درخت حوزه‌های تخصصی

اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
اخلاق اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۷۶۱ تا ۱٬۷۸۰ مورد از کل ۹٬۱۵۱ مورد.
۱۷۶۱.

روش شناسی اخلاقی تشریع و اجرای حدود در اسلام(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت اخلاقی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۵)

کلیدواژه‌ها: روش شناسی اخلاقی تربیت اسلامی تربیت تدریجی تشریع حدود اجرای حدود

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۸ تعداد دانلود : ۳۸۰
اسلام در مواجهه با برخی جرائم، راه هایی را در نظر گرفته که یکی از آنها، قوانین کیفری است. این قوانین، بر پایه تربیت افراد و اجتماع صورت می گیرد و دارای مراحل متعددی است. از جمله آنها، گذراندن مقدماتی است که در مقام قانون گذاری باید طی شود. پس از این مقدمات، نوبت به اجرای حدود می رسد که دارای الزامات اخلاقی مخصوص به خود است. این پژوهش، تلاش می کند تا با تحلیل روش اسلام در معرفی و چگونگی طی مقدمات تربیتی و پس از آن، تشریع حدود، الگویی مناسب از روش قانون گذاری ارائه کرده، با روش شناسی اجرای حدود در اسلام، بایسته های اخلاقی انجام حدود را تشریح و تحلیل کند. نتایج به دست آمده در اصل پیشگیری، درمان، تربیت تدریجی در مرحله تشریع حدود، از طریق آگاهی به انسان ها مناسب است. همچنین، اصل تربیت، توجه به حقوق و شرایط مجرم و بخشش اسلامی، در مرحله قانون گذاری اسلامی و اجرای حدود، از دیگر نتایج آن به شمار می رود.
۱۷۶۲.

چالش های اخلاقی بلندمرتبه نشینی و حل آنها با رویکرد اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال دوازدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۴۳ 85-98

کلیدواژه‌ها: بلندمرتبه سازی بلند مرتبه نشینی آسیب های اخلاقی محیط زیست چالش بلندمرتبه سازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۵ تعداد دانلود : ۴۰۵
ظهور پدیده بلندمرتبه سازی و در نتیجه بلندمرتبه نشینی در دهه های اخیر در کشور جمهوری اسلامی ایران چالش های اخلاقی و زیست محیطی فراوانی را برای شهروندان ایرانی به وجود آورده است. معضل بلندمرتبه سازی و چالش های آن ریشه در فرهنگ غرب دارد علاوه بر به هم زدن بدنه و کالبد شهرها، عوارض بسیاری را برای زندگی شهرنشینی جوامع به همراه داشته است. این درحالی است که کشور ایران این ظرفیت و استعداد را دارد تا همانند گذشته با ساخت مسکن ویلایی مناسب، خود را از بلندمرتبه سازی رها کند. این مقاله با هدف آگاهی بخشی به آحاد جامعه درخصوص تأثیرات اخلاقی پیدا و ناپیدای بلندمرتبه نشینی، تلاش کرده تا با روشی توصیفی تحلیلی و از طریق مطالعات کتابخانه ای و اسنادی، ضمن معرفی برخی چالش ها و آسیب های اخلاقی ناشی ازآنها مانند محرومیت از مواهب طبیعی و امکانات رفاهی همچون نور طبیعی، هوای سالم و فضای کافی و ...، با استفاده از آیات و روایات اهلِ بیت × اصول معماری اسلامی در ساخت وساز را مورد توجه قرار دهد.
۱۷۶۳.

رابطه بین باورهای دینی و بحران هویت با گرایش به مصرف مواد مخدر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۲ 259 - 275

کلیدواژه‌ها: باورهای دینی بحران هویت عواطف دینی مواد مخدر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۹ تعداد دانلود : ۶۳۳
هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه میان باورهای دینی و بحران هویت با گرایش به مصرف مواد مخدر است. این پژوهش به روش کمی و از نوع مطالعات همبستگی است که در آن تغییرات متغیر ملاک )گرایش به مصرف مواد مخدر(، براساس متغیرهای پیش بین )باورهای دینی و بحران هویت( مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان دانشگاه تبریز مشغول به تحصیل در سال 94-1393 هستند که از جامعه مورد نظر حدود 200 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه دین داری خدایاری فرد، پرسش نامه اعتیاد میرحسامی و پرسش نامه بحران هویت احمدی استفاده شده است. همچنین برای تحلیل آماری داده های پژوهش از شاخص های آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه) استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که بین باورهای دینی و گرایش به مصرف مواد مخدر رابطه معنی دار و منفی وجود دارد و بین بحران هویت و گرایش به مصرف مواد مخدر رابطه معنی دار و مثبت وجود دارد. لازم به ذکر است که باتوجه به نتایج تحلیل رگرسیون از بین متغیرهای پیش بین، فقط متغیر بحران هویت است که به طور معنی داری در پیش بینی گرایش به مصرف مواد مخدر نقش دارد.
۱۷۶۴.

شیوه های تقویت انگیزش رفتار مطلوب در آیات قرآن و روایات اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اخلاق وحیانی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 59 - 80

کلیدواژه‌ها: انگیزش رفتار مطلوب روانشناسی اسلامی تنظیم رفتار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰۲ تعداد دانلود : ۷۵۹
یکی از مسیرهای شکل گیری روانشناسی اسلامی، مسأله گزینی از زندگی روزمره و پاسخ  با تکیه بر آموزه های قرآن و روایات است؛ انگیزه عامل، از مسائلی است که در زندگی روزمره حضوری پررنگ دارد؛ فرد مسلمان می تواند انگیزه های مثبت خود را تحت تاثیر آموزه های قرآنی تقویت کند.  این پژوهش با هدف بررسی شیوه های تقویت انگیزش رفتار مطلوب در آیات قرآن و روایات اسلامی انجام شد. به این منظور، گزاره های مرتبط با این موضوع شناسایی و استخراج شده و سپس با بکارگیری روش تحلیل محتوای کیفی مورد بررسی قرارگرفت. یافته های پژوهش نشان داد که «آگاه سازی به ویژگی های مثبت فرد»، «تسهیل عمل»، «عمومی سازی تکلیف و عمل»، «تصور رفتار اخلاقی با خود»، «عمل به میزان توان» و «تصور پشیمانی و حسرت بی حاصل» به عنوان شیوه های تقویت انگیزه رفتار مطلوب در منابع دینی به کار رفته اند. همچنین موارد یاد شده در این نوشتار به همراه مستندات دینی آنها تبیین شد؛ برای الگوسازی و استفاده از آن شیوه ها در انجام رفتارهای مطلوب، نمونه هایی نیز از کاربست آن شیوه ها در رفتار ذکر شد.
۱۷۶۵.

کشف مبانی فلسفی آموزه های تربیتی وصیت نامه شهدای دانشجوی دوران دفاع مقدس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و هفتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۴۴

کلیدواژه‌ها: وصیت نامه شهدای دانشجو مبانی فلسفی راهکارهای تربیتی آگاهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۳ تعداد دانلود : ۸۶۳
شهدا آگاهانه راه پرافتخاری را انتخاب کردند. آگاهی و شناخت آنان منبعث از مبانی فکری و روایتگر اندیشه فلسفی آنهاست. می توان از لابلای وصیت نامه ها مبانی فلسفی آنها را استخراج و ارائه کرد. هدف این مقاله کشف مبانی فلسفی آموزه های تربیتی مندرج در وصیت نامه شهدای دانشجوی دوران دفاع مقدس جهت ارئه راهکارهای تربیتی برای دست اندکاران امر تعلیم وتربیت است. روش پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و ازنظر ماهیت اسنادی تحلیلی است. جهت تحلیل از شیوه "تحلیل محتوای عمیق" استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد در وصیت نامه شهدا درمورد هستی شناسی به اندازه ای پرداخته شده است که خواننده با مراجعه به وصیت نامه های شهدای دانشجو تصویر روشنی از خداوند و هستی، تعلق هستی به خداوند و تقابل حق وباطل و فناپذیری دنیا به دست می آورد. درعین حال در وصیت نامه شهدای دانشجو به چیستیِ هستی به میزان کم تری توجه شده است. در بعد انسان شناسی شهدای دانشجو در هیأت فیلسوف تمام عیار ظاهر شده و به ویژگی های انسان ازجمله آزادی، اراده ، شناساگربودن ، مسئولیت پذیری، پاک سرشت بودن و ترکیب جسم و روح پرداخته اند. درخصوص شناخت شناسی، بیشترین استناد شهدا برای شناخت، وحی و در مرتبه بعد کاریزما و درنهایت عقل است. اغلب شناخت شهدا را می توان جزو شناخت حصولی و از نوع عین الیقین محسوب کرد. در زمینه ارزش شناسی آنان توجه بارزی به نقش اراده و آگاهی در شکل گیری خیر و ارزش داشته و به ارزش های عبادی و اخلاقی به خوبی پرداخته اما به منشأ ارزش ها توجه کمی داشته اند.
۱۷۶۶.

تحلیلی بر معناشناسی واژگان قرآنی در حوزه تربیت؛ ترسیم شبکه معنایی آن در قرآن کریم(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 85-102

کلیدواژه‌ها: تربیت مؤلفه های معنایی شبکه معنایی تربیت رویکرد همزمانی حوزه های معنایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۴ تعداد دانلود : ۶۰۵
این نوشتار، به منظور دستیابی به واژگان قرآنی حوزه تربیت و حوزه های معنایی آن، از رویکرد همزمانی استفاده کرده است. این پژوهش، به روش اسنادی و کتابخانه ای و به شیوه ای تحلیلی از نوع تحلیل معناشناسانه تدوین یافته است. لذا روش انجام این پژوهش توصیفی تحلیلی است. ازاین رو، ابتدا حوزه های معنایی تربیت در دو محور مربی و متربی بررسی و پس از استخراج واژگان کلیدی هر حوزه بر اساس نص آیات قرآن کریم، به ترسیم شبکه معنایی آن در قرآن کریم پرداخته است. در این شبکه، مشاهده می شود که برخی واژگان حوزه مربی در عین اینکه در نص آیات قرآن کریم در یک مرتبه به عنوان مربی مطرح شده اند، در مرتبه ای دیگر، در همان نصوص آیات، نقش متربی را دارند. تنها واژه «الله» است که در این شبکه، نقش ثابتی داشته و در رأس واژگان حوزه مربی خودنمایی می کند. آنچه در نهایت در این شبکه، به روشنی قابل دستیابی است، اینکه از بین واژگان حوزه مربی در قرآن کریم، توجه قرآن بر واژه «الله» است و در بین واژگان حوزه متربی، توجه بر واژه «انسان» است.
۱۷۶۷.

تحلیل فلسفی نقش توحید در فضایل بینشی، گرایشی و رفتاری در نهاد خانواده(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال نهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۵ (پیاپی ۵۷) 35 - 61

کلیدواژه‌ها: توحید خانواده فضایل بینشی فضایل گرایشی فضایل رفتاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۰ تعداد دانلود : ۳۴۹
یکی از سؤالات مهم و کلیدی فلسفه اخلاق این است که منشأ و مبدأ فضایل اخلاقی چیست. ادعای این مقاله آن است که ارزش اخلاقی برای همه صفات اکتسابی و رفتارهای اختیاری انسان در عرصه های گوناگون بینشی، گرایشی و رفتاری توحید است. بنابراین توحید خالص مستلزم آن است که فرد در مرتبه بینش و اعتقادی و هم چنین در مرحله گرایش و قلبی، و نهایتاً در مرتبه رفتار بر اساس توحید خالص و به دور از هرگونه شرک سلوک کند. این نوشتار درصدد آن است که با روش توصیفی تحلیلی ضمن تبیینی فلسفی از مبدئیت توحید برای فضایل اخلاقی، نقش توحید در فضایل بینشی، گرایشی و رفتاری در نهاد خانواده را تبیین کند. نتیجه این پژوهش آن است که بر اساس توحید خالص خانواده نهادی اخلاقی است و بنیان آن در سطح بینشی بر اصل برابری ارزشی و اخلاقی افراد خانواده و در سطح گرایشی بر اصل محبت و مودت پایه گذاری می شود و انجام وظایف اخلاقی در محیط خانواده نشان گر وجود ایمان و تقوا و روح عبودیت در افراد خانواده است.
۱۷۶۸.

بررسی جایگاه اخلاق زیست محیطی در کتاب های درسی دوره متوسطه اول(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال نهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۶ (پیاپی ۵۸) 151 - 173

کلیدواژه‌ها: اخلاق زیست محیطی کتاب های درسی تحلیل محتوا دوره متوسطه اول

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۹ تعداد دانلود : ۴۳۳
هدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت مؤلفه های اخلاق زیست محیطی در کتاب های درسی دوره متوسطه اول می باشد. روش پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کتاب های درسی دوره متوسطه اول می باشد که در سال 1398چاپ شده است و سه عنوان کتاب «پیام</span><span> های آسمان»، «مطالعات اجتماعی» و «علوم تجربی» با 9 جلد کتاب به صورت هدفمند در نمونه قرار گرفت. ابزار پژوهش، سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته بوده است که روایی آن به وسیله متخصصان تعیین شده و برای تعیین پایایی از روش ویلیام اسکات استفاده شده است. داده های حاصل با استفاده از شاخص های توصیفی در فرایند تحلیلی «آنتروپی شانون» مورد بررسی قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که مؤلفه های «شناخت طبیعت و استفاده صحیح از آن» با ضریب اهمیت139/، «پرهیز از آلوده نمودن محیط زیست» با ضریب اهمیت138/، «درخت کاری و حفاظت از فضای سبز» با ضریب اهمیت 128/ دارای بیشترین ضریب اهمیت و مؤلفه های «حفاظت از تنوع زیستی» با ضریب اهمیت 096/، «دیدگاه اسلام در زمینه محیط زیست» با ضریب اهمیت 095/و «احساس مسؤلیت در برابر حیات وحش» با ضریب اهمیت 07/، دارای کمترین ضریب اهمیت بوده و به مؤلفه «رعایت حقوق حیوانات» هیچ توجهی نشده است.
۱۷۶۹.

آزمون ساختار عاملی و سنجش همسانی درونی پرسشنامه عوامل آموزشی مؤثر بر تربیت دینی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال چهارم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۰) ۶۵-۸۶

کلیدواژه‌ها: عوامل آموزشی تربیت دینی ساختار عاملی همسانی درونی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۹ تعداد دانلود : ۲۷۲
این پژوهش با هدف آزمون ساختار عاملی و سنجش همسانی درونی پرسشنامه عوامل آموزشی مؤثر بر تربیت دینی دانش آموزان انجام شد. روش پژوهش از نظر هدف بنیادی، و به لحاظ جمع آوری داده ها از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر، دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه منطقه 4 شهر تهران بودندکه بر طبق جدول کریسی و مورگان (1970) شامل 381 نفر تعیین شد که شیوه ی نمونه گیری تصادفی- خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. به منظور بررسی روایی مربوط به پرسشنامه از تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از نرم افزار SPSS16، تایید روایی پرسشنامه از مدل تحلیل عاملی تاییدی با استفاده از نرم افزار AMOS22 و جهت بررسی همسانی درونی پرسشنامه نیز از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج نشان داد تحلیل عاملی اکتشافی به استخراج شش عامل منجر گردید که این عامل ها، مجموعاً 43/59% از واریانس کل پرسشنامه را تبیین می کنند . این عوامل عبارتند بودند از: فرهنگ سازمانی، کیفیت آموزشی، مقررات و قوانین آموزشی، کاربرد تکنولوژی آموزشی، توانایی های فردی معلمان و محتوای دروس آموزشی. شاخص های برازش مدل عاملی تأییدی پرسشنامه نشان داد مدل ارائه شده برازش مطلوبی با داده های تجربی دارد و وجود عوامل شش گانه مورد تأیید قرار گرفت. همچنین ضریب آلفای کرانباخ به میزان 76/0 نشان داد مقیاس از همسانی درونی قابل قبولی برخوردار است. با توجّه به برازش مدل و اعتبار بالای پرسشنامه، از آن می توان جهت مطالعه و سنجش عوامل آموزشی مؤثر بر تربیت دینی دانش آموزان استفاده کرد.
۱۷۷۰.

بررسی تطبیقی مبانی تربیت اخلاقی از منظر غزالی ومهدی نراقی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال نهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۳ (پیاپی ۵۵) 151 - 181

کلیدواژه‌ها: تربیت تربیت اخلاقی مبانی تربیت اخلاقی ابوحامد غزالی ملا مهدی نراقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۶ تعداد دانلود : ۸۱۲
اخلاق و تربیت اخلاقی همواره موردتوجه اندیشمندان و علمای مختلف در سراسر جهان بوده است. ازاین رو، پژوهش حاضر باهدف استخراج آرای تربیت و تبیین وجوه اشتراک و افتراق دو متفکر بزرگ اسلامی ابو حامد غزالی و مهدی نراقی درزمینهٔ مبانی تربیت اخلاقی به منظور بهره گیری در دینی سازی تعلیم و تربیت است. تحقیق این پژوهش تحلیل تطبیقی و به صورت اسنادی است. جمله یافته های تحقیق این است که هر دوعالم دینی بر اساس آموزه های دینی در پی عرضه نظام دینی تربیت هستند و دیدگاه های آنان در زمینه های مختلف ازجمله مسائل مربوط به تعلیم و تربیت کاملاً برآموزه های دینی مبتنی است. وجوه اشتراک خاصی در مبانی تربیت اخلاقی از منظر غزالی و نراقی وجود دارد که؛ مرکب بودن انسان؛ پاک بودن سرشت انسان؛ تدریج؛ تغییرپذیری اخلاق؛ تأثیر شرایط از مهم ترین و اساسی ترین مبانی تربیت اخلاقی از منظر هردو دانشمند است. در مبانی و پیش فرض های تربیت اخلاقی بین این دو اندیشمند تفاوت مبنایی شاخصی وجود دارد. اشعری مسلک بودن غزالی منجر به ارائه تفکر و بینش متفاوت در مباحث تربیت اخلاقی وی گردیده است. عدم تمسک به روایات اهل:و رویکرد جبری داشتن در امور از این جمله است. در مبانی تربیت اخلاقی غزالی، روح تصوف حاکم است و گاهی جنبه عقلی و فلسفی دارد اما نراقی در مبنای تربیت اخلاقی جنبه عرفان و عملی اخلاق را رعایت نموده است.
۱۷۷۱.

شکل شناسی حماسه «رِند» و «لاشار» از نگاه اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۸)

کلیدواژه‌ها: ارزش های اخلاقی شکل شناسی بلوچ رند لاشار چاکَر گوهرام gwahrām گوهر gawhar

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۳ تعداد دانلود : ۳۹۷
شکل گیری مشهور ترین حماسه بلوچی رِِند و لاشار بر پایه و بنیان ارزش های اخلاقِ قومی و منطقه ای بوده و با حفظ آن ارزش ها ی اخلاقی است که منجر به جنگ خان و مان برانداز و فرسایشی سی ساله ای بین دو قوم رِند و لاشار می شود. حماسه مذکور بر اساس تحلیل شکل شناسی آن ، جزیی ترین مواد داستان، مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد، مواردی چون گفتار ها، کردارها ، پندار ها ، قهرمانان ، منطق داستان ، زمان و مکان ، شیوه نقل ، آرایه ها و شگرد ها. هدف نگارنده از این تحقیق، این بوده که فرهنگ، اخلاق و ادبیات بلوچی و هم چنین مشهورترین حماسه بلوچی بر اساس تحلیل شکل شناسی برای دوستداران و جویندگان ادبیات بلوچی شناخته گردد. کتاب های نسبتاً زیادی درباره ادبیات منظوم بلوچی نوشته شده ، اما تاکنون هیچ اثر قابل توجّه و مستقلی در زمینه شناساندن حماسه رِند و لاشار بر اساس شیوه شکل شناسی و از نگاه اخلاقی به تحریر در نیامده است. به یقین این نخستین اثر مستقل درباره این موضوع است که نگارنده ، در این مقاله، با استفاده از روش مطالعه کتابخانه ای و با شیوه ی شکل شناسی به گردآوری مطالب پرداخته است.
۱۷۷۲.

سازواری اخلاقی مدل مفهومی برای ارتقاء عوامل تعیین کننده نگهداشت کارکنان حرفه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۸)

کلیدواژه‌ها: عوامل سازمانی عوامل فردی عوامل فرهنگی نگرش کارکنان نگهداشت کارکنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۴ تعداد دانلود : ۴۰۷
هدف از این پژوهش شناسایی عوامل تعیین کننده حفظ و نگهداری کارکنان حرفه ای در شرکت ملی و مهندسی ساختمان نفت است. این پژوهش به روش کیفی و رویکرد اکتشافی انجام شده است. بدین منظور پس از مرور ادبیات و مبانی نظری تحقیق عوامل تعیین کننده مؤثر بر نگهداری کارکنان حرفه ای شناسایی و مدل اولیه تحقیق تنظیم و پس از اجرای تکنیک دلفی در سه دور مدل نهایی تحقیق آماده شد. خبرگان این پژوهش را 15 نفر از مدیران شرکت ملی و مهندسی ساختمان نفت و 15 نفر از استادان دانشگاه با گرایش منابع انسانی تشکیل می دهند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. برای اطمینان از روایی پرسشنامه دلفی از روش روایی محتوایی و روایی مصححان و برای پایایی نیز از روش اشباع نظری استفاده شد. در دور اول و دوم دلفی تعدادی از شاخص ها مثل حمایت اجتماعی، شرایط کاری، سابقه خدمت، ماهیت شغل، ترس از تغییر در آینده، روابط متقابل فردی و چند شاخص دیگر که دارای میانگین کمتر از 5/4 بودند از مدل حذف و بقیه شاخص ها در اختیار خبرگان قرار گرفت که در این مرحله مجموعه شاخص ها مورد تأیید قرار گرفت. نتیجه حاصل از این ارزیابی منجر به تأیید و نهایی شدن چارچوب کلی مدل مفهومی تحقیق گردید. یافته ها نشان می دهد که عوامل سازمانی، فردی و فرهنگی بر متغیر میانجی «نگرش کارکنان» مؤثرند و بیشترین فراوانی متعلق به اثر عوامل سازمانی بر نگرش کارکنان است. همچنین این عوامل بر« حفظ و نگهداری کارکنان» به عنوان متغیر ملاک تأثیر گذار هستند.
۱۷۷۳.

مکتب اخلاقی در اقتصاد اسلامی و اقتصاد متعارف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۶ 57-70

کلیدواژه‌ها: اقتصاد اسلامی اقتصاد متعارف مکتب اخلاقی اخلاق در اقتصاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۴۸۴
عصرحاضر، عصر بحران های اقتصادی و چالش در ارزش های اخلاقی است. امروزه با مکاتب اخلاقی بسیاری با بایدها و نبایدهای فعالیت های اقتصادی مواجهیم. جامعه اسلامی نیز از یکسو به اقتصادی پویا و رشد یافته و از سوی دیگر به تحکیم و تقویت ارزش های اخلاقی نیازمند است تا با سالم سازی فعالیت ها و مقابله با مفاسد اقتصادی، سعادت دنیوی و اخروی افراد را به ارمغان آورد. پرسش کلیدی که با روش توصیفی تحلیلی به آن پرداخته شد این است که مکتب اخلاقی در اقتصاد اسلامی و اقتصاد متعارف چگونه است؟ نتیجه بررسی ها در این مقاله نشان می دهد در مکتب اخلاقی اقتصاد متعارف، هدف انسان از تمام فعالیت ها دوری از رنج و یا رسیدن به لذت مادی است؛ اما مکتب اخلاقی در اقتصاد اسلامی اهمیت زیادی برای معنویات قائل است و توجه به مادیات را تا جایی مشروع می داند که مانع از رشد و سعادت معنوی انسان نشود.
۱۷۷۴.

باز خوانی اخلاقی تقنینی تعهدات بین المللی ایران در مبارزه با تروریسم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال نهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۳۶)

کلیدواژه‌ها: تروریسم تعهدات بین المللی حقوق ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۵ تعداد دانلود : ۴۲۹
علی رغم گستردگی و ویژگی هایی که پدیدۀ تروریسم پیدا کرده است، تنها چند دهه است که به یکی از مباحث بحث برانگیز بین المللی، منطق ه ای و داخل ی، تب دیل ش ده است. به رغم اینکه امروزه، همه کشورها یک صدا تروریسم را محکوم می کنند، متأسفانه بحث تروریسم بیشتر جنبه سیاسی به خود گرفته است تا جنب ه حق وقی. بنابراین پدید تروریسم به یکی از مهمترین دغدغه های امنیتی ملت ها و دولت ها در سراسر جهان تبدیل شده است. رواج پدیده تروریسم منحصر به منطقه و یا دولت های خاصی نیست، بلکه از کشورهای کوچک، کمتر توسعه یافته تا بزرگترین قدرت های دنیا به نحوی با این معضل امنیتی مواجه هستند. به طور تقریبی می توان گفت از زمان شکل گیری جامعه بین الملل و درک لزوم مقابله با تروریسم، کشورها و جامعه بین الملل سه راهبرد را در روند مبارزه با تروریسم در پیش گرفته اند که هریک موفقیت هایی را در پیش داشته است، امّا هیچکدام قادر به مقابله ریشه ای با پدیده تروریسم نبوده است و در بلندمدت نتوانسته از دست زدن به اقدامات تروریستی جلوگیری کند. این مطالعه در پی آن است تا ابعاد راهبرد جمهوری اسلامی ایران در مقابله با تروریسم را در طی سه دهه اخیر تبیین نماید . با توجه به اینکه در حال حاضر، سیزده سند بین المللی در مورد مبارزه با تروریسم به تصویب رسیده است، ایران فق ط ب ه شش سند از این اسناد ملحق شده اس ت
۱۷۷۵.

تبیین مبانی ارزش شناختی اخلاق جنسی از دیدگاه اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تربیت اسلامی سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۰ 39 - 65

کلیدواژه‌ها: اخلاق جنسی مبانی ارزش شناختی اصول اسلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۹ تعداد دانلود : ۵۹۹
یکی از اهداف اساسی نظام آموزش و پرورش، هدایت آگاهانه به سوی ارزش های اخلاقی برای جهت دهی به زندگی دانش آموزان است. این موضوع، در حیطه اخلاق جنسی با توجه به فاصله بین بلوغ جنسی و بلوغ اقتصادی برای تشکیل زندگی مشترک، در معرض ارزش های متعارض قرار گرفتن و نیرومندی غریزه جنسی دارای اهمیتی ویژه است. براین اساس، هدف این پژوهش، تبیین مبانی ارزش شناختی اخلاق جنسی در اسلام، با روش توصیفی−تحلیلی است. بنابراین، با توجه به نظام ارزشی اسلام در حیطه اخلاق جنسی، مبانی همچون فطری بودن ارزش های اخلاقی، خیر علی الاطلاق بودن خداوند، اعتباری بودن ارزش ها، ثبات و تغییر در ارزش ها و عدالت استخراج شد. تأثیر این مبانی در اخلاقی جنسی به ترتیب عبارت اند از: عفت و حیا، حجاب، غیرت، ازدواج؛ خداوند معیار ارزش های اخلاق جنسی، اعتبارسازی، اعتباریابی؛ ساختارمند شدن اخلاق جنسی، فهم نسبتاً آسان دیگر سیستم های اخلاق جنسی؛ رعایت اعتدال، تناسب و هماهنگی بین زوجین، عدالت عاطفی در تعدد زوجات و عدالت اجتماعی بین زن و مرد.  
۱۷۷۶.

نگرش های اخلاقی اصلاح مدار مجازات های سالب آزادی اطفال و نوجوانان در حقوق ایران و انگلستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۸)

کلیدواژه‌ها: نگرش اخلاقی کیفر سالب آزادی حبس اطفال و نوجوانان ایران انگلستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۲ تعداد دانلود : ۸۰۰
مقاله حاضر به موضوع مجازات های سالب آزادی در حقوق ایران و انگلستان پرداخته و درصدد تاکید بر این نکته است که کیفر سالب آزادی تنها نسبت به جرایم شدید در اطفال و نوجوانان و در صورت ضرورت حمایت از عموم باید استفاده شود، زیرا ممکن است آثار نامطلوبی را درآینده و روحیه آنان برجای گذارد و روند اصلاح و تربیت آنان را به تعویق اندازد. در سال های اخیر انگلستان برنامه های واکنشی متنوعی را در مبارزه با بزهکاری اطفال مقرر کرده و ضوابط خاصی را برای به کارگیری کیفر سالب آزادی برگزیده که جای این ضوابط در قوانین داخلی ایران خالی است. بررسی ضوابط و واکنش های موجود در سیستم حقوقی انگلستان که حاصل مطالعات گسترده قانونگذار انگلیسی است می تواند به عنوان یافته های مطالعات تطبیقی راهگشای قانونگذار در جهت اصلاح قوانین موجود و وضع مقررات مناسب در مورد اطفال بزهکار باشد.
۱۷۷۷.

اثربخشی بسته آموزشی، پرورش مهارت های زندگی مبتنی بر مبانی اسلامی با روش فعال بر هوش اخلاقی دانش آموزان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال چهارم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۰) ۱۴۵-۱۶۲

کلیدواژه‌ها: مهارت های زندگی اسلامی آموزش فعال نوین هوش اخلاقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۴ تعداد دانلود : ۵۱۱
هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی بسته آموزشی پرورش مهارت های زندگی مبتنی بر مبانی اسلامی با روش فعال نوین بر هوش اخلاقی دانش آموزان دختر مقطع پنجم دبستان بود. روش این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی دو گروهی دو مرحله ای (پیش آزمون، پس آزمون) است. به منظور اجرای پژوهش از تمامی دانش آموزان دبستان های دخترانه شهرستان در نیمه اول سال تحصیلی 97-1396، 30 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس مبتنی بر ملاک های ورود و خروج انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگذاری شدند . آزمون هوش اخلاقی بوربا (فرم والد)، به منظور اجرای پیش آزمون توسط والدین برای دانش آموزان اجرا شد. گروه آزمایش طی 16 جلسه (به صورت هفته ای دو جلسه یک ساعته) تحت آموزش مهارت های زندگی با رویکرد اسلامی (توکل، تواضع و فروتنی، قناعت، شجاعت، مسئولیت پذیری، آراستگی، عزت نفس، رعایت نظم، قدرشناسی، صبر و شکیبایی، آداب معاشرت و عفو وگذشت) با شیوه های فعال با استفاده از روش های قصه گویی، ایفای نقش، بحث و گفتگو، رنگ آمیزی، بارش مغزی، شعرخوانی و اجرای نمایش مورد مطالعه قرار گرفتند. یک هفته پس از اتمام مداخله برای هر دو گروه پس آزمون اجرا شد. جهت تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کواریانس یک طرفه با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 استفاده شد. نتایج نشان داد که بین دوگروه آزمایش و کنترل در متغیر هوش اخلاقی (مؤلفه های وجدان، همدلی، خویشتن داری، احترام، مهربانی، بردباری و عدالت) تفاوت معناداری وجوددارد. بنابراین می توان این روش را جهت هوش افزایی اخلاقی دانش آموزان در مدارس آموزش و پرورش به کار برد.
۱۷۷۸.

نظام و روش های تربیتی درنظرگاه اسلامی ومقارنه آن با مکتب اگزیستانسیالیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۳۷)

کلیدواژه‌ها: تعلیم وتربیت فلسفه تربیتی روش تربیتی اِگزیستانسیالیسم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰۰ تعداد دانلود : ۶۳۳
پژوهش حاضربه " نظام وروش های تربیتی درنظرگاه اسلامی ومقارنه آن با مکتب اگزیستانسیالیسم "می پردازد.هدف این پژوهش نظری ،کاربردی وباروش توصیفی –تحلیلی انجام شده است.در روش شناسی اگزیستانسیالیسم، معلم تلاش می کند که متعلم را ترغیب کند تا از طریق سئوالاتی درباره ی معنی زندگی به حقیقتی شخصی دست یابد. وظیفه ی معلم آن است که برای یادگیری موقعیتی فراهم آورد که طی آن شاگردان بتوانند ذهنیت خویش را ابراز کنند. به عقیده ی اگزیستانسیالیست ها نباید فراگیر را با اغفال یا زور به یادگیری وادار کرد بلکه فراگیر باید از روی میل و رغبت خویش و روبرو شدن با یک موقعیت نامعین، خود به دنبال یادگیری برود.در این روش معلم نقش تسهیل کننده را دارد و فراگیر ازروی میل و رغبت به دنبال کشف حقیقت می رود. در مکتب تربیتی اسلام نیز بر آن تاکید شده است. لیکن طریق دسترسی به این مهم در این مکاتب با هم متفاوت است. به طور کلی در بررسی این که آیا روش های تربیتی اسلام و اگزیستانسیالیسم، هم جهت می باشد، می توان گفت که این روش ها در خصوص پرورش تفکر منطقی در فراگیران تا حدودی همسو بوده لیکن روش های تربیتی اسلام نظر به جامع نگری اسلام از نوعی جامعیت کلی تری برخوردار است. به گونه ای که اسلام با دید همه جانبه ای که به انسان دارد پرورش تمام ابعاد وجودی انسان را درنظر گرفته است.درحالی که اگزیستانسیالیسم و به طور کلی مکاتب غربی صرفاً به انسان به عنوان موجودی مادی توجه نموده اند.
۱۷۷۹.

بررسی و نقد نظریه اخلاقی برگسون و مبانی آن با تأکید بر نقد اخلاق تکلیف محور کانت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق پژوهی سال ۲ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۵ 77 - 104

کلیدواژه‌ها: اخلاق بسته اخلاق باز بنیاد عقلانی اخلاق اخلاق تکلیف محور هانری برگسون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳ تعداد دانلود : ۱۳۰
از سرآغاز تفکر فلسفی تا ظهور کانت، قوه عقل نظری، بنیاد قوه عقل عملی لحاظ شده است. از جمله فیلسوفان صاحب نظر و تأثیرگذار غرب در حوزه عقل عملی و اخلاق هانری برگسون فرانسوی است. در نظام فکری برگسون ، با تغییر معنای ادراک به عنوان نخستین ثمره کنش و واکنش، ایماژ انسان با عالم خارج ، عمل و قوه عقل عملی بر نظر ورزیْ تقدم می یابد و نتیجه این چرخش مبنایی ، در اخلاق برگسون نمایان می گردد. با توجه به فضای حاکم بر زمانه برگسون ، این فیلسوف دوره تجدد با دغدغه احیای انسان اخلاقی و ارزشی ، اخلاق خود را در دو ساحت اخلاق اجتماعی با عنوان «اخلاق بسته» و ساحت «اخلاق گشوده بشری» شرح و بسط می دهد. او در اخلاق بسته می کوشد تا علاوه بر اصلاح خطاهای موجود در اخلاق تکلیف کانت ، زمینه را برای شکوفایی و تبلور اخلاقی نو ، در قالب الگو های برجسته به مثابه اسوه های اخلاقی ، فراهم کند. برگسون، عقل خود آیین را به عنوان بنیاد اخلاق نمی پذیرد و در تبیین اخلاق باز ، آن را بر بنیاد عقلانیت تکامل یافته ای بنا می گذارد که در سیر تطوّر خلّاق با پیوند مجدد با حیات ، به شور و شعور رسیده و می تواند راهبر انسان در کسب معرفت حقیقی باشد.
۱۷۸۰.

تبیین نابرخورداری های معنوی (بر گرفته از آموزه های تربیت عرفانی اسلامی) در تربیت و مواجهه با نیازمتربی از دیدگاه مولانا در راستای تحقق حیات طیبه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال چهارم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۱۲) ۱۴۳-۱۷۸

کلیدواژه‌ها: نابرخورداری های معنوی تربیت مولانا نیاز متربی حیات طیبه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۱ تعداد دانلود : ۷۸۵
هدف از این پژوهش تبیین نابرخورداری های معنوی و اقسام مواجهه با نیاز متربی از دیدگاه مولانا در راستای تحقق حیات طیبه تدوین شده است روش پژوهش تحلیل محتوای ابیات بود. جامعه تحلیل،مجموعه کتابها، ش رحها و مقالات پیرامون آثارمولانا بوده است که به طور هدفمند بر مبنای مقولات پژوهش نمونه گیری و مورد مطالعه قرار گرفت. واحدهای تحلیل ابیات مرتبط بود که ابتدا مشخص سپس مقوله بندی و مورد بحث قرار گرفت و در نهایت معدودی از نابرخورداری های معنوی و انواع مواجهه با نیاز و تاثیر آن در تربیت انسان بیان شد و همزمان با فرایند جمع آوری داده ها به طور پیوسته داده های حاصله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصله حاکی از این است که شناخت ابعاد نابرخورداری های معنوی برگرفته از آموزه های تربیت عرفانی اسلامی آن چیزی است که سالک و مربی بایستی از آن آگاه شوند، که اهم آن آگاهی از اصالت در ساحات حیات و پاسخ به نیاز هر ساحت فراخور آن و همچنین اصالت مصداق هر ساحت است .و وصول به مطلوب درسایه ی توجه به نابرخورداری های معنوی مد نظر مولانا و عزم به تعالی با عناصر مستخرج از آثار وی ممکن و میسر می شود .چرا که برخورداری از ساحات حیات به معنی میزان بهره مندی از نهایت کارکرد هر ساحت است، در ادامه،این پژوهش، بر انواع مواجهه پاسخ به نیاز متمرکز شده و در هفت قسم پاسخ به نیاز های متربی تشریح و مصداق یابی شده است و سعی شده نظام تعلیم وتربیت را بدین مهم متوجه گرداند که وصول به حیات طیبه در تعلیم وتربیت اسلامی با ارضا و انجام اصیل نیازها میسر خواهد شد .

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان