شش سیگما

از میان رویکردهای خلاق حل مساله موجود، متدولوژیهای مهندسی ارزش و شش سیگما به عنوان دو نمونه از رویکردهای غالب، سالهاست که مورد استفاده سازمانها قرار می گیرند. البته این دو نسبت به یکدیگر دارای کاستی هایی هستند که می توانند از طریق ویژگی های یکدیگر غنی سازی شوند. مقاله حاضر با مطالعه تطبیقیِ وجوه تمایز و برتری های مهندسی ارزش در مقایسه با شش سیگما به غنی سازی این رویکرد از طریق نقاط کلیدی ارزش آفرینی مهندسی ارزش پرداخته است. در این پژوهش محققان با انجام 10 مصاحبه اکتشافی با خبرگان مهندسی ارزش و شش سیگما در شرکت ایران خودرو و تجزیه و تحلیل آنها طی فرایند کدگذاری کیفی در جهت غنی سازی متدولوژی شش سیگما از طریق نقاط ارزش آفرینی مهندسی ارزش تلاش نموده اند. حاصل این کار الگوی «شش سیگمای غنی شده به وسیله نقاط کلیدی ارزش آفرینی و ابزارهای مکمل مهندسی ارزش » می باشد. در این الگو، مهندسی ارزش با تقویت سه رویکرد «جامع اندیشی» ، «تازه اندیشی» و «دوراندیشی» در شش سیگما موجب غنی سازی این متدولوژی شده است.

اخیرا تعدادی از شرکتها و سازمانهای ایرانی روش شناسی شش سیگما را به کار گرفته و به موفقیت هایی نیز دست یافته اند در این مقاله به نتیجه تحقیقی که برای اولین بار در ایران به شناسایی و ریشه یابی علل و عوامل موفقیت پروژه های بهبود با روش شناسی شش سیگما در صنایع صنام باتری سازی نیرو صا ایران و اتکا انجام شده است اشاره می شود . ...

مؤسسات مراقبت بهداشتى به خاطر ماهیت ویژه خدمات پزشکى، امکان پذیر نبودن ارزیابى خدمات از طرف مشتریان و افزایش انتظارات بیماران و مراجعین ناگزیر به استفاده از رویکردها و تکنیک هاى مختلف مدیریتى هستند. در دهه اخیر شش سیگما به عنوان یک رویکرد سیستماتیک و قدرتمند در دستیابى به بهبود کیفیت خدمات بهداشتى درمانى وکنترل هزینه ها مطرح شده است. شش سیگما یک رویکرد سیستماتیک و آمارى است که هدف آن مشخص کردن نواقص عملکرد فرآیندها و کاهش خطاى آن دسته از فرآیندهاى کارى و بالینى است که با صرف زمانى طولانى، هزینه بالا و پیامد ضعیف انجام مى شود. هدف مقاله حاضر، بررسى نقش شش سیگما در بهبود کیفیت خدمات مؤسسات مراقبت بهداشتى و پیشنهاد مکانیسم اجرایى آن در موسسات مراقبت بهداشتى ایران است. این مطالعه به صورت مرورى بوده که با استفاده از منابع کتابخانه اى و اینترنتى انجام یافته است. مرورى بر مطالعات: نتایج تجربى در کشورهاى مختلفى که رویکرد شش سیگما را در موسسات مراقبت بهداشتى اجرا کرده اند، تاثیر این رویکرد را حداقل شامل موارد بهبود چرخه زمانى و چرخه گردش بیمار در بخش اورژانس، اطاق عمل، خدمات رادیولوژى، آزمایشگاهى، مدیریت تامین، مدیریت درمان آنتى بیوتیک، بهبود برنامه زمان بندى فعالیت کادر بیمارستانى کاهش خطاى پزشکى و صرفه جویى در هزینه ها مى دانند. همچنین بسترسازى مناسب و آموزش مداوم را از ضروریات اجراى آن عنوان مى کنند. نتیجه گیری: شش سیگما یک رویه سیستماتیک براى بهبود فرآیندهاى کارى بر پایه نیاز مشترى و تجزیه و تحلیل واقعى فرآیندهاى در حال انجام در هر مؤسسه ارائه مى کند. این موضوع تفاوت شش سیگما با سایر روش ها و دلیل اصلى بکارگیرى در مؤسسات مراقبت بهداشتى است. صرف نظر از این تفاوت ها، پیاده سازى هر رویکردى به بسترسازى و پذیرش فرهنگ کیفیت در آن سازمان نیاز دارد. همچنین، بهبود کیفیت فرآیندى مستمر است که با همکارى و تعامل گروه هاى کارى و استفاده از ابزار ها و متدولوژى مناسب براى حل هر مشکل خاص انجام مى شود. "

"امروزه شش سیگما به‌عنوان یک رویکرد کارا و اثربخش حل مسأله شناخته شده است، رایجترین متدلوژی در شش سیگما ،متدلوژیDMAIC است که شامل پنج مرحله تعریف مسأله، اندازه‌گیری و سنجش،تحلیل، بهبود و کنترل می‌باشد. یکی از مهمترین ارکان متدلوژی شش سیگما استفاده از تکنیکها و روشهای آماری متعدد به‌منظور تحلیل داده‌ها وشناسایی علل ریشه‌ای معایب می‌باشد.به‌عبارت دیگر یکی از نقاط قوت این روش در مقابل سایر رویکردهای بهبود،استفاده از روشهای آماری می باشد. به گونه‌ای که در فاز تحلیل با استفاده از ابزارهای آماری می‌توان میزان تأثیر علل بالقوه را بر عوامل بحرانی کیفیت سنجش کرد. براساس بررسی پژوهشهای انجام شده تاکنون دسته‌بندیهای متعددی از فنون آماری و جایگاه کاربردی آزمونهای آماری در فاز تحلیل شش سیگما ارائه شده است، که به‌طور عمده به دو دسته پارامتریک و ناپارامتریک تقسیم می‌شوند. هدف این پژوهش در مرحله اول شناسایی دقیق نارساییها و کمبودهای ناشی از به‌کارگیری آزمونهای آماری در فاز تحلیل شش سیگما و در مرحله دوم ارائه راهکار برای برطرف کردن موانع با استفاده از فنون تصمیم‌گیری چند شاخصه (MADM) در فضای تحقیق عملیات می‌باشد. با توجه به نتایج این پژوهش سه دسته از موانع و مشکلات اصلی حاصل از به‌کارگیری آزمونهای آماری عبارتند از: شرایط استفاده از فنون آمار پارامتریک مهیا نباشد، حجم داده‌ها بسیار کم باشد و یا هیچ آزمون فرض مناسبی برای تصدیق علل ریشه‌ای وجود نداشته باشد. در این پژوهش با هدف برطرف کردن نقایص موجود، به مطالعه منابع علمی معتبر در زمینه فنون تصمیم‌گیری چند شاخصه و بررسی انواع دسته‌بندی آن فنون پرداخته شد. در نهایت مدل و الگوریتم جدیدی برای به‌کارگیری فنون MADM در فاز تحلیل شش سیگما ارائه شد: در الگوریتم ارائه شده به ویژگیهای تصمیم گیرنده،مشخصات تکنیکهای MADM ، ویژگیهای مسأله و معیارهای مربوط به جواب به‌دست آمده نیز توجه کافی شده است. در ادامه مقاله نتایج حاصل از به‌کارگیری بخشی از الگوریتم و مدل پیشنهادی در یک شرکت صنعتی ارائه گردیده است که تأییدی است بر پوشش خلأهای موجود و راهکارهای جدید ارائه شده (در این مقاله در فاز تحلیل متدلوژی شش سیگما). در نهایت و در بخش مطالعه موردی از دو تکنیک رایج آنتروپی شانون و TOPSIS برای سنجش میزان تأثیر علل بالقوه بر عوامل بحرانی کیفیت استفاده شد که نتایج آن با روشهای آماری مقایسه شده است، نتایج نشان می‌دهد که استفاده از روش MADM علاوه بر تعیین وزن هر علل بالقوه ، رتبه‌بندی کاملی نیز از علل بالقوه به نسبت میزان تأثیر آنها بر CTQها ارائه می‌کند."

تلاش مدیران به منظور ایجاد تغییر در راهبرد هاو ساختارها؛ و به کارگیرى نظامهاى نوین مدیریَتى اگر با حمایت فرهنگ سازمانى همراه نباشد معمولاً با شکست روبرو مى شود. هدف پژوهش حاضر، تعیین ارتباط فرهنگ سازمانى با اجراى شش سیگما در بیمارستانهاى آموزشى دانشگاه علوم پزشکى کرمان است. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع مقطعى( همبستگى)انجام گرفته،و جامعه ی پژوهش را کارکنان بیمارستان هاى آموزشى دانشگاه علوم پزشکى کرمان (1634N=) تشکیل داده اند.صدوده نفراز کارکنان جامعه آمارى به روش نمونه گیرى تصادفى – طبقه بندی شده انتحاب شدند. ابزار گردآورى داده ها، پرسشنامه اى پژوهشگر ساخته (مشتمل بر بخش اطلاعات جمعیت شناختى ، فرهنگ سازمانى و شش سیگما) بود. داده ها به روش خود پاسخگویى از نمونه هاى پژوهش به دست آمد ؛ و با استفاده از شاخص هاى آمار توصیفى ارایه، و باآزمون همبستگى پیرسون تحلیل شد. یافته ها: بالاترین میانگین شاخص هاى فرهنگ سازمانى در بیمارستان هاى مورد مطالعه، مربوط به هویَت سازمانى (میانگین 43/3) و کمترین شاخص با میانگین 47/2 مربوط به تعارض پذیرى بود. در زمینه ی «اصول اجرایى شش سیگما در بیمارستان هاى مورد مطالعه» بالاترین میانگین مربوط به تمرکز واقعى بر مشترى (میانگین92/2) و کمترین آن ( میانگین 34/2) مربوط به حرکت به سوى تعالى و تحمل شکست، بود. در این پژوهش، همبستگی ازلحاظ آماری معنى دار بین فرهنگ سازمانى و اصول اجرایى شش سیگما با احتمال 99% و ضریب همبستگى 772/0 در سطح معنى دارى (01/0) تایید شد. این ارتباط به تفکیک در خصوص متغیَرهاى شش گانه اصول اجرایى با فرهنگ سازمانى به میزان بیشتر از 50 درصد نیز صادق بود. مشارکت و همکارى بدون حد و مرز داراى بیشترین میزان همبستگى و مدیریَت کنشى داراى کمترین میزان ارتباط با فرهنگ سازمانى بود. بحث و نتیجه گیری: به منظور بهره گیرى از روش شناسی شش سیگما در بهبود کیفیَت خدمات بیمارستانى، فرهنگ سازمانى به عنوان یک زیر ساخت اساسى مطرح مى باشد. با افزایش روحیَه ی اقدامات پیشگیرانه، آرمان گرایى، تحول خواهى، و کار گروهى در کارکنان، استقرار شش سیگما در بیمارستانها تسهیل مى شود. "

شرایط رقابت جهانى به گونه اى ست که سازمان ها همزمان ناچار به بهبود کیفیَت، افزایش رضایتمندى مشتریان، کاهش هزینه ها، و افزایش بهره ورى می‏باشند.چنین فضایى منجر به پیدایش تکنیک ها و رویکرد هاى متعدد نظیر مدیریَت کیفیَت فراگیر، مهندسى مجدد، مهندسى ارزش، تولید ناب و شش سیگما شده است. شش سیگما به عنوان جدیدترین برنامه ى مدیریَت کیفیَت در جهت افزایش رضایتمندى مشترى و سودآورى مالى به سازمان ها کمک مى کند. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر اجرای شش سیگما در کاهش مدت اقامت بیماران بستری در بخش ارتوپدی مرکز آموزشی و درمانی فیروزگر با استفاده از آموزش چرخه ی DMAIC به اعضای تیم پروژه می باشد. روش بررسی: این پژوهش به صورت مقطعى ـ طولى ست. جمع آورى داده های مدت زمان بستری قبل از آموزش(در ماه های آذر، دی، بهمن) و بعد از آموزش شش سیگما (در ماه های اسفند، فروردین، اردیبهشت، خرداد، تیر) در یک دوره ى زمانى 7ماهه با استفاده از پرونده های پزشکی صورت گرفته ؛و با نرم افزار آماری MINITAB و آزمون t-test تحلیل شده است. یافته ها: میانگین مدت زمان بستری قبل از آموزش چرخه ی DMAIC در نمونه 200 نفری برابر با 915/7 روز و بعد از آموزش در همان تعداد نمونه برابر با 375/6 روز بود.با استفاده از آزمون مقایسه ى میانگین در دو جامعه ، رابطه ی میان آموزش چرخه ی DMAIC و میانگین مدت زمان بستری تایید شد. یافته ها نشان داد که آموزش شش سیگما موجب کاهش مدت اقامت بیماران بخش ارتوپدی شده است. (p value=0/001). نتیجه گیری: برای بهره گیری از شش سیگما در بهبود کیفیَت خدمات بیمارستانی، آموزش این ابزار اهمیَت دارد.این بر یادگیری توام ابزارها و فرایند DMAIC تاکید دارد واستقرار آن را در سازمان تسهیل می کند.

شش سیگما پدیده شگفت انگیزی است که در صنعت مورد اقبال عمومی قرار گرفته است. اما دارای شالوده نظری و مبنای تحقیقاتی خاصی به جز مطالعه کارهای عملی نیست. شش سیگما از نقطه نظر تجاری در جهان کسب و کار به عنوان یک استراتژی کسب و کار، برای بهبود سودبخشی تجاری تعریف شده است تا کارایی و اثر بخشی در همه عملیاتی که منجر به برآورده شدن نیازها و توقعات ...

اغلب سازمانها به منظور افزایش بهره وری و دستیابی به مزیت رقابتی جهت ماندگاری در عرصه تجارت جهانی، بخش وسیعی از تمرکز و توجه خود را صرف حل مسایل، مشکلات و نقاط ضعف موجود در سیستم ها و فرآیندهای خود می کنند. تنوع ابعاد و ماهیت مسایل و موانعی که سازمان با آنها روبروست، ایجاب می کند که مدیران سازمانها از ابزارهای مختلفی جهت رفع موانع موجود استفاده کنند. چند سالی است که رویکرد شش سیگما در ایران به کار برده شده و اجرای آن موجب کسب تجارت و دستاوردهایی نیز شده است. از آنجا که تاکنون تحقیقی در زمینه نفوذ این رویکرد در ایران و بررسی نتایج حاصل از اجرای آن صورت نگرفته، اهمیت نیاز به چنین پژوهشی احساس می شود. مقاله حاضر سعی دارد پاسخ این چالش را مطرح کند که در ایران کدام حوزه های کاربری شش سیگما مورد توجه قرار گرفته و کدامیک نیاز به توسعه بیشتری دارد. نتایج مالی قابل توجه پروژه های شش سیگما در ایران و مقایسه آن با جهان از موضوع های دیگری است که در این مقاله مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است و مشخص شده که میانگین منافع مالی پروژه های شش سیگما در ایران به طور سالانه 1705000000 ریال می باشد. همچنین یافته های این پژوهش نشان می دهد که سطح سیگما که شاخص عملکرد سازمان است، بعد از بکارگیری این رویکرد به اندازه یک سیگما ارتقا یافته و در نتیجه تعداد خطاهای تولیدی به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.

شرایط ویژه اقتصادی که امروزه بر رقابت بین شرکت ها حاکم است، نیاز مبرمی را به استفاده از ابزارهای بهبود کیفیت ایجاب می کند. شش سیگما براساس اصول علمی تایید شده ای بنا شده است که در آن با طی کردن چرخه ای متشکل از مراحل تعریف، اندازه گیری، تحلیل، بهبود و کنترل، می توان مسائل و مشکلات را به طور ساختار یافته ای حل نموده و موجبات افزایش کیفیت را فراهم...

شش سیگما در حال حاضر به صورت افزایشی در فرآیندهای متنوعی به کار گرفته می شود؛ از تولید گرفته تا خدمات و فعالیت های معاملاتی گوناگون.شش سیگما در کاهش شدید متغیرهای فرآیند و نرخ شکست در تمام فرآیندهای بحرانی کاری، جهت ایجاد بهبود در عملیات فرآیندی که سرمایه گذاری لازم را در خط پایانی سازمان به ارمغان می آورد، ثابت شده است (Jiju Antony,2004) این مقاله با مطالعه ادبیات موضوع شروع می شود. سپس نتایج بررسی های انجام شده جهت درک بهتر چالش های فراروی اجرای متدولوژی شش سیگما را نشان می دهد در نهایت الزاماتی که در اجرای موفق شش سیگما در بخش های خدماتی لازم است ارایه خواهد شد.

در مقاله حاضر سعی گردیده است تاثیر رهبری تحول آفرین بر استقرار شش سیگما در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه مورد بررسی قرار گیرد. برای این منظور رهبری تحول آفرین بر اساس مدل بس و آوولیو و اصول اجرایی شش سیگما بر اساس نظریه پیتر پاند و لارنس هالپ تعریف گردیده و بر این اساس یک فرضیه اصلی و پنج فرضیه فرعی تنظیم شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات، دو پرسشنامه شامل پرسشنامه سبک رهبری تحول آفرین با 20 سوال و پرسشنامه اصول اجرایی شش سیگما با 35 سوال است که پس از سنجش روایی و پایایی، در اختیار جامعه آماری که با استفاده از روش کل شماری، جامعه کارکنان دانشگاه آزاد مراغه بود و شامل تعداد 140 نفر است، قرار داده شد. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، اطلاعات حاصله تلخیص و طبقه بندی شد، سپس برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از روش های آماری توصیفی و استنباطی (آزمون رگرسیون) استفاده گردید. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها، نشان دهنده تایید تمام فرضیه های تحقیق می باشد.که این امر بیانگر آن است که رهبری تحول آفرین بر موفقیت استقرار شش سیگما در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه تاثیرگذار است

شش سیگما یکی از مشهورترین ابزارها برای حذف ضایعات، کاهش هزینه و بهبود کیفیت در سازمان است. فرآیند ایجاد و ارزیابی پروژه ها، از جمله فعالیت های اولیه در اجرای شش سیگما است که بسیاری از محققان معتقدند به-کارگیری موفقیت آمیز شش سیگما با اولویت بندی و انتخاب مناسب پروژه های شش سیگما ارتباط تنگاتنگی دارد. تحقیق حاضر با به کارگیری شبکه های عصبی مصنوعی به عنوان یک ابزار قدرت مند در پردازش اطلاعات غیرخطی، مدلی را جهت انتخاب این پروژه ها معرفی نموده است. در این مدل، جهت انتخاب پروژه های بهبود شش سیگما، 6 معیار به عنوان عوامل ورودی مؤثر بر انتخاب پروژه ها در نظر گرفته شده و با استفاده از مدل پرسپترون چندلایه، میزان بهره وری و سطح سیگمای حاصل از هر پروژه ی بهبود پیش بینی شده است. در فرآیند توسعه ی این مدل، با تغییر تعداد نرون ها، لایه ها و انواع الگوریتم های یادگیری نتایج مدل بهبود یافته و انواع شبکه ها با انجام آزمایش های متعدد بررسی شده است. نتایج این تحقیق ارائه ی دو شبکه ی پرسپترون 4 و 5 لایه، به عنوان بهترین شبکه ها جهت پیش بینی موفقیت پروژه های بهبود شش سیگما در ایجاد بهره وری و افزایش سطح سیگما می باشد. در پایان نیز با استفاده از تحلیل حساسیت تأثیر هر کدام از متغیرهای ورودی بر خروجی های مدل ارزیابی شده است.

هدف: هدف پژوهش حاضر، سنجش سطح کیفیت خدمات در کتابخانه های عمومی با استفاده از تلفیق تکنیک های سروکوال و شش سیگما است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی بوده و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه پژوهش، مراجعه کنندگان کتابخانه عمومی سنایی کیش می باشد که حجم نمونه ای به تعداد 217 نفر و به روش تصادفی انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه مورد استفاده در روش سروکوال است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که بیشترین رضایت از کیفیت خدمات ارائه شده در کتابخانه عمومی سنایی کیش در بعد «قابلیت اطمینان» است و ابعاد «ملموسات»، «همدلی»، «پاسخگویی» و «قابلیت اعتماد»، به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند. اصالت/ارزش: سنجش و اندازه گیری سطح کیفیت، ضمن اینکه نقش بسیار مهمی در درک درست از میزان کیفیت خدمات ارائه شده دارد، به اندازه گیری میزان پیشرفت و بهبود و نیز الگوگیری از بهترین نمونه های موجود کمک قابل توجهی می نماید. معمولاً اندازه گیری کمی سطح کیفیت برای خدمات، از جمله کتابخانه های عمومی، به سادگی امکان پذیر نیست. پژوهش حاضر با تلفیق تکنیک سروکوال و روش شش سیگما، روشی را برای سنجش کمی سطح کیفیت خدمات ارائه می دهد که امکان پایش روند تغییرات سطح کیفیت خدمات و مقایسه با سایر کتابخانه ها و نیز استانداردها و الگوهای جهانی را فراهم می نماید.

مقدمه: در میان تمام برنامه های کیفیتی که جهت افزایش رضایت مشتریان و همچنین کاهش هزینه کیفیت بکار می روند، شش سیگما یکی از قوی ترین ابزارهای حل مساله است. متدولوژی شش سیگما متکی به داده هاست به طوری که یک رویه سیستماتیک را برای بهبود فرآیندهای کاری بر پایه نیاز مشتری و تجزیه و تحلیل واقعی فرآیندهای در حال انجام در هر موسسه ای ارایه می دهد. این موضوع مرز تفاوت شش سیگما با سایر متدها و دلیل اصلی اجرای این رویکرد در مراکز بیمارستانی است. هدف از این تحقیق تعیین تاثیر اجرای شش سیگما بر بهبود کیفیت و کاهش هزینه ها در بیمارستان طالقانی بود. روش بررسی: پژوهش حاضر به روش کاربردی بوده و به صورت مقطعی – طولی انجام شده است. جمع آوری داده ها در طی مدت 7 ماه (از ابتدای اسفند تا پایان شهریور ماه) صورت پذیرفت و به وسیله نرم افزار MINITAB تحلیل شده است. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که پس از اجرای پروژه سطح سیگمای جدید به مقدار 5/2منتقل شده است در حالی که سطح سیگمای قبلی آن 25/1 بود. کاهش 60 درصدی افزایش هزینه ناشی از هدفمندسازی نشان داد که شش سیگما در بیمارستان طالقانی بشکل اثربخش اجرا شده است و پیش بینی می شود به طور متوسط ششصد میلیون ریال از هزینه های کیفیت در هر ماه کاسته شود. نتیجه گیری: در اجرای شش سیگما در بیمارستان طالقانی با رویکرد پایه ای، در انتخاب راه حل های بهبود به خطاناپذیرسازی و آموزش و فرهنگ سازی دقت ویژه ای شد تا نهادینه سازی و حفظ و پایداری نتایج به دست آمده تضمین گردد.

مقدمه: با استفاده از شش سیگما به عنوان استراتژی مدیریت می توان رضایت کاربران را با ارایه خدمات جدید بهتر و بهبود یافته در کتابخانه به دست آورد. هدف این پژوهش، تعیین میزان رعایت مؤلفه های شش سیگما درکتابخانه های دانشگاه های علوم پژشکی تهران، شیراز و اصفهان از دیدگاه کتابداران آن ها بود. روش بررسی: روش پژوهش پیمایشی تحلیلی و نوع مطالعه کاربردی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه بوده است. جامعه مورد پژوهش 210 نفر از کتابداران کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی تهران، اصفهان و شیراز دارای مدرک کتابداری کارشناسی و بالاتر در سال 92-1391 خورشیدی بود 147 پرسشنامه عودت داده شد روایی، پرسش نامه با اعمال پیشنهادهای استادان مدیریت، علم اطلاعات و دانش شناسی مورد تأیید و پایایی آن با استفاده از ضریب Cronbach's alpha معادل 83 درصد محاسبه و تحلیل داده ها در سطح توصیفی (تعداد و درصد) و استنباطی ) تی تک نمونه ای در آزمون فرضیه ها) با نسخه 20 نرم افزار SPSS صورت گرفت. یافته ها: در بررسی اصول اجرایی شش سیگما در کتابخانه های مورد مطالعه مقایسه میانگین جامعه با میانگین مقیاس در سطح یک درصد (01/0< p) تفاوت معنی دار وجود دارد. به این معنی که تمامی متغیرهای شش سیگما در کتابخانه های مورد بررسی از نظر جامعه پژوهش بطور معنی داری از حد مطلوب (بالاتر از 3 میانگین مقیاس) بیشتر است. نتیجه گیری: تأیید تمام فرضیه های پژوهش بیانگر آن است که کتابداران چالش های موجود در کتابخانه های مورد بررسی را به خوبی درک کرده و شش سیگما را به عنوان راهکاری جدید در جهت تأمین اهداف خود، مؤثر می دانند.

مقاله حاضر زمینه نظری جهت بررسی تاثیر پروژه های شش سیگما بر نوآوری و عملکرد موسسات را توسعه می دهد. پروژه های شش سیگما برای تقویت نوآوری های فنی سازمان پیشنهاد شده اند، هر چند آنها برای موسساتی در محیط ثابث مفید و سودمند هستند. در حالیکه برنامه های شش سیگما بر کارایی و کاهش انحراف تمرکز دارند، این طرح ها در محیط های پویا که در آنها میزان تغییر تکنولوژی چشمگیر است تاثیر گذار نمی باشند. برنامه های شش سیگما با تاکید بر کاهش انحراف و کارایی می توانند جهت افزایش نوآوری موثر باشند. علاوه بر این، با توجه به تمرکز پروژه های شش سیگما بر مشتریان فعلی، ممکن است برای مشتریان جدید مانع نوآوری گردد. بنابراین اجرای پروژه شش سیگما در محیط های پویا با سطح زیاد تغییر و نوآوری، یک چالش بوده و ممکن است به نتایج مورد انتظار منجر نشود. این مقاله چندین طرح را جهت بررسی تاثیر پروژه های شش سیگما بر نوآوری و عملکرد موسسات با استفاده از نظریه های مدیریت فرآیند و مدیریت کیفیت، پیشنهاد می کند.

شش سیگما[i]و ناب[ii] دو رویکرد قدرتمند برای بهبود کارآیی و کیفیت فرآیند هستند که هر کدام شامل مجموعه ای از ابزارها، مبانی و اصول خاص بوده و سیستمهای مدیریتی توانمندی برای ارائه محصولات و خدمات کیفی و مبتنی بر خواست مشتری و مخاطب از طریق حذف خطاهای فرآیندها و اتلاف ها و ارزش آفرینی در سازمان می باشند. مقاله حاضر براساس مطالعات کتابخانه ای و بررسی تحلیلی محتوای مقاله ها و کتب فارسی و انگلیسی با هدف تبیین و تشریح مبانی نظری و اصول این دو رویکرد مدیریتی و بومی سازی و پیوند آنها به آموزش و پرورش، تدوین گردیده تا بستر مناسبی را جهت کاربرد آنها در مدیریت نظام آموزشی فراهم سازد. بدون تردید، با به کارگیری ابزارها، اصول و روش های مربوط به شش سیگما و ناب در آموزش و پرورش در جهت کاهش خطای فرآیندهای کاری و افزایش قابلیت آنها و همچنین ارزش آفرینی و حذف اتلاف ها شاهد تحولات عظیمی در نظام آموزشی و کسب نتایج مطلوب و بی عیب و نقص و تحقق بهینه و کیفی اهداف آموزش و پرورش خواهیم بود.

این پژوهش بمنظور ارزیابی و اولویت بندی کیفیت آموزشی از نظر اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی شیراز با استفاده از ابزار شش سیگما و رویکرد حل مسأله انجام شد و به ارزیابی و اولویت بندی شاخص های پنج گانه یعنی؛ تعریف، اندازه گیری، تجزیه و تحلیل، بهبود، کنترل در سال تحصیلی90-89 پرداخته است. با توجه به ماهیت موضوع و اهداف، روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی بوده است. جامعه مورد نظر در این پژوهش 307 عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد شیراز می باشد. با استفاده از جدول مورگان حجم نمونه برابر 169 نفر می باشد که بصورت نمونه گیری طبقه ای نسبی از جامعه مورد نظر انتخاب گردیدند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه محقق ساخته جهت سنجش کیفیت آموزشی با استفاده از ابزار شش سیگما و رویکرد حل مسأله می باشد که شامل 54 پرسش می باشد و بر اساس پنج شاخص و مفاهیم و تعاریف هر یک از شاخص ها طراحی شده است. پس از تعیین روایی صوری به وسیله چند تن از اعضای هیأت علمی دانشگاه مذکور، بمنظور سنجش روایی محتوایی پرسشنامه و ابعاد آن از روش تحلیل گویه استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرانباخ محاسبه گردید. در تجزیه و تحلیل آماری از آمار استنباطی t-test تک نمونه ای و تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان داد که در ارزیابی و اولویت بندی شاخص های پنج گانه رویکرد حل مسأله پیرامون کیفیت آموزش از دیدگاه اعضای هیأت علمی، بالاترین میانگین را شاخص کنترل (83/2) و کمترین میانگین را شاخص تجزیه و تحلیل (57/2) به خود اختصاص داد و تفاوت معناداری بین این شاخص ها وجود داشت. هم چنین نتایج بیانگر این مطلب می باشد که در این پژوهش همه شاخص ها از سطح کفایت مطلوب به گونه معناداری پایین تر است.