فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۶۱ تا ۴۸۰ مورد از کل ۱٬۰۳۶ مورد.
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۳ زمستان ۱۳۸۹ شماره ۱۲
9 - 33
حوزههای تخصصی:
در دنیای امروز که اطلاعات و پایگاه های اطلاعاتی، به عنوان پایه اصلی برنامه ریزی و مدیریت دانشگاهی محسوب می شود، ایجاد و استقرار نظام اطلاعاتی (IS) از جمله پیش شرط هایی است که می تواند در ارزیابی مستمر و به موقع عوامل مؤثر بر اثربخشی، کارآیی و دسترسی دقیق به اطلاعات مناسب و شایسته با توجه به شرایط و موقعیت های آموزش عالی کشور و نهایتاً تصمیم گیری مناسب، یاری رسان مدیران باشد. هدف اصلی این مقاله، تبیین و روشنگری نسبت به جایگاه سیستم های اطلاعاتی (با تأکید بر پایگاه داده ها) و کاربست آن در برنامه ریزی و مدیریت توسعه دانشگاهی است که با بهره گیری از روش های تحلیل اسنادی انجام شده است. نتایج بررسی نشان می دهد با توجه به ساختار و ویژگی های سیستم دانشگاهی، استفاده از سیستم های اطلاعاتی متناسب با سطوح مدیریتی و مناسب برای محیط های نسبتاً غیرساختاری و با پیوند سست (مانند دانشگاه ها) و با نگرش کل گرا به بهبود فرآیندهای برنامه ریز ی و مدیریت دانشگاهی یاری می رساند. همچنین شناخت اطلاعات، فهم پیچیدگی ها (نه فروکاست آن به ابعاد و مؤلفه های محدود)، شناخت قابلیت ها و توانایی های سیستم های اطلاعاتی بر مبنای ترسیم جایگاه پایگاه داده ها و اختصاص جایگاه مناسب برای آن در برنامه ریزی و سیاست گذاری بسیار اساسی است. گوش کردن
شاخص ترکیبی پایش توانمندی فناوری: بررسی وضعیت توانمندی فناوری ایران و 69 کشور دنیا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
با توجه به اهمیت توانمندی فناوری در رشد اقتصادی و افزایش رفاه کشورها، مقوله ارزیابی توانمندی فناوری از اهمیت ویژه در سالهای اخیر برخوردار شده است. مدل های بین المللی متنوعی در ارتباط با ارزیابی توانمندی فناوری تاکنون طراحی و معرفی شده اند. با توجه به ویژگی ذاتی شاخص های ترکیبی که نقص هایی را در بردارد در این تحقیق سعی شده است تا با در نظر گرفتن تجربیات موجود در سایر مدل های معتبر بین المللی، شاخص ترکیبی جدیدی در زمینه ارزیابی توانمندی فناوری معرفی شود تا بتواند به شکل بهتری توانمندی فناوری های کشورها را در ابعاد مختلف مورد سنجش قرار دهد. همچنین سعی شده تا با ارائه وزن های منطقی ناشی از بکارگیری روش تحلیل عاملی، بتوان شاخصی کاربردی تر را برای کشورهای مختلف به خصوص کشورهای در حال توسعه که عموماً از توسعه نامتوازن رنج می برند، طراحی نمود. در این تحقیق 17 شاخص بر اساس فرآیندی مشخص از میان 37 شاخص معتبر بین المللی در زمینه توانمندی فناورانه انتخاب شد. در ادامه بر اساس تحلیل عاملی از داده های موجود در زمینه شاخص های انتخاب شده، 17 شاخص در سه بعد قرار گرفتند و به ابعاد و شاخص ها، وزن های مشخصی اختصاص یافت. در نهایت بر اساس ترکیب شاخص های مذکور در سه بعد بدست آمده، شاخص ترکیبی پایش توانمندی فناوری ایجاد گردید و توانمندی فناوری 69 کشور دنیا به همراه ایران مورد بررسی قرار گرفت. در این ارزیابی ایران با وجود دارا بودن وضعیت نسبتاً مناسب در ابعاد زیر ساخت توسعه فناوری و توانمندی نوآوری، در بعد کیفیت سرمایه گذاری با مشکلات جدی مواجه است. در نهایت باید اشاره نمود که شاخص ترکیبی پایش توانمندی فناوری، توانایی های جدیدی را در کنار سایر شاخص های بین المللی به مبحث ارزیابی توانمندی فناوری می افزاید
الگوی حمایت از شکل گیری شرکت های انشعابی دانشگاهی، با ساز وکار سرمایه گذاری خطرپذیر؛ مطالعه موردی دانشگاه علم و صنعت ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
- حوزههای تخصصی مدیریت مدیریت بازرگانی مدیریت کارآفرینی
- حوزههای تخصصی علوم انسانی روش شناسی علوم انسانی و طبیعی معرفت شناسی علم،تعریف علم، تاریخ علم، مرزگذاری علم با غیر علم علم سنجی و تعامل علم و جامعه
- حوزههای تخصصی علوم انسانی نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی سیاستگذاری های مالی و ساختاری برای نهاد دانشگاهی کشور
دانشگاه کارآفرین امروز باید بستری توانمند برای انتقال دانش و فناوری به محیط صنعت کشور و مجهز به ابزارهای کارآمد حمایت از تجاری سازی باشد. سرمایه گذاری خطرپذیر به عنوان اهرمی توانمند می تواند در کنار ساختارهای دیگر حمایتی، شکاف تأمین مالی و کمک های مدیریتی مورد نیاز شرکت های فناوری محور دانشگاهی را پر کند. این که دانشگاه علم و صنعت، برای بکارگیری ابزار سرمایه گذاری خطر پذیر با چه ملاحظاتی روبروست و چگونه می تواند این زیرساخت را برای گام برداشتن در مسیر تبدیل شدن به دانشگاه کارآفرین به خدمت بگیرد، پرسش این تحقیق است. این پرسش پاسخ های مختلفی می تواند داشته باشد که در قالب سناریوها یا راه حل های جایگزین، قابل ارائه به تصمیم گیران هستند. در این مقاله برای سناریوسازی از تحلیل ریخت شناسی استفاده شده است. اولین گام در تحلیل ریخت شناسی، شکستن سؤال اصلی تحقیق به ابعاد و مراحل فرعی است که به این منظور بر مبنای یک مدل کاربردی، ابعاد مسئله تشریح و با مصاحبه از دوگروه، یعنی دست اندرکاران و صاحبنظران دانشگاهی و خبرگان صنعت سرمایه گذاری خطرپذیر و همچنین مطالعه قوانین حاکم، گزینه های ممکن هر بعد استخراج گردیده اند. حذف مسیرهای غیر ممکن از ترکیب تمام گزینه ها، با مقایسه زوجی و روش فار (FAR) صورت گرفته که به این ترتیب، مسیرهای فاقد ناسازگاری، در نهایت پنج سناریو یا گزینه تصمیم را برای ارائه به تصمیم گیرندگان ایجاد کرده است. دانشگاه کارآفرین، سرمایه گذاری خطرپذیر، تحلیل ریخت شناسی، برنامه ریزی سناریو، شرکت های انشعابی، دانشگاه علم و صنعت ایران
نقش دانشگاه در فرایند توسعه
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۳ تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱۰
35 - 50
حوزههای تخصصی:
در این نوشتار که برگرفته شده از طرح پژوهشی با عنوان: «مبانی نظری ضرورت های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی توسعه آموزش عالی در ایران: کاستی های موجود و راهبردهایی برای اصلاح آن» است، تلاش شده است تا با مروری تحلیلی بر مسیر توسعه دانشگاه، به نقش تحول آفرین دانشگاه در فرایند توسعه از منظر اقتصادی، علمی آموزشی و اجتماعی فرهنگی پرداخته شود.
در بخش نخست این مقاله، ضمن اشاره به فلسفه وجودی دانشگاه، در بدو پیدایش آن، به هدف های آموزش عالی یا دانشگاه و آموزش نیروی کار، می پردازیم. در ادامه، یعنی در سده بیستم، ضمن اشاره به افزایش چشم گیر تقاضا برای دستیابی به آموزش عالی در این دوره به نقش آموزش عالی به مثابه موتور توسعه می پردازیم. در بخش پایانی،در هزاره سوم و سده بیست و یکم، ضمن بررسی فرایند جهانی شدن و پیدایش جوامع اطلاعاتی یا دانش، همچنان به نقش دانشگاه در تأثیرگذاری بر شرایط موجود پرداخته می شود.
در مجموع، دستیابی به توسعه با هر روایتی، زمانی امکان پذیر است که نهادهای تولید، توزیع، ترویج و انتشار دانش بسان دانشگاه، به مثابه خرد منفصل جامعه، ضمن برخورداری از استقلال آکادمیک[1] و آزادی علمی[2] به کار ویژه[3] اصلی خود بپردازند.
<br clear="all" />
1. Academic Autonomy/Autonomie Académique
2. Academic Liberty/Liberté Académique
3. Function/fonction
ارائه الگوی برنامه ریزی استراتژیک برای نظام آموزش عالی ایران
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۳ بهار ۱۳۸۹ شماره ۹
47 - 61
حوزههای تخصصی:
نظام آموزش عالی ایران همانند دیگر سازمان های امروزی باید از دستاوردهای نوین دانش مدیریت، از جمله برنامه ریزی راهبردی بهره جوید و طراحی، تدوین و اجرای چنین برنامه ای را به عنوان اولویتی اجتناب ناپذیر، مورد توجه قرار دهد. هدف از این اثر، ارایه الگویی از برنامه راهبردی است که بتواند به طور علمی و عملی و البته به سهولت در سطوح مختلف نظام آموزش عالی ایران از وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری گرفته تا تمامی سازمان ها و مراکز آموزش عالی مربوط به کار گرفته شود و مکانیزم مدیریتی این نظام را متحول ساخته و توسعه دهد. نتیجه طراحی و اجرای یک برنامه راهبردی علمی در نظام آموزش عالی کشور تأثیر بارز و سازنده ای بر ارکان مدیریت آن باقی می گذارد و موجب پویایی و تعالی آن و تسریع تحقق اهداف و آرمان های توسعه ملی در این بخش میشود.
راهبردهای اندازه گیری اثربخشی تدریس در نظام های آموزش عالی
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۳ تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱۰
9 - 33
حوزههای تخصصی:
مدیران ارشد دانشگاه ها برای گزینش، نگهداری و تسهیل فرصت های پیشرفت حرفه ای اعضای هیأت علمی کارآمد، مسئولیتی عمده بر عهده دارند. برای ادای این مسئولیت، مدیران نیازمند اتخاذ تصمیم های مهمی هستند. اهمیت اندازه گیری اثربخشی تدریس به دلیل فراهم ساختن مستنداتی است که برای اتخاذ چنین تصمیم های سرنوشت سازی درباره آینده نظام آموزش عالی بکار می رود. به دلیل پیچیدگی فرایند اندازه گیری اثربخشی تدریس دانشگاه ها باید راهبردهای متنوع و متفاوتی را برای اندازه گیری اثربخشی تدریس مدنظر داشته باشند تا تصویری جامع، معتبر و صحیحی از عملکرد اعضای هیأت علمی فراهم شود. معیارها و شاخص های موردنظر در نظام آموزش عالی هرکشوری تعیین می کند که در فرایند ارزیابی اثربخشی تدریس چه چیزی باید اندازه گیری شود و چگونه اندازه گیری به انجام برسد. این مقاله، الگویی مرکب از راهبردهای مختلف اندازه گیری اثربخشی تدریس، نوع ابزار بکار رفته در آنها، ارائه کننده مستندات، افراد ذی نفع از آنها و نوع تصمیم گیری بر مبنای آن مستندات را تشریح می کند. این راهبردها می توانند در اتخاذ تصمیم های مربوط به فعالیت های بهبود فرایند تدریس و امور استخدامی اعضای هیأت علمی، بکار روند.
چالش های استقرار ساختار ارزیابی کیفیت در آموزش عالی ایران
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۳ تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱۰
101 - 127
حوزههای تخصصی:
ارزیابی کیفیت در نظام آموزش عالی ایران، از جمله دغدغه هایی است که همواره توجه مدیران و مسئولان نظام آموزش عالی را به خود معطوف داشته است. با این حال، جامه عمل پوشاندن به این مهم و اجرای آن در گروه های آموزشی دانشگاه های کشور، از بدو انجام با چالش های زیادی مواجه بوده است. از جمله مهمترین این چالش ها، می توان عدم وجود ساختار ارزیابی کیفیت را مورد توجه قرار داد. به رغم توجه به ارزیابی کیفیت در برنامه های توسعه و اجرای گسترده آن در گروه های آموزشی دانشگاه های کشور، تاکنون ساختار منسجمی برای آن تدارک دیده نشده و این امر، کل فرایند ارزیابی کیفیت آموزش عالی ایران را با چالش مواجه ساخته است. موانع شکل گیری ساختار ارزیابی کیفیت در آموزش عالی را می توان در دو حوزه درونی و برونی مورد ملاحظه قرار داد. موانع درونی با عملکرد نظام ارزیابی کیفیت و موانع برونی با عوامل کلان تأثیر گذار بر این نظام مرتبط می شوند. افزون بر این، نهادینه شدن نظام ارزیابی کیفیت در آموزش عالی نیز با تداوم رویه های فعلی ارزیابی درونی گروه های آموزشی دانشگاه های کشور امکان پذیر نمی باشد. از این رو، در مقاله حاضر سعی بر آن است که از طریق تحلیل وضعیت کنونی ارزیابی درونی در نظام آموزش عالی ایران، دلایل موانع ساختاری استقرار نظام ارزیابی کیفیت مورد بررسی قرار گیرد.
تولید علمی ایران در آینه علم سنجی
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۳ بهار ۱۳۸۹ شماره ۹
89 - 112
حوزههای تخصصی:
مقاله حاضر، با استفاده از آمارهای پایگاه مؤسسه اطلاعات علمی به بررسی و تجزیه و تحلیل وضعیت تولیدات علمی پژوهشگران ایران طی سالهای 2000 تا 2009 با استفاده از پرداخته است. اطلاعات و (ISI) شاخص های علم سنجی پایگاه مؤسسه اطلاعات علمی یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که پژوهشگران ایرانی طی دوره ده ساله مورد بررسی، ،SCIE در مجموع 65091 تولید علمی داشته اند که از این تعداد 63928 عنوان در بخش نمایه شده است. A&HCI و تعداد 191 عنوان در بخش SSCI تعداد 2561 عنوان در بخش اکثر تولیدات علمی ایران طی بازه زمانی مورد بررسی در قالب مقاله و به زبان انگلیسی بوده است. دانشگاه تهران با 7446 عنوان در رده اول و دانشگاههای علوم پزشکی تهران، دانشگاه ، آزاد اسلامی، دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه تربیت مدرس به ترتیب با 4235 ،5180، 4287 و 4096 عنوان تولید علمی در رده های دوم تا پنجم قرار دارند. گروه موضوعی شیمی میان رشته ای و شیمی آلی، گروه های موضوعی برتر ایران طی دوره زمانی مورد بررسی بوده و به ترتیب با 4212 و 2653 عنوان تولید علمی در رده اول و دوم گروه های موضوعی ایران
با 651 عنوان در رده نخست Asian Journal of Chemistry جای گرفته اند. نشریه
Iranian Polymer نشریات منتشرکننده تولیدات علمی ایران قرار گرفته است. نشریه ایرانی به ترتیب با 451 و 317 Iranian Journal of Science and Technology و Journal عنوان در رده های 5 و 10 نشریات منتشر کننده تولیدات علمی ایران قرار گرفتهاند.
بررسی تجربه پژوهشی دانشجویان دکتری دانشگاه فردوسی مشهد و عوامل مؤثر بر آن
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۳ تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱۰
77 - 100
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با روش پیمایشی، عوامل تبیین کننده تجربه پژوهشی[1] دانشجویان دکتری دانشگاه فردوسی مشهد و عوامل مؤثر بر آن را مورد بررسی قرار داده است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ای است که بر مبنای پرسشنامه PREQ طراحی و هنجارسازی شده است. جامعه آماری این پژوهش، آن دسته از دانشجویان دکتری دانشگاه فردوسی مشهد می باشند که در دوره زمانی مورد مطالعه، طرح مقدماتی پایان نامه (پروپوزال) آنها در شورای آموزشی دانشکده به تصویب رسیده است و یا از پایان نامه خود دفاع نموده اند. نمونه مورد بررسی بر اساس نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعیین گردید. یافته های پژوهش نش ان داد که: بین تم ام عوامل تبیین کننده تجربه پژوهشی رابطه معناداری وجود دارد. رضایت کلی دانش جویان از عوامل هفت گانه تبیین کننده تجربه پژوهشی، متفاوت است. متغیر جنسیت بر میزان رضایت دانشجویان از عوامل تبیین کننده تجربه پژوهشی مؤثر است. نتایج کلی پژوهش نشان داد که به طور کلی، دانشجویان دکتری دانشگاه فردوسی مشهد از عوامل مختلف تبیین کننده تجربه پژوهشی رضای ت نسبی دارند.
<br clear="all" />
[1]. Research experience
تبیین تغییر خط مشی با استفاده از نظریه جریانات چندگانه کینگدون؛ مطالعه موردی تغییر قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
قانون ""اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری"" به عنوان یکی از تحولات اساسی در ساختار و مدیریت حوزه علوم، تحقیقات و فناوری و نوعی تغییر خط مشی در این حوزه محسوب می شود و هدف مقاله تبیین نحوه تغییر این خط مشی است؛ برای تبیین یک رخداد (در این مقاله تغییر خط مشی) شیوه های پژوهش بسیاری وجود دارد. یکی از راه های متداول، تبیین یک پدیده به کمک نظریه ها است. برای این منظور، این مقاله تلاش می کند تا با بهره گیری از چارچوب جریان های چندگانه کینگدون تبیین کند که چگونه قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری متحول شده است. براین اساس پژوهش نشان می دهد که چگونه جریان مسائل، جریان خط مشی ها و جریان سیاسی در شکل دهی تغییر خط مشی فوق به هم پیوند خورده اند و مشارکت کنندگان خط مشی چه نقشی در چنین پیوندی داشته اند و چگونه از فرصت پیش آمده در نتیجه این پیوند برای تصویب پیشنهادات خود استفاده کردند؛ وبه چه نحوی دریچه خط مشی و مسئله باز و باعث تسهیل روند تغییرات در این خط مشی شد. در نهایت مقاله ادعا می کند که این نظریه علی رغم برخی محدودیت ها، کاربردهای واضحی در تحلیل و تبیین فرایند تغییر قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری دارد. با توجه به ماهیت و اهداف این پژوهش، برای انجام آن از شیوه تحلیل کیفی و روش موردکاوی استفاده شده است. همچنین برای جمع آوری و تحلیل داده ها، محققان از روش های کیفی (مصاحبه و بررسی مستندات) استفاده کرده اند.
ارزیابی ابعاد مدیریت دانش (مورد مطالعه: دانشگاه های دولتی و آزاد اسلامی استانهای یزد و اصفهان)
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۳ بهار ۱۳۸۹ شماره ۹
23 - 45
حوزههای تخصصی:
روند توسعه ارتباطات و پیشرفت های چشمگیر تکنولوژیکی موجب شده است تا دانش، بازیگر چند چهره عصر حاضر به شمار آید. بر این اساس، مدیریت دانش برای بسیاری از سازمان های پیشرو، نماد رقابت و عامل دستیابی به قدرت و بالندگی محسوب می شود. از آنجایی که نظام آموزش عالی هر کشور عهده دار وظایف و مسئولیت های مهمی در زمینه رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و تربیتی جوامع است، لذا هر یک از مؤسسات آموزشی باید برای حفظ بقا در بازار به منظور کسب دانش، تلاش مضاعف نمایند. از طرف دیگر، کسب و کار دانش محور، نیازمند رویکردی است که دارایی های نامشهود سازمانی، نظیر دانش و شایستگی های منابع انسانی، نوآوری، روابط با مشتری، فرهنگ سازمانی، رویه ها و ساختار سازمانی را در بر گیرد. در این راستا، پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی هریک از ابعاد دهگانه مدیریت دانش در مؤسسات آموزش عالی پرداخته و امکان تفاوت سطوح آن را در میان دانشگاه های دولتی و آزاد به مورد آزمون گذارد. با توجه به فرمول برآورد حجم نمونه، تعداد نمونه انتخابی برابر با 365 نفر برآورد گردید و پس از تعیین حجم نمونه تعداد 400 عدد پرسشنامه، در دانشگاه های دولتی و آزاد یزد و اصفهان توزیع گردید، که تعداد 342 پرسشنامه بازگشت داده شد. برای پاسخ به فرضیات تحقیق و مقایسه میانگین ابعاد مدیریت دانش در دانشگاه های مورد مطالعه آزمون فرض آماری تی- استیودنت 3 مورد استفاده قرار گرفت. یافته های این پژوهش، حاکی از آن است که در کل در دانشگاه ای دولتی، مدیریت دانش بیشتر مورد توجه مدیران و برنامه ریزان قرار گرفته است. در دانشگاه های آزاد مورد مطالعه، ابعاد مدیریت دانش از وضعیت مطلوبی برخوردار نبودند، به طوری که این مراکز نتوانسته اند انتظارات کارکنان و اساتید خود را از مدیریت دانش فراهم آورند و این امر موجب شده است تا بین انتظارات و ادراکات کارکنان و اساتید دانشگاه های آزاد، شکاف قابل توجه ای به وجود آید.
بررسی وضعیت ارزیابی در آموزش عالی کشور به منظور ارایه یک چارچوب ادراکی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت ارزیابی آموزش عالی کشور و ارایه چارچوب ادراکی انجام گرفته است. این پژوهش از نظر نحوه جمع آوری داده ها از نوع توصیفی و پیمایشی و با توجه به هدف مقاله از انواع پژوهشهای تحقیق و توسعه است که داده های مورد نیاز آن از طریق مطالعات کتابخانه ای (سند کاوی) و میدانی (استفاده از پرسشنامه) جمع آوری شده است. جامعه آماری پژوهش اعضای هیئت علمی دانشگاههای دولتی شهر تهران [درگروههای آموزشی مدیریت آموزشی و مدیریت آموزش عالی] و مدیران حوزه ارزیابی آموزش عالی به تعداد 60 نفر بودند و به روش سرشماری کامل از تمام آنان نظرخواهی شد. ابزار جمع آوری پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی صوری آن از طریق مراجعه به 15 نفر از اعضای جامعه آماری و استفاده از نرم افزار آماریspss به دست آمد. نتایج کلی پژوهش حاکی از آن است که کشورهای منتخب بررسی به ابعاد پنج گانه ارزیابی شامل زمینه، درونداد، فرایند، برونداد و پیامد، که بر گرفته از الگوی سیپو (CIPPO) است، توجه شایانی دارند و نیز مشخص شد که میزان توجه نهادهای نظارتی به ابعاد و مولفه های ارزیابی در کشور ایران در حد کم و بسیار کم است. در نهایت، چارچوب ادراکی مورد انتظار با توجه به نتایج به دست آمده ارایه شد که در آن شورای عالی ارزیابی آموزش عالی نقش سیاستگذاری و هدایت فعالیت تمام نهادهای مربوط به ارزیابی آموزش عالی را بر عهده دارد و مشتمل بر چهار رکن: فلسفه و اهداف، مبانی نظری، مراحل اجرا و نظام بازخورد بانک اطلاعات و مهندسی مجدد است.
سیاستگذاری و برنامه ریزی آموزشی در ایران با تأکید بر برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۳ پاییز ۱۳۸۹ شماره ۱۱
39 - 62
حوزههای تخصصی:
امروزه وجود برنامه و برنامه ریزی در بخش های مختلف از جمله بخش آموزش برای پیشرفت و توسعه کشور امری ضروری است؛ زیرا فقط با تدوین و اجرای برنامه های خردمندانه می توان بر نابسامانی ها پایان داد و وضع زندگی مادی و معنوی خویش را بهبود بخشید. برنامه های توسعه فرصتی را برای رهبران و مدیران بخش های مخلف فراهم می کند تا آنها افق دور را نگاه کنند و بر اساس آن، بینش هاو رهنمودهای جدید را در تدوین اهداف و برنامه ها لحاظ کرده و نقشه ای را برای آینده فراهم کنند. کشور ما با داشتن نیم قرن تجربه برنامه ریزی روزمره پرسابقه ترین کشورها در زمینه برنامه ریزی است و در حال حاضر در کنار برنامه های پنج ساله توسعه، چشم انداز بیست ساله کشور نیز ترسیم شده، به طوری که برنامه چهارم توسعه که از سال 1384 اجرایی شد مبتنی بر اهداف سند چشم انداز بیست ساله است. در این مقاله سیاست گذاری و برنامه ریزی آموزشی در برنامه های توسعه قبل و بعد از انقلاب با تأکید بر برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مورد بررسی قرار می گیرد.
ارائه روشی برای بودجه بندی دستگاه های پژوهشی و فناوری بر مبنای قیمت تمام شده تولیدات علم و فناوری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
اهمیت و کمبود منابع مالی، ضرورت توجه به تدوین روش های علمی برای بودجه بندی دستگاه ها را در اسناد برنامه های توسعه به همراه داشته است، بر این اساس در مقاله حاضر به ارائه روشی برای بودجه بندی دستگاه های پژوهشی و فناوری بر مبنای قیمت تمام شده تولیدات علم و فناوری پرداخته شده است. برای تحقق این امر ابتدا براساس مطالعات کتابخانه ای شاخص های علم و فناوری برای اندازه گیری میزان تولیدات علم و فناوری دستگاه ها احصاء و سپس با نظرسنجی از خبرگان دستگاه های پژوهشی و فناوری، شاخص ها در قالب دو دسته تولیدات علمی و فناوری نهایی گردیدند. سپس برای تعیین ضرایب اهمیت شاخص ها نسبت به یکدیگر، نظرات خبرگان دستگاه های پژوهشی و فناوری در قالب پرسشنامه ساخته محقق جمع آوری و با استفاده از روش AHP مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و براساس ضرایب حاصله، میزان تولیدات علم و فناوری دستگاه ها محاسبه شدند. در انتها با توجه به اعتبار، میزان تولید علم و فناوری، قیمت تمام شده یک واحد تولید علم و فناوری، مد قیمت تمام شده یک واحد تولید علم و فناوری دستگاه ها در سال قبل و نیز نرخ رشد تورم در همان سال، میزان تولید علم و فناوری و قیمت تمام شده یک واحد تولید علم و فناوری در سال جدید و در نتیجه اعتبار دستگاه های پژوهشی و فناوری بر اساس قیمت تمام شده تولیدات علم و فناوری با توجه به زمینه علمی فعالیت دستگاه ها ارائه شده است.. بودجه بندی، پژوهش، فناوری، قیمت تمام شده تولیدات علم و فناوری.
بررسی تحقق اهداف آموزش عالی بر اساس سند چشم انداز بیست ساله کشور با روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
سیستم آموزش عالی کشور، با هدف فراهم کردن موجبات اجرای مطلوب کلیه برنامه ها و تکالیف مربوط به آموزش عالی و افزایش کارایی سیستم آموزش عالی، به عنوان سازمانی تشکیل شده است. با عنایت به چشم انداز بیست ساله کشور، اهداف تعالی و پیشرفت کشور در صحنه علم و فناوری و روابط بین المللی با ترویج پژوهش و دسترسی به مرزهای دانش و تعمیق ارزش های دینی، گسترش آموزش عالی در سطح کشور با حفظ کیفیت و بر پایه عدالت برای دسترسی همگانی، تربیت نیروی متخصص جهت احراز مسوولیت های علمی و اجرایی کشور و تحکیم پیوند بین دانشگاه و صنعت و نظارت، حمایت و هدایت در دانشگاه ها و سیاستگذاری علمی برای آموزش عالی در نظر گرفته می شود.در این مقاله، ابتدا سیستم آموزش عالی کشور معرفی و سپس به تشریح مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در خصوص آموزش عالی پرداخته و در نهایت عوامل و معیارهای موثر بر اهداف آن مشخص می شود.
استفاده از سرویس های مایکروسافت شیرپوینت برای یکپارچه سازی وب سایت های دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی ایران
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۳ زمستان ۱۳۸۹ شماره ۱۲
71 - 86
حوزههای تخصصی:
با رشد روزافزون فنّاوری های رایانه ای و ابزارهای طراحی و ساخت نرم افزارها در دهه اخیر، شاهد ظهور برنامه های کاربردی که هریک به گونه ای به دنبال رفع مشکلات سیستم های کاغذی و سنتی موجود در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور بوده اند. این برنامه ها، مبتنی بر فنّاوری ها و روش های برنامه سازی زمان خود طراحی و به بهره برداری رسیده اند. امروز پس از گذشت چند سال از این جریان، مشکل جدیدی گریبان گیر دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی شده، یکپارچه نبودن سیستم ها و نرم افزارهای موجود است که بی تردید یکی از بزرگ ترین عوامل، در عدم امکان برقراری ارتباطات برخط و آسان اطلاعاتی میان دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور و عدم امکان استفاده از اطلاعات آنها آدر وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری به عنوان رکن اصلی سیاست گذاری در آموزش عالی کشور بوده و ارائه راهکاری که بتواند به شکلی آسان و کم هزینه این مشکل را رفع نماید، امری حیاتی به نظر می رسد. در سه سال گذشته دفتر نظارت و ارزیابی وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری با استفاده از سرویس های مایکروسافت شیرپوینت سعی در رفع مشکلاتی از این قبیل را داشته است و توانسته است با بهره گیری از امکانات این محصول قدرتمند، نمونه ای عملی در راستای یکپارچه سازی نرم افزارهای قدیمی موجود و نیز در دسترس قرار دادن فرآیندهای خود از طریق شبکه جهانی اینترنت را به ظهور برساند این مقاله سعی بر آن دارد ضمن معرفی سرویس ها و قابلیت های شیرپوینت، راهکارهایی برای یکپارچه سازی سیستم ها و نرم افزارهای موجود، وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی ارائه دهد.
تبیین سبک های یادگیری دانشجویان در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۳ پاییز ۱۳۸۹ شماره ۱۱
87 - 104
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، بررسی سبک های یادگیری دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند است. این تحقیق، از نوع توصیفی – پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق برابر 555 نفر بود که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 69 نفر تعیین گردید و برای انتساب مناسب نمونه ها، حجم نمونه 89 نفر ارتقاء یافت. برای انتخاب نمونه ها از روش نمونه گیری طبقه ای- تصادفی استفاده شد. ابزار تحقیق پرسشنامه ای شامل شاخص های سبک یادگیری سولمان و فلدر بود. روایی پرسشنامه توسط جمعی از متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه از طریق محاسبه ضریب آلفای کرانباخ بین 84%- 64% برای بخش های مختلف پرسشنامه به دست آمد. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی و آزمون t استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که به لحاظ بعد پردازش، دانشجویان بیشتر دارای سبک یادگیری فعال؛ به لحاظ بعد دریافت، بیشتر از سبک یادگیری شهودی؛ از نظر بعد ارائه، بیشتر دارای سبک یادگیری شفاهی و به لحاظ بعد درک و فهم / چشم انداز، بیشتر آنها دارای سبک یادگیری مرحله گرا می باشند. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که بین سبک های یادگیری و برخی انگاره های آموزشی (بهره گیری از سمینار و کنفرانس در تدریس، روش آموزشی کار در آزمایشگاه و کارگاه، استفاده از روش آموزشی کارآموزی، رضایت از تدریس واحدهای نظری و استفاده از ترکیبی از منابع آموزشی) رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. در این راستا، معلوم گردید که بین بهره گیری از روش سخنرانی به عنوان روش تدریس با نمرات کسب شده در سبک یادگیری فعال تفاوت منفی معنی داری وجود دارد. نتایج آزمون مقایسه میانگین ها (t استیودنت) نیز حاکی از این بود که بین سبک یادگیری و جنسیت، مقطع تحصیلی و رشته تحصیلی دانشجویان تفاوت معنی داری وجود ندارد.
بررسی مقایسه ای عملکرد تحصیلی دانشجویان سهمیه های ایثارگری و سهمیه مناطق در دوره های روزانه دانشگاه های دولتی
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۳ تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱۰
51 - 75
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، بررسی و مقایسه عملکرد تحصیلی دانشجویان سهمیه های ایثارگری (رزمندگان، جهادگران، آزادگان، جانبازان و فرزندان شهدا) با دانشجویان سهمیه مناطق سه گانه در دوره های روزانه دانشگاه های دولتی بود. برای بررسی این موضوع، تعداد 800 نفر دانشجوی سهمیه ای و 800 نفر دانشجوی سهمیه های مناطق، ورودی سال های 79، 80 و 81 با روش نمونه گیری طبقه ای از 13 دانشگاه کشور انتخاب شدند. سپس با توزیع برگه های ازپیش تنظیم شده اطلاعات مربوط به وضعیت تحصیلی آنها از ادارات آموزش دانشگاه جمع آوری شد. آنگاه عملکرد تحصیلی دوگروه دانشجو با درنظر گرفتن شاخص های متوسط واحدهای گذرانده در هرنیمسال، نسبت نیمسال های مشروطی به ثبت نامی، میانگین معدل نیمسال های تحصیلی و نسبت تعداد فارغ التحصیلان مقایسه شد. یافته های پژوهش مبیّن آن است که دانشجویان استفاده کننده از سهمیه های ایثارگری در تمامی شاخص های مذکور به طور معنی دار با دانشجویان سهمیه مناطق متفاوت بوده و این تفاوت به نفع دانشجویان سهمیه مناطق ارزیابی می شود. تفاوت نسبتاّ زیاد درمیزان مشروطی دانشجویان سهمیه های ایثارگری (2/23 درصد از نیمسال هایی که دانشجو ثبت نام کرده است) در مقایسه با دانشجویان مناطق (8/6 درصد) یکی از مهم ترین یافته های این نوشتار است. نکته مثبت در خصوص دانشجویان شاهد و ایثارگر، کم شدن فاصله آنها با سایر دانشجویان در نیمسال های پایانی است؛ به طوری که تفاوت معدل ترم تحصیلی در دو گروه دانشجو از 12/2 نمره در ترم اول به 01/1 نمره در ترم هشتم کاهش یافته است.