه 7 عاملی کیفیت خدمات کتابخانه ای (نیروی انسانی، تکنولوژی، فضا و تجهیزات، مجموعه، برنامه ریزی، ارتباطات و برنامه ها، خدمات) 2- پرسشنامه رضایت کاربران کودک و نوجوان از خدمات کتابخانه می باشد.<br /> یافته ها: داده ها با استفاده از نرم افزار آماری spss-16، تحلیل شد و از آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t و تحلیل واریانس استفاده گردید. نتایج حاصل بیانگر این بود که بین کیفیت وضعیت خدمات در کتابخانه های عمومی مورد مطالعه با میزان رضایت اعضای کودک و نوجوان این کتابخانه ها همبستگی معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج پژوهش نشان داد از دیدگاه پاسخ گویان در سطح نسبتاً متوسطی، ارتباطات در این کتابخانه ها جهت جذب آن ها وجود دارد.<br /> <br /> اصالت/ارزش: نتایج پژوهش حاضر بر اهمیت توجه بیشتر به ارتباطات در کتابخانه های عمومی تاکید می نماید. <br /> کلیدواژه ها: کتابخانه های عمومی، ارتباطات، رضایت، کودکان و نوجوانان، آذربایجان غربی

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه ای سبک هویت و تعهد هویت در رابطه کمال گرایی مثبت و منفی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان بود. تعداد دویست و هفتاد و سه نفر دانش آموز (135 نفر دختر و 138 نفر پسر) بدون دریافت هزینه در دامنه سنی 14 تا 18 سال (01/1 ± 77/15 سال) با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای از دبیرستان های مختلف شهرستان آمل انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت بودند از سیاهه ی سبک های هویت (ISI-3) و مقیاس کمال گرایی مثبت و منفی (PANPS). در این پژوهش از نمره میانگین درسی دانش آموزان به عنوان شاخص عینی عملکرد تحصیلی آنان استفاده شد. یافته های حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که کمال گرایی مثبت بر سبک هویت اطلاعاتی، هنجاری، تعهد هویت و عملکرد تحصیلی، تأثیر مستقیم و مثبت، و بر سبک هویت سردرگم/اجتنابی تأثیر مستقیم و منفی داشت. کمال گرایی منفی بر سبک هویت سردرگم/اجتنابی تأثیر مستقیم و مثبت، و بر سبک هویت اطلاعاتی، تعهد هویت و عملکرد تحصیلی تأثیر مستقیم و منفی داشت. کمال گرایی مثبت از طریق نقش واسطه ای سبک های هویت اطلاعاتی، هنجاری و سردرگم/اجتنابی و تعهد هویت، بر عملکرد تحصیلی تأثیر مثبت داشت. کمال گرایی منفی از طریق نقش واسطه ای سبک های هویت اطلاعاتی و سردرگم/اجتنابی و تعهد هویت بر عملکرد تحصیلی تأثیر منفی داشت.

مقدمه: اگر چه سرطان، سلامت روان را تحت تاثیر قرار می دهد اما به نظر می رسد بزرگ ترین مسئله در زمان بروز این بیماری، حس یاس و ناامیدی است. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر بهزیستی معنوی، سرسختی روان شناسی و حمایت اجتماعی ادراک شده بر امید در بیماران مبتلا به سرطان بود. روش کار: در این مطالعه ی توصیفی-تحلیلی، از بین مراجعه کنندگان زن مبتلا به سرطان در دامنه ی سنی 75-17 سال به مجتمع درمانی تخصصی و فوق تخصصی باغبان شهر ساری در پاییز 1393، تعداد 198 نفر به طور داوطلب با روش نمونه گیری آسان انتخاب شدند. ابزار پژوهش، مقیاس بهزیستی معنوی، مقیاس سرسختی اهواز، مقیاس حمایت اجتماعی و مقیاس امید اشنایدر بود. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و نرم افزارهای آماری SPSS نسخه ی 22 و AMOS-20 تحلیل شدند. یافته ها: یافته های حاصل از مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد که تاثیر مستقیم (001/0=P) و غیر مستقیم (016/0=P) بهزیستی معنوی بر امید بیماران مبتلا به سرطان، مثبت و معنی دار بود. نتیجه گیری: در بیماران زن مبتلا به سرطان، تاثیر مثبت بهزیستی معنوی بر امید، از طریق نقش میانجی سرسختی روان شناختی و حمایت اجتماعی ادراک شده، قابل تبیین است.

در حوزه ی تاب آوری خانواده، ابتدا مدل تاب آوری استرس، سازگاری و انطباق خانواده مطرح شد که مدل انطباق خانواده (عوامل محافظ خانواده) به طور مستقیم از آن استخراج شد. هدف این پژوهش بررسی پایایی، روایی و تحلیل عاملی تأییدی نسخه فارسی سیاهه عوامل محافظ خانواده در یک نمونه از دانشجویان ایرانی بود. نمونه ای شامل دویست و هفتاد و شش نفر دانشجوی متأهل (177 زن، 99 مرد) به طور داوطلب و بدون دریافت هزینه در دامنه سنی 19 تا 38 سال (24/3 ± 19/24) از طریق روش نمونه گیری سهل الوصول از دانشگاه های مازندران انتخاب شدند و فرم مشخصات دموگرافیک، سیاهه عوامل محافظ خانواده (IFPF؛ گاردنر، هیوبر، استاینر، واسکوئز و سویج، 2008)، مقیاس توانمندی های خانواده (FSS؛ شام، بولمن، یوریچ و هاچ، 2001) و پرسشنامه تعارض زناشویی (MCQ؛ ثنایی ذاکر، 1379) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل عاملی تأییدی، ساختار عاملی نسخه فارسی سیاهه ی عوامل خانواده را تأیید کرد. روایی همگرا و واگرای سیاهه عوامل محافظ خانواده (IFPF) از طریق اجرای مقیاس توانمندی خانواده (FSS) و پرسشنامه تعارض زناشویی (MCQ) در مورد آزمودنی ها محاسبه شد و نتایج معنی دار بود. همسانی درونی به دست آمده قابل قبول بود (آلفای کرونباخ = 91/0). پایایی بازآزمایی سیاهه عوامل محافظ خانواده (IFPF) بر اساس نتایج دو بار اجرای آزمون 83/0 محاسبه شد. در نتیجه می توان گفت نسخه فارسی سیاهه عوامل محافظ خانواده واجد ویژگی های روانسنجی مناسبی است.

" چکیده مقاله: هدف: هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه بین ترس از بد ریختی بدنی و اختلالات روان شناختی در دانشجویان کارشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز بود. روش:‌ 263 دانشجوی دختر و پسر به روش تصادفی ساده از میان دانشکده های مختلف انتخاب و به پرسشنامه ها پاسخ دادند. ابزار تحقیق در این پژوهش عبارتند از مقیاس ترس از بد ریختی بدنی و مقیاس فهرست 90 نشانه ای. ضریب اعتبار پرسشنامه ترس از بد ریختی بدنی 95/0 و پرسشنامه فهرست 90 نشانه ای 88/0 بود. نتایج: نتایج یافته های تحقیق نشان می دهد که همبستگی مثبت معنی داری بین ترس از بد ریختی بدنی و اختلالات روانشناختی وجود دارد. نتیجه‌گیری: نتایج حاصله از تحلیل رگرسیون چندگانه نشان می‌دهد که در کل دانشجویان حساسیت بین فردی و رفتار وسواسی- جبری بهترین پیش بینی کننده های ترس از بد ریختی بدنی محسوب می‌شوند. "