درخت حوزه‌های تخصصی

هدف این مقاله، مقایسه میزان دقت راهنماهای موضوعی وب در بازیابی اطلاعات فنّی-مهندسی است. گردآوری اطلاعات براساس روش اسنادی و وب سنجی بوده است. کلیدواژه های تخصصی حوزه فنّی-مهندسی از سایت تخصصی IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers) و مجلات واقع در سایت ساینس دایرکت (science direct) انتخاب شدند. این کلیدواژه ها در راهنماهای موضوعی یاهو، گوگل، اینفوماین، اینتیوت، و دی موز که پراستفاده ترین راهنماهای موضوعی بودند، جستجو شدند. با توجه به اینکه به طور معمول، نتایج اولیه هر بازیابی، در ابزارهای کاوش ارتباط بیشتری با کلیدواژه مورد نظر دارند، بنابراین در هر جستجو 10 نتیجه اول ارزیابی شد. این ارزیابی ها براساس میزان دقت، میزان خطا و نسبت اقلام فنّی به کل اقلام بودند. معیارهای تعیین میزان دقت که براساس استانداردهای پراستفاده در مدارک مختلف بودند شامل: حضور کلیدواژه ها در عنوان، هم جواری کلیدواژه ها، بسامد کلیدواژه ها در صفحات وب بازیابی شده، رده موضوعی، نشانی اینترنتی، و توصیف سایت است. تجزیه و تحلیل اطلاعات براساس آزمون کروسکال والیس و L.S.D فیشر انجام شد. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری در میزان دقت راهنماهای موضوعی وب وجود دارد و فرضیه اول تأیید گردید. راهنماهای موضوعی وب از نظر دقت به این ترتیب رتبه بندی شدند: گوگل، یاهو، اینتیوت، دی موز، و اینفوماین. از نظر میزان خطای مشاهده شده، راهنماهای موضوعی یاهو، دی موز، اینتیوت، گوگل، و اینفوماین به ترتیب کمترین میزان خطا را داشتند. در این پژوهش، مقایسه ای بین نسبت اقلام بازیابی شده در رده فنّی-مهندسی با اقلام بازیابی شده از کلیدواژه ها در همه رده های موضوعی انجام شد و فرضیه دوم یعنی وجود اختلاف معنی دار بین این راهنماها تأیید گردید. همچنین، راهنماهای اینتیوت، اینفوماین، یاهو، دی موز، و گوگل به ترتیب بیشترین نسبت اقلام فنّی به کل را دارا بودند.

هدف: احساسات دانشجویان در فرآیند جست وجوی اطلاعات دراینترنت با الگوی جست وجوی اطلاعات کولثاو مقایسه شده است. روش/ رویکرد پژوهش: داده های این پیمایش از طریق پرسشنامه گردآوری شده است. 100 شرکت کننده در تحقیق از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و شامل 100 نفر از دانشجویان رشته های کاردانی کامپیوتر با گرایش علمی- کاربردی نرم افزار و کاردانی کاربرد کامپیوتر هستند که در سال 1387 وارد دانشگاه شده اند. تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش از طریق آمار توصیفی و آمار تحلیلی (آزمون مجذور کای ) انجام گرفت. یافته ها: اکثر دانشجویان اغلب مراحل الگوی جست وجوی اطلاعات کولثاو را تجربه می کنند و علاقه زیادی به یادگیری اینترنت و کار با اینترنت نشان می دهند. میان جنسیت و انجام مراحل شش گانه الگوی کولثاو در دانشجویان رشته کامپیوتر دانشگاه آزاد اسلامی ماهشهر، رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین دانشجویان هنگام جست وجوی اطلاعات از اینترنت به ترتیبِ اولویت نیاز، در مراحل پنجم، سوم، و اول الگوی کولثاو به همکاری و مداخله کتابدار نیازمندند.

هدف: هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر سبکهای شناختی بر قضاوت ربط در فرایند گزینش و ارزیابی منابع اطلاعاتی است. روش شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی اجرا شده است. جامعه پژوهش را دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد در دو حوزه علوم انسانی/ اجتماعی و علوم پایه/ فنّی- مهندسی تشکیل دادند که بر اساس آزمون تحلیل سبک شناختی رایدینگ در یکی از گروه های کل گرا یا تحلیلی جای گرفتند. داده های این پژوهش از طریق وظایف کاری شبیه سازی و برگزاری جلسات قضاوت ربط به صورت انفرادی گردآوری شد. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد هر چند بین گروه های تحلیلی و کل گرا در قضاوت ربط منابع اطلاعاتی تفاوتهایی مشاهده شد، این تفاوتها از نظری آماری معنادار نبود. سبکهای کل گرا در ارزیابی منابع «تا حدودی مرتبط» ناموفق بوده و نیازمند کمک بیشتری از جانب نظام بازیابی بودند. نکته دیگر اینکه منابع «مرتبط» مورد توافق هر دو گروه کل گرا و تحلیلی بود. از سوی دیگر، کمترین توافق نظر در مورد منابع، تا حدودی مرتبط بود. کاربردها: انتظار می رود نتایج این پژوهش بتواند به طراحان وب و موتورهای جستجو برای ایجاد رابط کاربرهای شخصی سازی شده با هدف حمایت از نظامهای بازیابی اطلاعات تعاملی، کمک کند.

هدف: این نوشتار معرفی نخستین اثر نوشتاری با رویکرد گفتمان مناظره ای، در تاریخ دست نوشت های فارسی، بین دو حوزه عقیدتی اسلام و مسیحیت را معرفی می کنید. روش:روش این تحقیق تاریخی است و این پرسش ها بررسی شده است ؛ رویداد در کجا، چه زمانی، با چه کسانی، با چه باور و پیش زمینه عقلی و با چه انعکاسی در متن روی داده است . یافته ها: نخستین دستنوشت فارسی پس از اسلام که این گونه را بین دو آیین اسلام و مسیحیت نمایندگی می کند و سالیانی دراز، جریانی از جدال فکری را در دنیای فارسی زبان ایجاد کرد، دستنوشت «آیینه حق نما» است. بررسی این متن نشان از چالشی دارد که خرد مسیحیت در آن روزگار برای نخستین بار با آن روبرو شد. این چالش در زمان خود ساختار و سازوکارهای زبانی- گفتمانی پیچیده ای داشت و با چالش هایی که مسیحیت پیش از آن در سرزمین های عربی تجربه کرده بود، تفاوت می کرد. مبلغان مسیحی در اینجا و هنگام روبرو شدن با تمدن ایرانی – اسلامی با چالشی برگرفته از خرد حِکمی ایرانی – اسلامی روبرو شدند. چالشی که برون متنی بود و رنگ فلسفی داشت

هدف: پژوهش عملکرد کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با استفاده از مدل، مدل مدیریت کیفیت بنیاد اروپایی (EFQM) ارزیابی می کند. روش:. این پژوهش به روش کمی و کیفی (Mixed Method) می باشد. از لحاظ ماهیت تحقیق، می توان جزو مطالعات کاربردی محسوب نمود. جامعه آماری شامل سیاستگذاران و مدیران عالی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان می باشد. یافتهها: یافته های پژوهش نشان دهنده این است که بر اساس مدل ارزیابی مدیریت کیفیت بنیاد اروپایی (EFQM)، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان امتیاز 15/278 را از کل 1000 امتیاز ممکن کسب نموده است. نتایج بدست آمده نشان داد که با تامین اقدامات لازم، امکان ایجاد کتابخانه بین المللی کودکان و نوجوانان در ایران وجود دارد. در پایان مدل پیشنهادی کتابخانه بین المللی کودکان و نوجوانان نیز ارائه شده است.

پیاده سازی موفقیت آمیز یک سامانه اطلاعات اجرایی2(EIS) کار ساده ای برای سازمان ها نیست. از میان عوامل مختلفی که باید درنظر گرفته شود، موفقیت یا شکست یک EIS درنهایت به مدیریت مؤثر فرایند پیاده سازی هم از نظر فنّاوری و هم از نظر کاربران بستگی دارد. یک EIS از دیگر سامانه های اطلاعاتی متفاوت است، زیرا برای برنامه ریزی و پیاده سازی به رویکرد متفاوتی نیاز دارد. به عنوان نمونه، کاربران آن یعنی مدیران ارشد، دارای سواد رایانه ای بالایی نیستند و وقت یا تمایل زیادی برای این کار ندارند. درضمن، EIS در مقایسه با سامانه های سنتی از پویایی بیشتری برخوردار است. این مقاله با درنظر گرفتن نیاز اطلاعاتی مدیران ارشد برای تصمیم گیری راهبردی، به دنبال شناسایی عوامل کلیدی موفقیت در پیاده سازی EIS در سازمان های ایرانی است. جامعه آماری این پژوهش را مدیران و کارشناسان شرکت صنایع تجهیزاتی نفت و شرکت های تابعه آن تشکیل می دهد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. نتایج پژوهش مبتنی بر تحلیل عاملی نشان می دهد که عوامل کلیدی موفقیت در پیاده سازی EIS عبارتند از: طراحی مناسب مدل مفهومی، طراحی و استقرار مشارکت جویانه، فنّاوری مرتبط، نقش واحد IT، مدیریت طرح EIS، نقش مدیریت ارشد، و قابلیت های نرم افزاری مورد نیاز. این عوامل درمجموع، حدود 59 درصد از تغییرپذیری در پیاده سازی موفقیت آمیز EIS را نشان می دهند. بنابراین، باید گفت عوامل کلیدی دیگری نیز وجود دارند که در این پژوهش شناسایی نشده اند.

هدف پژوهش حاضر بررسی و مقایسه میزان همخوانی عبارت های جستجوی موضوعی دانشجویان با سرعنوان های موضوعی فارسی (به لحاظ واژگان و شکل) در دو حوزه موضوعی کشاورزی (علوم کاربردی) و علوم تربیتی، روان شناسی و کتابداری (علوم انسانی) است. داده ها با استفاده از روش ثبت داد و گرفت (فیلمبرداری الکترونیکی فرایند تعامل کاربران هنگام جستجو در فهرست رایانه ای کتابخانه) گردآوری شد و مقوله بندی (دسته بندی) آنها با استفاده از روش تحلیل محتوی انجام گرفت. یافته ها نشان داد که در دانشکده کشاورزی میزان همخوانی کامل 9/30 درصد، میزان همخوانی نسبی 5/19 درصد، و میزان عدم همخوانی 6/49 درصد است؛ در دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی نیز میزان همخوانی کامل 7/37 درصد، میزان همخوانی نسبی 1/21 درصد، و میزان عدم همخوانی 2/41 درصد است. در این دانشکده ها، 4/98 درصد از شکل های عبارت های جستجوی موضوعی با آن دسته از انواع شکل های سرعنوان های موضوعی فارسی همخوانی داشتند که به احتمال، در زبان طبیعی بیشتر مورد استفاده قرار می گرفتند. میان زبان جستجوی دانشجویان دانشکده های مورد نظر در مورد بیشتر انواع همخوانی های عبارت جستجوی موضوعی با سرعنوان های موضوعی فارسی، تفاوت معنی داری وجود نداشت. میان دو دانشکده در مورد هر یک از انواع همخوانی شکلی عبارت های جستجوی موضوعی دانشجویان با سرعنوان های موضوعی فارسی تفاوت معنی داری وجود نداشت.

هدف: هدف مقاله حاضر، مطالعه تطبیقی فرهنگ سازمانی حاکم بر کتابخانه های عمومی و دانشگاهی شهر تهران و بررسی رابطه آن با رضایت کاربر است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی- توصیفی انجام گرفته است. جامعه پژوهش به سه دسته کتابداران و مدیران کتابخانه های عمومی و دانشگاهی شهر تهران و کاربران این کتابخانه ها تقسیم می شوند. از میان کتابخانه های عمومی (تحت پوشش نهاد کتابخانه های عمومی)، آن دسته از کتابخانه هایی انتخاب گردید که حداقل 3 کتابدار در آن مشغول به کار باشند. در مجموع 22 کتابخانه عمومی و 11 کتابخانه دانشگاهی انتخاب شد. از میان کاربران کتابخانه های دانشگاهی 383 کاربر به روش نمونه گیری با احتمال متناسب با اندازه و از میان کاربران کتابخانه های عمومی 381 کاربر به روش تصادفی گزینش گردید. داده های پژوهش از طریق دو پرسشنامه محقق ساخته فرهنگ سازمانی و رضایت کاربر گردآوری شد. پرسشنامه فرهنگ سازمانی براساس مدل چارچوب ارزش های رقابتی کامرون و کوئین طراحی گردید. داده ها با آمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون من- ویتنی و آزمون همبستگی اسپیرمن تحلیل شدند. یافته ها: براساس نتایج پژوهش، فرهنگ سازمانی حاکم بر کتابخانه های عمومی شهر تهران را فرهنگ سازمانی قومی و فرهنگ کتابخانه های دانشگاهی را فرهنگ سلسله مراتبی تشکیل می دهد. بین کتابخانه های عمومی و دانشگاهی شهر تهران از نظر فرهنگ سازمانی تفاوت معنی داری وجود نداشت. بین رضایت کاربر کتابخانه های عمومی و نوع فرهنگ سازمانی این کتابخانه ها رابطه معنی داری مشاهده نشد؛ اما رابطه بین رضایت کاربر کتابخانه های دانشگاهی و نوع فرهنگ سازمانی این کتابخانه ها معنی دار (66/0) بود. اصالت/ارزش: تاکنون مطالعه تطبیقی فرهنگ سازمانی حاکم بر انواع کتابخانه ها در ایران و همچنین بررسی ارتباط فرهنگ سازمانی با رضایت کاربران به عنوان یک متغیر در مطالعات کتابداری و اطلاع رسانی اصلاً مورد توجه قرار نگرفته است.

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان مرکزیت شبکه اجتماعی هم نویسندگی موجود در بین مجلات علم اطلاعات نمایه شده در پایگاهتامسون رویترز می باشد. روش شناسی:پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل شبکه ای صورت گرفته است. جامعه پژوهش تمامی مجلات علم اطلاعات است که دارای ضریب تأثیرگذاری بالاتر از 6/0 می باشند. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل نشان داد که گلنزل بالاترین مرکزیت رتبه، بینابینی، بردار ویژه و نزدیکی را در مجله علم سنجی دارد و نیکولاس بالاترین مرکزیت رتبه، بردار ویژه و مرکزیت بتا را در مجله علوم اطلاعات دارد. نتایج حاکی از آن است که به طور کلی شبکه اجتماعی هم نویسندگی پژوهشگران علم اطلاعات کم تراکممی باشد و از لحاظ سنجه های مرکزیت در مقایسه با سایر رشته های علمی در سطح پایین تری قرار دارد.

هدف: هدف مقاله حاضر، ارزیابی محیطی کتابخانه های عمومی استان کرمان وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور از دیدگاه کتابداران بر اساس معیارهای نظام آراستگی 5S است. روش: روش پژوهش، پیمایشی ارزیابانه و جامعه پژوهش، کتابداران کتابخانه های عمومی وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور در استان کرمان است که شامل 154 زن و 53 نفر مرد می شود. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. بدین منظور پرسشنامه ای حاوی 77 مؤلفه برای کتابداران طراحی گردید. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که کتابداران کتابخانه های عمومی استان کرمان، محیط کتابخانه ها را از لحاظ سازماندهی مواد و وسایل خوب و مثبت ارزیابی کردند. متأسفانه در رابطه با معیار نظم و ترتیب در کتابخانه های عمومی مورد مطالعه، کتابداران عدم رضایت خود را از این معیار ابراز داشتند. 80 درصد کتابداران پاسخگو، رعایت معیار پاکیزگی را در کتابخانه های خود مثبت و قابل قبول دانستند. همچنین60 درصد اظهار کرده اند که معیار استانداردسازی در کتابخانه های استان رعایت شده و نظر مثبتی در این زمینه داشتند. در خصوص معیار پنجم یعنی مشارکت و انضباط کاری، 42 درصد کتابداران نظر قابل قبولی در این زمینه ابراز داشته و نحوه عمل و همکاری خود و سایر همکاران و کتابداران در محیط کتابخانه ها را قابل قبول ارزیابی کردند. اصالت/ارزش: تاکنون در ایران از معیارهای نظام آراستگی 5S برای ارزیابی محیطی کتابخانه های عمومی استفاده نشده است. کاربرد این معیارها در ارزیابی محیطی همه کتابخانه های عمومی، و تلاش برای نزدیک شدن به سطح بالایی از این معیارها، محیط های ارزشمندی چون کتابخانه های عمومی که محل مراجعه عموم مردم است را بهبود خواهد بخشید.

هدف: بررسی انتقادی گسترش های ایرانی رده بندی دهدهی دیویی در سه بخش تقسیمات فرعی استاندارد، فرانما، و نمایه نسبی بود. روش/ رویکرد پژوهش: اسنادی- مقایسه ای از نوع توسعه ای یافته ها: علی رغم ادعای گسترش ادبیات ایرانی مبنی بر روزآمدی آن مطابق با ویراست 21 رده بندی دیویی، در جدول تقسیمات فرعی استاندارد این گسترش، 30/80 درصد از شماره ها همراه با عبارت های مقابل آنها نسبت به ویراست 21 رده بندی دیویی دچار تغییرات کلی شده است. در قسمت فرانماها اصول کلی همانند ویرایش هجدم دیویی است، درصورتی که در ویراست 22 این ساختار بسیار تفاوت کرده است. گسترش اسلام نیز نشان دهنده اختلاف بین ساختار و شماره های ارائه شده در این گسترش برای حوزه موضوعی اسلام و ساختار و شماره های موجود در رده بندی دیویی در ویراست کنونی یعنی ویراست 22، برای این حوزه است. ویراست سوم گسترش تاریخ ایران نیز به ادعای مقدمه آن، با دیویی 21 مقابله و هرجا لازم بوده، اصلاح شده است. 47/89 درصد از شماره ها در گسترش تاریخ نسبت به ویراست 20، و 38/88 درصد از شماره ها در گسترش تاریخ نسبت به ویراست 21 رده بندی دیویی به طورکلی تغییر یافته اند. آخرین ویراست گسترش زبان های ایرانی یعنی ویراست دوم مطابق با ویراست 19 رده بندی دیویی است. یافته های آماری از بررسی جدول تقسیمات فرعی استاندارد نشان می دهد که 86/27 درصد از شماره ها در گسترش زبان های ایرانی نسبت به ویراست 19 رده بندی دیویی دچار تغییر کلی شده اند. بررسی فرانماهای گسترش های ادبیات، تاریخ، و زبان های ایرانی و مقایسه آنها با طرح اصلی رده بندی دیویی در رده های800، 900، و 400 و مقایسه آنها با ساختار فرانما در گسترش های ادبیات، تاریخ و زبان های ایرانی حاکی از محدودیت شماره سازی از طریق گسترش های ادبیات، تاریخ، و زبان های ایرانی است. نتیجه گیری: گسترش های ایرانی رده بندی دیویی به روزآمدسازی مطابق با رویکرد جهانی به کارگرفته شده در متن اصلی رده بندی دیویی نیاز دارند. با به کارگیری پیشنهادات این پژوهش می توان گسترش های ایرانی را (برپایه متن اصلی در رده بندی دهدهی دیویی در هر یک از حوزه ها) در یک مجلد ادغام کرد. پیشنهادهایی برای تغییر ساختار فرانماهای این گسترش ها و درنتیجه بهبود وضعیت شماره سازی از طریق آنها، ارائه شده است.

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی نیازهای آموزشی کتابداران کتابخانه های عمومی استان خوزستان انجام شده است. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است و به روش پیمایشی انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده است. در تحلیل دادههای حاصل از پرسشنامهها، از آمار توصیفی استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که 43/71 درصد از کتابداران در دوره های آموزشی ضمن خدمت شرکت کرده اند. کتابداران تحولات فن آوری اطلاعات را مهم ترین دلیل احساس نیاز به ارتقاء و افزایش دانش و کسب مهارت های جدید میدانند. آنها مشکل عمده در برگزاری این دوره ها را «کمبود بودجه» دانسته و لزوم آموزش را در بخش های اینترنت، خدمات مرجع، سازماندهی مواد، خدمات بزرگسالان، خدمات کودکان، و کتاب-های کمک درسی ضروری تلقی کردند. اصالت/ارزش: پژوهش حاضر با توجه به ضرورت توجه به نیازهای آموزش مستمر کتابداران انجام گرفته و یافته های این پژوهش که حاوی یافتههایی درباره زمینههای متنوع نیازهای آموزشی کتابداران است، می تواند در ایجاد بهبود مهارتی آنها مؤثر باشد.

هدف: هدف پژوهش حاضر، سنجش سطح کیفیت خدمات در کتابخانه های عمومی با استفاده از تلفیق تکنیک های سروکوال و شش سیگما است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی بوده و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه پژوهش، مراجعه کنندگان کتابخانه عمومی سنایی کیش می باشد که حجم نمونه ای به تعداد 217 نفر و به روش تصادفی انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه مورد استفاده در روش سروکوال است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که بیشترین رضایت از کیفیت خدمات ارائه شده در کتابخانه عمومی سنایی کیش در بعد «قابلیت اطمینان» است و ابعاد «ملموسات»، «همدلی»، «پاسخگویی» و «قابلیت اعتماد»، به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند. اصالت/ارزش: سنجش و اندازه گیری سطح کیفیت، ضمن اینکه نقش بسیار مهمی در درک درست از میزان کیفیت خدمات ارائه شده دارد، به اندازه گیری میزان پیشرفت و بهبود و نیز الگوگیری از بهترین نمونه های موجود کمک قابل توجهی می نماید. معمولاً اندازه گیری کمی سطح کیفیت برای خدمات، از جمله کتابخانه های عمومی، به سادگی امکان پذیر نیست. پژوهش حاضر با تلفیق تکنیک سروکوال و روش شش سیگما، روشی را برای سنجش کمی سطح کیفیت خدمات ارائه می دهد که امکان پایش روند تغییرات سطح کیفیت خدمات و مقایسه با سایر کتابخانه ها و نیز استانداردها و الگوهای جهانی را فراهم می نماید.

مقدمه: چندی است که مبحث حقوق بیمار به عرصه ی پزشکی و حقوقی وارد شده و توجه دانش پژوهان را به خود جلب کرده است. نوپایی این حوزه، بررسی الگوها و ویژگی های تولید علم و انطباق آن با هنجارهای شناخته شده ی دنیای علم را ایجاب می کند. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی الگوهای تولید علم و اثرگذاری آن در حوزهی حقوق بیماران در سال های 2010-1990 بود. بدین منظور، روند رشد، تأثیر محلی و فراگیر، الگوی تولید علمی، الگوی نویسندگی کشورها، پرتولیدترین نویسندگان و مجلات، نوع مدارک، زبان های رایج، نویسندگان پراستناد و در پایان وضعیت ایران مورد بررسی قرار گرفت. این بررسی می تواند وضعیت پیشرفت دانش در این حوزه و الگوهای پیشرفت مذکور را منعکس سازد و ضمن آشکار ساختن نقاط ضعف و قوت، به مدیریت و برنامه ریزی در امر تحقیق و توسعه کمک کند. روش بررسی: روش پژوهش حاضر، پیمایشی با رویکرد علم سنجی بود. جامعه ی مورد مطالعه را کلیه ی تولیدات علمی نمایه شده با موضوع حقوق بیماران در پایگاه های استنادی Thomson reuters، طی سال های 2010-1990 تشکیل می داد. در مجموع تعداد 1236 مدرک استخراج شد که داده های آن ها با استفاده از برنامه ی Excel و نرم افزار علم سنجی Hist cite تجزیه و تحلیل شد. تحلیل ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی شامل (فراوانی و درصد) و نیز آمار استنباطی (همبستگی Spearman، Linear regression analysis، توانی و نمایی) صورت گرفت. یافته ها: بیشینه ی تولیدات علمی در این حوزه مربوط به سال های 2006 تا 2010 می باشد. شمار مقالات بر پایه ی الگویی نمایی رو به افزایش دارد که نشانگر پایداری تولید علم در این حوزه است. با این حال، شمار استنادات از رشد معنی داری برخوردار نیست که این امر می تواند ناشی از کوچکی اندازه ی حوزه و در عین حال پیوند آن با حوزه های کوچک باشد. بالاتر بودن ضریب تأثیر فراگیر نسبت به ضریب تأثیر محلی نشانگر آن است که پیوند مقالات این حوزه بیش از آن که درون حوزه ای باشد، الهام بخش دیگر حوزه های مرتبط است. الگوی نویسندگی در این حوزه از قانون Lotka پیروی می کند؛ به طوری که شمار نویسندگان با افزایش شمار تولیدات بر پایه ی الگوی توانی کاهش می یابد. با این حال، ثابت معادله بیش از دو است. گستردگی جغرافیایی و زبانی تولیدات مطلوب بود و نشان از توجه جهانی به اهمیت حقوق بیماران دارد. نتیجه گیری: حوزه ی حقوق بیماران از بسیاری از ویژگی های یک رشته ی علمی برخوردار می باشد و بنیان های انتشاراتی آن در حال استقرار و تثبیت است. رشد معنی دار و نمایی مقالات، تنوع زبانی، تنوع جغرافیایی، تنوع مدرک و به ویژه غلبه ی محتوای پژوهشی بر سایر انواع مدرک دلیلی بر توسعه ی این حوزه به عنوان یک حوزه ی پژوهشی است.

هدف : این مقاله در پی بررسی تاثیر توسعه یافتگی کشورها بر میزان همکاری علمی میان آن ها است. روش : پژوهش با استفاده از روش های علم سنجی صورت پذیرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مقالات هم تالیفی 20 کشور توسعه یافته و درحال توسعه نمایه شده در وبگاه علوم ISI در فاصله سال های 2005 و 2006 به همراه استنادهای آن ها در طول سال های 2005 تا 2010 می باشد. برای بررسی میزان رویت پذیری مقالات هم تالیفی شناسایی شده در دو سال پایه حجم نمونه ای متناسب انتخاب و طی یک دوره 6 ساله 2005 تا 2010 مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان داد متوسط استناد به مقالات مشترک بین کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه 29/11، و متوسط استناد به مقالات هم تالیفی غیرمشترک کشورهای درحال توسعه 18/5 است. همچنین بین تعداد کشورهای همکاری کننده در مقالات حاصل از همکاری علمی و میزان استناد به آن ها رابطه مثبت وجود دارد. میزان همکاری علمی منطقه ای یا قاره ای در کشورهای توسعه یافته حدود سه برابر کشورهای درحال توسعه و میزان همکاری علمی درون قطبی در کشورهای توسعه یافته حدود یازده برابر کشورهای درحال توسعه است؛ اما بین میزان همکاری های ملی و فرامنطقه ای در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه تفاوت چندانی مشاهده نشد. میزان استناد به مقالات هم تالیفی بین المللی بیش از 8/1 برابر میزان استناد به مقالات هم تالیفی ملی است. میانگین استناد به مقالات هم تالیفی کشورهای توسعه یافته حدود دو برابر کشورهای درحال توسعه است. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که همکاری علمی کشورهای در حال توسعه با کشورهای توسعه یافته بر میزان رویت پذیری مقاله های آن ها تاثیر مثبت دارد؛ و تفاوت معنی داری بین الگوهای همکاری علمی در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه وجود دارد.

هدف: هدف این تحقیق نشان دادن الگوهایی برای شناسایی علایق خبری خوانندگان از طریق وبکاوی نظرات آنان به منظور اشاعه گزینشی اخبار است. روش: دادههای این پژوهش، تعداد 840 خبر از وبگاه خبری یاهو است که از تاریخ 1/3/2011 تا 10/5/2011 منتشر شده و منبع آنها آسوشیتدپرس است. این اخبار با فن خوشهبندی موضوعی دستهبندی، و به صورت نظری تحلیل شدند. یافتهها: بر اساس نتایج، 18 درصد از اخبار بیش از مقدار متوسط مورد توجه قرار میگیرند، بنابراین، طبق توزیع 20 به 80 می توان امید داشت که 80 درصد از مراجعهکنندگان به خبرهای برجسته علاقه نشان دهند. یافته دیگر نشان داد که میزان توجه به موضوعات خبری بین جنس مذکر و مؤنث تفاوت وجود دارد. بنابراین باید در تعیین خبرهای برجسته، بین مخاطبان خبری مؤنث و مذکر تفاوت قائل شد. محل زندگی تقریباً 70 درصد از نظردهندگان، ایالات متحده آمریکا بود. بنابراین، احتمالاً وبگاههای غیر انگلیسی زبان، درصد بسیار بالاتری از مخاطبانشان از یک ملیت خواهند بود و همگنی بیشتری خواهند داشت. طبق یافته دیگر، 21 درصد از نظردهندگان فعال بودند. این موضوع نیز با الگوی 20 به 80 نزدیک است. بر اساس دستآورد دیگر تحقیق، تعداد نظرات انتهایی خبرهای همخوشه تقریباً مساوی بود. با شناخت اینگونه خبرها میتوان سایر خبرهای همخوشه را به خواننده خبر اشاعه داد. یافتههای این تحقیق نشان میدهد که الگوی فروش متقاطع برای اشاعه گزینشی اخبار قابل پیادهسازی است زیرا برخی از خوشههای موضوعی علاقهمندان مشترکی دارند. اصالت/ارزش: نظرات ارائه شده ذیل هر خبر اینترنتی، منبع مهمی برای تصمیمگیری و برنامهریزی جهت هدایت اخبار و اطلاعات به صورت گزینشی به سوی مخاطبان است. این تحقیق میتواند الگوهای خوبی را از طریق تحلیل نظرات ذیل خبرها، جهت اشاعه گزینشی خبر و سایر محتواهایی از نوع خبر ارائه دهد.

زمینه و هدف: گسترش به کارگیری فناوری در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی در جوامع کنونی، ایجاد کتابخانه های دیجیتال [1] را در پی داشته است. و از آنجا که منابع انسانی تأثیرگذارترین مؤلفه در کتابخانه ها می باشند، می توان از تبدیل کتابداران سنتی به کتابداران دیجیتال [2] حایز مهارتهایی خاص در این زمینه به عنوان پیش نیاز تبدیل کتابخانه ها به کتابخانه های دیجیتال اشاره کرد. از این رو، پژوهش حاضر، با هدف بررسیمهارتها و قابلیتهای کتابداران دیجیتال در کتابخانه های دانشگاه های تبریز، علوم پزشکی تبریز و دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، انجام گرفته است. روش شناسی: برای گردآوری داده ها پرسشنامه ای تدوین شد که در برگیرنده هفت مهارت اصلی مورد نیاز کتابداران دیجیتال یعنی «مهارت آموزشی»، «مهارت پژوهشی»، «مهارت مدیریتی»، «مهارت اطلاعاتی»، «مهارت اینترنتی»، «مهارت شخصیتی» و «مهارت رایانه ای» است. هر مهارت اصلی نیز شامل چند زیرمهارت است که مهارتهای ذکر شده با مرور متون مرتبط با موضوع به دست آمده اند. در این پژوهش، 100 کتابدار از سه دانشگاه یادشده به سؤالهای مطرح در پرسشنامه پاسخ دادند. نتایج: یافته ها نشان داد میانگین مقیاس مهارتهای دیجیتال 180، میانگین درجه اهمیت مهارتهای دیجیتال  54/251 و میانگین میزان توانمندی در مهارتهای دیجیتال 39/180 است. این بدین معناست که میانگین میزان توانمندی به میانگین مقیاس نزدیکتر است. همچنین، تنها 52% از کتابداران مورد پژوهش از توانمندی بالایی در انجام امور با مهارتهای دیجیتال برخوردارند، در صورتی که از نظر 90% کتابداران، داشتن مهارتهای دیجیتال دارای اهمیت است. نتیجه گیری: به طورکلی، میزان توانمندی در مهارتهای دیجیتال در بین کتابداران مورد بررسی پایین بوده است، اما در صد بالایی از کتابداران از اهمیت مهارتهای دیجیتال آگاهند.  

با توجه به سیاست های دولت در گسترش آموزش عالی به ویژه دوره های کارشناسی ارشد و دکتری، اکنون با تعداد فزاینده ای از دانشجویان در این مقاطع روبرو هستیم. این رشد فوق العاده زیاد، چالش های گوناگونی از نظر کیفیت آموزش و پژوهش برای نظام آموزش عالی، استادان، و دانشجویان ایجاد کرده است. یکی از این چالش ها، الزام دانشجویان به چاپ مقاله در مجله های علمی پژوهشی است که باید تا پیش از جلسه دفاع از پایان نامه رخ داده باشد. برابر آیین نامه های موجود، دانشجویان کارشناسی ارشد باید دست کم یک مقاله و دانشجویان دکتری باید دست کم دو مقاله به چاپ رسانیده باشند و یا نامه پذیرش مقاله را ارائه دهند. این چالش به دلایل زیر می تواند پراهمیت و برای بسیاری از دانشجویان مخاطره آمیز باشد: 1) با افزایش تعداد دانشجویان، سهم هر استاد راهنما برای هدایت پایان نامه های ارشد و دکتری به طور قابل ملاحظه ای افزایش یافته است، زیرا طی سال های اخیر تعداد اعضای هیئت علمی به نسبت تعداد دانشجویان افزایش نیافته است. این امر باعث می شود میزان وقتی که استادان برای راهنمایی پایان نامه ها و ویراستاری مقاله های برگرفته از پایان نامه ها صرف می کنند کمتر شود و در نتیجه، از کیفیت این مقاله ها کاسته شود. چنین چیزی در تضاد با هدف آموزش عالی است. 2) نکته مهمتر آن است که با توجه به تعداد کم مجله های علمی پژوهشی در مقایسه با تعداد فزاینده مقاله های برگرفته از پایان نامه ها، درصد قابل توجهی از این مقاله ها از شانس انتشار در مجله های علمی-پژوهشی برخوردار نخواهند شد. نتیجه این مسأله آن است که بخش قابل توجهی از یافته های علمی و دانش نو، مجال انتشار و در دسترس قرار گرفتن نمییابند. این امر نیز در تضاد با هدف آموزش عالی است، به ویژه در سال های اخیر که تولید علم مورد تأکید فراوان قرار گرفته است. همچنین، بسیاری از دانشجویان از امکان فارغ التحصیل شدن به موقع برخوردار نخواهند شد و یا بخشی از نمره پایان نامه آنان کسر خواهد شد.

هدف: هدف اصلی این پژوهش تعیین میزان کاربست مؤلفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهرهای اصفهان و کرمان است. روش شناسی : در این پژوهش از روش توصیفی-پیمایشی استفاده شده است . جامعه آماری پژوهش، شامل 225 نفر از کتابداران کتابخانه های دانشگاه های شهرهای اصفهان و کرمان است، که 134 نفر با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند . داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد، که میزان به کارگیری مولفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های دانشگاه های شهرهای اصفهان و کرمان در حد متوسط می باشد، همچنین وضعیت به کارگیری مولفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمان نسبت به کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان تفاوت معنی داری ندارند، ولی وضعیت به کارگیری مولفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمان نسبت به کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان بهتر است.